Da Minister van Oerlog
van Saksen vermoord
ioiematiiosls arh§ldsr§gsli^g
VSjf-en-twintigsfe jaargang nummer 88
Wat de zege heeft gekost
Os Intirnatliiiali Arhsidsregelinq
De DaSerdoffispsasisanea
Droeve plechtigheid
CENTIEMEN
DinaiSag 15 A^ril 1919
33S8
Drukker-Uitgever: J. Van Nuïpel-De Gbndt.
UAG-BXjAX)
Bureelen Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.'
Os Laatste Slag
De bejaqgrijke verliezen door ons leger
ondergaan gedurende hot beYfijdingsoffenaiof
den 28 September aangevangen, zijn een
welsprekende getuigenis van den helden
moed ojizer troepen en van bet overwegend
aandeel dat bun toekomt in don triomf der
Verbondenoo.
Deze verliezen zijn aldus onderverdeeld
lste legorafd6dliqg 189 officieren en
4,723 troepen 2é legerafdec-ling133
Officieren en 3,978 troepen 3a legorafdee-
Sing 231 pffioieren e« 5,760 troepen 4e
logcrafdeofiDg IjS officieren en 4733
troepen 5o Ujjgeraraeeliog 119 offioiertn
en 4123 troepen 6e leg eraf draling 150
officieren eri 4.5^8 troepen cavalerie
afd&eling 26 ofjiïUtTgn en 356 troepen
legeriroepsn a^km, viiegdienst,
luchtvaartdienst) 26 ofsó. en "775 troepsn.
De verliezen van het lftgpr liepen dus op
van 28 September tót den 11 November
datum van den wapenstilstand, tot bet
Pijnlijke totaal van 1012 officieren en 39,056
froepen dio getallen behelzen voor du
infanterie alleen 6S1 officieren en 23,969
troepen voor da óverige wapsnen 151
officieren en 5087 troepen.
Van 28 September tot 11 November,
beliep bet aantal dooden 3,336. waarvan
253 officieren en 30*83 onderofficieren en
soldaten. Op de'253 gesneuvelde officieren
behooren er 227 tot de infanterie en 26 tót
de overige wapeos ondsr de 3.033 onder
officieren en soldaten op het veld van eer
gevallen, waren er 2.707 der infant6ri9 eo
275 der andere wapens dus, Onder de
gesneuvelden, e&ne verhouding van 90 p. b.
ih officieren der infanterie, en 88 p, h. in
onderofficieren en soldaten der infanterie.
Hoe welsprekend zij ook wezen, doen
nochtans deze globale gegevens niet klaar
uitschijnen de reusachtige opofferiagen wel
ke zekoro rogiuienten zich getroost hebben-
iu bel volbrengen esaer buitengewoon zware
taak, era een tegenstrever te verdrijven, die
wanhopig aan zijne stellingen vasthield.
Laat ons, om een voorbeeld in dien zin to
geveo, melden dal zekere infanterie-eanhe-
dftu tol 55 p. b. hunner officieren en 60 j». h.
hunner ondöroffioioran en soldaten verloren
llebbëh en dat r.tetfee^anstaande die tegen
slagen, zij voortgegaan zijn met vechten met
b,o vgdmenschel ij koü heldenmoed tot aan da
eindzege.
Zoo wordt het klaar dat toen op dan
glorievollen dag wanneer onder de geest
driftig loejuioh^ig der menigte, onze troepen
(foor onze bevrijde steden optrokken, 1j»i
meerendcel onzer compagnies slechts een
zestigtal manschappen telden, dio, weike
aan don vroeselijken slag- ontsnapten.
Nadat de vertegonwoordigerader varschil-
lende landen hun geedkeuring aan het ont-
worp hadden gehecht enkele met voorbe
houd wegens da bijzondere toestanden in hun
land werd het ontwerp aangenomen met
een amendement van den Barnes,strekkende
tot instelling «ener bestendige inrichting,
belast met het uitwerken van een internatio
nale regeling der arbeidsvoorwaarden.
In de laatste Kamerzittiug ie een verslag
neergelegd over een wetsontwerp dat, uit
hoofde van den toestand door Ue:i oorlog
verwekt, do wet van 10 Mei 1900, op de
Ouderdomspensioenen volledigt.
De Midöenafdeeling heeft de volgende
wijziging voorgesteld
«Bij overlijden van de penaioentrekkeoden
worden de achterstallen, welke hun gedu
rende de oorlogsjaren verschuldigd varen,
betaald aan don overlevenden echtgonoot of
aan de kindsrea en kleinkinderen, bij wie
de pensioentrokktmde de laatste zes maanden
van zijn levon doorbracht.
1. Noch in reohte, noch in feite, raag de
arbeid van 6on menschelijk wezen vergele
ken worden aan eane koopwaar of aan een
handelsartikel.
2. Het vereenigings en samenspannings-
recht wordt gewaarborgd aa i werkgevers
en arbeiders, voor alle doeleinden welke
niet strijdig ziju met de wet.
3. In nijverheid of haüdel mogen geene
kinderen beneden de 14 jaar aan 't werk
czet whrden, ten einde de ontwikkeling der
krachten en het onderwijs van het kind te
vrijwaren.
Tuwchen de 14 en de IS jaar, mogen
jongelingen en meisjes slechts gebruikt
worden tot een work dat overeenstemt met
hunne lichamelijke ontwikkeling en onder
voorwaarde dat hun beroeps- of algemeen
onderwijl verzekerd blijft.
4e Iëcföre arbeider heeft recht op een loon
hem een fatsoenlijk bestaan verzekerend,
overeenkomstig de beschaving van ziin tijd
en land
5* Gelijk loon, zonder onderscheid van
geslacht, voor gelijk werk in hoeveelheid
en hoedanigheid.
6* Voor alle arbeiders, weekrust,waaron
der don Zondag, ingeval van onmogelijkheid
gelijke raat.
7® Beperking der werkuren in de nijvor-
heid, op basis van S uren daags op 48 uren
per week, uitgenomen voor de landen waar
de klitta£tvoörwaardin, da slechte ontwik
keling d&r nijverheid of andere bijzondere
voorwaarden, «en zeke verschil in de op?
brengst van üet werk kenmerken.
Voer d$$f) landen, zal de internationale
Arbeidscoirförencie de aan te nerneu grond
regelen bepalen, welke zoo veel mogelijk
uilen overeenkomen met dezo hierboven
opgegeven.
8. De vreemde arbeiders, wettig in een
land toegelaten, alsook ljuane familiën,
zullen voor al wat hun positie als arbeiders
ea maatschappelijke verzekeringen betref'.,
recht hebben op dezelfde behandeling, als de
onderdanen van het laml waar zij vsrbüjven.
9. Alle staten moeten een dienst van
werkopzich'ers inrichten, ten einde de
toepassing dar wetten on regiomenton be
trekkelijk de^bescherming der arbeiders to
verzekeren.
Deze dienat most ook^jvr^trwen-Jje'vatten.
Da Dultschers deza wsek ta Versailles
verwacht.
Volgens Le Journal hoopt de Raad
der Vier den 14 dezer da grenskwesties ge
regeld te hebben en de Duitsche afgevaar
digden in den loop dor aanstaande week te
Versailles bijeen te roepen.
Da Volkerenbond
De vergadering der Volkerenbond-kom
missie duurde tot middernacht. President
Wilson besprak 't amendement van Frankrijk
eu dor onzijdige Stalen betreffende de inrich
ting van 't Internationaal Hooggerechtshof
eu de uitvoering der vonnissen. Besluiten
werden uiat genomen.
door Raoi'l De Navbry
(54° VERVOLG.)
De waarheid is. dat de oude vrouw zeer
bedreven was geen enkel gewas der velden,
bosschsn en moerassen, of zij kende liet. Zij
plukte ze in hun jaargetijde en bediende er
zich vtarvolgan3 van om do kwalen le geu
zen van hen, die zich lol haar wendden.
De armen werden over het algemeen good
ontvangen. Doch, liet een rijke pachter haar
ontbieden, dan maakte zij geen haast en
genas hem slechts onder voorwaarde dat hij
de armen dio zij noemde zou ondersteunen.
Zij was arm, zeur arm hare wetouschap
bracht sleohts voordeel aan anderen zij
zelve leefde van de opbrengst van haar apin-
i.owislzij dronk d6 melk barer geilen eu
maakte van het overblijvende kazen voor de
wintermaanden. Vier donkerkleurige scha
pen verschaften baar wol, welks zg grof spon
en do waver maakte er «ene stevige stof van
zoodat hare rokken langen tijd aan da dis
tels eu doornen weerstand konden bieden.
liet inwendige van haar huisje bestond
uit twee vertrekken. In het eeiste g&de&i'.e
bevond zich hare legerstede, groot als ee
schapraai, en dat mot twee houten deura.i
kon gesloten worden. Eane kist, een koffer,
eau spiiaitovvial en eonige stoelen zonder
leuning vormden het nederig huisraad. Bo
ven dan schoorsteen prijkte lmt tinnen vaat
work, de eonige weelde van dit huis der
armoede, eene herinnering aan een door
Joanae verricht goed werk.
Drama der zinneloosheid^ te Gent
Een I4jarig meisje poogt een 2jarig kindje
levend te begraven
De 14jarige Victorine Vormzeele, wonende
Bommelstraat, 29, to Gent, had het 2jarig
kind, Gabriëlle DaBruyne, wonende an hare
buurt, medoj»elokt.
Gekomen langs een afgelegen weg, gele
gen achter de kerk van St. Pielors Aalst,
wierp Victorine Vormzeele, het kind in een
droogen put van ongeveer 50 centimeters
diep.
Onmiddellijk bedolf zij hot kind mot aarde
en den put trapte zij d n met hare voeten
effen, alzoo het meisje levend begravende.
Gelukkiglijk-werd hot misdadig voorno
men gezien door personen, die daar in de
nabijheid werkten, en Yictorina Vormzeele,
uiet met het kiad ziende lerugkeeran, snelden
zij ter plaats en entgraafden het kind, dat
gelukkiglijk nog ademhaalde en spoedig tot
het leven kon worden teruggeroepen.
Victorine Vormezeslo weri op last van
den heer policiekömraiasaris Piron, door Dr
Vercouillie onderzocht, die bij hoogdringend
heid hare opsluiting in een gesticht bevool.
Het kind De Bruyne, dat talrijke kneu
zingen aan den buik droeg, is buitea gevaar.
Uit Dresden wordt gemald, dat M.
Nauring, de rniater van oorlog, Zaterdag
namiddag vermoord word.
Eene betooging van oorlogsverminkten
had plaats gehad. Zij zondon eene afgevaar
dlgiog tot dop minister van oorlog, doch
deze weigerde hen te odtvangen.
Zulks veroorzaakte eoue hevige woede
onder het voffl en de menigte dreigde het
ministerie van oorlog in te nomen. Iu aller
ijl doden do overbadèn troepen komen, doch
de menigte ging deze te gemoet en weldra
maakten do soldaten gsmeano zaak met de
betooger3. Zij gaven hunne wapens af ou
deze werden deel3 in 't water geworpen,
deels tegen het ministerie van oorlog ge
richt.
Aodere troepen werden ter hulp geroepen
en er onlstoud een straatgevecht, dat eindig
de met do overgavo van Ja troepen.
Nu werd een lievig vuur gericht tegen hot
ministerie van oorlog. Weldra was er geen
deur of ruit meer geheel. Plotselings hield
hat vuren op en het ministerie werd stor
menderhand door de menigte ingenomen.
D8Z9 zotte zich op zoek naar den minister en
na lange opzoekingen werd hij ontdekt in
een klsio kabinet alwaar bij zich verscholen
had. Hij werd op straat gesleept en daar
vreeselijk door de woedende menigte mis
handeld. Dan wierp men hem over de horst
wering der brug over de Elbe. Hij kon zich
nog vastklampen, doch moest weldra lossen.
Dan wilde hij over don stioom zwommen,
doch de menigte loste r6»olver en geweer
schoten op hem. Dooreen kogel in het hoofd
getroffen, zonk hij in de diepte.
Zijn lijk werd nog niet teruggevonden.
De sekretaris van den minister onderging
hetzelfde lot.
Nog eenige dagenen de tijd op inschrijving op de LEENING
VAN NATIONAAL HERSTEL zal geopend worden. De
regeering heeft een beroep gedaan op de Vaderlandslielde der
Belgen. Het is noodig, dat elkeen dien oproep edelmoedig
beantwoordt en medewerkt om die onderneming te doen slagen.
Alle goede Burgers moeten binnen de aanstaande dagen bij het
voorbeeld van hun persoonlijke inschrijvtng voegen den steun
hunner propaganda in de kringen waar zij een heilzaam invloed
kunnen uitoefenen.
Gij zult inschrijven en gij zult rond U doen inschrijven.
De huidige omstandigheden maken de voorwaarden van de
nieuwe Leening bijzonder aantrekkelijk. Die voorwaarden zal men
niet meer terugvinden. Het is een reden te meer voor ons om onzen
burgerplicht te vervullen en onze kapitalen te doen gedijen.
Da v/and die hot woonvertrek dor ouda
spinnerij van den stal setioidde, bestond uit
wilg-en taenen eu brem. Wanneer zij er
overheen keek, kon Jeanne hare zeer lieve
eitjes zien zij pasteer op, praatte*er mede
n zong zelfs voor hen do vroolijke wijfjes,
die zij vrotger, toon zij nog een jong on
vlug meisje was, placht te ziugen, zoo dik
wijls zij de kudde naar de hei (te dreef.
Dien morgend had Jeanno bijtijds hunne
kribbe van versch gras en welriekende bloe -
men voorzien, en de geiten krabbelden er
even prötig als bevallig aan.
Op den hoek der tafel een reusachtige
rozenkrans van zwarte kralen, die te kennen
gaven dat Jeanne op den eersten toon der
kerltklok wachtte om naar do H. Mis te
gaan.
Juist wond zij den paternoster om haren
arm, toen de deur door eene vreesachtige
hand werd opengeduwd.
Goeden morgend, Jeanne, klonk het
met eone zachte stom.
Ila, zijt gij het, mijn jongen ant
woordde liet oudje. Dio leelijke smid heeft
taker zij tv» vrouw weer geslagen en gij komt
om oe i potje zalf Zooveel gij er maar
w.livoor iïo arme martelares Maar al zou
het mij slechts «en woord kosten om Radoc
van zijn ramshoorn te verlossen, een gebaar
om Tréeor zijn oog terug to bezorgen en
een slap om bot leren van Jean l'Enclume
to radden, daar, ik zou het niet doen.
Zoo was do eude modelijdend voor de
verdrukten, voelde zij slechts vorontwaardi'
ging voor de beulen.
Zondag had eon grootse:.e, indrukwek
kende plechtigheid plaats, ter nagedachtenis
vail M. Ferdinand Lenoir, al'deeliugoverste
in het minslerie van spoorwegen te Brussel,
die te Gent door de Duuschers tar dood ver
oordeeld werd wegens spioeneering en aldaar
iu do 8t« delijke schietbaan was terechtgo
Ik kom ook uiet voor hen, Jeanne
Ik begrijp hot al, hernam de oude mat
medelijdende slem, gij zijt wear geslagen,
en misschien nog meer dan geslagen.
Driftig sloagzij de mouwen van lijfrok op
ontdekt© blauw© plekken op zijn arm.
O, die lafaard een lcind slaan I En
avre viugors, die hij had gevijld, laat ze nog
eens zien
Patira strekte zijne handen uit.
Gij hebt u gekwetst 1 gij bloedt riep
Jeanno uit. Wat een schrammen! Arme jon-
gen I
Ik heet ook Patira, moedertje
De leerjongen liet de oude vrouw begaan,
toen zij zijne armen met haar zalf insmeerde,
waarvan hij de onderviading en de kracht
kende daarna hernam hij op nog be
schroomder toon
Gij zalt mij een dienst moeten bewij
zen, Joanne.
Welke, mijn jongen
Mij eon uwer 'geiton afstaan.
Een geit afslaan 1 Weet ge wel wat
ge daar vraagt
Een groot offer, dat ik.
En wat zoudt ge r 'ne geit be
ginnen
Ik zou ze meenomen. Maar, wees ge
rust, ik zal er goed voor sorgen, Jéanne.
Patira tastte in zakken en haalde een
linnen builtje te voorschijn, waaruit hij Ie
tweo dukaten nam, dio de markiezin van
Coëtquan hem eens geschonken had.
Uwe geit ii zeef zeker moer waard.
Maar de reat zal ik binnenkort bijpassen,
steld, in de akeligste omstandigheden, wolke
hier tor eeuwige herinnering wel dienon
herhaald te worden
Lenoir werd naar de schietbaan geleid,
en toen hij daar kwam, zag hij den lijkwa
gen, welke hem eeniga oogenbUkken later
naar het kerkhof zou voeren. Naast èen
boom, waartegen hij leunen moest, om zich
te laten neerschieten,plaatsten deDuitschers
zijn doodskist. Toch toonde bij geen vrees.
Hij weigerde den blinddoek. Toen 't bevel
tot schieten zou gegeven worden, vroeg de
officier hem nog, zijn medeplichtigen te
noemen in ruil van zijn leven. Leuoir ant
woordde fier Schiot mij dood 1 Love Bel
gië Love de Bondgenooten Leve de Ko
ning I Daarna viel hij onder de kogels....
Om 1/2 ure stelde zie!: de stoet zich in
beweging op d9n Kouter, om naar hot ge
meente kerkhof het stoffelijk overschot van
den nederigen held te gaan afhalen.
Midden de diepste ontroering voerden daar
het woord, MM. Taylor, voorzitter van het
inrichtend Komitoit, le Brussel en Henri
Boddaert, advolcaat, die Lenoir verdedigde
voor don Duitsohon linjsraad, doen wieDS
welsprekendheid en talent den oagelukkigen
niet kondon redden.
Da lijkkist werd in een lijkwagen be
spannen met vier paarden, omringd door
eene eerewacht padvinders en treinover3ten,
onder het spelen van treurraarscben, naar
St. Pietetatatio gevoerd, eu om 12 3/4 ure
vertrok de bijzoudere trein naar Brussel.
In de statie van Brussel bevonden zich
bene vena talrijke afgevaardigingen van
maatschappijen van spoorwegbedienden,
afgevaardigingen van het 8a, 18° en 19®
linieregiment, van do Garibaldibrigade,
van de Kanadeosche en Engelsche policie
alsook eon Fransch officier.
Op het baarkleed,eene nationale driekleur
werd door kolonel-generaal Baron do Moor
m naam des Konings, hot krui3 van officier
der Loopoldsorder vastgespeld. MM. Tod-
delier, administrateur, voorzitter de Spoor-
wecen en Eujl, volksvertegenwoordiger,
brachten r'erende bewoordingen hulde
aan den r. eu moed van den held.
de Kou, in naam van dan Senaat,
sprak de erkonLelijkheid uit aan de gevallen
beid- n.
Ik heb mijn baas gezegd, dat ik voortaan
ais een knecht betaald wil worden.
Wat hoor ik nuIk begrijp or niets
moer van Patira, die lot Jean l'Enclume
praat al3 een heele man en een weekloon
van hem eischt Ea hebt gij dat gedaan
Ja, moeder Jeanne.
Maar, wie heeft u daartoe den moed
gegeven f
Eon eed, dien ik iemand gedaan heb.
De spinster beschouwde den knaap met
klimmende verbaasdheid.
Ik begrijp er niets meer van, niets
meer, mompelde zij.
't Is niet noodig dat gij het begrijpt,
Jeanno, om mij te helpen. Het betreft een
goed werk, dat toewijding vordert, en daar
^ij door eene ondervinding vaa een geheel
monschenleren weet wat dat i3, zult ge mij
gaarne helpen om u na te volgan. Ik ben
zwak en wordt geslagen ala La Flanme,
vertrapt als esn worm maar in een enkelen
nacht heb ik mij opgericht, ben ik gro.ot ge
worden en misschien wel een weinig belan^
stelling waardig... Dooit heb ik kwaad ge
daan, mijn woord mag a dus wel vertrouwen
inbeezemeo,
O, wat dat betreft, dat schenk ik u,
jongen liof... Uwe blauwe oogsn zijn helder
als de"hemel en er vloeieo woorden vau uwe
lippen, die ik niet in u gedacht had... Maar
gij vraagt mij to veel, kind.. Een van mijne
geiten dat is, Patira, eene van mijne
beste vriondiinetjos want dat zijn mijne
geilj»3... zij praten en spreken met mij, ik
versta hunne taal, (Vervolgt.)
Eindelijk sprak ook de Italiaanscho kapi
tein Zonitedlo eenige woorden.
Om 3 1/4 ure werd het lijk op een kanon-
affuit geplaatst, getrokken door 6 paarden.
De lijkstoet zette zich in beweging naar
Jette.
Op het graf werden nog verscheidene
lijk red en uitgesproken.
Overal, zoowel le Gent als te Brussel,
verdrong zich eene ontelbare menigte, welke
diep geroerd het lijk van doa heldhaftige»
Lenoir grootte.
EEN EN ANDER
Vele paarden die eens aon 't front
dienst bewezen, zijn stekeblind geworden,
't Zelfde geldt voo? da soldaten, die in 't
«erst dat da stikgassen werden gebruikt, h^t
gezicht verloren. Indien men doza ooglijdefh
wat vroeger van het froet hadde verwijderd!
en verzorgd, zouden er velen het gozioqt
behouden hebben. Nu, de oorlog heèft oljs
vael geleerd en 't schijnt dat er door Fa'an-
sche oogmeesters reads een geneesmiddel
voor zulke blindheid is uitgevonden. Zooveel
te boter 1
Do Bond der post, telegraaf en telefoon
bedienden had sedert eenige weken oi*a
duurtebijslag aangevraagd voor deweduw.^i
der gefusiljeerde of in ballingschap gestor
ven agenten, alsmede voor do zieke kandi
daat briovonbestellera. Dat is uu in orde
gebracht al de onderagonton op den
zelfden voet gebracht.
Onderaardsche gangen voor treinver
keer heet men tunnels. De tunnel op den
ijzerenweg van Ronse op Audenaarde vloo.g
in de lucht, juist vóór den wapenstilstand.
Men is bezig roet de noodige delvingen te
doen en welhaast zal hij wederom doorgang
laten aan onze stoompaarden en wagens. De
twee langste tunnels in Europa zijn do
Simplon, 19825 metera en onder den Sint
Gothard, 14985 motera lang. Beide verge
makkelijken het verkeer in Zwitserland. De
tunnel van Geeraardsbergen bleef onge
schonden.
De belastingontvangers zijn door den
minister verzocht g9wordon# gem.\k van
betaling te verleecen aan do bij het leger
opgeroepen burgers, die, om hun fiskus,-
pliohten te verrullen, aan hun gezin da
noodige gelden zouden moeten onttrekken.
Trouwens zal de begreotiog der ink-Qinston
en middelen voor 1919 een bepaling B$val>
ten, dio de verjaring, in plaats vsn tirij tót
vijf zal verlongen.
Gedurende deu oorlog van 1870/71
leden 125,000 Franscha soldatou aan de
pokken en 25000 kwamen er door om. Bjj
de verbondenen in de vier jaren langen strijd
•werden slechts 12 strijders ziek van dio
kwaal en enkel één stierf ervan. Nooilkende
men een oorlog zonder besmettende pokkeu.
Wat de zorgen der geneesueoreu en ook de
inenting vermogen.
Een telegram uit New York meldt, dat
de italiaanscho motordrijver, Ralph Palm»,
te Los Angelos (Californie) op de autobaan
Santa Monica, 7 mijlen 3/8 (11 klra. 868
m.) iu 4 m. 22 s. gedekt heeft, wat gelijk
staat met 167 kim. 369 m. in 't i. .e het is
het nieuw record op die baan.
Da militairen gedurendn den oorlog
ontslagen eo da rechthebbenden op het pen
sioen van 100 frs. toegekend aan de dragers
van een nationaal orde worden borioht dat
het 1° kwartaal 1919 van huu pensioen be*
taalbaar wordt bij den Agent der Sohatkist
hunner verblijfplaats van af 16 April, op
voorwaarde nochtans dat zg hun juist adres
bij het Ministerie van Oorlog, Diroofie d$r
pensioen en hulpgelden, hebben aango^yveó.
De termijnen van voor het eerste kwatfè
taal 1919 kunnen slechts einde April betaal
baar gemaakt worden.