6
Donderdag
Juli 1922
SPAREN!SPAREN!
Het geheim van
Phoenix-Park
Cirkusongwal te Amiens
fiHmsterie LasdsveiMglng
Nlessws politieke misdaad
in DsaifsshM
Ministerie van Landouw
De Omgang met het
Allerheiligste te Aalst
door de eeuwen
Kabinetsraad
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.Tel. 114
XXVIII' JAARGANG NUMMER 131
DAGBLAD 3 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Nüfffl-Db GeNdï
H. Godelive
Zon op 3,56 onder7,54
Volle Maau den 8
bllclteit builen het Arrondissement Aalst, zich te wenden tot het Agentschap BAvxs.Adolf Maxlaan.13 te Brussel8, PJace de la Bourse, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.G. 4
SPAREN is 't ordewoord maar
piet de daad.
Te Verviers bestaat er eene nor
jnaalschool van den Staat de oude
jvas versleten, men heeft er eene
jiiemve gezet, tot daar niets te
zeggen.
Maar bij dat bouwen van eene
pieuwe is men met het geld omge
sprongen gelijk met een hoopje
vuiligheid,
't Ware te lang om alles te ver
tellen, maar ziehier een staaltje
De school telt nu 56 leerlingen
men heeft kamertjes gemaakt
yoor 163 -dus meer dan 100 die
ledig staan en nog lang zullen blij
ven. Intusschen moeten ze onder
houden worden. Die kamertjes
Zijn allen voorzien van een lavabo
dus 163, die 35.773 fr. gekost
hebben.
Maar... als ze geplaatst en in or
de waren heeft men bevonden dat
ze te... klein waren en men heeft
andere doen zetten.
De nieuwe hebben gekost 20.510 fr.
Voor het plaatsen enz. 35.127 fr.
,Voor spiegels, konzoleu 16,245 fr.
Samen 71,872 fr.
,Voor terugneming dei' oude
heeft men 3280 fr. ge
had. ze hadden 35.773 fr.
gekoste. verlies 32.493 fr.
Totale uitgave voor 163
lavabos 104,366 fr,
of 641 fr, per stuk.
En zeggen dat de onderwijzers
van den ouden tijd een lompet had
den dat ten hoogste 10 fr. kostte,
dat ze ten andere zelf meebrachten
en dat op een konsole stond die wel
2 tot 3 fr. kostte dat alles in hun
bed-kamertje dat ten hoogste
DRIE vierk. meters oppervlakte
besloeg.
Die normaalschool heeft ook
penen liof van 32 aren of 3200 v.
pi. groot,
Zoudt ge gelooven dat men mid
del gevonden heeft om daarop ge
houwen te zetten voor 169.734 fr,
(namelijk :huis, stal, hooizolder, ver-
kenskot, schaapstal, kiekenskot,
twee hangars, een gemetsten mest
put dat alles samen voor 169
duizend fr. 'k zeg u maar dat
mijnheer
Bij die normaalschool is ook een
.tuin. wat behoort.
Maar wat niet behoort is dat de
geschiktmaking van dat stuk grond
tot hof 300 duizend fr. zal kosten
ge leest wel drie honderd duizend
franks
Voor zulk som koopt men het
schoonste park van België.
Over die feiten is door markies
Imperiali uitleg gevraagd in de
[Kamer.
Sparen sparen zegt vader
.Theunis. Intusschen hebben de so
cialistische ministers Destrée en
'Anseele die uitgaven goedgekeurd,
toen ze nog ministers waren.
Dat was een gulden tijd.
BEGRAFENIS VAN M. STEINMANN
Gisteren is dus het slachtoffer van de
nog altoos even gehemizinnige misdaad
van het Phoenixpark. M. Paul Stein
mann, naar zijne laatste rustplaats over
gebracht.
Reecis van half elf verdrong zich ec-ne
dichte menigte voor de kleine pro testen t-
pche kerk der Bexstraat. Bijzondere
maatregelen waren getroffen om eene
pverrompeling te voorkomen. Zij die
pnkel van eene kaart voorzien waren
mochten binnen.
De kist met het lijk van den onge
lukkiger! M. Steinmann was voor het
pltaar op eene katafalk geplaatst en was
geheel omringd met bloemen en plan-
ion, terwijl op heel de breedte der' kerk
pen berg van bloemen on kronen was
opgestapeld. Voor de kist werd eene groo-
|to kroon opgemerkt, waar op bot purpe
ren lint met liet opschrift las Aan
mijnen lieven en betreurden echtge
noot
De rouw werd geleid door AIM. Geor
ges Steinmann, broeder van den overle
dene Lod. Steinmann, de oom, alge
meen consul van Zwitserland M. Ro
bert Martrovc, broeder van Mev. Stoin-
'mann M. C. Cloquet en zijne echge-
noote, schoonbroeder en zuster van M.
Steinmann.
In de proppensvol gevulde kerk wer-
■den al de vooraanstaande personen uit
•de scheepvaart- en handelswereld opge
•merkt, alsook generaal Cabra.
Na de lijkplechtiglicden werd het lijk
in den autolijkwagen geplaatst die
gansch verborgen lag onder de bloemen,
terwijl nog een groote auto met kroonen
en bloemen volgde. Slechts met moeite
kon de eenvoudige lijkstoet zich eenen
weg banen door de menigte die zich voor
al in de Bexstraat tegen het Park ver
drong.
Het lijk werd naar het. Kielkerkhof
gevoerd waar het in den grafkelder der
familie Steinmann bijgezet is.
Dat onder de menigte de geheimzin
nige misdaad duchtig en onder verschil
lende vormen druk besproken werd zal
men licht kunnen gissen.
SENTIMENTEEL GEVAL
Terwijl de lijkdienst plaats had,
werd aan den ingang der kerk door eene
welgeklecde jufvrouw, een ruikertje af
gegeven, van zoo'n eenvoudigen aard,
zooals misschien wel nooit bij eene lijk-
plechtigheid is afgegeven, en daarom
ook zulk een opzien baarde.
Het waren een tiental bloempjes in
de vrije natuur geplokken, 't is te zeg
gen een vijftiental koornbloempjes uit de
neide. De stengels waren slechte een 15
'ceniim. lang.
Het alles was met eene ietwat grove
roode inpakkoord samengebonden en
daaraan ook een bileven omslag, met
purper zijde papier gevoerdercl.
Op de omslag slond liet volgende te
lezen Les fleurs de Heide te regrefc-
teufc et espèrent- que tu eeras vengé
waarvan de vertaling de bloemen
van Heide betreuren u en hopen dat ge
zult gewroken worden.
We willen over dit sentimenteel geval
niet- in gissingen treden, want dat zou ons
misschien te verre leiden en de lezer zou
er niet veel mee gevorderd zijn.
In alle geval moet de onbekende juf
vrouw onder eenen geweldigen drang
van sentimenteel gevoel gedreven zijn
geweest, 0111 tot zulke daad over te gaan.
DE REVOLVERS
Gisteren hebben we gezegd dat het
onderzoek nu bijzonder gaat over de re
volvers en verscheidene bladen melden
reeds dat een der revolvers in de auto
van M. Steinmann is weergevonden.
Wij geven aan deze mededeeïing de
formeelste logenstraffing. Er zijn drie
brownings van klein kali bei* aangesla
gen. Eene die door Van den Wouwer
den dag Aroor den moord bij eenen wa
penmaker voor herstelling was afgege
ven. De twee andere zijn deze van Sl.
en Mevr. Steinmann, die. alle twee in de
vertrekken zijn weergevonden en zooals
we vroeger reeds zegelen, ledig.
We zouden nog wdl eene halve kolom
noodig hebben om al de onjuistheden
tegen te spreken die voortdurend in de
dagbladen verschijnen. Zoo kunnen we
ook nog zeggen dat er voor het oogen-
blik hoegenaamd geen sprake is van een
derde spoor en nog veel minder, dat alle
mogelijke schuld van de aangehoudenen
zoo goed als verdreven is.
HET ONDERZOEK
Het onderzoek gaat. zonder oponthoud
voort zoodanig dal mevr. Steinmann,
Dinsdagmorgond in liet* kabinet van
den onderzoeksrechter M. Van Stratum
werd onderhoord.
Zij had haar soiréekleed afgelegd en
was nu in zwamt rouw met zwarten
sluier.
Alhoewel zij zich gemakkelijk in ha-
reu toestand schikte, moet ze thans on
der den invloed komen van do zware
verdenking die op haar rust.
Zij schijnt moer te neer gedrukt en
haar licht karakter dat haar "kenmerkte
hooft ecu krenk gekregen.
VAN 20 METER HOOG GEVALLEN
Amins, 4 Juli. Gisteravond, om
streeks 10 u. 30, voerde de Belg Albert
Van Sehepdaol, cirkustenaar, in een te
Amiens opgesteld cirkus, zooals eiken
avond zijn oefeningen iu de lucht uit,
zonder net op grohd.
De man hing met den mond aan een
haak, oen eensklaps het touw, aan de
zoldering vastgmaakt, brak en de onge
lukkige van 20 meters hoogte te gronde
stortte.
In zorgwekkendcu toestand is het
slachtoffer naar het gasthuis gevoerd.
Het ongluk verwekte groote ontroe
ring onder de toeschouwers.
KANDIDAAT RESERVE ONDER
LUITENANTS
Er wordt ter konnis gebracht van de
oud-militairen, die de algemeene voor
waarden vervullen, gesteld bij minist.
rondsch. van 31 Januari 1922, le Alg.
Beh.,, 1ste Beh.-en Staf, Sectie A., Nr.
5/1037 N, betreffend hol aanwerven van
reserve-officieren onder de gedemobili
seerde militairen van lageren rang, die
deelnamen aan den veldtocht, doch in
1922 de vereischte stage niet konden
doen, dat tusscben 1 Oogst 1923 en 15
October 1923 een derde en laatste sessie
van verkorte kiVrsiissen zal ingericht
worden in de scholen voor reserve onder
luitenants.
De kandidaten der categorieën 2 en
4 zullen do stage van 3 weken, die de
kursussen in de school voor reserve-on
derluitenants voorafgaat kunnen doen
hetzij gedurende het- school verlof van
Kertdag 1922, hetzij gedurende dit van
Paschen 1923, hetzij "onmiddellijk voor
1 Oogst 1923.
De belanghebbende worden verzocht
hun aanvraag, tegen 1 Decembr 1922
ten laatste, te doen geworden aan den
bevelhebber van het korps waartoe zij
het laatst behoorden.
STEIJDERSFONDë
Van verschillende zijden wordt ons
gevraagd hoever de uitbetalingen van het
Strijdersfonds gevorderd zijn.
Ziellier de inlichtingen welke wij
daarover konden inwinnen
Tot nu toe werden 310.000 vragen in
gediend.
Op 30 Juni 11. hadden 242.545 oud
strijders voldoening bekomen en de to
tale som voor hen gestort beliep
558.170.424 franks.
Op dien datum bleven er dus maar
60.000 aanvragen meer te onderzoeken
AANSLAG OP HARDEN
Maandag werd Maximiliaan Harden,
de gekende DuitscTie polemist, bestuur
der van de Zunkiuift. het slachtof
fer van een laffcri aanslag. Hij wandel
de in het. boseh van Gruwald, niet ver
van de villa die hij in de gemeente van
dezen naam, in den BeVlijner omtrek
bewoont.
Onverhoeds werd hij overvallen door
kerels die hem met matrakken afsloe
gen en hem voordood lieten liggen. Wat
later werd de beroemde Duilsche schrij
ver bewusteloos gevonden en naar zijne
villa overgebracht.
WIE IS HARDEN
Maximiliaan Harden is voorzeker een
der schitterendste, polemisten, zoo niet
een der beste dagbladschrijvers van
Duitecliland.
In 1861, te Berlijn geboren, had hij
eene zeer bewogen jeugd. Hij was in zij
ne jaren, volgens zijne eigene bekente
nis, rondreizend tooneelspeler, die met
schouwburglroep van stad tot stad ging.
Later verscheen Harden in Duitscn-
land als een soort apostel der Waarheid.
Hij was het die hel. berucht schandaal
Eulenburg, de gewezen sekretaris van
Bismarck, openbaar maakte en de zede
loosheid aan de kaak stelde die het Hof
van Berlijn verkankerde.
Harden heeft herhaaldelijk schanda
len aangeklaagd en noch bedreigingen
noch machtige tusschenkomsten konden
hem doen zwijgen.
Daags na de oorlogsverklaring in A11-
gusti 1914, kondigde Harden, in^zijn
tijdschrift, eene reeks artikels af die groo
te opschudding verwekten.
Ilij veroordeelde noch den Duitsehen
aanval noch de schending van de Bel
gische onzijdigheid, noch de uitmoor
ding van vrouwen, ouderlingen en kin
deren, noch het in brand steken van
open steden, maar hij ontmaskerde
rug weg den Duitsehen hoerschzucht
cn het doel van den oorlog, door Duitecli
land ontketend Waarom liegen
schreef hij. Duitechland wil een verove
ringsoorlog en doet hem uitbreken.
De oorlog viel slecht uit voor Duitech
land eii Harden, die voorzeker een kla
ren blik had en een klaar vooruitzicht,
was een der.eerste om Duitechland te
verwittigen, dat het eene dwaling be
dreven en eene fout begaan had, en 0111
het aan te raden boetvaardigheid te
doen.
Hij zelf, in een interview, in Februa
ri 1919 aan een Fransehen dagblad
schrijver toegestaan, zegde De keizer
is genoeg gestraft en wij moeten ons
ongelijk kennen
Men luisterde naar Harden niet. Hij
verdook het, destijds, niet. dat Duitech
land niet begreep dat bel, noch
zijne neerlaag, noch de oorzaken van den
oorlog verstond. Sinds, en met een moed
waaraan hulde dient gebracht, verander
de Harden niet van meening.
Hij erkede de fouten, de misda
den door zijn land begaan, en de wettig
heid der herstellingen hij wenSchte
Duitechland berouwvol te zien en eerlijk
de schuld te zien betalen die het te kwij
ten heeft.
Het is waarschijnljk daarom dat men
Jiem, Maandag, heeft willen yermoor-
den.
Stand van den landbouw gedurende de
maand Jvnr 1922 volgens de verslagen
der Staahia ndbouw h undigen)
Weergesteldheid Zuider en Wester
winden hebben eindelijk gedurende de
ze maand stormregens aangevoerd, die,
naar gelang de plaatsen, aan den bodem
min of meer gix>ote hoeveelheden water
verschaft hebben die overal de gewassen
zeer ten goede zijn gekomen. Op verschil-
lige plaatsen heeft men hagelbuien ge
had.
Stand der culturen De wintergraan-
gewassen waarvan de regens den toestand
voel verbeterd hebben staan in 't alge
meen dun daar de geringe uitstoeling de
leemten, door de vorsten veroorzaakt niet
aangevuld heeft. De stroo opbrengst
zeer onder hot gemiddelde blijven
daarentegen zijn de aren gewoonlijk
schoon en tamelijk goed gevuld.
Voor de haver is de regen te laat ge
komen om den verloren tijd in te win
nen. De stand van dit graangewas is in
't algemeen beslist slecht.
De wortelgewassen (beeten, suikerij
enz...) en de aardappelen, komen goed
voor.
De hop, waarvan veel beplantingen
hersteld zijn in West-Vlaanderen, ziet
er goed uit.
Omtrent het 1/5 der vlasvelden, bij
zonderlijk tusscben de eerstgezaaide, ver
loren door de groote liitte van het begin,
heeft men moeten omploegen.
Het voedergebrek is voor het oogen-
blik de groote bekommernis der land
bouwers, want er is te kort aan hooi
(omtrent 1/3 van een gewonen oogst)
en de weergesteldheid heeft bijna overal
de klavervelden vernield. Nochtans de
laatste regens begunstigen den groei der
weilanden en dien der reeds gemaaide
weivelden. Van het lukken der navruch-
ten die zulke groote uitbreiding heb
ben in 't land zal grootelijks de mo
gelijkheid afhangen het vee behoorlijk
te kimnen voederen gedurende den aan
staanden winter.
Veeuitbating De uitbating der die
ren ondergaat oene groote crisis tenge
volge van het voedergebrek en den af
slag op het vee. De peerdenhandel her
leeft eenigszins tengevolge der aankno
pen van den vreemde, inzonderheid van
Frankrijk. De varkensfokkerij, huidig
winstgevend, heeft eene groote uitbrei
ding genomen en de hoenderteelt her
neemt hare belangrijkheid van voor den
oorlog.
Stand der Markten Mcu heeft con-
trakten gesloten voor de suikerbeeten te-
gen 70 fr. de ton voor 14 0/0 suiker
rijkheid met verhoogin'g van 7 fr. per
graad.
De hop van den nieuwen oogst onder
gaat eenon afslag van 40 a 45 0/0 tegen-
ver den prijs van verleden iaar.
In "t algemeen is de markt der land-
bouwprodukten kalm met een vooruit-
zich van afslag. In den graanhandel is
weinig bedrijvigheid duar bijna over
al de zolders leeg zijn.
Boter en eiers, waarvan de produk-
tie vermindert in dit seizoen, zijn in
opslag.
De aanhoudende afslag van het vee
maakt den handel moeilijk en stelt de
kweekers in verties.
Het mager vee wordt niet gewild niet
tegenstaande de lage prijzen volgens toe
standen cn hoedanigheid der produkten
noteert men einde Juni per 100 kilos
ta_rwe^60 a 70 fr. rogge 60 fr.; haver
65 a 70 fr. paardeboonen 75 fr. erw
ten 100 fr.Hooi 30 a 50 fr. stroo 7 fr.
aardappelen (nieuwe) 30 a 40 fr. IIop
400 a 480 fr. Tabak 3 tot 5 fr. het kilo
(streek van Wervieq) boter 8-11 fr. het
kilo eieren 0,30-0,40 fr. stuks.
Slachtvee, het kilo op voet Volwas
sen vee 2,50-3,50 fr. Kalveren 2-4,50 f.
Vete var ken 4-5 fr. Biggen (8 weken)
*70-110 fr. stuks. V
Maandag namiddag werd een kabinets
raad gehouden, onder liet voorzitterschap
van M. Theunis, eersten-minister. Men
heeft den gang der parlementaire werk
zaamheden tot bij het sluiten van den
wegerenden zittijd, dat tegen het einde
van de volgende week voorzien wordt,
onderzocht, en zich vervolgeus met ver
schillende loopende zaken 'bezig gehou
den. Het onderzoek over de eenmaking
der reiskosten voor. de ambtenaars van
de verschillende ministeries werd aange
vangen.
IX,
DE DAMEN VAN MARIA
Den 13 September 1780 bracht de
Aalstersche burger Jüdocus-Joannes De
Brandt, in onze Sint Martenskerk. ter
vont, een dochtertj'e, hëtwdlk in hut
H. Doopsel, door den E. H. onderpastor
De Mol toegediend, de namen ontving
van Maria-Coleta. Door zijn vrome ou
ders in de vrees des Heoren opgevoed,
gaf dit kind van in zijn prilste jeugd
■blijken eener diepe en voorbeeldige gods
vrucht en de deugden ontwikkelden
zich in dit jeugdig hart zoo stevig, dal;
niets in de toekomst het meisje van hefc
goede kon weerhouden. Dit kind was
zienlijk door den Hemel uitverkoren om
groote zaken uit te werken.
Maria-Coleta ontving haar onderricht
opvolgenlijk bij de Benedictijnerssen te
Dendermonde, bij de Penitiencieriion-
nen te Leuven en bij de Ursilincn te
Doornijk. In het ouderlijk huis terug
gekeerd, verdeelde zij haren tijd in liet
bezoeken der arme zieken en liet onder
wijzen der behoeftige kinderen zij
koos voor biechtvader en raadgever' den
E. H. Constant-Willem van örombrug-
glie, toen ter tijde bestuurder van het
Bint Jozefscollege.
Zij had ook met een enkelen oogslag
omvat den ellondigen toestand, waarin de
onwetendheid het volk geboeid hield. E11
bedelarij en luiheid woedden als vreese-
lijke geesels.
Trouwens, tot voor eenige jaren nog
stond het peil van 't- on denvijs in onze
stad zeer laag. Vooral het onderricht der
meisjes was verwaarloosd en de kinderen
der werkende klas bleven van alle on
derwijs en opvoeding verstoken voor
de dochters der burgerij was het iels
beter. Het oudstgekende leer- en opvoe
dingsgesticht voor vermogende jonge
dochters zal waarschijnlijk dit geweest
zijn van den Somphoefc (Nazarethstraat)
bestuurd door de Grauwzusters de
Stadsrekeningen van 1473, 1534 en
1610 maken daarvan gewag. Wanneer
die school gesloten werd, Is moeilijk om
vaststelion, maar denkelijk zal zulks ge
schied. zijn in 1637, toen de kloosterzus
ters den Regel der Annunciaden aanna
men. In de zoogenaamde stadsscho
len der XVIII0 eeuw en van 't begin
der verleden eeuw zaten jongens en meis
jes allen bij elkander, onder de oogen
van vaak ruwe mannen, die oneindig
beter de roede en de a plak dan de
pen hanteerden sommigen, zooals Col-
son, Van Hoorebeke, do Kegel, Buvs
Van der Speeten en Van Nuffel maak
ten uitzondering op den regel.... De scho
len gehouden door bijzondere meesteres
sen liet nog meer te wenschen op 't Be
gijnhof was 't best men leerde er ten
minste welgemanierd en kristelijk zijn
maar 't handwerk was hoofdzaak.... Iloé
kon de toestand anders dan ellendig
ziJn Bekwaamheid, toewijding en
zelfopoffering, toezicht, reinheid, meu
bels, alles ontbrak veel meesters en on
derwijzeressen konden met moeite lezen
en schrijven Beter, doch volstrekt niet
T2n °enfk' wös °*e Frans°he school, in
1805 begonnen op de Oude Graanmarkt,
door Katharina-Franscisca Goormach-
tigh, huisvrouw van den Aateterschen
scliilder Pieter-Franciscus de Pau.
1810 werd nochtana eene meer
loffelijke poging aangewend door lïosi-
ne-Eugenie Lebceuf, echtgenoote van
J.-B. Lesbronssart, bestuurder van het
i.oHege^ (alstoen geheeten VEtoU, Secon
daire Communale du département de
l' Escant) zij richtte, ter Pontstraat,
eene kostschool voor juffrouwen in die
echter niet lang bleef bestaan. 'Ein
delijk, slechte in 1867 kwam er gevoe
lige opbeuring, voornamelijk door da
Damen van Maria door het privaal-
onderwijegestioht 'van (Coleta Dosprra,
heden de Sfadsmidddlbare Meisjes
school later door de scholen der juffera
■inel en Smet en deze van onze talrijks
kloosterzusters. Dit allee voor wat liet
onderwijs der meisjes betreft.
Het was aan den E. H. van Crom-
brugghc, dat juffrouw De Brandt het
verlangen te kennen gaf, in haar woning
der Stoofstraat (de voormalige Refuqe
der abdij van S.S. Cornelius en Cyp-
rianus te Ninove) eene school (e openen.
Dit ontwerp bekwam niet alleen de too-
stemming van dezen wijzen priester,
miiiar zijne ievcrvolle medewerking.
De opening geschiedde den 0 Maart
1817, op den feestdag der II. Coleta. Het
nederig omlejrwijsgtjitieht ,werd onder
de bescherming gesteld der II. Moedor
Clods en van den H. Jozef, en de Idden
dezer nieuwe familie zouden de bona-
tning krijgen van Damen, ran Marin
en den 11. Jozef.
('t Vervolgt.)