In ie Balkanen
DOSCEE MECEBEELÏNGEN
AGBLAD
Westelijk pvecMsterrsia
Oostelijk 03?ecMstei?ein
Oostenrijksoh-Servisolis osrlog
ZsitMijk pfgsMsterreiü
Aaa E?e Dantassilsa
Het Moratorium
Eenpea4ari«ligs£e Jaargang mmnier 233 3 CENTIEMEr^' HET NUMMER
Urijdag 3eüsniber 13 SS
-v-
SUL? aaa ös KRIJGSSEVAKGSEER
ABONNEMENTEN;
Zes maanden 4 franken. Een jaar 8 franken.
Inschrijving in allo Postbureolen van het Land.
ITGAAF 4 u. 's avonds ♦jgj 2" UITGAAF 7 u. 's avonds
Pour touts la publicity commercial© et fiuancière du journal,
s'adresser exclusivemont a l'Ageuce Réclame Godts, 2, Place
do la Bourse, Bruxelles.
r EUREELEN
TE BRUSSEL TE AALST
QCQTS, 2, EsiarsjjSaals, 2 j xa. üerJrafcraat,
Telefoon 3^99 Telefoon 114
Bestuurder'UitgeverJ. VAN NUFFEL-DE GENDT.
AANKONDIGINGEN
KI. aank. (1 tot 4 kl. reg.) fr. 0.130
3® bladzijde (de-regel) fr. 1.00
4® bladzijde (de regel) fr. 0.30
Financ.aaakond. (per regel) fr. 2.00
Sport (per regel) fr. 1.Ö0
Gemengd nieuws per regel fr. 2.60
Recht, berstell. (per legeiyfe. 2.00
Overlijden (per regel) fr. 2.09
Commcrciale en financieele aankondigingen zich uitsluitslijk te
wenden: Agence Réclame Godts, 2, Beuraplaats, Brussel.
101.
"VERORDENING.
I. De bevoegdheid, die den General-
kommissar voor de banken in België op
grond der verordoningon van 26 November
1914 en van 17 Februari 1916 (Wet- en
Vorordeningsblad voor de bezette streken
van België, bz. 49 en 178) toegekend werd,
wordt op den Verwaltungschef bij den Ge-
ncralgouveriieur in België overgedragen,
soovor het ondernemingen betreft, die een
nijvorheidsbedrijf in België onderboudon of
warenliaudel of verzekeringszaken voeren.
II. De spezialkommissare (nr III dGr
verordening van IS September 1914), op-
xiehters en vertegenwoordigers (nrs I en VI
dar verordening van 26 November 1914),
ijn voor do uilvoering van d© hun opge
dragen werkzaamheden uitsluitend tegen
over den Goneralgouvern6ur verantwoorde-
hik.
III. Deze verordening wordt met den
dag dor afkondiging van kracht.
Brussel, den 26 Augustus 1915.
Der Generalgouverneur in Belgien,
Froiherr yon Bissing,.
Generalobcrst
De bovenstaande verordening wordt met
betrekking tot de verordeningen van 22 Juli
1915 Nrs 2, 7 en 30 (blz. 2, 8 en 14 van bet
Verordeningsblad) voor hol Etuppongobied
van het 4e l,eger in werking gesteld.
A. II. Q., den 15 December 1915.
Der Oberbefehlsliaber
(get.) Herzog Albrscht von Württemborg.
102.
BIJVOEGSEL tot de VERORDENING
bstreffende da HOOGSTE PRIJZEN
(Verordeningsbl. N1' 2, blz. 43).
In lietEtappon- en Operatiogebied werden
tot nader order voor boter de volgende hoog-
«ta prijzen bepaald
Boerenbotor 1 kilo fres. 4.40
Winkelprijs 4.60
Melkerijboter 1 kilo 4,70
Winkelprijs 4.90
A. II. Qu., den 2 Decebibar 1915.
Der Oberbefehlsliaber
(get.) Horzog Albrocht von WGrttemberg.
103.
VERORDENING
betreffende het dekken der merriën.
Be tot hiertoe voor 't Etappengebied uit
gevaardigde bevelen worden door de vol
gende verordoi'.ing vervangen
1. In 't algemeen is bet dekken der mer
riën verboden.
Uitgezonderd van dit verbod zijn
a) Merriën, dio op de Belgische lijst der
merriën zijn ingeschreven, en
b) merriën, dio door den militairen kom
missaris van voorleepige monstering voor
den oorlogsdienst zijn afgekeurd.
2. Als ingeschreven op dolijat der merriën
geldon ook die morriëu, welke als afstam
melingen ©ener ingeschreven merrie ge
noemd zijn, maar zelf nog geen oigen num
mer verkregen bobben, omdat zij nog geen
veulen ter woreld gsbracht bobben.
3. Indien merriën na de voorloopige
monstering voor don oorlogsdienst onge
schikt zijn geworden, mogen zij gedekt
worden, nadut zij door een Duitschen vete
rin airofficier, die ton minste den rang van
staf veterinair meet hebben, voorden oorlogs
dienst als ongeschikt verklaard zijn.
4. liet dekken is beperkt tot de maanden
Januari tot Juni.
Hengsten en merriën moeten vooraf door
oen veterinair onderzocht on gezond ver
klaard worden.
5. Overtredingen van dit bevel worden
met ton beogsle 3000 mark geldboete of
met tenkoogste één-jaargevang«insge3traft..
Buitendien warden merriën, die in togen-
atrijd mot dit verbod, drachtig bevonden
worden, zonder schadevergoeding verbeurd
verklaard.
Gent. den 10 December 1915.
Der Elapjieninspekleur,
von UNGER, Generalleutnant.
104.
BEKENDMAKING
betreffende VELDSCHADE.
De aandacht wordt er op gevestigd,, dat
•veldschaden, door inüitair§ oefeningen ver
oorzaakt, onkel oorlogsohaden zijn, waar-
voer nech betaling noch rekwisitiebons
worden gegeven.
(De4reepen zijn gehouden, veldschaden
zt>$?e«Imeg«rrjk te vermijden).
Ten einde echter do benadeelden in staat-
te stellen, na de sluiting van den vrede,
hunne aanspraken bij-de bevoegde autoriteit
te doen gelden, worden hun bewijsschriften
nopens aard, omvang en bedrag der schade
verleend. Te dien einde moeten zij de vol
gens hunne bewering veroorzaakte schade-
aanstonds bij do bevoegde Etappenkomman-
dantur opgeven.
Voordat de getroffen velden door de ortoe
bevoegde militairen bezichtigd zijn, mag er
niets aan worden veranderd; bij overtreding
hiervan, wordt de verstrekking van een
schriftelijk bewijs geweigerd.
Gent. den 18 December 1915.
Der Etappeninspekleur
von UNGER, Generalleutnant.
Passlburo
Do Duitsche overheid laat weten, dat de
buroelen der reispassen zullen gesloten zijn,
op 1° en 2° Korstdag.
Gisteren hadden 44 Iucntgoveckten plaats.
Twee vijandelijke vliegtoestellen werden
gedwongen achter liunno lijnen to landen.
Een onzer vliegtuigen ontbreekt.
LONDEN, 22 December. Er wordt
nog steeds gevochten voor het bezetten der
mijnholten, ontstaan door ontploffingen ver
wekt door den vijand nabij Armentières.
Heden deed de vijand twee krachtige po
gingen om deze mijnholten te bezetten. Beide
werden na hardnekkige bommenge vechten
-vAA-
©assSscïas §S5°Qs*g
BERLIJN, 22 December. De Fran-
schen vielen 's namiddags met aanzienlijke
strijdkrachten onze stellingen aan op Hart-
mamisweilerskopf on op Hirzsteiu (ton
noorden van Wattroeiller). Zij gelukten er
de spits van Ilartmannsweilerkopf, welke
zij beweerden reeds sinds einde April te.
bezetten, te nemen, alsook een klein loop-
gravensluk op Hilsenfvist.
Een deel der verloren stelling van Hart-
mannswoilorkopf werd heden morgend reeds
terug genomen.
Eon aanval bij Melzeral mislukte voor
onze stelling.
Op bet overigo front had ten gevolge van
het slechte weder en sneeuwvallen sicolils
lichte gevechtsbödrijvigheid plaats.
F^nschs bron,
PARIJS, 22 December. Het artillerie
vuur verminderde merkelijk gedurende den
nacht.
In Artesie, ton noord-westen der hoogte
140, lieten de Duitschers ©oho mijn springen
vóór onzo loopgraven.
Wij bezetten den rand van do mijnholte.
Tusschen de Soinme en de Aisno hadden
esnige gevechten tussolion vorkennersafdeo-
lingen plaats.
In den omtrek van Dikons werd eene
vijandelijke verkonnersafdeeling door ona
ondor vuur genomen. Deze trok af, oenige
verwonden in onze handen latend.
Op de hoogvlakte van Si© Locade, ten
zuiden van Moulin saus Touvent, vernielden
onze loopgravenkauonaen t oen Duitschen
post.
In Lotharingen beschoten wij Aboncourt
en Blamcnt, waar troepenbewegingen go-
meld waren.
PARIJS, 22 December. Door het
slecht weder, werd de gevechtsbedriivighoid
belemmerd op eon groot deel van het front,
België en tusschon Soissons op. Reim3.
Onze artillerie beschoot do loopgraven en
verbindingswegen en verjoeg vijandelijke
transporten van mondvoorraad.
In Champagne werden de Duitsche wer
ken aan den heuvel van Le Mesuil be
schoten.
Ons vernielingsvuur op de vooruitsprin
gende vijandelijke stelling van Haat Riseipt,
Ion noorden van Pent a. Mousson, had
go 3de-gevolgen.
In het Wasgenbcsch-deden wij-een aanval
welke-door artillerie voorbereid was.
Onze troepen konden oen deel der
ijandeiijko werken op Ilartmannsweiler-
kepf bezetten en eenigo gevangenen nemen.
BofleaasGhe bs*0ci
LE HAVRE, 22 December. Zeer le
vendig artilleriegevccht op liet Yzerfront.
Onze batterijen beschieten alle Duitsche
werken ten noorden van Diksmuiden en den
vooruitgeschoven post van Den Toren.
Een blokhuis op den Yzerdijk werd totaal
vernield.
De vijandelijke kampen van Essen
Glercken werden sterk beschoten.
Enyelsche bron.
LONDEN, 21 December. Hevig we-
dcrzijdscli arlillorievuur in den omtrek van
Ieperen.
Heden werd een handbommenaanval af
geslagen nabij de groeven van tlulluch.
Sssitseh® bs*&ei
BERLIJN, 22 December. Geene we
zenlijke gobeurtenissen.
0©E$ e 31IP3jfcSG®3e ÜbPOEÏ.
WEENEN, 22 December. Ilicr en
daar hadden arlilleriegevechten en scher
mutselingen plaats.
fSasssSscBae 835*021
PETRÖGRAD, 22 December. Onze
vliegers wierpen bommen op de verbindin
gen achter het vijandelijke front, in den om
trek van Godusischki en Komai, ten Oosten
van Swenzjany (27 kim.) a
In Galicie, poogdo do vijand mot kleine
afdeeLingsn aan te vallen op hel front van
N-owo Aloksimiec en Buczacz, alsook ton
Oosten vau Zaloaczyki. liij werd overal af
geslagen.
Op hst Kaukasusfront, geen verandering.
SBssiiSss&e bp&n.
BERLIJN, 22 Decembor. Geene we
zenlijke gebeurtenissen.
©ösfcsBïpagksobe ispon
WEENEN, 22 December. Bij Ipek
werden opnieuw 69 kanonnen welke door
de Serviërs begraven waren, veroverd. Dit
getal zal nog merkelijk stijgen.
Do toestand rend Salonika
LONDEN, 22 December. Reuters-
briefwisselaar meldt uit Athenea
Sinds do Viervorbondstroopon opGrioksch
grondgebied teruggetrokken-zijn, werd van
beide zijden geen 3chot meer galost.
Op hot Balkanfront is niets nieuws. Gis
teren trok eeue Fransche patroelje van 1500
man voorbij de Bulgaren, zonder dat deze
een schot losten. Iutusschon werden de vor-
torkingswerken van Salonika krachtig
doorgedreven. Bijna dagelijks komen raa-
chienen en kanonnen aan.
De Griekscho bevolking der dorpen nabij
da verdedigingswerken, vorlaat de streek.
Do houding van Roumenie.
BUCHAREST, 22 December. Over de
Senaalszitlir.g van gisteren, stelde de dag
bladschrijver Alessin vast, dat d9 oppositie
een veel schorperen toon aansloeg tegen do
regeering, wat wellicht to wijlen is aan de
gezindheid in den lande.
De oppositie blaamt do regeering, omdat
zij niet aan de zijde van liet Vierverboud in
den oorlog getreden is. Evenwel zijn noch
Filipesen.nocli Toma Jouescu in staat, zich
over de doelmatigheid van bet ©ogenblik
van optreden te verklaren.
Hot intreden van Bulgaria heeft slechts:
eone episode van den wereldoorlog geken
merkt, welke geen bepaalden invloed kan
hebben op de buitonlandscho politiek van
Roumenie.
Een optreden van Roumenie zou do zege
praal niot kunnen verhaasten liebbon, zoo
als bet verloep van den oorlog het toont.
Roumenie moest beden meer dan ooit
rustig on koelbloedig blijven. Mon mag oek
niet vergeten dat Roumenie^iiiet boreid was
om deel te nemen aan den weroldoorlog.
I11 't belang van het land, is de rogeering
verplicht uiterst terughoudend te zijn, in
hare verklaringen over do buitenlaudsehe
politiek.
WEENEN, 22 December. Da bedrij-
iglieid der Italiaaiisclio artillerie, tegen het
zuidelijk Tyrolerfront duurt voert. Ook op
de overigo fronton hadden r.u en dan artil-
leriegevecliton plaats.
De aanval eener vijandelijke kompagnie,
bij Dolje, aan het ToL-meinar bruggoheofd,
werd door ons vuur afgeslagen.
ROME, 22 December. I11 de kom van
Plezzo had de vijautl, begunstigd door dan
mist, zich meestor gomaakt van een onzer
vooruitgeschoven stellingen bij Keritnica cn
ze dan door mijnen verdedigd.
Ir. den nacht van 38 tot 19 December kon
oen onzer infantorioafdeelingen, or door
eene gelijke verrassonde onderneming in
gelukken, do verloreno stelling terug te
nemen, vooraleer do vijand erin gelukt was
zijne mijnen te doen ontploffen.
Op hot overige front is de toestand on
veranderd.
Turkschs feron
CONSTANTINQPEL, 22 December.
Op hot iTakfrout, bij Kut-el-Aoiara, duren
de plaatselijke gevechten met onderbreking
voort
Ophot Kaukasusfront, wierd op ons cen
trum in den aektor van ld. een vijandelijke
aanval, welke met ongeveer eon regiment
ondernomon werd, door onze voorposton,
ter sterkte van eene kompagnie, gemakke
lijk tegengehouden.
Op liet Dardanellenfront i3 hot-epbergen
van den buit, bij Ari Burnu en Anaforta
door den-vijand achtergelat on nog niet ge
ëindigd.
Ondor den buit, bij Ari Burnu gevonden
bevinden zich twee zware kanonnen en een
Schnoider-kanon, groot© menigte voorraad
namelijk geweer en machiengowcrenpalro-
nen, een aantal muildieren, alsook munitie
wagens, tenten, levensmiddelen, telefoon
toestellen en pioniermatoriaal.
Do vijandelijke schepen beschoten giste
ren tot 's avonds toe, zeer hovig de verlaten
kampen, om den daar achtergelaten buit te
vernielen, hetgeen hun echter niet gelukte.
Bij Sedd-il-Bahr, op den linker en op don
rechtervleugel, niets beduidends. Het vijan
delijke c Luru.ii onderneemt nu en dan aan
vallen wolke.echter telkens afgeslagen wor
den.
De Message*' ds Bruxelles is van oordcol,
dat het eenvoudig intrekken van bet mora
torium voor het oogenblik niet mogelijk is,
docli, dat het misschien zou gaau, om het
moratorium le likwideeren of dezon maatre
gel tijdelijk uit te stellen.
Dezen die veor eene working in dien zin
zijn, beweren tot steun van hunne zionswijze
dat de likwidalie van het meratorium voor
gevolg zou hebben, dat bet krediet regelma
tig zou herbeginnen, dezon belangrijken
factor zonder donwelkon men niet moet ho
pen, dat de zaken terug lot den normalen
toestand zouden komen.
Dazen dio togen het intrekken van het
moratorium zijn, doeu de volgende redenen
gelden als bewijsvoering
1. Dat iodereon zijne inkomsten, waarover
bij nog beschikte op liet oogenblik dat het
moratorium ingesteld werd, zal uitgeput
hebben;
Dat, indien hetmoratorium ingetrokken
wordt godarendo den oorlog, liet grootste
de«i der kleine bandelaars niet zal kunnen
weerstaan;
3. Dat de grootnijvcraars, alsook do wel
stellende personen, slechts het intrekken
van het moratorium afwachten, om hunne
schuldenaars te doen betalen;
4. Dat do schuldenaars, die nog eonig
geld konden bawaren, daartoe wel verplicht
waren om hunno zaken te kunnen voortzet
ten, daar siuds do toepassing van het mora
torium, alle zakon strikt koir.ptant moeien
gedaan worden.
Volgens de Messager ware liet best de
•zaak als volgt te-schikken
n Wij vragen niet dat hot moratorium
doodoeavoudig zou ingetrokken woFden.
Men mag daar thans niot aan denkon. Wat
wij inzien, is de mogelijkheid tot eene li-
kwidatie van bet moratorium te komen;
meer niet.
Het eerste arguraont, ingevoerd tegen
de verwezenlijking van dit gedacht, is ons
inziens op geen zedelijko basis gesteund.
Inderdaad, indien de handelaars liet geld dat
bestemd was voor de vervaldagen in het
moratorium begrepen, voor hun eigen nood
wendigheden gebruikten, dan schijnt liet
ons dat die handelaars eene slechte daad
bedreven. In a-He geval veroordeelt zulk»
handelwijze den huldigen staat vaa zaken en
verrecht vaardigt ons oordeel, dat ten einde
oen grooter aantal handelsrampen te voor
komen, liet noodzakelijk is, het huidige
stelsel te wijzigen.
Evenwel nemen wij in zekere mate aan,
dat sommige handelaars, ingevolge den te-
genwoordigen toestand, gedwongen geweesi
zijn, een deul hunner uitgaven te dekken met
bet gold, dat hen ia feite niet-toebehoorde.
Meest allen hebben hunne gewone uitgaven
veel verminderd. Dezen, die derwijze hut»
plicht begrepen, zullen natuurlijk desgeval
lend gerechtigd zijn, verzachtende omslan-f
dighoden tn te roepen. Zij dio niot zóó han
delden, zoudon zich op zedelijk gebied erj
vergrepen hebben.
Evenwel, wio zou durven beweren, dat-'
de beschikbare fondzon, totaal verbruikt'
werden En dan, indien er een overschot
ware van die beschikbare fondsen, dan waro
het middel van zelfs aangeduid dit over
schot zou als eersto geldbelegging dienen-
voorde gedeeltelijke afbetalingen.
Wat het tweede argument betreft, men
raag de zaken zoo zwart niet inzien.
Er zouden misschien slachtoffers zijn,
doch 't zouden dezon zijn, dio hunne boek
houding onregelmatig hielden, en vooral zij,
di© weinig eergevoel bezitten enspokuleeren.
Eerlijke handelaars, dio onder oogpunt van
krediet vertrouwbaar zijn, hebben volger.l
ons niets te vreezen.
Hot derde argument^al.niet ten ukvo*r
komen, daar de rechtbunkan door de huidige
wetgeving genoegzaam bowapeii&z*jn, oiu
zoo breed-mogelijk genadetermijnen toe f(v
staan en te beletten dat de schuldenaara-
verwurgd worden.
Wat hot vierde argumout betreft, zijnr
wij van gedacht, dat in (Hen er schuldenaar»
zijn, die zich derwijze een rellend fende
verzameld hebben, dezeudoorde likwidati*
van het moratorium eene gologen-beid zon
den hebben, om te denken aan do afbetaling'
van een kapitaal, waarvan zij slechts toe
vallig en voorloopig bezitters zijn.
Er is voorzekers iets te doen onder oog
punt van likwidatie of uitstellend uitrekken
van liet moratorium. Mon mag bat gro:;d-
beginsel eonor storting te doen binnen don
tijd, door liet wettelijk besluit te bepalen^
niet uitsluiten.
Volgens de Messager ware hol best, aï£
grondslag «ene soort van betalingstelsel la
nemen als volgt
Maandelijksche stortingen van 10 p. h.
voor eene schuid van 200 fr. of daaronder;
7.5 p. li. voer 201 tot 1000 fr.; 5 p. h.
voer 1001 tot 10,000fr.; 2.5 p. h. vooralle
sommen daarboven, zondor dat or intrest
verschuldigd zij.
Zulks natuurlijk, zonder rekening ts
houden van de genadetermijn, welke inge
volge do wet van 4O0g»tl914, door do
rechtbanken mag toegestaan worden.
SsKteenie Bijsegem
Do milddadige giften, over een paai»
maanden aan het Komiteit geschonken, vogp
hot aankoopen eonor kantien levensmiddelen
voor de krijgsgevangenen der gemeente,,
zijn dool treffend geweest de reeds opge
zonden® pakjes zijn allen der bestemming
gekomenen, of zij welkom zijn gowetst-
dat hoeft niet gezegd en, of onze jongetisl
ons daarvoor hunno welgemeende dank-1
baarheid betuigen, dat bewijzen de kaartor*
en brieven waarin ze de gevoeions hunner
harten te kennen goven.
Wij geven hier afdruk van eene dier
brieven aan bot Komitoit gezonden dbor deu
heer Robert M«rtens, zoon van wijlen den
heer Doktoor Mortens, soldaat vrijwilliger
bij het Belgisch leger
Aan het Hulphomiteit voor
KrijsgsgevavgenenGijscgc.ni
Mijnbeer do Voorzitter,
Het is met een waar genoegen dat ik u do
oede ontvangst meld van het Kasje voor
den krijgsgevangenen Soldaat dat gij nu;,
namens uw Komiteit, zoo welwillend hehï
doen toekomen. Ik dank or u voer, vaa
gansoiier harte en verzoek n ook mij ui*
dankbetuigingen uit te drukken, aan cHsi
loden, welke de«Jmaken van uave liefdadige!
instelling ik heb er do oprichting vau, hij
onzo gemeente met vreugde rernomen en ito
voreorloof mij bij U, aan t# dringen, zeoveelj
m 0go 1 ij k m ij no- ge V4i ngo n o d orpsgq h 0 01 on l
ondersteunen.
Ik noem doze gelegenheid te baat, ora n»
te laten weten dat ik steed® good gezon4J
ben, en mot ongeduld hot gelukkige oogen
blik afwacht om uaar mijne g«me«nl« weer!
le kunnen keeren.
Mag ik u ook levens verzoekon mij»©
beste gevoelens van dankbaarheid te willeb,
overbrengen aan al mijn» dorpsgenooUn
voor hunne liefdadige bijdrage lot leniging
vau ons lot.
In afwachting u weldra weer te zien bHf
ik u de verzekering te aanvaarden mijner
hartelijkste groeten.
R. M., Sergeant Majt%T
GENT. Markt van Woensdag
To koop Vette koei®n 168; groot» o*3«n
22; jong® o»s®n 141; vaarzen 147; sUareui
114.
ïjr waren 190 beesten mia dan voileden vr«
