Vrijdag 21 Jnll
Zaterdag 22 Juli
1922
LEOf* MABILLE
De msord op maarschalk
Wilson
De vreeselijks ramp fe Gonillet
Koning Albert Ie Brugge
Hel geval Daels
De Velkeeikiid
Een vriend der Belgische
vluchtelingen in Engeland
verongelukt
Kerkstraat, 9 en 22, Aalst.Tel. 114
XXVIII» JAARGANG NUMMER 144
DAGBIjAD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Nüffkl-Db Gairar
u blicltejt bullen het Arrondissement Aalst, zich te wenden tot het Agontuchap Havas, Adolf Maxlaan,13 te Brussel8, PJaoe de la Bourse, Parijs en 6, Bream's Buildings Londres E.G. 4
H. Victor
Zon op 4,12, ouder 7,43
H. Maria Magdelena
Zon op 4,13 onder 7,42
Nieuwe Maan den 24
KB
Nog een gekende, gewaardeerde,
geeerde staatsman, die komt te ver
dwijnen
Léon Mabille was een van
onze beroemde katholieke voorman
nen en leiders. Geboren te Roeulx
'den 24 Maart 1845, student aan het
'.Tezuiteneoltege te Bergen en aan
de Hoogeschool van Leuven, werd
hij dokter in de Rechten uitgeroe
pen in 't jaar 1866.
Welsprekend advokaat onver
saagde werker, kaholiek van een
stuk, weldoener van zijn geboorte
stad wiens burgervader hij sedert
lange jaren was, voorvechter in het
katholiek Walenkamp blijft zijne
gedachtenis in zegening.
Als volksvertegenwoordiger van
Zinnik, als reehtsleeraar aan de
'Katholieke Universiteit van Leu
ven, mag hij voor zijn stiptheid,
grondige kennissen, volle verkleefd
heid en nooit achteruitdeinzende
zelfopoffering hooggeprezen blij
ven.
Als katholiek-demokraat in den
vollen zin des woords wilde hij goed
doen en zaligheid bezorgen aan de
weikersklas en idaahom hield hij
zich niet op bij woorden, en schoon
spreken maar vertolkte zijn streven
in daden en schonk aan zijn ge
boortestad een pracliig werklieden
huis dat als een model in de sociale
werking mag aanzien worden. De
bonden en werken die hij in 't cen
ter en in Henegouwen stichtte zijn
ontelbaar.
Zijne overtuigde gedachten ston
den rotsevast en 't was met Arthur
Verhaegen, Michel Levie, Pottier
en Kurtli dat hij eerst de ware ka
tholieke democratie wilde doen bo-
venzwemmen.
Die gedachten verdedigde hij op
congressen en volksvergaderingen
met al de edelmoedigheid zijns her-
te en met al de welsprekendheid
die hem eigen was.
Als hoogleeraar beminde hij het
Recht en de rechten. Vijftig ge
slachten van studenten kunnen de
ze getuigenis afleggen ten zijne
voordeele en zullen dan de volle
waarheid op verre na. niet te buiten
treden.
Gewetensvol kwam hij zijn pro-
fessorstaak na, alhoewel van jaren
reeds en somtijds zeer vermoeid
.wist hij immer dien last te dragen
en zijn plicht hier nog te kwijten.
De Leemte van lloeulx ging
voor niets achteruit wanneer het
zijn politieke, besturende en docee-
rende pliditen gold.
Léon Mabille was een karakter,
omdat hij als een volbloedig, plicht-
beseffend en plichtvervullend kris
ten leefde.
De intrest kon hem niet baten.
Goed doen aan allen was pijn leus.
Als lid der Kamer stond hij in
hij zonder aanzien hij zijne colle-
gas. Niet te verwonderen want hij
was een der oudste leden van de
Wetgevende macht, een die zijn
mandaat behertigde en door zijne
tegenwoordigheid niet alleen al de
zittingen maar ook de besprekingen
door zijn gloeiend overtuigend en
geestdriftig woord vereerde.
Zulk leven, zulke dood Immer
had Mabille geleefd als een oprecht
Katholiek die God en Kerk en zijn
evenmensch uit ter herte beminde,
zoo insgelijks zou hij overgaan tot
een beter leven.
Op 't onverwachts ontsteld maak
te men hem zijn toestand kenbaar.
Ik ben gereed, sprak hij, men
vreest de döod als men ze van verre
ziet aankomen, doch van hij is 't
niets. Een Mabille legt zich slechts
te bed. om te sterven. Ik zou nog
eenige maanden willen leven voor
mijn studenten en mijn goede wer
ken doch dat de wil des Heeren
geschiedde.
Nooit had onze held een eeretee-
ken willen aanveerden doch de
medalie van Koning Albert moest
hij dragen en deze werd hem ver
leend om al de diensten binst den
oorlog aan de Centerbevolking door
hem bewezen,
Mabille was een door en door
kristen jonkman. Al wat hij won
schonk hij edelmoedig weg aan de
goede werken.
Kan het missen dat zijn geboor
testad, de Katholieke Hoogeschool,
de Kamer en zijne overtalrijke
vrienden in rouw zijn gedompeld
en zijn afsterven beweenen
MARC
ERRATA. In ons hoofdartikel
van gisteren is een drukfeil geslopen, op
de 8ste regel staat honden, het moet
zijn bonden, zijn gebonden en terdege.
DE MOORDENAARS TER DOOD
VEROORDEELD
Ziehier in welke omstandigheden de
moordenaars van maarschalk Wilson
ter dood veroordeeld werden.
Na een zitting van drie uren, ging de
jury tot de beraadslaging over. Deze
duurde slechts drie minuten.
Toen het doodvonnis tegen de moor
denaars uitgesproken was, vroeg men of
zij nog iets te zeggen hadden.
Dunn stond recht en antwoordde
I'k heb dit te zeggen er bestaan en
er hebben zekere uitzonderingen op de
algemeene regels der justitie bestaan.
De rechter liet hem -echter niet uit
spreken en deed 'hem opmerken dat hij
in de gerechtszaal geen politieke propa
ganda te voeren had.
O'Sullyvan legde alsdan de volgende
verklaring af
Al wat ik gedaan heb, heb ik voor
Ierland gedaan en ik ben fier voor Ier
land te mogen sterven.
Alvorens de zaal te verlaten drukte
Dunn de hand van zijn kameraad.
Daarna wendde O'Sullyvan zich tot
het publiek en riep uit
Gij kunt mijn lichaam doodon,
maar mijn ziel zult ge niet hebben I
Dunn op zijne beurt verklaarde
De pers heeft mij doen doorgaan
als een vagebond en een moordenaar,
maar ik kan u verzekeren dat do drijf
veer die mij tot den moord gevoerd heeft,
rijpelijk overwogen was zooals al de
vrijwillige offers, door den grooten oor
log gevergd.
Ik heb geen geld ontvangen voor
de begane daad ik houd er aan te
verklaren dat ik er op reken geoordeeld
te worden door een Hooger Hof en ik
weet dat dit Hof van de zuiverheid mij
ner nizichten rekening te houden.
34 SLACHTOFFERS
VOOR MEER DAN EEN MILJOEN
FRANK SCHADE
{Nadere bijzonderheden)
Ziehier nadere bijzonderheden over
de vreeselijke ramp van Couillet waar
van wij reeds gisteren in onze laatste
berichten melding maakten.
De ramp deed zich voor Woensdag
morgend, rond 11 ure, in de Ifsines Mé-
tallurgiques du Hainaut, te jCouillet.
Een hoogoven welke pas eenige dagen
in dienst was is gesprongen, doordien
zich een gaszak had gevormd bin
nen in den hoogoven.
Het aantal slachtoffers bedraagt thans.
34. Reeds zijn 4 gekwetsten overleden.
Ilct zijn de genaamden Gustaaf De
Sterck, van Couillet, René Plasman,
van Couillet; Cyriel De Smedt van Mon-
tigny-sur-Sambre en Jean Georgery van
Tien andere slachtoffers zijn zoo erg
gekwetst, dat men ieder oogenblik hun
overlijden verwacht.
Zoodra de ramp gekend was, snelle
eene ontelbare menigte naar de werk
huizen der Usines Metallurgiques. Hart
verscheurende tooneelen hadden plaat?
in het gasthuis gehecht aan de werkhui
zen.
Zaterdag laatst was een der vijf hoog
ovens der maatschappij in gang gesto
ken cn werkte normaal, het gesmolten
ijzer naar de staalgietcrij stroomeod.
Woensdag; morgend rond 1/2 ure,
had een klein ongeval plaats. Een her
stelling weird gedaan en rond 9 1/2 ure
werd de hoogoven terqg in werking ge
bracht.
Rond 11 nre de dr'-wVnp; nat te
hoog. M. Wattrin, chef der i'abrikaiic,.
deed overgaan tot de gewone manceuvers
in dergelijke gevallen, 't is te zeggen,
den wind afsnijden. De wind was nog
niet gansch afgesneden, toen de binnen-
1 oven-met het ijzererts inzakte, eene ont
ploffing teweeg brengend welke heel de
kuip deed instorten.
De ontploffing was niet al te gewel
dig, doch brandende gassen, gloeiend
erts, enz. verrasten de worklieden in
de plaats aan den arbeid.
De ingenieur, M. Leon Renson, be-
bond zich op den hoogoven. Hij werd
midden in de gloeiende massa geslingerd
en werd vreeselijk verbrand over heel het
lichaam. Men hoopt evenwel hem nog
te kunnen redden.
De 1500 werklieden snelden onmid-
delijk hunne ongelukkige werkgezellen
ter hulp. Een dezer was op den slag ge
dood geworden. Twee andere bleven on
vindbaar.
De slachtoffers werden naar de kli
niek van het werkhuis overgebracht, al
waar kort nadien vier hunner aan hunne
•verwondingen bezweken. Het is ongeluk
kiglijk te_ vreezen, dat nog verscheidene
anderen ook hunne wonden niet zullen
overleven.
De slachtoffers zijn waarlijk ellendig
om aanschouwen. Hun hoofd is vreese-
lijk gezwollen; allen hebben ijselijke
brandwonden en schijnen door grauw
vuur gekwetst te zijn.
Het parket van Charleroi is Woens
dag in de werkhuizen afgestapt. Donder
dag zouden de ingenieurs van de kom
missie deir mijnen een onderzoek doen,
om de ware oorzaak der ramp vast te
stellen.
De schade wordt op meer dan een
miljoen frank gerekend.
Op het oogenblik der ramp was de
werkman Gustaaf De Sterck bezig de
ijzeren banden welke den hoogoven om
ringen te herstellen. Hij werd in de
gloeiendo massa ijzererts geslingerd en
brandde levend, toen zijn werkgezel
len er konden in gelukken hem eene
koord toe te werpen waarmede zij hem
buiten trokken. De Sterck was echter
reeds zoo gruwelijk verbrand dat hij
kort nadien bezweek.
De twee ongelukkigen die in het ijzer
erts begraven werdeix zijn Cyriel De
Smet en Rene Plasman. Toen men hun
ne lijken kon terugvinden waren zij to
taal onkennelijk.
NOG EENE ONTPLOFFING
Rond 6 ure 10 's avonds had eene
nieuwe ontploffing plaats waarvan de
oorzaak nog onbekend is. Deze ontplof
fing veroorzaakte de gedeeltelijke instor
ting der schouw van den hoogoven. On
geveer twintig meters dezer schouw zijn
ingestort.
M. Wattrin die door een toeval bij de
eerste ontploffing ongedeerd gebleven
was, kreeg nu een deel steenen der
schouw op het hoofd, waardoor hij erg
gekwetst werd. Hij moest na verzor
ging naar zijne woning overgebracht
worden.
In strijd met hetgeen gemeld wordt,
is de werkman Jean. Georgery niet over
leden. Ongelukkiglijk zijn er 's avonds
nog verscheidene andere slachtoffers
bezweken. De lijst der dooden is thans
volgt Cyriel De Smet Adelin Gra
vy Duterne Maurice René Plasman
Piot Arthur De Sterck Gustaaf; De
Packer Gustaaf.
Avonds verdrong zich eene overtal
rijke menigte rond de plaats der ramp.
Het bestuur der werkhuizen had doen
afkondigen, dat de afdeeling pietmo
lens den volgenden nacht niet zou ar
beiden.
Koning Albert is gisteren naar Brug
ge geweest om er de koloniale en zee
vaarttentoonstelling alsook de landbouw
tentoonstelling te- gaan bezoeken.
Rond 10 ure kwam de koninklijke
trein te Brugge aan. De Koning werd
bij zijn afstappen verwelkomd door gou
verneur Janssens, schopene Ryelant en
arrondissementskoramissaris Coppieters
de Bisthovcn.
Na de gebruikelijke voorstellingen
wordt de Konng en zijn gevolg naar den
uitgang geleid, alwaar hij op eene groot-,
sc'he ovatie onthaald wordt door de on
telbare menigte.
Op den weg naar het stadhuis moest
het rijtuig waarin de Koning plaats ge
nomen had telkens en telkens stilhou
den, om kinderen toe te laten bloemen
garven aan te bieden namens de ver-
schillige buurten der stad.
Ten stadhuize voerde M. Ryelandt
het woord, namens hel stadsbestuur.
Do Kon ine: beantwoordde deze rede
voering met geluk wensen 111 gen aan
Brugge om haar moedig gedrag tijdens
den oorlog en de hoop uit te drukken dat
de stad steeds moge groeien en bloeien.
De redevoering, met kloeke en klare
stem uitgesproken, wordt dikwijls met
toejuichingen onderbroken, en bij bet-
einde met eene donderende ovatie be
groet.
ïfc
Do vorst doet zich talrijke overhe
den voorstellen en vervolgens begeeft
de koninklijke stoet zich te voet naar
de H. Bloedkapel. Aan den trap werd
liij begroet door M. Fraeys, voorzitter
der rechtbank van Brugge en proost dei-
Edele Confrérie, omringd door leden
allen met geschiedkundige toga gekl<
Dan wordt Z. M. opgewacht door Mgr.
Waffelaert, 'bisschop van Brugge, die
hem naar een, bidstoel voor het altaar
leidt.
Tijdens eene korte plechtigheid opge
luisterd door Scola Cantorum, van bet-
Groot Seminarie, geeft Mgr de onschat
bare relikwie te kussen aan den Ko
ning.
De Vorst begeeft zich vervolgens naar
het gouwhuis, waarna ontvangst der
provincieoverheden en feestmaal aan 35
overheidspersonen.
BEZOEK AAN GRAAF \TSART
Te half 3 is de Koning, vergezeld van
graaf d' Oultremont, in auto een bezoek
gaan afleggen bij den heer burgemees
ter, graaf Visart, dewelke aan het ziek
bed is gekluisterd.
Deze attentie van den Vorst voor den
eerbiedwaardigen ouderdomsdeken van
de Kamer heeft in de stad een diepen in
druk verwekt.
De oude en ziekelijke burgemeester
toonde zich diep aangedaan door de at
tentie des Konings.
Daarna ging de vorst de verschillige
tentoonstellingen bezoeken.
Toen liij zich dan naar de statie begaf
om naar Brussel terug te keeren, had
er eene onbeschrijflijke volksbetooging
plaats, Koning Albert ter eere. Ook
drukte Koning Albert herhaalde malen
zijne groote voldoening uit over het
onvergetelijk onthaal.
Ingevolge besluit, in den Kabinets
raad van Dinsdag genomen, heeft M.
Hubert, minister van wetenschappen en
kunsten, de volgende beslissing geno
men, die Woensdag aan tie belangheb
bende meegedeeld werd
De Minister van wetenschappen
en kunsten^
X Overwegende dat M. Franz Daels,
1 eeraar ter fakulteit van geneeskunde ter
Hoogeschool van Gent, in het publiek
eene ze"er erge 'bschuldiging uitgebracht
heeft tegen Belgische generaals, in de
ze bewoordingen a Nooit zullen wij
vergeten hoe Belgische generaals zich
het recht toekenden Vlaamsche batal
jons in het vuur te jagen om ze in
Vlaamsch bloed te rehabiliteeren.
Overwegende dat er uit de verkla
ring van M. Daels, in het disciplinair
onderzoek, blijkt dat deze beschuldiging
enkel gc-eteund was op de getuigenis
door M. den luitenant-generaal Drubbol,
tijdens het proces Dosfel gedaan, zooals
zij door zekere dagbladen en zekere ge
tuigen overgebracht waren
Overwegende dat, zonder stil te blij
ven bij het gebrek van elk aanneembaar
bewijs der ten laste gelegde bewoordin
gen, en om een einde te stellen aan eene
legende, schadelijk aan de goede ver
standhouding tusschen Belgen, de Minis
ter van Wetenschappen en Kunsten M.
den Luitenant-Generaal Drabbel ver
zocht zijne getuigenis te herhalen
Overwegende dat M. Daels, na kennis
genomen te hebben van deze getuigenis,
verklaarde Voor de geschreven ver
klaring van M. den Generaal Drabbel,
steunend op de prot-estaties die zij bevat,
verklaar ik gelukkig ie zijn de beschul
diging, tegen de Belgische generaals ge
daan te kunnen intrekken ik veront
schuldig mij van M. den generaal Drub-
bel, in 't geval gebracht te hebben, m
ik verzoek M. den Minister van Weten
schappen en Kunsten den Generaal de
uitdrukking van mijn spijt te willen
overmaken.
Overwegende dat deze eerlijke beken
tenis van vergissing, deze verontschuldi
ging en dit spijt verzachtende omstan
digheden uitmaken
Overwogen de-dat, in een andere plaats
van 't zelfde verslag, M. Daels ook zegt
De houding van Belgie tegenover
Vlaanderen zal onvermijdelijk de hou
ding tegenover de Vlamingen ook be
palen naar de houding van Vlaamsche
leiders on intellectueel en tegenover hun
eigen volk.
Overwegende dot zoo het veile :lon van
M. Daels niet toelaat zijne vaderlands
liefde in twijfel te trekken, en zoo de
tweede uitdrukking de eerste verzacht,
liet niet min waar is dat deze dubbel
zinnige woordspeling kan uitgelegd wor
den in den zin der goedkeuring van een
voorwaardelijk loyalism, en dat zij in
hooge mate af te keuren is
Overwegende dat zulke brooze bewijs
gronden niet kunnen volstaan om de ver
schooning van den goeden trouw van
zulke erge aantijgingen, van aard om
zoo diep het openbaar geweten te schok
ken, in te roepen dat zulks vooral Jiet
geval is wanneer de beschuldiger een
man van wetenschap is, gewoon de fei
ten met juistheid na te gaan, en een
hoogleeraar, wien zijn ambt het gevoel
zijner verantwoordelijkheid oplegt
Overwegende dat de fout van M. Daels
verzwaard is door liet feit dat de hom
toegeschreven woorden niet uitgesproken
werden in het vuur eener onvoorberei
de redevoering, maar in een geschreven
verslag voorkwamen, dbor M. Daels
Zelf aan de openbaarmaking geleverd
Overwegende anderzijds, dat de toe
geschreven woorden door den betichte
niet uitgesproken werden in de uitoefe
ning van zijn ambt
Overwegende daarenboven, dat M.
Daels tijdens den oorlog bewijzen gele
verd heeft al9 heelmeester aan liet front,
van eene zelfopoffering die erkend ge
worden is door het verleenen van eervol
le onderscheidingen, waar tusschen liet
Militair Kruis der Leopoldsorde met
palmen en het Oorlogskruis
Overwegende dat er een tuchtmaatre
gel noodig is voor de bedreven dubbele
fout dat deze maatregel in verhouding
moet zijn met de ergheid-der feiten en
rekening houden van hoogergemelde'
verzachtende omstandigheden legt, aan
BI AA]\'fopfeSS°r DaölS e<?ne vSTRENGE
ZITTING VAN DEN
VOLKENBONDSRAAD
In het officieel communiqué van de
zitting van Dinsdag wordt verklaard, dat
de vaad heden-de Britsche mandaten
over Eiigelscli Togoland on Kameroen,
alsmede het Belgisch mandaat over Bel
gisch Oost-Afrika liceft goedgekeurd.
De raad besloot burggraaf Isjii te ver
zoeken een verslag op te stellen in zake
de kwestie dor Bulgaarsche benden en.
daarbij in contact te blijven met de ver
tegenwoordigers der vier betrokken na-'
ties. De Raad zal tijdens deze zitting een
definitieve beslissing nemen.
F, Clemens Tyck, Prior der Abdij
van Tongerloo, stuurt aan een confrater
volgend schrijven dat met deelneming
zal vernomen worden door de vele Bel
gen die, gedurende den oorlog, Father
Lieber in Engeland hebben leeren ken
nen
Zoo even ontvang ik een zeer droevig
nieuws van Engeland. Men schrijft mij
als volgt
t We hebben een droevig ongeval,
met een van onze beste naburige pries
ters, Eerw. Father Lieber, van Sleaford,
ging deze week. Dinsdag, 11 Juli, per,
velo naar de pricsteiconferentie te Cor
by. Op het einde der conferentie word
Father Lieber de pastorij binnenge--
bracht, meer dood dan levend.
Hij had het ongeluk te Corby van een
gevaarlijke hoogte komend hals over kop,
in*de diepte te vallen, waar hij eerst na!
een halve uur opgemerkt werd. Hij
leed ontzettende pijnener is voor hem
zoo het schijnt geene hoop meer. Zijn
ruggegraat is gebroken, terwijl andere
bijkomende omstandigheden hem nog
slecli-s eenige dagen leven toezeggmu.
Hij heeft de laatste Heilige Sacramenten,
ontvangen.
Father Lieber was een zeer ieverige-
priester en moeet veel van zijn parochiaal
bijzonder 's Zondags per velo en nooh^
ter doen.
Hij was ook gekend als een gelecrdv
prediker en moest in September in de
Norbertijner processie te Spalding pre6-
ken. Hij zelf organiseerde alle jfirr»
eene processie, waarin het H. Sacrament
werd rondgedragen, en waar men in eon
openbaar plein predikte over het H. Sa
crament' em waaraan al het volk heel
de stad en omtrek tegenwoordig wa
ren Honderden jongens van alle laatten^
van Europa zijn bij hem komew Kn-^
geLscli leerc