De schoolkwestie
Lijtei iet te Me M
Ministerie van Spoorwegen.
Het vertrek enzer vorsten naar
Engeland.
114— JS>AGWLu&.D 8
Dinsdag 5 Juli
Wosnsiiag 6 Juli
1921
Oe vrouw fcurpffljaster, soiispsn,
flemeenksserstans 8n Gülvanpr
Vei voer en verkoop van
geestrijke dranken,
XXVII» JAARGANG
NUMMER 154
CENTIEMEN -
WEKELIJKS 0=50 Uitgever: J. Van Nüffel-Db Grndï
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst!Tel.
Publiciteit bulten het Arrondissement Aalst, zich te wenden tot liet Agentschap Havas.S, Marlelaarplein, te BrusselS, Place de la Bourse, Parijs en O, Braam's Buildings Londres E.G.d
II. Zoë
ÏZon op3,56, onder 7,54 j
H. Godelive
ÏZon op 3,57, onder 7.54
Nieuwo Maan de 5
La Libre Belgique zegt dat de
redevoering van den minister Destrée,
Zondag te Roux uitgesproken, over
bet algemeen wel onthaald wordt door
d i rechterzijde, evenals door de ka
tholieke pers, en zeer slecht door de
liberale pers.
Esn gezaghebbend katholiek beeft
aan dat blad gezegd
«Ik denk dat de beer Destrée recht
zinnig is en dat hij eeno rechtschapene
poging doet om eens voor altijd op
oene billijke wijzo de schoolkwestie
op te lossen.aan welke vooringeno-
nienheid der anti-katholieken altijd
belet heelt eeue oplossing te geven
die volkomen met de rechtvaardig
heid overeenkomst.
Dat een socialistische minister naar
con midden gegaan is als Roux,waar
het socialism niet ver is van aan bet
Bolchevism te grenzen, om gedachten
vooruit te zottoii die zoowel overeen
komen met do onze, is eene kwestie
over wolke men zooveel en zoo driftig
beeft geredetwist, en dat bij die taal
beeft kunnen voeren in die plaats zon
der dat zulks bet minste lawaai beeft
verwekt, is een feit dat niet van betoe-
kenis ontbloot is en waarover ik, voor
wat mij betreft, mij verheugd.
Ik meen dat men zou kunnen over
eenkomen met de beer Destrce. Ik
vensch hot van harte. Wie weet
Misschien zullen wij de verbazende
zaak zien :'do schoolvrede en school-
gelijk beid, verzekerd door een akkoord
tusschen de partijen, na een strijd die
meer dan eene halve eeuw heeft ge
duurd.
Die hooggeplaatste persoon maakt
enkel voorbehoud ovor bijkomende
zaken.
«Lo People Hoofdorgaan der Bel
gische Werkliedenpartij schrijft:
Enkele dagen geleden zegdo de
heer Woeste dat bij er in "toestemde
bet ondersteund konfessionneel onder
wijs aan het toezicht van den Staat te
onderwerpen.
Indien do katholieke partij uitdruk
kelijk doze bijtreding bevestigt, mag
men zeggen dat de voetbrug over dc
klove geworpen is. Persoonlijk betwij
felen we niet dat do werkliedenpartij,
aan baar zelvcn getrouw, het woord en
het gebaar zal goedkeuren van haren
welsprekonden afgevaardigde by de
regeering en niemand is gemachtigd
dat de liberalen er zouden aan donken
voor hunne afzonderlijke rekening,
den ouden burgeroorlog van 1879 en
1884 te hernemen.
Het vrij onderwijs is oen feit dat
zich lieden zooveel te meer aan allen
opdringt dat het voorkomt als een der
onmisbare faktoren die moeten toe-
BE WEB KT KAAR
Eaoul De Navery door U.
o' Vervolg
Merk. kwam terug met de boodschap, dat
paler Athanasius binnen eenuur daar zou zijn.
De jonge man nam mot de lcinderer in
stilte pkiata om de tafelLidivina bediende
ben. Van tijd tol tijd zag men aan do bewe
ging l.s?er wenkbrauwen, dat zij moeite had
om hare tranen te bedwingen toch behield
eij haren gewonen glimlach om de lippen,
alt vrees-, dat men bare droefheid zou gewaar
worden. Mark at weinig. De kleinen begre
pen niet, wat er omging de smart der an
deren maakte hen treurig. Richard boog zich
van tijd tot lijd naar Godelieve, om haar
«enige woorden |in te duisteren het kleine
meisje gantwoord met een hoofdwenk ten
teeken van goedkeuring. Nauwelijks was
het maal afgeloopen. of xij liepen in den tuin
om do vrije lucht in te ademen. Bavo ging
niet van zijn broeder af lot op het oogenblik,
waarop de pater, dieLijderik had laten roe
pen, de deur binnentrad. Eon voorbijgaande
gUüK vertoonde zich op het gelaat van den
v.ieke bij het zien van den monnik. Hij poog
de zich op te richten en strekte zijne armen
naar den godagozant uit. De grijze pater
nam met vaderlijke genegenheid de bandon
van Lijderik in do zijnen en dan, zich tot
Lidivina en bare broeder wendende zeide bij
Laat mij een oogeublik met uwen vader
Alleen, kinderen.
laten, hoe onvolmaakt het ook zij, don
schoolplicht in te voeren. We zijn aan
ons zeiven verschuldigd, positieve
geesten te zijn, vrij van ij del sektarism.
Het is het recht der katholiekon aan
hunne kinderen eene godsdienstige,
opvoeding te geven zooals het 't recht
dor nationalisten is aan de hunne eeno
verstandelijke richting te geven buiten
alle godsdienstige strekking.
De katholieken hebben altijd juist
hetzelfde voorgestaan de zaak be
schouwende uit grondwettelijk oog
punt.
Da liberale Dernière Heure is
voronlwaardigd
Voor M. Destrce, zegt ee, is bet
officieel onderwijs niet beter dan bet
vrije ouderwijs.
Nooit heeft een klerikale minister,
zulk een kaakslag durven geven aan
het officieel onderwijs.
Het is onmogelijk, besluit het blad,
zulke ongezonde, zulke onrechtvaar
dige woorden bij te treden.
«La Gazette de Liége» na gewezon
te hebben op eenige bijkomende din
gen van de rede van M. Destrée, die
za verkeerd acht, zegt
Ondanks deze voorbeboudingen,
bevalthot ons de openhartigheid toe
te juichen, met welke do beer Destrée,
op gevaar af verloochend te worden
door zekere zijner politieke vrienden,
aan een Staat een volkomon recht op
liet kind ontkentde vrije keus der
school goedkeurt en het geven van
hulpgelden rechtvaardigt aan het vrij
onderwijs, dat hij eerbiedwaardig en
nuttig uitroept,
Le Courier du Soir zegt
Ziedaar eene nieuwe taal. Het is
oigenlijk de verdediging zonder voor
behoud van het werk van don wetge
ver van 1914.
Dio verdediging, dat vertoog dei-
beginselen van eene schoolwetgeving,
die do vrijheid van onderwijs eerbie
digt, hebben de katholieken zonder
ophouden, gedurende lange jaren ver
dedigd. In het tijdperk van 1910 tot
1914, hadden zij den eersten storm
loop af te slaau van hel anti-klerika-
lism.
Daarin, zegt hot blad, waren dc
vrienden van den heer Destrée niet de
minst geweldigen, en het voegt erbij:
Nu predikt do heor Destrée eene
nieuwe leering aan do socialistische
geloovigen. Dio leering, die altijd de
onze was, zou bij ongetwijfeld door
allen willen zien aannemen.
u Le Journal de Bruxelles zegt
Dat het officieoio en vrij onder
wijs geene vijandige inrichtingen moe
ten zijn, maar evenwijdige, samen
werkende aan hetzelfde en nationale
Een oogenblik lator hoorde de geestelijke
de biecht van den schilder. Hij verschrik Je
hem niet niet hem te wijzen op de gestreng-
heid van het oordeel, hij hing geen huive
ringwekkende tafereelen voor do oogon van
den zieke op, maar hij herhaalde altijd -•
Sterf in vrede God is geheel goedheid
God is de barmhartigheid zelve
De gerustheid, dio Lijderik dsn ook bezat,
loen Simon en Lichthart binnentraden, kon
men op zijn schoon gelaat lezen.
Ik wachtte u, zeide de stervende mij
ne rekening mot den hemel is verheffend ik
ga mij nu nog eenige oogenblikken met dc
aardsche zaken bezig houden pater, voegde
hij er bij, terwijl hij zich tot den monnik
wendde, troost bid ik u. mijne kinderen, die
nu reeds mijn verlies beweenen, boezem hun
moed in opdat zij zich geduldig aau Gods
wil overgeven.
Lijderik wenkte Lichthart bij hem te ko
men en sprak hem met eene onderbroken
stem, waarin zijno laatste krachten trilden.
De jongeling bracht bewogen de hand van
den schilder aan zijne lippen Simon, die
vreesde, dat zulk een toonecl den zieke zou
vermoeien, naderde inluaschen het beden
voegde hem eenige hartelijke woorden toe.
Lijderik begreep (le bedoeling van den wa
pensmid en bedankte hem er voor maar hij
wist ook, dat zijne oogenblikken geteld wa
rren en hij vleide zich due niet met eene
ijdolehoop.
Pater Athanasius bracht do huisgenooten
binnen. Mark was ernstig. Lidivina scheen
kalm, Richard en Godelim waren ongerust
doelde verstandelijke en zedelijke
ontwikkeling van het volk, en dat de
openbare machten dus het vrij onder
wijs niet als vijand moeten behandelen
is juist de grondgedachte van de
schoolwetgeving, ingesteld door de
katholieken, zoohaast zij in 183-1 aan
het bewind gekomen zijn. n
Hervatting van den dienst van uitgifte van
gewone en telegrafische postwissels
voor Duitschland.
De Dienst van uitgifte van gewone en tele
grafische postwissels in het verkeer mei
Duitschland worden hervat.
De titels worden opgemaakt in mark en
pfennig.
Het hoogste bedrag van iedere zending is
bepaald op 3.200 mark.
Zooals in het verkeer met de andere lan
den bedraagt het recht van uitgifte" 50 cent.
per 50 frank tot en met 100 frank, en 50
centiem per ICO frank hoven,de eerste hon
derd frank.
Do telcgraafkosten zijn dezelfde al3 in de
betrekkingen met Dnitschland.
De dienst van de invorderings- en ver-
rekenzendingen met Duitsshland is heringe
richt (hoogste bedraag 1.000 Belgische
franks of 3.200 mark naar gelang de zending
ter bestemming van België of van Duitsch
land is.)
Da teprotesleeren waarden worden even-'
wel in het verkeer mot Duitschland voor-
loopig niet aangenomen.
Ziehier dt? tekst van hel wetsoutwerp dat
door do regeering in de Kamer is neergelegd
Art. 1. De vrouw kan tot het ambt van
burgemeester, schepen, gemeentesecretaris
en gemeenteontvanger toegelaten worden.
De gehuwde vrouw kan slechts het ambt
van burgemeester, schepen, gemeentesecre
taris en gemeenteontvanger waarnemen mits
een uitdrukkelijke machtiging van haren
man.
Geene machtiging Js jj^reischt, wanneer
de vrouw het bewijs aanvoert dat haar man
afwezig of onder interdict is, of in de onmo
gelijkheid verkeert zijn wil te kennen te
geven.
Art. 2. De vrouw die tol het ambt van
burgemeester of schepen in do voorwaarden
van art. 1 of vóór haar huwelijk, geroepen
wordt, mag dit ambt tijdens den duur van
haar mandaat uitoefenen, niettegenstaande
w eigering of intrekking van 's mans mach
tiging.
Da intrekking of weigering der machtiging
brengt voor de gehuwde vrouw of voor deze
die huwt, liet ambtshalve ontslag uit het
ambt van gemeentesecretaris of van gemeen
teontvanger mede.
Evenwel kan do vrouw binnen de vijftien
dagen na de aanzegging welke haar door liet
gemeentebestuur over üe intrekking van
's mens machtiging zal gedaan worden, haren
man voor den voorzitter van de rechtbank
van eersten aanleg dagvaarden die, na de
partijen behoorlijk gehoord ot geroepen te
hebben, de herroeping der machtiging zal
bekrachtigen of opheffen.
Het verhaal kan geschorst worden.
Art. Bij afwijking van artikelen 9 en 50
van liet wolboek van lijfstraffelijk onderzoek
en 153 van de wet van 18 Juni 1869 op de
rechterlijke inrichting, worden, wanneer hel
•ambt van burgemeester aan eene vrouw is
opgedragan, de gerechterüjke policie, hst
ambt van hulppolicieoffieier van den proku-
reur de» Kooings en de bediening van amb
tenaar van het openbaar ministerie bij de
policierechlbatik waargenomen door oen
.schepen van liet mannelijk geslacht, aange
duid bij koninklijk besluit op voorstel van
den burgemeester. Bij afwezigheid van den
schepen aldus aangeduid voor hot waarne
men van de bediening van ambtenaar van het
openbaar ministerie, kiest de prokureur-
generaal in het kanton een anderen burge
meester of schepan van het mannelijk
geslacht.
Art. 4. Op haar aanvraag wordt de vrouw
in de voorwaarden voorzien bij art. 101 der
gemeentewet, in het uitoefenen van het ambt
van burgemeester en schepenen vervangen
hetwelk haar bij toepassing dezer bepaling
zou te beurt gevallen zijn.
Art. 5. Wanneer de rek<*nplichtige een
gohuwde vrouw is, strekt zich de wettelijke
hypotheek, voorzien bij artikels 47 en 48
der hypotheekwet, uit tot de huidige en
toekomstige gonderen van den rckenplichtige
en tot de goederen van den man, tenzij deze
laatste ze verkregen heeft, hetzij ten titel
van nalatenschap of schenking, hetzij ten
bezwarenden titel zijner eigene goederen.
Art. 6. De onvereenbaarheden tusschen
bloed- en aanverwanten voor bet uitoefenen
van lioogerbedoelde ambten vastgesteld,
worden tot den echtgenoot uitgebreid.
Bavo die niet genoeg geestkracht bezat, om
zijne smart meester te blijven, maar groot
genoeg was, om het verlies le begrijpen,
dat hij ging lijden, ontveinsde zijne tranen
niet.
Ik kom weldra terug, zeide pater Atha
nasius bij het heengaan.
Ik ga mijn testament maken zeide Lij
derik met zwakke stem het is noodig, zulke
dingen op perkament te schrijven zij zijn
voor altijd heilig. Simon, breng mij eens op
mijn beddat, waar ik u van gesproken heb.
Do wapensmid kreeg ocü degen en een
kruisbeeld van den muur, nam eeu rcliquiecn
kaatje, zocht in een kolferije een kleinood
en bracht uit de werkplaats oen grooto por
tefeuille, vol perkamentbladen.
Mijne kinderen, zeide Lijderik, dit huis
behoort ons toe en g:j zult er in bij elkander
wonen mijn arbeid was mijn rijkdom, en
do weinige goudstukken, die gij in deze geld
beurs zult vinden, zijn mijne eenige spaar
penningen. Ik ben niet over uwe toekomst
ongerust Mailt is een bekwaam werkman
en Lidivina is verloofd ik beveel Bavo,
Godelicve en Richard aa i dor twee oudsten.
Maar ik wil, dal ieder van u eene herinne
ring van mij bewp.ro, wanneer ik er niet
meer zal zijn. Mark, dozen degen is voor u
het is hel meesterwerk van Solingeo. Dit
wapen van het fijnste staal en van oene uit
muntende bewerking is onvergelijkelijk.
Mijn vader die schildknecht was hij een adel
lijk hoer, kreeg het van zijn meester ten
geschenke, toen hij hem eens het loven gered
had. Dit relujuieönkasije is voor u, Bavo;
Dezen morgen, rond 11 ure, is liet yacljt
van den Koning van Engeland, de Alexandra
vergezeld van drie destroyers, te Oostende
aangekonjtn. Aan boord waren admiraal sir
Hubert Brand, bevelhebber der vachten van
den Koning van Engeland, en sir Charles
Cust, schildknaap van Koning George.
Onze Vorsten kwamen Zondag avond tc
Oostende rond 9 ure aan, gaan onmiddelijk
aan boord en vertrokken Maandag morgcud
rond o ure.
Boodschap van Koning Albert aan hel
Eritsche volk.
De Koning der Bolgcn heelt de volgende
boodschap aan het Britsche volk gericht.
Op hot oogenblik den voet op Brilleken
■grond le zetten, hond ik er aan, tolde groote
en edele Britsche natie do uitdrukking te
sturen mijner bewondering voor haar li eer
lijk verleden en van mijn betrouwen in hare
toekomst.
Belgie zal eeuwig erkentelijk blijven aan
Engeland, dat zoo beslist in het strijdperk
sprong na de schending, van Belgie 's onzij
digheid.
Zij zal het broederlijk onthaal niet verge
ten dat de vluchtelingen er tijdens den oor
log vonden.
Het Belgisch leger is fier, gevochten le
hebben naast de dappere bataljons van En
geland, Schotland en Ierland, en naast die
der machtige dominions cn koloniën van over
zee, die aan het bedreigd Europa de hulp van
hun dappere jeugd brachten, onder de be
scherming der roemrijke Britsche vloot. Al.
len waren met een grenzènloozen ópoflerings-
gflest bezield.
Meer dan honderd vijftig-duizend dooaen
rusten rond Ieperen. De dankbaarheid en de
eerbied der geslachten blijven bij hua aan
denken.
Wij hopen, de Koningin en ik, dat ons
bezoek bij de vorsten van de bevriende natie
moge beschouwd worden als de verzekering
van den wensch altijd de betrekkingen tus
schen Engeland en Belgie meer en meer te
zien uilbreiden. ALBERT.
het besluit een stukje van het ware kruis des
Zaligmakers. Godelieve. kom hier, dal ik
dit kruis dat uwe moeder Margarelha gedra
gen heeft, om den hals doe.
Richard, aan u, mijn lieveling, geof ik dut
ivoren kruis, waarvoor uwe kleine handjes
zich voorde eerste maal gevouwen hebben.
En nu gij, Lidivina, gij die mijn troost,
mijne vreugde geweest zijt, gij, die de moe
der zijt van deze onschuldige kleinen, aan u
vermaak ik mijn laatste werk ik wil, dat
liet schoonste manuscript van Lijderik de
erfenis worde zijner dochter. Ik ben eraan
begonnen, toea ik d« eerslo kiem gewaar
werd van de ziekte die mij ten grave sleept.
Bijna op den vooravond van mijnen dood
heb ik het ten einde gebracht. Ieder stuk is
eene bladzijde uit mijn leven iedere minia
tuurschildering is een gedeelte van mij zel-
eeu. Ziehier mijn portret iu het hoofd van
dezen patriarch Isaak, dit kind, is de beel
tenis van Bavo de;e engel teekendc ik
naar Godelieve deze jonge vrouw bij den
put gelijkt op uwe moeder; dit kind dat door
Jesus geliefkoosd wordt, is mijn Richard
gij, Lidinina, gij, gezegende en heilige doch
ter, keert op iedere bladzijde terug.
Neem dit boek, bewaar hot zorgvuldig, en
laat liet van geslacht gedurende lange eeu
wen op uwe kinderen voorterven.
Allen knielden neer.
~lk geef u allen mijnen zogen, zeide hij
stervende.
Zijne handen strekten zich over zijne kin
deren uit, dan lichte hij den blik op Licht
hart en .Simon.
De aankomst te Dover.
Het Eugelsch Koninklijk yacht is om
10 1/4 ure te Dover aangekomen. Do Bel
gische vorsten weiden er verwelkomd door
den prins van Wallis en talrijke personali
teiten uit de diplomatische militaire en zee
wereld. Alle schepen welke zich in de haven
bevonden zijn prachtvol bevlagd en versierd.
De batterijen van het Kasteol van Dover
lossen de gebruikelijke salvoschoten. Na "de
voorstelling werd dc eerewacht in oogon-
schouw genomen.
De meier van Dover leest een verwelko*
mingsadres af, waarop Koning Albert i«
'l EngclfcU antwoord.'
De aankomst te Londen.
Om 12 3/4 ure komt de Koninklijke trein
te Londen aan
De Koning en de Koningin van Engeland
vergezeld door do Koningin moeder en door
den hertog van Connaught wachtten hel Bel
gisch vorstenpaar op. Ook MM. Lloyd George
en lord Curson bevonden zich in de stad.
Koning Albert cn Koning Joris drukten
zich de hand terwijl de twee koninginnen
elkaar omholsden.
Om 12 ure 50 verlaat de stoet de statie en
begeeft zicb naar Buckingham Palace, omler
het oorverdoovend gejuich eener overtalrijks
menigte. De geestdrift is onbeschrijtlijk.
Bezoeken
Na in het paleis ontbeten te hebben,
brachten de Bolgiscïie vorsten opvolgenlijk
bezoeken aan do Koningin-moeder Alexandra
aan den hertog van Connaught, aan prinses
Christian en aan den prins van Wallis.
Vervolgens begaven zij zich naar de West-
minsterabdij om er eene kroon neer to leggen
op het graf van den onbekenden soldaat.
's Avonds had in het Koninklijk paleis een
galafeesimanl plaats.
Hartelijke heildronken werden er ingesteld
door Koning Joris en Koning Albert.
Koning Albsrt veldmaarschalk van hel
EngMsch leger
Koning,Joris hoeft Koning Albert veld
maarschalk van hetEnuelsch leger benoemd.
Volgens eene nieuwe reglerneivteering, op
touw gezet door het Departement van Finan
ciën en genomen op initiatief van het Ambt
voor studio ter bestrijding dor genever-
plaag sal van 1 Augustus J.921 af niet
meer toegelaten zijn gëostrijke dranken, hoe
gering de hoeveelheid ook weze, te vervoe
ren dan onder dekking van bel vereischte
bescheid dat, voor de hoeveelheden van 2 tot
6 liter zal bestaan uit een overigens zeer be
knopt verantwoordingsbulletijn, door den
ver koop er aan den kooper te verstrekken.
Daarenboven zullen de handelaars die geest
rijke dranken verkoopen een magazijn- en
verkoopboekje moeten houden.
Reeds was het kra-hiens eene van 1912
dagteekenende wet, verboden alcohol zonder
verkeerbescboid te vervoeren. Maar het Be
heer toonde zich toegevend voor de hoeveel
heden beneden 6 liter. Welnu, er werd be
vonden, dat die toegevendheid den bij dt
wet verboden verkoop van alcoholische dran
ken met hoeveelheden beneden 2 liter be
gunstigde.
De nieuwe maatregelen hebben dus ten
doel de wet op bet slijten van de alcoholische
dranken te doen naleven niet alleen door de
herbergiers, maar ook door de likeurliande-
laars, winkeliers, banketbakker», enz.
De reglementeering zal eveneens kracht
dadig liet afzetten van sluikalcohol be
lemmeren.
Andere vraagstukken liggen insgelijks ter
Lidivina, stamelde hij...
Dat was zijn laatste woord, zijne laats!»
gedachte. Hij zocht nog eens met dc oogeu
naar zijne geliefde dochter, hief de arme»
op, liet ze neerzakken, slaakte oenen zucht»
en gaf don geest.
Een lange wijl verliep er, voor do kinde
ren eu vrienden van Lijderik don moed had
den, een woord uit te brengen. Lidivina
stond het oerst op. Do duisternis van don
avond drong in .de kamer, zij stak de lamp
aan, nam van eon heiligenbeeld een gewij-
pen palmtak af, plaatste hem in de handon
haar» vaders, relt» aan het voeteinde van het
doodsbed een wijwaterbakje en da», Gode
lieve en Richard bij dc hand nemende, trok
zij hen in een hoek der lijkkaoier.
Mijne lieven, vader is de rust des Hee*
ren binnengetreden bidt God voor hem eu
voor alle weezen op aarde... Dan zal ik u
in uwe bedjes leggen en dan zult gij slapen,
en van engelen droomen.
Lidivina, zeide Godelieve, zal vader
niet meer wakker worden
In deze wereld niet meer maar hij is
in eene andere, vol licht en leven.
Hij is dan bij onze moeder Margaretha
vroeg Richard.
Ja, mijn kind.
Ach, Lidivina, gij hebt rader en uioh
der zoo vurig lief gehad, zoo gij ons ook;
gingt verlaten...
Ik hel» mijne taak gniet afgedaan, zeide!
het meisje.
(Vervolgt.)
