19
Dinsdag;
Sept 1922
LOURDES EN HET V&MAAN
De slag van den Yzer
i.- Carton de Wiart
in Znid-Afrika
De wedstrijd m het Landju
weel te Brussel
ministerie van SpP.LT en Z.
Het Bssq-water in Vlaanderen
iiHifSsrle Lasidsverdlsdlging
Met geheifsi va»
PhoettixPaK*
Msshiand's verplichtingen
Be ramp wan de itamiêa
Be sMJd in Klein-Azis 'i
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 11-4
XXVlft* JAARGANG NUMMER 192
DA-GBLiAD - 3 CENTIEMEN -
WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Nufff,l-Df. GendT
Publiciteit buiten het Arr. AAL>ST Agentschap ITavas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel.
Place de la Bourse, 8, Parijs, Breams Buildings, 6, Londres E. C. 4.
H. Teola
Zon op 5,34 onder 5,56
Nieuwe Maan den 20
oOo
In 1902 deed Z. H. Paus Leo
XIII in de hovingen van het Vati-
kaan eene grot van Lourdes oprich
ten. Deze was de trouwe nabootsing
van de Massabieilla rots. Leo XIlI
was een uitgelezen dienaar van de
Onbevlekte Maagd, zoowel als zijn
voorganger Pius IX, die het ge
loofspunt der Onbevlekte pntvan-
genis van Maria uitriep.
f?ius X beminde bovenmate de
sliehting van zijn voorganger op
Petrus' troon.
Benedictus XV ging geern in be
devaart naar de Lourdesgrot van
't Vatikaan gelijk hij bet jaar voor
zijn Pausdom en als aartsbisschop
van Bologne en voorzitter der na
tionale bedevaart van Italië naar
Luordes kwam,
Pius XI onze huidige Paus blijft
ook niet ten achtere om bet Vati-
kaansch heiligdom te bezoeken ge
lijk bij eens bezocht het Fransche
Lourdes en dat wel aan het hoofd
der nationale Italiaansche bedevaart
in 1921 op 't einde van Augustus
en als voorzitter dex'zelfde en aarts
bisschop van Milanen.
De Pauzen hebben altijd Lour
des' bedevaart voorstaan en aange
wakkerd en heden nog zooveel dan
ooit werkt het Kerkopperlioofd mee
om de Lourdesdevotie te versprei
den te versterken en de wereld rond
in te planten.
Kort geleden moedigde Z, H.
Pius XV de nationale Italiaansche
bedevaart die naar Lourdes vertrok
onder het voorzitterschap van Kar
dinaal 'Laurensi, van de aartsbis
schoppen aan, met woorden, met
blijde tranen, met begeerte om mee
te bedevaren ten minste in den geest
en om het heiligdom van Lourdes
met vurigheid en godsvrucht te be
zoeken. Lourdes is immers de plaats
waar de vurigste en talrijkste ge
meenzame gebeden geschieden.
Reeds voor de verschijningen van
1858 betaalden de magistraten van
Lourdes zekere priesters om in het
bijzonder voor de stad te bidden,
Misschien hield er de II. Maagd
rekening van om aldaar de volkeren
tot zich en tot het gebed te roepen.
Zij vroeg en noodigde immers uit
de processien in 't bijzonder, zij be
val de priesters eene kerk te bou
wen, ommegangen in te richten en
bet H. Sacrament rond te dragen.
Daarom ook aan den voet der Lour
desgrot in de hovingen van liet Va
tikaan, vergaderden de drie laatste
Pauzen liefst hun volk en nog wel
meest dezen die werken als leiders
aan de inrichting der maatschappij.
Op het feest van O. L, Vrouwge
boorte in 19.21 deed Benedictus XV
aan de voeten der Onbevlekte
Maagd voor de grot in 't Vatikaan
30.000 afgeveerdigden van de Ka
tholieke Italiaansche jeugd samen
stroomen.
Deze vereeniging vierde haar
vijftig-jarig bestaan en telde als
dan 30.000 leden. De Opperherder
had ter dier gelegenheid zijn pauze
lijken troon nevens de grot doen op
zetten en verscheen er in grootsche
plechtigheid met de drievoudig
edele, zwitsersdie en palatijnsehe
wacht en door ganseh zijn hof-, zij
ne kapel- en zijne huisprelaten en
dienaars omringd. Daarbij was hij
vergezeld en bijgestaan door het
college der Kardinalen der patriar
ken en der bisschoppen,
Benedictus XV hield een gevoel
de redevoering, loofde en roemde
dat jeugdig en krachtig volk dat de
katholieke toekomst van Italië zou
verzekeren, stelde liet onder de be
scherming der Pyreneese!)e Mado-
aa.
Het sneeuwwitte beeld dezer lie
ve Vrouw schitterde omringd van
[luizende vlammende, en laaiende
sterren nevens Hem in de Grot door
Leo XIII eens aangelegd en ge
bouwd naar de trouwe opgevens van
een kunstenaar die hier te Rome en
ter plaatse de rotse van Maria te
Lourdes zoo gelijkend namaakte.
Nu zijn onze Diocesane Bedevaar
ders daar en hoe zouden zij ook niet
genegen zijn tot de Lourdesmaagd
en naar liet voorbeeld onzer Opper
herders O, L, Vrouw van Lourdes
beminnen, vereeren, smeeken en
danken.
die de trots van ons leger was, moet door
eiken Belg gekend zijn 't is in liet Pa-
'norama van de Maurice Lemonnierlaan,
aan hetwelk liet Museum van heji leger
prachtige oorlogstropheeen heeft ge
leend, dat men in zijn vollen omvang
kan aanschouwen.
Onze confrater, M. Pierre Dayc, die in
opdracht van Le Soir de Congo-Ko-
lonie bereisde, ontmoette M Carton de
Wiart in Zuid-Afrika en was met hem,
te Pretoria de gast van den Eersten mi
nister, generaal Smuts.
Hij stuurt de volgende inlichtingen
over de reis van onzen gewezen Premier:
M. Carton de Wiart was vergezeld van
zijnen zoon Xavier en van luitenant
Laude en was te Kaapstad aangekomen
op 12 Augustus na de eilanden Ascen
sion en St. Helena bezocht te hebben.
Te Kaapstad, waar er eene kleine Bel
gische Kolonie is, gaf het gemeentebe
stuur ten stadhuize een dansfeest te zij
ner eere.
Vervolgens ging hij naar Johannes
burg, waar hij de goud- en diamantmij
nen bezocht en zich bijzonder interes
seerde in de organisatie van den arbeid
der naturellen en van de maatschappelij
ke werken
Te Johannesburg en te Pretoria legde
hij bezoeken af in de instellingen van
wetenschappelijk onderwijs en was hij
de gast van generaal Smuts.
Op 22 Augustus hernam M. Carton de
Wiart, die door zijne rusteloosheid zeer
de aandacht trekt en die iedereen lieel
Yankee vindt, terug bezit van zijn
bijzonder spoorwegrijtuig dat hem, door
Rhodesia heen naar Katanga zal bren
gen. Onderweg zou hij de watervallen
van den Zambesi en het graf van Cecil
Rhodes bezoeken
Op Zondag 27 Augustus zou bij te
Elisabethville aankomen, waar 'hij de
gast is va-n den onder-algemeen gouver
neur, M. Rutten on waar hij denkelijk
den Portu'geevsolion ihoogen commissa
ris, generaal Norion do Mattos zou ont
moeten.
Op September zou hij iitschepon te
Boekama op eene stoomboot van de
Loealaba, me hem tot Stanleyville zal
brengen
Van Stanleyville gaat de weg over
Kinhassa, Matadi en Boma, waar hij
rond 15 October zal aankomen en zich
inschepen op de boot die hem tegen be-
igin November zal terugbrengen.
Aan Pierre Daye deelde de achtbare
gewezen Eerste Minister zijne indruk
ken mee over de ontwikkeling van Zuid-
Afrika, die hij vooral toeschrijft aan
het mijnwezen, den landbouw en den
veekweek. En hij is van gveoelen dat de
ze drie elementen v,an voorspoed van
Zuid-Afrika ook aanwezig zijn in Kan
tanga.
De Belgen kunnen ruimschoots pro
fijt trékken uit de ondervinding der An-
glo-Bocron in Zuid-Afrika.
DE ACTIVISTISCHE PERS IN
ZUID-AFRIKA
Over het taalvraagstuk in Zuid-Afri
ka zegde M. Carton de Wiart
Ik werd getroffen door de gelijk
aardigheid van hei taalvraagstuk van
Zuid-Afrika met het onze. In boide .stre
ken zijn er twee talen eene -groote in
ternationale taal, 'het Engelscli hier, het
Fransch bij ons, en dan de volkstaal
het Nederlandsch, die men overal buiten
de steden hoort spreken.
Ik hen daarbijpijnlijk verrast ge
worden te zien ,hoe de afschuwelijke ac
tivistische gazetjes, die nog in Holland
verschijnen, hier verspreid zijn en hoe
weinig wij hunne noodlottige en 'leugen
aehtige propaganda bestrijden
Do Vlamingen uit Belgie moesten
deze hatelijke manceuver dwaitfhoomen
en wij zouden aan Zuid-Afrikaanders,
die buitengewoon slecht ingelicht wor
den, den waren toestand moeten doen
kennen,
DE UITSLAGEN
Gister heeft de jury in het lokaal van
«De Noordstar in het Groot Gulde-n
Kasteel, de uitslagen bekend gemaakt
van den Groolen T ooneel weds tri j d^ uit
geschreven ter gelegenheid van het 50-ja-
rig bestaan der vereeniging en van hét
herinrichten van het- roemrijk Land
juweel door Z. M. Koning Albert.
DRAMA. TOONEELSPEL
lste Prijs met groote onderscheiding,
met eenparige stemmen aan Voor
Taal en Vrijheid Aalst, met Paus
van Hangendonck
2de Prijs, met 8 stemmen tegen 3 aan
Volharding Tienen, met Dolle
Hans
3de Prijs, met 6 stemmen tégen 5, aan
Hoop en Liefde Antwerpen, met
Spoken
4de Prijs, met 7 tegen 4 stemmen, aan
De Ongeleerden »2 Lier, met Son-
na
BLIJSPEL"
lste Prijs, met 9 tegen 2 stemmen,
aan Volharding Tienen, met Onder
Ons
2de Prijs, met S tegen 3 stemmen, aan
De Vlaamsche Zonen Kortrijk met
Leentje uit 't Hemelrijk
3de Prijs, met eenparige stemmen, aan
Voor Taal en Vrijheid Aalst, met
Zij mag niet trouwen
4de Prijs, met 10 tegen 1 stem, aan
Vooruit voor Kunst Leuven, met
Plet Kamerschut
LAN D JUWEEL
Met eenparige stemmen wordt het
Landjuweel toegekend aan Voor Taal
en Vrijheid Aalst.
BIJZONDERE PRIJZEN
Beste uitspraak met eenparige stem
men aan Volharding van Tienen.
Tooneelschikking met eenparige
stemmen aan Voor Taal en Vrijheid
Aalst.
Tooneelleiding aan den h. W Jans-
sens, van Voor Taal en Vrijheid
Aalst.
Beste speler in 'beide vakken met een
parige stemmen aan den h. Rob. Klaes,
van Voor Taal en Vrijheid Aalst.
Beste speler drama met eenparige
stemmen aan den li. F. Van den Bran
den, in de rol van Jan Dullaert in Paus
van Hagen don ck van «Voor Taal en
Vrijheid Aalst.
Beste speler blijspel met 10 tegen 1
„tem. aan den li. Karei Lavcrge, in de
rol van Tuurke, in Leentje in 't He
melrijk
Beste speelster in beide vakken met
eenparige stemmen en groote onderschei
ding, aan mvr. Dilis-Beersmans, van
Hoop en liefde Antwerpen.
Beste speelster, drama met 7' tegen
4 stemmen, aan mej. R. Hormans, van
Oud-Leerlingenbond Lier in de rol
van Helena, in Ringeloo
Beste speelster, blijspel niet toege
kend.
NIEUW TELEFOONKANTOOR
Van en met 19 September zal een te
lefoon-middenkantoor in de spoorwegsta
tie Maldogem werken.
Diensttijd Op de werkdagen van 7
tot 19 u. Op de Zondagen én daarmede
gelijkgestelde feestdagen van 9 tot 12
u. en van 14 tot 17 u.
GEEN BARSTEN
M. Latour, voorzitter van den inler-
communalen waterdienst te Brussel, on
dervraagd over de geruchten van bar
sten in d.e buizen heette deze fel over
dreven. Zelfs is or geen enkele buis ge
sprongen, doch alleen zijpelt het water
door aan sommige sluitstukken. De uit
te voeren herstellingen zijn van geen be
lang en zullen slechts weinig tijd ver
gen.
Deze werken waren trouwens voorzien
door den technischen dienst daar elke
kanalisatie met hooge drukking daarme
de moet afrekenen. Voor. Vlaanderen is
in dit geval de drukking 12 atmosfeer
en daar de lengte van de leiding 135 km.
bedraagt, zou het onnatuurlijk zijn, in
dien zich geen kleine onregelmatigheden
voordeden. Over enkele dagen zal het
water van de Ilouyoux ter beschikking
van Vlaanderen staan.
Verder komt eerlang de Intercommu
nale van Vlaandoren tot stand, die met-
de Bruaselsehe zustervereniging in inni
ge samenwerking zal blijven, om drink
water aan de bevolking te verstrekken.
BIJ HET BEZETTINGSLEGER
De Minister van Landsverdediging
heeft besloten, tussehen 1 October en
April 1923 over te gaan tot geleidelijke
terugroepingen welke toepasselijk zijn
op de nog aan wedoroproepingen onder
hevige militairen met onbepaald ver
lof, behoorende tot de infanterié-eenlie-
den van de 4e Legerdivisie.
Deze terugroepingen zullen tellen als
vvcdc-'roproepingen voor schiet- en ma-
najuver oefeningen cn. zullen plaats -grij
pen als volgt
Van 3 October tot 30 October 1922
een helft van de jaarklasse 1919 van de
bijzondere lichting 1919.
Van 3 November tot 30 November
een helft van de jaarklasse 1919 van de
bijzondere lichting 1919
Van 1 December tot 28 December
1/4 van de jaarklasse 1920.
Van 3 Januari tot 30 Januari 1923
1/4 van de jaaxklasse 1920.
Van 1 Februari tot 28 Februari 1923
1/4 van de jaaxklasse 1920.
Van 1 Maart tot 28 Maart 1923
1/4 van de jaarklasse 1920.
De hierboven vermelde maatregelen
zijn niet toepasselijk op de kandidaten
réserve-onderluitenants.
Maatschappijen door de jury aange
duid om op te treden in den Eerewed
strijd op Dinsdag 21 November
Voor Taal en Vrijheid Aalst
Volharding Tienen Hoop en
Liefde Antwerpen.
Opgelegd stuk De verwarde Jaloe-
zij (lx: cocji imaginaire)door Mo
lière, in 1660 geschreven naar het Ita-
Uaansdh gegeven II cornuto per opio-
ne
Van de jury zullen deel uitmaken de
hh. Herman Teirlinok, voorzitter Lode
Monteyne, verslaggever mevr. Bcleyn
(Schauwvliege)hh. 'Ed. .Roeland, H.
Colassin, J. Poot, E. Ivindermans, R. De
Wit-, P. Ardoise, H. De Bock, J. Mag-
delyns leden A. Hendrfkx en 'K. Abat-
tueci, bijgevoegde leden.
NOG DE VERDWENEN DOSSIERS
Naar verluidt, acht de beschuldiging
het feit van de dossiers, die sedert de mis
daad zouden verdwenen zijn, van geen
belang voor het onderzoek, zoodat de
meening .die door sommigen werd voor-
uitgezetdat hier een spoor was dat mis
achten tot ophelderingen zou kunnen
leiden, niet wordt bevestigd.
VOOR DE RAADKAMER
Gisteren werd reeds gemold dat liet
deze week is dat de verdachten in de
moordzaak van Phoenix Park, opnieuw
voor de raadkamer moeten verschijnen
Thans staat het vast dat de zitting waar
op zal beslist worden over de bekrachti
ging van liet aanhoudingsmandaat van
Van do Wouwer en Mevrouw Steinmann,
-zal gehouden jvoidon op 22 September.
KUIPERIJEN TEGEN HET
KABINET W.IRTH
De belangrijke besprekingen derrijks-
regeering over- de kwestie der schatkist-
bous hebben, volgens het Berliner Ta-
geblatt aan zekere kringen aanleiding
gegeven om geruchten te verspreiden
over een binnenlandsche crisis. In de
eerste plaats zijn het- personen cn bladen,
die in nauwe betrekking staan met. de
„rpat-nijverireid, die zich schuldig ma
ken aan deze kuiperijen tegen het ka
binet Wirth. De groot- nijverheid eischt
krachtig, dat hel ministerie van binnen
landsche zaken wederom zal worden be
zet en dat aan het- hoofd van hel rijksmi
nisterie voor economische aangelegenden
nisterie van econom. aangelegenheden
een ander ambtenaar komt. Deze per
sonen moeten voortkomen uit kringen
verheid. Er worden reeds verschillende
namen voor deze posten genoemd.
Ten deele staat dit in verband met de
aanstaande fusie dei- boi,de sociaal-demo
cratische partijen, waardoor de vereenig-
de sociaal-democraten tegenover
het Centrum en de democraten een
overwicht zouden verkrijgen in de ver
houding van twee tot éen. De Duitsche
volkspartij wil daarom tot- lwt regee-
ringsblok toetreden om zoodoende het
evenwicht tussehen rechts cn links in het
•kabinet en in het parlement te herstel
len.
Na liet sluiten van het contract niet
de Fransche wederopbouw-oooperalics,
voelen Stinnes en zijn aanliangem zich
blijkbaar s'terk genoeg om over alle voor
waarden en reserves der tegenpartij
vluchtig heen te- glijden.
DE VOETSTAPPEN VAN
M. TIAVENSTEIN
De por» laat. zich uit over de waarbor
gen welke de Bank van Engeland zou
den gesteld worden voor de Duitsche
schatkistbons. Men dénkt- niet dat ceié
antwoord voor Dinsdag kan gegeven wor
den aan M. Hayenstein.
De onderhandelingen van AI. Bcrg-
mann.gebeuren jn overeenkomst met- dia
van M. Havcnslein.
ENGELSCH OORDEEL OVER
BELGIE
Men voelt te Londen veel genegen
heid voor de Belgische regeering waar
van men de bezadigdheid in haai- on
derhandelingen niet Duitscliland bewon
dert.
Er bestaat verbolgenheid tegen liet
rijk en den Rijkskanselier voor him wei
gering de bescheidc-ne Belgische eischen
in te willigen.
De Rijksbank kan aanvoeren dat over
drachten niet toegelaten zijn, maar an-
dere middelen konden aangepast wor--
don.
IN AFWACHTING VAN HET DUIT
SCHE ANTWOORD OP DE BELGI
SCHE NOTA
Ingevolge de voetstappen door M.
Landsborg. Duitsche zaakgelastigde to
Brussel, bij M. Jaspar, besloot de Belgi
sche regeering tot Maandag of Dinsdag
te wachten de Commissie van Herstel of
ficieel op de hoogte te brengen van
Duitschland's tc kortkoming aan zijn
verplichtingen.
Men weet dat op dien datlira het Duit
sche antwoord op de Belgische nota ge
kend zal wezen.
Men denkt te Berlijn dat de overeen
komst zal gevonden worden, dank aan
de tusschenkoinst. der Bank van Enge
land en der Bank van Holland.
Mogelijk zal de Rijksbank oen gedeel
te van haar goud naai' Engeland over
brengen op voorwaarde dat de Bank van
Engeland zich verbindt nooit- en onder
geen voorwendsel er beslag op tc leggen.
Volgens de telegrafische verslagen van
MM. Bergman n en Fislier zou de Com
missie van Herstel genegen zijn de waar
borgen van een E n gelscb 1 ol 1 ur 1 -oh
consortium te aanvaarden.
WAT DE KAPITEIN VERKLAART
Hamburg, 17 Sept De naar Ham
burg teruggekeerde kapitein van liet ge
zonken stoomschip Hammonia der
Hamburg-Amerika-Lijn heeft een nauw
keurig bericht over de ramp gegeven.
Naar hij mededeelde, heerschte er na
liet verlaten van Vjgo zwaar weder met
een windsterkte 9-11. Het verlies van
het schip was aan het volloopen van
ruim 3 te wijten, waaruit het water, on
danks de zeer goed werkende pompin-
richtingen, welke zich aan boord bevon
den, niet kon worden verwijderd. Het
in de bladen uitgesproken vermoeden,
dat water in het kolenruim zou zijn bin
nengedrongen is onjuist.
Een verklaring van het ongeluk korf
de kapitein niet geven. Hij vermoedt,
dat het schip met een drijvend voorwerp,
in aanraking is gekomen.
Op 8 September werd een bijzonder
benige schok op het schip gevoeld. Bij?
het reddingswerk was een aantal person
nen overijld in de booten gesprongcar,
waardoor er drie kantelden. Daardoor
hebben waarschijnlijk verscheidene per
sonen den dood in de golven gevonden.;
EEN BRITSOHE MINISTERRAAD;
Londen, 16 Sopt. Gisteravond kwa
men de leden der regeernig bijeen onï
den stand van zaken in Klein Aaie te
ibespnekon.
Het Britsolie kabinet stelde vast, dal
het geheel akkoord gaat met. Fraukrijfc
en Italië iu zake het behoud van de on.
zijdigheid der zeeengteu. in afwachting
der bijeenroeping van de TnrksCb-Gridk-.
sclie vredeskonferontci. i
De geallieerde Staten zijn bereid ver.
sterkingen naar de onzijdige zones td
sturen, indien de Turken aanstalten};
mochten makan om ze aan te valleni
Aan de bevelhebbers der geallieerd^
vloten in de DardanoUen is bevel goge<
ven de Turksche troepen, in ieder geval,
te beletten de zeeengteu over te kometf
en het Europeeschc grondgebied tc
treden. tl
De ministerraad besloot dal de si go.
nieene regeling van hot- vraagstuk van
het Naburige Oosten spoedig aan eeü
konferentie zou worden overgelaten, wd-i
ke niet alleen uit vertegenwoordigers vaS
de Geallieerden (Engeland, Italic en;
Frankrijk), do Turken en de Griekeiï
zou beslaan, maar ook van andere bij
dit vraagstuk betrokken Staten als Zuidj(
Slavic on Roemenie.