en
Moordaanslag op Aartshertog Franz-Ferdinand van Oostenrijk
zijne echtgenoote
^WM
[ZONDAG 5 JULI 1914
'O) Jfd^j
Een edel mensch. Katholiek
Hertogin VON HOHENBERC.
hij bij de aartshertog-in ontmoet had, en
tusschen beiden ontstonden, buiten
ieders weet, onderhandelingen. Alles
kwam echter aan den dag, toen de
kroonprins eens zijn zakuurwerk vergat
bij aartshertogin Isabella, die het open
de, er een portretje van gravin Chotek
in vond, en deze onmiddellijk van haar
hof wegzond. Na lang aandringen van
den kroonprins bij keizer Franz-Jozef,
stemde deze nochtans, in 1900, in het
huwelijk toe, en, zooals wij reeds zeg
den, benoemde hij gravin Chotek, daags
na haar huwelijk, tot hertogin von Ho-
henberg.
Gravin Chotek werd den 1 Maart 1868
te Stuttgart geboren zij was dus 46
jaar oud.
Indien Franz-Ferdinand keizer ware
geworden, dan zou zijne gemalin eerst
alleen den titel van koningin van Hon-
garië gedragen hebben. Nochtans zou
zij, ondanks al de moeilijkheden, ook
wel eens keizerin van Oostenrijk gewor
den zijn. Bijgevolg zou haar oudste zoon
keizer-koning hebben kunnen worden.
Uit dat huwelijk zijn nog 3 kinderen
in leven prinses Sofia en de prinsen
Maximiliaan en Ernest. Deze zijn thans
12, 11 en 9 jaar oud.
Evenals haren gemaal, was de herto
gin zeer godsdienstig en ook hare kin
deren werden in den zelfden zin opge
voed.
Over de nieuwe troonopvolgers worden de volgende inlichtingen verstrekt.
Door het overlijden van Franz-Ferdinand wordt diens neef Karei l'ranz-Jo-
zef, de oudste zoon van den in het jaar 1906 gestorven hertog Otto, erfgenaam
van den troon.
De jonge aartshertog is een achter-neef des Keizers en door zijne moeder
prinses Maria-Jozefa, een neef van den koning van Saksen. Hij werd gehore
den 17 Augustus 1887, en is dus weldra 27 jaar oud.
Sedert 3 jaar is hij gehuwd met Zita, prinses van Bourbon Parma, en uit
dezen echt werd tot heden één kind geboren, Franz-Jozef Otto, die thans 1 1/Z
jaar oud it.
Onze lezers weten reeds in welke om
standigheden aartshertog Franz-Ferdi
nand en zijne echtgenoote, te Sarajevo,
in Bosnia, vermoord werden.
Wij laten hier nog enkele bijzonder
heden volgen, over de vermoorden, over
den ongelukkigen keizer Franz-Jozef en
over de nieuwe troonopvolgers, aarts
hertog Karei Franz-Jozef en zijne echt
genoote Prinses Zita van Bourbon-
Parma.
Hertogin von Hohenberg, vroeger
gravin Chotek, was de zesde dochter
van eene gravènfamilie uit Bohemen, en
eere-dame bij aartshertogin Isabella.
De wijze waarop zij in kennis geraak
te met den Oostenrijkschen kroonprins
is nogal eigenaardig en vermeldings-
waard. Vroeger reeds had aartshertog
Franz-Ferdinand te Praag de familie
Chotek leeren kennen, doch zonder ver
dere gevolgen. In 1898 echter, toen de
prins uit eene langdurige ziekte opstond
en eene bruid zocht, werd hij te Pres
burg uitgenoodigd bij aartshertogin
Isabella die verscheidene dochters van
adellijke families in den echt wilde
doen treden. De kroonprins geraakte
weldra verliefd' op gravin Chotek, die
in merg en been.
De Weener correspondent van De
Maasbode schrijft nog over den ver
moorden aartshertog
Hij was een man in den volsten zin
des woords, een man, wiens geheele le
ven werd geregeld door de vervulling
der vele en zware plichten, welke de
Voorzienigheid hem op de schouders ge
legd had. Van dien weg van den plicht
week hij geen duim breed af, noch ter
rechter- noch ter linkerzijde. Overal en
altijd strekte hij anderen tot voorbeeld,
hetzij als soldaat in het leger, waar hij
zich vooral in zijn element vond, hetzij
als rechterhand des keizers, als medehel
per in 't bestuur van het groot en mach
tig Donaurijk.
Elk uur van den dag had zijne vaste
bestemming, geen oogenblik ging ver
loren, de eenige verpoozing, die hij zich
gunde, was in den kring der zijnen. Zoo
heeft hij zich meer dan een half men-
schenleven met ijver en taaie volharding
in stage plichtsvervulling voorbereid
tot de groote taak, waartoe de Hemel
hem scheen te hebben geroepen.
Eilaas, het mocht niet zijn. Oosten-
rijk's hoop is ten tweeden male den bo
dem ingeslagen.
Voor ons, katholieken, is het een
groote troost te weten, waar hij de noo-
dige kracht vond tot een prachtige,
nauwgezette plichtsvervulling. Met fier
heid mag het worden neergeschreven
Franz-Ferdinand was katholiek in merg
en been, katholiek in woord en daad.
Of is het geen echte Roomsche daad,
eiken Zondag aan te zitten aan 's Hee-
ren Tafel en omgeven door heel zijn fa
milie uit 's priesters hand het Lichaam
des Heeren te ontvangen, zoodat men
met reden mag vermoeden, dat hij ook
gisteren, op zijn sterfdag, zich nog met
het Brood der Engelen voedde? Wie
hem zag, zooals ik eens, neergeknield
aan dc voeten van de Moeder der Smar
ten, vereerd in Neder-Oostenrijk's hei
ligdom Maria Taferl, dat hij dikwijls
bezocht, wie hem daar zag bidden met
zijne vrouw en kinderen, hij verwondere
zich niet meer over de nauwgezette
plichtsvervulling, waardoor de troonop
volger zich voorbereidde tot het bestij
gen van den troon.
Wie hem daar zag staan vóór den
biechtstoel van Maria Taferi's herder,
tusschen eenvoudige dorpsbewoners en
vrome bedevaarders, hij wist, dat deze
man zich niet door hoogmoed zou laten
beheerschen, wanneer hij eens*Oosten-
rijk's troon bestijgen zou, daar hij hier
geleerd had nederig en ootmoedig te
zijn.
DE LIJDENSWEC VAN KEIZER FRANZ-JOZEF.
De levensbeker van Keizer Franz-Jozef mag; zonder vrees van tegenspraak,
wel als zeer bitter getiteld worden; een echte lijdensweg was het.
Franz-Jozef was leboren den 18 Oogst 1830. Zrjn vader was keizer Franz-
Karei en zijne moeder prinses Sofia van Beieren.
Op 2 December 1848 werd hij reeds keizer van Oostenrijk gekroond, zij
vader overleden zijnde, 't Was enkel op 8 Juni 1867, dat hij koning van Hon-
gTn i854d'huwde hij prinses Elisabeth van Beieren, welke hem drie kinderen
schonk; prinses Gisela, welke in den echt tradmet.hertog Leopold vanBeie
ren; aartshertog Bedolf, gehuwd met prinses Stefanie van Belgie dochter van
Leopold II, en Maria-Valeria, gehuwd met Franz-Salvadoi. Aaitshertog K
dolf was dus troonopvolger. ,vnn.Q
Was het leven van den keizer tot dan toe bevrijd van rampen bet zou onge
lukkiglijk niet blijven duren. De broeder van Keizer Franz-Jozef, Maximi-
liaan gehuwd met prinses Charlotta van België, dochter van Leopold I, werd
Keizer van Mesiko. tt;;
De nieuwe vorst had het daar erg te verduren, met de opstandelingen. Hij
werd door de opstandelingen gevangen genomen en op 1 Juni 18bI te yuare-
t "in'Ïs8ff zou nog eene grootere ramp het Keizerlijk huis treffen. Aartsher
tog Rodolf werd te Meyerling, tijdens eene feestpartij gedood, m omstandig
heden, welke tot hiertoe niet al te duidelijk gebleken zijn. Dien slag trof den
Keizer zeer, docb het noodlot vervolgde hem en op 10 September 1898, werd
zijne gemalin, keizerin Elisabeth, te Geneve door den anarchist Lucchem ver-
m°sTnds dan had Keizer Franz-Jozef nog enkel hoop op zijn neef, aartshertog
Franz-Ferdinand.
Toen meu de laatste jobstijding aan den ouden keizer bracht, was zijne
droefheid onbeschrijflijk en zijn eenige woorden: Hoe vreeseiijkZal mij dar,
niets gespaard blijven op dees' aasde», was wel een kreet des harten.
DE NIEUWE TROONOPVOLGERS.
Aartshertog FRANZ-FERDINAND.
