indbouwini
'T EEN EN 'T ANDES
Bo disfle van 331,050 mark
Buitenland
Een wiMstrcop8Fsdrama
Negeniiende laargaeg n' £14,
Zaierdag 6 Oefiember ISS3
p
gp
33 €3- IB T-i 33
Be geheimzinnige zaak te Dottenys
Nog de trehnffeften
2 CENTSElVfEN HET NUMMER'
Ij
aSKSi
abonnementen!
Zes maanden 4 franken, Een jaar 8 franken,
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
1° UITGAAF, 4 u. 's aïcods eb 2' UITGAAF, 7 u. 's arnnds <T»
Poup (oute la publicité commercials cfc financier» «u journal,
s adliesscr exclusivemcnt i l'Atience lléclamaGodts, 2, Placed»
In Bourse, Bruxelles,
BUREELEN
TE BRUSSEL
CS* GQDTS, BeursplaaiSi S
Telefoon A 3290
BestuurderJ.
TE AALST
EZer-lcatraat,
Telefoon 114
Van Nuffel-De Qendt.
AANKONDIGINGEN!
KI. aank. (1 tot 4 kl. rag.) tr. 0.80
3* blaaz. (de regel) fr. 1,00
4* bïadz. (de regel Ir. 0,30
Financ. aankon, (per rogol) Ir. 2,00
Sport (per regel) fr. t.ö9
Gemengd nieuws per rogel) fr. 2,00
Recht, borstel!, (per regel) fr. 2,09
Orerlijdnu (per regel) fr. 2,00
Comraerciale en financieole aankondigingen sioh uitstuiteliik ta
wenden: Agence Réclame Godts, 2, Beuraplaats, Brussel.
Sint Nikolaas wordt zoo wat 't land
en do wereld door gevierd, 't Is een
volksfeest en wel het kinderfeest bij
uitmuntendheid geworden. Niet te
verwonderen dus dat Sint Nikolaas
zooveel vreugde en blijdschap aan on-
zo kinderen bezorgt en zij, met die te
kenmerken onschuld,zoo daaraan hou
den te blijven gelooven dat de heilige
zelf Klaas speelt en hunne begeerten
en verlangens voldoet.
Wat moet men hier moest in acht
nemen, de goedheid van dien volks
of kinderheiligen ofwel do engelach
tige eenvoudigheid onzer kleinen
't Was do liefdadigheid van Sint
Nikolaas' ouders die den schat van
zoo een kind verwierf. Dio pand werd
hun zelfs aangekondigd door een engel
des Ifeeron.
Zijn naam betookent zegepraal des
volks.
't Was een wonder kind en een
buitengewoon begaafd jongeling
.Mirakelen op mirakelen wrocht hij
uit door lusschenkomst van den
hemel.
Kan hot anders of dat onze kindo
-ren hem aanroepen en aanzien als hun
beste vriend en hun grootste weldoe
ner Hij werd ook een wonder van
deugdzaamheid en getrouwheid aan
God.
Zijne liefdadigheid jegens do he-
hoeftigen en do goedo werken scheen
uit en 't rijke erfdeel zijner ouders
kwam hem wel te pas om medo te
declen en 't goede te bewerken. Nog
eens, zou daarin do reden niette vinden
zijn waarom do kleinen hem eoren en
smeeken en als patroon en bescher
mer uitverkoren hebben
Do Voorzienigheid stond SintNiko-
laas ter zijdo en 11a eene pelgrimsreis
naar Jerusalem ondernomen to heb
ben, kwam hij terug naar zijne ge
boortestad My re en bij eene veropen
baring en nog andere wonderen,
werd hij lot bisschop van Myro uitge
roepen.
Van alle kanten kwam men reeds
binst zijn leven do edelmoedigheid,
den iever, en do goedheid van onzen
volksheiligen inroepen. Hij deed ook
aan den naasten zooveel goed mogelijk
naar ziel en lichaam.
De landbouwzending on het land-
houyvbesluur hebben er zich op toege
legd, Belgische uitwijkelingen in
Katanga te vestigen. De eerste toepas
sing daarvan gebeurt in 20 hofsteden
voor moestcclt rond Elisabethstad en
Kamliovo.
Zeker getal booren zijn op oigen
kosten naar Ivatanga vertrokken,maar
het moorendcel worden van België
op kosten van don Staat gezonden en
verscheidene hebben oenigo maanden
verbleven in do kleine opleidings
hoeven van Belfontaine en Nieuw-
dorp.
Be tusschenkomst van den land-
bouwdienst in hat instellen van die
kolonisten was niot altijd dezelfde
de eenen hebben eene geringe hulp
gevraagd en hekomen, terwijl anderen
volkomen op Staatskosten werden in
gesteld. De landbouwdienst onder
steunt in het begin al de landbou
wers, dio wenschon zich in Katanga te
vestigen.
De eerste kolonisten waren allen
zonder kapitaal. Er beginnen noch
tans kandidaten op to komen met
eenige spaarpenningen.
Over 't algemeen verricht de land-
bouwdienst do ontginning en het ge-
zondmaken van don grond, hij richt de
wateringen in, bouwt eene woning on
leent, eenigen tijd, inlandsche werk
lieden voor het eerste aanloggen van
den grond. Sedert dit jaar heeft hij
ook aan sommige koloniston trekos
sen geleend voor hot beploegen van
den gror.d.
Eens de hoeven in gang gesteld
houdt de hulp van den Staat op of be
paalt zich tot het uitdealen van zaden
plantsoen, enz.
In 1913 werden weinig of geene
nieuwe koloniston naar Katanga ge
zonden, daar verschillige omstandig
heden er ons toe aanzetten eerst
zien hoe het zou vergaan met de eerste
boeren, rond Elisabethstad gevestigd.
Daarenboven heeft eene aanzienlijke
vertraging in liet leveren van do nieu
we ontgiiiningsmackine's, in België
besteld, ons belet de werken zoo spoe
dig uit to voeren als het voorzien was,
en nieuwe hoeven in Ghinsenda op te
richten.
Het sturen van nieuwe kolonisten
zal hernemen wanneer do ontginnin
gen dit jaar nagenoeg 20 hectaren zul
len bedragen in ieder dor bestaande
hoeven.
Intusschen zot do landbouwdienst
zijn zoekon naar nieuwen grond voort;
hij bestudeert namelijk do Tanganyka-
on de Kundelungustreken, alsmede
de groote valleien der Lufina on dezer
bijrivieren, dio weldra zullen kunnen
benuttigd worden door het verder aan
leggen van den spoorweg.
Da gemakkelijk to ontginnon lande
rijen zijn er veel moor uitgestrekt dan
in de streek van Elisabethstad, en zul
len goed geschikt zijn voor den teelt
van maïs en van do voedingsplanten
voor de inboorlingen.
Do uitslagen voor de moesteelt rond
Elisabethstad zijn gunstig/niettegen
staande de hooge kosten van don ar
beid. De kolonisten zijn werkzaam en
goed gesteld hunne vorkoopen be
reiken maandelijks eon aanzienlijk
bedrag.
Het verloopen jaar hoeft ons kost
bare lessen verschaft voor de koloni
satie, en namelijk voor do kous van
koloniston in België, voor de verbinte
nissen jegens her. te nemen en den on
derstand hun in Afrika te verstrekken
De inlichtingen welke wij in België
kunnen bekomen over de geschiktheid
dor kandidaten, zijn dikwijls uit in
schikkelijkheid gegeven en moeten
streng onderzocht worden.
Do Belgischo landbouwer verlaat
lastig zijn vaderland do hoofdzaak
is, hem te kunnen bewijzen ten eerste
dat Katanga een gezond en reeds wat
beschaafd land is. De ondervinding
heeft ons geleerd dat het boter is, met
het oog op de gezondheid on de kos
ten, do kolonisten en vooral vrouwen
en jeugdige kinderen eerst dan te doen
komen, wanneer de hoeven reeds ont
gonnen zijn en gezond gemaakt en zelfs
eenigen tijd bewoond.
De eerste landbouwers hebben niet
altijd gezorgd voor de gezondheids-
voorwaarden, maar do toestand is
diensaangaade veel verbeterd, en de
kolonisten genieten thans de beste ge
zondheid.
in een trein
Eons belangrijke proefneming»
Donderdag avond werd eene blang-
rijke proefneming gedaan. Aan den
trein, welke om 5 ure 53 te Yerviers-
West toekomt, had men den foergon
gehaakt uit welke de som gestolen was.
De expert-schrijnwerker Delrez, van
Yerviers, werd gelast, do herstelde
Lees Op d3 dertto bladzijde de aankon
diging a Bericht-san <to lezers!
Gcetforenwaggons. Gedurende de
week begrepen tusschen 23 en 29 No
vember 1913, werden er per spoorweg
verzonden: 31,13.7 waggons geladen met
steenkolen en colce, en 92,736 waggons
geladen met andere koopwaren (getak-
seerd vervoer)., Er is eene vermindering
aan te stippen van 1,774 waggons steen
kolen en 1,777 waggons verschillende Ai-HU i
koopwaren met dezelfde week van 1912. blan4kast. °l>eI1 te breken.
Yan 29 October tot 29 November 1913
reden er op heel het spoorwegnet
6,117,167 waggons voor het vervoer van
koopwaren en voor het dienstvervoer,
wat 51,456 waggons minder is dan op
hetzelfde tijdstip van 1912.
De schsP.dessrdiers der prinses, Het
is op 9 December, om 3 ure, dat de
rechter van kortgeding eene bijzondere
zitting zal houden om aan de schuldei-
schers van prinses Louise de voorstellen
te doen, waarover wij reeds spraken.
Prinses Louise staat aan het Bel
gisch Staatsbestuur, zoo luidt het aan
bod, al hare rechten af op de roerende
en onroerende goederen die haar nog
toekomen in de nalatenschap van Leo
pold II zulks tegen vereffening eener
som van 4,500.000 fr.
De scliuldeischers, ten getalle van
56, waaronder 28 Eranschen, 12 Puit-
schers, 12 Oostenrijkers, 3 Engelschen
en 1 Zwitser, allerlei beroepen uitoefe
nend, zullen verzocht worden hunne
derwijze gedraaid, dat de Jachtwachters
in volle licht stonden. Oog-enblikkelijlc
werd de lichtbak uitgedoofd, zoodat d®
stroopers de jachtwachters hadden be-
merkt.
Onmiddellijk daarop weerklonk een
schot, door de 6troopers in de lichting
der jachtwachters gelost. Dezen schote*
terug en ook van den anderen kant werd
nog geschoten.
In den duisteren nacht weiden zoo een
twintigtal schoten gewisseld.
Toen er van de zijde der stroopers niet
Delrez begon zijn werk te Nesson- geschoten werd, hielden ook d©
vaux en te Yerviers was het geëindigd, jachtwachters op. Zij luisterden aaxu
Het had ongeveer 25 minuten geduurd. Jachtig, doch hoorden alleen het ge*
In den foergon hadden plaats geno- jrilckt van vluchtende personen,
men de hoeren van het parket, met de -^e jachtwachters gingen 's andere*»
afgevaardigden van het spoorwegbeheer J.aa&s in het boseli zien en vonden er eeaJ
en den treinoverste, die zich in den foei- lichtbak, een zak, inhoudende 15 fezan*
ten en daarnaast nog 11 aaneengebon
gon bevonden had, den dag der diefte.
M. Delrez werkte niet terwijl de trein
in de statiën stilhield. Hij boorde vijf
gaten in de plank tusschen het honden
hok en den brandkoffer, zaagde het pa
neel uit en deed dan de plaat van den
brandkoffer vallen. Alleen het geklop
op de ijzeren plaat, werd gehoord, dooi
de personen, die zich in den foergon be
vonden.
Men moet echter in aanmerking ne
men, dat ditmaal de aanwezigen al hun
ne aandacht wijdden op het gerucht dat
uit do richting van het hondenhok zou
komen. Ook was de plank, door den dief
doorgezaagd, veel dunner dan do plank
door M. Delrez behandeld en de plaat
den fezanten. Een stap verder lag een
groote bloedplas, waarin een stukje
eener lijnwaden broek, lag.
Ongetwijfeld moet dus een der wilfl*
stroopers door een geweerschot getrof*
fen en erg gekwetst zijn.
Een onderzoek is geopend. Het pai>
ket wordt ter plaats verwacht.
FRANKRIJK
Dubbels zelfmoord. DonderÜag
morgend heeft men te Toul, twee lijke*
uit den Moezel opgevischt. Het zij*
schuldvorderingen, met behoud van al I d.eU doorgebroken was reeds j deze van M. Vauthier en zijne echtgo
-- geborsten, terwijl deze van M. Delrez noote.
Een postmeester en zij no vrcuw
verdwenen.
Het grootste geheim blijft heersehen
over de zonderlinge verdwijning van den
heer Lacante, postmeester, en dezes
vrouw. Daar niemand eenige bijzonder
heid kan aanhalen die op het spoor van
het verdwenen echtpaar zou kunnen
brengen, is men yan algemeen gevoelen
dat de ongelukkigen zelfmoord moeien
gepleegd hebben. Edoch de reden welke
hun tot die afschuwelijke daad zou heb
ben doen besluiten, blijft eveneens een
geheim. Woensdag werden peilingen
gedaan in de vaart van Rijsel naar de
Schelde, doch zonder uitslag.
Do vier ongelukkige kinderen die zij
achterlaten zijn door de familie opgeno
men.
hun rechten, op die som over te dragen
en in ruiling opheffing te verleenen van
hot rechterlijk, beslag, gelegd op liet
aandeel van de prinses in de nalaten-
:chap baars vaders.
Onder de scliuldeischers bevinden
zich kleermakers, juweeliers, advoka-
tcn, een ingenieur, een bloemenhande
laar, een eigenaar van ijzergieterijen,
-n bestuurder'van een Tatterzoll, lio-
Iliouders, een Oostenrijkscli Kamer
lid, de Pruisische Staat, een loodgieter
en financiemaatsehappijen.
Zooals men ziet was de prinses in
goede handen overgeleverd.
Bö Befgsscho kanalen. België, zoo
prak een Engelsch ingenieur in de laat-
vergadering dei- associatie van de
municipale iaden te Londen, heeft sinds
30 tofc 40 jaren 395 millioen en half aan
ijne kanalen besteed, en het vervoer te
water is 114% vermeerderd.
Wij weten niet of deze cijfers juist
zijn. België wordt in alle geval door
Engeland, benevens Duitschland cn
Frankrijk tot na te volgen voorbeeld
gesteld, voor wat aangaat de onderne
mingen van kanalen en kanalisatiewer-
ken.
Ket Belgisch scheolschlp L'Ave
nir thans op reis van Frederikstadt
naar Melbourne, is bevracht om aldaar
eene lading graan voor Europa te laden.
Het schijnt dat de vracht voordeelij
werd afgesloten.
Vermoeiende bruiloften. Een oud
gebruik in Pensylvanië kent aan iede-
ren genoodigden tot het bruiloftsmaal,
en die één dollar betaalt, het recht toe,
met de bruid te dansen zoo danste on
langs eene jonge bruid, tot zeven hon
derd maal
De zeden kunnen ons zonderlinQ
schijnen evenwel worden ook nog vele
zulker gebruiken, in Bretanje in eere
gehouden.
Om aan eeno Bretonsche huwelijks
plechtigheid deel te nemen, bij welke
de stoet somtijds tot 1500 personen telt
en alles, feestmaal en danspartij bij te
wonen is het voldoende 3 fr. te betalen.
Deze tarief is onveranderlijk, onaange-
zien den fortuintoestand der personen
die wenschen uitgenoodigd te worden,
of der familie van bruid en bruidegom.
Het is echter de gewoonte, indien
men voldaan is, vooraleer te vertrek
ken, eene gift aan de bruid te schenken.
Aanbesteding van locomotieven.
Yoor het jaar 1914 lieeft het spoorweg-
beheer aanbesteed 8 locomotieven van
type 10; 8 van type 9; 20 van type 35;
25 van type 23; 8 tenders van 20 kub.
met.; 28 jan 24 kub. met.; 123 rijtui
gen, 2.132 waggons, waarop er reeds
256 geleverd werden.
Pégoud terug to huis. Woensdag
is do luchtakrobaat Pégoud te Parijs te
ruggekeerd. Zijno veibintenis met zijne
Duitsclie managers is afgeloopen cn nu
kan hij voor eigen rekening gaan wer
ken. Doch, er valt te vreezen, dat zijn
gevaarlijk stieltje niet veel meer zal op
brengen, want zijne talrijke navolgers
hebben hem het gras onder de voelen
weggemaaid. Hij zal in alle geval niet
werkeloos blijven en zijne loopings
blijven .uitvoeren.
uit één stuk was.
De dief was dus zeer bevoordeeligct.
Ook werd vastgesteld, dat. de handrem,
in den foergon geplaatst, zoo luid
schommelde, dat het gerucht, samen
met het rollen van den trein, volkomen
alle gerucht uit het hondenhok zou ver-
doovcn.
Het onderzoek.
Tot hiertoe is nog niet liet minste
spoor van dader of bankbriefjes ontdekt
geworden.
't Is ten andere te vreezen, dat men
van de kostbare papierkens nooit meer
zal hooren
Eena aanhouding te Mechelen.
Sedert achttien maanden stelde het
beheer der staatsspoorwegen talrijke
diefstallen vast, voornamelijk in den
omtrek van Mechelen. De klachten gin
gen uit van personen die pakjes ontvin
gen door bemiddeling der buurtspoor
wegen. Deze schreven steeds de oorzaak
er van toe aan den Staat. Zoo had de
Zuster-0verste eener lcosthuisschool van
O. L. V. Waver meer dan 100 diefstal
len waargenomen, ten nadeele van hare
leerlingen, gepleegd.
M. Pauwels, van den dienst van het
toezicht, ging over tot een nauwkeurig
onderzoek en stelde vast dat bedoelde
diefstallen door zekeren X... werden ge
pleegd. Hij vernam tevens dat dezes
verloofde in bezit moest zijn van talrijke
ontvreemde juweelen.
De prokureur des konings van, Meche
len werd over den uitslag der opzoekin
gen verwittigd en verzocht om verschei
dene toelatingen tot huiszoeking. Met
den heer Yan Volsem en de gendarme
rie van Putte, begaf hij zich bij X....
en vond er vier groote manden vol klee
deren, lijnwaad, juweelen, pelzen, twee
zilveren potten evenals zilveren lepels
en vorken, enz. Bij zijno vriendin iver-
den een 20-tal gouden doekspelden, da
mesuurwerken, oorbelletjes cn armban
den aangetroffen.
Huiszoekingen bij personen, door X..
als medeplichtigen aangeklaagd, lever
den geen uitslag op. X... werd opgeslo
ten.
TE BOVESSE
Dramatisch gevocht in den nacht.
Woensdag nacht had in de bosschen
van Basduelle, grondgebied Bovcsse
(Namen), een tragisch gevecht plaats
tusschen wildstroopers cn jachtwachters.
Deze laatsten, de genaamden Emiel
Garot, Leon Quewet en Jean Berot, in
dienst van baron de Mé vues waren sa
men op ronde, toen zij vuurschoten in
het bosch van Basduelle hoorden. Zij
gingen in die richting cn verborgen zich
in een wegel.
Rond middernacht zagen zij een licht
bak naderen.
Gekomen op een twintigtal meters
van do jachtwachters* werd do lichtbak
noote.
M. Vauthier, postontvanger te Ya*-
deville, kwam naar Neufchateau ver
plaatst te worden. Uit den brief welke*
men op hem gevonden heeft blijkt dat?
beiden zich zelfmoorden.
Slachtoffer der ellende. Een math*
laar in kanten, M. Caniche, 56 jaar oud*
is verhangen gevonden in zijn logement
der André del Sartestraat te Parijs. Zij
ne wanhopige daad is toe te schrijve*
aan de diepe ellende waarin hij verkeeis
de.
Tragisch einde van een schrijver.
Maandag laatstleden wierp een man zich!
in de statie van St-Maur onder de loko-
motief van een trein en werd vermor
zeld opgenomen. Donderdag heeft men'
de persoonlijkheid van den wanhopige
vastgesteld. Het is M. Antoine Lambert
Mirveaux, schrijver van verscheiden#
werken over politieke en maatschappe
lijke okonomie. Hij was 70 jaar oud, ew
woonde in do Laferrièrestraat te Parijs*
DUIT&GKLAKD
De giftmenger Hopf. De prolnu
reur van Francfort-aau-Mein, komt d*
beschuldigingsakte te sluiten tegen dea
giftmenger Hopf, die beticht wordt vat*
5 moorden en eene moordpoging; zijn*
slachtoffers zijn: zijne moeder, zijne 6
vrouwen en 2 kinderen. Hij wordt to
vens ook verdacht van andere moorden^
doch daaromtrent ontbreekt het aan go
noegzame bewijzen.
Vier mijnwerkers dootlelljk verhramfc
Ten gevolge van eene grauwvuuront
ploffing, die zich in de mijn Wiendahls-
bank, nabij Dortmund, voordeed, zij»
vier mijnwerkers doodelijk verbrand
geworden
De Hongerstaking van den ban»
kier Kaerker. Het is reeds 18 dage*
dat de bankier Kaerker, die in de ge
vangenis van Berlijn opgesloten is, de
hongerstaking houdt omdat de rech
terlijke overheid geweigerd heeft hem
in voorloopige vrijheid to stellen. Hij
verkeert nog in geen doodsgevaar, maan
hij is buitengewoon zwak. Kaerkeo
heeft zich verzet tegen het besluit dep
overheid van hem tot eten te dwingen,
er bijvoegende dat hij al diegenen aan
klagen zal dio hem zouden dwingen da
minste spijs te nutten. De geneesheeren
verklaren dat zij nooit zulke koppigheid'
hebben bestatigd.
ENGELAND
Aanhouding van Mev. Pankhurst.
Mevr. Pankhurst, die over eenigen tijd
in voorloopige vrijheid gesteld werd we
gens haar halsstarig weigeren te wille*
eten komt te Plymouth terug aangehou
den te worden, toen zij van een boot uitj
New-York terugkeerende, stapte.
De staking der spoorwegbedienden»
Het verkeer der treinen van den Graet
"Western in Zuid-Wallis, wordt me*
den dag moeilijker. Er Ioopen bijn*
gecno reizigerstreinen, en het vervoep
van koopwaren is geheel onderbroken»
Een zeker getal mijnwerkers zijn uit
genegenheid voor de spoorweghediexn.
den ook in staking gegaan. Donderdag)
namiddag hebben de spoorwegbedien
den van Cardiff het werk gestaakt. Dh
toestand is bedenkelijk.
