s
doodsgevaar
Zaterdag
April 1022.
LaitasffsslafigeB
M!E HÜBVELBMGEN
geü"T.
HET 0VEBLIJDIS3 VAN H. W0ESTE
Ganse!) ft§ï land brengt km hsslds
Eene mh
Vergiftigingszaak
Kerkstraat, 9 on S3, Aalst.— Tel.
xxviii» jaargang nummer 80
A Sj^.O-2^3LjJ^X3 O CENTIEMEN WEKELIJKS 0.53
Uitgever: J. Van Ntruj-BL-Da Qbnot
nhMriti mi. cumever: J. van ivt77F8L>Ars USKDT
aie!l Eava5. Ado^j^, Brcs.i- 8, Place - eg S, Bfeam-a BaiMin?s Londrei E,a, t
'Alle springtuigen binst den oor
log dienden om onze vijanden te
Verdelgen. De wetenschap had ze
uitgevonden en uitgezocht om de
overwinning over onze verdrukkers
te behalen. Van deze en soortgelijke
moordtuigen die het sterfelijk deel
van den mensch het leven benemen,
wi ik hier niet gewagen, maar '.vei
van de gevaarlijke hinderlagen die
geest, geweten, hert en ziel den
doodsteek toebrengen. Voor 't ver
stand, voor de onsterfelijke ziel ven
den mensch bestaat er ook een
doodsgevaar. De valsehe gedachten
dooden en dooven het geloof uit.
Het zedenbederf is de moordenaar
der consciënties.
En een der schrikkelijkste en ge
vaarlij kste wapens gebezigd om liet
verstand en het geweten ten onder
te brengen is de slechte en ongods
dienstige, .de vuige en vuile druk
pers.
Als 't u belieft, geeil slechte, on
zedige, ongelomdge dagbladen op
uwe leestafel, in uwe handen, onder
uwe pogen, en onder de verwonder
de en nieuwsgierige blikken uwer
kinderenDe dagbladen die de reli
gie aanvallen, ondermijnen de
grondvestingen der maatschappij
Zij doen zulks bloot en onbe
schaamd, zonder doekskens er rond
te winden dit zijn de goddelooze
bladen. Zij doen het scheinheilig
ga weg 't zijn de onzijdige bladen,
slechter misschien dan de voorgaan-
den.
Want' nooit spreken van God,
nooit van zijn rechten ten opzichte
der samenleving, der familie, des
enkehngs gewagen, is eenvoudig
weg zoo niet met woorden toch met
zwiigcrt loochenen het gezag en de
overheersehing van den Opperheer
en Oppermeester.
Wat zoudt ge zeggen van een
kina dat zich onzijdig houdt ten op
zichte van zijn ouders? 'k Wil zeg
gen een kind dat naar zijn ouders
niet omziet, dat niet inzit met het
geen zijn vader of zijne moeder ge
biedt of verbiedt? Zou dat geen
slecht kind zijn? Verre van u dus
moet ge verwijderd houden die god
delooze en onzijdige gazetten die u
beariegen en beliegen. Beter zijn ze
niet op de hoogte van alles wat ge
dient te weten dan de katholieke
Waden.
letterkundiger geschreven zijn
ze niet, ter contrarie. Valsehe too-
hen aanhooren is verderfelijk. Alle
opinies onderzoeken is gevaarlijk
Daarboven staat immer de waar
heid en die is onvergankelijk.
H. Denysins
Zon op'5,15 onder 6,29
Volle Maan den 11
Onnoodig, zeer zorgelijk is 't liet
voor en het tegen te lezen. Weest
logisch en verstandig, dan zult ge
met geen vuur spelen om u te ver
branden, dan zult ge geen pek ver
handelen om u te bevuilen. Die het
gevaar bemint zal er in vergaan. En
geen grooter gevaar, geen slechter
gelegenheid dan een ongodsdienstig,
dan een onzedig blad.
Was 't misplaatst en schandelijk
een enkel kogel aan de Moffen te
bezorgen, zoo is het thans ook ver
foeilijk al ware het maar drie stui
vers aan de wapens die de XI. Kerk
aanvallen en bevechten: te besteden.
Dus zelfs in 't voorbijgaan zoo eene
gazet koopen is een slecht werk.
W eest ook geen lafaards en geen
Pilatussen, met op trein of tram
geen goed en deugdelijk dagblad te
durven lezen. Geeft niet toe aan
menschelijk opzicht met goddeloo
ze kranten te koopen en te lezen
omdat uw vriend, gebuur of kame
raad zulks ook doet.
Ge moet me niet wijsmaken dat
zulke vitilblikken en vuilbekken be
ter dan andere de rechten van nede
rigen en werklieden verdedigenDe
leiders spelen baas en meester over
zulke bladen en zijn die roode dwin
gelanden niet gulziger dan de overi
gen?
Is het voor het arme volk of voor
hun zakken dat ze zorgen? Is het
hun intrest of deze van den armen
werker die ze in't oog houden?
Kijkt over den muur 't bloedroode
Rusland in en zegt me welk geluk
dat volk door zulke leiders bestierd
en beheersclit, smaakt.
De hoop voor den werkman staat
slechts rotsevast op de kristene
grondregels der rechtvaardigheid en
der broederlijke liefde. Leest dus
goede, katholieke bladen!!
Vreest uwe zoogezegde vrienden
en zeker uw vijanden niet!
Leve de vrijheid voor u in de
goede lezing, gelijk in andere beste
zaken! Doet uwe aankondigingen
slecnts drukken in deftige gazetten
Koodigt uwe vrienden uit om eer
lijke en eerbare kranten te koopen
en te lezen! Ge zult ze daardoor een
onsckatbaren dienst bewijzen.
Verre van u en uit uw huis de
modderstortingen der slechte druk
pers!
Men is geen christen meer als men
zich blootstelt aan het gevaar geloof
en zeden te verliezen.
Weg met zulken aangebranden
ast, want zulke bladen zijn een
standvastig en allergrootste gevaar
voor uwe onsterfelijke ziel en zelfs
voor uw tijdelijk geluk.
MARC.
VRIJ BEWERKT
NAAR HET ENGELSCH
2,1" Vervolg.
Uh briefje is geadresseerd aan Mei.
Blanche Melville, Pimliko, 190, Belgra-
vcsquaire. Met dit adres in de baud liadt
gij het huis gemakkelijk kunnen vin
den.
Ik heb het pakje niet geopend, her
nam Harry, en nooit zal ik een brief of
een paivje openen, dat uien mi j toever
trouwd heeft.
De rechter zette een ernstig gelaat, en
een gemompel van goedkeuring liep door
de zaal
Ur ben genoodzaakt jufvrouw Blan
che bier tc laten komen, zegde de heer
ï'uvenhaiu tot Jack, dien bij voor ecu
wezenlijken kwaker hield, en ton ge-
voxge van deze veronderstelling met een
wij zonder vertrouwen vereerde.
deed hom opmerken, lioe beden
kelijk net w.is, eene dame van haren
stand in een zoo teedere zaak te bclrek-
- - 'i stelde voor. met eenen gerechts
dienaar UI bavgerkkedij naar Blanche
'Rue» cu haar onder een geschikt
voorweuffijei over p. halen voor het ge
recht te verschijnen, ronder dat hare
bloedverwanten de v..nv oorzaak gewaar
werden. De lieer Evenham nam dit plan
met lajiio gcivone vriendelijkheid aan, en
verwijderde zieb dadelijk met den ver-
mrinden gerechtsdienaar. Gelukkig vond
Inj Blanche alleen te huis. Haar vader
ups op de beurs en de dikke tante 013
visite.
Blanche ontroerde reer. toen Jack haar
zijne boodschap mededeelde. Verheugd
eemg bericht over hel tot dus ver voor
haar raadselachtig zwijgen van haren ge-
11 va® oiï,™n«en' verklaarde zij zich
dadelijk bereid, 0111 mede naar het bu-
red van politie te rijden. Hare verse hij-
Uing en hare verklaring helderde de toe-
dracht van de zaken op.
De heer Evenham overhandigde haa"
den inbond van bet pakje hare hand
beefde bij bet ontvangen van dc duur
bare teekenen van Edmonds liefde Har
ry werd oogenblikkelijk in vrijheid ge
steld en had de blijde voldoening een
voor bom duurbaar aandenken, Lena's
zakdoek terug te ontvangen.
Jack niet de lantaarn was zoo kiesch
orn den lieor Evenham opmerkzaam te
maken, dat de beleefdheid gebood den
naam cn adres van Blanche uit de'poli
tieberichten in de dagbladen weg te la
ten. Harry's zaak had de terechtzitting
geëindigd; maar de lieer Evenham ver
zocht Blanche om een gesprek in tegen
woordigheid van den vaardigen kwaker
m zijne eigene kamer. Jack, de dronk-
aard, voelde een inwendige schaamte
bij deze benaming. Blanche gaf ontroerd
en. diep blozend gehoor aan"het verzoekI
DE AARDAPPELTEELT
Deze mag voorzeker als de belangrijk
ste onder alle teelten aanzien worden,
daar deze vrucht een onmisbaar voedsel
is van alle standen der samenleving.
Geen wonder dus dat deze teelt telken
jare een groote .Oppervlakte inneemt.
Of de opbrengsten, in 't algemeen be
schouwd, voldoende zijn, valt sterk te be
twijfelen, als men nagaat dat, volgens de
officieele verslagen der Staatslandbouw-
kundigen, dc gemiddelde opbrengst per
hectare slechts 17,545 kg. bedraagt.
Talrijke proeven hebben nochtans be
wezen dat deze opbrengst kan verdub
beld worden zoo men een doelmatige be
mesting toepast.
In onze talrijke bemesfcingsproeven
voorgaande jaren aangelegd, bekwamen
wij. door aanwending van hulpmesten,
een opbrengst van 37,000 tot 39.000 kg
aardappels per hectare.
Op 18 proefvelden bekwam men in
het Landbouwcomice van Ghistel de vol
gende uitslagen
Zonder stikstof, 15,700 kg.per hectare;
_Met 400 kg. sodanitraat per hectare
17,500 kg. per hectare;
Met 470 kg. kalknilraat, 17,600 kg
per hectare;
Met 300 kg. ammoniaksulfaat, 19,300
kg. per hectare.
Er was dus een meerdere opbrengst
an 3,600 kg. knoUen per hectare, ten
voordeele der stikstofbemesting met am
moniaksulfaat.
Daar het oogenblik om aardappels te
planten nadert, meenen wij wel te doen
ae landbouwers aan te sporen de volgen
de scheikundige meststoffen per hectare
aan te wenden
250 tot 300 kg. zwavelzuur ammoniak
400-500 kg. superfosfaat;
150-200 kg. zwavelzure potasch.
Men zal deze vetten goed met elkander
vermengen, en acht tot tien dagen voor
het planten op den omgeploegden akker
uitstrooien, en daarna zorgvuldig ineg
Wij willen deze gelegenheid benutti
gen om de landbouwers aan te raden de
aardappelen te besproeien met Bordeen
sehe pap, in geval er s' zomers veel regen
valt, en de ziekte zich vertoond. Allerlei
proeven hebben insgelijks bewezen ia!
dit middel uitermate goed werkt op op
brengst en de hoedanigheid der knollen.
DIXI.
EEN GROOT REDENAAR, EEN BELANGLOOS POLITIEKER
EN ONBAATZUCHTIG MAN
PERSSTEMMEN
Le Matin (liberaal), zegt onder
handteekening van G. A. Detiy
Cli. Woeste was een machtige redenaar
die het oor der gansche Kamer bezat en
die niet aarzelde, met eene onverstoor
bare kalmte, het hoofd te bicden aan de
•socialisten.
Met eene merkwaardige helderheid
en duidelijkheid, eene klare en goed ver
staanbare stem, in gemeten doch krach
tige woorden, ontwikkelde hij niet eene
zeldzame welsprekendheid dc afgetecken-
de deelen zijner redevoeringen.
Het was een bewonderenswaardig re
denaar van het oude geslacht, een ge
slacht dat niet vernieuwd werd...
Oh. Woeste is gansch zijn leven trouw
gebleven aan zijne beginselen en aan
:!ch zei ven. Hij gaf bewijzen eener on-
Herinneren onze lezejs zich nog het
berucht vergif tigingsproces, dat in 1894
voor de Assisen van Antwerpen werd ge
pleit, tegen Mad. Joniaux, geboren Leo-
nie Abblay? Deze vrouw, beschuldigd
van eene neele reeks vergiftigingen te
Gent en te Antwerpen, werd veroordeeld
tot de doodstraf, welke naderhand ge
wijzigd werd in levenslangen dwangar
beid. Zij boette hare straf uit in het ge
vang van Bergen.
Mad. Joniaux, die thans 72 jaar oud
is, werd dezer dagen in voorloopige vrij
heid gesteld, op eensluidend gunstig ad
vies der bestuurlijke gevangeniskommis
sie. Zij is te Antwerpen, bij" hare familie
weergkeeerd.
gemoedelijken
«.Hiivu. J DLytLj^CU LTULU Uil
vermoeibare bedrijvigheid, eener vol
strekte onbaatzuchtigheid, eener boven
alles verheven staande belangloosheid.
De Etoile (liberaal) schrijft
Dc voornaamste hpedanighid van M.
Woeste was de helderheid. Het is geen
kleine lof voor een redenaar het is een
buitengewone lof als het een Belgische
redenaar betreft. En deze hoedanigheid
die eene meesterlijke hoedanigheid is,
werd door M. Woeste lot- een soort genie
gedreven.
Hij was de helderste van al onze rede
naars, 't is te zeggen dat hij de gave van
orde en methode bezat en dat hij alle
oratorische weelde ter zij schoof, tenzij
enkele traditioneele formulen, en zich
nield bij de meest rechtstreeksche cn
meest getrouwe uiting zijner gedachten
Hij verspreidde de helderheid van zij
]}efj See.s.f °P a* ^e stoken die hij behan
delde, zij mochten dan ook nog zoo droog
en zoo duister wezen.
Iioe dikwijls is het ons niet op de
perstribuun gebeurd, wanneer de rede
naars malkander opvolgden, zonder dat
men eigenlijk wist wat ze gezegd had
den, hoe dikwijls is het ons niet gebeurd,
wanneer we de lijst der ingeschreven
sprekers nazagen, uit te roepen met een
•siicht van verlichting Woeste gaat
spreken! Eindelijk zullen we verstaan.»
En inderdaad, van het oogenblik dat
bij sprak, oegrepen wij. Het vraagpunt
stond duidelijk voor ons, in volle licht,
oeker, wij deelden zelden zijne meening
maar ten minste we kenden nu de be
woordingen en den aard van het pro
blems De helderheid van dien man was
besmettelijk; hij maakte duidelijk wat
donker was. Niet alleen was hij duide-
j-'ki'l maakte alles duidelijk; hij was
dc filter van het parlement.
Dc Peuple (socialist), onder het
nandteeken van Jules Lekeu
In den meest professioneelen zin van
het woord is hij de groote advocaat zijner
partij geweest, boven alles de vooroor-
declen cn alles wat het katholiek belang
kon begunstigen zich ten nutte makend.
W at men vooral moet begroeten in M.
Y\ oeste is de parlementair, tot het stoieke
tiouw aan zijn mandaat en de advocaat,
met eene onaauroerbare waardigheid ge
huld in zijn toga.
In de Soil- schrijft Louis Pierard
(socialist) van hem
I-I. li oeste blijft een der groöio figu
i - -urn iil-i ierzocK 1
van den rt-Aller. RniJat dc laatste de du-!
me op een leuningstoel had laten plaids]
nemen
toon
Ik hoop, jufv. Blanche, dat als er
hier gesproken wordt over eene geheime
betrekking met eenen man, dien uwe
bloedverwanten niet willen begusligen,
gij tot de overtuiging zult komen, dat ik
met verzuimd heb, u voor eenen onbe
raden stap te waarschuwen. Jufvrouw
Blanche, gij zijt van eene familie, waar
mee de mijne, vooral met uwe moeder,
eenen geruimen tijd innig bevriend was,
en om deze reden is mijne bijzondere be
langstelling reeds zeer begrijpelijk. Ik
verzoek u mij als een oprecht cu stilzwij
gend vriend te beschouwen. Ik heb ge
wichtige redenen om u te zeggen, dat de
hoor, die zich tot u gewend heeft, uwe ge
negenheid onwaardig is. Op betzelfde
oogenblik, toen hij het pakje, voor u be
stemd, aan den jongen gaf, is hij aange
houden, kort na het uitkiezen van de
kostbare sieraden, die gij heden ontvan
gen hebt. Deze gevangene, waarde dame.
is niet in staat u gelukkig te maken.
Hoor naar mijnen raad, jufvrouw Mel
ville spreek over deze' genegenheid
met uwe bloedverwanten, die mvc boste
vrienden zijn, en slechts uwe eer en uw
welzijn 'bedoelen. Volg niet de inspraak
van een vurigstel, dat u drijft tot eene
vorbintenis mof. eenen man, die een ver-
kwisler ronder beginselen is. Dit is alles
wat ik u tc zeggen heb. Vergeef mij mij
ne vrijmoedigheid ter liefde van uwe
moeder! Moge de Al wijze uw levenspad
verlichten I
De heer Evenham maakte eene bui
ging; Blanche dankte hem ontroerd en
bevend voor het gehoorde en scheen zelve
tot de overtuiging gekomen te zijn, dat
zijn raad de beste was.
Nadat zij afscheid genomen had, ver
zocht zij Harry en Sim haar naar vaders
nus te volgen. Jack met de lantaarn om-
Iielsde den weder in vrijheid gestelden
knaap van gauscher harte, en verzocht
dezen hem met zijnen broeder spoedig
eens tc komen bezoeken. In hare woning
gekomen liet Blanche de jongens naar de
keuken gaan, en gaf bevel hen rijkelijk
van voedsel tc voorzien. Toen be«af zij
zich naar hare eigeno kamer; hare ka
menier kwam haar met een net briefje
te gemoet; Blanche herkende aan het
adres de hand van Edmond; de brief was
geschreven uit de gevangenis van Queen
Bench. De kapitein schreef haar, dat hij
zich ziek en ellendig gevoelde. Zijn eeni-
ge wensen was, nog eenmaal de geliefde
van zijne ziel te zien en dan te sterven.
Wat baten al de raadgevingen van de
wijsheid en ondervinding legen de betoo-
vcrende taal der liefde? Deze enkele brief
van A «air, doorweekt van zijne tranen,
in de diepste zielesmart geschreven
zooals Blanche het zich verbeeldde
vernietigde niet de snelheid van den
bliksem den indruk, welke de raadgeving
van den heer Evenham op haar had g<£
maakt. Haar hart vloog naar haren ge
liefde in de Queens Bench. Nauwelijks
ren van de parlementaire welsprekend
heid. Hij bracht gansche dagen in het
Paleis der natie door. Op hei; uur van
den middag, tussehen eene commissie
zitting en dc openbare zitting in, zag
men hem in de drankzaal, voor een kopje
thee zitten, eenige beschuitjes knabbe
lend, die hij uit zijnen zak haalde. Dit
was geheel zijn ontbijt en zijne sobftrh; id
was die van Clemenceau waard.
Fernand Neuray getuigt in de Na
tion Beige
Zijne verachting van dc populariteit
verbaasde als een verouderd iets in het
midden waar de camaraderie zoo veel
karakters doet verwateren" en waar de
vrees voor dc kiezers zooveel hoofden doot
buigen. "Wat hij te zeggen had, zegde hij
steeds, met zijne bijtende stem, zonder
zich te storen om de ontketende Kamer
of dc dreigende straat, de tegenstrijdige
hartstochten opzweepend in stee van ze
te ontzien, zooals een kampvechter die'
m den strijd zijn zoetste, ja zijn een te
genot vindt.
En niemand kan er zich op beroemen
hem ooit op hocterdaad van laagheid of
van vulgariteit betrapt te hebben.
Letterlijk parelend van duidelijkheid
en kracht, correct en koud zelfs wanneer
ze door de edelste hartstochten bezield
werden, overtuigen echter zijne redevoe
ringen meer dan ze ontroerden. Ilun
luister was levendig en koud als een win-»
terzon.
De kunst schitterde, enkel, maar mot
welke macht dan, in de keuze en de
rangschikking der argumenten, met
meesterhand gemaneuvrcerd, allen loo
pend naar het zelfde doel, in verspreide
orde of in massa, volgens de vereisehten
van den kamp, doch aanloopend allen op
den sleutel der vijandelijke stelling.
Zwaar zal de rechterzijde liet verlies
gevoelen van dezen kampvechter, even
lente- als sterk, steeds recht omhoog,
steeds bereid tot- den strijd, de knods
zwaaiend of de spies werpend, met de
iets wat gemaakte voornaamheid der
schoone Fraasche rfedenaars van over
vijftien jaar.
Van de Libre Belgique die derf
grooten christen verheerlijkt
Het is een plicht bij zijn levensavond
hulde to brengen aan den man wiens le
ven werd beheerd door dc belangloosheid
door het totale offeren der bijzaken die
voor zoovel en de hoofdzaak worden.
En in het openbaar leven zijn er wei
nig voorbeelden te vindon die zoo door de
wet der eer alleen zijn geleid als hek
'oorbeeld van M. Woeste.
Als zoovele anderen had hij den rijk
dom kunnen kennen, waarom liet niet
zeggen, hij een der meesters van de balie,
welnu, men zou kolommen kunnen vul
len met- trekken van hem die, tegenover
arm en rijk, de rechten vim do weduwe
en de wees verdedigde, zonder zo op voort
hand of nadien de beurs of het leven te*
eischen.
En M. du Bus de. Warnaffe herinnert
dat, tot het einde zijns levens, de uitzon
derlijke laagheid der taks zijner eereïoo.
nen legendarisch is gebleven. Hij hooft
nooit een stagiaire willen hebben; daai
hij alles zelf deed, zou vreemde hulp hem
maar geschaad hebben.
waren Harry en Sim verzadigd, of Blan
che gebood hen haar te volgen. Onder
eenen stroom van tranen vertrouwde zij
hare oude trouwe min haar geheim too
en haalde haar over, om in geringe klee
ding hare meesteres bij eenen gewichti-
gen gang te vergezellen. Op eenigen af
stand van Melville's woning stapten de
vier personen in eene vigilante en reden
naar de gevangenis van Queens Bench4
DE KUNSTENARTJ VAN DEN
VERLEIDER
Kapitein Edmond Lovefct Adair was,
ten gevolge van een beroep van zijnen
gevolmachtigde op het groote bolwerk
van de Britsche vrijheid^ de Habeascor-
fms-acle, uit het Spungmghouse in do
Ohancerylane naar de gevangenis van dg
Quoens Bench overgebracht, om hier tof
een sprekend bewijs te dienen, dat ec
geen zinneloozer en onrechtvaardiger wel
in Engeland was dan die, welke voor
de nieuwste wijzingen voor schuld gij*
zeldo.
Was de schuldenaar werkelijk een arm'
man, dan -zocht hij zeker in de meeste
gevallen,zijne schulden uit de opbrengst
van zijn werk te dekken; maar was hij
een heer, dan stapelde hij liet eene
kwaad op het andere, wierp zijne ver
plichtingen als eenen onwelkomen lasfc^
af en deed afstand van zi jne vrijheid om
met gerumoerde lords en andere beruch
te lweiger- in de gevangenis den lijd me*