,A.D
'T EEN EN 'T ANDER
Een jachtwachter door
Latte moordaanslag te Gent
Buitenland
Waar zijn de volksvijanden??
Negentiende jaargang nr 245
Dinsdag21 October ISI3
te
Bestuurder
een wolf aangevallen
2 CENTIEMEN HET NUMMER
'ABONNEMENTEN!
Zei maanden 4 franken. Een jaar t franke*.
Inschrijving in alle postbureelen van bet land.
I' UITGAAF, 4 's avonds 2* UITGAAF, 7 o. 's avonds «jjï
Totir toiite ïa publicité commercials et financière du journal,
adresser exclusivenvent a l'Agence Réclame Godti, 2, Place de
la Course, BruxeUe».
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE AALST
CÖDTS, Beursplaats, t Kerkstraat,
Telefoon 114.
Van Nu ff el-De üendt.
Telefoon A 3299
KI. aanfc. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0,60
I* blade, (de regel) fr. 1,00
4* bladt. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (perregol) Ir. 2,00
fr. 1.00
j.
Sport (per regel)
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht, herstelt, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commeruiale en financieele aankondigingen zich uitsluitolijk tö
wenden: Ageuce Réclame Godts, l, Beursplaats, Brussel.
De katholieke partij mag terecht de
party der verdraagzaamheid genoemd
worden.
Tor. hare nadeele hoeft zij al te dik
vrijls do verdraagzaamheid zoover ge
dreven, dat hare handelwijze bijna
flauwhertighoid scheen.
Het was slechts nadat de misbruiken
'oen waar gevaar voor Onze samonle
ving opleverden, dat de katholieke
regeoring, na bot geduld tot de uiter
ste palen to hebben gedreven.gedwon
gen is gewoest to handelen.
Elkeen wist, sedert langejaren, dat
er in hot Belgisch leger eene grooto
propaganda werd gemaakt ton voor-
«eeleder vrijmetselarij.
Langen tijd sloot onzo katbo-
lieko regoering do oogen, voor dit
schandelijk misbruik van hot gezag en
het is slechts nadat bezwarende ge
heimen aan het licht gekomen zijn,dat
de minister gedwongen is geweest, de
inlijving bij da kelscho sekte te ver
bieden.
Het is oen bewezen feit dat do vrij -
uietselarij een groot govaar oplevert
voor ons nationaal bestaan.
Gedurende do kiesporiode van
1912, was in het garnizoen van Brus
sel alles derwijze geschikt, dal in ge
val vanopstand en do opstand moest
or komen, had do socialisten-burgo
meester Max verklaard da regee
ring niet volkomentlijk op het leger
mocht rekenen.
Sedert maanden was or oene anti
klerikale propaganda gemaakt, welke
van do socialistenpartij uitging, en die
door do vrijdenkers van 't leger
stcund en bevoordeeiigd werd.
Het is enkel den allerprachtigsten
uitslag dor kiezing van2Juui 1912,
welko zoo plechtig den wil van het
Belgische volk deed kennen, welke hen
weerhouden heeft den algomeenon op
stand te vorwekken.
Is het dan te verwonderen dat onze
verdraagzaamheid in dit punt een ein
de neme en dat de minister van oorlog
tegen dit nationaal gevaar, verplicht
is geweest ton velde te trekken
Een anderon schreeuwenden toe
stand heerscht in onze kolonie.
Aldaar hebben de vrijmetselaars
hunr.e tenten opgeslagen en zij verkla
ren luid, dat het oonig doel hunner
tegenwoordigheid in Kongo niets an
ders is dan de katholieks missionaris
sen te dwarsboomen en te bekampon
Dio vrymetselaars in Kongo zijn
booggeplaatsten, bodianden van fak-
torijen, enz.
Gedurig worden de katholieke mis
sionarissen tegengekampt en bestro
den zij worden beschuldigd schan-
dige misdaden, aan dewelke hunne
beschuldigers alleen in staat zijn zich
plichtig te maken,bedreven te hebban.
Jaren lang heeft men reeds onze
verdraagzaamheid op de proef gesteld
en geen govolg aan onze gogronde
klachten gegeven.
Al to verdraagzaam hebben wij ook
geweest en dit sedert bijna dertig
jaren, in zake van ondorwijsregeling.
Deze verdraagzaamheid mag.bijna
zwakheid genoemd worden, als men
overweegt hoe sommige onderwijzers
niet genoeg loon ontvingen, voor de
opofferingon welke zij zich getroostten.
En welke party, gesteund door de
meerderheid des lands, zoude bijna
derligjaren wachten, vooraleer zijne
rechten te eiscben in het gewichtig
punt van het openbaar onderwjs
Da liberale regeering had nauwe
lijks oenige maanden het bewind in
handen,toen zij de hateljke gouzenwet
van 1879, welke stroomea tranen
heeft doen vergioten.tegen wil en dank
van het land invoerde.
Op dit punt ook is onze verdraag
zaamheid ten einde. Al te groote goed
heid mag nooit tot flauwhartigheid
overslaan.
Onze al te lange jaren miskende
rechten zullen welhaast doordenieuwe
schoolwet, tot voldoening van alle
eerlijke lieden, hersteld worden.
Tot slot drukken wij den wensch
uit dat onze regeerders, bij het zien
van sommige misbruiken, nooit de
verdraagzaamheid al te ver zouden
drijven, doch dat zij met krachtdadig
heid zouden opstaan tegen allo de po
gingen van den helschen vijand,welko
onzen godsdienst, de nationale wel
vaart, ot hot familieleven zouden be
dreigen.
Invoer van geslacht vse. Sedert
eenigen tijd worden over de grens ge
slachte Fransche ossen naar België uit
gevoerd, in de voorwaarden door de re
geering opgelegd, namelijk mr»t de lon
gen van het dier nog aanklevend.
De vrees wordt uitgedrukt dat de mi
nister van landbouw, op verzoek der
vetleggers, dezen invoer zou verbieden,
indien hij een»ge uitbreiding kwam te
nemen,
Eene halfambtelijke nota maakt nu
bekend, dat dergelijke invoer van wege
de regeering aan geene verbodsmaatre
gelen zal onderhevig staan.
Boeren In Belgisch Congo. Te Bin-
da (Kwango), op ongeveer twintig kilo
meters van de Portugeesche grens, heb
ben zich een zestigtal huisgezinnen van
Traüsvaalsch© Boeren gevestigd, die hun
vaderland verlaten hebben, sinds het te
rug onder het Engelsch juk gevallen is.
De streek waar zij zich neergezet heb
ben is zeer vruchtbaar.
De negerbe vol king der streek leef t in
de beste verstandhouding met de Boe
ren en spreekt, reeds de Nederlandsche
taal, die zij van de Transvalere geleerd
hoeft.
De Congoleezen schijnen dus veel ver-
tandiger te zijn dan het soort van Wa
len, die beweeren dat zij geen Vlaamsch
kunnen leeren.
Een nieuw oorlogsmachten. De bla
den te New-York melden, dat de Ameri-
kaansche regeering proefnemingen deed
met eene uitvinding van den ingenieur
Gibbon, welke mogelijk maakt kruit
magazijnen en mijnen op verren afstand
door ultraviolette stralen tot ontplof
fing te brengen.
Het toestel bestaat, naar men zegt,
uit booglamplicht, twee quarzlenzen en
«even gekleurde schijven. De proeven
moeten tot bruikbare uitslagen goleid
hebben.
Eon oud schip I Men meldt uit
Montreal de aankomst van de Convict-
Ship-Suocès die wol het oudste vaar
tuig van geheel de wereld moet zijn.
daar het in 1799 opgetimmerd werd, en
dus den gezegende» ouderdom van 114
jaar bereikt heeft
De a Gonvict-Sliip-Succès legde zij
ne eerste groote overvaart, in 1804 van
Portsmouth tot Melbourne af. Een aan
tal kwaaddoeners, die tot verbanning in
eene overeeesche strafkolonie veroor
deeld waren, hadden op het schip plaats
jenomen doch de meesten onder hen
ma weken tijdens de zeereis.
Het schip is oen laatste overblijfsel
der Engelsche koninklijke straf galeien.
De huidige bezitter ervan, kapitein
Smith, beeft de boot aangekocht om er
een soort van museum op in te richten
met ziet er oude straftuigen, ijzeren
halsbandon, zware boeien en bedden met
nagels, die men tot. de foltering der En
gelsche veroordeelden gebruikte.
Do zeehonden in de Scheldemenden.
Naar men uit Zeeland meldt, vermin
dert het aantal zeehonden op de banken
in de Zeeuwsche stroomen merkbaar en
alleen op de minder toegankelijke zand
platen in de monden der Schelde is hun
getal nog aanzienlijk dit is te danken
en voor de botvisschers wordt het
woord danken hier te recht gebruikt
aan de voortdurende vervolging met het
geweer en van zeehondenvangers met de
netten. De nieuwe vangwijze die in het
Noorden reeds meermalen is toegepast,
on die zich kenmerkt door groote wreed
heid, wordt in Zeeland nog niet gebe
zigd. Bij deze vangwijze worden name
lijk balken of planken met zeer scherpe
ijzeren pennen gelegd op de randen van
de bapken waar de zeehonden bij ebbe
gemeenlijk rustenmen jaagt de dieren
er over en ze blijven daar inhaken, na
tuurlijk zeer ernstig verwond.
TE .WONDELCEM
Zaterdag, tegen avond, was de jacht
wachter, Emiel De Taeye, in dienst van
M. E. de Hemptinne, van Geut, met
een wolf op wandel.
Gewoonlijk was het dier nog al tam,
en gehoorzaamde aan De Taeye, doch
Zaterdag was het wilde beest niet al te
wel in zijn schik en eensklaps sprong
het op den jachtwachter en bracht hem
verscheidene erge beten toe.
Op het hulpgeroep van den jachtwach
ter snelde een genaamde Edmond Van
Laere toe. Deze wierp zich moedig op
den wolf, doch kon er niet in gelukken,
het wilde dier zijne prooi te doen los
sen.
Alsdan greep hij het geweer, dat den
jachtwachter in de worsteling had laten
vallen en loste rakelings een schot op
den wolf, die dood ten gronde stortte.
Spoedig werd De Taeye in eene nabu
rige woning gebracht, waar doktor Ciè-
ters hem kwam verzorgen. Daarna kon
hij naar zijne woning terugkeeren.
Iedereen looft het moedig gedrag van
Van Laere. Deze was pas eenige dagen
geleden uit het gevang ontslagen, waar
hij opgesloten was geworden wegens
eene overtreding voor jachtmisdrijf. Hij
was dan door jachtwachter De Taye be
trapt geworden.
Jwm gebroeders door
messteken getroffen.
Een doods en een erg gekwetste.
Een verschrikkelijk drama heeft zich
Zondag nacht, rond 1 ure, voorgedaan
op de Bijlokevest.
De gebroeders Garcet Emiel, 23 jaSr
oud, metser, en Maurice, 25 jaar oud
wachter in de Tentoonstelling, woonach
tig wederzijds in de nummers 176 en 206
der Bijlokevest, keerden vreedzaam
huiswaarts, toen zij op een gegeven mo
ment een gevaarlijk oud-veroordeelde
ontmoetten, zekeren Martin Thienpont,
blikslager, wonende Saliestraat.
Thienpont, die vroeger nog twist liad
met de gebroeders Garcet, begon hen uit
te schelden, trok een mes uit den zak en,
als een wild beest, sprong hij op Emiel
Garcet ,en plofte hem het wapen in den
onderhuik, bij zoover dat de ingewan
den uit eene groote wonde puilden.
Terwijl het slachtoffer ten gronde
viel, waar het weldra den laatsten adem
uitblies, sprong de moordenaar op Mau
rice Garcet en bracht hem een geweldi
gen steek in de lies toe.
Op de noodkreten van Maurice kwam
de nachtwaker Wyckaert toegeloopen
die den moordenaar moest ten gronde
werpen ten einde hem te kunnen over
meesteren.
Het lijk van Emiel Garcet werd naar
het doodenhuis der Bijloke overgebracht
terwijl zijn broeder Emiel, wiens wonde
zijn leven in gevaar brengt, bij hoog
dringendheid naar het hospitaal werd
overgebracht.
De heqr policiekommissaris Venneman
begaf zich aanstonds ter plaats van het
drama en na Thienpont, die niet het
minste berouw aan den dag legde, een
eerste onderhoor te hebben doen onder
gaan, deed hij hem opsluiten.
Het parket is Zondag morgend ter
plaats geweest. Het schijnt dat Thien
pont reeds sedert lang de misdaad had
beraamd.
Emiel Garcet laat eene weduwe met
twee minderjarige kinders achter.
FRANKRIJK
Moordenaar ontsnapt. Fit Arles
wordt aan het parket van Marseille ge
meld dat de genaamde Labeille, die op
21 September zijne vrouw vermoordde
uit het gasthuis ontvlucht is. De moor
denaar had zich na de moord naar Saint-
Martin-de-Craux begeven met het in
zicht zijn zoontje om te brengen die daar
bij eene familie uitbesteed was. De mo
biele policie liield hem gelukkiglijk aan.
De moordenaar trachtte zich dan te zelf
moorden door rich do keel over te snij
den. Hij werd in liet hospitaal van Arles
verzorgd. Labeille is erin gelukt de
vlucht te nemen langs het venster waar
aan liij de beddelakens had vast gebon
den.
De policie zoekt hem ieverig op.
Dramatische verdwijning. Over
eenigen tijd verdween te St-Pierre rd'Al-
levard de kleine Henri Baffin, 2 jaar
oud, in zeer geheimzinnige omstandig
heden.
Nu komt er een weinig licht over 3e
zaak geworpen te worden. Eene dame,
Célina Agape, iüe op het toppunt van
den berg kampernoelien was gaan pluk
ken, vond er een menschenschedel waar
aan nog een weinig vleesch kleefde. Men
zocht geheel het gebergte af, en yond
nog eene borstkas.
Dokter Boël, onderzocht 3e overblijf
sels en bestatigde dat zij van een kind
voortkwamen, naar alle waarschijnlijk
heid van den kleinen H. Baffin.
Diplomaat gowend. M. Alexander
Fleurosco, geattacheerde aan het Ru-
meensch gezantschap te Parijs en offi
cier van het Eere-legioen, is Zaterdag
per auto-taxi met een andere automobiel
in botsing gekomen. M. Fleurosco, Werd,
zwaar gewond. Hij is naar zijne woning
in de Rue de Lille overgebracht.
Eene overeenkomst met het Vatikaan.
De c Lanterne deelt een brief uit
Rome mede volgens dewelke eene ge
heime overéénkomst tusschen het vati
kaan en het Fransch gouvernement zou
gesloten zijn.
De H. Stoel zou Frankrijk in Klein-
Azië steunen, en de Fransche geestelij
ke orden zouden binnen kort inde plaats
der Spaansche orden in Marokko worden
geplaatst.
Als gevolg daarop zouden verschei
dene geestelijke scholen in Frankrijk
terug geopend worden.
Betooger gestraft. -— Zaterdag trok
op den rechter over van de Yoltairelaan
te Parijs, een regiment soldaten voorbij
Op een voorbijrijdende tram bevond zich
een kerel die het wagen durfde Weg
met het Leger te roepen. De menigte
omsingelde liet rijtuig en de kerel werd
erg toegetakeld. Hij werd daarna naar
het kommissariaat overgebracht.
DUITSCHLAND
De matroos Roehrich veroordeeld.
De matroos Roehrich, van den kruiser
Blücher beschuldigd eene jonge
dochter vermoord te hebben, is Zaterdag
door den krijgsraad van Kiel tot 10 jaar
dwangarbeid veroordeeld. Hij wordt te
vens uit de marine verjaagd. Alleen de
beschuldiging van slagen welke den
dood veroorzaakten werd tegen hem be
houden.
Eeno mijnramp. Nabij Gleintz, in
Silezië, ontstond Zaterdag brand in eene
gaanderij der mijn Kastellen. 2 mijn
werkers werden gedood. Hunne lijken
waren vreeselijk verkoold. Een tiental
andere werklieden werden zwaar ge
wond. Twee mijnwerkers worden nog
vermist. Men vreest ook dat de reddings
troep, die niets meer van zich laat hoo
ren, zou verloren zijn.
ENGELAND
Ontploffing in eeno mijn. Fit Lon
den meldt men aan den Excelsior dat
eene geweldige ontploffing ontstaan
is in ©ene mijn van Wallis, terwijl 150
mijnwerkers in den put nedergedaald
waren. Acht mijnwerkers zijn tijdens de
reddingswerken zwaar gewond gewor
den.
Dramatische poging tot zelfmoord.
Zaterdag morgend ontdekte men in een
Londener hotel eene vrouw en een man
uitgestrekt in een bloedplas liggen. Bei
den droegen eene diepe wonde iaan de
borst. Fit een eerste onderzoek blijkt
dat het paar van Italiaanschen oor
sprong is. De man schijnt 25 jaar en de
vrouw blijkt niot ouder dan 20 jaar te
zijn. Een bijgeroepen geneesheer besta
tigde dat de wonden niet doodelijk zijn.
De wanhopige» zijn naar een gasthuis
overgebracht.
OOSTENRIJK-HONCARIË
De vliegtoeren van Pégoud. Zon
dag namiddag verrichtte de Fransche
vlieger Pégoud, op het. vliegplein van
Aspern, in tegenwoordigheid van 40.000
toeschouwers, zijne opschuddingswek
kende vliegtoeren. Hij vloog geruimen
tijd met het hoofd omlaag en volbracht
den looping the loop met goed ge
volg te midden yan eene geestdriftige
ovatie.
RU8LAND
Moord en zelfmoord. Een 3eur-
waarder der Douma, de genaamde Har-
ber, heeft na zijne vrouw vermoord te
bobben, zelfmoord gepleegd.
SPANJE
Dood van M. Alex. Pidal. M. 'Alex,
Pidalj oud-voorzitter van liet Senaat,
voorzitter van verschillende wetenschap
pelijke maatschappijen cn der Spaansche
akamedie, is Zondag namiddag te Ma-,
drid overleden.
MAROKKO
Do Franschen in Marokko. tTifi
Moulin wordt gemeld dat 40 soldaten
van het 13* schadron van den trein en
20 vrijwilligers der artillerie, Zondag
voor Marokko vertrokken zijn. De kom-
mandant richtte hen eene vaderlandsche
aanspraak toe.
Anderzijds deelt men uit Bordeaux
mede dat 600 soldaten van verschillende
wapens op twee stoomers voor Marokko
ingescheept zijn.
NOORD-AM ERIKA
Aanslag op ean Prelaat. Fit Sint-*
Jan, op Nieuw-Land, wordt medege
deeld dat, terwijl de bieschop March heb
misoffer opdroeg, te Harbor-Grace, een
kerel, Jack genaamd, op hem twee re
volverschoten loste. De prelaat werd
door een kogel aan het hoofd getroffen
en bekwam eeno vreeselijke wonde. De
kerel, die krankzinnig schijnt te zijn, is
kunnen aangehouden worden.
MEXICO
De kwestie der tussclionkomst van
Frankrijk en Engeland. - De t Figa-
zegt dat de Mexikaansche staats
mannen voetstappen aangewend hebben
bij de Fransche en Engelsche gouver
nementen, ten einde hunne aandacht tö
trekken op de noodwendigheid, de Ver-.
eenigde-Staten niet ullecn te laten tus-
sclienkomen. Er werd aan de Mexikaan
sche staatsmannen geantwoord dat eene
voorzichtige handeling van Frankrijk
haar aanzien in het Latijnsch-Amerika-
zou vermeerderen, en medewerken zou
aan het behoud der Fransche belangen
in Mexico.
Eene vriendelijke tussckenkomst van
Engeland en Frankrijk zou verrecht*
vaardigd worden in den grootsten eer
bied der souvereiniteit van de Mexikaan-
sche Republiek.
Japan zou een kruiser zenden. Fib
Tokio bericht men aan den Matin S
Japan bereidt zich een kruiser in de Me
xikaansche waters te zenden ten einde
do handelwijze der Vereenigde-Staten to
bewaken.
CHINA
Verklaring van Yuan-Chi-Kat. De
korrespondent van den Temps heeft
den voorzitter Yuan-Chi-Kaï onder
vraagd. Deze verklaarde onder meer dat
men zijn vaderland en zijn volk moest
beminnen. Hij voegde er bij dat China
eene leening had aangegaan met den
vreemde omdat het onontbeerlijk' was*
maar Yuan-Ohi-Kaï is vijandig aan deze
financieele middelen. Hij wenscht ove
rigens den steun der vreemde mogend
heden voor de nijverheid6ontwikkeling
van het land*
Vele liberalen zien er van af, ten strij
de te trekken tegen het wetsontwerp van
het gouvernement, dat de schoolkwestie
zou regelen. Do socialistische leiders
hebben het echter anders op. Zij roepen
en tieren en schrijven om de werklieden
te doen geloovcn, dat de katholieken
een partijslag w-illeu wagen en zich eens
te meer de vijanden der werkende klas
toonen.
Die slechte herders hebben waarlijlc
al te veel toupet om zoo maar do
waarheid moedwillig te verdraaien.
Is het waar of niet, dat wij niets vra
gen voor onze middelbare scholen Dat
onderwijs is bijzonderlijk het onderwijs
der burgerij, en wij vragen niet dat de
Staat het zou betalen. Wij vragen enkel1
de toelagen van den Staat voor het lager
onderwijs, omdat dat het onderwijs is
der werklieden cn onvermogenden en
dat wij willen, dat alle huisvaders hun
ne kinderen zouden kunnen zenden naar
de school hunner keuze.
Is het waar of niet, dat indien de toe
lagen geweigerd worden, er aan de
werklieden Slechts 'de keus zal overgela
ten worden, ofwel hunne kinderen naar
scholen te zenden welke hen afkeer in
boezemen en hen in hunne overtuiging
kwetsen, of wol van de rijke katholieken
de aalmoes te zullen moeten ontvangen
van een onderwijs dat hunne overtuiging
eerbiedigt
Wij willen dat de arme werklieden idat
onderwijs bekomen, omdat zij daar als
Belgen recht aan hebben en zulks zon
der aalmoezen te moeten aanvaarden.
En omdat de katholieke werklieden
dat vragen, zijn zii de volksvijanden
Wie zijn de volksvijanden, dezen dia
het met den werkman goed meenen, oê
dezen die den werkman bedriegen en
Verloochenen f
