DE DRAMAS DER ZEE
T EEN EN 'I ANDER
He iiicidsnton van
Savern (ESzas)
ISuitenfand
w&smssm
33 €3r ZEE» X_i HO
BestuurderJ. Van ISluffel-Ds Qendt.
Esn flrleaaster gezon'aen.'ll dooöen
Twintig schepea tijden scfeiplsreuk
De Internationals
Zeevaaricenferencie
Schoone Vooruitzichten
PJsgentsestda jaargassg ra' 2S5
2 CENTIEMEN HEIT NUMMER
Vrijdag S 4 fSrawesrafees* S O S 3
ABONNEMENTEN!
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postliureeien van het land.
1" Ü1T6AAF, 4 u, 's avonds c% «9 2° UITGAAF, 7 y. 's avonds eis
Pour toutc la pubtieité coir.merciale et financière du journal,
s'adi esser exclusivcment a l'Agenee Réclame Godts, 2, Place de
la Bourse, Bruxelles.
EUREELEN1
TE EbbSJSSEL TE AALST
U. GOOT5, BeurspIaatSj 2 Kerkstraat,
Telefoon A 3299 j Telefoon 114.
AANKONDIGINGEN!
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* blaaz. (de regel) fr. 1,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30
Fiaanc. aankon, (per regel) fr. 2,00
fr. 1,00
Sport (per regel)
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht, hers teil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commeroiale en financieole aankondigingen zich uilsluitelijk te
wenden Ageuce Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
•f'Do Volksgazet,, hesfi (n) IETS
gevonden
In haar nummer van 26 October 11.
roste I)e Volksgazet in één ponne-
trek bet gewichtig vraagstuk op, dat
sinds weken en weken aan de bespre
kingen der Kamers is onderworpen.
Noch min noch meer En daarom is
rij voorstaandsler, der Nationale
School
Dat is voor ben, liberalen, zulke
inlichting, waar alle Belgische kinde
ren, zonder onderscheid van geloofs
belijdenissen, hun eerste onderwijs
verkrijgen, zonder dat een Belgische
familievader zich in zijn geweten kun
ne gekrenkt voelen
Zulke school hebben wij, katholie
ken, zooals gij, liberalen, steeds on-
zijdigo school geheeten. Gij heet ze nu
nationale dat is volkomen us
recht, doch hekent rechtuit, en uwe
uitleggingen geven ons overschot van
gelijk, dat gij daar slechts eene leen
spreuk gebruikt, eene figuur en dat
volgens u do oplossing van de huidige
bespreking op de onzijdige school be
rust,
Hoe geniaal gevonden Vergeet gij
dan, dat uwe zoogezegde onzijdig
heid juist den afgrond delft tusschen
u ou ons, en dat ons Belgisch volk er
niet, er HOEGENAAMD NIET wil
van weten. De bewijzen daarvan legt
M.Woeste ons klaar en duidelijk voor,
in zijne prachtige redevoering van 17
October
1° Tijdens de jaren 1879-1884 werd
ook veel gesproken en geschreven over
onzijdig ouderwijs, en do liberalen
verklaarden toen insgelijks dat alle
Belgische huisvaders het eens waren,
om een onzijdig onderwijs te eischen
voor hunne kinders. Welnu, aan al
de gemeenten van hot land werden in
lichtingen g-evraagd, on op enkel eeni-
ge uitzonderingen na, beteekenden
allen dat zij don godsdienst in hot pro
gramma der scholen wilden behouden.
Wij zijn gereed dezelfde proef te hor-
nemen en zeker zijn we eene groote,
eene allergrootste meerderheid van
onzen kant te hebben.
2° Hoeveel kinderen telt men niet
die in onze katholieke en vrije scholen
worden opgevoed en onderwezen Hot
getal leerlingen die in 1895 onze scho
len bezocht, beliep 37 ter totaio
schoolbevolking dat getal klom in
1911 tot 45 0/. en volgens M. Royer
zelf (zitting van 16° October) neemt
nog jaarlijks aan. Zijn zulke cijfers,
afiet welsprekend en getuigen zij niet
genoegzaam van den wil der Belgische
huisvaders
3" Sedert eenige jaren is een huis
vader vrij zijn kind van den leergang
van godsdienst te ontslaan. Slechts
34.000 maken van die vrijheid ge
bruik een klein getal dus als men
aanmerkt dat volgens de jongste sta
tistieken het getal schoolkinderen
420.179 beloopt.
4° Een groot getal kinderen van
liberalen en zelfe van godsdienst-
halende familiën wonen onze katho
lieke scholen bij on ontvangen er eene
christelijke opvoeding.
Als men deze bewijzen naast de be
vestiging der «Volksgazet stelt, zal
men zonder moeite besluiten dat hunne
liberale oplossing ver van eene
algemeene goedkeuring behaalt. Neen
het Katholiek België wil van uwe
onzijdige school niet
Daarbij de onzijdige school is een
ijdi» ®eord dat hebben wij meer dan
eens, en siet bijval, bewezen wij zul
len 't hier niet meer herhalen, doch
kunnen wij niet nalaten hier te schrij
ven wat gezel Lorand diens aangaande
reeds over jaren verklaardo
Onzijdig onderwijs bestaat niet 1
Is onzijdigheid mogelijk als hot ge
schiedenis, economische politiek, of
sommige andero wetenschappen geldt
enz. enz.. (30 Oct. 1892).
Laat ons niet denken dat M. Lorand
van gedachte heeft veranderd Wol
neen! Op 24 October 11. verklaarde
hij in volle Kamers, dat hij niets ver
anderde aan zijno vorige verklaringen
tijdens de besproking van het stolsel
Lorancl-de Harlez.
Dat alles weten onze Belgische huis
vaders Het woord onzijdig hoeft
voor hen geleefd en daarom, Volks
gazet schrikt gij het uwe lezers nog
opto dienen, daarom vervangt gij het
door een ander, door een ronkend
woord om het volk te verblinden. Wij
waren dus te geduldig als wij hooger
van leenspreuk en van figuur
spraken...
Om uwe onzijdigheid te verstaan,
hoeven wij slechts uwe bladen te ope-
sen, uwe redevoeringen te lezen. Gij
eischt dat niemands geweten gekrenkt
worde en uw artikel zelf is eone aan
eenschakeling van spotternijen en las
teringen jegens onzen godsdionst. Of
weet gij soms niet dat een christen
geweten zich kan gekrenkt voelen als
men zijnen godsdienst aanvalt of be
spot Zoudt gij, schrijver der Natio
nale School ongevoelig blijven, zoó
men uwe moeder met smaad cn hoon
moest overladen
Dat onze lezers niet peinzen dat gij
alléén zijtdie vraagt dat niemand in
zijn geweten gekrenkt worde en dio er
behagen in vindt duizende enduizende
huisvaders in hunne innigste gevoe
lens te krenken.
In zijne redevoering (24 October)
zegt M. Lorand dat hij nooit iets zou
willen schrijven of zeggen om iemands
gevoelen te krenken. En eenige rege
len verder spuwt hij al zijn venijn uit
tegen godsdienst en priesters of tegen
wat godsdienst on priesters aangaat
Dat booten zij onzijdigheid, en die
onzijdigheid moet, volgens hen, hol
vaderland redden van den onvermij-
delijken ondorgang die hot sedert
dertigjaren bedreigt.
Neen, Volksgazet gij meendet
iels gevonden te hebben, doch uwe
Nationale School is geene oplos
sing, 't is oogenverblinding, 't is
schijnheiligheid, anders niets
Dat zeg
IKKE.
Nota Bene. Tussclien haaltjes
gezegd, de Volksgazet heeft niets
gevonden, om do reden dat hier hoven
staande oplossing slechts oen knipje is
uit de redevoering, 5 dagen te voren,
in de Kamers uitgesproken door den
hoer Var. do Walle. Doch dat doet
niets ter zake, en volgaarne staan wij
toe, dat de briefwisselaar der «Volks
gazet vermelde redevoering zelfs
niet bad gelezen. I.
Wij sE3eSosi onze lezeressen on ook
onze lozers, die zinnens zijn oen nuttig ge
schenk lo doen, aan, eens aandachtig do
aankondiging Prachtpelterijen, welke op
do 4° bladzijde van ons blad verschijnt, te
lezen.
De groote keus en de prachtige volmaakt
heid dezer pelterijen, ©enig in hunnen aard,
alsook de buitengewoon voordeelige voor
waarden waarin zij lekoop gesteld zijn, laten
iedereen toe er profijt uit te trekken. Hel is
voldoende, liet inschrijvingsbulletijn, dat in
de aankondiging prijkt, in te vullen en op to
zenden.
Spoorweg en Posterijen
De beheeren dezer twee departementen
komen eindelijk een lang verwacht besluit
to nomen. Voortaan zal eon bediende, dio
ten govolge van een wedstrijd tot een hoo-
geron graad wordt benoemd dan doze dion
hij bekleedt, eene jaarwedde genieten dio
ten minste gelijk staat met deze van zijn
oudon graad, vermeerderd mot eene som die
gelijkt aan do helft der jaarwedde die hij zou
bereikt hebbon, ware hij in zijn graad bevor
derd geworden.
Deze maatregel zal terugwerkende kracht
hebben let 30 December 1902.
Da achterstallige betalingen verschuldigd
voorliet tijdperk, 30 December 1902 tot 30
Decomber 1911, bereiken moer dan 200,000
franken.
In denzelfden gedaclitengang zullen de
ordeklorkcn dor Posterijen die mislukten in
de bovorderingsexamons onder bet stelsel
van 1892 tol 1898, doch die hot aanvullend
examen van 1912 doorstonden, liunue be
noeming tot klorlc ontvangen gedagteekend
op 30 December. 1911 en eene jaarwedde ge
nieten berekend naar hun buitengewoner!
toestand.
Ook op hen zal het besluit nopens de
agenten die van dienslkader veranderen van
toepassing zijn.
Bevoi*deo*ing - Joseph Droeven,
de mulat in Congo geboren on die bnlangs
ingelijfd werd bij het regiment dor grena
diers to Brussel, is tot korporaal bevorderd
na hot afleggen van een exaam waarin hij de
vijfde kwam op zeven-en-twintig. De koning
heeft aan Droeven oen pensioen van 300 fr.
verleend gedurende vijf jaar, ten aanzien der
diensten bewezen doorzijn vader, een gewe
zen Congoambtonaar.
S3e fceSefoosra ïm el© gpocte
sieaSstra New-York heeft moer geabo-
neordéB aan don telefoon dan de drie grootste
stedon van Europa te zam-en, namelijk
550,000 terwijl Londen er 235,008, Berlijn
210,000 en Parijs er slechts 92,000 bezitten.
Men zal ook het groot verschil opmerken
tussohen Berlijn en parijs.
Piefsrskepk De St. Pioters-:
kerk to Rome is do Basiliek van hot Valikaan
do grafkork van den H. Petrus, den eersten
Paus. Van do .tegenwoordige St. Pieters
kerk maakte Bramante in 1506 het plan, zij
werd voltooid in 166T. De kostoB van dit
kunstwerk aller tijden worden geschat op
260 m'ljoen franken.
Zij is 187 motors lang. (De Dom of hoofd
kerk van Keulen is slechts 132 meters) do
Koepel is 177 meters hoog, de breedte van
hot middenschip bedraagt 25 meters er
slaan 748 kolommen en 390 heelden in.
Inde St. Pieterskerk rusten 13 Pauzen,
martelaars en 22 Pauzoti-belijders de
lichamen van den H. Petras, der apostelen
Simon en Judas, do hoofden van den II.
Joannes don Dooper, H. Andreas, II.Marcus
on liet gebeente v6lor Heiligen.
De Italiaansehe drieinastor Elvo, van Ge
nua, eene lading hout vervoerendo, is op de
kusten van Odemira geloopen en zonk ter
plaatse.
Het schip had do goede baan verloren mot
voor een sloomer af to wijkon.
Van de bemanning dio uit 14 koppen be
stond, zijn er slechts drie kunnen gored wor
den. Het zijn do genaamden Sfozotkouski
(Rus), John Clasel (Kaliforniër) en Edward
Navarreli (Mexikaan). De elf anderen zijn
door de zee verzwolgen geworden.
Luidens een snel bericht aan de Ottawa
Free Press gezonden, zouden 20 koopvaar
dijschepen dor Groote Meren ten gevolge
vau het schrikkelijk tempeest dat dezer dagen
over de plaats dor ramp woedde, gezonken
zijn.
Hel telegram zogt dat men minstens eene
week zal to werken hebbon om de geleden
schade te kennen.
Men heeft op de kust van Goderick (Otario)
overblijfsels gevonden van het grootste scjiip
der Meren, do James Canuthevs.
Een honderdtal personen zijn verdronken.
De internationale Zeevaarlconferencie voor
de veiligheid ter zee, werd Woensdag te Lon
den geopend.
De voorzitter van den Board of Trade
heeft do gedelegeerden gegroet in naam van
liet Engolsch gouvernement. Hij drukte de
hoop uit, dat de werkzaamheden der con-
feroncie mot welgolukken zoudon bekroond
worden.
Al do groote mogendheden zijn op do con-
fereucie vertegenwoordigd.
M. Borryer, minister van Binnenlandsclie
Zaken, heeft Zondag te Verviers eene rede
voering uitgesproken, waarin hij onder
meer zi'gde
Wij moeten niet vreezen dat wij oen
zetel zullen verliezen. Er is geen gevaar
voor ons en onze tegenstrevers zouden waar
lijk allen in blok moeton strijden om liier of
daar een onzer mandaten af te nemen.
Bolialve do plaatsen waar onze tegen
strevers gevaar loopen zetels te verliezen
indien er niet gekarteld wordt, mogen wij
nog op het volgende wijzen
Te Zoningen moeton wij enkel 400
stemmen verplaatsen, om een zetel to win
nen, te Gent 800 en te Verviers 1900 om den
derdon zetel te behalen.
Voor Verviers schijnt zulks voel,doch let
wol op. Er zijn moer dan 65,000 stemmen
uit te brengen. In 1894 hadden de katholieken
35 0/0 der stemmen; dan klom die verhou
ding op tot 3G, 37 en 42, om in 1908 reeds
43 per honderd to bereiken. Verleden jaar
ging het nog beter en onze vrienden bereik
ten 47 per honderd.
Er is dus nog slechts eone inspanning
noodig als die vau den verleden kiesstrijd
om do 50 per honderd to bereiken.
Dan is de derde zetel zeker voor de
katholieken 1
M. IJymans heeft het ten andere reeds be
kend Wij zijn eene oppositie, onmachtig
om thans ons ideaal to vorwczeniijlcen. Wij
moeten ook niet hopeni weldra aan het be
wind te komen
Wij mogon dus goede hoop koesteren, do
meerderheid in de Kamer, welke nu reeds
16 stommen bedraagt,nog to zien aangroeien
't Is zooveel te beter, doch daarom moet «r
gewerkt worden 111
He! oordeel tier Duiiscfao bladen
De Berlijner dagbladen die zich nog met
do incidenten van Savern onledig houden,,
laken de handeling van don luitenant von
Fornster.
Alleen de Gazelle de la Croix kiest
partij voor hem.
De Vossische Zeilung hoopt dat men
na het sluiten van liet onderzoek aangaande
het incident, niet nalaten zal den plichtigon
officier wegens mangel aan takt to straffen.
Do Gormania» twijfelt er aan dat de offi-
cieele verklaringen voldoening zullen geven
aan do bevolking en betreurt tevens dat allo
berisping tegenover den luitenant van kant
werd gel a ten.
Do Berliner Tagoblatt is verwonderd
dat in hetzelfde rapport geen woord wordt
gerept over de promiën door von Fornster
en zijn sergeant ingesteld.
De Courrier do Hanovro acht dat men
de rollen zou veranderen moest men tegen
do bevolking handolen, zooals zekere orga
nen hot aanprediken, terwijl zij do uitdagen
de houding van den plichlige laakt.
FRANKRIJK
Eene moord te Avignon. Uit Avignon
komt do tijding, dat de genaamde Adrian
Jouffret, 20 jaar oud, een geweerschot gelost
hoeft op zekeren M. Gabriel Fouquet, eon
63jarige grijsaard van Ponlol,nabij Avignon.
Uit het onderzoek is gebleken, dat vader
Fouquet zijne toestemming niet wiido geven
in hot huwolijk zijner dochter met Jouffret.
De moordenaar heeft bekentenissen afge-
legd.
Dood van den Venezuelaanschen gezant
te Parijs. Do generaal Bernabé Blanas
evolmachtigd ministor der Venezuolaansche
Republiek in Frankrijk en Spanje, is Woens
dag middag schielijk gestorven. Generaal
Blanas werd onlangs tot ministor lo Parijs
aangesteld, tengevolge van do hernomii
d» r diplomatische betrekkingen tusschen
Frankrijk en Venezuela.
Doodelijk ongeluk. Woensdag mor-
gend werd te Parijs, op den hoek der St Ce-
ciliastraat en dor Klaverstraat, de genaamde
Jourdain, dagbladverkoopor, 64 jaar oud,
dooreen autowagen omgeworpen. Do onge-
lnkkigo werd op den slag gedood. Hij was
onder de loggo vracht verpletterd geworden.
Een landlooper aangehouden. Woens
dag werd te Parijs zekeren Alfred Ménars,
aangehouden wegens landlooperij, in wiens
bezit men een parel vond van 4 duizend fr
waarde. De aangehoudene beweert dal xnofi
het juweel in zijne kleedoren moet la ton
glijdon hobben. De policie is vau oordeel dat
de parel voortkomt van eon belangrijko
diefstal, over drie maanden gepleegd.
Een automobiel-ongeluk.Uit Versailles
bericht men, dat Woensdag morgend rond 4
ure. op de haan van Rocquencourt oon taxi
auto omgekanteld is. Do chauffeur werd
slechts licht gewond. De ingezetene, zekera
dame Marc Kuril), 22 jaar oud on te Parijs
in de rue Paul-Rousseau wonende, is in on-
rustwekkenden toestand naar het hospitaal
overgebracht.
Vliegongeluk. Dinsdag namiddag Jeed
de vliegor-kapitoin Lagarde le Villacoublay
een doodelijken val. Het ongeluk gebourde
op het oogenblik dat de vlieger ging neerko
men. Op nauwelijks 5 meters van dan grond
word het vliegtuig loodrecht ten gronde go-
slingerd. De ongelukkige vlieger werd on
der de motor verpletterd.
DUITSGHLAND
Gruwelijke moord te Berlijn. In do
voorlaatste nacht werd le Berlijn eene gru
welijke moord gepleegd. Do koolsier Bogati
hooft zijne minnares, zekere Prusseit het
hoofd ingeslagen en verwurgde vervolgens
zijn driejarig dochterken. (De moordenaar
wondde daarna eene lijarige dochter zijner
minnares. De ellendeling is aangehouden.
Zes personen vergiftigd. Te Otlowied,
in Beieren, zijn zes personen, die zich voor
eene regeling van eon erfdeel vereenigd had
don, schielijk ziek gevallen, ita samen het
maal genomen te hobben. Allen waren ver
giftigd geworden. Eenige uren later telde
men slechts lijken. Men weet niet of hot hier
ne moord of ongeluk geldt.
Een luitenant-moordenaar aangehouden.
Eonigen lijd geleden werd do leerling-
officier Foerster, door den luitenant Tiogö
van Diedonhoffon levensgevaarlijk gekwetst
door revolverschoten. Men dacht oerst dat
de officier Foerster hot slachtoffer geworden
was van eon ongeluk. Do luitenant Tioga
komt nu aangehouden t6 worden, onder be
schuldiging van moordpoging.
ENGELAND
D® zaak van het Halssnoer. Maandag
aanstaande zal hot geding der vier personen,
dio in de zaak van het halssnoer beticht zijn,
voor de rechtbank van Old Bailey to Londen
opgeroepen worden. Deze dag is vastgesteld
dóór M. Muir, kroon-advokaat, die wenscht
de debatten zoo gauw mogelijk Ito zien aan
vangen. Alzoo zullen do Fransche getuigen
en do Fransche postbediendon, die door liet
gouvernement van Parijs naar Londen zijn
gezonden, van alle moeilijkheden ontslagen
zijn.
De werkstaking In de haven van Dublijn.
Als gevolg op de aankomst uit Liverpool
van niet-veroonigde werklieden, bobhen do
zeesyndikaten van Dublijn aan hunne leden
bevel gegeven onmiddellijk alle work in do
haven to staken. Het vervoer tusschen Enge
land en Ierland is geheel onderbroken, bij
uitzondering van bet overbrengen der reizi
gers voor Holly-IIead. Er zijn reeds een
honderdtal niot-gesyndikeerde werklieden
aangekomen, om de graauschtpen to ontla
den.
ITALIË
Een scheepsagent verdwenen. Luidens
do Tribuua - zijn 400 Amerikaansche zee
lieden die met hunne booten te Villafranca
gomeord liggen, niet tot Rome kunnen gera
ken,daar do agent die mot de reis belast was,
met oono som van 20.000 frank verdwenon
Woensdag zijn 150 zeelieden der Ameri
kaansche schepen, te Napels verblijvend,
door den Paus ontvangen geworden.
De* aanhouding van Menozzi. - Da
Giornale d'Ilalia boweert dat het beves
tigd werd dat Monozzi, die Dinsdag avond
aangehouden werd, zich aan spionneerderij
plichlig maakte voor rekening van eon
vreemdeling die hij to Geneve ontmoette.
Een sergeant, bediende in den staf van dea
Royal Piomont, in de kazerne Monaco, ta
Rome,is aangohouden als medeplichtige van
Menozzi, op het oogenblik dat hij zich naar
eene overeengekomen plaats begaf. De ser
geant zou bekentenissen afgelegd hebben.
Menozzi werd vroeger door het tribunaal
van MilaneD voroordeold wegens diefto e»
wegloopen uit het ioger. Hij kwam ui|
Geneve. Sinds Mei laatst begaf hij zich go-
regeld twee maal in de week van Rome
naar Geneve.
Zijn medeplichtige is oen sergeant-majoor
der kavalerie, met naam Petriglio Romai®.
Deze onderofficier verduisterde zoor be
langrijke dokumonten, waarvan Menozzi dai\
do luchttoekening nam. Daarna werden d®
stukken aan den sergeant teruggeven.
Menozzi heeft bekend voor eene geheim®
maatschappij uit Zwitserland le werken. I®.
hot huis van Menozzi heeft men talrijk®
