Oorlsosberichten
MM m ORza Lozers
-«voórubt»,
Oostelijk gevechtsterrein
Zuidelijk G3¥*d?tsterrein
Aan öe Bartellen
Oorlsg tor Zee
De toestand in de Balkanen
De H. Vader en de Oorlog
Kerkelijk Mieuws
0. L. V. van LOURBES
d© g©dl®®©S»eM®S85s,B
Westelijk gevechtsterrein
gesticht öer Zusters van öc-n
D. Vlocentius a Panlo,
De hersens van een Gorilla
en dis van den mensch
jaargang nummer US 3 CENTIEMEN H ET NUMMER Zondag 5 en Maandag September fSV
BUREELEN
TE BRUSSEL I TE MALST
KL GOOTS, 2, Becf^spïaaiG, 2 lïV, Kerltstraat, n. Q
TclefooD A 2299 Telefoon 114
Bestuurder-UitgeverJ. VAN NUFFEL-DE GENOT
AANKONDIGINGEN
KI. aank.(l tot 4 kl. reg.)fr. 0,60 I Sport (per regel) fr. 1,09
8* b'.adz. (te regel) fr. 1,00' I Oemengd nieuws per regel-fr. 2,00
4* bUdz. regol) fr. 0,30 I Itecht.herstoll. (per regol)-fr. 2,00
Finano.aankon, (perregcl)fr. 2,00 Overlijden (per regel) fr. 2,00
Commcie^ale en finaneieele aankondigingen zich uitsluitalijk Ce
wenden Agence Réclame Godts, 2, i3eursp laats, Brussel.
ABONNEMENTEN
%q& maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van het land.
le UITGAAF, 4 u« 's svor^s 0 0 T UITGAAF, 7 li. 's avonds 0
Pour lout© la puldicité commerciale et finnncière du journal,
s'adrosser exclusivement a 1'AgGnce Réclame Godts, 2, PJace de
la Bourse, Bruxelles.
Heden verschijnt Be Woïks-
«Sem met 4 feladzijden eas
resssj s!®o8ïts ansi 3 centiemen
BHt=kesiit isiorfien.
STsa aüLST
Het Hoofdcoiriileit dor Nationale Bede
vaarten van Bfelgie naar Lourdes doet een
oproep om dees jaar de gewone Bedevaart
van Soptember te vervangen door een nove
ne of een triduüm van godsdienstige oefe
ningen ter ecre van O. L. V. van Lourdes,
tot liet bekomen van den vrede in Europa.
©m aan dien vredoliovonden oproep te
beantwoorden zal er loakomendo week in
onze Hoofdkerk van Sl Marlinus oen plech
tige Triduum plaats hebben.
KERK VAN ST. MARTINUS
PLECHTIGE TRIDUUM
TEB liERE VAN
VAN 5 TOT 8 SEPTEMBER
VQQR BEN TOESE Bffl EÜR©P&
Zondag 5 September
te 5 uro (Duitsclie uur) plechtig Lof met
Rozenkrans en aanspraak door den Zeer
Eerwaarden lieer Deken. Na liet Lof,
Processie.binnen de kerk, met fiambeeuwen.
Daarna Paree Domino en Lofzang van Lour-
des door al hot volk.
Maandag en Dijnsdag
to 8 uro (Duilsche uur) ft. Mis met zang en
Algomoene Communie. To 7 ure 's avonds
(Duitsclie uur) Lof met Rozenkrans en
Vrede-Gebed van Z. II. den Paus. Na lie!
Lof, Puree Domino en Lofzang van Lourdes
door al het volk.
Woensdag 8 September
Feestdag van O. L. Vr. Geboorte
lo 8 ure (Duilsche uur) II. Mis met zang en
Algemeen® Communie. Te 10 ure (D u.)
Solemneel© Hoogmis. Te 7 ure 's avonds
(Duitsclie uur) plechtig Lof.met Rozenkrans
un Toewijding dor Stad Aallh aan O. L. Vr.
van Lourdes. Na 't Lof Processie binnon de
kerk, met flambeeuwen. Daarna Paree
Domino en Lofzang van Lourdes door al hol
volk.
De Oud-Bedevaarders van Lourdes zijn
vorig verzocht de Processiën le vergezellen
met flambeeuwen.
Zij worden insgelijks aangemaand,plaats
te nemen in het Hoogkoor, wolke hen voor
behouden wordt.
Be Lofzangen zullen uitgedeeld worden
aan den ingang der kerk op Zondag aanstaan
de vóór het Lof.
Bongiëii of andere offeranden tot versie
ring vffn hol Boeld zullen met dankbaarheid
aanvaard worden.
Zao er een gevoelen is d;il aeliting
en eerbied verdient, dan is liet voor
reken liet godsdienstig gevoelen. In de
droeve tijden die we beleven is de
godsdienst voor veie menscken hun
Eijzontler^fe, ja hun eenigste steun
er/troost.
Ka zeggen dat er mensclien zijn die
er o[i uit zijn hun dien steun le ont
rukken, hen van dien troost te beroo-
ven
Proper werk
't Is aan dat verachtelijk werk dat
Vosruit" nu meer dan ooit zijn krach
ten besteedt. We kregen er nog' een
•staaltje van in het blad van Woensdag
1 September.
Onze lezers zuilen ons'Vergeven die
afschuwelijke godslasteringen te her
haler,, maar't is noodig om huil den
aard 011 de strekking te doen kennen
van dit blad dat voorgeeft den gods
die nsi te eerbiedigen
Baar worden op de eerste bladzijde
de volgende vrager, gesteld
-Is j«zus een God - Neen, zegt
Renen» (Ttteschen haakjes gezegd.
Vooruit wil Kenan doen doorgaan als
sen oud priester, alhoewel hij nooit
priester is geweest. Weeral een leugen!
Maar een leugen min of moer, wat
geeft dat voor Vooruit
-Kan Jezus een God zijn?» vraagt
Vooruit verder. -Er is geen God,
zegt Multatuli*.
-Maar wat is Jezus dan «Jezus
was en is niets meer dan een verhoren
wijsgeer».
Zie je wel! Als go maar wilt toe
geven dat Jezus God niet is, zal men
Héjn als mensch allen lof toezwaaien.
Ilij is eon verheven wijsgeer. Vooruit
wit zolts erkennen dat Hij geen hui
chelaar was. MaarGod, noen, dat niet!
Maar juist dat houdt geen steek
Heeft Jezus zelf niet verklaard dat Hij
God is Eu indien Hij het niet is, zoo
als Vooruit beweert, dan is hij wel
een huichelaar, een afschuwelijke be
drieger.., of een zinnelooZe.
Een van de twee
Hat is een redenoering die do een
voudigste werkman kan maken, en.
dio de diepste denker van onZe ot ge
lijk welke eeuw, hij wezo F.enan of
Multatuli of Maurils Vuylsloke niet
kan weerleggen
Er bestaat geen God, schreeuwt
Vooruit, want Multatuli boeit gezeid
dat er geen God kan bestaan.
Gezeid, ja, maar bewezen
Heeft Multatuli bewezen dat het
voortbrengsel zonder voortbrenger
kan bestaan Alle volkeren door hun
gezond versland geleid, zagen in de
natuur een voortbrengsel en gaven
den naam van God aan het verheven
Wezen dat ze voortbracht. Wat liet
gezond vorstand dér volkeren inzag,
dat erkenden de grootste denkers van
alle landen en van alle eeuwen. Wat
zijn hij hen een Kenan, een Multatuli
Behendige schrijvers, ja Maar diepp
zinnige denkers Geen ernstig man
zal dat van Kenan durven zeggen,
veel min nog van Multatuli, zclis zijn
grootste bewonderaars niet.
Is Christus God Neen, roeptVoor-
uit, Kenau heeft het gezegd. Maar ik
geloof toch liever Christus (een verhe
ven wijsgeer, volgens Kenau), zooveel
te meer daar Christus niet enkel be
vestigd heeft dat Ilij God is, maar het
ook bewezen heelt, met namelijk zoo
als Ilij het voorspelde, den derden dag
van de dooden to verrijzen.
En nu een vraag
Wat denken van eon Christen dio
de Vooruit koopt, leetfc verspreidt
Verdient die mensch nog den naam
van Christen Christen beteekenl vol
geling van Christus, die da leering
van Christus aanneemt en in de eer
ste plaats wat Christus nopens zich
zeiven geleerd heeft, namelijk dat Hij
God is.
En die Christen steunt, leest, ver
spreidt een blad dat de godheid van
Christus, zijn leermeester bekampt
Neen, zulk een blad mag in geen
enkel Christen huis geduld worden
Officieels mcdedeelingen.
Btfiiische bron»
BERLIJN, 3 September.
Nabij Souchez werd oen Fransche aanval,
bij middel van handgranaten [doorgevoerd,
afgeslagen.
In Vlaanderen en in Champagne, deden
wij met goed gevolg eeuige mijnen ont
ploffen.
FranscSue bron ^-.-sst^aag&ö».
PARIJS, 3 September.
Vorleden nacht hadden liandgranatenge-
veclitei) plaats rond Souchez, alsook artille
riegevechten in do kom kvan Neuville, rond
Royo en in doaVogoezen.
Te Schralzraannele hadden gevechten bii
middel van springkussen plaats.
PARIJS, 3 September.
In België pichlteonze arlellerie; als ant
woord op de beschieting van Niouwpoort,
Steens!raete en Boesinghe, een vuur op de
vijandelijke 4n ij n werpers, batterijen, troe-
pe-nverzamolingen en kampen.
In Arlesie, gevechten bij middel van
luchltorpedos en handgranaten.
Tusschen de Sornme on de Oise, brachten
onze batterijen het vuur der Duitsclie artil
lerie rond Annancourt en Canny lot zwijgen.
Do vijand Wierp etm aantal brandbommen
op Soissont en omtrek.
Verder hadden nog lievig© artilleriege
vochten plaats, op het Aisncfront lusschen
Ville-aux-Bois en Logodat, in Champagne
en aan den Westrand der Argonnen, alsook
in Lotharingen, in do Vogeezen en aan de
Fochtkorn.
'Nuitsche bs*on
BERLIJN, 3 September.
Onze ruiterij nam gisteren s!ormonaor-
hand liet versterkte en door infanterie be-
zotle hruggehoofd van Lennewaden, ton
Neord-Üosten vai^ Friodrichstadt. Daarbij,
werden 3 officieren en 35C man gevangen
genomen en een machiengeweer buit ge
maakt.
Op bet front ten Noord-Westen en ten
Westen van Wilna, poogden do Russen ons
«rffensief tot staan te brengen. Hunne po
ging mislukte mot ongehoorde verliezen.
Ten zuidoosten van Merecz is de vijand
teruggeslagen.
Tusschen het kanaal van Augustow en de
Svislodz bereikten wij de Njemen. Nabij
Grodno konden onze troepen door hun snel
optreden ever de Njemen komen en,na een
gevecht in de huizen, de stad nemen; 400
gevangenen werden geniaakt.
Het leger van generaal vonGallwitz heeft
den wederstand de Russische achterhoeden
aaii do baan AleéUs'xyen-Swislocz gebroken.
Gisteren werden door dit leger 3000 Rus
gen gevangen genomen. en een kanon en 18
machiengewereen veroverd.
Ten noordon van Pruzana is het leger van
generaal veldmaarschalk.prins Leopold van
Beyeren in strijd om de Russen le beletten
de moeraaengten te verlaten.
Het leger van generaal veldmaarschalk
von Mackensen heeft bij de achtervolging,
de Jasiolda overschreden nabij Siklec en
Boreza-Karlufka. Zij bereikten reeds den
omtrek van Antopol, dertig kilometers ten
oosten van Ivobrin.
Oostenrijkse he troepen dringen ten zuiden
van Belako-Buboweje oostwaarts.
Het leger van generaal graaf Borthiner
nadert strijdend de kom der Soretli.
öcstftnpsjksche bron
WEENEN, 3 September.
In Oost Galicie wijkt de vijand overal
van do Serellilijn terug. Onze legere achter
volgen hem.
In de rijksgrens, ten Noorden van Saloaze.
on ten Oosten van Brody, alsook tenWesten
van Dubno en in den versterkten driehoek
van Wolbyni houdt de vijand opnieuw stam!
Onze troepen vallen hem aan.
Ook bij onze aan do bovon Josiolda staan
de strijdkrachten duurt het gevecht voort.
De Russen werden uit eenige verschan
singen, nabij do moerassen, verdreven.
Elysische bron.
PETROGRAB, 2 September.
Op 30 en 31 Oogst toonde'de vijand op
hot front Riga-Dunaburg, alleen eeltige be
drijvigheid rond Friedrichstadt, waar de al-
gemeene toestand onveranderd is.
Tusschen Waliza en Njemen Loeft de vijand
zijn offensief voortgozet on Orany op den
rechteroever der Merelschanka gonomen.
De strijd is voortdurend zeer verbitterd.
Ten Westen van Grodna wierpen wij op
31 Oogst eene reeks krachtige vijandelijke
aanvallen terug.
Op hot overige front tot aan Pripet geene
wezenlijke vorandering.
In don omtrek van Luck en in Galicië,
houden wij den vijand op, daar wij ons front
inkrompen
De vijand deed op 30 en 31 Oogst zeer
hevige aanvallen in don omtrek van Rad-
zikliow, Soiotchew, Zborow, Burkanow,
aan de Slrypa en te JBuczacz.
In den omtrek van Zborow deed de vijand
eene gansche reeks aanvullen.
Ook de strijd ii) den omtrek vanBorkanow
en Buczacz was zeer verhit lord.
PETROGRAP. 3 September.
Aan liet Du .labij Riga haddon in
't algemeen geono beduidende veranderingen
plaats.
Duitsclie aanvallen in don nacht var. 1
September en 's anderendaags, in den om
trek van Friedriehetadt worden teruggesla
gen.
Zij bezetten thans het front Scliirwinty,
Meischagolo Dukszly.
De vijand valt zeer lievig aan langs de'
baan Olila-Morecz,
Nabij Orany had een hardnekkig gevecht
plaats.
Nabij Grodno zijn.onze troepen, nadat zij
den vijand zoolang opgehouden hadden, als
voor do ontruiming der plaats noodig was,
's nachts van 2 Soptember, naar den rechter
oever dor Njemen teruggetrokken.
Ten zuiden van Grüflno, tot aan Pripet,
op ganscl; hot front geen wezenlijke veran
dering.
In den omtrek van Luck trokken onze
troepen, nadat zij den vijand in hardnekkige
gevechten aan de Stvr opgehouden hadden,
in den nacht van 2 September naar liet front
OljJva-Raziwiloff (erug.
De vijand heeft Luck bezot.
In overeenstemming met den terugtocht
aan de Styr, hebben ook onze troepen in
Galicie nieuwe stellingen bezet. Onze krijgs
verrichtingen waren door onze achterhoeden
•■beschermd.
^osfeurijksche bron.
WEENEN, 3 September.
Do algemeens rust welke op het Zuid-
Westelijk krijgstooneel heerscht, duurde
gisteren voort.
In het Tyroler grensgebied hadden kleine
govechten plaats nabij de Meudronliut (Bo-
vondal van Gonova), welke met den aftocht
des vijands eindigden.
Rond Flitsch en op eenige andere plaat
sen van het Kusienlandsche front, hadden
arlilleriegevechten plaats. Mon vocht er
ook niet mijnen.
's Avonds werd oen hevige aanval op het
Zuiddeel van het hruggehoofd van Tolmein
•afgeslagen.
IfosBgaaKscfoe bron
ROME, 3 September.
Do vijandelijkè artillerie zette de beschie
ting van Borgo in het dal van Sugana voort
en beschoot ookRoucegno, waar brand ver
oorzaakt werd.
Onze artillerie bombardeerde een munitie
depot in het Sexlendal
Zij beantwoordde werkzaam liet vuur der
vijandelijke artillerie in het Seebachdal en
trofPredil on Hemaunsfort,.ten Noorden van
Flilch.
Do vijandelijke artillerie wierp eenige
bommen van middelbaar kaliber naar de
statie van Cormons,
In den omtrek van den grooten Pal, in
Karntnergebied, deden onze palroeljen ver
kenningen
CONSTANTINOPEL, 3 September.
Aan de Dardanellen en de andero fronten,
geene wezenlijke verandering.
Fr-anssSis bE*osia
PARIJS, 3 September.
Op het Dardanellenfront was het in de
•laatste weok van Augustus nog al kalm.
Turksohe bron.
CON ST A N TIN OPE L3 Soptember.
liet Engelscli transportschip Cowsland f
is in de Egej^sche zee door oen Dnitscho on
derzeeër getorpedeerd geworden. Het schip
zonk. Een groot- deel der zich aan boord be
vindende troepen verdronk.
Fs*ansche bron.
Italisansch zeebetooy
Volgens eon bericht uit Constanlinopel
aan do Polilische Korrespondenz, zijn in
het Turksche zeegebied tusschen Adalia en
Mersina verscheidene Ilaliaansche oorlogs
schepen verschenen.
Het Turksch-Bulgaarsch verdrag
Do «Vossiscbe ZeiUingc meldt uit Solla
Men is thans overeengekomen over alle
punten van hot Turksch-Bulgaarsch vordrag
PA"RIJS, 3 September. Volgens de
«Kolnisclio Volkszeitung* schreef Le Temps
het volgen^ «Wij willen niet aannemen,
dat het verdrag, indien het geteekend wordt
eene gebeurtenis van belang daarstelt.
«De overeenkomst heeft hoofdzakelijk
voor doel. een onvermijdelijk konflfkt tus
schen Bulgarie en Turkije uit den weg (9
ruimen en laten de Bulgaarsche wenschei»
op Macedonië bestaan.
«Gelooft Bulgarie waarlijk, dat bet Mt'
cedonie zou kunnen bekomen, zonder het
zwaard uit de schede te trokken
Troepen verzamelingen aan de
Bulgaarsch-Servisehe grenst
De Deutsche Tageszeilung meldt uit
Sofia, dat de Serviflcha overheden groot®
troepenmassas aan de Bulgaarsche gren»
samentrekken, daar Servië door do urtigende
invallen der Bulgaarsche benden daerto®
gedwongen wordt.
Naar de Vossische Zeilung uit Geneva
verneamt, trekt Bulgarie troepen samen
aan do Grieksck-Sorvische grens, voor do
krijgsoefeningen welke daar einde Septem
ber moeten plaats hebben.
Servië en Bulgarie
Do Corriere della Sera verzekert, dal bet
Serviscli antwoord op da nota van het vier-
'verbond ingekomen is. De inhoud wordt ge
heim gehouden.
Evenwel meent men te weten, dal Servië
aan Bulgarie dermatige toegevingen dcret,
dat nieuwe onderhandelingen tusschen hei
Vier verbond en Bulgarie mogelijk zijn.
Nieuwe voorslagen van het Vierverbwd
aan Griekenland.
Aan de Neice F re ie Prcssevan Ween en-,
wordt uit Al henen geseind Het Viervei*—
boud hooft aan Griekenland nieuwe belang
rijke aanbiedingen aan da Kust van Klein
Azie gédaan ingeval Griekonland er in zou
toestemmen de Verbonden troepen over
Salonika naar Servie door te laten.
Deelneming van den Paus
De Secelo, te Milaan, meldt dat de kar
dinaal-staatssecretaris, namens den Paus oen
briof heeft gericht aan den bisschop van
Atrecht, waarin hij uiting geeft aan da diep©
smart van don Paus over den treurigan toe
stand der stad. De bisschop wordt gemach
tigd zijue residentie naar Boulogne te ver
leggen.
Een schrijven van den Paus aan
president Wilson over den Vrede.
De Amerikaansche kardinaal Gibbone
hcoft aan president Wilson een eigenhandig
schrijven van don H. Vader overhandigd,
waarin het Vredesvraagstuk besproken wordt
De kardinaal bracht ook aen bezoek aaa
slaatssekrotaris Lansing.
vV
TE GIJSEGEM
De intrede der leerlingen van Normaal
school en Ponaionnaat is vastgesteld ep
Dinsdag 5 October.
De heer Edmond Perrier, de directeur
van het museum, l.eeU aan de Académie
des Sciences, le Parijs, de groote lijnen,
cener studie van dokter Anthony, assistent
aan liet Museum, weergegeven, welke b«-,
trekking heeft op oene interessante kwestie
-van ontleedkunde, dio tot heden slechts één
.keer behandeld is geworden.
Er is sprake van vergelijkende studie van
do hersens van een jonge gorilla mot meir-
schenhersens van den/.elfden leeftijd. liet
blijkt, in "een woord, uit dit onderzeek, dat
de overeenkomsten der beide hersenen tal
rijker en opvallender ziju dan men in het'
algemeen dacht.
Do heer Anlhony, 11a eerst de punten vanri
overeenkomst en verschil der plooien en1
kronkelingen dezer organen aangegeven en'
nauwkeurig beschreven le hebben, eindigt in
het kort met de verklaring, dat de liersen»
van een gorilla door hunne ontwikkeling
liet midden houden tusschen menschenhmr-i
sens on die der lagere apensoorten. BV
gorilla, zooals mon weet, is de anlhrepeltl* i
welke lichamelijk bet meest op den menselr'
gelijkt.
Vreemde waarneming naarmate ae-gv*
ril la ouder wordt, is hij kwaadaardiger en
minder verstandig. Wij zullen ons echttf'.
niet met do opsporing der oorzaak va*t dest
anomalie bozighoudon. -
