Uit liet Vaderland
Se s nstssï
1
HARMEN RIELS
DE VLaftMSCBE STEK van ZONDOG, 7 NOVEMBER 19ta
ANTWERPEN.
hor&ouw to Antworpon.
Do Antwerpseho correspondent van „Het
Vaderland" schrijft aan zijn blad:
Gelijk een huishouden met tcere plekken,
waar de goede verstandhouding on het geregeld
cn ordelijk voortloven verhinderd «orden door
een te karigen post in het budget, leed de
stad Antwerpen, gedurende het laatst». tien
tal -aren, aan een vernauwing van verscheidene
harer verkeerswegen.
Straten, dio vroeger aan do «ischen geheel
voldeden, konden nog slechts mot goodon «li
en politietoezicht cn niet zonder gevaar voor
wandelaars cn rijtuigen gebruikt wordon j zoo
de Meirbrug die, niet ver van de Hoofdkerk
en als ingang tot de alleroudste kern van do
stad, den overigens broeden en majesteitvollen
weg'van 't Centraal Station naar do Hoven
tot een onmogolijk pijpjo kwam inkrimpen.
Waart go dit pijpje door, dan mocht go
niot uitblazen
i lan
irvolgch,
'Ordiende gcrustlieid
soest go links lavcereu
Kio2. over een veel te
ikelings het spoor
zal wel grootendeels te wijten zijn aan de eng
te van het Hespenstraatje, dat de Eiermarkt
naar hot Groen Kerkhof afsluit en aan de
traditie.
Deze-traditie ondergaat echter nu reeds ge
voelige slagen. Zier dikwijls is de Schoenmarkt
waar liet Duitselio General Gouvernement
geleden is langs heide kanton afgesloten, .-n
genomen, cm langs de Eiermarkt naar het oen-
trum stadhui» en Hoofdkerk to gaan. I
Een tram langs do Eiermarkt, een breeder.- j
Hespenstraat, en een geschikte,verkeersweg
Is daar geschapen, die de Schoenmarkt ent-
lasten zou Mocht, hij de verbreeding van do I
Hespenstraat., dan ock die afschuwelijke koe
pel van don ..Groeten Bazar" gesloopt worden,
do Eiermarkt zou er vee! hij winnen
Ook de Lombaarde- en Stconhouwersveaien,
die langs den Zuidkant met de Schoenmarkt
evenwijDig loopen, zouden een deel van liaoi
verkeer kunnen overnemen. Er bestaat immers
sedert jaren een plan ter verbreeding van de«
tamelijk drukke straten, verbreeding die nof
en gomakkelijkor vorkoor zou toelaten or
I van don spoorweg or bedreiging van den spoor-
j wÏrhorgn'a
«poorwez. Dês-zemeenU' :n wier gebied cci.o
brechzdiging geschiedt, heeft
(Sluiting der estaminots, verbod (lo iioofdsto
van rijtuigverkeer, weigering van pai
-- J - postdienst.) Gone-
r'dr.SkSi't
Daarenboven was deze Schoenmarkt een van
de winkolrijksto straten van de stad: We had-
rim, zoodat liet heolo complex van.Meirbrug
tot Groen Kerkhof (officieel: Giocnplaats)
een doom was (en wat voor een!) in het oog
van do Antwerpenaars en hun bezorgd© stede-
raderen.
Aan wenschen en plannen fot afbraak en
ombouw ontbrak het natuurlijk niet Vrien
den van „Natuur- cn Stedenschoon lieten
•fel. nier. onbetuigd cn toonden or zich bezorgd
•t te veel mot do rechti
-werkt v
ontbrak zelfs
uiu.e-M.j.» r inderdaad schoono
stadsbeeld van de breode Meir, naar liet Wes
ten afgesloten met het gordijn van huizen dio
11, gelijk we daar straks zagen, naar de Meir
brug links doen uitwijken,, cn hoven dat gor
dijn liet wccrgalooze silhouet van den toren,
in oen teedere rozo avondlucht (daaronder
langs do straat blikkeren do gele lichtjes van
kcro mannetjes), die di
van de wereld wilden lat<
antipode
beekl voor
lals'elk© st:
rillen voorstellen om
cusaehtige parapluis
r zich nu bij bopaal-
Hoofdkerk alles (let-
en rond dit rcusach
«clien Meir
terlijk alles) of to brokei
ti ge'forum een krans van huizen te no
(natuurlijk in „Vlaamsche renaissan,
mitsgaders een gaanderij om t© schuilen
den regen Er is van dat grootscho ploi
gelukkig niot gekomen
Do stad is gebombardeerd, i
uitgebrand. Nu zijzen,
vijf minut,
den
eon begin werd gemaakt.
We mogen hoop hebben.
nlyk aantal winkel
hadigde zijde
van do
hebben gezocht. All
Vaststellen van maximumprijzen.
Op hot verzoek van hot Verbond der Chri
tone Vakvoreenigingen van het arrondissemc:
Antworpon, tot hot College van Burgemeester
en Schepenen der stad Antwerpen ge-1-1'
zak© van hot vaststellen -.an maximu
voor winkelwaren, word geantwoord
zaak reeds geroimen tijd in onderzom< is. uo
stadsoverheid wacht enkel op do vereischto
goedkeuring om ten minste, voor wat eonige
artikelen van dagelijks gebruik betreft, maat
regelen to nemen" in den zin door het Verbond
ardigc spreekzaal w
iken! Op het politieoureei oc-
het ondorzook, dat de kerel
LIMBURG.
HECHTEL.
Petroleum geroquirsord.
Da Duitsehers hebben in Hechte! bes]?
gelegd op een voorraad ven 1300 liter y
troleuir., welke gociurer.de dan zomer,nr.
veel opoffering en levensgevaar over
grens uit Holland zijn ingevoerd, door ter
arme huirmordcre, wier mannen .aan W.
front, zijn en dio voor oen talrijk gezin hl.-,
beu to zorgen.
(Tel.)
oor ton, schorsing v
het dorp oi enkele
o ij gmg den
dio een kerel
toegankelijk g.
der doorgangen
kw.a.ti
idt met gevangenisstrattea van
«ar tot ló jaren grttraft-
die op do toobeiioorten van den
iichtposten zond
c'aelit© wijze lioug
Moot. door do
uitstel dood-
goedo Belgen in. plaats van uit do gewone
inkomsten tc leven, hun kapitaal moeten
aanspreken, waardoor toch zeker de belas
tingverordening niet op hen van toepassing
kan zijn, ook ai wo? zij gedurende negen
tig degen in do gemeente. Bovendien is
huil verblijf hier niet. vrijwillig, maar ge
dwongen. Ook wijst hot comité er op dat al
leen hot agentschap van de Nodcrlandsclie
Bank voor Zeeland een som van 1-l,88o ,000
fres hoeft gewisseld van de vluchtelingen,
waarvan ccn groot deel in Middelburg 1?
uitgegeven. Het comité vertrouwt dan ook,
dat"de Baad dez» I cl.x-ting met op de Bel
gische vlucliteliugou van toepassing zal ver-
daar geslingerd, arm aan den lijve,
aan den göeet; maar dat zij zonder
it hunner kinderen laten
Slachtvee naar het front.
Er worden op het platteland weer ^rootj
kudden vee opgekocht en naar renx-inUenri]
doelen van het Westelijk front getranspor
teerd. De betaling heeft weer met kom
plaats, welke van 115 December inwissel
baar zijn op een der bureaux to Brussel,
Antwerpen, Leuven, Turnhout en Hasselt.
(M-l,
tiotipcn wordt mot de doodstraf gestraft.
15. Do gemeentebesturen ziju verplicht zulke
'ilitaire personen zooals burgerlijke personer
(mdc-r eenzclvigbeidepapieren^ die op^hun ^gfr
ar© oorlogsoontributie
Aan de schuldige ambtenaren worden de
a genoemd zijnde onder nr. 3 opgelegd-
ar kennis ontvangende van do r"
van de .aanwezigheid van eene
1 genoemd onder nr. 1 mooi dilMj
"oaifcscïf militair bestuur of mili
aten
'den gestraft met gevangenis*
iAinstcn 3 jaren tot 15 jaren.
6. De straffen aangeduid zi
!-_> worden opgelegd voor zoo
VLISSINCEN
Allerzielen voor do Belgen
i correspondent te Vlissiut
,"dÖ Tijd"
Diep roerend en indrukwekkend was c
plechtigheid, welke dezen morgen in de S
Jacobuskerk plaats greep. In eon plcchti'
H. Mis werden de dapperen herdacht, die
ill hei verkopen jaar voor recht en
heid hun bloed en leven gaven.
Diepe rouw omfloerste het Godshuis:
Belgische driekleur, in het hoogkoor
gobraclit, deed denken aan het dierbaar
vaderland en de katafalk overtrokken met
het rood, geel en zwart dundoek, deed her
leven iio-J beeld van zoovele helden, die dit
jaar gesneuveld ziju.
De generaal-consul van Beüoë, oo Engcl-
sche en Fruiische consul waren bij do plech
tigheid tegenwoordig. Verder do in Vlia-
singen gointerneerdo Belgische soldaten, de
leerlingen van hot atheneum met hunne
prof es oren, de beBbutrsledem de-r verschil
lende veromigingen en comité's, cn eindo-
'ijk een ovcrgrooio cn ingetogen menigte
•olks, vulde het kerkruim tot in de uiterste
hoeken.
De H. Mis werd opgedragen door don
aalmoezenier van Vlissingen, den weieerw
zeorgel. heer J. Op len Kamp, geassisteerd
treft de aljjomeeiie
door den v
Hot, N
n herbe
Herbergierslrwcstio.
.tionaal Comiteit hooft do hoi
■giorstere voor do kous gestold
o sluiten of gcenen onderstand
Jat jdohb cp meiaal
tela weghaalden- Sommige brouwerijen ble
ven eekier werken. Zoo liep or eon gemokt
over het weghalen van de kostbare koperen
bierketels en andere materialen uit de trou
wen] van den heer A. P.. Dit- bericht is on
juist. De brouwerij is thens nog ia wïrk'.eg
(Tel.)
irgiei
njzon, ao-i
rw ij derde ra
nu ia do Meir-
oar do Noord
ie puinen, het
silhouet van
herberg
t© lrokken voor nou en nuu gvziu. „nv nv™
do kinderen, of wel al degene, dio bij den
herbergier inwonen? Bij zeken- herbergiers
m familieleden een kwartier of eono ka-
geliuiirö. Vallen dio ook onder do too-
ag? Eene opheldering waro noodzakelijk.
oef liet glijden,
zien, heel aardig -.
gespaarde binnenkoer
do eeuw. Dat is het zoogei
torentje", dat in oudere beschrijvingen
eons voorkomt, maar dat «ij, modernen, ge-
heoi .vergoten waren.
Nu dringt zich een vraag op: Aan een
hcrl-ouw geheel naar den ouden toestand is
natuurlijk goen sprake, maar lioo zal de
Schoenmarkt in do toekomst er uit zien en
zal daarbij hot verkeer beter kunnen geregeld
Onze bladen polemiseerden reeds hierover,
en nu verschijn- er bij den Nederlandschen
Boekhandel een brochure van
do Lange, waarbij-«en mijns ii
de oplossing wordt verdedigd.
Do lieor Dn Lan go wil de Noordzijde van
do Schoenmarkt niet recht trekken (van een
verlenging van de Meir tot op liet Groen Kerl;-
eon paar 'hoeken en het allersmalst© gedeelte,
bij do Meirbrug. achteruit brengen. Do Meir-
burg n.oot noodzakelijk worden verbreed;
merkwaardig© huizen staan daar niet en dezo
korto straat is enkel verdienstelijk als een ven
ster, dat uitzicht geeft op liet daarachter ge
legen huizenblok met Liovo Vrouwentoren.
Vóór dat huizenblok zou echter één van do
two© tramlijnen, do gaand© of de komende,
naar rechts uitwijken en langs do broedo Eier-
s uitsteken-
REftE DE CLERCQ.
OOST-VLAANDEREN.
CENT.
Vorcrdoning.
Op annzoeking der Etappen Komandanluur
te Gent is, a«.r den Krijgsraad van het Geu-
Joppard uit Etterbeek, wegens vorspieding ter
Cs Uitgewekenen.
gen. in dezen ooriog g.
is verd bijgewoond o
Vlamingen n
i October 1915 v
lïtali
Wellicht hebbén
t dat do Flaminganten daarbij in
znllcn schieten. Bijlange met
n het verdraaien van to blusschcn,
BRABANT.
BRUSSEL.
beschnj- Allo bewoners van het Etappen-Komman ian-
itend in tuurgebied Gent, welke in bezit zijn van foto-
:hen ge- 1 grafietoestellen, van^niet belicht» .platen ^on
naar zij versciiijnon dezer kennisgeving schriftelijk bj|
schrijft den Ktappen-Kommandautuur, Kouter 1^>
'overtredingen «arden met een gcldlxete fat
500 Mark of in overMnstemming ^daarmcio
do krijgswet geeno strengere straf is
Do „Daily Now»" miidt, dat s.T.-.Mva-
berzweig, de militair© gouverneur van Brus
sel, is overgeplaatst en aat een niouw©
taire gouverneur is benoemd. Het blad zookl
verband tusschcn deze overplaatsing en do
bewcerdo verantwoortlelijkheid v*an den gou
verneur, voor do weigering aan den gezant
van do Vereenijrdo Staten om do terechtstel
ling van miss Cavoll op to schorten.
cho vu Beigische Steuncomité voort® de cerei
ian Neijen en Van Hal, president cn vice
ircsulent der Provinoiale Staten van Antwcr
Op de katafalk prijkt© het wapen van Bolgic
nageven door zijn nationale driekleur. Na he
Jvanuolio hield pastoor dr. Smits een lijkrvfo
raonn hij in gloedvolle woorden de geenouvel
1© Belgen herdacht en den aanwezigen vorzoch
e bidden voor het zielelicil van hen, dio zonde
roorhoreiding tot liot eeuwige loven opgoroepc
r> EINDHOVEN.
Ontvluchte Belgen.
De laatste dagen zijn te Eindhorei
dagmoddag o
device"
Duitschc
Biégiö, ca
d. Dal de tocht
grijpelijk
Diefstal It
an Moyol-
Suidstraat,
oen plotse-
Goncraal Gouvernement in Briga
de postbestelling voor do voor
lie zotte gebied van Belgui tocgela
dagbladen en tijdschruten, is o:
der Etappo niet van toepassing.
DEB PKESSEDELEGIERTB.
De Hertog van Wurtomborg heeft 15 03ct. te
Gent bekend gemaakt:
1. De gei -
delijk dat
men hoort, welke biu-
i. Meerdere vluehtc'.in-
d® Duitschcrs aangehouden
crsch reden.
Hoi
s de fcelicha-
Daags si
raing van den eeuwig jeugdigi
in open bloei van zinnelijke zonnigheid,
's avonds, op den drempel der hut, mijme
rend naast Gingolph, zag hij haar beeld
met de kruinen vordauwwazigen iu stillere
pracht van schaduwDoch bloef niet bij
heerlijk godroom. Het sloeg als een vuur
door de polsen van zijn rijke", rasse bloed.
Het werd een onstuimige drift die al ster
ker steeg, cn zegevierend spotlachen zou
op de gesloopte schansen van zijn hoogmoe
dige zekolicid.
Ongeduldig was hij gelukkig, ongelukkig,
loom on gejaagden wat eon eerste jonkheid
doet om zijn teergeliefde te behagen, deed
Harmen Rick voor een meisje hem kort te
Hij -
it dat de lieden van dio streek dol
bloemen. Dat had hij onder
vonden beneden aan het moor Bij elko
aanlanding van do heen en weder varende
dienstbooten, staan schamele kinderen met
kleurige tuiltjes te koop op de kader. Tot
de forsche boschventen toe, wanneer ze fees'
vierend joelen bij drank en zang, loopen
prcuscligemoed mede op hun
gebied geeno beschadiging
MIDDELBURG.
De Bslgon en belest'mg betalen.
Door het Belgisch Comité te Miad<
is namens alle Belgen, aldaar vertex
oen adires aan den Rn-_.l
leiding van het aansla
Belgische vluchtelingen
hot geschatte inkomen.
"it comité zét uiteen, dat do moest ge-
de belasting
gadingen m:
kregen een ni
W.ildo rooajes
prijkten o
Jelieve, iris en rood© zurkel
t al te smadelijke plaats,
- cglaniiorcn zvg hij gaarne
den rand midden in liet
Harmen stond op, voldaan. Gaandeweg
nochtans werd hij gewaar dat, oudank? hel
lo stippen, zijn tui-, door ai dat overvloedig
purper violet en blauw, er nog donser uit
zag; 1© rouwachtig glansloos Daarom pluk
te hij in de gauw to twee roode kollen, bloed
rood als de halsdoek van Noirette, stelde
hoog en zwierig in top en schciddo ze
alleraardigst door het goudig stralend zon--
neuhart van oen wonderpraclitige paarde
bloem. i
Thans was het meestorwcrx volledig»
onverbeterlijk. Het leefde. Dat wist d(
smaakvolle kunstenaar, dat wist ook J
dikke horzel dio zoemend er op viel als ecu
kus en hangen bleef aan een blauwe klok.
Harmen liot bem bongelen, en, uitgelaten
als een kind om een kermisduit, ijlde nair-
les Sources.
Vóór het open venster zat Noirette naar
stig een v
zichzelf,
hun deukhoed. -gelijk vroegertijds
te onzout de boerenzonen met den uitge-
knipten tippel van oen pauwveer.
Nu kwam het hem in den zin om van de
struiken er uit de hoogwaaiende mcerschen,
blauw blank en goel ziende door het groc-a,
do fraaist blooiende stengels te plukken cn
te vergaren tot een rijken apeel.
Schrijdend tot thalvent het lijf in het
reuzelend geurig gras, waar het krioeldo
van bijen, horzels, lange vliegen, groot©
witte en kleinere punrblauwe of roabruin
gevlekte kapellen, had hij bloemen voor
het grijpen, velerhande, boutvorvigo met
allerlei schakeering, die liefelijk overgingen
yan de eene tint in de andere.
Berst reikte en rukte bij. haastig ruw,
met de hand om zich heen. Doch liet deed
hem pijn ze te schenden, en motoen zón
zakmes bezigend, sneed hij zorgvuldig do
stalen door, de tecderetc zoowel als de laai-
etc Het jou hem wel te stade komen straks
bij de heesters cn de doornstruiken. Weldra
had hij zijn linkervuist proppondiwolen
onder het drukken van zijn vingo-
igden t© smoezelen en to version-
„.„la hij op, en zocht mos, varens en
rankende blijde groenigheid om zijn ruiker,
zoodra hij klaar wazeu zou, pa=®end ai te
zetten. Gauw neder nu geduikeld in het
grasHarmen legde er zich bij o n zijn
werk goed te doen. Want een tuil moest
bei worden als geen freule er zich een bc-
Cnder het uitlozen cn bijeenschikken van
het mooisto en frischte uit den hoop, ge
raakte hij al meer en meer verbaasd en ver
rukt over zooveel verscheidenheid hier en
zooveel gelijkenis daar, iets wat hij, daar
even al verzamelend, nog maar oppervlak
kig had opgemerkt.
Ooh kerel, lrndt ge nu iemand bij u,
iemand goed en minzaam wijs, om, naar
mate gij ze losselijk rondsteekt, do na-men
to noemen van al die blooiende kruiden, u
onbekend en lief
Deze lango staal, regelmatig langs drie
kanten overhands uitloopend tot een zij-
steeltje welk een scherptongig blad draagt,
en een blauwen kelk "daarboven met pur-
jierrozo meeldraden er binnen, on rosrood
uitpiepende knopkena, warm wachtend eu
rond Dio vlampurperroode, getruizeld ah
ton klaverbot. Weer zoo'n tros, maar in het
maluwroze ditmaal, dat nersch neerstrieint
van den steel tot aan de lischvormigo bla
deren. Daarnevens zoer mooie doorechijnend
violetblauwige omhooggekeerdeklokjes.
Meer in het purper een lutso narrenkap
mot bellen. Ben andere vol gapende konij-
nenbekjei, donkerblauw en wit. Stijve brui
ne vaasjes met purpere krans en franjes.
Bloote zaohtmauve en fijuroze gckroezoldo
rondo kronen die ruiken, o zoet!... De _T
bleeko dan: lichtgele opengesperde snavels vleugels gingen op hoog, J
5"^ «po blaadies. IriTtogmd «"l "T n 1J
siord; dik!:-, witfltekeügo staartenujne,
fijne, gele krmskenson nog en nog.
Ook van heesters en boomen was er blank
bloeiael bij. En Harmen betasten, be
kijken, besnuifeten, afkeurend met tegen
zin, opnemend met liefde, als een die ge
dachten proeft en bindt tot blijteodere poë-
zy. Wat kon hij ze niet alle gebruiken IDub-
bel wolkom waren hem de vTeetr.de. Hij
aaide en vertroelde ze als een verliefde.
Echter ook in de meer gewone vond hij zijn
vullen
Beiden stonden
Noirette bekeek o
apeel."
0 wat moe
Vul-
-crgel. heerBcekel-
profossor tc
Middelburg.
Na bet, Evangelie beklom dr. Vulling?
'den kancol en naar aanleiding der slolwoor-
„Crodo in Citoin u ernam", schotste
hij in warme bewoordingen de beteekenis
ir plechtigheid van Allerzielen. De ge-
ijdo eprel ©r vergeleek heel Be.gr-- aan een
:»t kerkhof, waar we allen in den geest
moestsn noderknielen, om .do dierbare
dooden t© herdenken.
Hoe troostend is voor ons dc gedachte van
is H. geloof, d.-.t onze dooden niet dood
jn, maar nog leven, hoe levendig moet
iizo hoop zijn om eer.maai eeuwig met- de
reostorvênen daarboven vercecigd te zijn
i hoe vurig de liefde, «der bend niet kan
gebroken worden door den dood, doch
•oortleeft tot. over het graf - liefde, welke
ii heden moeten laten blijken door een
scholen," is gewoon onbegrijpelijk,
atheneum voor kinderen dor geinx©:
in Zeist, alles is er Fransch, nieuwe Bculc-
mansjes kweekt men er, «n Van de best©
soort, 't is jammer t© bestatigen hoever zij
ton achteren staan bij do Hollandsche kin
deren van bunnen ouderdom. Enkele solda-
dit maar al t© goed, maar het ge
weldige regiem van overdragen en konkel
foezen, dat in het kamp heerscht, laat do
klachten niet openbaar wordenwant wio
spreken durft is zeker van gotroffen to
worden.
Buitenstaanders zeggen, hoe is dat moge
lijk, 't zijn toch de Nederlandscho militai
ren, die in de kampen den baas spelen
Met name, ja,^ cn wat betreft de a'
organisatie. Maar t
in 't werk stellend om de Belgon net leven
aangenaam t© maken, laten zij de inner
lijke organisatie aan de Belgische officieren
Ovor. Daarbij komt het ongeloofelijke eu
toch ware, dat vele Nederlanders alle Belgen
ais Franschsprekenden aanzien- In dio go-
dacht© gesterkt door de franskiljons, verge
ten zij en verwaarloozen de hoogst© belan
gen hunner stambroeders..
Met de hand aan al het kloinere gedoo
dat een govongen leven dragelijk maakt
dat hun vrouwen en kinderen helpen kar.
den duren oorlogstijd door t« scharrelen,
houden do Vlaamschhatcrs de ongelukkige
geïnterneerden jn hun macht. Hard wordt
er gewerkt om alle vrij zeggen t« smoren,
echt schrikbewind. De behandeling
n schooljongens, die men door straf-
de hun voorgeschreven baan wil
De Nederlanders, die in de comiteiten ze
telen, die hun gold cd beet© krachten wij
den met oen onbaateuchtighoid, die wel
licht door geen andere natie in hulp bie
ding aan do Belgon overtroffen werd, die
nen op do hoogte gebracht te worden van
der Vlamcn toestand. Hoe anders dan dooi
onwetendheid werken zo mede om hun bre
der; van zich ai" to scheuren, te verbasteren.
Worden do Belgische kinderen in Frankrijk
in het Noderlandsch onderwezen! Wordt e.
vung
gebed, door o
vooral door
leven.
Dat in de on l roerde menigte menige
traan in stilt© werd gestort, zal wel nie
mand verwonderen. Ingetogen cn vroom
werd do H. Handeling door do biddende
schaai- tot het einde too bijgewoond, en
t-ien na afloop der „ahsmito" «ie zware
tonen van het Belgisch volkslied door het
kerkruim weerklonken, zal menig Belg zich
weer voor een oogenbiik in het vaderland
gewaand hebben.
Mogo deze
worden, da'
niet in tegenovergestelde richting gewerkt)
Ten bewijze dit bericht in „La Nouvello
Bclgiijue" van 9 October-.
Vooreerst, aangezien wij in Frankrijk
zijn ui vrienden van dat groet© land, dat
men do kinderen het Fransch aanlcord eci
niet het onbeschrijfelijke „patois" dat do
onderwijzers in Vlaanueren uitkramen. D-
gelegenheid is ooilig om aan do jemgo Belgon
con zuivere taal te leoren, hot zware acoen:
en de slechte uitdrukkingen te bestrijden
die zich zooveel bij ons voordoen, liet war
ui de kindeion hot Fransch
gelijk Albério do Swarto."
.En wel te verstaan dat men de schoonr-
taal allo Belgon aanleert, inbogr.
pen de kleine Vlamingon, dio niet bet-
vragen dan zich te onderwijzen en dio bc
droefd zijn een Wal te spreken, die hier ni-
mand begrijpt. Dit neemt met wog dat h
wensohelijk is, dat zij voortgaan hun me-
dertaai te spreken, in dewelke zij xicl
zouden moeten oefenen.
Den uitslag van 't vorfransoht© onder
Vlaanderen kunnen onze belagen-
verduiken. Kan men klaardere br
igelijkheiil
Uit de Kampen.
Het Onderwijs voor Bslgon ts Zeist.
Menscheu die goedzakkig op 't eerste
smaadwoord van enkele verknecht© dag
bladschrijvers een oordeel over de houding
der Vlaamsche national-stcn uitspreken zijn
waarachtig te beklagen. Laat r J~'
do uiteenloopeudo polemieken
ton niet lezen, dat zij vrijwillig onwetend
willen blijven over hun toekomstig lot, dat
zij zich laten leven, onbekommerd van hier
self
i wijsstukken hebben v
i voor de Vlamingen
Fransch een ontwikkeld volk te worden.
Waarom zien de Noord-Nederlander
I dien toestand niet! Of stellen ze geen be
lang in hun taal- en raswezon!
I Do wantoestanden moeten openbaar bc
kend gemaakt worden. Waar laagheid en
schijnheiligheid nestelen moet beslissend
worden opgetreden. Onze kinderen moeten,
zooals wfj zelf, alle partij trekken uit de-i
omgang met de Hollander». Mannen al-
Charles Bernard alleen hebben hier niets tc
leeren 1), dat zijn levende encyclopedieën.
Wij echter bekennen goemo, dat wij onein
dig-veel van de ontwikkeling onzer Noorder
broeders kunnen opnemen- Maar dat men
in godsnaam 01120 jongen», de toekomst van
ons land, in de eerste plaats een deugdelijk
kran- i Noderlandsch onderwijs geve!
M. DELBECQUE.
j 1) Zio Echo Bolgo v
reien en trillerde voor
isn vogel doet, het een.r
liedoken dat ze kende. Het was eou ouób
wijs maar uit haar jonge keel klonk re
nieuw, gelijk naast haar de luiken, go-
blutst'en wormstekig, frischgroen glansdot
in de verf er onlangs opgelegd. E11 ataoi
bloemen behoorden bij zang, een lustige
kerel bij een vroolijlfc meid, kwam Harmen
Niels daar aangestapt, recht, veerkrachtig,
flink, op den rhythmus van het deuntje,
en wachtend totdat het uit was, reikto'ha.vr
door liet raam zijn kleurigen, geungen
Blij
en-ast overhellend greep zo hem
stak hem, gulzig snuivend, tegen
danklachendeu mond. En
boodschap doot en In den winkel
draalt en beidt om wat lekkere voor l(on,
stond Harmen Riels daar, monkelend om
oen zoet woord.
En daar! Het meisje liet den ruiker
zaclitkens glijden op den vensterboord en,
slaande boide haar handen om zijn zongond-
bebaarde kaken, hief 2zijn kin op.
Hoor, zei ze, ge moogt er nog bren-
En hem ijlings loe latend, huppelde ze yiudea yooc
iu buiten, diebt te gaar-
iophoudelijk den fre
oei, herhaalde zij bewonde-
eenvoudige planten er bij
zijnWie zou denken dat zurkel zoo liet
doet! Al bloedrood© blinkende steontjes,
net speldekoppen...
Maar, viel baar plots 111, terwijl ze
kelken en groenigheid met voelende vinger
toppen overging, ik zie geen edelweiss, geen
gentiaan, zelfs geen enkele gele papaver.
Waarom hebt ge niet wat echte bergbloe-
men daarbij geplukt.
Harmen lachte.
Haastig meisje, moes! ik u van den
eersten keer het hoogste brengen?
Ze bezag bem van den hoofde tot d© voe
ten. Het trof haar dat hij zoo sterk werd,
zoo flink, en als het ware verjongde met- den
Kunt ge maaien? vroeg ze opeens.
Maaien) neen ik.
E©,, vent als gij, die bloomen plukt en
niet maaien kan!
Harmen Riels werd gansch rood.
Ik zal kunnen, sprak hij, als ik het zie.
Als ik het u leer, verbeterde zij.
Wilt ge dat)
Zeker wil ik. Overmorgen gaan we
aan het werk.
Goed, Noirette, ik zal komen.
Uw vest is een vod geworden, zei zo.
Ge zult een nieuwe chabbe krijgen. Maar
ge moot zo verdienen.
Niet lui vallen, cn niet links.
Ik zal doen gelijk me voorgedaan
wordt, jokte hij, en keek haar schalk in de
oogen.
Een poos geraakten ze woordcnloos, dor
sten niet. naderen en konden niet sclieidei
Noirette, ik ga, sprak hij. Tot ove:
Ja, tot overmorgen. Zeg het Gingolph.
Zonder falen. Adieu, Noirette.
Harmon, wel thuis.
Zij stond te kijken, te ruiken aan zijn
bloemen. Hij, opklimmend, floot haar lie
deken. En hun gedachten bleven bij mal
kander...
Bij niet langer te ontduiken zeifondel-
Harmen Riels
zijn ©verdoezelend, heel zijn bestaan be- 1
hoersohte. Want al leeft hij nog zoo vrij en
wild, toch tracht de mensoli dingen en toe
standen vast te leggen in den band van een
woord. Daarmede vanen wij elke moeilijk- 1
heid opgolost., elkon strijd gewonnen, alle
behoudenswaarde gered.
Vriendschap, neiging, noemde Harmen
mvankolijk wat er binnen bem omging,
dagen en nachten dat hij zij neigen kwelde
met het genoegen op Noirette te peinzen.
Doch aldra was do gezomlkraehtigo gewaar
geworden dat natuurdrift er mede gemengd
veol hart en wat ziel. Zou het liefde
1! Nu nog cn ondanks alles Waar
n zijn manschenhaat cn t-roteche hard
heid dan gebleven dat het zien van een een
voudig landkind hem ervaring, lijden en
g besluit alteenegader kon doen ver
geten, welke hij voor eeuwig geketend
dacht?
Liefde) Moest het inderdaad liefde blij
ken dan zou hij toonen dat er kracht bo-
slaat boven hartstocht. Zijn nieuw gevoel
halend door rijn jongSte leven van hoog
moedig rechtstaan boveu de wemelworeld
van verzamende gemeenheid, had hij ge
wild dat Noirette do laatste vrouw was op
aarde, liij zc'.f do laatste man. Zijn neiging
had hij nog sterker uog inniger gcwenscht,
om bij het beteugolen van brandend be-
gecren, do late menschheid ingetogen, ge
louterd tot koude schoonheid, to doen op
houden door een zego van rijn wil.
Terwijl hij dus aan het roezen ging,
zinderde het door zijn ziel ontatuimig al» bij
dermate dat hij rijn armen
strekte cn met rijn ooget
don berg. Tolltons als hij
kon, 'ainorgons of
I n«n- hij
n het ijdele uit
1 .daad van edel go-
slijk grimde hij zijn don-
weid, cn wolbeha
kore mijmeringen
zijn gedachten om, rijn lichaam kwam m
ojsstand togen rijn geest-, en in zijn eigen
hoorde hij de storko werkelijkheid Bchater-
lachen over zijn dweepzieke veniielings-
0 reinste blauwton
leven wokken in het duister groen,
jn bet hom toe dat sterkte ei
heid ook in den ïnensch uitvloeisel
van kracht van boven, en hij vroeg
of bet tegenover de godheid geen n
rclie weeldon. Bleek kiemen, bassen, diooi-
en, teoleii niet do hoogste, de zekere te wet!
En mochten uitverkoornen zien aan li"t
heilgebod onttrekken, dewijl het- ooraproii-
kelijko meischensehoon bij minderwaardi
gen was onl-iard! O het open leven! Ncr-
.t cr zooveel z
n klein
a goudgitteu
plaatskensaam dan
Don avond eer de grasoogst aan den
zou gaan, keek Harmen Riels stondenlang
van de bergspits noor aan den overkant
I11 do schemering dan kwam hij boncdeii
met. zwaai in rijn lijf en nnnen, slaande van
links naar rechts, boogrond, en schrijdend
voorwaarts, langzaam voorwaart®, of hij
maaide.
VIII.
Met bei haar handen schudde Noirette
de nieuwe schrabbe, die ze Harmen Riels
over de schouders had gcetrooptin bevallig»
plooien open. Daaronder, om rijn lenden
he»n, bond zij hem een karianjehouton
bakje achteraan op den rug. Dat was voor
den wetsteen. Bij gebrek aan een lederen
riem dood zi liet met een halfsleetschcn
rooden hoofddoek, welken rij liet vorig
jaar had afgelegd. Monkelend liet de
nieuwe maaier het mooie meisje geworden
want al gebaart hij het ook andere, een
voelt gaarn vrouwenhanden die 1
zucht. Zou hij Noirette vluchten! Kracht, (jocdwillig keerdo en draaide 'nii
bewijzen door lafhri-i I Of haar frank in do j i,jbben wou in dan tijd d<
de, kalm blijven en zwijgon? Ei,
maar het innerlijk heraaeschOBwen van
haar beeltenis binnen hem, een fütsglans
van zonnig loover, gelijkend op dc vonko-
ling van haar blik, een bloem uit rijn tuil,
osn toon uit haar lied, eon herinnering
slechts aan rijn' belofte voor overmorgen,
het minste wat Noirette oon stond vóór hem
dood rijzen, joeg
bobben wou als in d
hem do broek pasten van zij
1 buurvriendje. Toen Noirette de tippen
toeknoopte van den rooden band die een
maal hour haren goborgon hield, liep er
ozn dougddoendo rilling rondom rijn lijf.
M't i/roote bweidwillighcid h'.efl dc heer
S. l'nn I.nny Vlaomtchc Stem
deze feuilleton-uitgave Bermen RieU
^dat J t^S' €-n weSuatige warmte, aanhiteond loegettaan. LR. d. CJ
