mmm Mmmm
De zending van
den Onderwijzer
Mgr. Moreler te Parijs
Buitenland
'T EEN EN 'T ANDER
Voor onze Kopplanters
Do Geheimzinnige Misdaad
Woensdag S2 November IS33
0>
y"N *T-"Z OT-; J X £!>v
Twee personen Verstikt
Ksfgéröiende isargang si' 2S3
2 CENTIEMEN HEIT NUMMER
ABONNEMENTeNi"
Zes maanden 4 franken. Een jaar 3 franken.
Inschrijving in' alle postbureeien van het land.
I* UITGAAF, 4 u, 's avoBiis m ï]a 2" UITGAAF, 7 u, 's avonds ea
Pour toute Ia publicité ooir.niereiale et financière au journal,
s'ftdrësser exclusivemeut a I'A^ence Réclame Godta, 2, Place de
la Bourse, B'ruxelles.
BUREELEN
TE BRUSSEL
COSTS, Ccurspiaais, 2
TE AfiLST
OEHerlratraat»
Telefoon A 3299 I Telefoon 114.
BestuurderJ. Van Nuffsl-De Gendt.
AANKONDIGINGEN}
KI. sank. (1 tot 4 hl. reg.) fr. 0.60
3* blaar., (de regel) Ir. 1.00
4* biaaz. (de regel fr. 0.30
l'inanc. aankon, (perregel) fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws per regel) fr. 8,00
Recht, horstel!, (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per rogel) fr. 2,00
Commerciale en financieele aankondigingen zich uitsluitelijk ta
wenden Agouce lléelame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Op het oogenblik dat in de Kamer
de katholieke volksvertegenwoordigers
de vrije scholen en do ckristcno onder,
wijzers moedig verdedigen, 'zal hot
niet van onpas zijn de woorden te
herinneren, wclko de Eerweerdo Pater
PiUttcn onlangs te Gent, op do ver
gadering dei- onderwijzers, heeft uit
gesproken
Elkeen, zegde do welsprekende
kloosterling, heeft in dit leven plich
ten ta vervullen en is gehouden de
weldaden van geest en hart aan ande
ren mede te doelen.
Do onderwijzer inzonderheid is ver
plicht stilaan de jeugd derwijze te vor
men, dat zij terzelvcrtijd goede bur
gers en voorbeoldige christenen wor
den.
Zelfs indien hot plan van onzijdig
onderwijs door eiken ernsligen mensch
niet verworpen werd, zoude voorna
mentlijk de onderwijzer dit stolsel
moeten verfoeien, omdat het onzijdig
onderwijs geheel en gansch in strijd
is met de weerdigbeid van eiken on
derwijzer. Immers 'aan den opvoeder
der jeugd verbieden aan zijne loerlin-
gen zijno eigene overtuiging mede te
deelen, welke hen de beste levensrich
ting zoude schenken, is van den on
derwijzer eono slaafscho onderwerping
vragen, dio hem slechts als een werk
tuig zoude doen aanzien.
Wat meer is het doel van ons be
staan op aarde is dat wij eens veilig
aanlanden in do haven van het'eeuwig
leven. Het springt dus,voor elkeen in
het. oog, dat alles in dit leven derwijze
geschikt moet zijn, om als middel tc
liienen, om eens het gelukkig eeuwig
leven to bézitten.
Do godsdienst is eenlicht en schenkt
aan den mensch kracht en troost in dit
leven. Het onderwijs en tevens do on
derwijzer moeten er van doordrongen
zijn, want zooals de beer Van Cauwo-
laert hot in de Kamer zegde,clo onder
wijzer moet liet werk van den vader
des huisgezins in de school voortzetten
en volledigenDaartoe heeft do vader
den onderwijzer verkozen en oisebt
van hem, dat hij deze verhevene zen
ding weerdiglijk uitoelenè.
Hot stelsel van een onzijdig onder
wijs zoude de werking van den on
derwijzer verlammen, en hom den
gloed ontnemen welke zijne eigene
overtuiging aan een degelijk onderwijs
schenkt.»
Deze woorden van den beroemden
pater Ruiten zijn zeer gegrond. Vol
gens de voorsta anders van het onzij
dig onderwijs zoude do opvoeder der
jeugd den geest moeten overladen mot
kennissen, dóch hot hert en de goede
gevoelens van het kind geheel moeten
verwaarloozen.
Alhoewel do onderwijzer den plicht
heeft den geest met kennissen en het
hort met deugden to versieren, zoudo
hij zijno taak maar den helft mogen
Vervullen.
Hij zoude zijno persoonlijke gevoe
lens van genegenheid voor het goede
en het ware moeten doen zwijgen, om
alleenlijk maar te spreken ovor reken
kunde, aardrijkskunde, geschiedenis,
enz.
Is dit de ware zonding van eenen
onderwijzer
Is het op zulke manier dat men het
ambt van den vader des huisgezins,
welke men vervangt, waarneemt
Neen, men eischt meer van eonen
goeden onderwijzer.
Hij moet den geest van zijne leerlin
gen verrijken met kennissen, doch hij
moot inzonderheid hun hert vormen
on dit kan niet geschieden zonder aan
de leerlingen zijne persoonlijke over
tuiging mede to deelen, zonder hen te
spreken over den godsdienst en over
hunne plichten wélke zij ten opzichte
van God, van den evenmensch en van
hen zolven te vervullen hebben.
Dit is de verhevene zending van den
onderwijzer. Het goede zaad dat bij in
de"kerten der kinderen legt,zal vruch
ten dragen tot zelfs in bot verre nage
slacht daar integendeel het onzij
dig onderwijs van den opvoeder der
jeugd een huurling zoude maken die
de herten der leerlingen van dorheid
zoude moeten zien vergaan.
Gelukkig heelt het stelsel van het
onzijdig onderwijs in ons land niet
veel bijval.
liet is voor alle rechtzinnige lieden
zonneklaar, dat allo onderwijs, alwaar
de vorming van bot bert verwaarloos
wordt, eeno mislukte teelt is. Do zen
ding van den onderwijzer is vaak uit-
estrekter dan dat zij zich bepale bij
het opeenstapelen van kennissen en
wetenswaardigheden.
De weerdigbeid van den onderwij
zer on het belang der samenleving
eiscben een onderwijs dat op den
godsdienst gesteund is.
Koutï VJSÏeE*- Het slecht weer
begint aan lo komen dat hebbon de socia
listen vorlodene week ondervonden.
De kommissie dor XXXI, wolke de kies
wet voor provincie en gemoontcmoot onder
zoekon hield eeno zitting.
Do beer De Grecf, socialist, sprak er over
kiosstelsols. In zijne redevoering zegde hij
allo mogelijke kwaad van bot Zuiver Al
gemeen Stemrecht dat hij do kracht der
domme massa noemde.
Do sccialislischo bladen zwijgen dat
zweoten over do rodovoeringon van den ge
leerde.
Dat is heel begrijpelijk
Gsizg y Tï'StaH, Do koningin is
Maandag uit Keulen te Brussel terugge
keerd. Do koning, dio per automobiel uit
Duitschlund terugkeerde, word 's avonds in
de hoofdstad verwacht.
^gos* da sj;oc?r»wegwcs*kfi0-
SÏGn. Do vulledigo invoering van hot
nieuw stolsel van verhooging voor de spoor-
wegwerklioden zal den 1 Januari 1914 plaats
bobben. Do verbetoring van liet lot dezer
werklieden moest in drie'tijdperken geschie
den. Den 1 December 1911 ontvingen do
werklieden 45 °/0 van hot verschil tusschen
het huidig en het hun toegezegd ioon. Den 1
December 1912 werd do helft der 45
hot verschil uitbetaald M. do minister van
spoorwegen heoft nu beslist dat don 1 Januari
aanstaande hot overige der aanvullen zal uit
betaald worden.
Dè toepassing van dezen maatregel zou
tot eene uitgavo van ruim 2.000.000 frank
noodzaken.
Te Decam Hot Te Doum dat Zater
dag dan slaan do ton 2 uro, ter gelegenheid,
van 's konings naamdag, in do hoofdkerk
van Brussel zal gozongon worden, zul door
H. M. do koningin on do koninklijke prinsen
bijgewoond worden.
Fieizie?»s*0ia]@ Kaar Congo
Do Tourny Club van België .richt in den
zomer van 1914 een Plezierreisje naar
Congo in. I)e deelnemers zullen op 16 Juli
op do Congoboot te Antwerpen inschepen en
den 27 September op de Antsterpsche Kaai
terug aan wal worden gezot.
Na in de Kolonie den Bonedon-Congo en
do Mnyombe te hebben doorloopon, zullen
de reizigers per spoor naar Stanley-Pool
worden gebracht. Vandaar gaat do wog por
boot naar Dirna on Kasaï en denkelijk tol
Goquilhatstad op don bovenstroom.
"Hoeveel het reiskaartje zal kosten is
nog niet borekond.
Hot vierde congres van liot Evangelie liep
Zondag af met een plechtigen dienst in de
basiliek van bot II. Hart.
Kardinaal Amotte officieerde en kardinaal
Mercior sprak oene kanselrede uit, die op do
duizondon en duizenden aanwozigen eenen
machtigen indruk maakte.
Na de sympathie en bewondering der Bel
gische katholieken voor die van Frankrijk
te hebben uitgedrukt, maakte Z. Em. eono
scherpe kritiek van do wijsbegeerlo. van
Kant en van de stelsels, waartoe zij aanlei
ding gegevon beeft.
Hij wees hoe hel Bvangelio de waarheden
beval, door het bevestigen van hot bestaan
van oen noodzakelijk goed, naar hetwelk al
onze pogingen moeten strekken.
Het oordeel van een Parijzer dagblad
De Figaro sprekend over de kansolredo
van kardinaal Moreler op Montmartro, zogt
Kardinaal Merci er is niet minder eminent
door zijne wetenschap dan door zijn hoogen
rang en door zijn goschrovon work dat zeer
aanzienlijk is. Pas 61 jaar oud, is hij een der
jongste leden van het Heilig College.
Zijn werk is vooral aan de wijsbegeerte
gewijd, doch ook als theoloog is hij worold-
beroemd.
Moest ooit eon conclaaf gohoudon worden
wat overigens niet als nakend wordt be
schouwd, zouden die kardinalen, wolke oen
Paus buiten Italië willen kiezen, op zijnen
naam hunne stemmen uitbrengen.
FRANKRIJK
Woeling,aan de Grens. TJit Longwv
wordt geseind dat er'in de vorige riacht eeno
botsing plaats gehad heeft te Piennes tus
schen vreemdelingen on do plaatselijke poli-
cio. Een agent dio door een der schurken
bedreigd werd antwoordde mot zijno revölver.
Do toestand van deti gekwetste is zeer be
denkelijk.
Een nal^nlc der Bende Bonnet Naar
men weet bleef de modepliclitigo in do bende
Bonnot, zekeren Godorowski, lot terzet tor
tot hiertoe onvindbaar. Het Assisenhof der
Soino komt hem bij verstek lot 10 jaar ge
vang te voroordoclon.
Een Bankier aangehouden De hoer
Pamart, rechter te Parijs heeft Maandag
namiddag zekeren P. J. iliriart laton aan
houden. Hiriarl was de bestuurder dor
Batik Iliriart on Cie, wier zetel in de rue St.
Marc, 17, te Parijs is.
Do bank werd gesticht mot een kapitaal
van 800,000 frank. liet Passief bedaaagt
1 millioen zinder actiof. Een klient alleen
verliest 400 duizend frank on een wissel-
agent 4 duizend.
Vijftien bedienden zijn ontslagen gewor
den. Iliriart spekuleerdo op eeno Russische
waarde.
Een landlooper horkend Op 4Novomb.
hielden de gercchterlijko opzichters een
kerel aan voor landloopcrij. Ilij verklaarde
Henri Iloger te beaten on goboron to Parijs
in 1871.
Daar do verklaringen van don opgesïoteno
achterdocht verwekten doed men opzoekin
gen die uitwezen'dat hij een valscben naam
had opgogoveti. Do kerel heet in werkelijk
heid Alfred Ponsot, geboren te Parijs in
1864. In 1894 word hij door hot Assisenhof
lot 10 jaar dwangarbeid en tot 20 jaar vor
bod van verblijf verwezen.
Ilij was er echter in golukt in December
laatst de galleien var. Guyane te ontvluehlon.
Een machienkuiseher levend verbrand.
Maandag ontplofte or in eon kelder der
gasmaatschappij, gelogen aan den hoek dor
Ruo de Vaugirard, en do Rue Bassctte, to
Parijs, een vergaarbak benzol. Er ontstond
brand. Zekeron Aug. Macron, 36 jaar oud,
die zich in den kelder bevond werd vreoselijk
verbrand. Naar hot hospitaal der Liefdadig
heid overgebracht, bezweek do ongelukkige
na vreesolijke pijnon.
Hot vuur werd spoedig door de pompires
gedoofd.
DU1T5CHLAND
Twee-lijken in de Spree. De opschud
ding te Berlijn ontstaan door het opvissclien
van het lijk een er aan stukken gesneden
vrouw, is nog niet geweken cf roods vindt
men twee nieuwe vrouwen lijken in don
stroom.
Tot hiertoe weet men nog niet of het hier
eone duhbelo moord of zelfmoord geldt. Het
onderzoek der policio-wordt ioverig voort
gezet.
Eene brandramp te Dingelstadt. Een
rouzenbrand hooft te Dingolstadt in Hanover
10 eigendommen verwoest. Allo afhankelijk
heden, oogst, vee en macliienen zijn door do
vlammen vernietigd geworden.
Door hot instorten der gobouwon zijn allo
telegrafische en lelofonische betrekkingen
afgosneden.
M. Kokovtzoff te Berlijn. Luidons de
Lokal Anzeiger zal M. Kokovtzoff, de
Russische minister-voorzitter op 26 Novem
ber te Berlijn afstappen en cr zich twee da
gen ophouden.
Do Duilsche kanselier zal eon gastmaal
tor eero van den Russischen staatsman ge
ven.
ENGELAND
Een Mulat wordt Meier gekozen. M.
Archer een mulat, is meier gekozen van
Battersea, een voorname voorstad van Lon
den. In eeno redevoering verklaarde do ge
kozene fior te wezen dat hij een kleurling is,
en dat zijne kiezing een waar historisch feit
was.
Hot is inderdaad de eorsto maal in do ge
schiedenis van het Engelsche volk dat oen
kleurling tot meier gekozen werd.
BULGARIË
De gemeentekiezingen. Zondag hadden
in hot ganscho land door fto gemoentekiezin-
gen plaats.
Do bepaalde uitslagen zijn nog niet ge
kend, maar volgens zekere inlichtingen bo-
Iioildon de gouvernementspartijeii do meer
derheid.
TURKIJS
Vreemde opzichters in Arm6një. Twee
nieuwe gendarmorie-opzichters voor Arme
nië komen benoemd te worden. Het zijn de
Engelsche Hawker die belast is met het op
zicht over Van, Erzeroum en Trobizondo
en do Franscho opzichter Anchely, aange
steld voor Khargout, Bitlis en Diakokir.
Boido opzichters waren reeds in dienst
van hetTurkscli gouvernement.
De getalsterkte der gendarmerie is met
1000" man vermeerderd geworden.
Ter eere van de Fransche Vliegers. M.
Bompard. Franscho gezant te Constantino-
pel bood Maandag oen gastmaal aan ter eere
van de vliegers Dancourt on Roux. Talaat
hoy minister van hot Binnenland", do prefect
on do burgemeester woonden de plechtigheid
bij. Ophot einde van het maal wenschto de
Fransche gezant in oene redevoering, heide
vliegors geluk. Dancourt dankte en ver
haalde eenigo zijnor voorvallen.
Talaat bey vatte hot woord en in eene
lange redevoering bracht hij hulde aan
Frankrijk en aan don moed der vliegers. De
Sultan heeft zijne adjudant hij den vlieger
Roux gezonden om hem geluk te wonschon
on zij no groeten aan Dancourt over tomaken.
De dagbladpers van Constanllnopel hooft
lange artikelen gewijd aan hot bezoek der
tweo vliegers.
SPANJE
De Gemeentekiezingen Incidenten eo
Botsingen. Te Bilbao, is de stembus voor
de gemeentekiezingen aan stukken goslagen
waaruit botsingen ontslaan zijn tusschen de
socialisten en de republikeinen.
Uit Bermo bericht men dat er tor gelegen
heid der kiezir.g onlusten ontstaan zijn.
Botsingen hadden plaats tusschen liberalen,
bewaarders on regionalisten en de gendar
men moesten verscheidene malen ohargoeron
Verscheidene personen worden gewond. Do
policio ging tot oonige aanhoudingen ovor.
PORTUGAAL
In vrijheid gelaten Talrijke bommen
aangeslagen De advokaat Pinto Bolho,
onlangs te Lissabon aangohouden onder he
sehuldiging in do voorvallen van 2 October
betrokken te zijn is to Porto in vrijheid gola-
ton. Mon Leeft 47 bommen aangeslagen.
Deze worden verdoken gehouden in de
inrichtingen van eeno visschermaalschappij.
MEXICO
Zéven honderd Fedoralen door de Op
standelingen uitgemoord. Luidons een
snolbericht uit El Paso, zijn 700 foderalon
dio in oene hinderlaag gelokt waren to
Sanla Clara bijna lot den laatslon too uitge
moord, door 1200 opstandelingen van
Sonora.
VEREENIGDE-STATEM
Da bedienden van het Ooster-spoorwegnet.
Hot scheidsgerechlshof, belast mot do
reclames der leidors en andore spoorweg
bedienden, van hot Ooslernet te onder
zooken, hoeft uitspraak gedaan ton gunste
een or loonsvermoerdoring van 7 °/0. De noo-
digo fondsen om deze nieuwe vermeerdering
te dokken, zal 0 millioen dollars boroikon.
TB VERVIBRiS
Maandag morgend, rond 8 1/2 uro kwam
M. Schniitz.molkhandolaar als naar gowoon-
to aan de woning van M. E. Peltzer de
Clermont, Senator, bollen, om de melk to
lovoron.
Hij belde vorscheidene malen, doch Mad.
wed. Mourcau, poorlieres, die met haar
zoon August, 40 jaar oud, in hot huis vor-
blijft waren niet te zien.
Zeer verwonöord ging do melkboer twee
personon uit do buurt, die ook in dienst
zijn van don hoer Peltzer verwittigen.
Daar de poort langs binnen gesloten was
drong de melkboer langs achterop don koer
en door oen openstaande venster golukto Lij
er in, in de kouken te dringen.
Onmiddelijlc werd l>ij een hevige gasreuk go-
waar en hij moest zich haasten om do poort
te openen, daar Lij dreigde te verslikken.
Do tweo bedienden van M. Peltzer dron
gen nu ook binnen, zorgvuldig alle deurou
en venstors opon latend.
Zij liepen naar de slaapkamersder weduwe
Moureau cn haar zoon on vonden boiden
verslikt to bod liggen. Spoedig waren ge-
neesheoren tor plaats, die do Slachtoffers
verzorgden. T Was slechts na verscheidene
uren onafgebroken zorgen, dat men er kon
in gelukken beiden tot het lovon torug te
roepen.
Hun toestand is evenwel zoo gevaarlijk
dat do genooshceren wanhopen bon in het
leven te kunnen bondon.
Een onderzoek is geopend om de oorzaak
van het ongeval vast te stellen.
De Hopboeron dié dit jaar een oog in
t zeil hielden om duchtig het zwart on het
schimmel to bekampen, en die daarenboven
eone goede en oordeelkundige bemesting
toepasten, hebbon ocno schoono opbrengst
bekomen en bobben tevens ook wel geld
ontvangen, want de hop is duur inderdaad
zij wordt heden ten dage gemiddeld 150 fr.
de 50 kgr. verkocht. Jammer dat er nog
oo velen zijn dio niet willen luisteren on
maar altijd den oudon sleur volgen.
'lis evenwel te hopen dat zij oons hunne
belangen zullen begrijpen, om vastberaden
den wog van vooruitgang op te gaan. Is or
op dit oogonblik iets aan de hoppevelden lo
verrichten
Voorzeker Onze boeren mogen niet na-
laton voor don winter do mincralo meststof
fen loo to passen en ook eon doel Zwavel
zuur Ammoniak. Dezo vetten zijn volstrekt
noodzakelijk voor do groolo opbrengst
maar tevens ook voor do goede hoedanig
heid der hop.
Telkenjaro stollon wij rast dat de hop-
plan Iers die naar onzen raad luistoron grooto
winsten verwezenlijken.
Ter gelegenheid dus van liet aankuilon
of hot oprijden der hoppevelden, zal mon
per hecUro do volgende schoikundigo mest
stoffen aanwendon
75 100 kgr. Zwavelzuur Ammoniak
500 600 kgr. Superfosfaat
150 200 kgr. Zwavolzuro Potasch,
Na den winter, oinde Februari of begin
Maart, als het weder gunstig is, zal mon
nog 100 150 kgr. Zwavolzuur Ammoniak
strooien on duchtig ineggon.
Wie dezo beraëslingswijze volgt, zal voor
zeker goede en winstgevende opbrengsten
kekomen,
Daarenboven mógen do hoppeboeren
's zomers niet nalaten de hop te besprooien
met Tabaksap waarin bruine zeep is opge
lost, en dit zoodra de eerst vliogskens zich
vertoon en. Deze bewerking moet meerma
len herhaald worden, en tot zoolang er
bloedluizen lo bespeuren zijn.
Tegen het schimmel dor hop is hot bestui
ven dor geheele plant met Soiferbloem oea
middel dat goede uitslagen geeft.
Derhalve radon wij aan hiervan goedo
nota te houden on deze bestrijdingsmiddelen
toe te passen.
WILLY.
TE RIJSEL.
Het Ondsrzoek
Hot onderzoek nopens deze geheimzinnige
misdaad wordt naarstig voortgozot. Mon
hoeft reeds bevonden, dat do chauffeur
Delabarro, rond 3 3/4 uro 's morgends, op da
Slatieplaats te Rijsel in huur gonoinou werd
door een onbekende persoon. Deze nam
naast den chauffeur plaats in don auto reed
weg in do richting der Marktplaats.
Ongetwijfeld werd dan vordor nog een
tweede persoon opgoladon.
De misdaad moest goed voorbereid zijn en
de moordenaars hadden van te voren beslist,
waar zij hun slachtoffer zouden ombrongon.
Zij wisten juist waar de mes (hoop on lagen
en dat deze daar soms maanden en maandoiT
onaangeroerd bloven liggen. Zoo was het
mogelijk, dat do misdaad slechts binnen
maanden zou ontdekt worden.
Op de bepaalde plaals gekomen, stapten
de twee kerels af. De cbanffoar d-ei het
zelfde en 't is als lan dat hij vermoord werd.
Do ellendolingon wilden hun slachtoffer niet
in don auto dan vallen, om goene sporen achten
