OP ZOEK NAAR
'T EEN EN 'T ANDER
Brusselscbe Kiekskens
3$ ui! enland
EEN PROGRAMMA
Brief uit Antwerpen
Twintigste jaargang nr 43
Vrijdag 27 Februari 1914
DAGBLAD
BestuurderJ. Van Nuffet-De Qendt.
Het Parlementair werk. Ministerieele wijziging
Cirnaialstteje.
Esne Aoiwerpsche afvaardiging Uj din heer Moyer-
soeit, De taaltwlst te Antwerpen. Een
nlenw socialistisch dagblad in Antwerpen,
De weerwraak op den beer Btupers. - - ieroom
Becker gestandbeeld. De Vastenavond te
Antwerpen.
2 CENTIEMEN HET NUMMER
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 (ranken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
T UITGAAF, 41. 's avonds 2' UITGAAF, 7 d, 't avonds
Pour touto Ia pubïicité commeroiale et flnaneilre du journal,
K'adrosser eKclusiven-.3ot Ét l'Agence Reclame Gocits, 2, Place de
la Bourse, Bruxelles,
BUREEL.EN
TE BRUSSEL I TE AALST
Mj GGDYS, BeurspVaats, E 8, KerKstraat, e
Talcfoou A :ityj J Telefoon 114
AANKONDIGINGEN
KI. aanV. (1 tot 4 kl. reg.)fr. 0,00 i Sport (per regel) fr. 1,00
3° bladz. (tie regol) fr. 1,00 Gemengd nieuws per regel fr.S,00
4» bladr. (de regel) fr. 0,30 Reeht.herstoll. (per regel) fr. 8,00
rioauv'. aankon.(per regel)fr. 8,09 Orerlijdco (por regel) fr. 8.00
Commercial© en financieele aankondigingen aich uitsluitelijk lo
wenden i Agenco Hdclame Godts, 2, Beurspluats, Brussel.
Efltio partij die leolijk in nesten zit,
is wel do liberale pi.ilij.Binnon eenige
maanden zullen er kiezingen plaats
bebben, in vier provinciën van bet
land en lot nu toe weten de liberalen
niet, boe zij het aan boord zullen leg
gen, om do katholieke meerderheid
te bekampen. Van programma is nog
geene spraak on, daar ze toch niet met
ledige handen voor hot kiezerskorps
kunnen verschijnen, is het hoog tijd,
dat zjj eens de handen uit do mouw
steken, om te trachten het een oi het
andere programma aaneen te flansen.
Van kartel zal er dezen keor wel
geen sprake meer zijn de les is te
hard geweest, om nogmaals de kans te
wagen.
En nochtans, met welken geestdrift
werd het kartel gesloten in 1912 In
do Kamer en den Senaat, in do mee-
tingon. in de dagbladen, in de kies-
manilesten, overal werd de zegepraal
van 't karlel en de verplettering van de
meerderheid als eene zekerheid uitge
bazuind, en men ging zelfs zoo ver,dat
men reeds de ministers aanduidde,
welke de kalholieko gevallenen moes
ten vervangen.
Niets zoo koddig om zien, als de
manier, waarop de rooden ca de blau
wen alsdan met elkander omgingen.
Volgens do liberalen, waren er geen
zachtyr lammeren dan de socialisten
volgens deze waren alle liberalen de
beste mer.schon der wereld, en bet
land zou een ong^hoorden graad van
voorspoed bereikt bebben, als eons een
kartel-ministerie bet gehate katholiek
ministerie zou vervangen hebben.
Heymans on Vandervelde iiepensamon
het land af, om als een symbool der
verbroedering op te tredon en den
genadeslag aan de meerdorhoid toe te
brengen.
Onze lezers weten wat er gebeurde.
Wat do blauwe of roodo politiekers
niet inzagen, begrepen de verstandige
Belgische kiezers. Zij schonken de
kartelmannon eene buis van zeer res
pectabele lengte en schonken de katho
lieke partij eene meerderheid van 16
stemmen, wat verbazend veel tnag ge
noemd worden in een lantl, waar da kie
zingen met evenredige vertegenwoordiging
geschieden.
ft
ft
Dns zal er dit jaar geon kartel meer
zijn en zullen do socialisten en libora-
len afzonderlijk ten strijde trekken.
Zullen zij elkander bestrijden Wij
weten het niet. maar ééi\e zaak is
zeker, dat is, dat zij overal met afzon
derlijke lijsten voor don dag komen
en ook afzonderlijk propaganda zullen
maken. De scheiding is volledig en
de roode Marianne heeft don blauwen
tempel verlaten, bij hoog en bij laag
zwerende, dat zij er nooit den voet
meer zal inzetten.
Maar als dat nu eenmaal zoo is, boe
zullen de liberalen dan do kiezors kun
nen doen gelooven, dat hot boilzaam
zijn zal, de katholieke meerderheid
omverre te worpen Waardoor zou
men die meerderheid vervangen
H00 zou men er in slagen oen nieutv
ministerie te vormen
Er kan toch wel geen sprake zijn,
eon kartel-ministerie to vormen, want
als men elkander niet kan verstaan
vóór de kiezing, dan zal bet toch zeker
ook onmogelijk zijn, tot een akkoord
te komen na de kiezing. Ten andere,
is het voorbeeld van Holland niet daar
om ons klaar te bewijzen, dat de soci
alisten slechts van een ministerie wil
len deelmalcon, als zij er ganseli den
baas kunnen spelen en gansoh bun revo-
lutionnair stelsel kunnen loepassen
Voor de Iiberaten is dtis geene
andere oplossing dan te blijven wat ze
zijn eene min ol meer talrijke min
derheid, nog lange jaren veroordeeld,
de rol van minderheid te vervullen.
Dat die voorwaarde maar weinig ge
schikt is, om den geestdrift in hunne
soldaten to doen ontvlammen, is zeer
gemakkelijk om verstaan, en zoo kan
men ook licht begrijpen, dat de toeko
mende kiesstrijd met veel meer kalmte
en rust zal gevoerd worden, dau zulks
hot geval was in 1912.
(Vervolg).
Kolsiaeue ondernemers
Italië, Een aanzienlijke groep
Belgische ondernemers van openbare werken
heeft eene studiereis in Italië ondernemen en be
zichtigt aldaar do voornaamste havens en groote
steden. Een telegram uit Genua meldt, dat do
Belgen aldaar door den Bend van Ondernemers
en de Kamer van Koophandel gulhartig zijn
ontvangen geworden. Van Genua reisden de Bel
gen af naar Milaan,
Ontmnciixis van Ovicl.
"Vlaanderen. De naamloozc
maatschappij, die Oud-Vlaanderen plaatste in de
Gentsche Tentoonstelling, wordt ombonden. En
niet in do gunstigsto omstandigheden. Kaar hot
bilan verschonen in het Staatsblad van 21 Fe
bruari li., heeft de uitbating van Oud-Vlaande
ren niet min dan 924.659.15 frank gekost. De
ontvangsten zijn slechts goweest 612.389.69 fr.
zoodat het tekort der uitbating 312.269.46 fr. be
draagt.
De abonnenten brachten 100.720 fr. op, en de
inkomgelden 181.345.09 fr.
Do heeren Henry de Smet do Naeyor, André
Lauw iet on Vatontyn V&ercwyck, bekeerdere
van Oud-Vlaandere», zijn thans als likwidcorders
aangeduid.
Arm Oud-Vlaanderen
DotorouweriJ. Dc Belgische
brouwers klagen over de mededinging welke
hun door het vreemde bier meest Duitsch
wordt aangedaan en naar hun zeggen is die con
currentie doodond.
Van 1907 tot 1912 is het aantal brouwerijen in
Belgiö van 3387 op 3309 gedaald, dus eene ver
mindering van 78 brouwerijen.
Do hoeveelheid graan door de brouwerijen
verbruikt steeg echtor nog ondanks do ver
mindering van het aantal brouwerijen van
208.703.658 kilos in 1007 tot 214.099.21S kilos in
1911.
Doch in 1912 daalde hot getal brouwerijen dat
in het begin van het jaar 3336 was tot 3309, en
de hoeveelheid verbruikt graan daalde van
214.099.218 kilAS tot 205.064.127 kilos dus ruim
Omilliocn kilos graan minder verbruikt.
In hetzelfde tijdstip Ulora do invoer van vreemd
bier van 221.235 hectoliters tot 292.757 hoctoli-
tars dus eene vermeerdering ran 70 duizend
hectoliters.
Om die doodondc mededinging te koer te gaan
mcenen de brouwers dat de rechten op 't vreemde
bier zouden moeten verhoogd worden.
Hot Belgisch bior betaalt 15.50 fr. inkomrech-
ten per hectoliter in Duitschland en 13.50 fr. per
hectoliter ia Frankrijk.
HetDuitsche bier betaalt maar 5.00 frank in-
komreehten per hectoliter.
Indien dc Duitsehers wilden, zouden zij, daar
de inkomrcchten in Belgiö hun nog teruggege
ven worden door het Duitsch Gouvernement, hun
bier in Boigiö beterkoop kunnen ^afleveren dan
do Belgische brouwers zeiven. Gelukkiglijk doen
ze dat nog niet.
Dat is niet noodig, daar Madame de Mode,
doet gelooven dat het veel vooanamer staat
Duitsch bier te drinken in plaats van Belgisch
De Belgische Staat zou ook moeten zorgen dat
het bier spoediger door den spoorweg verzonden
wordt. Onder dat opzicht hebben dc Duitsche
brouwers ook voordeel.
De Belgische brouwers bobben in dien zin con
verzoekschrift naar do Kamers gezonden.
Geldverzenciinseij.. Het
Staatsblad van Woensdag kondigt het vol-
gendo ministerieel besluit afZendingen ge
munt geld van alle gewicht die, op aanvraag van
den toldionst, onderworpen worden aan een
grondig onderzoek bij den uitvoer uit Belgiö,
betalen een loon van 50 centiemen per 100 frank
•barer inhoudswaardc, voor het vervullen der
tol formaliteiten door den spoorweg.
Deze maatregel zal toegepast worden Ic reke
nen van heden, Donderdag 26 Februari.
AarclapjpelorL. Mon weet dat
de regeering der Vereonigdo Staten don invoer
verboden had van vreemde aardappolen. Sedert
Maandag is dat verbod ingetrokken voor wat
aangaat do aardappelen van Belgische her
komst, dank aan de lussehenkomst van^onze mi
nisters van landbouw ca van buitenlandscke za
ken
Men schrijft ons
Brussel 25 Februari.
Vandaag heeft me» in do Kamer in tweede
lezing, zonder slag of stoot, het wetsontwerp
betrekkelijk de goedkoopo huisvesting ge
stemd.
Alles liep op wielkens en men was reeds
volop aan de bespreking van hot wetsont
werp, betrekkelijk de beperking van den
arbeidsduur dor machinisten in de koolmij-
non toen de Mopliisto dor uiterste linkerzijde
als een duiveltje uit zijn doosje opsprong en
vroeg, waar hot gouvernement mol de maat
regelen bleef om in doii loop van dezen zittijd
het wetsontwerp der maatschappelijke ver
zekering to doen stemmen.
M.de Broqueville antwoordde onmiddolijk
dat hij heel geneigd was, om do bespreking
van dat belangrijk vraagstuk to beginnen,
en vroog of men 't akkoord was, dat do
Voorzitter oen ontwerp van dagorde zou op
maken.
Iedereen stemde daarmede in en de be
spreking van den arbeidsduur der machini
sten in de "mijnen werd voorigezet.Iutusschen
liep hot echtor op geen wiplkons meer, juist
om wille van hot ontwerp van dagorde.
Alhoewel iedereen goedgekeurd had, was do
linkerzijde niet 'l akkoord.
Na do zitting verzekerde men mij, dat M.
Schollaert morgen ziju ontwerp van dagorde
zou neerleggen.
Volgens dat ontwerp, zouden eerst de be
grootingen besproken worden on daarna do
sociale kwestiën. In zijn ontwerp zal M.
Sckollgort niet gewagen van hot beperken
van den spreektijd, doch zokor is hot, dat
indien mon wil vooruitgaan,dat men daar zal
moeten passeoron.
Zulks zal natuurlijk do «zagers» niet aan
staan, doch mon zal or voel door winnen, dat
is klaar.Ongetwijfeld zullen zij morgeu reeds
een leven houden ei) iels op rekening nemen.
In afwachting beef; M. Schollaert de
rechterzijde uitgenoodigd voltallig de zitting
van morgen bij te wonen.
I 4
ft
Men hoeft aangekondigd, datM.Van deVy-
vore in do eerste dagou van Maart de porte
feuille van spoorwegen zou overlaten aan M.
Sogers, om dezo van M. Lovie ovor to ne
men.
Zooals ik a roods gezogd heb, is er daar
over nog niets beslist. M. Sogers is er nog
niet mode 't akkoord, omdat hij tot nu toe
nog werk genoog heeft, om hoel zijn minis
terie, dat ook belangrijke posten beval, in
orde to brengen. Zoo heeft hij een half dozijn
wetsontwerpen to maken, botrek hebbende
met zijn ministorio.
En 't is genoeg geweten, dat hot minis
terie heel wat beslommeringen medebrengt,
want er is, verzekert mon, ernstig spraak
van een wetsontwerp van zelfstandig maken
van het spoorwegbeheor. Dit wetsontwerp
zou nog voor het einde van don huidtgen
zittijd ten berde komen.
M. Sogers is wel le Antwerpen de leider
dor katholieken geweest,evenals een gevierd
voordraolitgever en beroomd advokaat, hij is
wel werkzaam, bekwaam en talentvol, doch
in zijoo plaats zou menigeen aarzolen, twee
zoo belangrijke miuisteriën gelijktijdig to
besturen.
Ik heb verleden maand gemeld,hoe couige
liefhebbers, het good gevonden hadden, van
's morgens te 9 uro aan de deur der Katnor
te staan wachten, om oono zitting der Kamer
bij te wonen.
Dinsdag had ik daarvan een togonhangor
Ik zat bij don coiffeur on terwijl doze mij in
zeepte, moost hij als naar gewoonte de
stiel brengt zulks mode een praatje
slaan.
Hij vroog mij of ik mij ging maslseeren.
Ik deed hom opmerken, dat ik een kamer
verslag moest opmaken, waarop de man
bijna van zijn pikkels viel en uitriep
Wolhoo, is hel nu, op Vetten Dinsdag
Kamerzitting Maar zij zullen het niet kun
nen uithouden, zoo allo dagei) van bet jaar
werken...
Bij het hooren dier verklaring schoot ik
zou plotselings in oenen lach, dat hot zoep-
borstcltjo bijna in mijne kooi zat.
Is hot gelooflijk, to Brussel, in bet salon
van oen haarareülokt waar gewoonlijk
dagbladschrijvers komen, nog niet to weten,
dal er 's Maandags on 's Zaterdags niet gozo-
leid wordt
Dat Buvl en Dolporte zulks moesten hoo
ren, beiden kregen eene geraaktheid.
IIAROLD.
Den 26 Februari 1914.
Voor oen paar maanden sprak heer Ro-
main Moyersoen, do werkzame en gocd-on-
dorlegdo Volksvertegenwoordiger van Aalst,
In or te Antwerpen in het Syndikaat van
Handel en Nijverheid. Hij handelde over zijn
geliefkoosd onderwerp De Onderlinge Bij
stand of Mutualiteit. Zijne woorden werden
mot de meeste aandacht aanhoord. Het Syn
dikaat van Handel en Nijverheid is zinnens
eene groote uitbreiding te gevea aan zijn
mutualislisch werk. Hot bestuur, ten einde
goed ingelicht en spoorwijs te zijn van die
gfr wichtige onderneming, heeft besloten oen
afvaardiging to zenden bij don heer Moyer
soen, volksvertegenwoordiger van Aalst. Aan
zijne lange ervaring zullen ze raad, aan zijn
odolrnoedig hart* do leiding komen vragen,
hoo zij zich aan 't werk moeten zetten. Die
voetstap vereert voorzeker den persoon die
er het voorwerp van is. Het is hot beste be
wijs van de degelijke waarde en de besla-
genheid van uwen Aalsterschen gekozene.
Regeering. Rechterzijde, katholieke pers
wereld, het Vlaamsoha Volk zijn het geluk
kig eens geworden ovor de taalkwestie in 't
lager onderwijs. Do liberale bladen kunnen
hot niet gestikt krijgen. Zelfs do n Werker
het socialistisch orgaan, dat tot hiertoe nooit
oen woordje ten beste had voor don grooten
Vlaamschen kamp, beschuldigt onze Vlaam-
scho kampioenen van verraad. De verdacht
making is te zot on to belachelijk om er zelfs
een antwoord a»n te gunnen. Wij teekenon
do aanvallen aan, glimlachen eens en gaan
schokschouderend verdor.
Zondag hield de socialistischo Antwerp6che
arrondissementsbond eeno algemeens verga
dering. Van de bosprokiug dient rokende
aangestipt Het verzamelen van handteekena
voor Z. A. S. gaat ellendig. Alleen Hoboken
workt regelmatig.Dc vorgadering beslist dan
ook naar andero middelen uit te zien.
Op 1 Mei verschijnt er te Antwerpen een
nieuw socialistisch dagblad. Al lang waren
de Autjyerpsche socialisten het beu onder den
hiel te moeten liggen van Anseele. 't Kon
toch niet gaan dio groote Antwerpsche
roode lichten bestraalt te zien door oono
kleine Gentsche zon. Onze Antwerpsche
vrienden zien dit nieuwo blad met de meoslo
geruststelling to geinoet. Wij weten immers
allen sinds jaar en dag wat dit blad voort
brengt Eene roode vooruitspringers oasee
ren, oenigo vette plaatskens uitdeelen. en
voor de rest de arme volgelingen maar ge
durig aan doen doppen om die nieuwo hceron
in 't leven te houden.
Heer Bougers. gemeenteraadslid te Ant
werpen, heeft do carlolhelden op hunne
plaats gezet loon ze onzo gastiiuiszustors aan
vielen. Niet voldaan over hunne soliande-
daad, het afslaan van den heer Van deu
Bergh, hol andor katholiek raadslid, hebben
die cartel heeren hoor Bougers van do kiezers
lijsten der bazen doen schrabben. Heer Bou
gers heeft terstond verzet aangoteekend. De
handelwijze der geuzen wordt algemeen go-
laakt, Do antiklerikale maohtmisbruikors
zullen tot de ordo worden geroepen.
ft^ft
Joroom Becker maakte dool uit van de
tweede zending naar Kongo. Hij was mede-
stichtor van da eerste bezetting aan hel Tan-
giuiikameer, en maakte zich aldus uiterst
verdienstelijk. De man werd echter spoedig
vergeten. In zijn ouden dag moest iiij zijn
kost verdionen als bewaarder van het poo-
dormagazqn van Galloo, op hot fort Sinte-
Mario.
Iii 1911 word hij op de Sint-Janaplein
door eouo heroorto golroffon en bleef dood
op een der banken zitten.
Die zelfde mun gaat nu in de Warande ge-
standbeeld worden. Het ontwerp bestaat uit
oen zuil mot een portret van" Jnroom Becker
in modaljon. Daarnaast staan een negerin on
Gongoleosch kind, dio den man palmon aan
bieden.
Vastenavond is voorbij. Van jaar tot jaar
valt hij af te Antwerpen, beweert men.
Nochtans de beweging is ongemeen geweest
in liet centrum van de stad, rond da statie,
in de Seyssliaat, op do Moir on in do Car-
notslraal. Mon ziet wel zooveel gomaskor-
don niet meer op straal rondioopen maar or
verblijven or zooveel te meer in de overtal-
rijke danszalen. De gemaskerde «als duren
weken on'weken.
En juist omdat die bal# zoo langen lijd
worden ingericht, is de beweging op de ear-*'
navaldagen zoo uitens, zoo druk niot moor
als vroeger jaren. Doch of carnav&lvierea
ooit van zich zelf zal wegvallen, dat durvoa
we niet voorspellen.
Zooals alle jaren heeft men uit do waters
der vesting een lijk van ean jong meisje op-*
gevischt, dal zoodanig had gecarnavald dat
zij haar leven inoo was. Buiten die èeno
lichamelijke zolfmoord, wie zal zeggen wat
al zedelijke moorden er ziju gepleegd
Marc Raai.
FRANKRIJK
Soldaat aangehouden Do Parijzen
policieinspeoteurs hebben Woensdag morgenA
in de rue dep Amandiers, den eoldaat Eug.
Beauner, 24 jaar oud, van het 82° voetvollC
in garnizoen to Montargis aangehouden, die
in den nacht van Zondag-Maandag een ge*
naamde Godarlier, wijnkoopman verscheide
ne bajonetsteken toebracht, De soldaat werdl
reeds twoe maal voor weglooperij veroor
deeld. Men vorwacht zich aan de aanhouding
zijner medeplichtigen.
Twee scheepsbedienden door stoom ver*
brand Woensdag middag stootte een#
boot der ParLjzer vaarmaatschappij mot hare
schouw tegen hot gewelf der Almabrug. Ten
gevolge van den schok werd eene veiligheids
klep vernield; langs waar do atoom ondsf
groote spanning ontsnapte.
Twee bedienden die zich op het dak bevott-
den werden hevig verbrand aan de handen dfl)
borst en aangezicht. Na eene eersto verzor
ging ontvangon te hebben in de hulppost dor
Gonferenciekuai, werden do beide gewondea
naar het hospitaal Beaujon overgebraolit»
Hun toestand is echter niet onruatbarond.
Het tempeestTijdens het hevig tem
peest dat in den nacht van Dinsdag-Woens
dag woedde, zijn oudo kanonnen die te Tou
lon in de kaaimuron gemetseld waren en tot
aanlogpalen dienden uit deo muur ge
rukt geworden. Onmiddolijk zijn de noodi-
go maatregelen gonomem ten oinde te voor
komen dat do gemoerde schepen tegen du
kaaieu zouden goslingerd worden. Sleoper»
houden ze op eenigen afstand van hot land.
DUITSCHLAND
In vrijheid geetcld Herziening van etft
oud proces Do weduwe Harnm, die ver
oordeeld gowordon was tot 14 jaar dwang
arbeid,komt na zes jaar strafuitboeting terug
in vrijheid gesteld to worden. Zij werd be
schuldigd van medoplichtigkeidiu den moord
op haren echtgenoot. Haar proces gaat her
zien worden.
Twee soldaten wonden hun officier en
zelfmoorden zich vervolgens Dinsdag
ontrolde zich to Neisse (Pruisch Silezië) een»
erge daad van wogo twee soldaten,bohooren-
da tot de 24° infanterio-brigade. Do generaal
•sz, hoofd der brigade, aan twoe zijner
ordonnans-soldaten hunne onregelmatigheid
verweten hobbep.de, werd door bon beiden
overvallen. Zij sloegen den generaal mot
razernij en lieton hom zwaargewond liggea,
waarna zij do vlucht namen.
Woensdag morgend heeft men hunne lij
ken gevonden op de spoorlijn Neisse-Hoppe.
De twee apache solJaion moeten zichgozelf-
rnoord hebben om de gevolgen hunner bru
tale duad to ontkomen.
Hot hoofd var. eon der lijken was van hot
lichaam gereden, hot twoede was geheel
verminkt.
De Pokken te Wurzburg Woensdag
boekto men te Wurzburg negon nieuwe ge
vallen van pokken. De burgemeester doe
stad heeft do ingezetenen u#genoodigd ziel*
zonder toeven te laUn inenten.
In oen hotol to Munchen werd een nieut?
goval waargenomen.De kiem dor gevaarlijk»
plaag werd te Wurzburg en ook to Munchetk
ingebracht door een Spaanschen workman»
ENGELAND
Mevr. Pankhurst schrijft aan den Engef-
schen koning. Movr. Pankhurst hooft
aan Z. M. den koning van Engeland oon
lange brief geschreven waarin zij de eischen
der 8temrochtdames blootlegt en vraagt eeu
vorhoor toe to staan aan oeno suffragetten-
afvaardiging dio wonscht bij hem de rechten
te doen gelden der vrouw in de kiezipg en
het goed te doen uitschijnen welke hieruit
zou volgen voor het gansolie land, door het
inschrijven der vrouwen op de kiezerslijston»
De delegatie zou de verhoorverleening dan
ook benuttigen om zich te verzetten tegen
de folteringen waarvan de stomrechtdamea
het slachtoffer zijn van wogo do kroonminia-
Iers die volstrekt weigeron aan do vrouwen-
eischon gehoor t6 gevon,
ZWEDEN
Aanstaande ontbinding van den Rijksdag.
Antwoordende aan eeno interpellutio vau
baron Palmstjima, 6O0ialiat, aan don minis-
