ID A.GrSI-i A.I3
Westelijk oeiecMsterreifl
Oostelijk gevechtsterrein
ZtrhföRjk gevechtsterrein
Aan de Bsrtollea
De toestand in ds Balkanen
Be oorlog in de lucht
De oorlog la de wolken j
len>Mi>twiiriigtta jaargang nummer 151 3 CENTIEMEN HET NUMMER
Zaterdag 11 'September 1918
Te Veurne
ABONNEMENTEN:
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in alle postbureelen van bet land.
I* lilTGMf4 u. 's aver.ds 0 1' UITGAAF, 7 u. 's a*onds 0
Pour tout© ia publicité coraroerciale et financière du journal,
sktdresse;- es,dlusiyeihent a l'Agence Réclame Godts, 2, Place da
la Bourse, Bruxelles.
BUREELEN
TE BRUSSEL I TEAAL S T
M, GODTS, 2, Beupsplaats, 2 {rsr. e, tterKstraat, n. e
Telefoon A 3299 j Telefoon 114
Bestuurder-Uitgever: J. VAN NUFFEL-DE QENDT.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4kl. reg.) fr. 0,60
3* bladz. (de regel) tr. 1,00
4* bladz. (de regel) fr. 0,30
Financ.aankon, (perregel)fr. 2,00
Sport (per regel) l+fbffk
Gemengd nieuws per regsi'fr. Sf/b
Recht.her stoM. (per regeer. 2,é®
Overladen (per regel) fr. 5,-éO
Commercial© en financieele aankondigingen zich uitsluitelijk te
wendenAgence Réclame Godts, 2, Beursplaats, Brussel.
Een konfrater heeft als volgt den toestand
van sommige takken onzer grootnijverheid
samengevat.
Koolnijverheid
De werkstakingen welke in de bassijns
van Charleroi en het Centrum ontstaan wa
ren, zijn spoedig bijgelegd Jgeworden, daar
de mijnwerkers reden wildon verstaan en de
loonsverhooging door de patroons aange
boden, aannamen.
Er is niemand die zal betwisten dat de
mijnwerkers recht hebben op oen loon, in
overeenstemming met bun zwaren arbeid,
doen, zij zouden ook moeten denken, dat de
Uoo-lnijverbeid thans nagenoeg de eenige
nijverheid is, welke regelmatig de werklie
den k*n gebruiken.
De werklieden der andere nijverheidstak
ken, zijn wol verplicht tot werkloosheid en
moeten van de openbar© hulp leven. Ook is
het zeker, dal vollen arbeid, recht'geeft op
volle loon. Evenwel zal men zich herinneren
dat wanneer rond half September liet werk
hernomen werd, de werklieden verwittigd
werden, dat ingezien de moeilijkheden des
tijds. zij voorloopig eene loonsvermindering
zouden ondergaan.
Zooals men voor Charleroi deed opmer
ken, wordt daar nog niet voluit gewerkt. De
opbrengst is er slechts 50 tot 60 por honderd
der normale opbrengst.
In eenige mijnon is de opbrengst zelfs nog
veel minder. Van don anderen kant zijn de
onderhoudskosten voor uitpompen van wa
ter, herstellingen, onderhoud der gaanderij
en, enz. nu ten minste zoö zwaar als vroe
ger. Men mag zelfs zeggen dat zij groeter
geworden zijn en dus in liet onvermijdelijk,
dat de prijs van 1000 kgr. kolon ook ver
hoogd is.
Men mag ook niet uit hot oog verliezen,
dat de uitbatingsmateriolen. zooals spring
stoffan, olie, hout, vorliohting, enz. ook
merkelijk in prijs gestegen zijn.
Indien nu van do in voorraad liggende
hoeveelheid kolen, eon grootero hoeveelheid
kon verkocht worden, dan nog zou men
moeion rekening houden, eerstens met hot
feit dat do uitbating dor mijnen meer ge
kost Jieoft on tweedons dat de mijnen in 't
algemeen groot verlies aan intresten leden.
Zoolang er geene nu rkelijke verhooging
van voortbrengst komt, zullen de werklie
den niet gerechtigd zijn, groote loonsver-
hooging te eischen.
Ten andere, de bestuurders der koolmij-
non herkennen goreedolijk, dat do toestand
dor mijnwerkers zeer moeieiijk is. Daarom
ook zijn zij geneigd eene goleidolijko loons-
vorhooging toe te slaan.
Moest, tengevolge dor onwilligheid van
eon deel werklieden, een nieuw geschil
ontstaan, dan zouden de moeilijkheden na-,
tuurlijk nog toenemen, en de loonen, in
plaats van te vermeerderen, zouden nog
dalen.
Het is verder ook nog zeker, dat do over
heden het noodige doen, om te zorgen, dal
<le mijnwerkers in deze lastige tijden genoog
verdienen om in hun onderhoud to voorzien,
en te belelten.dat zij ton laste zouden vallen
van do oponbaro liefdadigheid, welke na
tuurlijk slochls een kleine hulp kan verlee-
neu en niets zal toestaan aan dezon die
vrijwillig hot werk verzuimen.
Metaalnijverheid.
Hier niets bijzonders, tenzij dat de toe
stand niet verbetert.
Evenwel, in do werkhuizen van Boussu,
waar vroeger slechts 3, 4 dagen per week
gewerkt wierd, gaat men volle woken wer
ken. Doch.... rond einde September zal men
sluiten, waarschijnlijk lot hot einde van don
oorlog, daar de grondstof al meer en meer
ontbreokt.
In de werkhuizen van Grand Hornu werkt
men ook 3, 4 dagen per week.
In de Produits du Flénu is het werk zeer
onregelmatig. Te Jemappea liggen de piet
ovens Demorbo nog steeds stil, ovenals de
werkhuizen Canon-Legrand te Quaregnon.
In de werkhuïsen Patte, loDour, werkt men
drie dagen.
In de ijzergieterijen is de arbeid zeer on
regelmatig, tengevolge van liet gebrek aan
grondstonen.
Glasblazerijen.
I)e nieuwo glasblazerij, te Boussu. gaat
gélifcwideerd worden. Er is kwestie deze
inptclflivig voer goed lo sluiten.
Ondanks do moeilijkheid om aan grond
stof te gerakon, wil men in de streek van
Charleroi en hot Center, toch beproeven de
fabrikalio van venslorglas te herbeginnen.
Onderhandelingen zijn aangeknoopt, en
do werklieden vragen hier ook loonsvorlioo-
ging, daar de overgroote stocks, van voor
den oorlog, in goede voorwaarden aan Hol
land verkocht werden.
't Is te hopen, dat men tot eene overeen
komst gerake, daar de glasnijvergoid veel-
werkvolk bezigt.
Steengroeven
Dank aan de bestellingen uit Holland ont
vangen, kunnen de bouwsteengroeven van.
Zoningen en Ecaussines al hun persoreul
werkstellig maken.
Vele andere groeven, nemen de gelegen
heid te haat, om hunne inrichting te veran
deren of te vergroeien.
In de kalsoidegroeven van Leuven en
Quenast is alles stilgelegd. De ballast word
or door de Duilsche overlieden opgeeisebt
voor de loopgraven.Zooals men weet gingen
in gewone tijden, al de - voortbrengselen*
dezer groeven naar Fransch-Noorden.
In-gewone tijden werkten ongeveer20,000'
man in do stcengrooven van Henegouwen.
Dat deze nijverheidstak niet moer uitbreiding
nam, is vooral aan de vreemde mededinging
en aan liet gemis van aanmoediging door-
zekere openbare besturen, to wijten.
Duaiscfo© bron*
BERLIJN, 9 September.
In de Argonnen gingen gisteren onze
Wurtemhergscho en Lolharinger regimen
ten, ten Noord-Oosten van Vionno-le-Cha-
leau, lol dan aanval over. Do infanterie,
voortreffelijk ondersteund door de artillerie,
won op ooiie breedte van meer dan 2 kilo
meiers en eene diepte van 3 tot 400 meters,
do vijandelijke stellingen en verscheidene
steunpunten, waaronder not door de Fran-"
schen veelgenoemde werk Mario-Tliérèae,
30 officieren, 1999 man werden gevangen
genomen en 48 machiengeweren, 54 mijn-
werpers en een revolverkanpn veroverd.
Gisteren nacht werden do dokken on ha
veninrichtingen van Londen en omgeving,
kwistig met spring- en brandbommen be
legd. De uitwerking was zeer bevredigend.
Onze luchtschepen zijn niettegenstaande de
hevige beschieting zonder schade terugge
keerd
Eon Duilsc.h vliegeskader viol ook Nancy
aan.
BERLIJN, 9 September.
Onze bestuurbare luchtballen der marine
hebben in don nacht van 8 tot 9 September
met goeden uitslag, het west-deel van City
;of Londen, en vervolgens do groote fabrie
ken van Norwich en de zeevaartinlstellingeir
en ijzergieterijen van Middlesborough aan-
gevallon.
Men heeft hevige ontploffingen on talrijke,
branden vastgesteld.
Do bestuurbare luchtballen werden hevig
gebombardeerd door de vijandelijke batte--
rijen, Zij keerden echter allen ongedeerd
terug.
Fraetscho bran.
PARIJS, 9 September.
Do nacht werd gekenmerkt door cenig®
hevige arlilloriogevechton in België, ten
noorden van Ieperen, in Arlesie.rond Arras,
in de streek van Roya on op de hoogvlakten
lusschen Giso en Ais»®.
Op verschcideno plaatsen van bet front,
in Champagne, tusschonRoiins en Argonnen
■strijd bij raiddel van bommen, alsook ge
weer- en artillerievuur. De in&nterio kwam
echter niet tussclien.
In Argonnen. hevig bombardement in den
sektorvan Narazée.
Hevig artillerievuur in noord-Woouvre.
Vijandelijk® vliegtuigen hebben lieden
morgend op Malzeville, alsook op Nancy.
Samen met de Engelsche marine-lucht
vloot, hebben onze vlieger* Oostende ge
bombardeerd.
Ook St Medard en Dieuze wérden door
onze luchtschepen aangevallen.
PARIJS, 9 September.
Stoeds hevige artilleriestrijd rond Arras
in do streek van Roye, tussclien de Oise ei
de Aisne en op het front in Champagne.
In Westelijk Argonnen heeft de vijand
heden morgend, ha een hevig bombardement
en het gebruik van stikbommen, een aanval
gedaan mot twee division. Op eenige plaat
sen konden zij voet krijgen in onze vooruit
loopgraven. Door een bevigen
tegenaanval mislukten zij echter in hunne
nieuwe poging om ons front te doorbreken.
Ingevolge liet bombardement van Nancy,
door de vijandelijke vliegtuigen heeft oen
onzer vliegeskaders bommen geworpen op
Frascaly.
Duitsche bron
BERLIJN, 9 September.
Van de Oostzee, lot Oostelijk Olita, geene
wezenlijke vorandering.
Tussclien Jesiory en de Njemen, verde-
•digt de vijand zich hardnekkig.
Onze troepen naderen Skidel.
Ten Zuiden dor Njemen ontrok de vijand
zich aan de nederlaag, door eon terugtocht-
achter de Selwjan-ka. Óp het Westoever slaan
alleen nog achterhoeden.
De legers van generaal veldmaarachalk-
von Hindenburg maakten 3550 gevangenen
en veroverden 50 machiengeweren.
Ook door de legers van generaal veld
maarschalk, prins Leopold van Beyeren is
bij gevechten met Russische achterhoeden,
op verschillige plaatsen de Selwjanke be-,
reikt.
Ten Zuiden van Rozana forceerden wij
den overtocht over de Rozanka.
Oostenrijkscbe troepen rukken op, door
de bossclien ten Noord-Oosten van Sielec.
Bij Gliomsk hebben de troepen van gene
raal veldmaarschalk vo.i Mackensen den'
Noordoever der Jasiolda bereikt.
Door ons oprukken in Noordelijke richting*
werd de vijand gedwongen zijne stellingen
bij Bereta-Karlufka te ontruimen.
Tussclien het meer van Sporowski en de
vaart Dnjeper-Boug wonnen wij ook terrein.
De vijand die ten Zuiden van Ostrow over
de Sereth gedrongen was, word aan de
Noordvleugeï teruggeslagen.
Ooston^ijksche bron
WEENEN, 9 September.
Onze aanval in Wolkynie vordert.'
Gisloreti werd het Russische front, ten
noorden van Olyka doorbroken.
Dubno, bet tweede punt van den vesting-
driehoek van Wolkynie word genomen.
Oostenrijkscbe landweerruiterij rukte giste
ren dostad binnen. De afweerforten, stroom
opwaarts zijn in ons bezit.
Het leger van generaal von Boehm-Er-
molli ia aan de boven-Ikwa en over Nowo
Aloxtniec vooruitgorukt.
Do Russische strijdkraehton, die in liet
dislrikt, ten westen van Erembowla over de
Sereth gedrongen waren, zijn grootendeels
weder teruggeslagen.
In den strijd welke hier tegen vijandelijk®*
overmacht plaatshad, vielen Duitsche garde-s
-bataljons, onder overste vonXeu, met bij
zonder goed-gevolg aan.
Aan de beneden-Sereth en de Dnjester
hoorscht thans rust.
Bij do gisteren veroverde stellingen vam
NowosioHca-Kostinkowa, streed de ruiterij
van veldmaarschalk luitenant von Bruder-
mann, t© voet en droog veel bij tot do zege
praal.
Deelen onzer treepen, die in hot Jasiolda-
gebied strijden, bereikten den omtrek van
Miclialin, ten zuiden van Rozany.
Russische bron.
PETROGRAD, S September.
In de streek van Riga geen enkele ver
andering. Ten zuiden van# Friedriohatadt
begon de vijand sinds don nacht van den 6
September krachtige aanvallen op de rivier
de Lautze.
De aanvallen werden afgeslagen.
In de richtingen van Dwinsk, Surenaciany
en westelijk daarvan geschiedde niets van
belang.
Tussclien de Sventa en de Wilia en de
Wilia on de Njemen is de toestand dezelfde.
Duitiiche aanvallen op don 6en September
-tegen de plaats Orany en aan don beneden
loop der Mereczanka werden afgeslagen.
Aan den Midden-Njemen ging den vijand
-den 5en en 6en voort m6t liet ontwikkelen
van zijn operaties van uit Grodno in oostelij
ke en zuidoostelijke richting. Verder zuide
lijk hadden onze achterhoeden sinds den
morgen van 6 September een bijzonder hard
nekkig gevecht in de streek van Wolkowyk
en verder zuidelijk over hot hoole front tot
aan den weg van Ruzany-Slonim te door
staan.
Tussclien Yasselda on Pi na gaan wij
voort, ten gevolge van do gevechten op de
lini® ChoneskCroguiczine. hot vijandelijk
offensief in bedwang te houden in stellingen
In do streek van den spoorweg Kowel
Sorny deed onze ruiterij goed geslaagde
tochten tegen den vijand door een reeks
chargen, waarvan de gelukkigste plaats
haddon bij het dorp Wolochki in de buurt
van Kowel en bij het plaatsje Kolke aan de
rivier de Styr.
Op den rechteroever van de Boven-Styr
zijn sinds den morgen van 6 September hard
nekkige gevechten gaande in de buurt van
Radziwilow tussehen de rivieren Slonewka
en Ikwa.
Onder den druk van vijandelijke krachten
die de onze aanzienlijkovertroffen, ontvingen
ïonze troepen bevel, sterkere stellingen in te'
nemen aan de rivieren Gorynia, Stubel en*
Ikwa.
Aan de Sereth bleef de vijand over hot
algemeen stil, doch don 6 deed hij herhaal
de doch vruchtolooze pogingen om enkel in*
de buurt van Tarnopol het oftensief te
nomen.
Dosisnrljksche bron.
WEENEN, 9 September.
De algemeene rust duurt voort.1
In den omlrek van Schluderback verdre-<
von onzo troepen, zwakke vijandelijke af-
deelingen, die tegen onze Popenastelling
oprukten.
Ook in hot Paralbagebied werden twee
Italiaansche lcorapagniën, die een onzer
steunpunten aanvielen, teruggeslagen.
Vijandelijke patroeljen, die den berg Eia-
denis wilden hestijgen, werden neergescho
ten.
Stsliaanschs bron
ROME, 9 September.
Onze artillerie heeft van hare stellingen
op de Camonicahoogvlakte, opnieuw do
Maudronhut, aan den ingang van het Cono-
vadal beschoten. Zij verdroef de vijandelijke
troepen welk® do hut bozet hadden.
Op de hoogvla-Wto ten Noord-Westen van
Ar si er o beschiet de vijandelijke artillerie
onze stellingen van Moot® Maroni. Deze
blijven echter in onze handen.
Op do Zuid-Westelijke holling van dom
-Marnaolata werd eene groote barak volko
men door ons artillerievuur vernield.
In het Cadoragebied rukken onze troepen,
die in gansch de streek van don Kruisweg
bet offensief r.amen. voorwaarts. Eenige
vijandelijke stellingen werden bezet.
Onze aanval moest evfnwel gesterkt
worden, ingezien de sterke verdediging des
vijands, die op sommige punten zoor door do
natuurlijke ligging dor plaatsen geholpen
wordt.
Een eskader vijandelijk® vliegtuigen deed
gisteren kort nli elkander, tweo aanvallen
op ons vliegvold aan de benoden Isonzo.
Tijdons den tweeden aanval, stegen onze
-vliegtuigen in do neerploffende bonamen op,
doch do vijandelijke vliegtuigen trokken
zich terug.
Op, bun aftocht wierpen zij nog bommen
op een onzer kampen.
Tupksohe bron.
CONSTANTINOPEL, 8 Sept. Het
groote hoofdkwartier meldt
Op het Dardanellonfront drongen in den
Anaforta-sector in don nacht van 7 Sept.
onze rerkenningsafdeelingen, die tegen
Mosstantepe en Azraak gezonden waren, in
de vijandelijke loopgraven door en verover
den 2 mitrailleurs met alle toebehoorten, die
thans tegen den vijand worden aangewend,
alsmede 15 kisten munitie en 20 geweren.
Óns vuur vernietigde een Engelsche zieken
wagen, die eene lading munitie inhield en
in de lucht vloog.
Bij Ari Burnu is niets van beteekenis
/voorgevallen.
Bij Sodil Balir beschoten vijandelijke tor-
^pedobooten met behulp van waarnemingen
door een geankerde ballon gedurende eenige
oogenblikken onze stellingen op den rechter
een den linker vleugel, zonder schade van
eenige beteekenis aan te richten. Onze
batterijen in de zee-engte brachten op 7 Sept.
de vijandelijke batterijen te zwijgen, die
onze stollingen op den lir.korvleugel bescho
ten en joegen do vijandelijke, bij MortoKman
bijeengetrokken troopen uiteen. Overigens
viel niela van heling voor.
Bulgarië en Turkijë.
Uit Sofia wordt gemeld aan den Dussel-
die eon weinig obstelijk van do aangeduide^'dorfer General Anzelger Minister Rado-
linie liggen
nolow heeft aan personen, met wie hij gore-
gelde betrekkingen hooft, verklaard dat all®
geruchten nopens de Turksch-Bulgaarsche1
onderhandelingen ontijdig zijn. j
Hij verklaarde verder dat bij niet alleen
met Turkije, maar ook roet andere stated1
over grondafstand onderhandelingen voert,
doch een bepaald® uitslag werd nog nergens
bekomen. De minister is «venwel overtuigd,
dat Bulgaria ten laatste bekomen zal, wat
het met recht en rede verlangt.
Zeppelins beven Lenden
LONDEN, 9 September (Reuter) Een
-vijandelijke luchtvloot is gisteren avond
boven de Oostelijke graafschappen en het
•Londensche district gekomen en heeft bom-*
men met onlbrandbare stoffon geworpen.!
Naar gemeld wordt kwamen personen om
en braken branden uit,
Wij lezen in Le Bien Public
Toen ik in liet begin der verleden week
Veurne bezocht, zoo schrijft de oorlogs
correspondent van de Nieuwe Courant, vond
ik de stad zoowel bewoond als vroeger. Ai-I
leen de Groote Markt scheen verlaten en de>'
schoonste gebouwen waren nog onaange
roerd... Het gerechtshof, dagteekenende uit
het Spaafrsch tijdvak en daarnaast een
prachtig hotel met ouden Vlaamschen punt-
gevel zijn ongedeerd. Achter hot oude huï®
waren de moderne keuken en eene verandah
vernield, doch de schade is er licht te her-
stollen.
Hot collegia had nog al veel geleden,
Twoe obussen waren in de slaapzalen ont-
.ploft en de voorgevel was gedeeltelijk inge
stort. De bestuurder, alleen op zijn post ge->
bleven, had echter reeds de noodige her
stellingen laten doen. -
De bergstreek welke den zonderlingen
naam draagt van Krn, is ongetwijfeld een
der belangwekkendste oerlogstooneelen.
Op dit deel van bet Zuidelijk gevechte
terrein strijdt men thans zoo hardnekkig,
als eenigen tijd geleden op de Loretlehoog-
ten. van bloediger gedachtenis.
Gedurende weken en weken, word^lÉe*
«elfde loopgraven er gedurig genomen en
weder verloren, zonder dat eon der twer
oorlogvoerende partijen er kan in slagen,'
zijne overhand te vestigen.
De Oostenrijkscbe troepen, die de hoogten
verdedigen, geven bewijs van groote weer*'
standskracht en onuitputbaren moed. Dr
Italiaansche artillerie laat hen geen gemak-I
kelijlc leven. Het regent erom zoo te zeggen
obussen en zoo groot zijn de verwoestingen]
welke er aangericht worden,dat de soldaten^
gewoonlijk zoggen, dat de Krn zijn prei-j
tige verloren hoeft, daar de kruin afge*
schoten werd.
Sinds negen weken zetten de Italianen er:
hun offensief voort. Dikwijls hebben vreeset
lijke worstelingen plaals, op de boorden1
dezer ijzingwekkende afgronden, terecht de
-rotsen der dood genoemd. j
De verdedigingswerken zijn er opgericht
op eene hoogte van 7000 voet. Men vocht
er in en meestal boven do wolken. Invredes-,
lijd komen slechts de stoutmoedigste toeris-i'
ten op den Krn en thans is liet dag in, dag-
uit dat kanonnen er dood en vernieling
braken.
Op den bergkam zijn de loopgraven aan
gelegd en sinds weken liggen daar soldaten
op loer. Men zal gemakkelijk verstaan, welke
moeite het kost, daar eten, drinken, schiet
voorraad aan te brengen.
De soldaten krijgen nu geen hoofddraai-'
ingen meer, doch zij lijden veel door het
ruwe klimaat dezer hoogten. Bij dage, wan-i
neer do zon maar even schijnt, is de hitte er
ondraaglijk, doch 's avonds en 's nachts ir
de koude er onuitstaanbaar. Ondanks pelsen1
en dekens vervriest men er en de schild^
wachten moeten telkens en telkens afgelost
worden.
Dat er op dit front 's nachts niet gevocfw
ten wordt is begrijpelijk. In boido kampen-
heeft men moer dan genoeg bezigheid, zich
legen do koude te beschutten. j
Do loopgraven liggen daar op sommig»(
plaatsen zoo dicht bij elkander, dat men ér.
heel gemakkelijk kan verstaan, wat Bij den
vijand gezegd wordt. i
s Nachts, wanneer in de doodelijke
de klachten dor gokwetsten opstijgen, dan
voelen de ruwste eu onvtrsaagdsle krijg.iV
helden zich ontroerd...
