M
Vrijdag
Febr. 1922
HE INVLOED VAM
$EÏ PAUSDOM
0E 6QUD00LKEM
isstlsfeiie
LassliwisrésjHgiag
Belangrijke ie'etal t® Ranst
is ramp vsn ds "Ëmm„
SFsnsb dsr Oemeentsn
Hst e?g aiiemsfeistageSEk
dsr Leaiialei Se Brass®!
EVOLK
XXVIU' JAARGANG NUMMER 45
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.- Tel. »4 E)AG-53L.A.P 8 CENTIEMEN -WEKELIJKS 0.53 - Uitgever: J. Van Npffel-De GsaDT_
Publiciteit bulten het Arrondissement Aalst, rich te wenden tot het Agentschap Havas.A dolf Jlailoan.lS, te -Rl'.Ui- '-'1'^-
II. Malbias
IZon op 6,'14 onder 5,24
ftieuwe Maan den 26
Het meest teekenend voor den
omkeer, die er in den geest van ve
len is gekomen, waar het in den in
vloed en de waardigheid van het
Pausschap betreft, is een artikel
van den vrijdenker Pug. Laurier
in a L'Hoinme Libre het blad
door Clemenceau opgericht.
Na de vele stemmen die hebben
weerklonken, van alle zijden, van
de uiterste linksohe naast de meest
reehtsche^is deze misschien \^el het
meest onze aandacht waard.. Zijn
beschouwing is de volgende
De ontroering! die dé dood van Bene
dict us XV in alle kringen lieeft gemaakt,
'de bijna beangstigende aandacht, waar
mede de publieke meening het Conclaaf
heelt gevolgd, de aïgemeene eerbied waar
mede de komst van den nieuwen Paus
Pius XI op den troon is begroet, bewijzen
de belangrijkheid, grooter dan ooit, van
dc rol die door liet Pausschap in de ge-
heele wereld wordt gespeeld.
De oorlog lieeft die rol aan beteekeuis
doen winnen. Te midden van den yree-
selijken strijd, die gedurende 4 jaren
de monsehheid heeft gepijnigd en ver
deeld, heeft men beter begrepen, welk
een kracht van eenheid en vrede liet ka
tholicisme vertegenwoordigt. Men kent
het woord van een Fransclitnan, die.
hoewel zelf ver van het katholicisme ver
wijderd, verklaarde De Katholieke
Kerk heeft gedurende den oorlog ge
toond, de eenige internationale te zijn,
die stand houdt.
En toch onder den invloed van leer
stellingen, die een materialistisch poli
tiek ingang deden vinden, scheen het
dat zoowel de internationale als de bin
nenlandsche politiek van tal van staten
voor goed die geestelijke mach; had bui
tengesloten. De deuren van de Conferen
tie te 's Gravenhage bleven gesloten voor
den Opperpriester.
Het scheen dat ieder contact was ver
breken en inderdaad, helaas, zoo was het
iusscheii heit gebied van de politiek en
dat van den godsdienst en de moraal.
Tussehen ée verschillende volkeren gold
slechts dc kracht, de materieele en de mi
litaire. Ju hoeverre kon de internationale
politiek den Paus belang inboezemen,
waar liij vertegenwoordiger ls van een
moreele en godsdienstige macht?...
Lautier antwoordt er op. waar hij be
sluit Bij de ontzaggelijke onm&cht der
►Staatslieden en de gedruktheid van de
menschheid, die snakt naar vrede, zonder
hem te vinden, lieeft die mensebhoid in
stinctmatig zich gericht naar de Eeuwige
Stad en is neergeknield voor dien Souve-
rein, zonder wereldlijk rijk en zonder
leger. Zi j heeft meer en meer het gevoel,
dat- het wereldprobleem, dal dient opge
lost, van een andere orde is, van een or
de, die hoog uit gaat boven die van een
voudige realiteitepolitiek.
Mogeu de Staatslieden en de volkeren
de ware woorden van den vrede en van
het leven in zich opnemen, gedurende de
moeilijke jaren, zot» zwaar vart dringen
de zorgen, die komen.
.Zij zullen blijven weerklinken van de
lippen van Hem, die dei» dag zelf van
zijn uitverkiezing tot het Opperpriester
schap, verschijnend op het buitcnbalcon
PAUL FEVAL
29» Vervolg.
XIII.
HET HAAR VAN
r MEVROUW DE HERTOGIN
Ht was een groot fees!., dat reeds sedert
lang aangekondigd was en waardoor de
hertogin de Rivas hare welkomst in de
Europeeache wereld vierde. Geheel Parijs
zou er tegenwoordig zijn, zoo als de gees
tige lieden beweereu, die de elegante
overzichten in de olegante dagbla
den maken. Men had in de uitnoodi-
gingsbrieven gevorderd, dat behalve den
zwarten rok voor de mannen en het ge
wone balkleed voor de dames, alle kos-
turuen zouden worden toegelaten. Deze
regel maakte dus geen uitzondering oor
den domino.
Mevrouw de hertogin de Rivae was
niet iiit de. provincie afkomstig;, zij was
zelfs meer dun een Parijseho vro'uw. daar
zij van Rio-de-Janeiro kwam.
De voorhof van hel hotel, die prach
tig verlicht was. liet aan de arme drom
mels die. in de rue du Faubourg Saint
Ilonoré samengestroomd waren, een
groote terras zien, dat op t-cu berg valt
bloemen geleek. Midden op dit trapsge
wijze opluopende terras voerde een bree
ds' doorgang,die met tapijten belegd was,
van de Basiliek van si Petrus over Ro
me, over de zeven heuvelen, die de Hei
lige Stad omringen, over geheel de we
reld zijn verheven zegening uitsprak.
Deze meening, van een vrijdenker
als Lautier, dient verder gehoord
dan binnen de grenzen van Frank
rijk, zeker niet het minst in Belgie,
waar zoov elen nog de hooge waarde
van het Pausschap in twijfel durven
trekken. Hier staat men versteld
over de houding, die in Holland
sommige niet - katholieken durven
aannemen, waar het betreft de be-
rekkingeii niet het Vatikaan.
Voor deze bestrijders van Kome
vooral, gelden de woorden van Lau
tier, dien zij zeker- als een onver
dachte getuige moeten beschouwen.
En hij staat daarin niet alleen, de
laatste weken hebben het ons bewe
zen, door het geschreven woord van
de meest uiteenloopende persoon
lijkheden. Meer en meer richt men
zijn oog op het Eeuwige Licht, dat
wel altijd even helder heeft gesche
nen, maar dat men niet heeft wil
len aanschouwen.
Indien een droeve oorlog, indien
er zorgvolle tijdsomstandigheden
daartoe hebben medegewerkt, zoo
is althans al dat leed niet om niets
gedragen.
VERGUNNING VAN TUSSCHEN-
POOZENDE VERLOVEN VOOR
ONDERWIJZERS
Ten einde de normale werken A an den
school dienst te verzekeren, doch ter zelf-
der tijd de bepalingen der müitiewet, be
treffend den krijgsdienst- der onderwij
zers, te eerbiedigen, lieeft de Minister
van Landsverdediging, in overleg met-
den Minister van Kunsten en Weten
schappen, schikkingen getroffen om,
voor.zoover het volstrekt noodig is voor
hot onderwijs, tnssebenpoozenclo verlo
ven te vergunnen aan de miliciens dezer
categorie.
Dezen zullen natuurlijk hun diensttijd
moeten voleindigen, nadat er in den tij
del ijken toestand, waarover sommige
schoolbesturen klagen, verholpen werd.
Deze besturen dienen zich dus, na
overleg met de onderwijzers, voor wie
zij een tussohenpoozend verlof zouden
aanvragen, langs den administratie ven
weg ie wenden tot don Minister van Kun
sten en Wetenschappen, volgens wiens
zienswijze en door wiens tueschénkomst
aan hun verzoek het gepaste gevolg zal
gegeven worden.
BERICHT
Wmt van 1 Juni 1919, een begiftiging in
stellend ten voord eelc der strijders van
den oorlog 19J 4-1918 Begiftiging van
300 fr.)
Om de belooning van 300 fr. Fami-
lierVergoeding genoemd, en voorzien
door de wet a-an 1-6-19, te bekomen, moe
ten de gehuwde of de 35 jaar oud gewor
den ongehuwde oud-strijders, die A-oor
11 November 1918 ouder de wapens wa
ren, hun aanvraag sturen «naar het ge
meentebestuur der plaats waar zij ver
blijven on dat gelaat is met het opmaken
van een deel der dossiers.
Ten einde het uitbetalen dezer begif
tiging te bespoedigen, worden do belang
hebbenden verzocht bij hun aanvraag
een of ander officieel stuk te voegen, dat
zij in kun bezit hebben (bij voorkeur de
militaire eenzelvigheidskaart) en dat hun
tegenwoordigheid in het leger op een da
tum tussehen 1 Oogst 1914 en 11 Novem
ber 1918 bewijst.
Dit document zal hun teruggezonden
worden zoodra hot Departement van
Landsverdediging 'min recht op hooger-
vermelde vergoedii. -a zal vastgesteld heb
ben.
MILITAIRE LUCHTVAART
Weder oproepingen' voor. dc schiet- en
maneuversperioden
De militairen der bijzondere lichting
1919 der klassen 19-16 en 1917, die we
der onder de wapens moeten geroepen
worden om deel te nemen aan de schiet
en maneu versperioden der Luchtvaart,
zullen weder onder dienst komen op on
derstaande tijdstippen
Dezen der klas 1916 (bijzondere lich
ting 1919van 3 tot 30 Juni 1922.
liezen der klas 1917 (bijzondere lich
ting 1919 van 1 tot 28 Juli 1922.
\AA
naar de voorzaal. De voorzaal met zijne
schitterende bloemslingers en zijne dui-
zende lichtbronnen, geleek op den zui
lengang-van een nimfen-paleis.
Terwijl zij dat bezagen, stpndén de ar
me drommels met de voeten in de ge
smolten sneeuw: een koude doordrin
gende regen viel hun op den rug, maar
toch bleven zi j staan.
Toen wij zeiden, dat alles voorbijgaat,
dat alles verwelkt, vergaten wij eenc eer
volle uitzondering te maken voor de ga
pers, die tot aan hel einde der tijden zul
len blijven bestaan.
De gaper houdt van hel vertrouwelijk
genoegen, vooral daarom, wijl hij niet
weet, wal dat is.
Op den grooten trap stonden alweder
bloemen, schoon e bannelingen, die in
weerwil van de kunstwarmte van odzc
bloemperken, de schitterende zon der
keerkringen blijven betreuren.
De lucht was met hun voehtigen geur
gebalsemd.
In de verte hooide men reeds in de
zalen het voorspel van Tolbecque en van
zijn orkest.
Dal was de dageraad, die hel bal aan
kondigde. Alles was nog frisch eri sier
lijk: het huis scheen te leven door zijn
met bloemen omgeven marmeren kolom
men, door zijn glimiterend kristal, door
zijne zware en prachtige draperieen.
Do dansers waren nog niet daar hun
ne bewegingen en hunne glimlachen
Nad ere b i.jzenderheden
Hef is niet ten nadeele van M. Gilles
de Péliehv, doch ten nadecle van ridder
Gilman de Zevenbergen, dat deze be
langrijke diefte gepleegd werd.
Het kasteel is geheel braak en daarom
hadden dc bewoners hunnen intrek ge
nomen in de hovenierswoning.
Terwijl de inwoners op de verdieping-
sliepen, hebben de schelmen, niettegen-
staand er d/rie waakhonden waren, eene
ruit, uitgevende op den koer, verbrijzeld
en kregen alzoo gemakkelijk toegang tot
het huis. In liet toneel van ridder de
Gilman de Zevenburgen staan drie
brandkassen, en dieven, die waarschijn
lijk op de hoogte moeten geweest zijn
van het doen en laten van den kasteel
heer, hadden het daar' op gemunt.
Moeilijk hadden zij het niet, want ze
gingen eenvoudig tot de schrijftafel van
den kasteelheer, openden de ongesloten
schuif, waar de sleutels der brandkassen
in lagen. Beter kon het niet gaan.
Uit de brandkassen hebben ze alle pa
pierwaarden meegenomen, alsook de ju
weel en, familiestukken, het alles ter
waarde van 200,000 frank. De nummers
der papierwaarden zijn gekend en aan
de bankhuizen en wisselagenten meege
deeld, zoodat de dreven niet veel met
hunnen buit zulten uitrichten.
De dieven hebben ook nog de sleutel
van een der brandkassen meegenomen,
zoodat deze niet kan geopend worden.
In dezelfde staat ook eene kas gevuld
rnet allerlei zilverwerk, eene zeer groote
waarde vertegenwoordigende, en ïvaar-
aan de dieven niet geroerd hebben.
De groote partij van aktien en obliga
tion waren slechts drie dagen te voren
van de bank gehaald en naar de woonst
gebracht. Het lijdt geen twijfel of de
dieven zijn daarvan 'op de hoogte ge
weest.
Het parket van Antwerpen is ter
plaatse geweest, doch geen enkel spoor
was door de dieven achtergelaten.
ontbraken nog, maar op den bodem van
den beker, die nog leeg was, zag men
reeds de drink lust; vraag maar eens aan
de liefhebbei» de wijn heeft veel vrien
den .v
De beker is schoon, ge-heel nieuw en
toont nog niet aan zijnen rand het doffe
spoor, dat er de lippen op gelaten heb
ben bet leest is ook schoon, wanneer het
beginnen zal.
Wat droevig om te aanschouwen is.
ziet men eerst, als de beker bezwalkt. eii
omgestootoii is; het grievende bestaat
hierin, dieselfde zaal donker en koud le
zienden volgenden morgen vindt men
er niete meer dan een vec&tiklêenden
walm en uitgedoofde kroonkan del aars;
een lichaam zonder ziel, waar niets meer
in overblijft dan eene onbeschrijfelijke
wanorde om een stom orkest. Niets is zoo
leelijk en afzichtelijk als liet lijk van dat-
ellendige ding, dat de menseh ver
maak noemt.
Het was elf uren. De ceremoniemees
ter aan 't hoofd van een leger bedienden,
wierp een laatston blik in hot rond en
was over de zalen voldaan.
Zijn generale stof legde de laatete hand
aan hel werk.
Blanche en zijne bedienden stonden
bij den ijskelder; C'hevet, kalm en. groot
als zijn faam, heerschte in de keukon en
gaf zijne bevelen voor het gereedmaken
van het avondmaal.
Nadere bijzonderheden)
De Roma het bestuurbare lucht
schip, dat Maandag in Amerika ontploft
is, was gebouwd te Oiampino, nabij Ro
me, dooi het Italiaansch ministerie van
Luchtwezen. Hij was van het gewoon
stelsel der Italiaansch e ballons, met deze
bijzonderheid echter dat het schuitje
niet aan den ballon gehecht was door
middel van een koordennet, doch dat liet
deel uitmaakte van den luchtbal zelf.
De Roma was 125 meters lang, en
bevatte 84,000 kubieke meters gas. Er
waren drie reeksen van twee motors, met
een totaal krachtvermogen van 2500
paarden, hetgeen toeliet eene reis af te
leggen van meer dan 5000 kilom.. met
eene gemiddelde snelheid van 80 tot 90
kilom. per uur. De Roma kou een
nuttig gewicht van 10,000 kg. medenc-
men, Yzij ongeA-eer 100 personen voor
eene reis van 1000 kilom.
Op 19 Maart 1920 werd de Roma
officieel te Oiampino onthuld. Eenige
dagen later deed hij zijn eerste proef
tocht en bleef geruimen tijd boven Ro
me zweven, met eene zekerheid welke
ieders bewondering afdwong. "Einde De
cember kochten de Vereenigde Staten de
Roma voor 200,000 dollars.
HET AANTAL SLACHTOFFERS
In het schuitje van de Roma be
vonden zich 48 personen. Daarvan zijn
er 83 op den slag dood geworden. Van
onder de puinen van de Roma wer
den tien slachtoffers, geheel onkennelijk
te voorschijn gehaald. Twee dezer gaven
nog teeken van leven, doch bezweken
Aveldra.
Het volgende wetsontwerp is door de
lieerén ministers van Financien en van
Binnenlandschc Zaken op het bureel der
Kamer neergelegd
Eerste artikel. Ter vervanging A an
het gemeentefonds en van het bijzonder
fonds, onderseheidelijk ingevoerd bij de
wetten van 18 Juli 1860 en van 19 Au
gustus 1889.wordt een fonds der ge
meenten ingesteld.
Art. 2. Het fonds der gemeenten
wordt gevoed
1Door een jaarlijksche vooraf heining
van 95 millioen op de aïgemeene midde
len der Schatkist
2. Door middel eenev storting van 15
millioen vertegenwoordigende liet zuiver
aandeel der gemeenten in de opbrengst
der bedrijfsbelasting op de jaarwedden,
löonen en pensioenen.
Telken jaren groeit gemeld fonds met
twee millioen aan, en, bij voorkomend
geval, met eene som gelijk aan de toene
ming van het onder voorgaand n. 2 aan
geduid aandeel.
Art. 3. Het fonds der gemeenten
wordt om gedeeld als volgt
Vier tienden in verhouding tot het
gebouwd kadastraal inkomen belad
voor het jaar voorafgaande aan dal der
omdeeling
Vier tienden in verhouding tot dc be
volking officieel vastgesteld door de
jongde tien jaarlij kschc volkstelling;
Een tiende in verhouding tot de uit
gaven voor beroepsonderwijs en openba
ren onderstand, gedaan gedurende het
vorig jaar.
Het overschietende is bestemd
1. Tot verzekering aan de gemeenten
van een aandeel in het nieuw fonds ten
minste gelijk aan dc som die zij uit het
gemeentefonds en uit het bijzonder fonda
trokken
2. Tot ondersteuning der gemeenten
•die, ten gevolge van uitzonderlijke om-
standigheden of aannoedigingswaar.ie
offers, zich in een moeilijken toestand,
bevinden.
Voor de verwoeste gemeenten en tot
na de aanstaande tienjaarlijksehe volks-
stelÜng, wordt, bij de omdeeling der hoe
gcrvermelde vier tienden, rekening go-
houden met de wezenlijke bevolking
vastgesteld op 31 December van hot vorig
jaar.
Desgelijks wordt gehandeld wat be
treft de gemeenten waar de wezenlijke
bevolking met meer dan 10 t. h. de be
volking vastgesteld door dc jongste tien
jaarlijks clie volkstelling moest overtref
fen.
Art. 4. f)e omdeeling van liet tien
de bedoeld in het laatste lid van art. 3,
wordt gedaan door eenkommissie sa
mengesteld uit twee gemeentebeheerders,
twee bestendige afgevaardigden en tweo
ambtenaars, waarvan de eene door den
Minister van Binnenlandsche Zaken 'en
Volksgezondheid, en do andere door den
Minister van Financien wordt aangewe
zen. Deze commissie wordt door den Mi
nister van Binnenlandsche Zaken m
Volksgezondheid of zijnen gemachtigdo
/voorgezeten.
Een koninklijk besluit bepaalt dc wij
ze waarop gemelde commissie hare werk
zaamheden voert, en waarop do betaling
van het fonds der gemeenten geschiedt.
Al t. 5. Worden opgeheven, de wet
telijke bepalingen betreffende het ge
meentefonds en het bijzonder fonds.
De woorden fonds der gemeenten
vervangen de woorden gemeentefonds
en bijzonder fonds in dc Avetien of
overeenkomsten waarin zij voorkomen.
Art. 6. Deze wet treedt in werking
met ingang van het jaar 1922.
(Nadere bijzo nderheden
De automobilist, die Dinsdag avond
op de Louizalei te Brussel in eene kom-
pognie grenadiers reed en er versihei-
dene kwetste, is een nijvcraar van Uk-
kel, Lardinois genaamd.
M. Lardinois, die .verscheidene dames
in zijne automobiel voerde, werd ter be
schikking van het parket in hechtenis
gehouden.
Woensdag namiddag werd hij door
den onderzoeksrechter in verhoor geno
men.
Hij verzekert dat hij, ondanks de ver
lichting, bedrogen door de khaki-kicur
van de soldaten-kapoten, hij «Ie grena
diers niet heeft ontwaard dan voor liet
te laat was.
De Dernière Henre zegt
Men moet er bijvoegen dat onmid-
dellijk na het ongeval, M. Lardinois, die
naar het politiebureel was gevoerd, aan.
den politieofficier den indruk gaf ouder
den invloed van den drank tc zijn.
Twee uren later bestatigde Dr Marcel
Hóger, wetsdoctor, dat hij in alle geval
in den loop van den dag meer dan een
conaommatie moet gepakt hebben.
Overigens hij heeft erkend dat hij
naar ceue begrafenis was geweest, vrien
den had ontmoet en versmcidene koffie
huizen had bezocht.
De Soir zegt-dat het detachement
grenadiers behoorde tol de 11e coinpa-
juist haar toilet geëindigd. Zij was eene
vrouw tUMohen de twintig en vijf-en-
t win tig jaieu oud; in al den glans van
hare jeugd en hare schoonheid. Zij was
tamelijk groot en hare rijzige gestalte
gaf aan hare houding een onvergelijke
lijke bevalligheid. Ilaar gelaat toonde
haar groot karakter en uit hare zuivere
en krachtige trekken straalde eene edele
pn weldadige ziel.
Mevrouw de hertogin droeg het haar
kort
Wij moeten hier bijvoegen, dat zulks
jiict wel overeen kwam met hare waar
dige, koninklijke houd mg en hare
schoonheid.
Zij had zwarte, glinsterende liareB, die
zoo nicht ineen gegroeid waren, dat men
zich onwillekeurig afvroeg, hoe het
kwam dat die prachtige haarlokken nau
welijks den hals tot aan de schouders be
dekten. Menliad ze graag in lange vlech
ten willen zien golven. Men oiiden-oud
hie) dezelfde teleurstelling, die men
voelt, wanneer liet oog opmerkt, dat de
vleugel van een mooien vogel geknipt is.
Zij kon die prachtige lokkou niet uit
grilligheid afgesneden hebbendc «lich
ters a an de Andaloeisische school. »lte
toen den Panassus opklommen, om er
eenigen tijd later hals over kop af to tui
melen, heetten hel eene ontheiligen.
Mevrouw cto hertogin de Rivas was
een vrouw, di«- den loon aangaf. \>r-
Mevrpuw dc hertogin de Rivas had, scheidene Jteelijke oadergrayfrinen had
den al, om haar te gelijken, dc kleine na-*
tuurlijke haarbos laten afsnijden, waar
op hunne valschc vlechten rustten.
De voorstad Soint-Germain ontving
mevrouw de hertogin de Rivas in huren
schoot; de voorstad Saint-Honoré twistte
oni haór bezit de chaussée d'Autiu ver-
ierde riret haren naam het eenigsziue
zonderlinge programma barer feesten.
Men sprak over haar zelfs in de Ma
rais!
Diegenen, die haar goed kenden, zei
den, dut zij buiten gr woon geestig was.
Men liaaide gezegden van haai* aan, die
iedereen keirde. behalve zij alleen. De
ongeïukkigen wieteu, of zij goedhartig
was.
De hertog de Rivas was nog iong on
bezat een vorstelijk vermogen. Tol deze
stille woning l\ad de kwaadsprekendbeid
geen toegang.
Evenwel hadden <le lieden, wier hand
werk het is aÜTes gade te slaan, opge
merkt, dat mevrouw de hertogin de ïti-
vas buitengewoon godvruchtig was, als
alle Spaarische vrouwen, en «lat nu een.<\
aftniokselen der wereld, dan weder hare
vroomheid de bovenhand bij haar lie-
haalden. Men zou hebben kunnen den
ken. dot zij bij afwif«('lin§ i') liet eene en
in het andere een heilmiddel voor haro
droefgeestigheid zocht.
Waar vatulaau kwani die weemoed?
Den avotrd tc voren had niemand ter
wereldoog eene vorouderslolliug op »Ia|