8
Zaterdag
Juli 1923
IN 0£N INDOE
Spanje en Marokko
i@ Omgang met het
Allerheiligste te Aalst
deer ds eeünssa heen
Zaterdag 8 Juli, om 8 1/2 ure 's avonds, Concert
door de Koninklijke Harmonie AI Groeiend
Bloeiend (Jonge Garde), ten Kiosk Groote Markt
Het geheim van
Phoenix-Park
Ss dat na toch geen schande 1
Verkiezingen in Holland
Rond de huishnurwet
In het Schoenvak
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.— Tel. 114
XXVIII» JAARGANG NUMMER 133
DAGi-I3x^AD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50
Uitgever: J. Van Nüffel-Dh Qamrt
„eiKSliaat, V vu xui. Wi n jh.3jna.A^ WUH I li-in»." -■» -0-
bllcltfiit bulten het Arrondissement Aalst, zich te wenden tot het Agentschap Havas,Adolf Maxlaan.13 te Brussel8. Place de la Bourse, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.G.4
H. Eliaabeth
Zon op 3,58 omlcr7,53
Volle Maan den 8
Wie land ér iSoonen den
en niet gedinken
Koe 'édd spijze'et ié,
en niet gedinken
Wie kander wijn gezien
en niet gedmkm
hoe edel drank het isr
en niet gedinken I
Wie kander Christen zijn;
en niet gedinken
Koe Christivleesch en bloed hij nut
en niet gedinken l
Guido Gezelle rijmde deze kleen-
gedichtjes en indien hij had moe
ten met reizigers en bedevaarders
op weg zijn in Midden-Frankrijk
ten in 't herte van den zomer, zou
hij voorzeker daar nog wat stroot
jes bij gezongen hebben want de In-
dre, een Fransch gewest anders ge
noemd de Berry, levert daartoe stof
en onderwerp genoeg op.
We werden daar uitgestort te Bu-
zancais tenden de wereld, ...uit den
bommeltrein van Chateauroux op
Tours en we moesten nog zeer ver
re gaan vooraleer het einddoel der
reis te bereiken.
De autos ontbraken en de car-
riolekens of tweewielige lichte rij
tuigen insgelijks, We lapten den
weg te voet af en wij en betreurden
bet niet want we leerden veel.
Deze streek, dorpen en stadjes,
hebben al iets weg van het Zuiden
van Frankrijk, alhoewel het slor
diger, vuiler, heeter, is in de Midi.
't Stadje Buzan9ais, iets van 5000
zielen, (als ze er altemaal eene heb
ben want het volk is hier zeer onver
schillig ten opzichte van den gods
dienst) ziet er coquet uit en pron
kend.
De huizen in witten franschen
steen opgetrokken, gelijk ten an
dere in gansch deze gouwen het de
mode is, hebben een geheel verschil
lend uitzicht als deze in ons Vlaan
deren. Ze schijnen beter tegen de
brandende hitte der zon te kunnen
dan ons woningen, uit rooden bak
steen van welke men hier niet weet
te spreken. Niet alleen de gebou
wen maar alles wat men ontwaart
ziet er veel lichter uit dan bij ons
zei een Brusseleer. 't Is lichter en
onbezonnen maar altijd deugdelijk.
We trekken de helling op van
den berg en we stappen langs den
geelen greintweg bezaaid met keien.
De baan is breed, effen, loodrecht
getrokken en de boorden er van zijn
met appelaars beplant.
Nu vermits de Franschen geen
dieven zijn, laat iedereen die vruch
ten aan den boom hangen tot het
welzijn van 't gemeenebest. Nevens
de baan liggen de open velden toch
zoodanig te blaken in die Junizon.
De tarwe staat rijp en op vele plaat
pen werd ze reeds door de pik van
den akkerman neergeveld. Rogge
velden kent men hier niet, doch ha
ver en gerst vindt men in overvloed.
Daar tusschen geuren de wijngaar
den, zoo edel, zoo schoon, zoo wel
riekend. De pas ontloken druiven
trossen hangen op hunne stokken,
welke de ranken ondersteunen. De
jFransche hoer is bezig met den
®vcrvloed der druiven-bladeren weg
,te ruimen om ze lucht, licht, bloei
,en groei te doen geworden. Hij is
fier op zijnen teelt, maar hij mag
want
Niet altijd hebbc ik vrij gezongen,
naar vogelvrij, waar hier waar daar,
als vit eene aangeroerde snaar,
is woordeen dicht, een deun, te gaar,
van 's zelfs mij uit de ziel gesprongen
En dan van tijd tot tijd trekken
wij een woud van edele boomen
zooals reuzeneiken, monsterbeuken,
drnementaccaeias, waartusschen
struikgewas van allen aard en ge
mengeld, voorbij. Grootsch ver
toon, indrukwekkend land zijt gij
o Frankrijks graanzolder en voe
dersterren, o Fransche bloemenhof
die hier ontluikt en door zijn aller
bande en soortelijke rozenteelt zicht
en reuk verlustigd. Welken lof en
dank moeten we God den allerhoog
ste niet toezwaaien,
God, hoe kan de mensch toch boos zijn
die maar V tot steun en heeft,
en in ander goed getroost zijn
als dat goed dat Gij hem geeft 3
o 't Mysterie zo-nder weerga,
dat ik overal het, goed,
in mijn eigen als ik neerga;
dat ik daar het kwaad ontmoet
We treden daar eene oude kapel
binnen en zien er gesneden beel
den en gelijkenissen van O, L.
Vrouw, van de H. Margaretha en
van Sint Joseph. Ze zijn zoo oud
als de straat, van weinig kunst
smaak doch in hout gesneden, maar-
gelijk veel godsdienstige zaken al
hier— verlaten en vergeten tenzij
in ziekte en uitersten liehamelijken
nood.
De Indrestreek of het departe
ment zoo genoemd naar de kleine
rivier dat ze kronkelend en monke
lend doorkruist is niet veel bevolkt
en de dorpen liggen er wijd van
één. Zoo telt men van Buzanfais
naar Argy vijf goed getorten ki
lometers en van Argy naar Pelle-
voisin meer dan een uur gaans, Als
ge goed kunt rekenen komt dat op
omtrent drie uren want een kilo
meter in Frankrijk is vijftien mi
nuten lang.
De hoeven ontmoet men er insge
lijks op redelijken grooten afstand
van malkaar. Kijk en proper zien
ze er niet uit, vermits men het
fatsoen en de bouwtrant heeft ver
geten. Schaliën ziet men veel, dek
pannen kent men bijna niet, een
soort van roode tiggelkens dekken
meest de dakken. Veel vensters in
de hofsteden bemerkt men niet—
enfin 't zijn echte hollen en stallen,
schuren en woningen, liet trekt al
op een of 't schilt weinig.
Een landbouwer die honderd en
meer hectaren grond bebouwd is
hier niet zeldzaam. De automobiel
wordt gebruikt zelfs door de gerin
ge boer, indien hij wat handel drijft.
Mij dunkt dat men hier armtie
rig leeft en arm sterft... toch zeker
met weinig verdiensten MARC.
DE KWESTIE VAN HET LOSGELD
DER KRIJGSGEVANGENEN VOOR
DE KAMER
In de Spaansche Kamér, heeft de
heer Saradelle, ondervraagd nopens het
losgeld van de Spaanlsche krijgsgevan
genen in Marokko. Spreker critiseerde
hevig de onbeslistheid die door verschil
lende cabinetten in dit opzicht aan den
dag gelegd werd. Deze cabinetten hadden
eerst toegelaten onderhandelingen te
voeren en ze vervolgens weer verboden.
Aan den interpelleerder antwoordend
zegde de minister van Buitenlandselie
Zaken, dat het mislukken van de onder
handelingen nopens het vrijlaten dei-
gevangenen te wijten is, niet alleen aan
de onaau neembare voorwaardeu van
Abd-ol-Krim, maai* ook aan het feit, te
stuitten op tegenstrevers die met geen
voldoende volmacht bekleed waren, en
die zooveel mogelijk het debat ontweken.
De minister beloofde verder het moge
lijke te doen om een gunstige uitslag
te bewerkstelligen.
In eene vergadering der oversten, en
voorgezeten door den inrichter, in 1838,
werd er aangenomen, dat er tusscheu de
Damen van Maria en de Zusters van
den H. Jozef reeds werkelijk van el
kander gescheiden geen verwant
schap meer 7.011 bestaan, tenzij dc banden
der geestelijke verkleefdheid, die een ge-
meenzamen oorsprong hebben, 'l is te
zjBggen dezelfde liefde tot Jezus Christus.
De kloosters van Aalst, Moadcroen, Brus
sel en Meehèlen bleven aan de Domen
van Markten doze van Bellegem, Wec
ken en Brugge kwamen aan de Zusters
van den 11. Jozef.
Te Aalst telde men, in 1887,15 kloos
terlingen en 24 kostgangsters in 1S41,
17 kloosterlingen en, in 1846, 8 on
derwijzeressen en 4 leekezusters.
Met den uitmuntenden weldoener van
Aalst, de Z. E. H. Doken Pieter-Engel-
bertus De Hert, -bracht juffrouw De
Brandt, den 8 Decemeber 1843, in de
Damen van Maria, tot stand het Werk
der H. Kindsheidvan hetwelk thans in
de drie parochiekerken een afdeeling be
staat.
Maria-Coleta De Brandt zou evenwel
de algemeene uitbreiding van het werk,
door haar zoo nederig begonnen, niet
aanschouwen. Zij stierf in geur van hei
ligheid, den 30 Mei 1856, om 3 urn
's namiddags, ter woning van haar broe
der Jacobus. Beweend werd zij door
gansch de bevolking, maar wel beson
derlijk door de armen, voor dewelke zij
altijd eene weldoenster, eene raadgeefs
ter, eene moeder was geweest.
Het gebeurde inderdaad slechts den 20
Juli 1864, dat de instelling der Damen
van Maria, na den lof der Belgische Bis
schoppen en dezen van Z. Em. Mgr.
Sterckx, Kardinaal-Aartsbisschop van
Mechelen verworven te hebben, van
het H. College te Rome het kostbaar de--
cretum ontving, en dat de kleine hui-
dekens, waarin men tot 1863 leefde, ver
laten werden. Alsdan werd, naar de
plans van den Genlscken bouwkundige
Soudan, door den ondernemer Van Bem-
ten, van Aalst, liet huidig groot gebouw
opgetrokken in het midden der Achter
straat, een Huis, waarachtig Taber
nakel van God eene verblijfplaats der
Deugd, waarin zooveel Vrouwen die in de
wereld door hare afkomst en haren stand
hadden kunnen schitteren, zich hebben
verborgen om eenzaam, onbekend en on
beloond te bidden, te werken, zich te
slachtofferen aan de opvoeding en liet.
onderwijs der Jeugd. Wat al machtige
hulp kwam uit dit Huis, wat al leniging
voor verdoken ellende.... Mochten velen
spreken maar neen, de Damen zouden
hen vermanend den vinger op de lippen
leggen
Een drietal jaren te voren, bepaalde
lijk in 1860, begon in de Damen van
Maria, onder dc leiding van Pater De
Vos, S. J. het Werk der Arme Kerken,
toevertrouwd aan P. Rector Berghman
en Jonkvrouw Maria van den Hende-
Fraters, en later, door Z. Hoogw. den
Bisschop, onder de bescherming gesteld
van Deken Carolus De Blieek. Dit Werk,
bij onze bevolking zoo gunstig bekend
door de prachtige jaailijksche tentoon
stellingen, had tot 1911 niet minder
dan voor 146.000 frank versiersels en
gewaden aan de arme kerken van Bel
gië, en voor 137.000 frank aan de
Vreemde Zendingen geschonken.
Het is iu dees werkje de plaats om te
herinneren de buitengewone zorgen,
door de Damen van Maria, gewijd aan
onze processiën, waarin de overschoone
groepen, telken jare, de algemeene be
wondering afdwingen. Vooral, in 1863,
bij de viering van het 500 jarig Jubel
feest van O.-L.-Viouw-ter-Druiven maak
ten de Damen zich hoogst verdienstelijk,
prachtige kazuivol, ter waarde van 164
frank, aan hare kapel geschonken. Dit
bedehuis toegewijd aan den II. Jozef, in
1863 geopend, en ten jare 1892 door
Matthias Zens geschilderd, herinnert
aan dc Aalsteoiaars de gelukkige kinder
jaren, wanneer zij hier het Stojleken
van Bethleëm kwamen bezoeken.
Het is 1S63 gbouwd Huis onderging
opvolgenlijk in 1871. 1884, 1897, 1901
en 1905, merkelijke vergrootingen, voor-
naipelijk door de afbraak der neven
staande kleine woningen, alsmede door
de oprichting der lokalen ecner beroeps-
school, aan welkers voorgevel, in 1905,
een beeld der II. Moeder Gods gestald
werd door den Brusselsehen kunstenaar
De Bie.
Benevens dé bloeiende beroepsschool
zijn aan het gesticht der Damen van
Maria verbonden eene lagere school voor
behoeftigen en eene bewaarschool, die
door een overgroot getal kinderen der
volksklas bezocht worden alsook de
Vlaamsche Congregatie van O.-L.-
Vrouw-Bijstand, die 200 leden telt.
Ten jare 1875 waren er 28 kloosterlin
gen. waarvan 15 voor het onderwijs, en
200 leerlingen, 200 uit- als inwonenden
in 1911 telde men er 32, waaronder L6
'Damen en 16 1 eek e zusters, En heden
daags mag het bloeiend en nooit genoeg
Volprezen Gesticht roemen op een zes
tigtal inwonende en meer dan duizend
uitwonende leerlingen.
Volledigheidshalve dient er gewezen
te worden op de reusachtige vergrooting
van de gebouwen, die dit jaar geschied
de door den ondernemer Frans Peyn-
saert en zijn knappe zonen, die door
deze onderneming hunne faam van er
varen 'bouwkundigen, *00 mogelijk,
nog verhoogden.
1 SLOT
EEN GEHEIMZINNIG SCHRIJVEN
Over enkele dagen is aan hot adres
van den onderzoeksrechter M. Van Stra
tum, een naamloos schrijven toegeko
men, dat nogal ophef heeft gemaakt in
zooverre waarde kan gehecht worden aan
een naamloos schrijven.
De opsteller of opstelster ervan noemt
zich iemand van den huize (Plicenix-
Park) en zegt veel over de geheimzinni
ge misdaad te kunnen mededeelen.
Als bijzonderste deel van het schrij
ven kan worden gemold, dat daags voor
den moord, den Woensdag, Mev. Stein-
mann ten harent een onderhoud had
mepVan de Wouwer, en zonder er eenige
aandacht aan te verleenen, temeer omdat
Van de Wouwer menigvuldig in huis
vertoefde, hoorde hij liet volgende ge
sprek, dat in 't Fransch gevoerd werd.
Schrijver voegde erbij niet. veel Fransch
te kennen, maar toch te hebben verstaan,
dat Van de Wouwer zegde Heb nog
maar wat geduld, binnen drie dagen zijt
ge voor goed aan mij en voor geheel
het leven.
Meer wilde de schrijver niet mede
deelen, daar M. Paul Steinmann nog
loefde, doch zoo hij moest sterven, be
loofde hij nog meer te zullen zeggen.
Steinmann is nu overleden en de on
bekende schrijver heeft sindsdien niets
meer van zich laten hooren.
Men heeft hot vijftienjarig meisje Pe
tit in 't St. Picture hospitaal te Brussel
laten sterven zonder pnester, omdat de
sukkel van haar moeder den franschen
bulletijn geteekend had met de woorden
sans culte (d.i. zonder godsdienst) op
on zij had er geen gebenedijd woord van
verstond. Ze zou anders voor heel de we
reld niet geteekend hebben, verklaarde
ze al snikkend. Dus zelfs zonder
Vlaamschgezind te zijn moet men be
kennen dat niet alleen het feit, maar
dc toestand, die zulks mogelijk maakt,
effenaf schandalig is.
DE TOEGANG DER HOSPITALEN
VOOR DE PRIESTERS
We deelen hierboven het geval mede
van een kind, dat te Brussel in bet hos
pitaal is overleden zonder te hebben kun
nen biechten, omdat dc bediende, die
geen Vlaamsch veitetaat, aan het bed van
do zieke een plankje had gehangen, zeg
gende dat het kind tot geen e Godsdiens t-
bcliidenis behoorde. Te dezer gelegen
heid wordt de vraag gesteld in welke
konditicn kan de priester tot eenen zie
ke in het hospitaal naderen.
Uit verschillige koninklijke besluiten
blijkt het volgende
De priester heeft onbetwistbaar, zon
der verplicht te zijn, de spreekuren door
het reglement voorgeschreven in acht
te nemen, toegang tot de gemeentelijke
hospitalen, om er bepaalde zieken te be
zoeken, ze te biechten en te berechten.
Er kan hier geen andere hinderpaal
zijn dan eene stoffelijke en dus tijdelij
ke, veroorzaakt door de vereischten van
den dienst, of de verzorging van den
zieke, ofwel ook door maatregelen tot
beteugeling goedgekeurd door de over
heid en gerechtvaardigd door een we
zenlijk misbruik waaraan zich de pries
ter zou hebben schuldig gemaakt.
Voor wat. den geherbergde betreft, hij
hoeft gecne pleegvormen te vervullen,
geen dwang te ondergaan.
Hij heeft het recht door den priester
bezocht te worden dien hij rechtstreeks
of onrechtstreeks zou gevraagd hebben,
hetzij voor, hetzij binst zijne verzorging,
of door don priester, die, hem kennende,
uit eigen beweging, hem gaat bezoeken,
of die door zijne familie zou gezondeu
zijn.
Bijna oveTal is deze bestuurlijke recht
spraak onbekend of miskend vooral
mjna
spraak
in de steden.
De katholieke gemeenteraadsleden,
de leden dor Godshuizen kommissiën en
de geestelijkheid, 'zouden, weldoen te
onderzoeken, hoe de toestand is in hun
ne gemeenten, of in de hospitalen, waar
hunne zieke parochianen gewoonlijk ge
zonden worden.
Er valt ook na te zien of de hospitaal-
reglementen, die de volledige vrijheid
van den zieke niet waarborgen niet aan
herziening kunnen onderworpen wor
den.
DE EERSTE UITSLAGEN
Amsterdam, 6 Juli. Op 252 buree-
len werden 198,410 stemmen uitge
bracht, verdeeld als volgt
Socialisten 64,171 Ropmsch Katho
lieken 31,419 anti-revolutionairen
14,501 christelijk historische 12.111,
dus voor de christelijke partijen circa
58.000 stemmen.
Voor do liberalen 15,470, voor de com
munisten 12,111.
Rotterdam, 6 Juli. Voorloopige uit
slag der stemming voor de groote par
tijen te Rotterdam
Roomsch Katholieken", 35,968.
Christelijk Historischen, 17,560.
Anti-revolutionnairen, 34,369.
Totaal voor de Christ. Partijen, 87,897
Socialisten 70,820.
Liberalen (Vrijheidsbond), 18,439
Vrijzinnige democraten, 5,811.
Communisten 6,350.
Bij de verkiezingen in 1918 behaal
den de liberale groepen, thans in Vrij
heidsbond vereenigd, samen 12518; de
drie rechtsclie partijen 28400; de vrij
zinnige democraten 1843; de socialisten
39397de communisten 3396.
Dordrecht-, 6 Juli. Op 22078 uit
gebrachte stemmen behaalden De an-
ti-rev. 4978; de christ. bist.. 2879 de
roomsch kath. 2321de socialisten 6103
de liberalen 3278 de vrijz. dera. 1000;
de com. 380.
's Gravenhage, 6 Juli. Het hoofd
bureel heeft Woensdag middernacht ge
staakt toen 104 van de 190 bureelen
waren opgeteld.
Toen hadden behaald
Roomsch kath. 17807anti rev. 6332;
christ. hist. 6345 totaal voor de christ.
partijen 30484; socialisten 18503; libe
ralen 6770; liberale lijst Ter Hall 2551;
vrijz. dem. 3264; communisten 1048.
Leiden, 6 Juli. In de stad Leiden
behaalden de Roomsch kath. 5810 de
christ. bist. 5542de anti rev. 4150
totaal der rechtsche partijen 15502 stem
men.
Socialisten 6658liberalen 2136vrijz.
dem. 1198; communisten 732.
Het is onmogelijk tot hiertoe eenig6
voorspelling te doen.
Onze lezers zullen wellicht opgemerkt
hebben dat wij deze week nog geen Ka
merverslag mededeelden
Zulks heeft eene reden, namelijk dat
men in de Kamer bezig is met- de be
spreking der hutehuurwet.
En ziehier wat onze konfrater De
Standaard over deze bespreking
schrijft
De bespreking van de huishuurwet
wordt een koopelooze verwaring. De tekst
van het wetsontwerp, werd grondig om
gewerkt. door de Middenafdeeling.
Op den tekst nu van de Middenaf-
deeling ijverden tot dusver drie-en-vijftig
amendementen ingediend Van de zes
leden van de Middenafdoeling hebben
er vijf een vracht amendementen inge
diend op den tekst, welken zij samen
opgesteld hebben
Om alle verwaring uit den geest- van
onze lezeris buiten te houden vinden wij
het verkieslijk geen teksten van amende
menten onder hun oogen te brengen. Eu
drukken wij de hoop uit, dat er ditmaal
na het kruisvuur van amendementen,
een klare en duidelijke wet overblijve,
welke menschlievender verhoudingen
tusschen huisbaas en huurder mógelijk
maakt.
Eens dat de wet geheel gestemd is,
met of zonder al die amendementen, zul
len wij ze afkondigen.
De Nationale Federatie der Bonden
van Schoenhandelaare en Schoenma
kerebazen van Belgie is bezig met dc in
richting van een nationaal congres dat
te Loik op 24st<en en 25sten September
zal plaats hebben.
Het Gemeentebestuur van Luik zal do
Congressisten ambtelijk ontvangen.
Eene locale commissie heeft ter gele
genheid van het Congres eeno Tentoon
stelling ingericht, voor hot Sehoenvak
en Toebelioorten voor de Schoenma
kerij. De stands zijn op eenige dagen
uitgohuurd geworden.
Sekretariaat van de Federatie Markti
plaats, 14, Luik.
