3e Vredeskonlerencie Hef VröuwêüsTemrecht en de kiesMariieid in frankrijk door de kamer gestemd De Belgisch=KolIandsdie onderhandelingen De Keizer is zot M. Moyersoen en de Taalkwestie Stoutmoedige baodieterij te Vorst. Bureelan: Kerkstraat, 9 en 22, Aalst. Telepboon "1 O CENTIEMEN Drukker-Uitgever: J. Van Nüffel-De Genbt. publiciteit buiten I! nummer bestaat uit 6 bladzijden en alecht8 ID centiemen verkocht worden. Deze week heeft do Franscke Ka mer met 344 stommen tegen 97, een wetsontwerp aangenomen, waardoor alle wetten en schikkingen, betrek hebbende op do kieziugon en de kies baarheid voor alia gekozen vergade ringen, voortaan toepasselijk zijn op alle Franscho onderdanen, zonder onderscheid van geslacht. De vrouwen zouden dus zoowel ïiiesbaar zij voor nmnicipalen raad, voor Kamer en Senaat, als de mannen en tevens ook kiesrecht hebben De Senaat moet du echter nog uit spraak doen. Niettemin is liet eene prachtige overwinning door de vrouwenontvoog ding behaald. I>aar hierin België, door de tegen standers van het vroawenstemrecht allerhandeonnoozele argumenten voor den dag gehaald werden, om hunne tegenkanting te slaven, laten wij hier conige zinsneden volgen, uit eene redevoering door M. Viviani, ten voordeden van itf t vrouwenstemrecht uitgesproken Men heeft beweerd, dat het fami lieleven zou vernietigd worden, door het toekennen van het munïc'pale stemrecht. Ziet men in een gezin, alwaar grootvader, vader en -oen soms van verschiliige dunkwijv zijn, daarom twist ontstaan Is he. .ami- lieieven daarom in gevaar In vele werkersgezinnen 19 het familieleven onmogelijk doordien de vrouw genoodzaakt is, den geheelen dag te gaan arbeiden. Alleen de vroo- wen kannen bier nuttige en doeltref fende wetten ontwerpen. Men zegt dat de vrouwen het stemrecht niet vragen. Wanneer wij werkerswetten stemden, hebben wij de goedkeuring der belanghebbenden gevraagd Neen. De arbeiders waren vlakaf Legen de wet op de syndikaie vrijheid, tegen de wet op de zondag- rust, tegen de wet op do' werkerspen- sioonen, tegon de wet op de sociale gezondheidsleer. Indien wij moeten wachten, om eene wel te stemmen, tot alle belanghebbenden 't akkoord zijn, dan kunnen wij er uit trekken on plaats maken voor eene vergade ring van notarissen, die de akten welke op to maken zijn iiUi'nen enre- gistreeron. De godsdienst heett invloed op de vrouwen doordien de vrouwen al to veel door de maatschappij verwaar loosd worden. Ons land was steeds de voorwacht der andere landen. In alle andere landen is hel poiitiek stemrecht aan do vrouwen toegestaan en hier in de Franscho Republiek zou men het wei geren (1) - Ixi bet vredesverdrag is er een artikel zeggende, dat al de inwoners van het Saargebied, mannen en vrou- v en, na vijftien jaar zulten moeten beslissen, of zij bij Dnitschland ol bij Fia: krijk willen ingelijfd zijn. De Duitscbe vfouw zou mogen stemmen,en op honderd meters van daar, zenden onze goede Franscbo vrouwen uit den Etzas, dio tot ons zijn teruggekeerd zonder ons ooit ver laten te hebben, moeten zwijgen Dat kan niet. Gedurende vier jaren beeft de vrouw zich onderscheiden in de hos pitalen aan en achter het front, haar leven blootstellende,en er zouden thans mannen gevonden worden in deze republiek, die met bet ideaal van de republiek,met de liefdadigheid zouden afbreken. Dat kan ik niet gelooven. Indien wj bet Republikeinscbe Frankrijk in een minderwaardigen het Arrondissement Aalst, zich te wonden tot liet AgeD'schap IIavas, S, Martelaprplein, ward. Ondervraagd legde hij weldra volle digg bekentenissen af. Sten vond evenwel in zijn bezit talrijke papieren wolke zijne bekentenissen volkomen overbodig maakten. B. ia ter beBcliikking van bet parkon op- gestolen. Heronderzoek wordt ieverig voortgezet. A W te Brussel8, Place de la Boerse, Parijs en 105, Cbeapiide, Londen. natiëq, indien wij, de zonen der om- wentëlijig achteruitgaan, omdat wij edelheid en grootheid ontberen dan zou men ons kunnen vragen, wat ons nog overblijft aan iever en vuur, om de groote hervormingen, welke de toekomst ons voorbehoudt, aan te vatten I*. M. Viviapi word geestdriftig toege juicht. En 't was verdiend ook. (1) De Fransche staatsman, slo echter den bal mis, waar bij zegde dat bet vrouwenstemrecht in alle na tiën toegestaan is. Hier in Beigie is men maar alleen 't akkoord voor gemeente en provincie. Voor Kamer en Senaat zal het mter komen ïïoever men staat. De onderhandelingen zijn voor het oogen- LLik geschorst, daar M. van Karnebeek naar den Iiaag is moeien terugkeeren om er bij zijn gouvernement verdere onderrichtingen af te halen. Er is inderdaad vastgesteld geworden, dat het antwoord door de leider der Ilollandsche afgevaardiging gegeven, niet in overeen stemming te brengen was met do beginselen bevat in de nota vanM. Pichon aan Hollaud. Daarin werd klaar en duidelijk gezegd Het algemeen doel dezer herziening is Belgie, gelijkvormig de strekking van den Volkerenbond, te ontslaan van de begren zingen aan zqne souvereiniteit opgelegd door do verdragen van 1839, en aldus, zoowel in 't belang van Belgie als in 't belang van den.wereldvrede, de gevaren ea allerhande moeilijk lieden, uit die verdragen voortsprui tende, uit den weg te ruimen. De kwestie biedt zich du3 in haar geheel voor den raad der ministers van Buitenland- sche zaken der vijf groote mogendheden. M. van Karnebeek heeft echter verklaard, dat zijn gouvernement bereid wa3 deel te nemen aan deze herziening, on.Jer volstrekt voorbehoud, dat het statu quo zou behouden olijven voor wal betreft het grondgebied van Holland. Daar do ministers van Buitenlandsche zaken evenwel van oordeel zijn, dat do kwestie in baar ge'ti9el moet tor bespreking komen, hebben zij den Hollandachen afge- vrardigde verzocht, bij zijn gouvernement om nadere onderrichtingen te gaan, en van zijn gouvernement la verkrijgen, dat de bespreking zonder beperking kan geschieden zelfs op risico, dat er aan bet Hollandseh grondgebied zou geraakt worden. De kfezingen te Maastricht. Een be- teekenisvofle uitslag. Bg d8 municipale kiezingen welke te Maastricht plaats hadden, is M. Giliasen, de leider der aarïhechtiiigsgezinden, door de voorkeurstemmen eerst gekozen geworden. Het oordeel van een Engelsch blad LONDEN, 24 Mei. De Morning Post wijdt een lang artikel aan de herziening van de verdragen van 1839, en zegt dal Holland wel kosteloos en zonder dat er drukking uitgeoefend wordt, aan Belgie den zuidoevor der Schelde en Limburg zou mogen afslaan, aldus uit vrijen wil en op minzame wijze, de opofferingen en het lijden van hare zuster- natie herkennende. Deze gebieden zijn nutteloos voor Holland en in alle geval is de landtong van Limburg ten gevaar geweest voor Belgie zoowel als voor Frankrijk. Om die redenen zou Holland op die punten mogen toegeven. Wat de hou ding van Eogeland betreft in deze kwestie, er is slechts eene enkele mogelijk, namelijk, met alle kracht de wensohen van Belgie te steunen. Zoodoende zal ,het de belangen en de veiligheid der Entente op Je beste wijze dienen. (Reuter), Êene erge 'zaak te Brussel In een groot bankhuis te Brussel is eene erge zaak aan 't licht gekomen. Vooraleer uaar het front te vertrekken had zekere M. X., in deze bank eeue som van 102,000 fr. neergelegd. Toen hij na den wapenstilstand zijn geld wilde gaan afhalen, stond hij niet weinig verbaasd te zien, toen men hem zegde, dat de som reeds afgehaald was. Op zijne klacht werd onmiddelijk onderzoek geopend en weldra kreeg men de overtuiging, dat de pliohtige een gewezen bediende der bank was, zekeren B. Deze was er in gelukt bij middel van valsche bor- dereelen geheel het kapitaal van M. X. op te strijken. De boeken van B. werden nage zien en men vond er tnlrqke bedriegerijen in. De kerel had zekeren dag zijnen post ver laten. Men weet niet hoe, bad hg zich door de Dofitschers reispassen voor Afrika doen afleveren, doch was niet verder gegaan dan tot Engeland, alwaar hij met de gestolon som goede sier maakte. Eenige dagen geleden kreeg hij echter heimwee en keerde naar Brussel terug, toestand stellen tegenover de andere, alwaar hij bij itjne aa "komit aangehouden Le Petit Journal verneemt uit Zurich, dat aangezien du Enlento t-r vast aan houdt, Willem li voor hare rechtbank te dagen, zijne bewonderaars onophoudend op zoek zijn achter middelen, om hem aan de ver diende straf te doen ontsnappen. En evenals voor allo groote misdadigers, komen zij nu voor den dag, met de bewering, dat Willem II onverantwoordelijk is. Een gekend specialist voor geesteskrank heden, de Munchenerdokfer Paul Tesdorff, heeft eene broohuur uitgegeven, getiteld De Ziekte van Willem II waarin hij tracht te bewijzen dat do keizerlijke misda diger aan periodischon waanzin lijdt, vor- oorzaakt door erfelijke ontaarding.... De sclirijvor drukt ook nog zijn verwon dering uit, dat oen beschaafd volk zooals de Daitschers zich zoolang door een zinne- looze heeft laten bestoren I do 3HLa,.E3a.©x\ Plaatsgebrek verplichtte ons. in ons num mer van Vrijdag, de redevoering van M. Moyersoen in het debat over de taalkwestie zeor beknopt weer ie geren. Wij willen Cr hier thans op terugkomen, vooral daar het er op aankomt, klaar en duidelijk positie te nemen, en doelen dus de redevoering van M. Moyersoen in haar ge heel mede DE HEER MOYERSOEN. Het initia tief van den heer Van de Vyvere werd fel beknibbeld. Men heet het ongepast en zelf erger. Men moet het vertelaol geen ingang laten vinden, als zou deze interpellatie de Kamer beletten de belangrijke wetsontwerpen die aanhangig zijn, 16 bespreken. Die ontwerpen kunuen thans niet worden besproken, ver- mit3 er geen verslag .v-erd over uitgebracht. Ik meen dat deze interpellatie plaats vin den moest. De Vlaamsche beweging heeft diepe wortels, strekt zich wijd uit, en be antwoordt aan ernstige verwachtingen. De heer Janson stelde het overigens, enkele dagen geleden, vast in een art. van den Soir. Het initiatief der inferpelleerders was noodzakelijk en bad ook, ik durf het zeggen, een gelukkigen afloop. Kalmte diende le komen tegenover kommer en vooringeno - menheid, en daar is men in gelukt. Ea laten wij het eens te meer zeggen, dat de Vlaamsche beweging hoegenaamd geen vijandelijkheid koestert tegenover do Walen of tegenover Frankrijk. Ziet trouwens op wat geestdriftig onthaal do Vlaamsche bladen en het Vlaamsche volk de Fransche troepen na 's lands bevrijding hebben onthaald. Anderzijds hebben wij, wat de heerTroclet ook moge zeggen, niets gedaan orn do Vla mingen tegen de Walen op te hi'.sen. De vraag era uitlegging kwam nog te ge paster uur om reden van de verwarring die men moedwillig en gedurig aan tusschen bot aktivisme en onze zaak zoekt te brengen. M. DESTREE. Gij hebt die mannen nog niet over boord geworpen. M. MOYERSOEN. Wij deden hel en blijven het doen. Het aktivisme was eene misdaad. (Wm verschillende zijden links Ha l Ha dat is gesproken, dat Do heeren Van de Vyvere, Van Cauwelaert, Vandeperre hebben hot met mij verklaard. {Zeer teel van dezelfde zijde). M. DESTREE. Niet op zulke stellige wijz9 1 M. MOYERSOEN. Het aktivisme was eene misdaad vooral tegenover het Vlaam sche volk. Het lieeft eene reaotie doen ont staan, waar het Vlaamsch gedeelte van het land het slachtoffer van is. Om hat Duitsche aanbod tot verwezenlijking van hun pro gramma af wijzen, mocht het de Vlamingen niet mangelen aan de zuivere vaderlandslief de Zij verdienen niot het slachtoffer te wor den van de terugwerking die heden ten dage het op allen gemunt heeft. En onder heo die slachtoffer zijn van deze terugwerking, zijn er talrijke landgenooten die, nog geen maand geleden, voor ons streden aan den overkant van den Ysor. Ten slotte zeg ik, dat de beweging die door deze reactie ontstond soma de palen le buitenging. Uit dien hoofde was de rodevoe ring van den be-»r Van de Vyvere uitstekend Met klaarheid, met gematigdheid heeft hij •en programma voorgelegd dat wij leu volle bijtreden en dat neerkomt op dit eeoige woord gelijkheid. Het zal misschien verwondering bam als ik U zeg dat dit programma door de liberale vooruitstrevende partij word aangenomen, die het in 1887 heeft gestemd en zijne ver klaring van beginsel heeft vernieuwd in 1890 en in 1894. Gij eiet dus dat dit programma niets wil onderst boven keeren. 't Is overigens dat van de Troonrede, van dit instellend charter der Regeering van nationale eendracht. Daarom verwondert het mij dat mon pro testeert tegen do vervlaamscLing der Univer siteit van Gent. Zij is besloten in de Troon rede. M. NEUJEAN. "De Troonrede spreekt niet van de vervlaamsohlog der Universiteit van Gent zij spreekt van de grondslagen te leggen eenor Vlaamsche Universiteit te Gent. M. MOYERSOEN. De zeer bepaalde gedachte der Regeering is le Gent eene Vlaamsche Universiteit op te richten. M. NEUJEAN. De Regeering heeft nooit van te voren de zaak beoordeeld. M. DELACROIX, minister van financiën. De Regeering hoöft gezegd de grond slagen eener Vlaamsche Universiteit te Gent. Wij logden eeue zeer duidelijke verkla ring af. De lieer minister van wetenschappen en kunsten duidde U een deel aan van wat er gedaan werd en toonde U aan dat hij geen maatregel nam die de verwezenlijking dier Vlaamsche Universiteit zou belemme ren. Doch dit zal het werk dei aanstaande Kamers zijn. M. MOYERSOEN. Wij zijn ongeluk kiglijk niet in staat de verwezenlijking van onzen eisch door te drijven. Met 's Ministers verlof zal ik hem zeggen dat hij gisteren met weinig uitslag op de in terpellatie heeft geantwoord. Hij heeft een I tekst uit Rodenboch aangehaald Wat Waisch is. valsch is Slaat al dood S dien hij vertaalde Tout ce qui est wallon est faux Tuez tout M. MASSON, minister van oorlog. Ik heb niot vertaald ik heb gezegd dat ik er niet toe bekwaam was. Ik heb eene mij overgemaakte vertaling ervan aangehaald. M, MOYERSOEN. Men heeft u in dwaling gebracht, Mijnbeer de Minister. Dit woord was het paswoord der Brugsche Met ten in 1302 f Uitroepingen M» MASSON, minister van oorlog. - Dit woord ecliter vond men in soldatenbrieven, waarin het op de huidige gebeurtenissen werd toegepast. (Ha ha IJ M. MOYERSOEN.Het gebruikte woord walsch i» beduidt niet vVallon (Waal), maar wel de vreemdelingen. Het is dus vol strekt bespottelijk een boek voor zulk woord te verbieden. M. RUZETTE, minister van landbouw. Gij kunt aan dezen Minister niet een verbod toeschrijven, waarvoor hij piet aansprakelijk M. MASSON, minister van oorlog. De hoer Van de Vyvere kende dit verbod niet, het kwam voor onder zijne regeering. Overi- s, wat beteeken al dit gerucht rond die zaak zonder belang De ceasuur kan in dwaling zijn gebracht.. M. VAN DE VYVERE. Ik verweet dit feit den minister niet. M. BRUNET. De dooden worden ge ïnterpelleerd, dan moeto» de lerenden wel ntwoorden. M. MOYERSOEN. Ik aarzel niet, een onderscheid te maken tusschen den Minister en zij» bestuur te betreuren is hel echter dat 's Ministers bevelen niet worden nage- leefd. Dagelijks stellen wij het feit vast dat aan de lieden die niets dan vlaamsch kennen mededeelingeo in het Fransch worden ge stuurd. M. DESTREÊ. Hetzelfde gebeurt bij ons ook, doch wij houden er geen verzame ling op aan. M. MASSON, minister van oorlog. Mij werd een brief gezonden van een zeer onte vreden Waal, omdat bij een vlaamsch sohrij- ven had ontvangen. M. MOYERSOEN. Ik trek uw goeden wil niet in twijfel, doch ik wijs U op een bestaanden toestand opdat gij er kunt veran dering in brengen. M. LAMBORELLE. De heer Minieler heeft verklaard dat hij de wet van 1913 zou toepassen. M. MASSON, minister van oorlog. Gewis M. MOYERSOEN. Het is eene zaak van algemeen belang dat men voldoening sohenke aan de Vlaamsche bevolking, en dat vrede en eendracht worden herbrachl waar thans verbittering heerscht, (Toe)ui' chingen van verschillende zijden. Woensdag morgend bad een oudheidskoo- per, M. O.., wonende Bloemistenstraat, een akkoord gesloten met een onbekende, die hem een belangrijken koop voorstelde. Men sprak af Donderdag morgend om 7 1/2 ure elkaar terug te vinden ïo het Dudenpark le Vorst, alwaar de koopwaar zou geleverd en betaald worden. Donderdag morgend begaf M. G... zich naar de afgesproken plaats, dooh werd door den kerel en ©en zijner handlangers aangovallon, vreeselijk mishandeld en zijne brieventesoh, 1000 f. inhoudende, ontstolen. Daarna namen de bandieten de vlucht, bun slaolUoffer in eeu bloedplas achterlatende. M. C... werd naar 't polioiekommissariaat gebracht, alwaar men hem de ooodige zorgen toediende en hg Let signalement der ban dieten opgaf. Het parket is verwittigd. De Vliegtocht oyer den Oceaan Hawker zou levend teruggevonden zijn Vrijdag was er geheel den dag niets te hooren van Hawker en zijn gezel, de scheepskapitein Griève. En toch werd alle hoop nog niet opgegeven. Men vernnderstelt nog stoods dat hij door eon of ander schip kon opgenomen zijn in volle zee en door dit schip ergens zon aan land gezet werden. Vrijdag avond echter zond Reuters agent schap ons volgend telegram Ymuidbn, 23 Mei. Engelsche oorlogs schepen hebben een draadloos telegram opgevaugen, meldend dat de vlieger Hawker met zijn toestol drijvende word gevonden op 40 mijlen van do Iersebe kust, door een schip dat hem aan land bracht. Hawkor verklaart dat hij gedurig in den mist gevlogen heeft. Hij werd gedwongen neer te dalen in volle zee bij gebrpis aau brandstof. (Reuter) Eene sohoona daad Londen, 23 Mei. De Daily M&n bad reeds beslist, dat in geval de viiege! Hawker en scheopskapitoin Grieve bepaalt! als verloren mooie» aanzien worden, de prijs va» 250,000 fr. welke zij aangeboden had voor den wedstrijd, zou verdeeld worden tusschen do naaste familie!eden van da twee ongelukkige vliegers. Anderzijds zou het blad opnieuw 250,000 fr. uillooven voor den overtocht van dee Atlantische» Oceaan per vlieglaig. Nieuwe mededingers UB Lyon wordt gemeld, dat de Franschi lat tenant Roget, die onlangs in gezelschap van kapitein Coli, in 24 uren lijds tweern al Qe Middelandsche Zee over stak, een twee vlakker beproeft, waarmede hij den over tocht van den Atlantische» Oceaan wil wa gen. Hij wil echter dal zijn vliegtuig een normale snelheid Lebbe van 200 kim. per uur. Kapitein Coli zal andermaal zijn reis- zijn. Fiume zal geen beletsel zijn om te teekenen Men verzekert, dat M. Orlando verklaard heeft, dat de kwestie van Fiume geen belet sel zal zijn om den vrede te telkenen met Duitschlaod of g met Oostenrijk, daar Talie de kwestie van Fiume zal regelen met de andere Ententelanden, zonder dat de vijand daar tusschen te komen heeft. Htt eerste handteeken van M. Wilton, zou slechts voorwaardelijk zijn Een telegram aan de Sun meldt, dat de vrienden van M. Wilson, beweren dat de president slechts voorwaardelijk bet vredes verdrag zal teekenen en dat hij eene tweede maal zal teekenen, nadat de Senaat het goed gekeurd heeft. Indien de Senaat al le veel wijzigingen zou brengen aan het verdrag, <i*n zou M. Wilson weigeren eene tweed maal le teekenen 9" aan de» Senaat de ver antwoordelijkheid laten, den oorlogstoestand tusschen Amerika en Duilschland voort te zetten. De toebereidselen van h* Amerikaansch Agar. De medewerker van de Timks te Keulen moldt dai de (roepen bereid zijo od ia rukken indien de Duitschers weigeren hei verdrag van Versailles te teekenen. De medewerker van he'zdfde bhd le Comblentz seint, dat de toebereidselen van het Amerikaansoh leger reeds Woensdag begonnen. Dien dag reden 900 auto-camions van den linkeroever van den Rhijn naar Coblontz. Dezeaulos kunnen ieder 30 tot 40 soldaten, geheel strijdvaardig vervoeren. Deze optocht beeft op de inwoners van Gobientz den levendig6ton indruk gemaakt. De onderhandelingen te Spa Uit Berlijn wordt gemeld, dat de onder handelingen te Spa plaat9 hebben tusschen de Duilsohe afgovaardigden ter Vredescon- ferencie en de Duitsche vertegenwoordigers, omdat de telegrafische en telefonische be trekkingen tusschen Versailles en Berlijn zeer moeiigk zijn, en anderzijds, omdat bet Dnifsche gouvernement zoo spoedig mogelijk bet Duitsche volk wil inlichten over de Duit sche tegenvoorstellen. BAZEL, 23 Mei. Uit Berlijn wordt ge meld, dat het verloenen van 8 dagen uitstel aa» de Duitsche afgevaardigden, bijzonder lijk noodïg was, doordien de Bondgenooten verlangen, dat de antwoordnota ran Duitsch laod, niet alleenlijk fn bet Duitsch, doch ook het Fransch en in het Engelsch opge maakt weze. SPA, 23 Mei. Al do afgevaardigden uit Versailles en uit Berlijn zijn hier aange komen. Eene algemeene bespreking, welke zeer lang duurde had Vrijdag namiddag plaats. De afgevaardigden zouden reeds Zaterdag terug vertrekken, de eenen naar Berlijn, de andere naar Versailles. PARIJS, 23 Mei. De Paryzer blade i, zijn bel eens om t© verklaren, dat de tweeda reis der Duitsche afgevaardigden zeer ver staanbaar is. De onder andelaare, voor aleer een gewichtig bestuit te nemen, wille» zioh met han gouvernement 't akkoord stellen. 'jVerre van eeu afbreuk der onderhandelingen

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Volksstem | 1919 | | pagina 1