fell li;/i
BelMtssiia vsrpsfefeii
Be graawvaïn&itpMflis
te Msiüphs^gr'Sai&re
Uitgifte van Valscka Titels
Zondag 18 Bcsemiisrg
Maandag 19 Cccemb.-
1921
ONS BIJVOEGSEL
Studiekring of
Vorrmngskring
Het ministerie Theunis
DE SLAGVAN~bEN IJZER
De lersche kwestie.
SENAAT.
XXVU» JAARGANG NUMMER 2S2
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.— Tel. 114 *B~~> /V g^5-"S^T 1~t> CEHTIEIVikH WEKELIJKS O.EO Uitgever: J. Van Nüffel-Db Gundt
Publiciteit bullen hel Arrondissement Aalst, ziel» te woeden tot het Affentaoliap IIavas, Adolf Maxlaan,i3, te Brussel8. Place de la Bourse, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.C.4 f
II. Gatinmia
Zon op 7,42, ouder 3,54 I
H. Tiraoléon
Zon op 7,43 onder 3,54
BIJ DIT NUMMER BEHOORT
EEN BIJVOEGSEL*
In ons bijvoegsel geven mij hel
portret van het gezin van Z, Ex,
Minister Komaan Mogersoen
Wij aanzagen het ah onzen
plicht bij den huldeblijk aan den
geacht en Minister ook zijne acht
bare gade en kinderen te omvatten.
Die hulde, verdient Mevrouw
Moyersoen-IAénart ten volle, voor
de menigvuldige goede merken
Welke zij te Aalst hielp stichten en
onderhouden, en waaraan zij zich
met hart en %iel toewijdde.
Zij gaat mans, onze stad verlaten,
doch wij hopen vast, dat met Godcs
hulp. zij middel zaTwetck te vinden
'cm zich met die Werken nög bezig
te houden,
Aan onzen hooggeacht en vriend
Minister Komaan Moyersoen, die
steeds en in idle omstandigheden
k De Volksstem met raad en daad
bijstond, roepen wij tffe: Dat uwe
nieuwe loopbaan schitterend w'tse
en dat gij steeds moget herinneren
dat'êr in Aaslt hutten kloppen wel
ke ii steeds indachtig zullen zijn en
fier zijn over uwe iaden,
'Ónze beste Jfcihvenschen verge
zellen de f amuse Moycrsoen-Lid'-
tuurt naar de hoofdstad, en uit gan-
*fcher harte sturen wij hen een
geestdriftig Ad midtos A mos n,
inog lange jaren, toe.
«DE VOLKSSTEM
De Studiekringen geraken meer
"U meer aan de orde van den dag.
Door heel het Vlaamsche land wor
den er opgericht en voor alle soor
ten van doeleinden en mensehen.
Hier vergaderen de flinkste leden
vazi een vakvereeniging om op de
hoogte te geraken van de sociale
beweging iu haar geheel; ginds ko
men eenige bestuurleden van Wer
kersbonden bijeen om klare ge
dachten te doen over Godsdienst
vrijheid, leekenmoraa], Geloofs-
verdediging; elders zijn het onder
wijzers, die onder leiding van een
priester een handboek bestudeeren
over psychologie en opvoedkunde,
b. v. met het oog op het examen van
schoolopziener, .of enkel om hun
methoden van opvoeding en onder
wijs aan te passen aan de eisclien
der moderne wetenschap; nog el
ders studeeren groepjes, zoo vrou
wen als mannen, gezondheidsleer,
natuurkunde, maatschappij leer,
beschaafde spraak, het alcohol
vraagstuk, enz., enz.
Zoo velerlei studiekringen, ont
staan naast de voordrachten en les
sen en hoogeschooluitbreiding en
volksontwikkeling, toonen genoeg
aan hoe de keur van ons volk be
hoefte voelt aan meer en grondiger
kennis. Laten we dan eens zien in
een eerste praatje, wat de kern is
van den Studiekring, zooals hij
dient opgevat om in alle dorp en
stad een heerlijk wapen te worden
in den strijd voor de herwording
van ons volk in Christus.
De kern van de instelling is, vol
gens de leiding, die uitgaat van liet
Algemeen Verbond der Studie
kringen, de vorming van een
keurbende Christenen dus van
groep verstandelijk wel ontwik
kelde en vooral wilskrachtige, ijve
rige soldaten van Christus.
Een kleine groep ijverigen ko
men er in nauwer voeling met el
kaar, in vertrouwelijken omgang
met den leider, meestal een pries
ter, om zich naar verstand, maar
vooral naar wil en gemoed, te ont
wikkelen, ten einde als voorname,
welonderlegde, moedige burgers en
Chris tenen te loeren optreden, en
dit zoowel uit welbegrepen eigen
belang als om doelmatiger en krach
tiger te kunnen: ijveren voor de
goede zaak.
Zoo blijkt dadelijk dat de naam
Studiekring maar half of nog
minder de bedoeling weergeeft van
het Algemeen Verbond der Studie
kringen,
Studie immers is heelemaal niet
hoofdzakelijk, geleerden vormen
geenezins het doel. Hoofdzaak is
vorming, opleiding; staling van ka
rakters, aansporing tot durf en
daad.
Natuurlijk moet die taal geleid
worden door klare gedachten. De
christelijk - sociale strijd is een
vreedzame strijd door overtuiging
en gedachieuzaaiingen dit gefceurt
"maar door wel ingelichte, (hep over
tuigde ijveraars. Studie alleen vol
staat niet om zulken te vormen en
de naam vormiiigskring gaf wel
juister de bedoeling weer van de
leiders der studiekringen.
Maar om woorden twisten willen
ze niet. Men onthoude enkel dat
hoofdzaak is en blijft: vorming van
een keurbende, die, niet hunnen
pastoor of onderpastoor als leider,
dom- flink Christelijk optreden
strijdt voor de godsdienstige we-
dergéUSbrte van ons volk,
DE NOTA VAN DEN DUITSCHEN
RIJKSKAXSEUKR
Aui de Kommissie van Herstel te Pa
rijs
Mijnheer fle Voorzitter,
Zooals ik bij haar taaiste - verblijf ie
Berlijn aan de Kommissie van Herstel
heb uiteengezet, heeft de Duiteche regee
ring haar uiiershf bost gedaan, de beta
ling te veraekoreu de volgens den beta-
Uugsstaat vau 5 Alei 1921 op lo Januari
en 15 Februari vervallende termijnen
der schadeloosstelling.
Aangerien dit slechts mogelijk zal zijn
met behulp eener in het buitenland te
sluiten leening, waarbij do daadwerke
lijke medewerking der- Engelsehe finan-
ciesle wereld onontbeerlijk is, heeft de
Duiiwjjbe rijkstegeering in Engeland on
derhandelingen gevoerd over liet tot
stand brengen van zalk -een leening.
In toonaangevende kringen heeft men
haar echter geantwoord, dat zulk een lee
ning in Engeland niet zal kwnnen wor
den gesloten, noch als leening op langen
termijn, noch als bankkrediet op korten
termijn, gezien de meening, welke in
Engeland thans overheerscht, wat betreft
de batehngs-pliehtcn der Duitsche re
geering jegens do Kommissie van Her
stel in de eerstvolgende jaren.
Onder deze omstandigheden lean de
Duitsche regeering er rtieï meer op reke
nen dat het haar zal gelukken zich de be
dragen te verschaffen, welke noodig zijn,
om half Januari en Februari aan haar
betalingsplichten te voldoen. Zelfs met
de grootste inspanning en zonder te let
ten op den eigen budgeUüren toestand,
zal de Duitsche regeering behalve de le
vering in nafara en de in de Recovery
Act bedoelde bedragen, niet meer dan
150 a 200 millioen goud-mark bijeen
kunnen brengen.
De Duitsche regeering ziet zich daar
om genoodzaakt-, de Kommissie van Her
stel te Verzoeken, haar voor de betaling
der bedragen, welke zij op de vervalda
gen niet zal kunnen storten, respijt, te
willen vorlcenen. De Duitsche regeering
wil zich voorloopig tot dit verzoek beper
ken, ofschoon zij zich bewust is, dat zij
eveneens moet. rekenen op moeilijkhe
den bij het betalon der daarop volgende
termijnen.
(W. g.) Dr WIRTH.
WAT IN DE NOTA VERGETEN
WERD
In de nota is er geen spraakI. Van
den duur van het gevraagde uitstel; 2.
In gevolge welke omstandigheden dees
uitstel verlaagd wordt; 3. Op welk ar
tikel van het verdrag zij zich steunen om
het uitstel te vragen.
Dr Wirth weet heel goed, dat men hem
zou vragen waarop hij zich stount. om
inlichtingen te geven over den datum
der mogelijke betaling; verder weet hij
ook, dat een uitstel sleohts kan toege
staan worden na onderzoek, in gevolge
artikel 234 van het verdrag van Versail
les.
Het blijft thans zoo goed als zeker, dat
een ernstige kontrool zal uitgoeefend
worden door de Verbondenen, op alle
uitgiften gedaan dam- de Duitsche
Rerehsbanfc
a Het Staatsblad van Zaterdag mor
gen kondigt de Koninklijke Besluiten
af, waarbij het ontslag van graaf Henri
Carton de Wiart als eerste minister aan
vaard wordt, en de leden van het kabi
net Theunis benoemd worden.
Het ministerie van Openbare Werken
wordt bij dat van Landbouw gevoegd en
vormt een enkel ministerie, onder de be
naming van ramijsterie yan Landbouw
en Openbare Werken.
Het departement vanBïnnenlan&sche
Zaken zal voortaan de benaming hebben
van ministerie van Binnenlandsche Za
ken en Gezondheidsleer.
Het ministerie van Nijverheid, Arbeid
en Bevoorrading zal voortaan do bena
ming dragen van ministerie van Nijver
heid en Arbeid. De minister wordt ge
last met de likwidatie der diensten, van
bevoorrading.
IN HET PALEIS VAN BRUSSEL
M. Theunis, eerste minister, heeft
zich Vrijdag morgen naar het Paléis
▼an Brussel begeven, alwaar liij oen on
derhoud had met dpi Koning.
Vrijdag avond te 5 uur heeft de eer
ste* ministerraad* plaats gehad van het
ministerie Theunis.
Echter werd ctó zitting vooral ingeno
men met de kennismaking tusscken de
verschillende ministers. Nochtans verno
men we dat ook seeds over het program
ma der toekomende regeering gesproken
werd.
Oók werden de grpote lijnen aange
duid der regeertngsverklaring, welke M.
Theunis a. s. Dinsdag in het Parlement
afleggen zal.
Na afloop dez^JLvergadering, geleidde
M. Theunis de mmisters Masson, Moyer
soen, Hubert ctfBeiryer, die geen deel
maakten van hngifgetrpden .kabinet, bij
den Koning om^dên oed.af te leggen.
Maandag wordt een nieuwe minister
raad gehouden, voor het opstellen der
ininisterieele verklaring.
Nadere btjmnd&rkeiZêfb)
DE OORZAKEN SLACHTOFFERS
OVERLEDEN
DE MOED VAN EEN OPZICHTER
Over de oorzaak van deze vreeseliike
ontploffing in de schacht Saint-André,
te Montignics, wordt nog medegedeeld,
dat de opzichter Meulenzer zich Donder
dag morgen, omstreeks 9 u. 15, bij do
andere mijnwerkers wilde begeren om
het ontbijt te nemen, toen een zware
steen uit liet gewelf viel en zijn lamp
verbrijzelde. Hét vuur deelde zich mode
aan het mijngas, dat ontplofte, en aan
het houtwerk, wat braad veroorzaakte.
Meulenzer, verbrand door de ontplof
fing, gaf blijken van een bovenmensche-
lijken moed. Voor'de aankomst van de
reddingsploeg richtte hij zelf het red
dingswerk in. Toen hij was bovenge
haald, vond hij nog de kracht om ver
slag te doen over de ramp.
Deze gebeurde op 013 meter diepte;
17 mijnwerkers en 9 sleepers waren ter
plaatse werkzaam; verscheidene onder
nen konden ongedeerd vluchten, terwijl
men 16 gekwetste slachtoffers naar bo
ren braenfc.
Twee werklieden konden echter niet
bereikt worden; daar zij niet antwoor
den op het geroep vreest men het ergste.
DE TOESTAND DER SLACHT
OFFERS
Onder de 16 gekwetsten, die naar het
Zus ter-Gasthuis to Montmnies-aan-Sam-
ber werden gebracht, verkeeron er vier
in stervensgevaar, met name Sehclkens,.
Marchal, Vermoeten en Jnnssens.
Dok de toestand van den opzichter
Meulenzer is verergerd.
Op den ingang van de mijnschacht en
om net gasthuis staat een groote menigte
geschaard, die angstig op nieuws wacht
over de gekwetsten en de vermisten.
Het mijnkorps heeft besloten den
brand in de mijn te bestrijden door wa
ter t& spuiten langs de leiding voor sa
mengeperste lucht.
AKELIGE BRANDWONDEN
Voor sommige gekwetsten vree zen de
;eneesheeren inwendige verbrandingen,
lie den toestand der ongelukkigen bijna
hopeloos zouden maken.
De slachtoffers rusten, met akelige
brandwonden aan handen, aangezicht,
beenen of rug, in witte bedden. De won
den zij meestal zwart van het koolstofx
dat de ontploffing er tegen heeft opge
jaagd. Slechts degenen, wier toestand
zulks mogelijk maakte, werden 's namid
dags gewasschen.
Avonds werd over het algemeen een
lichte verhooping van temperatuur vast
gesteld, terwijl bij enkelen de wonden
opzwolleni Tot nog toe klagen de ge
wonden slechts bij uitzondering over he
vige pijnen.
EEN VLAMMEN MUUR
Tegen den middag stootte de reddings
ploeg op een bewogenden muur van
vlammen. De heer bestuurder Fosty
trachtte plat op den buik door de vlam
men te (hingen, doch moest weldra zijn
'plan opgeven, daar de kolen, die te gron
de lagen, reeds gloeiden. Alle pogingen
om door middel van bijzondere toestellen
het vuur te bestrijden, bleven eveneens
vruchteloos.
Te 7 uur 's avonds moesten de redders
en de afgevaardigden van het mijnkorps
onverrichterzake naar boven worden ge
bracht
Terwijl men beraadslaagde over de
wijze, waarop men de twee vermiste ar
beiders, Lobert en Van Hoorenbeek zou
kunnen bereiken, won het vuur nog
steeds veld. Er bestond gevaar voor een
nieuwe mijngasonfjploffing, zoodat men
besloot de luchtopening dicht te maken.
Na lang aarzelen overgoot men dan
den vuurgloed met water, op gevaar van
instortingen te veroorzaken.
SLACHTOFFERS!
Gistermorgen, stierf Adolphc-Marchal
aan de bekomen wonden.
Volgens de laatste berichten zou eeu
werkman van de reddingsploeg geschei
den zijn door den vuurgloed en zich in
een gevaarlijken toestand bevinden.
Vrijdag avond was de toettend vap
drie der slaohtoffers, Sohelkeb^, Vermee-
ron en Janssens hopeloos, en verwachte
men ieder oogeablik een noodlottigen af
koop.
Daar het onmogelijk is de vormister
Lobert, Van Hooienbeeck en Blanquart
te naderen, door hot branden der gale
rij, heeft het mijnkorps, samen met de
ingenieurs en afgevaardigden der mijn
werkers beraadslaagd over de te nemen
maatregelen om hei vuur uit de dooven,
Zij waren t'akkoord, dat de drie vermis
ten als onherroepelijk verloren moeien
aanzien worden, en aal- het eenige midi
del dus is, de galerij langs beide Kanten
van den brand toe. te metsen, om zoo het
vuur to smachten
Vrijdag namiddag is men aan dat
werk begonnen en men hoopte er 's
nachts inedo gedaan te krijgen, zoodat
het vuur bij gebrek aan lucht Zaterdag
zou uitgedoofd zijtt. -
dia de irots van oas leger was, moet door
Aikoo Bete gekend ziju, 'l Is in hst Panorama
▼an de Maurice Lemoanier-laan, aan hetwelk
het Museum ran hel leger prachtige oorlogs-
tropheeën beeft» geleend, dat men in zijn
vollen omvang ken aanschouwen.
DE OVEREENKOMST
IN HET ENGELSCH PARLEMENT
GOEDGEKEURD
In het Lagerhuis en in de Lordskamer
werd do bespreking over de overeen
komst met Ierland voortgezet.
liet Lagerhuis heeft het adres van
antwoord op de Troonrede aangenomen
met 401 stemmen tegen 58.
De Lordskamer heeft het aangenomen
met 166 stemmen tegen 47.
Bijgevolg is de overeenkomst met Ier
land door beide Huizen van het Parle
ment met ontzaglijke meerderheid goed
gekeurd.
ZITTING VAN DAIL EIREANN
De Dail Eireann zette Donderdag zijn
besprekingen te Dublijn met gesloten
deuren voort en zal wellicht eerst Zater
dag over het al of niet bekrachtigen van
do Engelsch-Iersche overeenkomst stem
men.
Dat de Dail Eireann. na Donderdag
tot één uur 's nachts te hebben vergaderd
Vrijdag de besprekingen met gesloten
deuren voortzette, duidt ontegenzettelijk
op een ernstig meeningaverschil.
Berichten uit Dublijn stellen evenwel
vast dat het vertrouwen, dat de overeen
komst goedgekeurd zal worden, in Ier
land niet verzwakt is.
Het schijnt echter, dat dc meerder
heid, die aan de zijde van Collins $n
Griffith staat, niet zoo groot zal zijn als
men aanvankelijk verwachtte.
De correspondent van de Evening
Standard te Dublijn doet de volgende
volstrekt niet gewaagde voorspelling;
Dc overeenkomst zal aan een lersche
volksstemming worden onderworpen en
zal met een groote meerderheid worden
aangenomen.
de Valera zal dan vorklaren, als pre
sident van de lersche republiek geen eed
van trouw'aan den koning te kunnen af
leggen en zal naar Amerika vertrekken.
Griffith zal dan gekozen worden tot
eersten minister van den Ierschen Vrij
staat en de andere gedelegeerden, die
mot hem de overeenkomst te Londen tee
kenden, zullen in zijn kabinet opgeno
men worden.
Waarschijnlijk zal Collins minister
yan Buitenlandache Zaken worden,,
ZITTING VAN 16 DECEMBER 192f
De zitting wordt om 2 u. 15 geopend
onder het voorzitterschap van M. Hou-
zeau de Lahaye, oudste lid der vergade
ring, met naast hem de E. H. Broecka
cn do heer Leyniers.
GELOOFSBRIEVEN
Do heer HAMMAN, oud-volksvcrfo-
genwoordiger, leest liet verslag voor dot
ommissie betreffende dc verkiezing dei
senatoron voor Antwerpen.
De heeren Vercruyssc, Spilïemaekcrs,
Wittemans, Nolf, leggen den grondwet*
telijken eed in het Nedcrlandsch af.
De heer LEKEU brengt verslag uit
over Meoheïen en TumliouJ.
Het wordt aangenomen.
De lieer baron D'HUART heeft hel
over Brabant. Aangenomen.
De senatoren, van wie kwestie, leggen'
op hunne beurt den grondwettelijke*
eed af.
Voor Brussel wordt de verkiezing, van
den vierden plaatsvervangendon sena
tor nog niet goedgekeurd.
Vervolgens komen de provincialo se-
.natoren aan de beurt.
Do heer COPPIETERS brengt ver
slag uit voor Brabant.
De heer PASTUR voor GenUEecloo.
De here THIEBAUT voor Luik.
Verviers en Bergen worden evencepl
goedgekeurd.
GECOÖPTEERDE SENATOREN
Namens het voorloopig bureel verj
klaart^ do voorzitter daarna op welke
wijze één en twintig senatoren door coöp
tatie worden gekozen. De geloofsbrieven
dezer senatoren zullen op Woensdag '23.
dezer onderzocht worden.
-De heèren Speyor, Liebacrt, Carton de
Wiart, Lekeu, brengen enkele opmerkin
gen in het midden.
GELOOFSBRIEVEN
De heer IMPERIAL! brengt verslag
uit over Henegouwen.
Oost- en West-Vlaanderen volgen. De
heer MOYERSOEN, minister van Nij
verheid en Arbeid, legt den gvondwette-
lijken eed af in hèt Nederlandöeh
De overige provincies worden insge
lijks in oen galop je afgehandeld.
INTERMEZZO
Terwijl Tte^ï^MItendë'l^rsiaggeveïS
op het spreekgestoelte met eentonige
stem, hun verslag komen uitbrengen, Is
liet wel interessant even het oog over d«
hooge vergadering te laten rondva
ren. Het zwarte kleed vm priestei
Broeckx doet schilderachtig op het bu
reel.
De hoer Berryer, de nieuwe minister
loopt met glanzend gelaat rond en slaat)
links en reohts, vertrouwelijke praatjes!
Op dit oogenblik is hij, naast het ge
stoelte van den voorzitter in druk gesprek
gewikkeld met zijn collega, den sympa
thiek en heer Moyersoen. Toon deze laat
ste daareven den grondwettelijken eed
in het Nederlandsch aflegde, gingen de
hoofden verrast in de hoogte. De Vlaam-
sche taal heeft vandaagherhaaldelijk
weerklonken, en dat belooft voor de ver-
jonging en de demokratiseering van den
Wanneer ook Mgr Keesen don eed af
leggen moet, richt hij zich even op. r-v
brengt een energiek en bondig a lk
zweer I uit aat eenige vrooljikheid
wekte
DAGORDE
Na eenige redekavelingen wordt ten
slotte beslist dat de volgende zitting zai
gehouden worden Dinsdag a. s. om. ll u.
voormiddag.
Do zitting wordt om 4 u. 30 opgehe
ven.
EEN VREEMDELING AANGE
HOUDEN
Wegens een reela oplichterijen, ge
pleegd ten nadeele van een Amerikaan
sch bank te Amsterdam, spoorde de Ne-
deriandsche politie, sedert geruimen tijd,
een zekeren Edwards op, die, in ruil van
titels, van voornoemde bank een belang
rijk krediet had gekregen. Later werd
echter bevonden, dat de titels voortko
men van een maatschappij, die bankroet
was gegaan. De titels haddon bijgevolg
geen waarde meer. Edwards was insge
lijks bekend onder den naam van Ernest
Caerena.
Uit het door dc Nederlandscbe politie
ingesteld onderzoek bleek alras, dat Ed
wards alias Ernest Gaerana naar Belgie
was gevlucht.
De Brusselsche speurbrigade, die op
de hoogte van do zaak word gebracht.,
vernam, dat Ernest Caerens in een hotel
aan het Rogierplein te Brussel was af
gestapt.
Gisterochtend werd de kerel in hech
tenis genomen en opgesloten. In zijn
kamer ontdekte men een groote hoeveel
heid titels van de inrichting .The F%
deral European Stages Law.