Duitsche Vredesnota
aan Wilson.
Nieuwe Oostenrijksche
Vredesnota aan Wilson
Vredestap van Turkije,
De redevoering van
Prins Max vou Baden
XXIV JAAR R." 211'
B Mnilwnen het nummer
Dinsdag 8 October 1918
Berlijn, 5 October. Do door
bemiddeling der Zwitsersch^. regee
ring aan den President der Vereenig-
de Staten, Wilson, gezonden nota
luidt Do Duitsche regeering ver
zocht den voorzitter der V. S. van
Amerika de herstelling van den vrede
in banden te nemen, al de oorlogvoe
rende staten kennis van dit verzoek
te geven en zo tot bet zenden van
gevolmachtigden voor liet beginnen
der onderhandelingen te verzoeken.
Zij neemt bet door den voorzitter
der V. S, van Amerika in de kongres-
boodschap van 8 Januari 1918 en in
zijn later bekendmakingen, nl, in zijn
rede van 27 September samengesteld
programma als grondslag voor de
vredesonderhandelingen aan.
Ten einde verder bloedvergieten te
vermijden, verzoekt do Duitsche re
geering onmiddelijk een algeinoenen
wapenstilstand te land, te water en in
de lucht te sluiten.
Max Prins von Baden, rijkskanselier.
WEENEN, 5 October. De
Oost. Hongaarsche gezant in Stock
holm heeft gisteren van den minister
van buitenlandsche zaken telegrafisch
opdracht gekregen do K. Zweedsche
regeering te verzoeken op 4 October
het volgende telegram aan Wilson to
zenden. De Oostenr. liongaarscbe
monarchie, welke den oorlog steeds
als verdedigingsoorlog gevoerd en
herhaaldelijk haar bereidwilligheid
geuit heeft aan hel bloedvergieten
een einde te stellen en een oprechten
en eervollen Yrede te bereiken, stolt
DE VOLKSSTEM
Drukker-Uitgever J. Van Nüffel-De Gendt.
Bureelan Kerkstraat. N. 9 en 22. Aalst
aan den president der V. S. van
Amerika voor met hem en zijn ver
bondenen onmiddelijk een wapenstil-
stand te land, te water en in de lucht
te sluiten en onmiddellijk in aanslui
ting biermede in onderhandelingen
over het sluiten van don vrede te tre
den, voor welken do 14 punten der
boodschap van Wilson aan het Kon-
gresvan 8 Januari 1918 bevatte pun
ten als grondslag zullen dienen, waar
bij ook de uitlatingen van Wilson van
27 September 1918 in aanmerking
zullen komen.
Berlijn, 5 October. Gelijk de
rijkskanselier erin zijn rede reeds op
gewezen heeft, staat Turkeye ook op
het punt een dergelijkon stap te doen.
BERLIJN. 5 October. Do rijkskanse
lier prinsMax von Baden, heeft lieden in den
Rijksdag de volgende redevoering uitge
sproken
Volgens liet keizerlijk bevel van 30 Sep
tember, is de politieke leiding van het Duit
sche rijk heelemaal hervormd geworden.
Als opvolger van den voor zijn vaderland
zeer verdienstelijken graaf von Hertiing,
bon ik door Z. M. den Keizer aan het hoofd
der nieuwe regeering gesteld. Het slaat in
verband met het wezen van den thans bij
ons ingevoerden regeeringsvorm, dat ik
aan den Rijksdag, zonder dralen, in 'l pu
bliek de grondb-giiiselen uiti-O' zet. volgens
welke ik mijn zeer verantwoordelijke laak
denk ton uitvoer te brengen. Deze t.ro -dbe
ginselen zijn, alvorens* ik er toe besloot,
liet kanselieraohap over te nemon, met
instemming der n v ons verbonden regee
ringen en met de 'eiders dor meerderheids
pariijen van hot Tiooge Huia vastgesteld.
Zij bevatten aldu-; niet alleen mijn eigen
politieke overiui»ii g, maar ook die van he'
grootste eedeelte der Duitsche volksverte
genwoordiging, al dus van de Duitsche na
tie, welke den Rijksdag op grondslag van
het algemeen, ge?ljk on geheim Uiosreclit
volgens haar wensclion samengesteld heeft.
Alleen he' feit, dat ik de overtuiging en
d<*n wil der meerderheid van het volk ach
ter mij weet, heeL mij de kracht gegeven
in dezen moeilijker on ornstigen tijd, welke
wij beleven, de lejding der zaken van hel
rijk op mij te nem« n. Do schouders van een
man waren te zwak om alleen de o- gehoorde
verantwoordelijk!).'id to kunnen dragen,
welke thai'S op de ."egeering weegt. Slechts
dan wanneer liet volk aan de bepuling van
zijr. lot in breedst»!, omvang werkdadig deel
neemt, en de vi rantwoordelijkheid zich
aldus tot op 'le me»rdorheid ziji er eng ge
kozen politieke leiders uitstrekt, kan de
leidende staatsman zijn aandeel hu-raan in
dienst van 't volk en vau het vaderland mot
vertrouwen overnemen. Het besluit dit te
doen is mij bijzoi dor vergemakkelijkt ge
worden, daar er in de nieuwe rcgeeri g ook
toonaan evende vertrouwenspersonen van
de arbeiderspartij tot de hoogste ambten ia
bel rijk gekomen zijn. Ik zie daarin een
veili.e waarborg, dat de niouwo regeering
door het vast vert'ouwen der breede massas
van ho' volk gedingen wurdt, zonder wie,
door overtuiging, '.rouwe medewerking, al
haar handelen van hot begin af tot misluk
ken gedoemd geweest ware. Wat ik lieden
hier zeg, zeg ik dus niet alleen in mijn naam
en indien mijner ambtelijke medewerkers,
maar ook in naam van het Duitsche volk.
Het programma der moerderheidsparlijen
waarop ik steun, bevat eerst een belijdouis
over liet antwoord - er vroegere rijksregeo
ring op de nota van den Pjus van 1 Au».
1917 e i de tn oorwaarJelijke inati-mmum-
iiihI hel b.siuii va» den Rijksdag van 19
Juli vun hel zelfde jaar. Het uit verder de
bereidwilligheid zich bij een ulgemeenen bond
der volkeren op grondslag van het evenredig
recht voor allen, voor zwakken en voor
sterkon, aan te sluiten. De oplossing der
veel betwiste kwestie ziet het in het volledig
herstel van België, bijzonder van zijn onaf
hankelijkheid en zijn grondgebied. Ook naar
een overeenkomst over de schadeloosstel
ling moet er gestreeft worden. De tot nog
gesloten vredesverdragen wil het programma
geen hinderpalen voor den aL-emeenen vrede
laten worden. Het streeft er bijzonder naar
dat er zich in de Balkansclie landen, in
Litauen en Polen zoo spoedig mogelijk op
breeden grondslag volksberaadslagingen
vormen. Het tot stand komen der daartoe
noodige voorwaarden willen wij zonder dra
Ion door bet invoeren van burgelijke bestu
ren in de haml werken, Hun grondwet en
hun betrekkingen met de naburige volkeren
zouden die gebieden zelfstandig regelen.
In de bi' nenla; dscho politiek heb ik door
Je methode, in welke do regeeringsVorming
voltrokke werd, een klare on vaste houding
aangenomen. Op mijn voorstel zijn de leid<rs
der moederlieidspartijen bij mijn rechtstreek
9che raadgevers geroepen geworden. Mijne
Heeren, ik was er van overtuigd dat de
eenheid der rijksioidiiig niet alleen zou kun
ien gewaarborgd worden door de bi >o;e
schematische partijaangehöorigheid der en
kele leden der regeering, maar ik aohlie
voor bijna nog voel belangrijker de eenheid
der gezindheid. Van dezo oogpunten ben ik
uitgegaan ook bij de verkiezing mijner me
dewerkers, welke geen deel van liet parle
ment uitmaken. Ik hob het grootste belang
er aan gehecht, dat de nieuwe rijksleiding
op het slaudpunt van don rechivaardigen
vrede staan, onafhankelijk, van don oorlogs
toestand, dat zij dit standpunt ook openbaar
bekend hebben op een tijdstip, waaneer wij
bot hoogtepunt onzer militaire suksessen
bereikt hadden.
Mijne Hoeren, ik ben er van overtuigd dat
de wijze, waarop thans do rijksregeoring
onder medewerking van don Rijüsdag go
vorrnd is, met iets voorbijgaand is, en dat
i» vredeaiijil er geeu regei-nng meer kan
gevormd worden, welke zien niet steunt op
Jon Rijksdag eu welke hieruit geen leidende
mannen noemt. De oorlog heeft ous voorbij
bet oude, dikwijls verdeelde partijleveu
gebracht, dat het uitvoeren van een alge
meen overeengekomen politiuken wil zoo
vermoeilijkte. Meerdorheidsvorming heet
politieke wilvorming en een onafslrijdbare
uitslag van den oorlog is het, dat er zioh in
Duitschland voor den eersten keer groote
partijen mot een vast algemeen programma
samengesloten hebben, en daardoor in staat
zijn het lot vai. 't volk mede te regelen.
Deze gedachte zal hooit verdwijnen, de ont
wikkeling nooit te niet gedaan worden
(bijval), waarbij ik bet vertrouwen heb dat
zoolang Duilschland'a lot met gevaren
omringd is, ook de buiten de meerderheid
staande volkskringen en hun vertegen
woordigers, welke geen deel van de regoe-
ring uitmaken, ul liet scheidende zullen weg
laten en voor het vaderland dat zullen doen,
waar liet reolit op heeft. (Bijval).
Deze ontwikkeling maakt een verandering
van onze grondwettelijke voorschriften ia
den zin van het keizerlijk bevel san 30 Sept.
noodzakelijk, welke het mogelijk maakt dat
die leden van den Rijksdag, welke leden der
regeering worden, hun zetel in den Rijksdag
behouden. Een hiermede in verband staande
voorsleld werd aan den Bondsraad voorge
legd en zal aan zijn besluitneming onmidde
lijk uiteengez t worden.
Mijne Heere herinneren wij ons altijd
de woorden, weiko de Keizer op 4 Augustus
1914 gesproken heeft en die ik in December
van verleden jaar in Karlsruhe in de woor
den durfde samenvatten -Er zijn wel par
tijen, maar hei zijn allen Duitscliersl (bij
val). Onder het teeken van dit keizerlijk
woord moet ik ook de politieke ontwikkeling
van de i Duitsche.i bondstaat Pruisen vol
trekke on moet jde boodschapjes konings
van Pruisen, welke hel demokratische kies
recht beloofd beeft, snel en totaal vertuid
worden (bijval.)
Het Pruisische kie3rechtvoorstel is bij de
overtredende positie van Pruisen een Duit
sche kwestie (instemming), en ik twijfel er
niet aan, dat ook de bondstaten, welke in
de ontwikkeling hum.er grondwettelijke
toestanden nog achteruit staan liet Pruisisch
voorbeeld vastberaden zullen volgen (bijval).
Daarbij houd ik onverbiddelijk vast aan dan
federatieven grondslag van liet rijk als van
eon bondstaat, waarvan enkele leden hun
binnenlandscli grondwettelijk leven in volle
zelfstandigheid bepalen, een reobt waarop
ElzaS Lotharingen aanspraak heeft.
De zelfslandi. beid en veelzijdigheid van
et leven in de enkele boudstuien, do enge,
trouwe verhoudiug, die elke Duitsoner mot
zijn vaderland en zijn landheer verbindt,
zijn de bronnen waaruit de onbeaehrijfbare
