T EEN EN 'T ANDER
De diefstal van 351,060 mark
Sefieiiiiziiinige bandieferij Ie Herstal
Se Jocondetemggevoiiilea
buitenland
Negentiende jaargang n' 291
5 CENTIEMEN HEX NUMMER üondaij K en Klaandag 15 December 1013
3D O 2E3 X-i -A_ 3D
Dit nummer bevat 12 bladzijden en
wordt verkocht aan 5 centiemen
'wes werklieden door een
expresstrein gedood.
Abonnementen;
Zös maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen Tan het land.
I' UITGAAF, 4 's avonds m ij» 2' UITGAAF, 7 u, 's avonds éi?
Pour foute la pulvlicité commerciale et fltiancière du journal,**
s adresser oxclusivcment a l'Ajjeuce Réclame Godt», 2, Place dé
Ia Bourse, Bruxelles.
bureelen
TE BRUSSEL
SU, GODTS, Beursplaats, 2
Telefoon A 3299
BestuurderJ.
TE AALST
KerJcatraat,
Telefoon 114
Van Nu ff et-De Qendt.
België heeft in de laatste tien jaren,
van 1902 tot 1912, merkelijk bijge-
tvonnen. Tn 1902 bedroeg onze natio
nale fortuin 22 miljards en half in
1912 was zij tot 29 miljards en hall
gestegen het is dus eene vermeerde
ring van 7 miljards, die omtrent juist
32 ten honderd uitmaakt.
De weerde van den onbebouwden
grond en van de landbouwuitbatingen
wordt op 6 miljards en <365 miljoen
geschat't is dus omtrent het vijfde
van den algebeelen rijkdom in België,
met eene bij weerde van 700 miljoen
sedert 10 jaar.
Wij hebben vroeger meer dan eens
doen opmerken dat do boerenstiel een
der belangrijkste..van bot land is, en
onzeggelijk veel tot onzen voorspoed
bijbrengt die cijfers geven de proef
op de som,en toonen terzelfdertijd boe
nuttig onze landbouwers al de Staats-
toelagen gebruikt hebben. Nooit is er
geld beter besteed geweest.
Die kolossale som wordt op da vol
gend wijze verdeeld Da grond zeil,
die door don landbouw uitgebaat
wordt en tegenwoordig 1.598.000
hektoren bedraagt, is 5 miljards on
300 miljoen weerd, bet is to zeggen
160 miljoen meer dan over tien jaar.
Dit is niet te verwonderen, want de
landbouw groeit en bloeit" en brengt
jaarlijks meer dan één miljard op.; bet
is klaar dat de weerde der pachthoven
met eene meerdere voortbrengt "ge
durig opklimt. Buiten den grond komt
de veestapel ook in aanmerking en
alhoewel lnj nog kan en moot aan
groeien, zien wij toch dat bij nu voor
240 miljoen meer weerde heeft dan in
1902, heel juist 915.300.000 fr., te
gen 678.100.000 fr. over tien jaar
De landbouwwerktuigen zijn ook meer
verspreid en worden op eene weerde
van 150 miljoen geschat.
Het is uit die cijfers licht op te ma
ken dat de Belgische landbouw dapper
vooruit gaat.
1 De weerde der huizen en van
geheel den gebouwden eigendom in
België is sedert 1902 met meer dan
een miljard vermeerderd, omlent 24
ten honderd, zooals bot blijkt uit do
officieelo tabellen van bet kadastraal
inkomen zij wordt nu ongeveer op
zes miljards geschat.
2. Voor wat de fondsen en beurs-
weerden betrelt, deze kunnen tamelijk
juist beraamd worden, dank aan de ta
bellen,die regelmatig in firiantiebladen
verschijnen onze lezers zullen voorze
ker niet weinig opzien. Met te verne-
mon dat er nu in België voor meer dan
5 miljards beursweerden meer zijn
dan over tien jaar. In Januari 1903
worden zij op 8 miljards 580 miljoen
geschat en in November 1912 op 13
miljards, 752 miljoen bet is eene
vermeerdering van 60 ten honderd 1
3. Het gemunt gekl dat in om
loop is in het land, of als voorraad in
do Nationale Bank berust, wordt op
436 miljoen geschat50 miljoen meer
dAu over tion jaar. Het zou eigentlijk
meer dienon te zijn maar het is ge
noeg geweten dat de gouden mur.t
België uitvlucht en dat er zelfs tot
ons meerder nadeel een ware han
del in zilvoren vijffrankstukken gedre
ven wordt.
Zij verhuizen dagelijks naar Frank
rijk, waar de Nationale Bank ze we
derom met verlies moet opkoopen. Er
zijn daar menigvuldige oorzaken van,
die wij hier niet moeten onderzoeken,
do zaken staan ongelukkiglijk alzoo,
en wij zijn de eersten om te zeggen dat
AANKONDIGINGEN i
KI. tank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.60
3* bladz. (de regel) tx. 1,00
4* bladz. (de regel fr. 0,30
Financ. aankon, (per regelfr. 2,00
fr. 1.00
Sport (per regel)
Gemengd nieuws per regel) fr. 2,00
Recht, hers teil. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en financieele aankondigingen zicli uitsluitelijk te
wenden Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
onze muntvoorraad niet hoog genoeg
gestegen is in de laatste tien jaar
4, Er moet eindelijk nog reko-
ning gehouden worden van de meu
bels, zaken van persoon lijk gebruik,
enz., die in de woonhuizen te vinden
zijn bier is bet vlakaf onmogelijk een
juist cijfer aan te duiden ook is bet
niet meer eene gissing, als wij de
weerde dier meubelen nu, gelijk over
tien jaar op 3 miljards schatten. Het
zal wel eerder to weinig zijn dan te
veel; maar juist om de fortuin van
België niet te overschatten, is bet be
ter onder de werkelijkheid te blij
ven.
Indien wij nu al die verschillige
sommen bijeentellen, vinden wij dal
fortuin var. België meer dan 29
miljards beloopt in tien jaar hebben
wij ons vermogen met 7 miljards ver
meerderd
Er zijn bier echter twee gewichtige
aanmerkingen bij te voegen.
In 1902 waren or in België 6 mil
joen en achthonderd duizend zielen
onze rijkdom besloeg dan 3,350 frank
per inwoner in 1912 was onze be
volking met bijna 800.000 ziolen ver
meerderd en toch is onzo rijkdom per
inwoner geklommen van 3500 fr. tot
4000 frank. Onzo vooruitgang is mer-
kensweerdig. Wij staan echter nog
verre aebter Engeland, waarde rijk
dom op 8350 frank per kop berekend
wordt In do Vereenigde-Staten van
Amerika daalt zij lot 6125 frank in
Dnilscblantl Frankrijk, lot
5^00Ir.; en bij ons tot 4000 fr. Wij
kunnen en moeten dus nog veel bii-
innen.
Onzo 29 miljards kapitaal brengen
jaarlijks i miljard interest op. Het is
ve.el, zal men misschien zeggen. Het is
echter veel min dan hetgeen onze ar
beid zelf verdientWerklieden, dag-
looners, knechten, ambachtslieden,
landbouwers, bandelaars, enz., win
nen jaarlijks meer dan 5 miljards door
bunnon arbeid cn bet inkomen van
het Belgisch kapitaal komt slechts
oor een vijfde in onze algeheele
inst.
In den vollen zin des woords leeft
België hoofdzakelijk met te werken
en als wij de zaken goed willen na-
gaar:, zijn de renteniers die kunnen
leven zonder iets te doen, in België
zoo talrijk niet als men somtijds mee-
nen zou.
Den welstand, die wij genieten,heb
ben wij te danken aan onzo bedrijvig
heid en aan 't verstandig landsbestuur,
dat handel, nijverheid en landbouw
op alle wijze voorthelpt. Wij moeten
de eer geven aan wie zo toekomt.
Lees op do derde bladzijde de aankon
diging Het bewijsstuk is daar!
Wat onze Kamer kost. Volgens
eene berekening op het budjet der alge-
meene kosten van de Belgische Kamer,
is het bewezen, dat ieder zittingsuur aan
de belastingbetalers 2.550 fr. kost, het
zij 7.5G0 fr. per gewone zitting van
3 uren.
Per minuut maakt het '42 fr. en per
second 70 centiemen.
Bijgevolg, wanneer 'de heer Voorzit
ter zegtHet woord is aan M. X
voor de voortzetting der bespreking van
de artikelen voor het schoolontwerp
dan heeft hij voor3,50 fr.
Wanneer, tijdens de zitting, een spre
ker de gelukwenschen van zijne poli
tieke vrienden ontvangt en 'deze vrien
den een beetje talrijk zijn, dan is er
seffens voor50 tot GO fr. verloopen.
Huilt men een beetje langs de linker
zijde, onderbreekt men of moet de zit
ting voor die geestigheden geschorst
worden, dan regent het vijffrankstuk
ken.
Steenkolen. El- komt geene merk
bare verbetering in de steenkoolnijver
heid. De toestand blijft wat hij reeds
geruimen tijd is, 't is te zeggen slecht,
vooral voor. wat aangaat de nijverheids-
kolen. De prijzen, die reeds heel laag
waren, zullen nog moeten verminderd
worden, wil men kans zien den voorraad
te zien afnemen. De magere steenkolen
Worden noga^ verkocht, maar toch nog
niet zooals het wezen moest. Wat de
huishoudkolea aangaat, de eenige dagen
koude die we gehad hebben, hadden
voor gevolg dat er wat geleverd werd
nu de weersgesteltenis weer verzacht is
zal de verkoop ongetwijfeld weer ver
minderen.
Hat werk in da mijnenIn de kool
mijnen van Abhooz (Luik), neemt men
proefnemingen om het uitkappen der
kolen te doen met hamers, die bewogen
worden door machienen. Reeds duren
de proefnemingen 3 maanden en, naar
het schijnt, houden ze algeheele voldoe-
nine? geven. Er zijn voor het oogenblik
60 hamers in werking de kolenvoort-
brengst is aanzienlijk vermeerderd. De
nieuwe toepassing zal ongelukkiglijk
veel schade veroorzaken aan den han
denarbeid.
Ift ds Hallen. De prijzen van het
wild stijgen in de Brusselsche Hallen,
daar de Kerstfeesten naderen. Zoo wordt
de zware haas verkocht tusschen den
prijs van 5.50 en 6.25 fr., de middelma
tige gaan aan 3,25 fr. en de kleine haas
aan 3 fr. Onder de 1,35 fr. krijgt men
g^een wild konijn. De andere prijzen
zijn fezanthaan, 5,25 tot 6,25 fr.
snep, 4,25 tot 5,50 fr.wilde eend, 2,25
to 2,75 fr.
Dan heeft men 't zware wild ree
bok, 2,10 tot 2,40 fr. de kilo hert, 1 tot
1,25 fr. dé kilo; everzwijn, 0,90 tot 1,10
fr. de kilo. De Brusselsche kippen wor
den verkochtde zware 5,50 tot 6,50 fr.,
de middelmatige 4,25 tot 4,75, de kleine
3,00 tot 3,50 fr. en de graankiekskens
1,50 tot 3,25 fr. duiven, van 0,70 tot
W.Q de jonge eend 3,50 tot 5,30 fr.
irunels eu gmreeievers gaan uun
man truffels^O tot 12 fr. den kilo en
ganzelevers 5,50 tot 10 fr. het koppel.
Pi ijs van don Reling. Wedstrijd
voor plans van werkmansagglcmeraties
en woningen op to richfcesi^isï cis Kam
ps?*. De commissie voor het aanleg
gen van de nijverheidsagglomeraties in
het Kompisch kolenbekken richt twee
wedstrijden in voor den Prijs van den
Koning.
De eene beoogt liet, opmaken van lal-
gemoene plans voor inrichting der werk
liedenagglomeraties, welke zouden ge
sticht worden in de nabijheid van de
kolenmijnen der Kempen de tweede
beoogt het opstellen van ontwerpen van
werkmanswoningen op te richten in
voormelde agglomeraties.
Eerstgemelder wedstrijd, die open is
voor Belgen en vreemdelingen, zal ge
sloten worden op 31 December 1914
hij bedraagt twee prijzen, de eene van
10.000 frank, de andere van 6.000 frank
De tweede wedstrijd, die aan de Bel
'en is voorbehouden, zal gesloten wor
den op 1 Juli 1914 liij bedraagt acht
prijzen waarvan het beloop is van 1.000
tot 200 fr.
Om het program der wedstrijden te
bekomen, wende men zich tot den heer
voorzitter der commissie, minister van
binnentandsche zaken, Leuvensche weg,
Brussel.
De rijwtalbaneft. Het begint in de
provincie Oost-Ylaanderen veel te ver
beteren en weldra zullen wij evenals een
drietal andere Belgische provinciën be
gunstigd zijn met een zeer groot getal
rijwielbanen.
Verschillende banen zullen met den
zomer aangelegd worden. Het onderzoek
nopens het aanleggen der baan Kruis-
lioutem-Waregem zal bespoedigd wer
den.
Ter studie liggen: Schoonaarde-Ber-
lare - Zele Schoorisse-Zottegem-Gee-
raardsbergen Vijfhuizen-Lede-Wiehe-
len Moerbeke-Lokeren Schoorisse-
Ronse.,
Aan wie de premie???
Er wordt nu gemeld, dat de zak met
de 351.060 mark, wel verzekerd was,
voor de totale waardo en dat de Natio
nale Bank reeds door eene Duitsche ver
zekeringsmaatschappij schadeloos ge
steld is.
Niettemin blijft tocK nog steeds eene
premie van 10% uitgeloofd op de som
men welke zouden teruggevonden wor
den.
t Is echter te denken, 'dat deze pre
mie geen liefhebber zal vinden, en dat
men wellicht nooit iets van de 351.060
mark of raa 4e n dief ontdekken E&U
Een man aangerand en uitgeplunderd,
wordt gebonden cp da tramsporen
gelegd.
Donderdag, eenige minuten voor mid
dernacht, voelde de wattmann van een
tram Luik - Herstal - Vivegnies, juist
rechtover de mijnen van Abhooz, te
Herstal, een hevigen scholc.
Hij stopte onmiddellijk en ging zien
wat er haperde. Tot zijne groot© ver
wondering vond hij een man op de baan
liggen.Geholpen door den ontvanger
nam hij den man op, en stelde alsdan
vast, dat de man aan armen en beenen
gebonden was en niet in staat zich te
roeren.
De onbekende, die het bewustzijn ver
loren had, werd iü een naburig koffie
huis gebracht een geneesher hem
weldra kwam verzorgen.
De man was erg over heel het lijf ge
kwetst. Hij kon tot het bewustzijn te
ruggebracht worden.
Het was de schildersgast Leonard Ca-
milet. Hij verklaarde dat hij door ver
scheidene onbekende kerels aangerand
was geworden. De schurken hadden hem
eerst uitgeplunderd en dan bij middel
eener lange koord armen en beenen ge
bonden. Dan brachten zij hem slagen
toe tot hij bewusteloos bleef op de rig-
gels van den tram liggen. Eenige minu
ten later werd hij door den tram aan
gereden.
Het slachtoffer is in bedenkelijken
toestand naar 't gasthuis overgebracht.
Het parket is verwittigd.
Toen de trein voorbij was, snelden'
vader en zoon Piette hunne werkgezel
len ter hulp. Zij vonden enkel twee ge
heel onkenbare lijken. De beide onge-
lukkigen waren zoo vreeselijk vermor
zeld, dat men aan de kleederen moest'
onderzoeken, .wie Antoine of Colligno»
was.
De beide slachtoffers waren gehuwd
en vader van verscheidene kinderen.
Het parket van Charleroi wordt tec
plaats verwacht.
Het vreeselijk ongeluk herinnert aa*
dat, eenige maanden geleden te Kwa-
trecht voorgevallen, alwaar vier baann
werkers door den sneltrein Gent-Brus*
sel, welke om 10 ure 2 min. uit Genii
vertrekt verrast en vermorzeld werden*
't Ware wellicht te wenschen, dafc^
wanneer er op een gevaarlijk punt aan
de spoorbaan gewerkt wordt, een der
werklieden bestendig gelast werd, meÜ
het opzicht der baan, ten einde zijne gen
zeilen te verwittigen,, wanneer; er ge*
vaar is....*
Een Italiaan had da schilderij gestolen,
omdat..... Napoleon vroeger zoovoai
gestolen heeft in Italië???
V rijdag .anxuuOk'Ln'ü ie-Panjs de tij
ding ontvangen, dat de Joc'onde de
beruchte schilderij welke in 't inuzeum
van den Louvre te Parijs gestolen werd
te Florence teruggevonden w*as.
Men dacht eerst aan eene zwans, doch
weldra kreeg men officieel bericht, dat
het wel degelijk de gestolen schilderij
was, welke men teruggevonden had.
Do schilderij was aan een oudheids-
kooper van Florence te koop aangebo
den. Deze kreeg vermoedens en verwit
tigde het bestuur der Italiaansche mu-
zeum8.
Onmiddellijk werd naar Rome en van
daar naar Parijs geseind.
Volgens eene toelichtende nota, is de
dief een Italiaan, die te Parijs woont.
Hij heeft aan den policiekominissaris
van Florence verklaard, dat hij de Jo-
conde gestolen had, om zich te wre
ken, over de dief ten vroeger in Italië
gepleegd door de troepen van Napo
leon
De policie heeft de schilderij aange
slagen en naar het policiebureel doen
overbrengen. Zoodra de noodige forma
liteiten vervuld zijn, zal de beruchte
schilderij aan Frankrijk afgeleverd
worden.
In het Beheer van Schoone Kunsten
te Parijs, is men zeer verwonderd over
het terugvinden der schilderij, daar
men deze voor immer verloren waande.
De bestuurder van de Louvre voegde er
zelfs bij, dat de dief ongetwijfeld a zot
moet zijn
Over het vreeselijk ongeluk, Vrijdag
morgend te Farciennes voorgevallen,
vernemen wij nog het volgende
Tusschen Farciennes en Le Campinai-
re is men thans bezig de sporen te her-
leggen. Vier werklieden waren met dat
werk gelast, namelijk de ploegbaas
Aimé Piette, zijn zoon en de genaamden
Feliciaan Collignon en Amand Antoine,
deze beide laatsten van Flavion.
De vier werklieden hadden zich juist
uit den weg gemaakt, om eene lokomo-
tief, van Chatelet komende, door te la
ten. Pas waren zij eenige oogenblikken
terug aan den arbeid, toen Aimé Piette
een geraas hooiende het hoofd omwend
de en den expresstrein Keulen-Parijs
op eenige meters afstand zag.
Instinktmatig sprong hij achteruit,
een kreet slakende en zijn zoon, die ne
vens hem werkte, medeslepende.
Beiden rolden buiten de spoorbaan,
terwijl de expresstrein voorbijvloog. De
twee andere werklieden waren onder den
trein verdwenen. Het ongeluk was zoo
snel gebeurd, dat noch de machinist,
noch de stoker iets gezien hadden.
FRANKRIJK
Werkstakers van dokwerkers te Lu
Hêvre. De dokkers van Le Harre
hebben Vrijdag ten getalle van 1500 kefi
werk stil gelegd. Zij eischen een dag*
loon van 7 frank in plaats van 6.
Tragisch toonesl In ean gevang.
Woensdag werden te Parijs 10 Italianea
aangehouden die over de grens zoude*
gezet worden. Vrijdag deed men d«
naamafroeping der gevangenen. Negeo*
hunner kwamen zonder tegenstand uib
hunne cel. De genaamde Yerardi wei-
gerde echter. De gevangenbewake^
jnrue etii en. zou uen weet*
spannigen buiten brengen. De Italiaan
viel hem echter te lijve en rukte hen*
den duim van de rechter hand af. Op d©
worsteling kwam een tweede bewaker
ter hulp gesprongen maar werd ook mcé
dezelfde munt betaald, en een stuk uiü
de kuitspier gebeten. De kerel werd
daarop gebonden en zal vervolgd wor*
den. Een rechter is ter plaats geweeali
om de zaak te onderzoeken.
DUITSCHLAND
Dagbladschrijvers vervolgd. Me«
deelt mede dat twee opstellers van da
Journal de Strasbourg op 20 Decent-
ber aanstaande voor de korrectionneelo
rechtbank zullen verschijnen wegen©
het laken der handelingen van fonctiowv
narissen van 't keizerlijk bestuur. Dri®
dagen later hebben zij nog te verant*
woorden wegens smaad aan het adreé
van het hooger bestuur van 't Duitscha
leger, dat beschuldigd werd geen vec-
trouwen te hebben in de Elzas-Lorreiab*
sche soldaten. De aangeklaagde artik<N
len verschenen in Juni en September*
ENGELAND
Wapens voor Ierland aangeslagen.
Luidens een snelbericht uit Bedfast heb*»
ben de douaniers Vrijdag meer dan 200
Duitscbe geweren aangeslagen op een
koopvaardijschip. Deze wapens war«%
voor Ierland bestemd.
TURKIJE
Do cholera te Gonstantinopel. Da
gezondheidsbrieven der schepen dia
Constantinopel verlaten dragen volgca*
de melding De cholera is uitgebroken
te Constantinopel
MEXICO
Do Opstandelingen to Chihuahua.
Luidens een snelbericht uit Juarez, tal
New-York ontvangen, zouden opstan
delingen tijdens de afwezigheid van dea
zoon van den konsul van Engeland in
het konsulaat zijn gedrongen en hielde»
er een vluchteling, Luis Tarrazza, zoo»
van een rijk eigenaar, aan. Wanneer da
jonge heer Scohell, terugkwam weiger
den do opstandelingen hem de middelen
ter hand te stellen om den Engelschev
minister te Mexico te verwittigen. Ia
het Engelsch gezantschap van Was
hington, wordt verklaard dat Tarrazza
aangehouden werd, omdat hij weigerda
eene som van 250.000 dollars te storten*
De Inneming van Tampico. Een
snelbericht uit Mexico, bevestigt de ian
name van Tampico door de opstandelia-t
gen.
De omwentelaars hadden de ïederala
voorposten tot den terugtocht gedwon
gen en bezetteden den linker oever van
den stroom tot aan de stad.
De vreemdelingen houden zich seïuil
ia de onzijdige zone. Men bestatigt gee-
ne verwoestingen aan de eigendommen*
