m da IMerkens Een Nationale Zegepraal van't H, Sacrament Eenloa vragen Een liüis in visr-eiHwinlig uren Over tie draatfloeza telsqraaf Menschen van het jaar 1848. VAN ALLESWAT i 30 NOV. EN 1 DEC. 1913 Van 7 tot 14 Sept. laatstleden werd er m de hoofdstad Bogota (Golombië, Zuid Amerika) een welgolukt H. Sacraments* congres gehouden, 't Was 't eerste waaraan rijk en arm, priesters en ambtenaren, colle- giën en hoogescholen, gilden en gemeente raden, leger en werklieden hebben deelge nomen om den Christus-Koning op aller- ■weerdigste manier te huldigen en te aanbidden. Vele buitenlieden kwamen naar de stad om aan den stoet Jezus' Sacrament ter eere deel te nemen.De aartsbisschop Mgr.Horrera- Bestrépo droeg het allerheiligste in eeno koninklijke rijtuig en de voorzitter van 't Senaat, M. José Vincent Concha, hield •ene prachtige redevoering, in de laatste algemoono bijeenkomst, ovor 't Hoogweer dig en nooit volprezen Sacrament. Volgens een in 't Spaansch opgesteld dagblad de - LI Nucvo Tempo vertalen we oenige van de bijzonderste zijner gezegden De natiën hoe machtig, hoe beschaafd en hoe voorspoedig ook moeten zich voor den Schepper verootmoedigen, indien zij met willen ten ondergaan. Die Schepper f is ter gelegenheid dor H. Sacramentscon- grossen, zegepralend al de groote hoofd- sleden der wereld achtervolgens binnen- gelreden en in processie door al de grooten a cn machtigen dezer wereld vergezeld rond gedragen. Die landen en steden inzonder- heid hadden Hem vergeten of min of moer verloochend cn te midden van al die puincn op zedelijk gebied opeengehoopt, is Hij wederom verschenen als de oonigo redder en steun der maalscliappolijko orde. De godsdienst, die men als bijna uilge- storven wilde doen doorgaan, ziet men thans als do eonige dam tegenstand bieden en don weg versporren aan al wat wulps- heid, moordorij en omwenteling heet. De godsdienst alleen kan on zal hetrnaatschap- pol ijk vraagstuk oplossen, 't Is immers toch wol Christus die met do liefde ook do ware vrijheid in de wereld bracht en do a ware macht aan het oppergezag verleent. O welke dwaling is niet de scheiding van Kerk en Staat Want zij spreken zich niet tegen of werken niet tegen mal- kaar, vormils zij allo heide tot dool liob- ben den mehscli te volmaken en geluk bij to brengen. Dat het land zoowel als do H. a Kerk, die de gansche aardbol voor eigen- n doin heeft, samen werken in de moeste vriendschap, tot moorder welzijn van de a samenleving en zalige uitkomst der perso- non in 't bijzonder l Eone natie die zulks begrijpt, zooals bet bij ons liet geval is/ a zal alle gevaron ontwijken, want de een- a heid op godsdienstig gebied is do \vaarborD vai1 de beschutting der Vaderlandsche eenheid. Slechts oenigo maanden geloden vierde ons duurbaar Colombia liot oauwfasst zijner onafhankelijkheid 011 dan vierde insgelijks do Kerk mot ons moe. Vandaag buigt doColombisclie republiek K do knie om don Christus-Koning to aan- bidden en zijnen sladliouder op aarde den Paus van Rome te huldigen, to bedanken en lo ooren. «Dat Christus in 'tAllerh. Sacrament o Golombië beschorme en bewaro MARC. school ja, daar is uwe plaats. Ja, dat was 't gedacht, dat u overmoesterde on nog eens medelijden beving uw hart. Dio vrouwen, dio meisjes, dio kinderen hoe zijn ze tot die bezigboid geroepen ge- wordon Door do noodzakelijkheid der nijverhoid, zult gij misschien antwoordden en gij kunt golijk hebben. Dat medelijdend gevoel wekt in u nog andere godachten, en... onwillekeurig ver- gelijkt g'uw lot met het lot dezer werktui gen want wat zijn deze schepsels anders dan «werktuigen.» van de nijverheid, onver schillig welke naam zij ook draagt. Neon de plaats der vrouw is daar voorzeker niet zoo min als dio van T kind. E11... moeders, wie zal 't ons uitleggen hoe 't mot de verzedelrjking dier arme schep seis slaat Kunnen,vermogen wij niets voor haar Laat ons zoeken, speuren,en betrach ten want zij zijn edele schepsols Wie zal of kan ons zoggen, hoe zij lijden, zij... dioden naam van moeder dragen en stoeds gescheiden loven van 'tgeen hun liet dierbaarste is op aarde Waarom toch zijn vrij niet in heure plaats Waarom zijn ici' bevoorrecht Denken wij er wel aan of we niets voor die minderen vermogen, voor haar of voor hare kinderen Ach kondon wij zorgen, dat do vrouio in haar huis eene broodwinning vond De moeder bij de wiege van haar kind De dochter onder het ouderlijke dak Wij zou den verzekerd wezen iets nuttigs in do maat schappij tot stand gebracht te hebben. Ch. v. A. DE VOLKSSTEM Hebt ge nooit gezien, in eene dor groote nijvcrbGidssleden van ons land, rond den middag of tegen don avond, hoe de zwarte volksmassa,die men fabriekwerkers,fabriek werksters heel, uit de groote poort van dio reuzeuhobge gebouwen stroomt Hebt ge dan bemerkt, dat dio menigte be staat uit eene mengeling van bejaarde men sehen. mannen in den blooi des levens, jongelingon, en... laat liet ons maar recht- uit zeggen, uit kinderoti Dat heeft uwe verwondering opgewokt. Maar wat ge zoker droef zuil gevonden hebben, en wat ook een gevoel van spijt en deernis in uw moederhart zal ontstoken hebben, is voorzeker dat g'ook uit eene der poorten van dat machtig hoog gebouw fabriek gohoeten, ook vrouwen, meisjes en... ja ik herhaal hot, ook kinderen zaagt te voorschijn komen. Sommigen dor eerstgenoemden zagen or haveloos uit, bleek met ingovalleu wangen, half onder den wollen halsdoek gedoken] en... onwillekeurig hooft uw hart een gevoel van medelijden onderdrukt. Nog meer gij hebt, ik twijfel er niet aan, gepeinsd bij r.olven gor.ogdvrou- van ongeveer 1/100 m,m. dikte omringd won moeders, doc iters, neen daar is uwe van een glazen bnisje, waaruit liet nauwe laats mot, zy s einers In den Iraiskring,lijka te voorschijn komt. Hot huisje doopt in aan den herd. En tot dc kinderen In de een mengsel van water en vitriool on oen Do onschatbare hulp door de draadloozo telegrafie verschaft bij den brand van de VoUurna, heeft andermaal do aandacht ge- roepon op deze wonderbare uitvinding-. Onuoodig to zoggen dat deze, in technisch opzicht, 0011 groote vooruitgang gemaakt hoeft gedurende de laatste jaren. Men achtte bet roods veel, toen men in 1901 er in ge lukte de Oostende-Dover postboden in ge stadige betrekking te houden mot hot vaste land, bij middel van Marconi's toestellen. En toon Marconi do overtuiging uitdrukte dat eerlang do draadloozo lolegrafie ook Amerika met Europa zou verbinden, wieten enkelen te bewijzen, gelijk 2 011 2 is 4, dat zulks eeno onmogelijkheid wae, en er aan dergelijke uitbreiding der uitvinding niet to denken viel. Om reden dor bolvormigheid dor aarde, van do natuurlijko hinderpalen die het voort zetten der eleclrische trillingen zouden in den weg staan, enz.. E11 toch is Marconi goed profeet geweest cn tegenwoordig zijn or bijna geen passagiorscbopen meer, die niet uitgerust zijn met het stelsel. Hoe is men er dan in gelukt dio ontzaglijke afstan den te verbinden Ton eerste, de toestellen die de trillingen uitwerpen, zijn veel sterker dan die welke tien jaar geloden gebruikt werden 011 de ont vangtoestellen zijn veel gevoeliger. Het grondbegin is natuurlijk hetzelfde ge bleven. Tussckon twee metalen hollen, mot oen electriciloit voortbrengend toestel in verbinding gesteld, ontstaan groote vonken. Eiko vonk is samengesteld uit een groot go- tal kleinere, die mot de grootste snelheid van do eeno bol naar de aiidore springen, liet zijn die vonkjes welke do trillingen voortbrengen, die aangewend worden bij de draadloozo telegrafie. In de laatste jaren is inon er in gelukt bet getal vonken merkelijk te vermeerderen, tot ongeveer een duizend tal per minuut. In do plaats van een knet terend gerucut dat inon vroeger vernam hoort men nu een muzikaal goluid, vandaar do naam van muzikale vonken, dio in het ontvangtoestel hetzelfde geluid geven 011 bo teren verder gehoord worden. De ontvangtoestellen zijn heden ten dage zeer eenvoudig In den beginne gebruikte men de buis van Branly eon fijn glazen buisje, waarin zich Lwoo metalen zuigers bevonden. Tussckon die zuigers is er wat nikkelvijlael, welke door do trillingen van don draadloozon telegraaf leidend gemaakt wordt voor den eloclrischeu stroom, die een eloctrisclio hel of 0011 Morsetoesle! fin bewe ging stelt. Die inrichting is nu bijna algemeen ver vangen door de ontvangt per telefoon. Om bet bestaan van een olectriseben stroom in do outvangsl-antenoa waar to nemen, ge bruikt men kloino toestellen dio wonder ge voelig zijn, détcctcurs of voelors genoemd. Er zijn er van twoe snorton. Do eeno zijn in 't algemeen samengesteld uit een metalen punt, rustondo op de oppervlakte van een kristal van lood- of ijzererts. Do andere, eleclrotylisclie genoemd, be slaan voornamelijk uit oen fijn platiomlra'adjo van ongeveer 1/100 m,m. tweede draad, veel dikker en naakt, doopt 'insgelijks in de vloeistof. Deze eloctrolytische vooh-rs eischen de medehulp van eone zuil, terwijl do andoren zonder zuil werken. Hot platien draadje of de metalon punt wordt verbondon mot de antenna en met een der geleiders van den telefoon. De dikke draad of het stukje tweede geleider van don telefoon. Wanneer erts wordt verbonden mot de aarde en de electrischo trillingen, door een verzending- toestol uitgezonden do ontvangst-anlenna raken, ontstaat er een inductiestroom die werkt op do voelers en een gerucht voort brengt in don telefoon. Volgens dat bet ge rucht van langen of korten duur is, boduidt het een streep of een punt van het Morse- stelsel. Mits oen weinig vertrouwheid mot dit laatste kan men dan de lettors opnemen en do ontvangen boodschap in woorden ver tolken. Terwijl de vorzendingstoestellen van radio- tolegrammen betrekkelijk duur zijn vooral dio welk0 op grooten afstand moeton werken zijn de nieuwere ontvangsinriclitingen, hier boven bes«hroven, zeor goedkoop. Geen wonder dus dat in ons land zooals olders, vele personen die er eeiio ten huizo bezitten eene liefhebberij welke niemand kan scha den. Ook hebben die vorwonderd opgezion toon er onlangs aangekondigd werd dat het 'elegraafbesluur er aan denkt het gebruik dier toostellon le verbieden of ten minste aan zekere lastige voorwaarden te onder werpen. Het opnemen der electrischo trillin gen willen verbioden schijnt ons zoo onge rijmd alsof men wilde zoo dit mogelij li was het geluid der klokken ontoeganke lijk maken zonder toelating... Die eene boodschap uitzendt bij middel van den draad- loozen telegraaf, weet immers goed dat ge heimhouding onmogelijk is. Hij heeft ten anderen toch hot middel daartoe door een geheimschrift ABC te gebruiken. Het is overigens niet noodig, wanneer men in de nabijheid van oen sterke verzending» post woont, eene, antenna op hot dak te plaatsen. Genoegzaam is hot, zijn toestel in verbinding to stellen met een zinken goot, ofwel met eon langen koperdraad,eenvoudig op den zolden gespannen. Zou men het zoover drijven huiszoekin gen te doen om die groote misdadige lo ont dekken on voor do vierschaar te brongen Wij donken hot niet. Dat men de plaatsing van telegrafeerpo3ten aan strenge voorwer pen onderwerpe, niets is redelijker. Maar de onlvangsttoeslellen willen beperken ware tergend on kleingeestig. M011 zou soms genegen zijn to vrage; waar hot nut is oen ontvangstinrichting te bezitten, als men zolf goen telegrammen kan verzenden Een paar voorbeelden zullen liet nut aan toor.en van zelfs die eenzijdige toepassing van liet M&rconi-stelsel. Onze zeevisschers beschikken doorgaans niet over do middelon om eon verzendiugstoestol aan boord te nemen. Maar een eenvoudig ontvangststel- ware voldoonde om bun wegens oen naderend orkaan te waarschuwen. Een legeroverste kan tijdens do veldoefeningen steeds zijuo bevolen uitzenden aan zijne offi cieren, enz. Zullen wij nu nog spreken van de zooge noemde F-slralon, waarmede een nieuw Italiaansch uitvinder beweert ontploffingen op grooten afstand te veroorzaken Voor hot oogonblik niet. Laten wij den man den noodigon tijd zijne uitvinding behoorlijk te ontwikkolon on goon haring roepen voor hij aan land is. H. p. OpgepastGij zijt 65 jaar geworden in den loop van 1913, of go gaat het worden voor 1 Januari 1914. Weet wel, dat gij 18 fr. storten moet voor 1 December van dit jaar, of dat gij het pen sioen van 65 fr. niet hekomen kunt. Wacht dus niet meer om te storten, of gij verliest oen jaar pensioen. En de menschen van 1849 dan Volgens de bestaande wet kunnen die het pensioen van 65 fr. niet meer trekken, zelfs al hadden zij 18 fr. gestort. Doch eene nieuwe wet ligt gereed en moet in do Kamers besproken worden. Volgens dio wet zullen de personen die in 1849-1850-1851 en laler geboren zijn, alle jaren 6 fr. moeten storten; zij zullen ten minste IS fr. moeton gestort hebben om bet pensioen van 65 fr. te bekomen. Dus die van 1849 kunnen nog 6 fr. storten dit jaar en 12 fr. toekomond jaar; in 1914 vragen zij dan liet pensioen van 65 fr., dal hun zal uit betaald worden voor de eerste maal in 1915. Die van 1850 moeten dit jaar 6 fr. storten, toekomend jaar 6 fr. en in 1915 nog eens 6 fr.; in 1915 vragen zij dan liet pensioen aan, dat zij voor do eerste maal trokken zullen in 1916. Dat alles slaat in bet nieuwe wetsvoorstel, maar liet is nog geene wet; dus kunnen wij niet verzekeren dat die wet juist zoo zal wezen. Doch, dit is zeker, MINDER zal men toch niet doen; en in elk geval zal men ten min ste 18 fr. moeten storten. Alle personenin 1840, 1850 en lator geboren, bobben er dus alle belaug bij, onmiddellijk hunne stortin gen te beginnen, willen zij niet te laat komen en zichzelven geen schade doen. Do stad Hamilton (Ontario), heeft do 100* verjaring barer slichting gevierd, en om te toonen wat zij vermogen hebben do bewo ners van deze stad oen eigenaardig denk beeld ton uitvoer gebracht hot bouwen van een huis in een tijdverloop van vieren twintig uren. Zij slaagden cr niet alleen in liet huis op te bouwen, maar ook bet to be zetten-en le bemeubelen, on dit alles godu- rendedon vastgestelden tijd. 300 lot 400 mannon arbeidden er aan. Des nachts was do plaats bij middel van eleclri- sclie booglampen verlicht. Van zoor vroog in den morgend hadden do arbeiders hot werk aangevangen. Do grond veston werden in gevelsteen gemetseld, het overige in cement. Midderwijl werd het tim merwerk gereed gemaakt. Een zeor ras droogend bezotsel werd gebezigd, en dit dan geverfd met twee lagen witten lak. Do mou- bols, tapijten, storsen, gordijnen, enz. wor den er vcrvolgons ingebracht. Geen enkele bijzonderheid werd vergeten. Als alles kant en klaar was werd eone fiesch, vol met boonon, in don grond go- stopt, en allen, die aan den bouw der woning hadden medegewerkt, werden vorzocht het aantal der boonen lo raden. Een jong werkman ried juist, en won bet huis, op 15.000 frank geschat. Gjsi te onfhotsden. De hüiskring is een grooten spiegel, waarin wij van beide zijden worden gezien. De huiskring is de plaats waar do grooten soms klein en, de kleinen 6oins groot wordon. Do huiskring is de school voor 't mensch- dom, waar man en vrouw, ouders en kindo ren elkander wederkeerig opvoeden en bij staan. De huiskring is de plaats dio ons het liefst is en moet zijn en blijven als we hem voor goed moeten missen. De huiskring moet een Ioerschool zijn van alle deugden en 't is daar bijzonder dat we goode workon moeten aanloeren en plc ff en. Een Irsffend antwoord Bij eene ontvangst to Parijs sprak een reiziger (een strengo en verharde antijood) in tegenwoordigheid van don schatrijken Jood Rothschild over de schoonheid van het eiland Tahiti en merkte bijtend op Daar zijn geen zwijnen en geen jooden Werkelijk vroeg Rothschild. Dan moesten wij er samen heengaan,wij met ons beiden zouden er als groote merk waardigheden beschouwd worden. Oj3zq Huisvrouwen Zijn er nog huisvrouwen Zijn er nog jongo dochters dio goedo neerstige, verstan dige huisvrouwen zullen zijn, lo vinden Eene goode huisvrouw is raar om tegen lo komen, dat is zeker En volo meisjes en dochters meenen en stellen zich al to gemak kolijk voor dat wat schoon on prettig ge kleed gaan, wat optooiing en opschik, wat strokjes, haartjes en krullelcens leggen, wa kunnen brodeeren, of een of ander mot de naald le verrichten werk voldoende is om eene doflige en werkzame huisvrouw to vor men. Doch 't mag luid gezegd worden, daarin zijn zij looi ijk mis en bedriegen ze zich maar al te veel. Daarom lees het volgende zodelesjo en ge zult er voorzekor profijt uit trekken, gij bij zonderlijk die al te lui en te vadsig zijt ofwel u te vool met handwerk alleen bezig houdt, en zoo laler de schuld zoudt ziju van hot ongeluk eonor familie. Ik stond op zekeren dag het volgend go sprek tusschen een oprechten huisvader ei zijnaanstaande schoonzoon af te luisLoron. Vader Dus gij zoudt mei mijn dochter willen trouwen Jongman Dat is mijn vurigste wensch mijnheer. Kunt go koken Ik Neen. Kunt ge wasschon, strijken, kousen sloppen en non lap op de kleeren naaien In één woord kunt go liet huishoudon doon Jongman ten hoogste verbaasd Natuurlijk niet, mijnheer. Vader Ga, dat dan eerst leeren# want mijne dochter kont het ook niet.» Verslaan E0isesisas«c5ige gebruikcBi. Bij ele volkeren bestaan eigenaardige gebruiken bij bet begraven dor doodon. De Japaners loggen een zakje mot theeblaren onder het zijk. Do Peruanen begraven hun- no kinderen zoodanig dat een hand boven hol graf uitsLoekt om daar van tijd tot lijd wat voedsel iu le leggen. De Andamannen zetten hunne kinderen eeno schaal met melk op het graf. De Maleiers geven den dooden een teerpenning mee in 't graf. Ook pleegt men er oen laddertje in 't graf te leggen, terwijl op zij openingen worden aangebracht waaruit do ziel van den overledenen indien het noodig is, kan ontglijden. In Korea worden de dooden in reiskostuum be- graven. Al deze bijzondere gebruiken zeg gen toch dat die volkeren alhoewel heidenen gelooven aan 't voorbestaan en dus 't eeuwig leven der ziel. Denken wij er genoeg aan Men zou hot waarlijk bij sommigen niet zeg gen en nochtans ons verstand alleen, zonder ons christen geloof te raadplegen wijst er genoog op Iets aardig Mon vertelt thans dat do telefoon in eone Hollandsche dorpskerk of geuzenlempol (men zegt niet juist waar hot is—en 't twee de is beter te gelooven dan liet eerste) le vinden is. Die gemeente, die werkelijk mot haar tijd meegaat, is Kangerijd. In den preekstoel staat een groote mikrofoon,zoodat ieder aangeslotene van de telefoon thuis de preek of 't sermoen, zoowol als 't gezang kan liooren. Do leiding staat met de telefoonstatie van het Dorp in verbinding. En als men 30 cent. por maand meer betaald wordt ieder geabon neerde met de kerkmicrofoon iu verbinding gebracht. DaejfoBaden In de vijf worelddeelen groeit het getal dagbladen dapper aan. 35000 vrrschiilige gazelten worden or dagelijks gedrukt, waar van 20.000 voor Europa alleen. Duitschland staat aan 't hoofd met 6000 Engeland zoowel als Frankrijk lieeft er omtrent 5000; Italië telt er slechts 1800; Spanje 1000 Rusland 800 en in 't klein Zwitserland vindt men er omtrent evenveel als in het uitgestrekt Tsarsrijk 600 gazet ten Holland kan ook roemen op 400. Azia wie zou het gedacht hebben bezit 3600 waarvan men het grootste getal in China aantreft. In Amerika worden er 120 dagbladen uitgegeven voor de negers alleen nooit mag een blanke inwoner zulks lezen 't zou slecht bevallen. Van België is er geen spraak in die op somming, ze komt eens later, want mon is "in het tellen. 35000 verschillige dagbladen Go zïot van hier de dwaasheden en de verantwoorde lijkheid van reien onder hon TuntteEs In ons land beslaan er onderaardse!»® ijzerenwog doorgangen of tunnols, zoo komt men er meest tegen langs de Vesdor in 't Luiksclio en in de Lessovallei in het Naamsclie. Zelfs werden er geboord daar waar men meende vroeger onder den grond to moeion rijdon on waar men thans maar eenvoudig weg de heuvelen zou doorsnijden of overrijden. Zoo van die korte tunnel» werden gemaakt le 's Gravenbrakol, to Geeraerdsbergen en niet verre van Ronse. Men moet buiten ons land reizen om iets merkweerdigs in dien aard tegen te komen. Alhoewel men in Frankrijk verscheidend lange prachtige tunnels tegenkomt zooal» onder do stad Angoulême, rond Parijs niet ver van Bordeaux en nog meer en talrijker in het Zuiden van Frankrijk, nochtans liet land van do bergen en dus van de onderaard- sche ijzerenwegdoorgangen is wel Zwitser land. De tunnel van don Simplon tusschen Italië en Zwitserland is 19803 meter» lang en ligt 750 motors boven don zeespiegeldie tuu- nol verbindt het hoogste deel van het Rhone- gebied met de pleinen van Piomont on Lora- bardië. De St. Golhardstunnel 14998 meters lang is geboord geworden onder don borg van dien naam en verleent doorgang van Midden-Zwitserland lot Italië voor al dezen die de rtis van België naar Rome door Zwitserland ondernemen. De Montiers- Granges on do Hauensteinlunnels liggen onder hot Juragebergte in 't Duitsche Zwit serland, zo melon elk rond de 9000 motera lengte en zijn op eeno hoogte van 500 met. gegraven. De Mont-d'Orlunnel geeft toegang van Frankrijk naar Zwitserland, meet 7000 motors lengte en ligt omtrent 900 meters hoog. Andere kleinere, kortere tunnels en van minder belang komt men standvastig tegen iu liet bergonrijk van midden Europa. De mensch het krachtig en machtig schep sel Gods kan toch voel te weeg brengen als hij zijn verstand gebruikt en zich aan 't werk zot 1 Twee YJaaHieiSen EEN MONDJE MEER. Zou men honger lijden Om een mondje moer Och, waar menschen slrijden Helpt de Heer. EEN STUKJE MEER OF MIN Een stuk in brook of vest of mouw, Doet eere aan oen knappe vronw. Doch één stuk staat den mensch heel laag; Een stuk le hebben iu ziju kraag.

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1913 | | pagina 5