19
Zaterdag
Oogst 1922
BEKlBKKIÏifiBIRCONFE-
RE1ISE VAN LONDEN
HET VERTROUWEN VAN
M. THEUNIS
KaSMieke ttoegessM
van Leuven
Fraiiscii-BjefgisGgse plseliitg-
iieid ia Notre-Daine I® Parijs
üsslds aan süs Mm ialer
Hetvraiftverietta isïgl®
1st gahsioi ?aa
Püicenix-Park
Na de Oenfereaffe van Lenden
la Ierland
DE VOLKSSTEM
XXVIII» JAARGANG NUMMER 167
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 TH A <T-TFtT A TT> 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever J. VanNopfel-De GendT
Publiciteit buiten het Arr. AALST ii Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings,^^jtenjres E. C. 4._
H.Donatus
Zon op 4,50 onder6,59
Nieuwe Maan den 22
De mislukking der Conferentie
ran Londen heeft wel een onbe
haaglijk gevoel verwekt, maar zij
heeft geenszins tot overdreven
zwartgalligheid doen overhellen.
Wat zij ook niet moet doen dat
is a priori partij kiezen voor een
van de twee grooté acteurs voor
M. Lloyd George zoo min als voor
M. Poincaré.
Wij moeten alleen het standpunt
der Belgische belangen innemen,
zooals M. Theunis steeds te Londen
heeft gedaan en niet onvoorwaar
delijk het standpunt innemen van
dezen of genen nabuur.
Meedraven met de Fransche
pers, die al de schuld der misluk
king op de onverzoenlijkheid van
M. Lloyd George werpt, staat ge
lijk met te vergeten dat de onver
zoenlijkheid van M. Poincaré even
zeer de schuld van 't gebeurde
draagt.
Wij zullen er geen weegschaal
gaan bijhalen öm te zien waar het
gewicht dér onverzoenlijkheid over
helt.
Alleen willen wij onder het oog
onzer lezers de verklaringen bren
gen door M. Theunis over het af
springen der onderhandelingen
men ziét dat onze Eerste Minis
ter het woord «mislukken» niet aan
wendt afgelegd.
.Ziehier wat hij aan de dagblad
schrijvers te Londen zegde
ïlvt afspringen der onderhandelingen
Het u iet-slagen den conferentie, het
afspringender onderhandelingen heeft
mij ten zeerste getroffen ik hond er
trouwens aan te verklaren dat, reeds van
de eer.-ie dagen af, de Belgische afge
vaardiging een ontgoocheling opliep.
Het programma zelf van de bijéén
komst te Londen scheen ons veel te be
perkt toe, "Wij hoopten echter, dat. men
tot den grónd van het vraagstuk zou
doordringen en dat men er in slagen
zou, in plaats van naar een hulpmiddel
uit te, zien en een moratorium is
toch niets anders eindelijk de formu
le vast te leggen van een algemeene op
lossing der vraagstukken, welke op de
economie van al de Staten drukken.
De grond van het vraagstuk
Deze vraagstulien zijn niet alleen de
gene die voortspruiten uit het bestaan
van de Duitsche schuld, maar ook van
de intergeallieerdc schulden. De wereld
lijdt onder de onzekerheid te veel din
gen blijven onopgelost hangen en het
is bekend dal, op economische gebied,
de onzekerheid onder allo moeilijkhe
den, wel de ergste is.
Over de noodzakelijkheid van het re
gelen van hel algemeen vraagstuk is
iedereen hot natuurlijk eens, Engeland
in de eerste plaats. De nota Balfour heeft
het bewezen. Naast zekere punten, welke
voor kritiek vatbaar zijn, moet men eóh-
ter'de 'grondgedachte in aeht nemen en
het is mijn persoonlijke opvatting, dat
zij geenszins een intergeallieerde over
eenkomst in den weg staat. Zij wijst
ei' de moeilijkheden van aan, maar on
derstreept er ook de noodzakelijkheid
van. De Italianen moeten ook wol in
deze meening doelen, want het bedrag
van hun schulden is r eel hooger dan
hun verhaal op het Herstel.
M. Poincare doelde, dezer dagen, her
haaldelijk mede dat Frankrijk mét dit
Standpunt instemt en. wat, Belgie be
treft, dien ik niet te zeggen, dat, ons land
te goed 'op do hoogte is van de interna
tionale economische vraagstukken, om
er zich geen rekenschap van te geven,
'dat de kweetic in haar geheel moet wor
den opgelost. Iedereen is het dus daar
over eens.
De Duitsche. betaal kraakt
Uit het vraagstuk der internationale
schulden spruit de loeuingskwcst-ie voort
Er wordt van gedachten gewisseld over
betaalkracbt van Duitsohland do eenen
zeggen dat Duitsohland zijn Verplich
tingen geheel kan nakomen anderen
hevere® dal het Zulks «Hechts gedeelte
lijk kan doen nog onderen verklaren
dat, het «iets meer betalen kan. Maar
iedereen verwacht (lat, binnen een kor
te!' of langer tijdbestek, Duitsohland
weer een aanzienlijke betafllkvachl, kan
verwerven.
Het vraagstuk dient bijgevolg gesteld
gis volgt Wij hebben onmiddellijk
geld noodig en Duitschland blijkt ons
slechts later geheel te kunnen voldoen.
De mobilisatie van zijn schuld beant
woordt dus aan een noodwendigheid en
een leening is een onvermijdelijk iets.
Daarom vooral betreuren wij het dat
men, na een week van inspanning, op
het doode punt is gekomen. "Wij zijn
uit elkaar gegaan zonder tot een besluit,
te geraken, maar wij kunnen nochtans
niet gelooven, dat dit gomis aan een
besluit het einde zou bcteekenen van de
Entente.
Belgie 'wil het behoud der Entente
Voor ons, Belgen, is de Entente een
punt van ons buitenlandsch geloof de
Entente is voor ons gevestigd op de of
fers, waaruit zij is geboren en wij kun
nen niet aannemen, dat men, om een
punt van ondergeschikten aard, een
werk zou vernietigen, dat zooveel bloed
heeft gekost.
De Commissie van Herstel heeft gis
teren laten weten dat zij het einde der
besprekingen te Londen wenschte af te
wachten en niet van zins was, door het
nomen van een besluit inzake het mo
ratorium, de besprekingen welke alhier
plaats hadden, in het minst te belemme
ren. Het besluit, van den Belgisehen af
gevaardigde in deze oommissie is natuur
lijk een onderdeel van het, algemeen be
sluit. Desaangaanidc kan ik U mededee-
len dat Belgie besloten is zijn onmiddel
lijke belangen, welke op het spel staan,
te plaateen, want, deze laatste stellen de
belangen voor v an al de Geallieerden.
Wij vertrouwen dat, te Londen, het
laatste woord nog niet is gezegd en, ik
herhaal het U, wij weigeren te gelooven,
dat de Entente zou kunnen te pletter
loopen op de bijkomstigheden, welke
wij hier hebben ontmoet. Duitschland's
vreugde zou al te -groot, zijn cn ik ben
er zeker van dat niemand onder de Geal
lieerden bet, deze voldoening zou willen
schenken.
Iedereen zal dit van de Belgische
afvaardiging te Londen moeten ge
tuigen dat zij voor niets tusschen
is in de verantwoordelijkheid voor
het afspringen der Conferentie en
dat zij integendeel, de meest lof
waardige, de meest gewetensvolle
en vooral, de meest belanglooze po
gingen in het werk heeft gesteld
om eene transaetionÈele overeen
komst tot stand te brengen.
Laat ons hopen dat, nu de lei
dende rol aan de Commissie van
Herstel is overgegaan, de Belgische
opvattingen aldaar meer ingang
zullen vinden.
Eerst dan zou het voortbestaan
der Entente bepaald gevaar loopen,
indien ook in den schoot der Com
missie van Herstel het doode punt
moest bereikt worden, bij gebrek
aan volslagen onmogelijkheid van
overeenkomst.
Daarbij is koelbloedigheid, wijs
heid en een goed inzicht der gevol
gen van overhaastige beslissingen
volstrekt noodzakelijk.
Bedreigt nu reeds de Parijzer
Temps Engeland niet met eene
toenadering van Frankrijk tot
Duitschland en met een continen-
teelen bond tegen Engeland,
Het is erg jammer dat de Fran
sche politieke invloeden zoo groot
zijn, dat M. Poincaré verplicht is
geweest, op gevaar af van het be
wind neergesmakt (te worden, de
houding aan te nemen, in dewelke
hij gemeend heeft tot het hitter
einde te moeten volharden.
Heeft hij niet slechts dan afge
zien van eischen, die voor het eco
nomisch leven van Belgie zoo on
fortuinlijk waren dat zij eene recht-
streeksehe bedreiging voor de haven
van Antwerpen uitmaakten, toen
onze afgevaardigden er zich op de
krachtdadigste wijze tegen verzet
hadden
Het is de politiek der Entente,
die van AL de Ententelanden, die
van hunne cononiische belangen in
de toekomst, die te Londen in de
weegschaal lag en niet het bestaan
van het Kabinet Poincaré of van
de regeering Lloyd George.
Alen moet een afloop betreuren,
niet van aard om het prestige van
de Entente te doen klimmen in de
oogen van Duitschland en, wat ook
zijn belang heeft in de oogen van
Amerika.
De tweede gewone zittijd voor de exa
men wordt geopend, op 1 October aan
staande, ten 9 ure. De Kommissie der
inschrijvingen voor de examen zal in
bet Gesticht van Spoelibergh zetelen, op
28, 29 en 30 Augusti.
De inschrijvingen zullen in de volgen
de orlde geschieden Maandag 28 Au
gusti, ten 9 1/2 ure, MM. de studenten
van het Hooger Instituut van Wijsbe-
3rte ten 10 ure, MM. de studenten
der Hoogere Handelsschool; ten 10 1/2
ure, MM. de studenten der Fakulteit van
de Rechten. Denzelfden dag MM. de
studenten der Fakulteit van Geneeskun
de ten 14 1/2 ure, eerste kandidatuur;
ten 15 1/2 ure, tweede kandidatuurten
16 ure, deze der doktoratenten 16 1/2
ure, deze der apotheek.
Dinsdag, 29 Augusti, MM. de studen
ten der Fakulteit van Wijsbegeerte en
Letteren ten 9 1/2 ure, eerste voorbe
reidende kandidaten in de Rechten
ten 10 ure, tweede kandidatuur, idem
ten 10 1/2 ure, de andere graden ten
11 ure, MM. de studenten der Fakultei-
ten der Wetenschappen, voorbereiden
de kandidatuur voor de Geneeskunde.
Denzelfden dag MM. de Studenten der
Fakulteit der Wetenschappen ten
14 1/2 ure, eerste kandidatuur ten 15
ure, de andere graden ten 15 1/2 ure
MM. de studenten van de Bijzondere
Scholen.
Woensdag, 30 Augusti. MM. de Stu
denten van 'het Landbouwgesticht ten
9 1/2 ure, eerste jaar ten 10 ure, twee
de jaar ten 10 1/2 ure derde jaar; ten
11 ure, vierde jaar ten 111/2 ure, ver-,
gunning en Brouwerij.
GEBRUIK VAN POTASCHZOUTEN
IN BELGIE
Belgie staat aan het hoofd voor wat
betreft het gebruik van stikstof en fos-
foorzuur in den landbouw voor het jaar
1903 werden in ons land 19 kgr stik
stof en 20 kgr. fosfoorzuur, tegen slechts
4 kgr. potasch per beteelde hectare toe
gepast. Holland en Duitschland zijn ons
voor, wat het gebruik van potasch betreft.
De Belgische nijverheid verbruikt be
langrijke hoeveelheden potasch deze
laten wij onbesproken om slechts te ge-
walgen van het potaschverbruik in den
eigenlijken landbouw.
Gedurende de tien laatste jaren, welke
den oorlog voorafgingen, gebruikte de
Belgische landbouw de volgende hoe-
eelheden ZUIVERE jpotasch in
*~1904 5770 tonnen.
1905 .r., 9.340
1906 8.376
1907 7.239
1908 9.206
1909 9.484
1910 8.987
1911 9.100
1912 10.945
1913 13.182
't Zij gemiddeld 9.062 tonnen per
jaar.
In 1920 bedroeg de levering van
ZUIVERE potasch van den Elzas voor
den landbouw 19.713 tonnen. Wat de le
vering van potasch van Duitschen oor
sprong betreft, deze was zeker gering.
Daaruit besluiten "wij dat thans meer
potasch dat vroeger gébruikt wordt, en
alles laat voorzien dat dit verbruik nog
merkelijk zal stijgen, tot verderen voor
uitgang van onzen nationalen landbouw.
K. ALI.
mij zijn om uiting te geven aan de ge
voelens van verontwaardiging die, op dit
oogenblik onze harten doen trillen. Ik
wijs vooral op den pijnlijken aard van
deze afschuwelijke verwoestingen, ge
richt tegen een werk van geloof, tegen
een werk van wilskracht, dat getuigt
van de grootheid zijner voormannen,
In al de landen der Entente, .maar
vooral bij de klaarziende onzijdigen,
wisten wij dat de marteling van Leuven
stelselmatig ingericht was. Wij hebben
nooit geloof gehecht aan de laaghartige
vertelsels door de Duitschers verspreid.
Wij hebben nooit geloofd aan het ver-
dichsel van de fransc-tireurs
Maar zelfs waren er geweest, wat
zou dan nog hunne misdaad geweest
zijn Indien zelf burgers op straat zou
den gekomen zijn, dan zou men niet an
ders kunnen dan goedkeuren dat zij wet
tig hunnen heerd verdedigden.
De redenaar bestatigde vervolgens met
spijt dat noch Noorwegen, nocli Zweden,
noch Nederland afgevaardigden naar het
Kongres gezonden hebben alleenlijk
omdat er geen Duitschers toe uitgenoo-
digd waren. Waarom willen deze lan
den niet begrijpen dat de smartende ver
ontwaardiging van Belgie nog niet ge
stild is vervolgde de redenaar.
De geest zal altijd de stof overheer-
schen. De vernielde vrijwillig doodolijk
gekwetste Hoogeschool van Leuven gaat
herleven, gTooter en schooner dan ooit.
De Alma Mater heeft, doorheen
hare geschiedenis, reeds pijnlijke ten
treurige uren gekend. Doch geen was te
vergelijken met wat haar in 1914 berok
kend werd. Doch de geest der Hooge
school beheersclit Belgie, de wereld
De vijf honderd jaren van haar bestaan,
gansch oen roemrijk verleden, getuigen
dat de Alma Mater onsterfelijk is
"Deze_ redevoering werd geestdriftig
toegejuicht. Zij ontroorde al de aanwe
zigen diep. Mgr. Ladeuze zegde den
spreker hartelijk dank.
Z. Era. Kardinaal Dubois, aartsbis
schop van Parijs, heeft in de kathedraal
Notre-Dame eene plechtige H. Mis op
gedragen voor de zielerust der in Frank
rijk gesneuvelde en overleden Belgische
soldaten. Z. Em. de Kardinaal hield
onder de H. Mis eene prachtige toe
spraak, waarin hij den heldenmoed van
het Belgisch leger en van zijn Koning
huldigde.
Terwijl het orgel in zachte tonen de
Braban§onne speelde, zong de Kar
dinaal het gebed voor Belgie en zijn
Koning.
Na de H. Mis ontving de aartsbisschop
in do sakristij verscheidene Belgische
afgevaardigden die hem hartelijk dank
ten voor deze schoone plechtigheid.
De leden van het Internationaal Kon
gres van aardkunde, dat te Brussel ge
houden wordt, hebben zich Woensdag
naar Leuven begeven om de puinen der
Hoogeschool te bezoeken. Zij werden in'
liet gesticht van Spoelberg officieel ont
vangen door Mgr. Ladeuze, rektor, om
ringd van de leden van het leeraareköips.
Na eene welkomBtrede, door den rek
tor, nam M. Mayence het woord en her-
rinnerde de ijselijkheden der plundering
en vernieling van Leuven door de Duit
schers. Hij herinnerde ook de omstan
digheden waarin de Bibliotheek in brand
gestoken werd, alsook een groot deel dei-
stad, en dood uitschijnen hoe stelselma
tig deze vernieling ingericht was.
M. Lugeon, leeraar ter Hoogeschool
van Lausanne (Zwitserland)wiens naam
op de Duitsche zwarte lijst gestaan heeft,
voerde het woord in dezer voege
Diep ontroerd was ik bij 't bestati-
gen van de ijselijke verminking gedaan
aan een zoo hooge en zoo zuiver weten
schappelijke inrichting als de Leuvcn-
sohe Hoogeschool. En ik maak mij tot
den tolk van al jlegeaeii dje hier met
V'olgens juiste cijfers, verzameld door
het. ministerie van Nijverheid en arbeid
waren er, in de maand Mei laatstleden,
tusschen de 700.955 werklieden bij werk-
verletkassen aangesloten, 49.521 werk-
verietters, 't zij 7.0 ten honderd. In
April liepen do inlichtingen over
720.014 aangesloten werklieden, en wa
ren er 63.832 verletters, 't zij 8.9 ten
honderd.
Een lid der familie Steinmann heeft
een schrijven gericht aan den heer pro-
kureur-generaal Servais, om eenige fei
ten toe te lichten betrekkelijk de firma,
en waarop in de verklaringen van den
oud-bediende der firma, is gedoeld ge
worden.
EEN RECHTSGEDING
Als gevolg van strooib'illetten en plak
brieven die van M. De P.. uitgingen en
waarin deze de firma Steinmann aan
klaagde voor buitengewone verduiste
ringen, werd door deze firma bij monde
van M. L. Steinmann, konsul van Zwit
serland eene klacht neergelegd bij het
parket.
M. De P. is door den onderzoeksrech
ter M. Heimburger onderlioord gewor
den, en verders door twee wetsdokters
onderzocht die hem in goeden staat heb
ben bevonden en hem gansch verant
woordelijk voor zijne daden stellen.
Nadat M. De P. huiswaarts kon kee-
ren, heeft zijn advokaat een lang onder-
.hoüd gehad met den onderzoeksrechter.
Daarna is ook de konsul in het bijzijn
van zijn advokaat on^rhoord gewor
den.
DE AFWAOHTENDE HOUDING
DER DUITSCHE REGEERING
De rijksre'geering neemt een afwachk
fcende houding aan, zoolang nog geen
definitieve beslissing in zake het verzoek
om een moratorium en de kwestie van
de betalingen aan de compensatieburee-
len afgekomen is.
Bij de besprekingen van h$t Rijkska
binet zal voorloopig dus nog gegil be*
sluit genomen worden.
BIJ RIJKSKANSELIER WIRTH
Rijkskanselier Wirtli ontving Woens
dag avond de vertegenwoordigers dor
buifcenlandsclie pers, ten einde hun een
uiteenzetting te geven van het vraag-
stuk der schadeloossteling.
Hij verklaarde dat de Londensche
conferentie zonder resultaat eindigde.-
Zij 'heeft niet alleen de zoo noodzake*
lijke opklaring van den Europeeschen
toestand gebracht, doch zelfs nog groo-
tere onzekerheid doen ontstaan.
De kanselier teekende verzet aan tel
gen het verwijt van M. Poincaré als zou
Duitschlanid systematisch zijn marken
daling voortzetten.
DUITSCHE WAARBORGEN
Tot. waarborg der 132 milliarden door
Duitschland verschuldigd kan men de
hand leggen op de Staatsgoederen
domeinen, bosschen, mijnen, spoorwe
gen, vloot, draadlooze telegrapliie, enz.,
vertegenwoordigend 43.659.056.000
mark goud vorderbare privaat goede
ren van naamlooze maatschappijen
20 milliarden mark goud.
DE BERAADSLAGINGEN IN DE
HERSTELKOMMISSIE
De léden der Herstelkommissïe héb
ben Woensdag reeds afzonderlijke be
raadslagingen gevoerd over den toestand.
Een der leden verklaarde het volgende
Elkeen is bewuts van de ergheid
van den toestand, docli niemand ver
liest zijne kalmte. Tweedracht is er on
der ons niet te bespeuren. Eerst en voor
al moet er gelogenstraft worden, dat de
Kommissie Donderdag reeds zou verga
deren. Er hangt nog te veel poeier in de
lucht en 't is beter de tijd de eerste
slechte indrukken te laten wegvagen.
Sedert Woensdag hebben wij onderling
gesprekken gevoerd. Ons doel is eene
overeenkomst te vinden, waarop al de
landen het eens zouden zijn. Van die
gesprekken worden geen verslagen op
gemaakt. Elkeen van ons is bewust van
zijne verantwoordelijkheid. Ook zullen,
wij alles in het werk stellen, om het. te-
Londen opgerezen geschil bij te leggen..
Wij hopen vast, eene redelijke oplossing
te vinden voor het uitgebreid vraagstuk
dat ons voorgelegd wordt. Wij zijn eens
gezind in onze werking, want, zooals
onze Belgische kollega zegde, in onze een
dracht ligt onze macht. De Bondgenoo-
ten mogen ons gerust volle vertrouwen
schenken.
EEN BELANGRIJK ONDERHOUD
Parijs, 17 Oogst. Poinoaré had gis
teravond een zeer 'belangrijk onderhoud
met Louis Dubois, voorzitter van do
Kommissie van Herstel, en de Italiaan-
sche vertegenwoordigers Sehanzer en
graaf Sforza.
DE VERBITTERING
VAN DUITSCHLAND'
Parijs, 17 Oogst De bladen melden
volgend telegram uit Berlijn In zeke
re Duitsche kringen blijkt men weer te
scherpen met de vrees voor een alge
meene opstandige beweging tegen Frank--
rijk. Het gansche volk, van de uiterste
rechter- tot de uiterste linkerzijde, afr-
dus een Duitsch politiek man van rechts,
zal als één man opstaan, indien Poinca
ré in zijn huidige politiek volhardt.
DE BEGRAFENIS VAN ARTHUR
GRIFFITH
Dublin, 17 Oogst, Vandaag heeft fce
Dublin de begrafenis van den hoer Arth.
Griffith plaats gehad.
De bureelen van het gouvernement, d«
banken en vele winkels waxen gesloten
tot toeken van rouw. De tramdieustea
wei-den onderbroken.
Een onafzienbare meftiigie volks had
zich opgesteld langs den wog
De aartsbisschop van Dublin droeg in
de kathedraal eene plechtige Mis op. In
den stoet opweg naar t kerkhof zag men
meer dan 200 geestelijken in koorhemd*
en generaal Michael Collins in groot uni
form. Voor Is de familie van den over
ledene, de leden van het gouvernement,
vertegenwoordigers van het Dait
Eircann, dn lord-Maker, den gemeente*
raad van Dublin, vertegenwoordigers vair
LSin« Fein, enz.
