10
Donderdag
Oogst 1922
LOYOLA
Eene gftaie figuur iet de ge-
s©hi©desa!s
DaitschtaRd's verplichtingen
lm Spaaasdii graaf
uit Engeland gezet
De Bijeenkomst te Londen
Bigtaafiek valies gestolen
Bij den Paus
Eene Mijnramp in Duitschland
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst.
XXVIII* JAARGANG NUMMER 169
Tel. 114 13 AGBLiAD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50— Uitgever J. Van Notfel-De Gf.ndt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
II. Laurentius
Zon op 4,38onder7,15
Laatste Kwartier den 15
Verleden week werd, in al de ,1e-
suitenkloösters der wereld, de dag
gevierd, waarop Ignatius van Loyo
la door de kerk, drie eeuwen gele
den, in de rangen der Heiligen
werd opgenomen. Ook in Belgie
werd die gebeurtenis herdacht en
Z. Ein. de Kardinaal, heeft in de
hoofdstad, door zijne hooge tegen
woordigheid, aan deze plechtigheid
de beteekenis willen geven, die zij
verdient.
En waarlijk, Loyola is "eene fi
guur van beteekenis, niet alleen in
de kerkelijke geschiedenis, maar
ook in de wereldlijke. Ofschoon
Spanjaard van afkomst, is zijn
naam een wereldnaam, zijn werk
een wereldwerk. Hij is misschien
sedert den tijd der Apostelen de
machtigste verschijning op het too-
ncel der gedachten en der werken.
Heeft hem een Paus daarom ook
niet met reden novus Cliristi
apostalus genoemd
Evenals de apostelen verschenen
op een oogenblik, dat het heiden
dom zijne hoogste macht ontwikkel
de en bestemd scheen om de tijden
te trotseeren, zoo treedt ook, in de
3 6e eeuw, die Spaansche edelman,
die oud-soldaat, op het tooneel op
een oogeWblik, dat men het einde
van het katholicisme nabij aehtte.
Het was de tijd, dat een misdadi
ge monnik in 1520 te Wittenberg
de pauselijke bul openlijk ver
brandde en zich gereed maakte om
de geesten op te zweepen tegen Ro
me. Het was de tijd, dat koning
Hendrik VIII van Engeland, eerst
bedeesd en dan openlijk zal afbre
ken met den H. Stoel en aldus
zijn rijk zal afscheuren uit de ka
tholieke gemeenschap. Het was de
tijd, dat de naar het heidendom om
ziende Wedergeboorte, het scep
tisch dilletantisme van Erasmus en
het Rabeüaansch epicurisme zware
mokerslagen toebrachten aan de
grondvesten der Kerk. Het was het
oogenblik, dat de heele kristelijke
samenleving bedreigd scheen, zoo
wel de burgerlijke als de kerke
lijke, tengevoge van allerlei theo
rieën, die zich als vergiftige gasstof-
l'en ontwikkelden en verspreidden,
nadat het gezag van de Kerk van
Rome werd betwist.
En het is precies op-dat oogen
blik van algemeene vertwijfeling,
dat de figuur opdoemt van dien
Spaansehen officier, door de wa
penen van den tegenstander over
wonnen, gewond bij het beleg van
Pampeluna, tijdens zijne langduri
ge ziekte en herstelling aan het le
zen geraakt en getroffen door het
Leven van Christus
Bat is de man, die na zeventien
jaren lang, de hardste beproevin
gen doorstaan te hebben, op zijne
bédevaart naar het H. Land, na
als bedelstudent gehoond, vervolgd
en miskend te zijn geweest aan de
.Universiteiten van Barcelona, Al
fa la, en Calamanca, eindelijk te
Parijs aanlandt, waar hij een beter
onthaal vindt in de universitaire
kringen en aldus in staat gesteld
werd, zich te omringen v&n mede
helpers uit hetzelfde midden.
Dat is de soldaat want sol
daat is hij gebleven die zich
door niets laat ontmoedigen, zich
door niemand Iaat ontwapenen.
Noch mislukking, noch kwaadspre-
krij, noch verdachtmaking, noch
besehuldiging bij de Rota en bij
de Inquisitie, noch slechte behande
ling, noch doodsbedreiging hebben
vat op dien Spaansehen edelman,
wiens wapen nu niet meer is de
degen van vroeger, maar zijne
godsdienstige Oefeningen Zijn
objectief is niet meer het innemen
van steden én vestingen, maar het
bestrijden van ongeloof en ketterij.
En in deze laatste rol toont hij te
zijn een man van beteekeniss
Van beteekenis is Loyola geweest
niet 'enkei door zijn eigen werk,
maar ook door dat van zijne volge
lingen of liever door dat van zijne
Compagnie zooals hij ze in zij
ne krijgsmanstaai noemde.
Het uitgangspunt was Parijs.
De kern van de latei- zoo machtige
sociëteit Jezus wordt gevormd door
zes medestudenten aan de ho'oge-
school. Een dezer was Franciscus
Xaverius, wiens eeuwfeest ook
thans gevierd wordt. Rond hun lei
der geschaard, legden zij in eene
kapel van den Montmartre hunne
beloften af op 15 Augustus 1531.
Later vereenigden zij zich te Rome
sn, onder de leiding van den Paus,
zullen zij bestemd worden, om aan
de opkomende Protestantsohe her
vorming paal en perk te stellen en
aan de kerkhervorming, de ware,
een aandeel te nemen, dat niemand
hun betwisten zal.
De ontwikkelingskracht van de
nieuwe orde grenst aan het ongeloo-
felijke Nauwelijks gevestigd, zijn
zij overal aan 't werk. Loyola
blijft té Rome en schrijft voor de
toekomst zijne merkwaardige
Constituties Franciscus Xave
rius trekt naar Indie en Japan en
verricht er wonderen van bekeering
en propaganda. ,Claudius le Jay
en Bodabilla betwisten aan Luther
leer en gezag in Duitschland, Lay-
nez en Salmeran staan op de bres
in 't Concilie van Trente, om krach
tig de tucht te verdedigen, die in
den loop der eeuwen verslapt was.
Bij ons komt de eerste Jesuiten-
zending aan te Leuven, in 1542,
onder P. Lefèvre.
Het zou ons te ver voeren de ont
wikkeling te schetsen van de Jesui-
tenorde, al ware het maar in de eer
ste jaren van haar bestaan. Het
ware genoeg er op te wijzen, dat,
toen de groote Loyola, den 31 Ju
li 1556 stierf, op 65-jarige ouder
dom, hij met voldoening kon neer
zien op dertien welingerichte pro
vinciën op honderd huizen en op
meer dan duizend paters,
En sedert Welk eene heerlij
ke uitstraling van werkzaamheid
Het is, in Europa zelf, de geduri
ge geloofsverdediging tegen de aan
vallen van andersdenkenden het
is, op het gebied der geloofsver-
spreiding, een leger van meer dan
4000 missionarissen, die enkel op
ééne eeuw tijds, van 1811 tot 1914,
geloof en beschaving gingen bren
gen bij de meest achterlijke bevol
kingen van Indie, China, Amerika
en Afrika het is onder de geloo-
vigen zelf van de meest katholieke
gewesten, de bevestiging en de ver
heffing van de katholieke beginse
len door missies, predicaties en re-
traiten het is, boven dit alles staan
de, de meesterlijke opvoeding der
jeugd leeraren, die moeilijk te eve
naren zijn,
Moeten wij daarenboven herin
neren, aan de talrijke theologen,
letterkundigen, geschiedkundigen
en mannen van wetenschap, die se
dert drie eeuwen als zoovele parels
vormen aan de Kroon van Loyola,
Neen, het onderwerp is onuitput
telijk. Onze bedoeling was enkel
in onzen tijd, die zoo gauw vergeet,
de aandacht te vestigen op een man,
die ook door onze katholieke pers
hij gelegenheid van zijn euwfeest,
eervol mag herdacht worden.
FRANKRIJK ZAK MISSCHIEN EEN
ACTIE TEGEN MULHEIM EN ES
SEN OP TOUW ZETTEN
Uit Coblcntz is een bericht ontvangen,
volgens hetwelk het Amerik'aansch blad
Amaroc News meldt, dat do Fran-
sche troepen in het bezette gebied zich
gereed "houden ter gebeurlijke steunver-
leening aan de Fransche overlieden bij
de ten uitvoering van zekiere economi
sche en financieele dwangmaatregelen
tegen Duitschland.
In dit verband deelon een aantal Ber-
lijnsehe bladen met vette letters berich
ten mede omtrent een binnenkort te
verwachten politioneele actie dor Fran
sche bezettingstroepen, welke allereerst
gericht zou zijn tegen de steden Mulheim
en Essen. De Belgische troepen zouden
voorloopig niet aan de actie deelnemen,
maar zich geroed houden om zoo noodig
do Fransche troepen te versterken.
De Tag weet zelfs te berichten,
dat het Engelsch opperbevel is aange
zocht, om Engelsche officieren bij de
Fransche troepen in te doelen, opdat de
Engelsche officieren er zich van op de
hoogte hunnen stellen, dat de voorge
nomen actie inderdaad slechts het ka
rakter van een politioneelen maatregel
heeft. De Engelsche opperbevelhebber
zou echter het voorstel van de hand ge
wezen hebben, daar hij geenerlei onder
richtingen uit Engeland had ontvangen.
Deze geruchten niét. bevestigd zijnde,
worden onder alle voorbehoud medege
deeld.
DE FRANSCHE SANCTIES. 150
ONGEWENSCHTEN WORDEN TE
STRAATSBURG UITGEWEZEN
Het Journal verneemt uit Straats
burg dat de eerste uitzettingslijsten van
Diiitschers door de verschillende prefec
ten opgemaakt, aan het algemeen com
missariaat overhandigd werden.
Men wacht nog enkel op een bevel van
de Quai d' Orsay om de belanghebben
den met den tegen hen genomen maat
regel in kennis tc stellen en hen uit
te noodigen het Fransch grondgebied
te verlaten.
De lijst van Straatsburg vermeldt 150
namen van ongêwenschton, zonder on
derscheid van stand.
Men meldt uit Londen aan de Chi
cago Tribune dat de En'gelsche regee
ring een bevel van uitzetting tegen den
Spaansehen graaf Manuel dos Luzzanra-
gos afgeleverd heeft.
De graaf moet Engeland voor Woens
dag verlaten.
Deze maatregel geeft in do Londen-
sche kringen tot talrijke commentaren
aanleiding.
Scotland Yard, voorgevende dat het
hier een maatregel van politieken aard
geldt, weigert hardnekkig de ware reden
van deze uitzetting te doen kennen.
De graaf dos Luzzanragos weigerde
elk intervieuw toe te staan en stelde zich
tevreden te antwoorden Ik voor mijn
deel, ik ken de reden en dat is mij ge
noeg
NOG DE EERSTE VERGADERING
M. TIIEUNIS OVER DE SCHADE
VERGOEDING
Sprekende over de kwcistio der scha
de vergoeding, zegde de Belgische mi
nister-president
Iedereen moet 't aecoord zijn om
vast te stellen eenerzijd? dat Duitschland
normaal belangrijke schadevergoedings
sommen kan betalen en anderzijds dat
de Duitsche regoering nog nooit afdoen
de maatregelen getroffen heeft om haar
begrooting in evenwicht te brengen. Het
is maar sedert eenigc weken dat de
Duitsche regeering een einde schijnt ge
steld te hebben aan volkomen onaanne
melijke uitgaven en het was slechts on
der drukking uitgeoefend door de com
missie voor herstel dat do Duitsche re
geering besloten heeft een gedwongen
leening uit te schrijven, aangezien zij
beweerde in de onmogelijkheid te ver
koeren geconsolideerde leeningen te
doen.
Men had aanvankelijk gehoopt in
de vergoedingen in natura een praeti-
sche basis te vinden om de scliadevergoe-
dnig te doen betalen. Nauwelijks zijn
de overeenkomsten desaangaande onder
teekend en reeds is men het niet. meer
eens over de wijze waarop dezelve moe
ten toegepast worden.
Buiten den uiterst moeilijken eco-
nomischen toestand, is er nog iets dat
erger ie, dat meer pntmeedigeud is voor
de menschen die redelijk willen zijn
en dio redelijke eischcn in verhouding
willen brengen met een redelijk pogen
van de zijde hunner schuldenaars het
is de slechte wil die deze laatsten aan
don dag leggen in de uitvoering hun
ner verplichtingen.
De Duitsche regeering heeft nooit
geweken dan voor de bedreigingen. He
rinnert u wat er gebeurd is voor de steen
kolen-leveringen. Toen er in Frankrijk,
in Italië en in Belgie een scherpen stcen-
kolennood heersclite, beweerden do Duit-
schers dat het hun onmogelijk was meer
dan eenige duizendtallen ton steenkolen
te leveren.
Wij die uit een gewetensvol onderzoek
geleerd hebben waartoe Duitschland in
staat is, bobben 2 milliocn ton per maand
geeisc'lit, onder de bedrijging dwang
maatregelen tegen Duitschland te ne
men en de 2 millioen ton kwamen voor
den dag en werden geleverd.
Ik begrijp dus dat het noodig is
wanneer men alle verzoeningsmiddelcn
uitgeput heeft een zedelijke drukking op
Duitschland uit te oefenen en ik ben
zelfs geneigd te zegigen meer dan een
zedelijke drukking, om de ons verschul
digde schadeloosstelling te bekomen.
Dit gesteld zijnde begrijpt men dat
een neiuw moratorium noodlottig zou
zijn voor Belgie, aangezien de stortingen
die Duitschland dit jaar nog te doen
heeft, ons krachtens het voorkeurrecht
formeel voorbehouden zijn.
Doch zooals ik roeds aanstipte, zien
wij nog meer dan ons voorkeurrecht,
't is te zeggen, heel de toekomst der scha
devergoeding. Zelfs dan wanneer wij het
bedrag van ons voorkeurrecht zouden
ontvangen hebben, zouden wij ons nog
in een bedenkelijkcn toestand'bevinden,
indien wij van het totaal der ons ver-
echul di'gde schadevergoedin gsgoldon
moesten afzien.
Aangaande de voorstellen van den
hoer Poincaré, ben ik het met vorige
sprekers eens dezelve aan een coraiteit
van deskundigen to onderwerpen. Ik zou
willen dat de deskundigen ons in staat
zouden stellen ons rekenschap te geven
van de wezenlijke waarde dezer voorstel
len, wat zij kunnen tot stand brengen,
niet alleenlijk ten huidigen dage, maar
ook in de toekomst en ik stel voor dat
onzo deskundigen onmiddellijk met hun
onderzoek een aanvang zouden nemen.
BESPREKINGEN DER
DESKUNDIGEN
De exporten voor financieele belangen
vergaderden te 10 ure, onder het voor
zitterschap van Sir Robert Home.
Men ging na welke uitslagen de
waarborgen door M. Poincaré voorge
steld konden opleveren.
Onder de maatregelen door M. Poin
caré voorgesteld, is er spraak van het
toezicht op de Rijksbank en op de uit
voervergunningen van vreemde mun
ten.
Verder zou men het toezicht uitoefe
nen op de opbrengst van mijnen en bos-
schen.
Men zou de metaal producten schatten
bij hun verlaten van het Roergebied.
Een tolgordel zou heringericht worden
en een deelname van 26 0/0 in zekere
Duitsche nijverheden.
Te kwaart over een uur eindigde de
vergadering.
De opbrengst dezer maatregelen zal
gering wezen in verhouding van Duitsch-
iand's verplichtingen. Toch zouden zij
3 tot 400 millioen mark goud kunnen
beloopeu.
Engeland vond de maatregelen niet
doeltreffend on dacht dat zij de ontred-
deringwan het Duitsch economisch le
ven zouden voeren.
Het Engelsch vorzet gold voor alles
het kwoteeren der producten bij hun
verlaten van het Roergebied.
De Britten merken op dat de geal
lieerden reeds, naar luid van vroeger ge
troffen bepalingen, over bepaalde waar
borgen beschikken, zooals bijvoorboeld
over do 26 0/0 op don uitvoer, over de
inbeslagname der tolrechten zij laten
verder uitschijnen dat het waarborgen-
comiteit in Mei 1921 ingesteld, hot recht
heeft, zoo het noodig bevonden wordt,
soortgelijke maatregelen te treffen.
Dc Fransehen deden uitschijnen dat
Duitschland die verplichtingen niet
meer nakwam.
Zoo een moratorium toegestaan werd
voor de nog uit te voeren .betalingen,
dan kunnen de aangenomen maatrege
len niet meer toegepast worden.
Hij wees verder op dat enkel techni
sche geldelijke waaiborgen, geen mili
taire, voorgesteld werden.
Heel dc bespreking bood meer een po
litiek dan een technisch karakter. Een
iii euwo zitting zal dan ook belegd wor
den.
Parijs, 8 Aug. Gisteren avond om
10 uur, kort voor hot vertrek van den
sneltrein naar Geneve, vermiste een di
plomatiek koerier zijn valies, dat belang
rijke documenten voor den Volkenbond
inhield. Do kommissaris van politie der
statie heeft onverwijld een onderzoek
geopend.
Men gelooft, dat de dief den inhoud
van 't valies niet kende, eu dat hij meen
de, heel iets anders dan diplomatieke
stukken buit te maken.
Eene gebeui-tenis, welke niet van be
lang ontbloot is, is wel de ontvangst bij
den Heiligen Vader van den eersten-mi
nister van het keizerrijk An nam. Deze
vi'eemde (hoog'waardigheidsbéloleedor,
N'Guyen Him Bai genaamd, minister-
voorzitter en minister van Binnenland-
sche Zaken van het keizerrijk Annam,
werd Maandag door Z. H. Paus Pius XI
in plechtig gehoor ontvangen.
Z. M. de keizer van Annam had reeds
lang te kennen gegeven/ dat hij een be
zoek wilde brengen aan den Paus, doch
de omstandigheden beletten hem zulks.
Toch hield hij er aan dat de Heilige
Vader op de hoogte zou gesteld worden
van de groote achting welke de keizer
van het Indische rijk voor Hem koes
tert, en daarom had hij zijn eersten-
minister, die christen is, afgevaardigd
om den Heiligen Vader die gevoelens
kenbaar te maken. Z. Exc. N'Guyen
Hun Bai was drager van een eigenhan-
digen brief van zijnen vorst.
De vertegenwoordiger van den keizer
van Annam werd met het gebruikelijk
ceremonieel naar de vertrekken vau Z.
II. geleid. Hij werd met de meeste voor
komenheid en minzaamheid ontvangen
en het gehoor, dat een halve uur duur
de, was zeer hartelijk cn gemoedelijk.
Z. Exc. N'Guyen Hun Bai stelde den
Heiligen Vader den Eerw. Pater Lcgou-
lier voor, vertegenwoordiger der missies
van Indochina bij de vreemde missies
van Parijs, alsook zijn eigen peetzoon,
leerling van het kollege der Propaganda.
De Heilige Vader maakte van de ge
legenheid gebruik om Zijn warmen
dank uit te drukken aan den vertegen
woordiger van den Indischen vorst, voor
dc breede vrijheid welke door den kei
zer van Annam in zijne Staten verleend
wordt aan de katholieke missionarissen,
om er hun arbeid te verrichten.
't Is waarlijk verheugend te zien hoe,
tegenwoordig, al de gekroonde hoofden,
zoo heidensche als protcstantsche en ka
tholieke er op gesteld staan de nauw
ste vriendschapsbetrekkingen te hebben
met den Vader van de Christenheid,
't Is omdat allen meer en meer over
tuigd worden van het feit dat de eenige,
ware doeltreffende vredeswerking uit
gaat van het Vatikaan, waar alles ei
naar streeft om al de menschen van
goeden wTil in eenzelfden liefdeband te
vereenigen.
ANDERE BEZOEKEN
Vergezeld van Mgr. Pizzardo en van
een geleide Zwitsersche wachten, begaf
Z. Exc. N'Guyen Hun Bai zich vervol
gens naar de vertrekken van Z. Em Kar
dinaal Gasparri, Staatssekretaris. Daar
duurde het onderhoud, dat insgelijks
zeer hartelijk was, ook rond het half uur.
HET GRAF VAN SINT-PIETER
De Annamietsche minister daalde
dan af naar de Basiliek van het Vati
kaan, waar hij geruimen tijd biddend
doorbracht aan het graf van den Heili
gen Petrus. Algemeen werd opgemerkt
de diepe godsvrucht van dien hooggo-
plaatsten persoon, die van het heidendom
tot het christendom berekend werd en
waarlijk de Kerk tot eer strekt.
ONDERSCHEIDINGEN
Z. H. de Paus heeft aan Z. Exc.
N'Guyen Hun Bai het groot-lint ver
leend dor Orde van den Heiligen Syl
vester.
Namens den keizer van Annam over
handigde de minister do goude ster van
de Kin-Kanorde aan HII. EE. Kar
dinaals Gasparri en Van Rossum, en aan
HH. Fumasoni, Biondi, Pizzardo, Bur-
gongini Duca en Arborio Mela.
TALRTJKE SLACHTOFFERS
Tengevolge van de laatste zware re
gens drong water binnen in de schacht^
der steenkolenmijn Arthur bij Siarewi.
De meeste van de in de schacht arbei
dende mijnwerkei's konden uit de mijn
komen. Tot dusver zijn acht lijken ge*
vonden. Er worden nog zeventien mijrv
werkers vermist, voor wie geenerlöi hooj
op redding bestaat,
