Bnssselsche Kieks&ens
m
'T EEN EN 'T ANDER
08 Mei ia vijffrankstukken
Nog do kwestio van hat brood
Ëese dievenbende geknipt
Het ministerieel schandaal
Zaterdag 23 Maart 1914
0
Bestuurder J. Van Nuf iet-De Qendt.
O© sl®@d @an
Fi*edet*ik
TE SCHAARBEEK
VAN FRANKRIJK
Twintigste jaargang n' 73
2 CENTIEMEN WET NUMMER
ABONNEMENTEN t
Zes maanden 4 franken Ean jaar 8 flanken.
Inschrijving in allo postbuveelnu van bet land.
PtflTSARF, 4 D.'s avocds 0 0 2 üiTGMf, 7u. 's avoods =s£
Pour touto la puidicité commcrcialc ot financiëre du .journal,
s'ttdresser cxckisivameut a l'Agence Réclame Gortts, 2, Place do
la bourse, Bnuceilcs.
TEM
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE ftSILST
HiCS83TS, BenrspiaaSs 2 I 9, Kersstraat,
Telefoon A 3£9i> Telefoon 114
El. annfc. (1 tot 4tl, peg.) fr. 0,60
3*'blad z. (de regel) fr. 1,00
4e 'bladz. (Qö regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (per regel)fr. 2,00
ft 1,09
Sport (per regel)
Oemengd nieuws per rep el fir. t,00
Ree kt .hers teil. (per regel) fr. ÜJËè
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en financieel© aankondigingen zich uitsïuSfcflïjk in
wenden Agence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
De groots piovengaalscbe dichter
Mistral is overleden te Maillane,
Bouclies-d li - IU1611 e, waar bij geboren
w erd in 1330. bezsvaken aan de griep.
Ziedaar wat gisteren avond uit Mar-1
soillo gcsüiud werd.
't Is een der grootste dichters van
onzen tijd die met Mistral verdwijnt
en bij was niet alieen dichter, maar
ook herschepper van de provoncaal-
sche taal en stichter, met Roumanille,
van de Féiibrigé. Hij verdwijnt in
volle glorie van zijnen roem. Mistral
was niet alloeti eone beroemdheid in
zijno streek en in Frankrijk, maar hij
werd in den vreemde even boog ge
schat en bewonderd als in zijn eigen
land, als een der grootste stichters
van Europa.
Zoon van rijke pachters studeerde
Mistral in do rechten, maar eens zijn
diploma bekomen, ging hij wonen op
zijne buitengoederen en leidde daar
liet leven van eenou landedelman. Bc-
vieid door Romnamlle, wiens leerling
hij geweest was to Avignon, wijdde hij
zich met hem aan de herleving der
Provenf-aalscbo taal en letterkunde,
In 1852 gaf hij zijn eerste werk uil
Li Provonfalo gedichten. Hij was
oen dor inrichters van do congressen
van Arles (1852) en Ais: (1853), waai
de grondslagen werden gelegd van de
Provenfaalsehe hcrvverdèng. In 1854
was hij een dor zeven dichters die dó
legendarische vergadering van Font-
seguguo bijwoonden, en hij was hot
die den naam Félibrcs voorstelde. Hij
droog bij tot de stichting der Ar-
maiia provencau en liet er een aantal
gedichten en verhalen in proza ver
schijnen. Onder den deknaam van
Guy de Mouiit-Pavoun schreef hij
er de geschiedenis in van de félibris-
lische beweging.
In 1859 verscheen to Avignon zijn
meesterstuk Mireio waarvan de
opera Mireille van Gounod den
naam in de heele wereld bekend
maakte.
Mistral ging zijn werk to Parijs
aanbieden, llij lia'd het zoif in het
Frauscli vertaald, daar het geschreven
was in de taal der Félibrcs,'t is te zeg
gen liet dialekt van Al les verrijkt met
(ie andere Provencaalsche dialokten
en zelfs met het beste uit do verschil
lende dialokten van do langue cl'oc.
Mistral heeft voor hot Provcncualsch
bijna al gedaan wat Dante deed voor
liet Italiaanscn.
Maar 't was niet alleen do taal die
Mistral wiido doen herleven hij zag
in de féiibrige con machtig Werktuig
van nationale hei-opbeuring door dc
decentralisatie en liet behoud dei-
artistieke oigonaardighedon van liet
oude land der Langue d'oc. Hij noo-
dige zelf Gatalonië, waar een dialekt
van deze taal gesproken wordt,uit om
te verbroederen met Languedoc en
Provence. Om do veroeinging der Ga-
talaansclie dichters met do lólibres te
vieren op de feesten van St-Piemy, in
18G8 dichtte Mistral de. Ghant de la
Coupe die de gewijde hymne word
van de feestmalen der félibrcs.
In 1868 liet Mistral een nieuw
poema verschijnen, zeer episch van
vorm Calendau i, minder gekend
maar machtiger en kleurrijker mis
schien dan Mireio -'t is eene ver
heerlijking van het heldhaftige Pro
vence. In 1878 gaf bij eone verzame
ling uit van zijne verschillende ge
dichten Lis Isclo d'or (De gouden
eilanden waarmee de Hyerische
bedoeld waren). Ilij sciireef nog lal
van andere werken, maar liet voor
naamste naast "Mireio» on "Calendau»
is zijn Provenf.aalsch-Fransch woor
denboek. Hot Instituut schonk hem
voor dit werk oen prijs van 10,000
fr. welke hij gobruikto om 10 jaar
lang- een Prövengaalscli blad uit te
;even de Aioü (1890-1900).
In 1898 slichtte Mistral het Proven-
caalsch museum te Arles, waar oude
meubels, juwoelen enz. van Provence
bewaard worden.
Mistral was de zuiverste do weliui-
dendste van do neo-Latijnsclio didi-
tei-s. Enkel Carducci kon naast hem
genoemd worden. Liunartinc noemde
hem de Franscbe Virgiiius. In Pro-
ve.nca vereerde men hem als een patri-
ark. Hij heeft dan ook van zijn land
een onvergankelijk beeld geschapen.
Ifeel zijn iverk is doordrongen van
eer. diep godsdienstig gevoel.
In September laats werd zijn staud-
bscld opgericht te St. Romy in Pro
vence.ter gelegenheid cler5(F verjaring
van Mireio's verschijning.
Men weetdat Mistral ook een goede
vriend was van de Vlamingen en hij
hunnen strijd voor eigen taaien op
beuring- van hun volk aanmoedigde.
Evvi-. a Flandria schroef hij laalst
nog aan - Ons Volk dat eene levens
beschrijving van den grooton dichter
meedeelde.
e
Frederic Mistral is gestorven in
zijne woning van Maiüane, waar hij
geboren wérd en lieel zijn leven door
bracht. Hij lag slechts twee dagen te
bed-, lijdend aan «5156 lichte griep. Ilij
stierf om zoo te. zeggen plotseling-, te
1 ure 10,zonder eon woord te zeggen.
IIol lijk is tentoongesteld in do gi-oote
voorzaal beneden. Om den halsidraagt
hij hot eoreteeken van commandeur
des cerelegiocns. Naast hol lijk ligt do
gekende grooto hoed van Mistral. Den
baaien namiddag stroomdo hot volk
too uit alle dealen van het departement
om aan Mevr. Mistral deelnemingen
to komen uitdrukken. Do begrafenis
is op Vrijdag vastgesteld.
Op 20 Maart laatst was Mistral
peter van eone klok, die hij aan do
kerk van zijn dorp had geschonken.
Een bolg scheidsrechter. De Griehsclie
i-egeeriög heeft een voorstel van het Bul-
gaarsch gouvernement aangenomen, strek
kend om oen geschil, over de gvensatüalie
ning, in den omtrek dei' statie van Oktclular,
aan de uitspraak van ecu Belgisch officier
te onderwerpen.
Nog altijd de inschrijving der pachtbrie
ven. Sedert 15 Maart is het tijdstip ver
streken waarop de oude pachtbrieven moes-
en geregistreerd worden. Dezen die zich niet
in orde hebben gesteld met de wet, staan dus
aan l^ekeuring bloot.
De nieuwe pachtbrieven moeten binnen do
drie weken van hunne onderteekening ter in
schrijving vor-den aangeboden. Deze inschrij
ving kost van D.5D tot 3 fr., naar gelang Yan
het beloop der huur. "Voldoet men niet aan
dc voorschriften del wet, dan stelt men zich
bloot aan eene boete van 25 frank, zoo het ge
beurt dat de pachtbrief moest onderworpen
worden aan '1 gorecht of aan den ministe-
rieelen ambtenaar.
Met andere wóórden, de buurbrief hecfi
volkomen dezelfde waarde geregistreerd of
te niet, tusschen partijen of tegenover der
den doch geraakt men in moeilijkbeden om
trent de huur en werd de inschrijving niet
gedaan, dan staat men bloot aan de boete.
Anderzijds mag een lumrbrief, ten allen tij
de, geregistreerd worden.
Fmitvervocr. De roornaamsie fruitkwee
kers van Chili hebben besloten eene maat
schappij te stichten voor den uitroer van
fruit en gebruik te maken van het Panama-
kanaal, om hunne pvodukten op de markten
van Europa en Vereenigde-Staten af te zet
ten. vau December tot Mei van elk jaar.
Lees op de 3P bladzijde het artikel BERICHT
AAN DE LEZERS.
Wijlen de Tentoonstelling van Brussel. -
De aandeelhouders der Tentoonstelling van
Brussel vau 1910 hebben Donderdag namid
dag eene algemeeue vergadering gehouden.
De voorzitter, M. Lepreus, gaf verslag over
den financieelen toestand vau de maatschap
pij der Tentoonstelling, thans in likwidatie.
Die toestand is nogal gunstig al de proces
sen zijn geëindigd. Het tegenwoordige tekort
Twee aanhoudingen.
19.SC-0 frastk aangeslagen.
OndanKs de maatregelen welke genomen
worden, wordt deze handel maar steeds op
gvoote schaal voortgezet en vruchteloos
tracht men de bandelaars te knippen.
Woensdag avond evenwel had een bijzon
der geval plaats, te Erquelinnes.
Tijdens een treinstilstand werden in een
kompartiment een man en eene vrouw
vonden, die sinds eenigen tijd in 't oog ge
houden werdc-n, daar men wist dat zij samen
handel dreven in vijffrankstukken.
Zij werden uitgeucodigd af te stappen, doch
weigerden en vruchteloos drong men aan
zij bleven weigeren.
Daar de trein tocli moest vertrekken beval
de statieoverste den waggon, waaruit zij niet
wilden afstappen, eenvoudig ai te haken en
achter to laten.
Dc gendarmen werden verwittigd en nu
moesten zij goedschiks of kwaadschiks wel
mede. Het was dan reeds rond middernacht,
doch de moeite werd goed beloond, want men
vond op het koppel voor 19,500 frank in
paardenoogen Deze som werd aangesla
gen.
Donderdag morgend werd het koppel naar
Charleroi gebracht en er ter beschikking van
bet parket opgesloten
De Nationale Federatie der Belgische Bak-
kors heeft aan de Kamer een vertoogschrift
gezonden tegen het wetsontwerp betrekkelijk
het brood.
De ondorteekenaars van het vertoogschrift
vragen dat de bakker zou vrij blijven, zijn
Wijzigingen aan het wetsontwerp werden
reeds dor de Kamerleden voorgesteld, name
lijk betrekkelijk de strafbepaling bij over
treding.
Anderzijds zouden de gemeenten den ver
koop van het brood regelen, derwijze dat bet
gewicht, tloor den bakker of verkooper ver
klaard, gewaarborgd weze.
Behalve het luxebrood, zou elk brood de
naamletters van den bakker dragen, alsook
de aanduiding van het gewicht.
Bij elke aanvraag ran cenen kooper of op
bevel der gemeenteoverheid zou het gewicht
van bet brood -onderzocht worden.
Indien het onvoldoende gewicht fi% be
draagt, zon men tien brooden cener bakte of
van varschilïige bakten wegen, en indien op
de gansche massa het tekort van gewicht 3%
bedraagt, zou de overtreding worden vastge
steld.
indien de bakker van bet brood onbekend
is, wordt de verkooper of uitdrager aanspra
kelijk verklaard.
bedraagt nog slechts 851,100 Ir zoodat er bij por le verkoopCn, dewijl het vrij
hetgeen door de aandeelhouders werd ge
stort, niets meer zal moeten bijgevoegd wor
den. De aandeelhouders hadden niet ver
wacht dat de uitslagen zoo betrekkelijk gun
stig zouden geweest zijn, na al de tegensla
gen door de Tentoonstelling beleefd.
CADEAU'S VOOR DE V» CGMMUNJE
in alle prijzen, bij J. VAN NUFFEL-DE
QENDT. Kerkstraat, 22, Aalst.
staat aan den verbruiker hetzelve al of niet
te aanvaarden.
Het is gebleken uit tal van proefnemingen
door bevoegde personen gedaan, dat het on
mogelijk is aan het brood een juist bepaald
gewicht te geven.
De bakkers zijn van meening dat er slechts
dan oneerlijkheid bestaat, wanneer de bak
ker aan zijnen kalant het gewicht van zijn
Aan den Zuidpool. In den loop van ditbrood waarborgt (vooraleer hel wordt gebak
jaar zullen drie zendingen- zich naar den j ken), en van dat gewicht iets afneemt.
Zuidpool begeven.
Vele lieden zullen zulks schouderophalend'
vernemen. Evenwel hebben deze ontdekkings
reizen een zeker nut.
Er is namelijk kwestie van to weten of,
zooals door Penck wenl verondersteld de
Zuidpoolstreek wel degelijk door eene zee-
ëngte in twee is gescheideneene bergketen,
die zeker meer dan 2,200kilometers lang is,
dient ook onderzocht te wordener zijn
hoogten van 4,500 meters, mot overgroote klo
ven, van meer dan 1800 meters diepte, die
zeer belangrijk zijn onder meteorologisch
oogpunt beschouwd. Men verlangt ook te we
ten hoever de bergketen der Andes in de
Zuidpoolstreken, voortloopt.
De Zuiderstreek heeft reeds vele bekende
gronden, waar overblijfselen en geraamten
gevonden worden behoorende tot verschillen
de Ulimaatstreken. Omtrent het ijsveld van
Beardmore, vond Sackleton sporen van Ue-
geldragende hoornen en zelfs versteende
boomwortels in den grond.
Er dient oolc opgemerkt te worden dat hel
gewicht van het brood, eens uit den oven
ook door versoliillige oorzaken wordt beïn
vloed.
Volgens den tekst van het wetsontwerp, nou
de verkooper verplicht zijn in zijnen winkel
en in zijn rijtuig eene weegschaal te bezitten,
om bij elke navraag van eenen kooper het
brood te wegen.
Deze maatregel ls onuitvoerbaar, daar er
vele bakkers zijn die hun brood in eene mand
of in eenen zak uitdragen. Ook bestaat er
geen enkele vaste regel om het huishoudelijk
brood te onderscheiden van alle andere soor
ten van brood.
De belanghebben zijn van oordeel dat de
stemming der wet, voor de openbare gezond
heid nadeelige gevolgen zou bebben en on
billijke vitterijen zou veroorzaken tot sta
ving hunner beweringen halen zij de klachten
aan der verbruikers, in de plaatselijkheden
waar do voorgestelde maatregelen in voege
zijn.
DE SENAAT EN HET PENSIOEN DER MIJN
WERKERS. DE BORSTBEELDEN VAN
KONING ALBERT EH KONINGIN ELISA
BETH IN DSN SENAAT, EEN ZWANZER.
Men schrijft ons
Brussel, 26 Maart»
Een liberaal blad beweerde dezen morgend,
dat bet gouvernement op de rechterzij do van
den Senaat drukking bad uitgeoefend, opdat
het wetsontwerp betrekkelijk het pensioen
mijnwerkers, naar de Kamer zou Worden te
ruggestuurd.
Ik bob mijne stoute schoenen en ben aan
den voorzitter van den Senaat, baron do Fa-
ver eau, gaan vragen wat hij dacht over het
artikel van het liberaal blad.
Dat is volkomen mis, antwoordde mij de
geachte staatsminister, en tegen zulke be
schuldiging te eken ik krachtig verzet aan. De
Senaat is ten volle meester gebleven van zijn
doen en laten en heeft zich aangesloten bij
de oplossing welke hem het best scheen over
een te stemmen met de belangen van bet
land. De Kommissie beeft in volte vrijheid
beraadslaagd en M. de GheUtnck d'Elseghem
heeft een meesterlijk verslag voorgedragen,
waarin hij argumenten en dokumenten aan
haalde, welke den Senaat overtuigden.
Zelfs dc oppositie heelt hulde gebracht
aan het werk van den verslaggever.
Indien de Kamer het goed vindt, kan zij
nog veranderingen brengen aan het wetsont
werp.
Ten andere, M. Van den Peereboom heeft
-de zaken in hun waar daglicht geplaatst.
Hij zegde, dat het onrechtvaardig was,
dat mijnwerkers die 30 Jaar in do mijn wer
ken en die geen 55 of 60 jaar oud zouden zijn,
geen pensioen zouden bekomen. Niemand in
den Senaat zou zulks willen cn die leemte
moet aangevuld worden.
Wij zijn echter 't akkoord over het prin
ciep. voegde M. Van den Peoreboom er bij,
en dus is het oytze plicht het voorstel te on
derzoeken, en indien er wijzigingen dienen
ean gebracht te worden, het naar de Kamer
terug te sturen. Men zegt dikwijls dat de Se
naat onnoodig is. Nu hebben wij vier urnen-
dementen neergelegd en juist daarom zegt
men nu dat wij stokken in 't wiel steken. Men
lveeft ook beweerd, dat wij tegen het werk
volk zijn. De rechterzijde heeft al de sociale
wetten gestemd welke in de laatste 30 jaar
neergelegd werden. Wij allen zijn op de bres,
om de belangen der werklieden te verdedi
gen, waar zulks noodig blijft. Niemand zal
zulks ontkennen.
Men heeft ons gevraagd hoe de zaak nu
zal afloopen, vermits 122 leden der Kamer
alsook de minister het wetsontwerp gestemd
hebben
Toen wij het wetsontwerp ontvingen, was
onze eerste gedachte, liet ontwerp te stem
men zooals dc Kamer het ons liet geworden,
doch wij zouden niettemin liet verslag af-
wachten van M. de Ghellinck d'Elseghem,
vooraleer eene beslissing te nemen, 't Is bij
het overlezen van het verslag, dat wij van
gedacht veranderd zijn. De wot kan cn moet
verbeterd worden en 't is daarom dat dc Se
naat ze naai do Kamer terugstuurde.
Dc handelwijze dor liberal© bladen ver
dient niet dat wij er aandacht aan schenken.)
Mag ik u vragen, M. do Voorzitter, wan
neer het schoolweisontwerp zal gestemd wor
den in den Senaat?
Daarover is nog niets bepaald. Morgen
bobben wij zitting der Kommissie om het
verslag van M. Fiéchet te hooren.
Mon heeft in den'Senaat do borstbeelden
geplaatst van ons vorstenpaar. De beeldhou
wer Rousseau hoeft hier puik werk geleverd
en de beide beelden dwingen eenieders bo-
wondering af.
Het beeld der Koningin geeft zoer wel die
zachte, eenigszins weemoedige trekken weer,
welke onze vorstin kenmerken.
Het beeld %an den koning ie manhaftig,
grootscli.
Sommigen beweren, dat de kunstenaar fa
veel het realisme ontwijkt heeft, 'i Is juisjf
daarom dat M. Rousseau moet geluk worden
gGWensebt.
Hij heeft zijne personen caar 't leven ge»
beiiehl. in plaats van enkel koud weg hunne
gelaatstrekken in manner over te zetten. ObW
zijn deze twee beelden, verre boven al de au*
dere, welke et zicli bevinden, te verkiezen*
•Jt
In de Kamer, 's morgends. wanneer de toe*
risten de lokalen mogen bezoeken, wordt ge»
woonlijk beneden aan den grooten trap. cc*
plakkaat gehangen, waarop staat
Prière d'essujrer ses pieds et de
ne pas fumcr.
(Verzoek dc voeten af te kulscheu
en niet te rooken).
Een zwanzer heeft dat eenigszins gewijzigd
als volgt;
Prière d'essuyer ses pieds et dc
ec par fumor.
De bezoekers moeten zich dus par Pu men*
renin I
Onnoodig tc zeggen, dat heel dc parlemüW
tairc policie op zoek is naar den dader.
HAROLD,
Zes aanhoudingen.
Donderdag namiddag worden de polier»*
agenten Coppens en Hobertus van Schaar*-
beek, verwittigd, dat twee verdachte korob*
schenen op wacht le staan voor eene onbe
woonde villa der Vergotcnstraat to Schar*»
beek.
Dc policiemannen begaven er zich onmife
dollijk been en hielde» de twee kerels aan,
Deze werden in de kelders van eene kosb»
school der Linthoutstraat opgesloten.
De twee agenten gingen dan naar do villa
der Vergotenstraat terug. Daar bevonden zif
zich tegenover vier kerels (lie bezig waren al
het zinkwerk af te doen.
De agenten gaven hot alarm en in cenigö
oogenbliUken tijcis was heel de villa omsiö»
geld door de inwoners der gebuurte.
De vier dieven, ziende dat er geene ont
vluchting meer mogelijk was, gingen zich ia
den wijnkelder verschuilen. Zij werden daan
door de policiemannen gevonden cn good go»
bonden.
De zes dieven werden vervolgens in twa©
taxis gestopt cn naar het policicbureel due
Radiumstraat overgebracht. Het zijn allea
jonge kerels van Etterbeek. Zij -zijn ter b&»
schikking van het parket opgesloten.
In de villa vond men ©ene groote partijj
zink. iooden darmen, koper. enz., welke reerto
gereed gelegd was om medegenomen te was»
den.
DE GNDERZOEKSKOMMISS1E.
De zescte dag.
Op zijn verzoek, wordt M, LESCOUVE, pr»-
toureur der Republiek, andermaal gehooi*»
Htj bevestigt, dat Rochette na zijne voorlo*»
pige in vrijheidstelling nog voor 60 millio»
frank zaken deed.
Toen M. Bernard hem kwam spreken oven
de verdaging der zaak Rochette, kon men
heel goed uit do woorden van den advokaat
opmaken, dat het de minister zelf was die da
verdaging liét verzoeken.
Verder verklaart M. Lescouvö nog, dat 14?
overtuigd is, dat de verdaging in betreuren»-
w aardigs omstandigheden geschiedde en da®
er wel eene drukking uitgeoefend werd op»
den prokureur-generaal, om deze verdaging
te bekomen.
Dan komt M. Adrien HEBRARD, bestruif*
dor van Le Temps getuigen. Zooals me*
weet, werd deze door M. Caillaux beticht
hem de verdaging der za^ van a La Grand*
Chartreuse voorgesteld te hebben.
M. Hebrard kan gemakkelijk bewijzen da*
er volstrekt geene gemeenschap is tussohcfc
de zaak Rochette en die der Grande Cïim*
treuse.
Vervolgens worden een drietal beursmd*»
nen gehoord, over dc zaken door Rochette op
touw gezet.
De laatste getuige die gehoord werd ts Nk
BS EN vem U-MART in, zegelbewaarder.
Deze verklaart dat het slechts op 14 Mfl«ü
laatstleden was, dat hij voor Let eerst van
het dokument Fabre hoorde. Hij deod do*
prokureur-generaal roepen en vroeg he«
welk dokument het was,
M. Fabre zegde hem dat het oene persoon
lijke nota was, welke hij opgemaakt had.
over het optreden van M. Monis om de zaak
Rochetto te doon verdagen. Hij voegde er bij.
dat het dokument aan M. Briand afgegeven
was, die te dien tijde zegelbewaarder wan»
ten einde zijne houding te verrechtvaardigen.