Een liberaal, voorstaande!
kt Schoolwetsontwerp
'T EEN Eli '1 AMBER
Tegen het Sdioolwetsontwerp
Dramatische jachtpartij
Kegeniisnfle jaargang n' 237
V#aensdag 10 December 1131$
X3 CS- X3 A IQ
Bestuurder: J. Van Nuffel-De Gendt.
)e dubbele misdaad
te Eelliagen-Jiij-Ea!
Eene hetooning te Gent.
Erg Spoorwegongeluk
te esa柃E
M.CamiUe Jenatzy, ds gekende
Brusselsche sportman gedood
2 CENTIEMEN HET NUMMER
AANKONDIGINGEN!
KI. aank. fl tot 4 kl. reg.) fr. 0.60 I Sport (per regel) tr. I 99
3-bladr. (de regel) tr. 1,00 J Gemengd nieuws per regel) fr. 2.00
blaar, (de regel tr. 0,30 I Keclit. bersccll. (per regel) tr. 2,00
Finsnc. sankon. (perregel) Ir. 2,00 I Overlijden (por regel) tr. 2.0»
Commercials en financieels aankondigingen rich uitsluitelijls U
wenden Ageuce Réclame Godts, 2, lïeursplaats, Brussel.
ABONNEMENTEN?
Zes maanden franken. Een jaar 8 ikanken.
Inschrijving in alle postbureelen van bet land.
I" UITGAAF, 4 c. 's avonds ij» «f» 2' UITGAAF, 7 n. 's avonds «p
Pouf toute la publicité cominerciale et financière ëu journal,
s'adresser oxclusivement a l'Atfeuce Réclame G»4t«, 2, Placo de
I a Bourso, Bruxelles.
Oï
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
ES, EBQTS, Beursplaats, 2 J e, Kerlsstrsrat,'
Telefoon A 3299 Telefoon 114
■V es, 331
Die liberaal, welke rechtzinnig bet
schoolwetsontwerp goedkeurt, is do
neer Servais, gemeenteraadslid, van
Glienëa.
Daar de gamoontoovorbeid dozer
plaats, evenals zoovele andero, op bet
bevel der vrijmetselarij, een dagorde
wilde stemmen, om tegen liet wetsont
werp verzet aan te teekenen, heeft de
beer Servais mot kracht en klem bot
nieuw schoolwetsontwerp in den ge
meenteraad verdedigd als zijndo eeno
wet van vrede, van verzoening en van
rechtvaardigheid.
Geerne zouden wij ganscli de
redevoering van den heer Sorvais
doorweven door verscheidene onder
brekingen, hier nedersckrijven, doch
plaatsgebrek dwingt ons er slechts de
bijzonderste trekken van te geven
Ik bon partijganger van het nieuw
wetsontwerp, verklaarde de heer Ser
vais, omdat dio wet gesteund is op do
gezonde rede en juist op liaren tijd
komt.
Immers de onderwijzer heelt eene
veel hoogcre zending to vervullen dan
bet eenvouig aanleeron vrn het a.b
Hij moot den geost van het kind vor
men en terzelvertijd in 't hert de deug
den inplanten, die het kind later,groot
geworden, zuilen moeten golciden
langs zijne levenshaan.
Dat is de ware rol welke elke on
derwijzer, 't zij hij aan eene wereld
lijke, 't- zij hij aan eene christelijke
school belmore, to vervullen heeft.
Ik vraag het u. Is deze zware taak
in de officieele scholen altijd begrepen
geweest Waren er geene ouders
welke redenon van klagen hadden,
omdat hunne kinderen, welke zij aan
bet. officieel onderwijs hadden toever
trouwd, niet opgekweekt werden in
den zin welke zij betrachtten
Ik houd grootolijksaan mijne eigene
vrijheid, doch ik hen niet afgunstig
van de vrijheid van anderen.
Dit is een ontegensprekelijk feit.
Do meerderheid van het land wil dat
do jeugd godsdienstig opgevoed zij.
Dit was ook den uitdrukkelijker) wil
^n onze voorouders, welke onze
grondwet op touw zetten en in 1842
werd het godsdienstig onderwijs aan
het hoofd van de nieuwe schoolwet
geschreven.
Die wet werd alsdan voorgedragen
door een liberaal ministerie en word
door al de liheralekamerleden gestemd.
De priester kwam in de school, de
catechismus werd in de school aange
leerd en do jeugd genoot eene gods
dienstige opvoeding.
Doch gij wilt van dit alles niet meer
en nochtans, nooit heeft België glo
rierijker tijdperk genoten, dan gedu
rende die jaren dat het godsdienstig
onderwijs in eere werd gehouden.
Da heer burgemeester verwijt mi
de eenige liberaal te zijn, die zulke
taal durft voeren en dus de katholieke
partij steunt.
Do heer burgemeester bedriegt
zich Dat hij zich den 2 Juni 1912
horinnere. Alsdan hebben duizende
gematigde liberalen de katholieke
regeering gesteund. Door gansch het
land, van Oostende tot Aarlen en dit
zelfs in de kleinste arrondissementen,
heelt men gematigde liberalen gevon
den, dewelke klaar in den toestand
zagen.
Alhoewel de liberale partij zich
door het kartel aan de socialisten had
vastgekend, alhoewel al onze liberale
bladen op alle toonen schreeuwden dat
netland moest gered worden door don
val van het katholiek ministerie, is do
katholieke meerderheid zeer versterkt,
omdat de katholieko partij de eenige
nationale partij is, de eenige partij
welke onze burgerlijke en godsdien
stige vrijheden waarborgt en kracht
dadig verdedigt.
De gematigde liberalen weten zeer
goed dat de groolo vijand, do vijand
van ons vaderland en van onze instel
lingen niet do katholieke partij is,
maar wel het socinlismus. En zie
daar de groole fout welke de liberalen
bedreven hebben met het kartel met
de socialisten te sluiten.
Zij slachtofferden aan hunnen poli
tieken haat de welvaart en do toekoms
van ons dierbaar vaderland
En deze laagheid met rouw in het
korte beschouwende, hebben vele ge
matigde liberalen zich hij de katho
lieke partij aangesloten.
Deze afwijking der liberalen ten
voordeele der katholieken heeft sedert
2 Juni nog toegenomen, bijzonderlijk
sedert wij de verklaringen in do Kamer
en elders gehoord hebben van sommi
ge liberalo vooruitsirevers, welke be
zield met godsdiensthaat, niet met
rechtschapenheid kunnen handelen.
Iiommentariën overbodig,
Leest op de 3° foSjsdzsfeSe liet
artikel Vondst eener gelukkige
Voor de briefdragers. M. Segers,
minister van posterijen en zeewezen'
Leeft besloten dat vanaf 1914 de brief
dragers en kandidaten-briefdragers een
centiem zullen ontvangen op elke ont
vangst of betaling welke door hunne
tusscbenkomst zal geschieden. Uitzon
dering is evenwel gemaakt voor de stor
tingen op de Spaarkas en op den ver
koop van frankeer weerden. De alzoo
verkregen bijverdienste zal de 200 fr.
Der hoofd niet mogen te boven gaan.
Die maatregel zal den Staat ieder jaar
90.000 fr. kosten. De vergoeding van
5 centiemen, thans verleend op het innen
van handelseffektcn, is afgeschaft.
Dg Blan&c bevolking in Congo, Op
1 Januari 1912 verbleven er in Congo,
3.307 Belgen, 50-5 Engelschen, 303 Por-
tugeezen, 278 Italianen, 177 Zweden,
150 Duitschers, 129 Nederlanders 117
Russen, 102 Grieken, 91 Pranschen, 69
Zwitsers, 39 Turken, 33 No ven, 30 De
nen, 27 Luxemburgers, 19 Oostenrij
kers, 1£ Aziaten, 11 Roemenen, 9 Span
jaards, 2 Brazilianen, I Bulgaar en 1
Egyptenaar. Te zamen 5.465 Blanken,
waaronder 377 vrouwen.
Katanga telde op denzelfden datum
.704 Blanken, waaronder 2.400 Belgen,
298 Noyen, 163 Zweden, 160 Italianen,
160 Duitschers, lit Nederlanders, 72
Franschen, 67 Duitschers, 60 Zwitsers,
49 Russen, 36 Amerikanen, 30 Luxem
burgers, 26 Oostenrijkers, 29 Denen, 22
Grieken, 12 Aziaten, 6 Turken, 6 Span
jaards, 2 Brazilianen cn*l Bulgaar.
Alleman vlieger. Men meldt uit
Dayton (Ohio) dat Orville Wright in 't
:eheiui een vliegtuig heeft uitgevonden,
at. zoo weinig ingewikkeld en zoo een
voudig1 is, dat iemand die niet kan vlie-
geD, alleenlijk het stijgen en dalen hoeft
aan te leeren en binnen 20 minuten kan
liegen.
Overlijden van een Volksvertegen
woordiger. De heer Jos. Grafie, libe
rale VVolksvertegenwoordiger van het
arrondissement Namen is Maandag om
30 ure 's morgends aldaar overleden.
De ööcijnsresht'?!!. Krachtens een
koninklijk besluit heeft de minister van
fmancen toelating verleend om de ac-
cijnsrechter per post te betalen, bij mid
del van kredietbrieven, van wissels of
an bons. Dezen moeten al de voorwaar
den vereenigen, vereischt door hdt post-
best,uur. De brouwers zijn gemachtigd
hunne werkopgaven aan den ontvanger
an de omschrijving te doen per post.
-ij die de rechten komptant betalen,
mogen het bedrag in postmandaat bij
de opgaven voegen. Al de beschikkin
gen, door het koninklijk besluit voor
zien, zijn ook toepasselijk op de betaling
der accijnsrechten, verschuldigd door de
tabakfabriekanten voor den inlandschcn
droogen tabak dien ze verwerken.
De Bond der Katholieko dagblad
schrijvers hield Zondag in Patria »f te
Brussel^ zijne 17' jaarvergadering, on
der voorzitterschap van den heer Albert
De Moor, hoofdopsteller-bestuurder van
Le Bien Public
Aan de he eren Alfons Van Overbeke
(Fondsenblad, Gent), P. De Mey en N.
Winkeler (ïïandeleblad, Antwerpen),
Victor Delvaux (l'Ami de l'Ordre, Na
men), werd do jubelmedalie als min
stens 25 jaar dagbladschrijver, plechtig
overhandigd.
Met algemeene stemmen en bij toe
juichingen, koos de vergadering den
heer Neuray, hoofdopsteller von a Le
XX8 Siècle tot voorzitter in vervan
ging van M. Albert De Moor, niet-her-
kiesbaar.
Werden verder nog aangesteld On
der-voorzitter M. Dorchy (Patriote)
schatbewaarster Juffrouw De Muyte-
naere (NiemVs van den Dag) leden
MM. (iobbe (Pays Wallon) en Demar-
teau (Gazette de Liège).
Na een overzicht van den toestand
der maatschappij verlieten de katholie
ke dagbladschrijvers a Patria om zich
weer te vinden in het restaurant a de la
Monnaie waar, bij het opdienen van
een lekker maal, vereerd werden MM.
C. Cauckie, A. Thomas, J. Van Menton,
Emiel Busson, en Daniël Tiré, de drie
ersten om hunne verheffing tot ridders
van het St-Gregoriusorder, de twee
laatsten als gedecoreerden met liet kruis
Pro ecclesia et Pbntif'ice
De dieren en da zeeziekte. Buiten
de ijsberen, die gewoon zijn aan het over
en weer schommelen der ijssckollen,
hebben de dieren, die aan boord van de
schepen gebracht worden, allen min of
meer last van de zeeziekte. De os blijft
er schier ongevoelig aan; de giraf ook
wreet er heel weinig van. Het peerd is
evenwel zoo gelukkig niet, en krijgt de
zeeziekte in zoo eigen graad dat het er
kan van sterven. De aap*lijdt ook hevig
op zee, maar men kan hem spoedig ge
nezen, met hem éen ajuin te knabbelen
te geven. Het geval van de-n tijger is
zonderlingdat beest lijdt erger dan
gelijk welk ander dier aan de zeeziekte
lij kreunt op hartverscheurende!! toon,
wrijft voortdurend met zijn reusachtig
lootje over den buik, terwijl het water
ïem voortdurend uit de oogen vloeit.
De olifant is ook onderhevig aan de zee
ziekte de kerel laat zich dan behande
len als een kind. Men laat hem dan een
paar liters whisky opslurpen en kort na
dien is meester tromp zoo frisck als een
bietje.
Maandag arond was hot alechlor gosteld
to Cliêuée.
Do oxpresstroin 654, welke rond 6 ure 25
▼oorbij do alatio van Chénóo snelt, is aan heb
wissalspoor der lij nor» van Hervo en Verviers
ontriggold, De lokomoliof, de lender de
fourgon en vijf rijtuigen, vlogen ait do rig-
gols. Twoe der rijtuigen opgepropt mot rei
tigers kantoiden om.
Uit do rijtuigen stegen schrikwekkende
hulpkreten op en gedurende oetiigo miuuten
heorschte er een vreoselijke paniek.
Hot personeel dor statie golukte er even
wel in, do kalmto lo herstellen en nu kon
tot de reddingswerken overgegaan wordon
Uit de omgekanteld© wagons werden een
30tal min of moor org gekwetsten lo voor
schijn gehaald. Al do slachtoffers zijp. lieden
van Verviers, Theux, Spa, Pepinstor, of
don omtrok. Do ergst gekwotste is M.David,
makelaar wonendo te Verviers. Deze moest
bij hoogdringendheid naar het gasthuis over
gebracht worden.
Ook de stoker en de machinist zijn ge
kwetst.
Eon onderzoek werdonmiddelijk geopend
Do juiste oorzaak van het ongeluk is nog
niet gekend, doch men voronderstelt, dat
een samenloop van do ongelukkige omstan
digheden de ramp veroorzaakte. De stoffe
lijke schade is zeer aanzienlijk.
De lijkschouwing.
De wetsdoktorn De Rechter en Hoger-
Gilbert hebben in het doodenhuïs van Bal-
linghen de lijken der twee slachtoffers ge
schouwd.
Daaruit is gebleken, dat benevens talrijke
hamerslagen, de twee slachtoffers ieder wel
eon dertigtal messtolcen bekomen hadden.
De dood is dan ook door de messteken ver
oorzaakt geworden.
Het onderzoek.
Tot hiertoe heeft hot onderzoek nog geen
spoor des moordenaars doen ontdekken.
Op eenigen afstand van liet huis, langs
den weg welken den moordenaar bij zijne
ontvluchting moei gevolgd hebben, heeft
men bloedsporen gevonden. Daaruit maakt
men op, dat do kleederen van den ellende
ling geheel met bloed moeten besmeurd zijn
geweest, bijzooverro dat het van de kleederen
afdroop.
Men heeft ook in eene weide, nabij het
huis der misdaad, een hamorgovonden, waar
aan bloed schijnt to kleven. Waarschijnlijk
is het oen dor wapens, waarmede do brutale
misdaad gepleegd werd.
De lijkplechtigheden der slachtoffers,
Maandag morgend hadden onder een groo
ten volkstoeloop, de lijkplechtigheden plaats
van mevr. Brancart en hare dochter, de twee
slachtoffers dor gruwelijke misdaad.
De ontroering was algemeen.
Maandag avond had te Gent degroolsche
betooging plaats, welke door do liberalen
met zooTeel beslag was aangekondigd. De
opkomst moest indrukwekkend zijn, om te
gen het hatelijk schoolwetsontwerp Poullet
te protesteeren.
De betoogers vergaderden om 7 1/2 ure
op het statieplein en om 8 ure, ziende dat er
tocli geen betoogers meer bijkwamen, zette
men zich op weg.
Do stoet tolde volgens geloofwaardige
personen, 252 rangen van 3 tot 6 man. Men
mag dus rekenen, dat er ongeveer 1000 tot
1200 man in den stoet was. Daar er echter
vele muzieken, fakkeldragers, dragers van
opschriften, en studenten in deustoet warsn
mag men zonder vrees van tegenspraak zeg
gen dat het flauw was.
De studenten zongen natuurlijk ran A
bas la Calotte. 't Is bun geliefkoosd deuntje.
In den stoet bemerkte men slechts een
zestal hoofdmannen der Gentsche liberalen
De anderen, overtuigd dat het een flauu
beestje zou geweest zijn, lietou zich bij den
troep niet zien.
Na de betooging had in de Beurs eene
meeting plaats, waar Sam Wiener en Buyl
het woord voerden en al wat pastoor, gees
telijk of katholiek was, naar den bliksem
wenseliten....
De fiasco was bier al zoo groot, als te
Brussel, Antwerpen en elders..,.
De lotgevallen der treins Brussel-Verviers
Een trein ontriggeld. 30 gekwetsten
Do treinen Brussel-Verviers hebben waar
lijk geene kans. Na do twee dioflon verleden
week, zijn nu do ontriggelingen aan de orde
van den dag.
Zondag morgend roods ontriggelde een
trein te Cortenberg, doch hier bepaald zich
alles bij stoffelijke schade eu eene aanzienlij-
Jto vertraging.
Zondag nacht werd heel de Brusselsche
sportwereld in de opschudding gebracht,door
het ontvangen eener vreeselijke tijding.
M. Camille Jenatzy, de gekende aulomo
bilist, overwinnaar in 1903 van den Gordon
Bennettbeker en eene grooto menigte andere
aulomobiolkoersen, was lijdons eone jacht
partij gedood geworden.
Ziehier in welke omstandigheden liet vree-
solijlc ongeluk gebeurde
De bosschen van Anlier, nabij Habay-
la-Neuve (Prov. Luxemburg), zijn verhuurd
aan een groep Brusselaars, waaronder MM.
Jenatzy, Cousin, Hosselet, Wilmotte, enz.
enz.
De jagers hadden besloten eene klopjacht
to houden op groot wild.Deze klopjacht was
Zaterdag begonnen en zou slechts Maandag
eindigen.
Zondag avond was de duisternis reeds
bijna volkomen ingevallen, toen de jagers
nog op loor zaten. De gebuur van M. Jenat
zy zag plotselings een hert in zijne schiet-
ruimte en schoot.
Hoe het komt weet men nog niet, doch
M. Jenatzy kreeg de lading, een ontplofbare
kogel, in de linkerbil en werd vreeselijk
gewond.
In allerijl word bet slachtoffer in een auto
gelegd en naar den doktoor van Habay-la-
Neuve gevoerd, doch bij zijne aankomst al
daar, had de ongelukkige reeds opgehouden
te leven. Hij was letterlijk doodgebloed.
Het slachtoffer was 43 jaar tud, gehuwd
en vader van een dochtertje.
Het parket van Aarlou is ter plaats eea
onderzoek komen doen, om do Terantweor-
dolijkheid vast te stellen.
Roerende teaneelen.
Zondag avond reeds word fde familie vafi
M. Jenatzy verwittigd. Aan de ongelukkige
weduwe had men de dood verzwegen. Toe»
do arme vrouw Maandag bij liet lijk va»
haren echtgenoot gebracht werd, bad een
hoogst roerend looneol plaats. Verscheidene
andero familieledon waren ook naar Habay-
la-Neuve vertrokken.
Maandag avond werd hot lijk gekist en
naar Brussel gozonden.
In do Noordstatie te Brussel, bevonden
zich talrijke vrionden ou hot personeel dejr
werkhuizen Jenatzy.
Eon eenvoudige, doch hartroerende lijk-
stoot word gevormd, om bet lijk naar do
woning van mevr. Jenatzy, Stephonsoustraat
to Brussel, le geleidon.
FRANKRIJK
Eene moord voor eeno soap. Te Ha»
chetto nabij Maroilles, koml eeno schrikke
lijke moord te gebeuren.
Vrouw Nilson, kreeg mot haar 16jarigea
zoon twist aangaande de soep, die in den
smaak van den jongeling niet viel. De rriair
die in hevige gramschap ontstak bracht haar
zoon eon messteek toe, die dood neörstertlfi
Hij werd het hart doorboord.
De moordenares wilde zich vervolgens in
do Samber gaan verdrinken, maar word door
baar man iii de handen van het gerecht ge
leverd.
Belg aangehouden te Parijs. De rech
terlijke policie van Parijs heeft op aanvraagt
van het Belgisch gouvernement zekeren
Gust. De Smets, koetsier, en wonende 1®,
cité Gueneau, aangehouden. Hij word ia
1878 to St. Jans-Molenboak geboren.
Eeife vergiftigingszaak. De vliegend®
brigade van Rijsel, beeft de genaamde Adel-
phine Q..., huishoudster, to Obrechies, nabij
Maubeuge, aangehouden. Zij wordt verdacht
haar gebuur, M. Demoulin, rentenier en de
zes meid vergiftigd te hebben door 136
grammen arsenik in hunne soep te menge».
Zij zou voor doel gehad hebben den rente
nier to doen ziek vallen en zoo de moid to
zien doorzonden, om hare plaal3 in te na
men op liet testament van M. Demoulin.
Aanhouding van een anarchist. De Pa-
rijzer polioie heeft Maandag zekeren Mauritts
Van Damme, gezegd Moretus gevaar
lijke anarchist en bediende bij een bouw
kundige aangehouden. Hij werd bij verstek
tot 5 jaar gevang verwezen wegens aanzet
ting tot moord en plundering. Hij hield zich
schuil bij vrionden welke liij echter niet wil
len doen kennen hoeft.
DUITSCHLAND
Pijnlijk mijnongeluk. Maandag mor
gend is een put der mijn van Langendreer,
vol water geschoten. Een ploegovorsle en
drie mijnwerkers werden verrast.
Men hoeft slechts hunne lijken bovenga»
bracht.
De mijnbrar.d te Kybnik. Men heef*
volgende inlichtingen ontvangen aangaan^
de mijnbrand in de Emma te Kybnik.
Do redders baalden 16 lijken boven, on
ontdekten de drie vermiste werklieden, dia
nog in leven waren.
Een hunner stierf ecliter terwijl men hom
naar het hospitaal overbracht. De twee an
dere ongelukkige verkeeron in stervensge
vaar.
De beweging tegen het Vreemden Le
gioen. In strijd met de inededeelingen
der dagbladen nit noord Duilschland, ver
klaart men uit officieele bron dat men to
Straatsburg of in het ganscho land geene
instelling ontdekt heeft, die mannen voor
het Vreemden Legioen aanwerft.
Bulgarië bestelt kanonnen. De Ga-
zette de l'AUemagne du Nord verneemt
uit Sofia dat een contract, voor het te leve
ren oorlogsmateriaal, en bijzonderlijk veld
geschut, voor oen beloop van 10 millioea
frank, Maandag to Sofia zou geteekend zijn.
RUSLAND
De Bandietenstreek van Bogadyr Men
bestatigt officieel dat de eigendom van Boga-
dvr, gelegen uabij den ijzerenweg van Vlat-
dikaukas, die door oene bende bandiet©»
erd overvallen niet toehoort aan den gou-
vorneur vail den Caucasus, maar aan eone
suikermaatschappij waarvan de zoon van don
gouverneur deel uit maakt.
De bandieten doodden een policieageot en
een bowaker, en wondde* eone vrouw. Zij
maakten 153 roebels buit.
