De mioisierieele crisis
en 'Heropbouw
21
Sofiale Mentaliteit
helpen i
Vrijdag
I Oelob. 1921
USE KAN AMERIKA SIS
Ministerie van Spoorwegen.
Prijs van het hevrozen vleesch.
Hoogere Nijverheids-■
Ministerie van Landsverdediging.
De reis van minister Carton de Wiart
naar Parijs.
STEM
XXVII* JAARGANG NUMMER 243
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst:— Tel. 114— DAGBLAD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.5Ö Uitgever: J. Van Noïtel-Db Genot
H. Ursula
Zon op G.22 onder 4,49
I Laatste Kwartier den 23
Publiciteit bulten hot Arrondissement Aalst, zich te wenden tot het Agentschap Havas,Adolf Maxlaan,13, te Bruasol8, Place de Ia Bourse, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.G.4
Het grootste ongeluk dat ons
volk is overgekomen is zijne gees
telijke ineenstorting. De stofi'elij-
kesehade door den oorlog teweeg
gebracht kan men tamelijk goed
overwinnen. Doch de schade die
men leed in de ziel is moeilijker te
kenmerkt zich door onverschillig
heid en zucht naar rijkdom. Eenie-
averwinnen. Die geestelijke schade
der-zoekt zijn evenmensch de red
plank uit de handen te rukken.
Men zoekt zijn evenmensch te be
spieden en at' te breken met het
doel steeds meer geld te verzame
len.
Vanwaar moet de redding ko
men Niet zoozeer door uitwendi
ge hervormingenmen noeme deze
achturendag of pensioenwet, maar
vooral van de hernieuwing van den
socialen geest. Gelijk de gezondheid
niet zoozeer door pillen, gekleurde
dranken of plaasters, maar vooral
door de inwendige versterking der
levenskrachten wordt verkregen en
bevorderd, zoo ook zal de geeste
lijke gezondheid, de sociale liefde
geest van ons volk niet door elec-
trisch licht, door nieuwe woningen
en lapwetten hersteld worden, maar
alleen door den christen geest van
Jesus die de socialiseering der har
ten predikt. Een Staat, zooals Dr.
Heiier zegt, die zooals Lenin het
socialisme met bloed en vuur wil
doorzetten, leidt niet tot het vredes-
rijk van God, maar tot het rijk van
Satan. Zou is het socialisme het wa
re middel niet om het kapitalisme
te bekampen.- Want het kapitalis
me is ook eene ongezonde ziele-
stemming die in den boezem van
ieder menseh door christene ont
hechting en naastenliefde moet uit
geroeid worden.
Kurt Eisner, een Duitsch revo
lutionair zegde aan de studenten
van Easel Wat in ons harte leeft
is de diepst werkelijkheid. Ehwel in
ons harte moet leven rechtsgevoel en
liefde voor allen. En zoo we dat
hegeeren met wilskracht, dan wil
len wij eene waarheid die werke
lijkheid, dc schoonste werkelijk
heid zal worden, eene ware levens-
en zielengemeenschap.
Onze maatschappij immers is
eene levensgemeenschap, eene ver-
ceriiging geboren uit den drang on
zer ziel, een drang naar het sociale,
naar hetgeen recht is en liefde. Het
rationalisme heeft dien drang op
zij geduwd om plaats te maken
voor de zucht naar het nijdige, het
afgunstige ego isme.
In deze levensgemeenschap is de
familie de oereel, de stand en het
staatsvolk de verdere levenskring.
In elk dezer kringen moet den
geest van liefde en recht aange
kweekt worden. Deze levensge
meenschap der zielen, de sterke
burelit, des vredes, moet scherp ge
scheiden worden van het uiterlijke
staatsapparaat, dat mecanisch de
menschen, maar al te vaak leidt
door willekeur en egoisme.
Wie medewerken wil om staat
en volk met den socialen christen
geest te doordringen en den waren
grondslag voor den Heropbouw,
van ons land tot ieders welzijn te
leggen, die stemme voor dezen die
de leering van Jezus en van het
Evangelie willen doorzetten
HAMLET,
De Manufacturers and Alerelianls
.Taxation league die baren zetel heeft
in Amerika, heeft aan den minister van
geldwezen te Brussel op 1 October een
schrijven gericht, waarin verscheidene
punten van belang ter overweging gege
ven worden.
Dc Ver. St. bezitten de grootste ophoo
ping van goud die een land ooit in
Uo wereldgeschiedenis bezeten heeft en
de behoefte doet zich gevoelen een met
hode te vinden, die' toelaat een groot
deel van dit goud tegen de ontvangen
waarde te verspreiden tusachen de ver
schillende'landen die het noodig hebben.
De gedeprecieerde wissel Van talrijke
landen, alsook de Amerikaansehe invoer
rechten op vreemde gemanufactureerde
waren beletten die landen een deel van
dit. goud door de gewone handelsmidde
len te verwerpen.
Het aanvaarden van fruitenlandsche
eredicten door de Amerikanen in bet
ling van Ainerikaan^he exporten, zoo
als door zekere Staatsmannen en ban
kiers voor uitgezet werd, zou te traag
werken cn van te beperkt, bedrag zijn,
di zou hen, die onmiddellijk Amerika
kaansehc koopwaren noodig hebben,
niet vèel helpen.
Er bestaat evenwel een praktisch mid
iel, dank aan hetwelk de vreemde lan
den voldoende goud kunnen krijgen om
1. hun muntstelsel op eene gouabasis te
herstellen2. alle voor hunne behoeften
iiOQdige kopwaren aan te koopen.
Dit kan gebeuren door eene UITGIF
TE VAN OBLIGATIES, die van een
gansch anderen aard zouden zijn dan a!
legene, die tot nu toe door eémge regee
ring werden uitgegeven.
Een uitgifte vap obligaties voorstellen
waarvan principaal en intrest zouden ge
waarborgd zijn door belastingen op in
voer onroerende goederen of nijvorheids-
producten, zou economisch verkeerd zijn,
want al die belastingen of heffingen zou
den een last zijn op handel en nijver
heid, die ald^s dc zekerheid dezer obli
gaties verminderen; zulk middel is niet
aan te nemen.
Eene Staatsobligatie, die de Amerika
nen zouden kunnen aanvaarden, om bo
ven vermelde redenen, zou intrest moe
ten afwerpen aan een redelijke taks en
.tot verval koihen binnen minstens hon
derd jaar. met. verplichting een per lion-
'derd van het principaal alle jaren uit te
delgen door den aankoop van obligaties
op de vrije markt, op voorwaarde dat de
inkoop geschiede aan eenen prijs die het
pari niet te boven gaat.
De machtiging tot dergelijke uitgifte
zou moeten toegestaan worden door
volksstemming van de. natie die de uit
gifte doet. Die natie zou moeten waar
borgen, dat de fondsen, noodig voor de
betaling van den halfjaarlijkSclien in
trest en de jaarlijksche uituelging van
con percent, zouden getrokken worden
uit eene belasting, geheven op de waar-
Ie van al de gronden der natie, die aan
openbare of private belangen toebehoo-
ren, met uitsluiting der waarde van de
verbeteringen aan die gronden uitge
voerd.
Dc waarde der gronden, waarop die
belasting zou geheven worden, is gering
in dc landbouwgewesten en aanzien
lijk in de centra, waar dc samentrek
king der bevolking de waarde der gron
den heeft, verhoogd. Deze enorme waar
de der gronden is alleen door het pu
bliek geschapen en het. ware dus recht
vaardig dat. bij middel der belasting, er
o)i getrokken worde, tot grootcr welzijn
der schatkist, ton eiude financiën, han
del en nijverheid terug op te beuren.
Dit voorstel, besluit het schrijven aan
den lieer Theunis, geeft oen gezond eco
nomisch middel, dat de onmiddelijke
verbetering toelaat van het muntwezen
van iedere natie die het wil invoeren.
Onderhoudskosten van het
Bezettingsleger.
De commissie van fmancieele en militaire
deskundigen, waarin Amerika, Engeland,
Frankrijk, Italië, Japan en Belgie zijn ver
tegenwoordigd, ving te Parijs haar werkzaam
heden aan in opdracht van c^en Oppersten
Raad, ten einde middelen te beramen tot
vermindering van de kosten der militaire be
zetting en van de inlergeallieerde civiele
commissie in Ouitscbland.
De commissie heeft gisteren behandeld de
kwestie van de onderhoudskosten van hol
bezettingsleger, die volgens het vredesver
drag den voorrang hebben .Loven alle vorde
ringen op Duilsciiland.
Zeevaartschool van Antwerpen.
Eene bediening van lesgever in gezond
heidsleer is te begeven ter Zeevaartschool le
Antwerpen.
Aan deze bediening, welke 4 uren les per
week omvat (2 in liet Vlaamsch en 2 in het
Fransch) is een jaarlijksche vergoeding van
2000 frank verbonden.
Van de kandidaten wordt gcëisclit dat zij
van Belgische nationaliteit en drager zijn van
het wettelijk diploma van dokter in genees
kunde. Bijkomende inlichtingen kunnen ver
kregen worden in het middenbeheer van
Zeewezen 90, Wetstraat, Brussel.
De aanvragen dienen schriftelijk gericht
tot den heer Algeraeeoen Bestuurder van Zee
wezen, voor 31 October a, s.
I)e Moniteur deelt het volgend konink
lijk besluit mee
Art. 1. De beste stukken van bevrozen
rundvleesch (haas, harts, dikke bil), dienen
te worden uitgestald met een etiket erop
houdende de benaming van het stuk en den
prijs er van per kilo, hoogstens 7.p0fr. Voor
de andere stukken louter braad- of biefstuk,
vleesch, bedraagt de hoogste verkoopprijs
fr per kilo.
Voor sloof- en rookvleesch is de verkoop
vrij. Het ophangon der prijzen en de aandui
ding op elk stuk van den prijs ervan per kilo
blijven nochtans verplichtend.
Art. 2. De bij artikel 1 van dit besluit
vastgestelde verkoopprijzen mogen op ge
zegde tijdstippen door onze Minister van Nij
verheid, Arbeid en Bevoorrading worden
gewijzigd.
Art. 3. Inbreuken op dit besluit wor
den naar het geval gas'.raft, 't zij met de
straffen voorzien bij art. 4 van het wetsbe
sluit van 5 Nov. 1918, 'tzij met de straffen
voorzien bij art. 2 dor wet van 11 October
1920, om vermindere de toepassing van liet
koninklijk besluit van 4 Mei 1920.
en fiandelsraad.
Zapdagrust voor coiffeurs en winkelbe
dienden: Do 8uren-'vverkdag.
De Hoogere Handels- en Nijverheidsraad
vergaderde Woensdag onder voorzitterschap
van M. Strauss.
Het eerste punt aan de dagorde was de
afschaffing der vrijheid om 's Zondags van
8 uur tot 12 de coiffeuisgaston en de. werk
lieden en bedienden van winkels van klein-
verkoop te doen werken in de gemeenten
der Antwerpsche, Luiksohe en Gentsche
omgevingen.
M. Ryziger brengt verslag uit, dal strekt
lot verwerping en M. Strauss hoopt dat de
raad al die inbreuken op de vrijheid zal ver-
oordeelen.
Do conclusies van het verslag van M. Ryzi-
ger worden aangenomen.
Het tweede punt was |ae vraag der beet-
suikornijverheid om te mogen afwijken van
de 8 uren wet.
De kwestie der 8 uren lokte eene iange
bespreking uit, waarna l»ij toejuiching de
toelating aan dc suikerfabrieken wordt ge
geven 24 uren te werken met twee ploegen
van 12 uren.
Voor hot onderzoek der andere afwijkin
gen wordt eene commissie benoemd.
Graven van Belgische militairen in
Zwitserland.
Onze landgenooten welke in Zwitserland
verblijven hebben bereiuwilliglijk de liefde
volle taak aanvaard, de graven van de Bel-
giicho geïnterneerden welke in Zwitserland
gestorven zijn te onderhouden.
Edoch, daar het aantal aldaar gevestigde
landgenooten vrijwel gering is, heeft het werk
Le Souvenir Francais en Suisse er met
een treffende liefderijkheid in toegestemd
hen te vervangen in de plaatsen waar geen
vertegenwoordiger van ons land verblijft.
Die vereeniging, onder voorzitterschap
van M. Grivaz, zorgt niet alleenlijk op een
lofwaardige wijze voor het in orde brengen
en onderhouden van de begraafplaatsen onzer
72 landgenooten die tijdens den oorlog in
Zwitserland begraven werden, maar richt
tevens gedonkteekens op ter eeuwige her
innering aan de militairen der Verbondene
legers die in dien vreemden grond rusten.
Onder andere dienen vermeld de graflee-
kens le Loysin, Monlreux en Neuchktel, op
gericht ter herinnering aan de Frar.sche en
Belgisch») soldaten die op de doodenakkers
dezer steden zijde aan zijde begraven liggen.
Zooajs wij gisteren onder onze laatste
bericliteu recds meldden, hebben de vier
(socialistische ministers him ontslag go-
geven, daar M. Darton dc AViart in den
'kabinetsraad, Woensdag morgend ge
houden, verklaard had, dat hij van oor
deel was dat AI. Anseele geen minister
meer kon blijven.
Ziehier het
NIET-O FF1CI EEL VERSLAG VAN
DEN KABINETSRAAD
Ai de ministers, behalve M. Waulers,
die zich op dit oogenblik le Genève moel
bevinden, waren tegenwoordig.
Onmiddelijk na de opening der ver
gadering gaf M. Carton de Wiart lezing
van hel volgende schrijven, dat hij van
den minister van landsverdediging had
ontvangen
Waarde Voorzitter,
Ik verneem dat onze collega, M. An
seele op de socialistische betooging te La
Louvière do overhandiging van een
rood vaandel aan socialistische oud-strij
ders heeft, bijgewoond. Het op dit vlag
geborduurde zinnebeeld vertegenwoor
digt een Belgisch soldaat die zijn geweer
verbrijzelt. Al. Anseele stond nevens den
volksvertegenwoordiger Mathieu, op het
oogenblik «lat deze vlag overhandigd
werd. en die vlag werd uitgehangen aan
liet Volkshuis, terwijl de redenaars het
woord voerden.
Minister van landsverdediging, gelast
met het waken over de moreel in het le
ger. voor taak hebbend in het leger
eerbied voor vaderlandsliefde en plielit
te onderhouden, ben ik van oordeel niet
langer in het kabinet aan de zijden van
M. Anseolc te kunnen blijven. Ik meen
inderdaad, dat de ministerieele verant
woordelijkheid niet verdeelbaar is in
eene zoo ernstige zaak, cir dat de daad
van onzen collega volstrekt in strijd is
met mijne overtuiging, met de verplich
tingen van mijn ambt en den collectie
ven plicht der regeering tegenover de
natie.
Indien gi j mijne meening niet deelt,
dat deze feiten voor logisch gevolg het
aftreden van M. Anseele moeten hebben,
heb ik de spijt u mijn ontslag te geven.
Aanvaard, enz.
(Get.) Albert DEVEZE.
Na de hartelijke betrekkingen die
steeds onder de leden van dit kabinet
van nationale samenwerking beslaan
hebben besloot M. Carton de Wiart,
moei ik met spijt, na cr rijpelijk over
nagedacht le hebben, aan AI. Anseele
vragen, zijn ontslag als minister te ge
ven.
Ik geef haar, antwoordde zonder
aarzelen de minister van openbare wer
ken. Maar ik wil voor rnijnc oud-colle-
i»as toch eenige bijzonderheden mede
leden over de betooging van Zondag en
over het deel dat ik er aan nam.
En M. Anseele begon liet verhaal van
dc omstandigheden in welke hij zich te
La Louvière bevond.
M. Devèze nam toen het woord om op
zeer sobere wijze de feiten voor te stel-
Bij M. Robert VAN DE LANOTTE,
wisselagent, Esplanadeetraat, S, Aalst, aan
vaard van heden de inschrijvingen op de
nieuwe Belgische Leeuing t. h. Prijs 99
t. h. zonder kosten. 8724
Parijs 19 Okl. Over do reis van mini
ster Garten de Wiart die, zooals reeds werd
medegedeeld, door den Voorzitter van de
Republiek en den lieer Briaud werd ontvan
gen, wordt nog het volgende gemeld
Het gesprok niét den heer Briand liep
hoofdzakelijk over Belgisch-Fransche aange
legenheden en vooral over het Belgische
prioriteitsrecht. Dc heer Carton de Wiart
zon de meest formeel» vei zekering van de
onaantastbaarheid van dit recht hebben ver
kregen.
De voorzitter van den Belgisohen Minister-
rand betrad ook het terrein van de ekonomi-
sche betrekkingen lussdien België en Frank
rijk, welke zoo spoedig mogelijk, dienen
geregeld.
Aan dit bericht wordt toegevoegd, dat den
heer Carton de Wiart overal liet gulste ont
haal ie beurt viel en h'j zeer voldaan over
den uitslag van zija bezoek naar Brunei
terugkeerde.
zag en niets kon zien dan liet zinnebeeld
der tuchteloosheid en lafheid in dc vlag
met den soldaat die zijn geweer ver
brijzelt.
En zeggen, onderbrak M. Vander-
velde. dal gij zelf vroeger eene.vlag hebt
gev< iigri versierd met hetzelfde zinne
beeld.
Ik riep M. Devèze uit.
Ja. Wanneer gij, liberalen, met
ons. socialisten, betoogdet tegen de
schoolwet.
Ook weze gezegd dat liet eene ver
gissing is in dit zinnebeeld al le zien
wat M. Devèze er in heeft willen zien,
want de jongelingen van Gent, die dezen
krijger voorstelden, lang voor La Lou
vière. hebben zich allen tijdens den oor
log bijzonder onderscheiden.
Daarna drukt AI. Franck, minister
van kolonieën, dc meening uit dat liet
misschien geraadzaam zijn zou dat heel
het kabinet ontslag nam.
'Wij halen domheden uit opperde
toen M. Destrce. Het is zonderling, dat
een samenwerking die vaak moeilijk
ging, wij scheiden ten gevolge van een
louter misverstand.
Wij zijn het inderdaad eens, om do
beteekiiis, die AL Devèze aan liet zinne
beeld, der gewezen socialistische strij
ders van La Louvière gegeven, af te keu
ren; wij zijn liet minder eens om toe te
geven dal de nationale [verdediging
noodzakelijk is.
Wij gaande heilige eendracht ver
breken. Volgons mijne meening is zij dc
eenige. duurzame regeeringsmanier, wij
gaan haar moeilijker maken op den dag.
ilgend op de nabij zijnde verkiezingen.
In den grond js er kwestie van den
strijd om het ontwapeningsvraagstuk
waarvan dc burgerij niet wil weten, riep
tpep M. Anseele uit. Ik ga henen.
En de daad bij het woord voegend,
nam dc minister van openbare werken
de kruk vast, cn sloeg de deur met ecu
harden slag dicht, zonder tot wien ook}
een woord meer te zeggen.
Er heerschte een oogenblik slilte.
Toen stond M. Van der Velde op, en'
na een hoofdknikken verliet hij op zijn
beurt het cabinet van den eersten m in h
ster.
Ondertusschcn had Af. Destrce de
hand zijner ✓verschil lende collegas ge
drukt cn hij trapte het eveneens af.
De acht in zitting gebleven ministers
zetten hun besprekingen voort en zagen
naar de te treffen maatregelen uit, om ia
het beheer der portefeuilles van rechts
wezen, wetenschappen en kunst on, ope in
bare werken, nijverheid, arbeid en be
voorrading te voorzien voor het geval
waarin het is oen besloten zaak -
de socialistische ministers zouden weige
ren er zich mee te gelasten tot na da
verkiezingen.
M. Neujean, in vraaggesprek gehoord
bij zijn verlaten van het kabinet, ver
klaarde dat hij ten zeerste getroffen was
door de vastberaden verklaring van M.
Carton de Wiart.
DE KATHOLIEKE EN LIBERALE
MINISTERS /A LLEN AAN 7' BE
WIND BLIJVEN TOT AAN DE
KIEZINGEN.
Daar de kiezingen binnen eene maand
moeten plaats hebben, hebben dc katho
lieke en de liberalen ministers geooiv
decld, dat om alle nuttclooze verwikke
lingen te vermijden en de loopende za
ken uit de voeten te maken, het best
ware aan 't bewind te blijven tot met de
kiezingen en het go/ imenlijk ontslag
van het kabinet niet in te dienen.
Reeds van Dinsdag verwachtte mcu
zich aan de houding der socialistische
ministers. Deze hebben door dit altreden
middel gevonden, om voldoening le ge
ven aan de extremisten, die heel hunnen
kiesstrijd voerden tegen de socialistische
ministers. Ginds de beruchte meeting in
de Magdalenazaal te Brussel, zochten de
socialistische ministers een middel om
den kiesstrijd in de oppositie tegen het
ministerie te kunnen-voeren. Wellicht
hadden zij niet gedacht dat zij op zulko
ongewenschle manier zouden buiten ge
kt zijn. De oorzaak van hun aftreden,
is op verre na niet geschikt, hen het ver
trouwen oi' de genegenheid te doen win
nen Aan hen die het goéd nieenen met
het behoud van orde en rust in België,
Alhoewel MM. Van der Velde en Des
trce zicli Dinsdag avond solidair ver
klaard hadden met M. Anseele, had M,
Carton de Wiart toch gehoopt, dat M.
Anseele uitleg zou gegeven hebben over
zijne houding en dat het mogelijk zou
jeliiK zc
geweest zijn het ministerie der Union
Sacice nog wat te lappen tot den 20 No-.
ember.
Doch AL Anseele was IV oensdag mor
gend zeer zenuwachtig en hij weigerde
le luisteren naar de wijze raadgevingen
van M. DestrceDc «ijzeren arm zoo
als men Anseele vroeger noemde, maak
te zich kwaad in plaats van uitleg te ge
ven. Ware M. Waulers, die op dit oogen-
ion, or bij"voegende dat'hij iiiëta »ndorstblik eenige ^ocialisti^-he voordrachten
geeft in Frankrijk, daar geweest wel
licht zou Eedje wat kalmer geweest zijn,
Donderdag zou M. Van der AAI de
aan AL Carton de AViart schriftelijk hel
ontslag der vier socialistische minister^
bevestigen.
De katholieke en liberale ministers
zouden eene vergadering liouden om te
onderzoeken hoe de opengevallen mini-
sterieën voorloopig zouden beheerd wor«
den.
EENE VERKLARING VAN
M. CARTON DE WIART<
AVocnsdag avond na dc Kamerzitting,
verklaarde AL Carton de AViart aan een
konfrater
Het was mij onmogelijk de hou*
ding van M. Anseele goed le keuren,
doch ik had tot het "laatste oogenblik ge
hoopt, dat de minister van openbare wer
ken eene aanneembare uitlegging zou
gevonden hebben om zijne aanwezigheid
te La Louvière -te verklaren. Hij liceft
het niet gedaan en heeft verkozen zijne
batterijen elders op te richten
Bschouwt gij deze incidenten als
de bepaalde veroordeeling van het drie
ledig ministerie
«Dat denk ik niet. Alen heeft nog
gouvernementen samengesteld uit ver
scheidene partijen, aan 't bewind gezien
na kritischer gebeurtenissen als deze wel
ke wij bijwonen. Het algemeen stem
recht zal binnen eenige weken aanduiden
boe het gouvernement van morgen zal
zijn. Voor het oogenblik zullen wij er
ons toe bepalen, den goeden gang der
zaken zoo goed mogelijk te verzekeren »j
VERGADERING DER GROEPEN
BIJ DE RECHTERZIJDE
De rechterzijde der Kamer vergader
de om 2 ure, onder voorzitterschap van
M. De Bue. Ai. Carton de Wiart deed qï
