De arbeidende klas
Leening 81. h. tot Consolideering
Maandag 10 October
- Prijs der uitgifte 99 Frank -
Het Vrouweiistemrecht
De hongersnood in Rusland
Eene hotelrat te Spa
Zondag 9 October
Maasdas 19 October
1921
wordt de inschrijving op de Leening
6 t- h- tot consolideering geopend
Wulscha onverdraagzaamheid
Het Bisdom
Eupeïi-Malmedy
Aangenaam reisje
Onze Handel
De Amerikaansche Isgioensoldatai»
DE VOLKSSTEM
XXVII» JAARGANG NUMMER 233
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst."— Tel. 114 DAGBLAD - 10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 - Uitgever: J. Van Nppfel-Db Qk,-»t
Publiciteit bulten het Arrondissement Aalst, rich to wenden tot bet Agentschap Havas, Adolf Maxlaan.13, te Bruisel8, Place de la Bourae, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.C. I
[imir' --'i—r»r""-" i
H. Dionysius
Zon op 6,04, onder 5,43
H. Franciscus Borgia
Zon op 6,05 onder 5,11
Volle Maan den 16
WETGEVENDE KIEZING VAN NOVEMBER 1921.
Met de verwaandheid, die gansck
de roode kliek kenmerkt, noemen
zich de socialisten de Werklieden
partij. Stout en schaamteloos dur
ven dievoksverleiders overal het
woord voeren, het woord van leu
gentaal en laster, van opstand en
imisnoegdheid, in naam der arbei
dende klas. -
Beziet ze eens goed, lezers: kent
gij één enkelen hunner ehefïen. die
er niet warmpjes in zit of die nooit
den minsten arbeid deed, of hem.
in alle geval, sinds lang ontleerde
En dan die rijke advokaten en roo
de bankiers, die zoo graag op het ka
pitaal donderen, leven die ook in
krotjes, eten die ook dagelijks pa-
taten met zuursaus
Eu die fijne heeren zouden het
werkvolk zijn Och kom, met
wie houden z' hier 't StantjeL,
'k Zeg dat heel het rood boeltje
een dikken vetten kaas is, en die er
in geraakt, wordt zoo rond als een
molleken, en zit vast, na korten tijd,
met de schijven. Wie er nog zou aan
twijfelen, en hoeft niet ver te gaan,
hij zal. in zijn gebuurte treft',ende
bewijzen aantreffen.
Als men de gepatenteerde leuge
naars van Marjanne moet gelooven,
dan bestaat er geen Werkliedenpar
tij buiten de roode geldkloppers-
bonden. Maar eilaas hoe spijtig
voor die heeren, want tot hun leed
zien ze dat hunnen haring niet
braadt," en dat liet volk, ten volle
bewust van huuï verderfeli jke lee
ring meer en meer met walg en ver
achting de volksbedriegers den rug
toekeert cn zieli vereenigt in een
machtig kristen leger, hetwelk de
ware Werkliedenpartij vormt.
Dit alléén is de Arbeiderspartij,
de partij van den arbeidenden
stand, die zijn rechten verdedigt,
niet met drogredens, noch geweld,
noch dwang, noch broodroof, maar
met waardigheid, waarheid en ge
zond verstand: de Kristene Werk
liedenpartij, gesteund en gevestigd
op Godsdienst en Lotsverbetering,
aangevoerd niet door kerels belust
op wraak en eèreposten, maar door
arbeiders met naam en met de daad,
niet liet'devole harten en helder gee
sten. z' En kunnen misschien zoo
goed niet schelden, 7,' en verstaan
wellicht 7,00 goed de kremerstrok-
ken niet om het volk uit te stroopen;
maar de kristen leiders zijn van
princiep dat één gescheurde kruik
meer lawaai maakt, dan honderd
degelijke kannen, en dat Eerlijk
duurt hel langst.
Zonder schreeuwen, zonder drei
gen, zonder bedrog, zien we de
Kristene Arbeidersbeweging zich
glansrijk verheffen boven deze der
roode volksfoppersliet is een strijd
macht geworden van mensehen,
overtuigd van hunne waardigheid,
van hun recht op bestaan, die vrij
en vrank den vijand durven en mo
gen in het schijnheilig wezen staren,
omdat zij de handen zuiver hebben,
het geweten rein en onbezoedeld, het
verleden eerlijk en deftig, omdat zij
hun huisgezin beminnen en hun kin
deren naar katholieke scholen zen
den
En indien er, in de sociale bewe
ging tot heden reeds zooveel tot
stand gebracht en veroverd werd,
dan ontkennen wij op de iiitdruk-
kelijkste wijze het socialism daar
van de bewerkster te zijn. Wat de
"socialisten ook beweren, lang voor
ontwikkeling, lang voor hun ver
derfelijker! propagandatoeht, was
het de grootc Paus Leo XIII, die,
door zijn merkweerdige wereldbrief
lierum. Novarum, den weg naar
lotsverbetering aanwees, de pa
troons op hun plichten riep, die het
progranuna, hetwelk leiden moest
naar de sociale hervormingen, klaar
en duidelijk had vastgesteld. En dit
programma was het richtsnoer dei-
eerste kristene baanbrekers, en uit
die werking alléén vloeide de ver
overing der rechten van den arbei
denden stand.
Zooals het Christendom de sla
vernij uitroeide, even 7,00 rees Z. H.
Leo XIII op, om met een gloeiend
brandmerk te bestempelen al dege
nen die den werkman in onverdiende
ellende gekneld hieldenhet was de
ze grootë Paus, die al de standen
der samenleving rechten en plichten
voorschreef; zijn encycliek was een
luidklinkend protest tegen volks
verdrukking en uitbuiting, en
zoo klaar en duidelijk is de wereld-
brief opgesteld, dat hij nog steeds
blijft een meesterstuk van redenee
ring, een schat van wijzen raad.
Lang voor dat er r an socialism
spraak was, had de II, Kerk, zonder
vaar of vrees, het lot van den armen
ter harte genomen en verdedigd te
gen alle onrecht. Gansch de kristene
leering rust op Jezus'woord Be
mint elkander E11 dit woord, dit
hevel, weerklinkt sedert eeuwen, uit
den mond des priesters, onder de
gewelven onzer tempels, in alle ver
gaderingen waar door katholieken
gesproken wordt.
Onze Zaligmaker weende wanneer
hij de menigte lijden zag: hij had
de armen lief, verjoeg met een
zweep de woekeraars uit den tem
pel, schandvlekte de Pharizecrs en
bracht den Pnblikaan voor het al
taar,
Verdruk den mindere nietklonk,
door alle eeuwen heen, het gebod
der H. Katholieke Kc-rk,
Wij en hebben dus waarachtig op
de meetingen der socialisten niet
moeten wachten, 0111 te hooren op de
slechte patroons en plielitvergeten
rijken katoen geven; wij en hebben
naar die grrroote partij vergaderin
gen niet moeten gaan 0111 de arbei
ders en de armen te hooren verdedi
gen, alhoewel er op die meetin
gen en vergaderingen veel zeep aan
den buik gewreven wordt en dat de
roode sprekers voor leuze hebben
Luister naar ons woorden, maar ziet
niet naar ons werken. Mundns vult
dicipi, dé wereld wil bedrogen zijn.
Arbèiders, volgt onzen raad
Vereenigt u in kristen bondensluit
u aan bij die machtige werklieden-
vereenigingen, die als frissche, wel
riekende bloemen welig tieren en ge
dijen; in wier midden gij, en uw
dochters en zonen, den vurigen
zucht naar lotsverbetering en zede
lijke verheffing zult kunnen verwe
zenlijken; in wier midden gij uw
kinderen aan uw zijde, niet ais op
standelingen en .revolutionairen
maar als troostengelen, zult zien op
groeien waar uw beurs niet zal ge
ledigd, maar in geval van nood, aan
gevuld worden.
Deze lionden beklecden. met de
aanstaande wetgevende kiezingen,
op de lijst der Katholieke partij,
eene eereplaats.
Deze lijst is de Hulde aan den ar
beid
Als één man zullen alle welden
kende arbeiders hunne stem schen
ken aan hun ware vrienden: de
Katholieken 1
DAAR WAAR MEN VAN HONGER
STERFT
Onder dezen somberen titel geeft Po-
do3jewski in de Moskouselie Iswestra
een reeks schetsen uit het hongergebicd.
Uit enkele dezer wroede schetsen, deelen
we volgende uittreksels mede; deze zul
len ongetwijfeld de hoogdringendheid
der te brengen hulp sterk doen uitko
men.
De boer ging voort in zijn verhaal
Toen begon het hongeren, zonder
eenige lioor» op uitkomst, juist in den
oogsttijd. ele gingen in het geheel niet
naar hun yelden; waar geen halmpje
groeide.
Andere kwamen met 10. 20 of zelfs 30
pond naar huis. Het oogsten ging eigen
aardig toe. Het koren werd niet gesneden
maar de boeren kropen op hun knieën
over het veld* en plukten eiken halm
afzonderlijk, opdat er geen enkele ver
loren zou gaan. Het koren werd ook noch
gedorscht, noch gemalen, maar zooals liet
daar was op den kachel gedroogd en
met stroo vermengd, in een handmolen
gemalen. Daarmee was liet meel klaar.
Steeds vaker hoort men thans sedert
Pasclien hebben wij geen brood gezien.
Het laatste stukje hebben wij in den
Paaschnacht opgegeten....
Dan volgen uitvoerig beschrijvingen
van de spijzen, die de boeren bereiden.
Het meest verbreid is de «satiroecha
in een ketel wordt water opgezet en als
hei kookt, wordt er een handvol meel in
gedaan. Zout i? sedert lang niet meer
voorhanden.
In een dorp had een boer een koe
gestolen, haar buiten geslacht en liet
vleeseh naar ten verlaten kelder gesleept.
Het verdwijnen van de koe was een
liQcle gebeurtenis in liet dorp. Na eenige
dagen vond men door den reuk de over
blijfselen van de koe in den kelder, over
dekt met wormen. Bij dc ontzettende
hitte was het vlcescli snel tot ontbinding
overgegaan. Niettemin had „de dief er
zich eiken nacht van gevoed...
Gras, allerlei struikgewas, hout, dat is
het menu der boeren....
"Wij gingen de straat door. Daar staa't
een huis met dichtgespijkerde vensters,
het vierde, het vijfde, het zesde, zijn
eveneens verlaten. Wij gaan een hut
binnen. De boer Iwan Kastsjkin en zijn
vrouw zijn bezig te probecren den ketel
op liet vuur te krijgen. Zij zijn daar
echter te zwak voor. Ik kijk in den ketel
daar is het eten voor den gcheclc dag in..
De ketel is tot den rand vol water. Daarin
drijft stokig gras....
Op den kachel zitten in het donker
twee kinderen van 5 tot 7 jaar. Zij doen
denken aan waspoppen uit een panopt i
cum en zijn even onbeweeglijk, niet
bleek, maar wit. De oogen zijn blijven
staan en zonder blik, als bij die poppen.
IToe heet ge vraag ik aan het
jongste kind. Geen antwoord, geen bewe
ging. Mikolska heet hij, zegt dc
moeder. Nu is al meer dan één nacht,
de slaap niet meer over hem gekomen.
Den geheelc nacht hebben zij daar zoo
gezeten. Zij vragen ook niet meer om
eten en sterven toch niet .Het is een
kwelling, ze aan te zien...
Ik vroeg haar, de kinderen van de
kachel af te halen. De oudste kon zich
nog staande houden. Maar Mikolka zakte
dadelijk op den grond neer. Toen hij
stond, bood hij een schrikkelijkcn aan
blik. als het huisje op kippebeenen uit
liet sprookverhaal. Zijn boenen waren
dun als lucifers en daarboven een wan
staltig groot cn buik, als een opgeblazen
bal... De oudste kan het nog wel een
de kleine Milkolka zal morgen wel ster
week uithouden zei de moeder, maar
ven...
Later hoorde ik. dat de moeder gelijk
gehad had 'Mikolka stierf den volgen
den dag.
Vlektvfdms. cholera, honger. Dage
lijks wordt er iemand begraven, dagelijks
trekken anderen weg, in den wilde, zon
der te weten waarheen. Het dorp schijnt
weg te smelten onder dc stralen van de
brandende zon.
liet dorp wordt leeg. De zon heeft het
leven in alle hoeken uitgebrand. Zelfs
dc bijenkorven zijn uitgestorven. De
muizen zijn geheel verdwenen. In een
hut toonde men mij een hoop verdroog
de kakkerlakken. De honger heeft zells
deze getroffen.
Er"komt steeds sterker huivering over
u in dit verschrikkelijk dorp. cn men
betrapt zich zelf op dc angstige gedachte:
weg, weg, vluchten
De wagen komt voor. wij nefhen er in
plaats, Rondom staan hoeren en zwijgen.
Ais de knebsi&r de zweep opheft, roept
iemand :»K hs-t waic :uiiomal.i?.ch
Vlugger!,., Breng ons huig!,»
De Bond van Wanlseh Staatspersoneel
vergaderde Woensdag avond en besprak
de nieuwe bestuunvet. Natuurlijk noem
de heeren deze wet een beleediging voor
Wallonië! Ecu spreker noemde liet ver-,
leenen van dit eerste greintje recht een
episode uit den strijd tussehen Gallen cn
Germanen
Even natuurlijk verscheen het spook
van von Bissing! Zonder hem kunnen
Walen niet meer vergaderen. De heer
Boyesse hitste dc Walen op de Vlaamschc
leergangen niet te volgen, ten einde de
toepassing der wet onmogelijk te maken.
Dat is dus een bekentenis, dat Walen
betrekkingen willen beklecden tot in het
hartje van Vlaanderen, zonder Vlaande-
rens taal te kennen.
Wij zullen al de babbelarij niet her
halen door den lieer Sassorath uitge
kraamd over gemeentelijk autonomie cn
Latijnscho kuituur; allemaal gebazel
naast de kwestie, die Heel eenvoudig is:
dc Vlamingen willen in hun eigen taal
bestuurd worden, zoo goed als de Walen
in de hunne.
Zulke vergaderingen moeten den
lauwsten Vlaming fin slotte dc oogen
openen.
Onze confrater, de Mtlropole, zelf
vindt eene vergadering als die van
Woensdag oprecht ongelukkig, aange
zien zij enkel koren op den molen is der
ergste Ylaamsc-hc extremisten.
Het is Dinsdag aanstaande dat Z. Ex.
Mgr. Nicotia. Pauselijke Nuncius te
Brussel, te Malmedy zal overgaan tot de
plechtige intron isat ie "v an Mgr. Rutten,
bisschop van Luik, als overste van het
episcopaat van het distrikt Eupen-Mal-
medy.
Mgrs Nicotra en Rut ten zullen ten
11 1/2 ure ontvangen worden door ge
neraal Baltia, Koninklijken Hoogkom-
missaris. De godsdienstige plechtigheid
in de parochiale kerk van Malmedy zal
ten 4 ure namiddag plaats hebben. Dc
prelaten zullen ter kerk geleid worden
door een grootcn stoet, waarin al de
maatschappijen van liet distrikt zullen
vertegenwoordigd zijn. Na de intronisa
tie van Mgr. Rutten en de eedaflegging
der dekens van Eupen, Malmedy en
St-Vith, zal de parochiale kerk van Mal
medy uitgeroepen worden als kathedraal.
Des avonds zullen de geestelijke, burger
lijke en militaire overheden een groot
feestmaal bijwonen, hun aangeboden
door het plaatselijk bestuur.
Eenige Antwerpenaren reden met den
trein van Luik naar Brussel.
Onderweg'sprong het netteken en het-
glas van een gasbek, en ëenc jufvrouw
werd zelfs eenigains gekwetst door een
stuk glas.
Iets verder kwam de treinwachter da
reiskaarten vragen en een der reizigers
vertelde hem het gebeurde met den gas
bek.
Wat had de bediende daar voor
kwaads in gezien Wat er vaa^zij, hij
nam van al de reizigers van het compar
timent de kaarten af, uitgenomen van
één die weigerde ze te geven. De bedien
de vertrok gestoord en, toen de trein to
Brussel stil hield, werd het rijtuig van
heide kanten door polïcie besprongen en
al de reizigers, elk tussehen twee agenten,
naar het bureel gebracht om ondervraagd
te worden.
De reizigers protesteerden cn legden
hun geval uit, en toen kwam aan den dag
dat de treinwachter eene onduidelijke
depêche had overgeseind, waaruit was
.opgemaakt dat er Duitschers op den trein
waren, die zonder pas reisden l I
De^d gein eene balans van onzen bui-
tenlandschen handel gedurende het eer
ste halfjaar 1921 wijst eene waarde Aan
5068 milioen bij den invoer tegen 3789
millioen bij den uitvoer, 't zij een ver
schil van 1279 millioen bij den invoer
of 34 0/0.
Tn 1920 waren dc cijfers voor het eer
ste halfjaar 6609 millioen bij den invoer
tegen 4152 milïiooen bij den uitvoer,
't zij ten voordeel van den invoer een ver
schil van 2457 millioen of 59 0/0.
Dc handelsbalans is dus merkelijk ver
beterd voor het eerste halfjaar en men
mag die verbetering schatten op 1,178
millioen.
Als men het totaal van den invoer
vergelijkt 5068 millioen in 1921 en
6609 iii 1920, stelt, men eene verminde
ring vast >an 1541 millioen of 30 0/0.
Maar doet men dezelfde vergelijking
voor den uitvoer, 3789 millioen in 1921
cn 4152 in 1920, dan is de vermindering
slechts 363 millioen of 10 0/0. wat
nog eens te meer de verbetering der han
delsbalans bewijst.
Wij zien wel dat dc globale cijfers van
in- en uitvoer veel lager zijn in 1921 dan
in 1920, maar dat is net gevolg der crisis
en dat is een algemeen verschijnsel;
maar daartegenover kan worden vastge
steld dat de gevolgen dezer crisis' zich
in België minder scherp doen gevoelen
dan in menig ander land.
Hue lictor de uitvoer er voorstaat, hoe
voordeeliger het is voor België..
BELANGRIJKE DIEFSTAL
Het parket van Verviers heeft in alTfl
richtingen het signalement rondgestuurd
van een kerel, die in ecn*hoteï te Spa,
ten nadeele van Mev. Valerie Chamblon,
rentenierster te Brussel, eene belangrijke
dief te pleegde. De kerel drong Donder
dag namiddag in liare kamer en stool er
een lederen valiesje inhoudende voog
meer dan 30.000 fr. juweelcn.
De dief schijnende ongeveer 35 jaar
oud, verliet kort daarna het hotel en is
te Spa niet meer teruggezien. Hij sprak
Fransch met Duitsclie tongval.
De Amerikaansche legioensoldaten,
die onlangs aan België en Frankrijk een
bezoek brachten, beleggen,, in den loop
dezer maand, een algemeen kon gres to
Kansas-City. waarop Europeesche perso
naliteiten zullen uitgenoodigd worden*
Maarschalk Focli zal er Frankrijk verte*
genwoordigenluitenant generaal baron
Jacques en stafkommandant de Ia I<m
wière: België.
VELEN DENKEN DAT HET TOCH
ZAL DOORGAAN VOOR DE PRO
VJNCIALE KIEZINGEN
Zooals te voorzien \vas, is het van Char
leroi dat de grootste oppositie gekomen is
tegen dc transactioneele formuid welke
in den 1 andelijken raad der socialisti
sche partij aangenomen was, *t is te zeg
gen, toepassing van het vrouwenstem-
recht voor de provinciale kiezingen van
1925.
Eu onmiddelijk hebben meest allé
Waalsclie volksvertegenwoordigers, waar-*
onder vooral Hubin en Mansart op. té
merken vielen gemeene zaak gemaakt
met de vriendjes van Charleroi. M. De-1
strée stond dus alleen om liet .vrouwen*
stemrecht te verdedigëh.
Evenwel zijn er andere socialisten dié
beweren dat de landelijke raad beslist
heeft iedereen vrij te laten bij de stem-.,
rning over het vrouwenstemrecht.
Van den anderen kant verklaarde M.
Van de Velde gisteren nog, dat de ver
gadering waarop de socialisten zoo plots
keerden, geene partij vergadering at as,
doch slechts van eenige ledeu. Ook zijn'
er vele parlementsleden, die deuken dat
de transactioneelc formuul toch zal ge
stemd worden. Er moeten inderdaad
sleel its 14 liberalen en socialisten voor.
de Avet stemmen. Bij de 73 Katholieke
stemmen dienen deze gevoegd te worden
van de vijf gekozenen der front partij,
A an den gekozene der middenstanders cn
van M. Van Rcmoortel, dus komt men
aan 80 stemmen. Onder de liberalen is
men zeker van de stemmen Aan MM.
Max, Boel, II ij mans, Strauss en nog een
paar anderen.
Er zouden er dus niet veel moeten
bijkomen, om de vcreischte 9-L stemmen
pp 136 te behalen*
