Oorlogsberichten
AG
ADELTROTS EN GELDZUCHT
Westelijk gevechtsterrein
Oostelijk gevechtsterrein
Zuidelijk gevechtsterrein
Aan de Dardanellen
Eeit-en-twintigste
Bestuurder'UitgeverJ. VAN NUFFBL'DB OBNDT
Aan onze Lezers!
DE MAAG YAN EENE DIVISIE
Italiaansc&e vuurijorpn in werklag
De 10 geboden over de zorg voor de
mond on tanden
De handel in Antiquiteiten
Het theater in het Kamp I te Zatst
I nummer 141
3CENT1EMEN HET NUMMER
Donderdag 2 September 1913
DE VOLKSSTEM
ABONNEMENTEN
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van bet land.
I"UITGAAF, 4 D. 's avonds 0 0 2' UITGAAF, 7tl. 's amis 0
Pour toute la publicité commerciale et financière du journal,
s'adresser exclusivement A l'Agence ftéclame Godts, 2, Place de
la BouTse, Bruxelles.
AANKONDIGINGEN
BUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
Md GODTS, 2, Beursplaats, 2 hv. Kerkstraat, a.
Telefoon A 3299 Telefoon 114
KI. aank. (1 tot 4kl. reg.)fr. 0,60
3* bladz. (de regel) fr. 1,00
4® bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ. aankon, (perregol)fr. 2,00
Sport (per regel) fr. 1.00
Gemengd nieuws per regel fr. 2,00
Recht.heretell. (per regel) fr. 2,00
Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commerciale en flnancieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wendenAgence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
I
De lange winteravonden zijn aanstaande
en thans bijzonderlijk zullen zij dubbel droe
vig zijn-
DE VOLKSSTEM wil trachten eenigzins
$e al te lange stonden te veraangenamen en
in te korten, door het afkondigen van een
boeiend mengelwerk of feuilleton, dat door
jrllen hoogst gaarne zal gelezen en herlezen
worden
De oorlogsberichten worden ook met den
dag korter en zoo zullen d© lezers toch eenige
bezigheid vinden in het mengelwerk.
ie een prachtig verhaal, rijk doorsaaid met
aandoenlijke tooneelen, medeslepend van
het bogin tot het einde.
Wij zullen kortelings met de af kondiging
Tan het prachtwerk beginnen.
IsT EEN WESPE, BIE HEM STAR
OF ZIJN RGGGEBEEN DAT BRAK?
Wij beleven een droeven tijd, een tijd
van angstige bozorgdheid, een tijd van alge
meen lijden.
Iedereen, die hel hert op de reclrte plaats
trnagt, verstaat dat het thans het oogenblik
niet is om iemand onder de medeburgers
moedwillig tegen te werken, veel min om
iemand to tergen.
En tech durven soeialislieche hoofdman
nen dat verfoeilijk werk onverpoosd voort
zetten.
Watsteenen klomp moet er ten hunnent
buizen, op de plek, waar bij ander© men-
scken bet gevoelig hert rust en werkt 1
Lage zielen I
Al wie niet verblind genoeg is om zich
socialist te noemen, wordt tegenwoordig
meer dan ooit aan stukken en brokken ge
scheurd door socialistisohe hoofdmannen.
De geestelijkheid vooral is het mikpunt
éer roode hélden
De grofste leugons, den meest vergiftig
den zwadder zijn hun geliefkoosde, eer-
Hjke wapens.
Bij bet dagen van den gewenschten vrede,
mag er geen geestelijke meer te vinden zijn,
wiens goede naam niet vergruisd werd door
de roode volksvrienden
Wat venijnige bie mag er de roode hoofd
mannen teeh gestoken hebben, dat zij zoo
faeend te w«4fk gaan, terwijl elders alle
partij- en perst wwtea epgeschorst liggen
Achtbare Lexers, die venijnige bie is niet
verre te zoeken.
Gij, zoowel als ik, gij zijt getuigen van de
ongehoorde zelfopoffering, die de geeetelij
ken te allen kante, het land door, aan den
dag leggen.
Gij ziet. gelijk iedereen, dat onze heele
geestelijkheid, Goddank I rich tegenwoordig
naehtodort voor de epbeuring van ons lij
dende arrae volk.
Gij stelt vast, zooals elk en ieder, dat op
sdle parochiën, 't land door, de heeren pas
toors en onderpastoors de toevlucht zijn dor
heele bevolking.
Gij weet, gelijk eenieder, dat die heeren
Si het mogelijke, ja het onmogelijke doei
om te bewerken en te maken, dat nooit
iemand ongetroost of opgeholpen uit hun
jljuis wegga, 't zij workman, 't zij verarmde
fcreger.
Gij allen, Achtbare Lezers, gij ziet dat
fij weet d-ot, en bonderden uwer hebben
het gekuk gehad zulks le ondervinden gedu
feilde de maanden van werkeloosheid
fe^den, die wij beleven.
Bie verzachting van liet leed verheugt u,
Het is, omdat gij recht van harte zijt.
Maar dat is 't geval niet bij de razende
Oocialistisehe hoofdmannen
Het lijden van ons werkvolk, van onze
burgerij, dat alles kan bun woinig schelen.
Medelijden, dat is een woord dat in hu
jsvoerdenbeek geen plaats inruimt
Ons volk in hot ongeluk elorten, door het
«ijn heilige» Godsdie'.«l le ontrooven, dat
fa 't geen zij op de eerste plaats beoogeu.
Daarom is'l, dat zij tegenwoordig zich
als bezetenen aanstellen tegenover do geeste
lijkheid kost wat kost moeten zij bewerken
dat hot voik njol erkentelijk woze over de
heldhaftige milddadigheid en zelfopoffering
der heeren pastoors on onderpastoors heul
Éelgio door.
Daar zit de stekende bie
Nu eene practische vraag.
Hee kunnen wij d« roode «volksvrienden»
f??H) best bttlöonon voor al hun heldhaftig
P?l!) streven
Bie zoetgevooisd© vinders, zou Longfel
low zeggen, die moeten toch hunne beloo
ning genieten, en zulks van nu af 1
Eenen dag wachten, dat ware reeds veel
te veel.
De belooning
Laat ons de handen aan 't werk slaan en
maken, dat al die fabels en legenden van
de roode hoofdmannen, met den geur daar
rond van 't boutland niot langer onze bui
zen, noch de huizen onzer geburen binnen
komen.
Nooit was het gemakkelijker zoo iels te
bewerken dan nu.
Enkel eenige zielen van goeden wil en
beraden karakter zijn er daartoe noodig.
En gij zult zien, het effect ofte uitwerksel
zal wondsr zijn niet alleen zullen onze
brave huizen gezuiverd wezen van veel ge-
aarlijke dingen, maar zelfs zullen de dam
pen, die uit liet roode houtlaud zullen
opstijgen, in het vervolg een graadje ram
stikkend zijn 1
Voor hot smeer
Lekt de kat den kandeleer 1
Welaan, Vrienden Lezers te werke
geldt bet behoud, de ontwikkeling, de
veredeling van ons dierbare Vlaamache volk
Ten strijd, ton oorlog tegen alle sociali
stische schrifteBFraz.
Offictaele mededeelingen.
^uiiache brom
BERLIJN, 31 Oogst.
Geene bijzondere gebeurtenissen.
Fransshe bron
PARIJS, 31 Oogst.
In de Argonnen hadden tegen den avond,
op een groot aantal punten, lievige artillerie-
gevechten plaats, vergezeld van mijnont-
ploffingen en strijden bij middel van bommen
en handgranaten.
De vijandelijke loopgraven werden ernstig
beschadigd aan Courtos-Ghaussées, Meuris-
sons en Bolante.
's Nachts was bet op heel het front kalm.
PARIJS, 31 Oogst. Artilleriegevooh-
ten in Arteaie, en in ée streek van Quenne-
vières, waar ons vuur de vijandelijke
loopgraven overhoop wierp en de vijande-
ijke legerplaatsen bereikte.
In Argonnen werden vijandelijke bombar-
dementspogingen door ons vuur verhinderd.
Hevig arlilleriegevecbt in Lorreinen, rond
Moncel, Bezanges en Cgazelles, alsook in
de Vogezen (Rabodeau, Launois en Litige-
kopf).
Enfielsche bron.
LONDEN, 31 'Oogst.
Sinds 18 Oogst hadden op bet Eugelsch
frout enkel mijnaanvallen plaats.
Wij schoten vijandelijke vliegtuigen naar
beneden.
De artillerie schoot bij Langemark een
'rein in brand.
Eene vliegerafdeeling viel samen met de
Franschen hot bosch van Houthulst aan,
■/.onder eenig vliegtuig te verliezen.
Duitsohe bron
BERLIJN, 31 Oogst.
Het gevocht aan liet bruggehoofd, ten
zuiden van FrieJrichstadt, duurt nog voort
Ton oosten der Njemen naderden onze
troepen de spoorbaan Grodno-Vilna en maak
ten er 2(500 gevangenen.
Ten westen der vesting van Grodno, be
reikten wij destreek Nowi-Dwor-Kusnici
Te Grodch werd de vijand door onze aan
vallen gedwongen, zijne stellingen aan den
zoom van het bosch van Bialystock te ont
ruimen.
Het leger van generaal veldmaarsohalk
prins Leopold van Beyer en is op sommige
plaatsen meester van den overtocht der
Narew. De rechtervleugel rukt naar
Pruzana op.
De legers van generaal-veldmaarschalk
von Mack ©neen hebben in de achtervolging
der Ruseen den seklor Muchawice bereikt.
De vijandelijk achterhoede werd overhoop
geworpen en 3700 Russen gevang-en geno
men.
Op het Zuid-Oostelijk gevechtsterrein
werd de achtervolging der Duitsch-Oosten-
rijksche troepen, die ten Noorden van
Brzezany doorgebroken waren op sommige
^plaatsen aan do Strypa tegengehouden ge
worden, door «enj tegenaanval van belang
rijke Russische strijdkrachten.
Oostsinrsjksohe bron
WEENEN, 3i Oogst. De Noord- en
Noord-Ooslolijk van Luck ontmoette vijand,
werd gisteren na een hevigen strijd in Zui
delijke richting teruggedreven. Hij liet 12
officieren, meer dan 1500 man, vijf machien-
geweren, twee treinen, vijf lokomotieven,
en veel oorlogsmateriaal in onze handen.
Ook bij Swininchy, Gorochow, Razischow
en Turze dwongen onze troepen de Russen
tol voortzetting van den aftocht.
Met hunne gewone dapperheid, bestorm
den regimenten van eene Buda Pesther
legerafdeeling, ten zuiden van Razischow
een sterk verschanste vijandelijke lijn.
Aan de Slrypa wordt voor den overtocht
gastreden.De Russen konden daar op eenige
punten door hevige tegeuaanvallen, onze
achtervolging tegenhouden.
Aan de Dnjeslor en aan de Bessarabische
grens niet nieuws. Onze troepen, welke
oordelijlcs van Rodryn gtrijden, drongen
tot in Pruszany, aan de boven Muchawiec.
Russische bron.
PETROGRAI), 31 Oogst. Aan de
-stellingen ten Westen van Friedrichstadt,
buurde de hevige strijd op 28 en 29 Oogst
voort.
De Duitschers vielen gelijktijdig onze
troepen aan nabij de spoorbaan Groszokau-
Neuhut en bet dorp Birshalen.
In de richting van Dunaburg geene bij
zondere verandering-en. Op eenige punten
nemen onze troepen op 28 Oogst het offen
sief.
In de richting van Vilna dutirt de hevige
trrjd ongeveer op het zelfde front voort.
De vijand die in den omtrek van Olita op
den rechteroever der Njemen geraakt was,
poogde op 29 Oogst in richting van Orang
op te rukken.
Op liet overige doel van het front, langs
de midden-Njemen en naar het Zuiden toe,
tot aan den loop van de Pripat, zetten wij
onzen aftocht voort, ondor dekking der ach
terhoede. Op 28 Oogst werden verscheidene
Duitsche aanvallen afgeslagen.
Meer naar het Zuiden toe, bracht onze
achterhoede het offensief van sterke vijande
lijke krachten, ten Westen der lijn Pru-
schany-Gorddelz tot stilstand.
Nadat de vijand in den omtrek van Wla-
dimir-Wolynski zijne troepen had samenge
trokken, zette hij in de nacht van 29 Oogst,
met sterke strijdkrachten het offensief in de
richting Wladimir-Wtdyski naarLuzk voort.
Ten noorden van dit dorp wordt op beide
oevers van de Styra gevochten.
Ziehier wat de bevoorradingsdienst aan
eene Fransche divisie geleverd heeft van 6
.Augustus 1914 tot 6 Augustus 1915.
Man heeft in allerlei slach van vleesch
versch, bevrozen of balf gezouten uitgedeeld:
in 1914 1,324,574 kiJg. in 1915, 1,573,614
kilogr. waarbij moet gevoegd worden ge
conserveerd vleesch 109.093 kilg. In bet ge
heel dus 3.007,281 kilg. welke eene waarde
van 4.977,859 frs. vertegenwoordigden. Het
aantal geslachte dieren, beliep in 1914, aan
koeien en ossen, 4248 kalveren 54 scha
pen, geiten en lammeren, 3107 varkens 334.
In 1915, aan ossen en koeien, 5281 1 kalf
schapen, geiten en lammeren, 8325 aan
varkens, 205.
In het geheel dus 17.555 stuks. Het aantal
huiden en vachten welke van de slachting af
komstig zijn bedraagt 7331 huiden en 11.618
schapenvachten iu het geheel 18.949 huiden
en vachten, waarvan 4.646 huiden en 6.115
vachten door den dienst voor een bedrag van
213,600 frank verkocht werden.
Het vervoer van het slachtvee werd door
acht autobussen met 26 manschappen verze
kerd, en de aan dezen dienst vertonden be
werkingen en administratie werden uitge
voerd door 2 officieren, 4 onderofficieren en
53 manschappen.
Nabij Ari-Burnu niets bijzonders.
Bij Sedd-il-Bahr vernielde onze artillerie
oene vijandelijke boramenwerpersstelling.
Aan de andere fronten niets beduidends.
Het Tulpenbrood in Nederland
n Te veel bloemenzei Calcbas. Het
nieuws, dat ons uit Nederland gewordt is
niet geschikt om die taal te verandoren.
Men weet wat men reeds in alle landen
verzonden heeft om het meel goheel of ge
deeltelijk te vervangen. Hieromtrent komt
het record van originaliteit aan Holland toe,
waut inen meldt uit Breda, dat eon bakker
dezer stad zi,in meel met geraspte bollen of
tulpen vermengt.Men verzekert dat dit brood
zeer goed smaakt, wellicht om het mistrou
wen weg te nemen van hen die dit brood al te
veel gebloemd mochten viudeu.
Oosten pi jksche bron.
WEENEN, 31 Oogst.
Ook gisteren hadden aan het Zuidwest-
front geen gevechten van belang plaats.
Twee vijandelijk» opmarschen bij San
Martino, een aanval op het zuidelijk deel
van het Tolmeiner bruggehoofd en tegen
onze stelling in het dal van Flitch werden
afgeslagen.
Italiaonscha bron
ROME, 31 Oogst.
In het Suganadal stelden onze verkenners
vast, dat deCima Eista (2185 meters), welke
onze stellingen op den Galubic |in het noord
westen beheerscht, door sterke vijandelijke
afdeelingeu met maohinegeweren bezet was,
Op 28 Oogst werd de Cima Eista door
onze troepen aangevallen, en ondanks het
ijandelijke vuur veroverd en hekouden.
In het Kartnergebiod heeft de vijand op
nieuw onze stellingen val» den kleinen Pal
aangevallen. Hij werd teruggeslagen.
Nabij Flitsch hebben wij vordoringen ge
maakt en bebr«erschen nu de sterke stelli>_
gen en versperren den toegang van Prodi 1
deu boven-IsoDzo en het dal van Sl^oniok.
De vijand bombardeerde ïiitsch en
stichtte er brand.
In de kom van Tolmein maakten wij ook
vorderingen, ondanks de moeilijkheden
welke wij ontmoetten.
Op den Kara* moest de vijand eenige loop
graven prijsgeven. Onze vliegers zetten
moedig tn met geed gevolg hunne aanval
len O1*, militarische punten voort. Gisteren
bo'mbardeerden zij de statie van Vogerio,
een vijandelijk kamp bij Kostanjewioa en
een munitiedepot in Scsawa. De vliegers
keerden ongedeerd terug.
De Fransche sterrenkuidige Camille Flam-
marion, kreeg van het Observatorium van
den Vesuvius bericht dat de Vesuvius, de
Etna en de Stromboli in volle werking ge
treden zijn. In het Observatorium van den
Vesuvius werden al de instrumenten doer
aardschokken vernield. Op den Etna open
den zich twee nieuwe kraters de berg
braakt assche en vlammen. De lava stroomt
in zee. In Zuid-ïtalië, bij Tarente en Brin-
disi werden lichte aardbevingen waargeno
men.
I. Vergeet liever eens uw gezicht te was-
schen dan den mond en de tanden te reiiri-
De Amerikaan wordt door den oorlog rijk
en in verband hiermede neemt zijne belang
stelling voor de kunst toe. De Europeeschs
kunsthandelis door den oorlog echter voor
een groot gedeelte stop gezet, en derhalve
zijn de Vereenigde Staten genoodzaakt zelf
te voorzien in de noodige kunstbehoefte.
Amerikaansche schilders maken goede za
ken en de industrieel#», die zich op de ver
vaardiging van kunstartikelen toeleggen,
verdienen grof geld.
Wil een Amerikaansch parvenu zijne de
gelijke afkomst doen uitschijnen, dan koopt
hij antiek. In het eerste halfjaar van 1915
zijn in de Vereenigde Stalen niet min dan
180 fabrieken van antiquiteiten (men geeft
ze natuurlijk een anderen naam) opgericht.
In dit tijdvak werd in deze echt Amerikaan
sche nijverheid een kapitaal gesloken van
53 millioen dollar.
Op alle mogelijke wijze wordt beproefd,
kunstmatig de verschillende voorwerpen
door den tand des tijds te laten bewerken,
t Schijnt dat men prachtige uilslagen bereikt
heeft en in staat is langs electro chemische»
weg tal van stoffen te verouderen even
goed als wijn of kaas kunstmatig kan wor
den verouderd.
Turkse he bron
CONSTANTINOPEL, 31 Oogst.
Gisteren ondernam de vijand geen aan
vallen in den omtrek van Anaforta.
Onze artillerie schoet de punt van oen
vijandelijke torpedoboot in brand. De tor
pedo moest weggesleept werden.
gen.
II. Leert de kinderen zoo vroeg mogelijk
hun tanden verzorgen. Wal in de jeugd ver
geten is kan nooit weer goed gemaakt wor
den. Gezonde melktanden zijn zoo noodig
dan gezonde vaste tanden. Zijn de melkta.o-.
den hol dan moeten ze gevuld worden
III. Eet niet te veel zoetigheden e^, xacht*
voeding. Het goede kauwen van een jiar(j
korstje bruid brood is het be?^ en natuur
lijkst© middel om het slec.b* worden der
tanden te doen voorkemea
IV. Vergeet voora', njet »g avon(j8 ?oor
het naar bed gaan mond te kuiscken.
Wie alléén s n^'o^gens de landen reinigt doet
de deksel op de bron, nadat het kind er al
ïngevalle/a
V. 5^'gt knischen der tanden met tanden-
k°r*\ol en tandenstoker is de grondslag fan
A'edere kunstmatige verzorging der tanden.
VI. Hygiënisch, onschadelijk mondwater
en goed tandpoeder is heol best aan te beve
len om de kunstmatige verzorging van de
tanden volledig te maken. Mondwater of
middeltjes, die hel slijmvlies kwetsen of het
blinkvfit van de tanden benadeeligen, mo
gen volstrekt niet gebruikt worden.
VII. Een of twee keer in 't jaar moet
men de tanden bij een tandarts laten nazien,
opdat holle kiezen gezien en gevuld kannen
worden, zonder dat de andere ook slecht
worden.
VIII. Tandsteen moet van tijd tot lijd
verwijderd worden.
IX. Zieke tanden of wortels, die doer ge
neeskundige behandeling niet behouden kun
nen worden, moeten in ieder geval uiige
trokken worden, of ze pijn doen of niet.
X. Het is heel noodig voor de gezonde
ontwikkeling van do tanden al in de vroegste
jeugd te zorgen, indien de moeder vóór de
geboorto en in den tijd van het vooral noo
dige zoogen van het kind, en later ook het
kind zelf, vooral in de eerste jaren, veel
natuurlijk zout houdend voedsel, xooals
melk, eieren, bladgroenten enz. gébruikt.
Een zeldzame regenboog
Door de Meteorologische Observatiepost :e
Lauenbui'g is een zeldzaam natuurverschijn
sel waargenomen, na een herig onweder.
Terwijl het onweder naar het oosten op
dreef, werd van het zuidoosten naar hel
noordoosten een donkerblauwe wolkenwaml
gevormd, welke ziel» uitstrekte tot de Zenith
en straalde de zon in hel wolklooze wealeu
in vollen glans.
Plotseling verscheen in den namiddag in
het donkerblauwe oosten een regenboog van
zeldzame kleurachakeering. Ilij bezat oen
hoogte van ongeveer 22 graden boven den
horizon en zijn uileinden reikten wat zel
den waargenomen isnog van den horizon
over Vosch en veld, tot ongeveer 250 M. van
den waarnemer, zoodat de getroffen aard
oppervlakte in prachtige kleuren gedompeld
was, waarbij vooraal rood, geel en groen
overheerschten.
Het verschijnsel is hierdoor te verklaren,
dat aan het Observatiestalion MöRn en ver
der naar bet oosten gedurende de waarne
ming een hevige plasregen viel.
Vijf m.Mnten na het eerst» verschijnsel,
werd nog een tweede reger.boog zichtbaar,
die de bekende zeven kleup-en in omgekeerde
volgorde dus rood ond.er ©n violet bovon
vertoond#.
Gekwetsten en 'Zieken
in Zwitserland
Wij meldden reeds vroeger, dat de
Zwitservjhe Federale Raad aan de oorlog-
voercvp (je mogendheden liet voorstel gedaair
h»'ó een aantal gekwotste en zipjfe soldateR
j Vj herbergen en te verplegen.
De frissohè Zwitsersobe berglucht zou
inderdaad voor de zieke soldaten, bijzonder
lijk voor dezen die lijden aan borst- of long-
tsteking en tering, zeer voordeelig zijn.
Een Zwilserach blad meldt thans, dat
eerstdaags 10,000 zieken, bohoorende tot de
verschillige oorlogvoerende legers, in Zwit
serland zullen aankomen.
Hel edele aanbod van Zwitserland verdient
allen lof...
Donderdiig avond had in den Schouwburg
van het kamp de eerste opvoering van een
aardig vaudeville De Twee Eenden plaats.
De vertolking was bijzonder goed. Mejuf.
Totoche, in de rol van Léontine Bejun, was
eene lieve verschijning en vol leven.
De heer Rommiée (Lucien Gélidon* kan
twee levens tegelijk leven, zonder ze mot
elkaar te verwarren
De heer Cornez (Bejun) wist direct het
publiek te pakken. Wij halen verder de H.II.
Wilrnart en Beugniet aan deze laatste, die
voor het eerst op de planken kwam, heeft
getoond vele hoedanigheden te bezitten.
Eene bijzondere vermelding verdienen Mej.
Dehaut, in haar verliefde rol, Mej.. Kamps
die de eenige is in oude damési^ilen.'
De heeren Marchal, Hemet, Bastion, Lore,
Willy, Dewil, Hamelinckx, Lizin en Loriot,
hebben allen uitstekend hunne rol gespeeld.
liet tooneel had door zijne nieuwe elec-
trische installatie, zyne uieuwe decors eu
zijn ameublement, een wa«r modern en
elegant uitzicht.
Men studeert thans een nreuw vaudeville
in Les Amours de Josephine \n een iskte,
en Le Feu du VoiStn blijspel m twee be-
drijveu, sen klein, levendig en geestig stuk
vinden heer Francis de Creieeet, hstgreete
succes van hst theater Michel te Parijs.