li
chselukkige wereld
Zaterdag
Oct 1922
Aan de landbouwers
Drankbestrijding
Het Panorama van den ïi&t
Ellendigs naklank van den
oorlog
Kracht van 259.000 franken
Se Antwerpen
len gcsd gevallen lot
X
De kopermijnen in Congo
De liallaansolie Versten
in Belgie
De toestand in 't nabije Oosten
Kerkstraat, O en 81, Aalst. Tel. 114 T"> A
XXVIII' JAARGANG NUMMER 205
S3-» A.33 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgeven J. Van Nuffel-De GendT
Publiciteit buiten liet Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13_. tc Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
H. Calixlus
Zon op 6,11 onder 5,04
Nieuwe Maan don- 20
'k Zou het u niet vertellen, 'k zou
er niet njeer van spreken, doch
kunt ge u weerhouden als ge de we
reld inkijkt en voelt ge geen me-
delijden' met zijn komediespelers
en dramavertooners.
Terechtstellingen en terdoodver-
oordeelingen volgen elkander onaf
gebroken op.
Men lieeft maar het dagelijksch
nieuws te overloop,en om te Vin
den dat rechtstreeksch of onrecht
streeks al die moorden voortsprui
ten uit ontucht, 't Zijn moorden
om het stelen te vergemakkelijken;
't voldoen der driften kost geld
't zijn moorden om vrouw of man,
vader of moeder uit den weg te
helpen, die de eerbaarheid tegen
over wangedrag vertegenwoordi
gen 't zijn moorden uit onkuisch-
lieid tegen de natuur onkui-
schaards zijn wreedaards. In onze
zoogezegde eeuw van verlichting en
beschaving is het maar de gods
dienst alleen, die bekwaam is de na;
tuurwet in de maatschappij te
handhaven.
Ik heb het u nog verklaard en in
't breed en 't lang verteld dat de
wereld sedert den oorlog meer dan
ooit op krukken springt, 't Is ver
staanhaaf. Wat wordt er niet ge
daan om de driften aan te hitsen
en uit te lokken tot het kwaad
Maar a ja, zekere menschen zien
daar geen kwaad meer, daar waar
het niet volle maten en vaten kan
geput worden. Van toegevendheid
willen wij hier niet meer gewagen
want dit punt is te klaar bewezen.
Men zou zeggen dat de toege
vendheid er broodnoodig en wettig
is. 't Moet zoo gaan, zooals het nu
gaat 't Kan niet anders
Waarom uitzondering - willen
maken
Dus iedereen zou moeten stelen
omdat er veel onrechtveerdigaards
te vinden zijn elk en allen zou
moeten leven als de onredelijke
dieren of nog slechter omdat de vui
ge samenleving er maar overstapt.
Zekere gruwelen bedrijven, ze
kere onnatuurlijke daden plegen,
zekere af te keuren werken doen,
wordt hedendaags eene eer en
wordt aanzien als deelmakende van
den vooruitgang.
Zeg me eens welk is dan de be
paling van eerlijk man 'tBe-
grip van zulk een werd zoodanig
verkeerd en verdraaid dat er reeds
domkoppen gevonden worden, die
juist het tegenovergestelde van den
waren en echten zin aanzien als den
wezenlijke,
Ja, 't gaat zoo verre, dus veel te
verre.
Men moet tegenwoordig eene
breede mouw hebben, een kwaad
of eene kwade doening aan iemand
niet aanrekenen, zelfs indien hij
pliehtig is en in 't openbaar als dus
danig mag aanzien worden.
Waarom geen koeken gebakken
voor zulke
Waarom naar 't ministerie niet
geloopen om ze te doen deeoreeren
of kruisigen
Waarom ze geen gelukwenschin-
gen toesturen
Waarom ze geen geschenken ter
hand stellen en boven hunne geze
gende persoontjes geen palmtak
ken zwaaien
Lacht niet want liet veronder
stelde is gebeurd, en is nog heden
dagelijksch brood.
Niet te verwonderen dat onze be
schaving ferm achteruitdeinst naar
den afgrond en dat een geestige en
geestrijke dichter mag spreken van
de negers uit Congo, die meer
mensen zijn dan zekere binnenland-
sche onmenschen. Hij mag zeer wel
veronderstellen dat in de jaren
tweeduizend en oneffen zij hier ons,
land zullen komen beschaven.
Ons ongelukkig wereldje kan
immers zonder God en zonder
Godsdiens nie^doch slechts met
God en met Godsdienst kan het al
les.
Alle beschaving met God en door
godsdienst neemt toe, anders ver
dwijnt en men keert weer tot een
wilden en dierlijken staat.
JOANNES,
TIJDELIJKE SCHOOL VAN AALST
Aangezien den -bijval dat dit onder
wijs genoot zal dit jaar opnieuw to Aalst
oen zoor volledige landbouw leergang in
gericht worden. De lessen door de be
kwaamste; deskundige «gegeven zullen
handelen over
Landbouwwerktuigkuiïde en electri
citeit
Landelijk recht en landmeten 'J
Dierkunde
Gezondheidsleer op de hoeve "J
Boekhouden
Moeshof en boomgaarden op de hoe
ve
Hoen'derkweek
Bemesting
Algemeen Landbouw onderwijs 7
Bijzonder teelten.
De 'leergang zal aanvangen op Maan
dag 23n October om 17 u. in het Land
huis te Aalst.
De lessen zijn kosteloos. De leerlingen
zullen zich schriftelijks verbinden de les
sen tot het einde te volgen. Een examen
teil de leergang sluiten en diplomas zul-
4cn uitgereikt worden.
De toestand van den Landbouw wordt
moeilijk, 't Is te vooruitgang die hem
Jredden moet. "Wij zetten dus op dringen
de wijze de ouders aan hunne jongens
naar de landbouwschool te sturen.
De inschrijvingen worden genomen
'bij den Heer Bricout, Staatol and-bouw
kundige, Erembodegem.
Op 7-8 October 1922 had te Gent een
congres plaats ter bevordering van den
strijd teigen liet alcoolisme.
Gehoord de verslagen van M. De Ryc-
ke en va-n eerw. Pater Maas S. J., over
de anti-alcoholische propaganda in de
school en in de hoogeschool, stemt de
volgende wenschen
1) De jeugd dient in geheelonthou
ding van aloool-houdende dranken, dus
ook van bier en wijn opgevoed te wor
den.
2) Dit móet bewerkt, voor de lagere
school, door aanschouwelijk-en gelegen-
lieidsonderwijs en vooral door ouders-
avonden, waar door bevoegde lessen
de ouders zu'llen gewonnen worden
3) Daar het ouderwijs, zonder het
voorbeeld van den onderwijzer, geen
kans van slagen heeft, dient het- anti-
alcoolisch onderwijs in de normaalscho
len degelijk ingericht te worden.
4) Voor 'het middelbaar onderwijs,
in de colleges, athenea's vakscholen, enz.
dient het anti-alooolisch onderricht door
voordracht#- en, gelegenheidsonderwijs
bevorderd te worden, on een onthouders-
bond van alle alcoolische dranken, tus-
schen de 'leerlingen ingericht.
5) Een overvloedig en verscheiden
materiaal voor an'ti-alcoolisch onder
richt móet aan elke school verstrekt-
wórden.
Gehoord de verslagen van de heeren
Castiaux (zoon) en Hollanders, over
De anti-alcoolische propaganda in het
leger wensoht de iegeroyerheden ge
luk voor de uitstekende maatregelen ge
nomen tot 'bestrijding van het- alcoolis
me, uit de volgende wenschen
1) Dat het anti alcoolische onderwijs
worde uitgebreid in regimentscholen, de
scholen voor onderluitenanten en de sol
datenscholen.
2) Aangezien dat alcool bijdraagt tot
verspreiding van venerische ziekten en
van tering, dat menigvuldige anti-al
coolische voordrachten zouden gegeven
worden in de regimenten.
3) Dat de officieren en onderofficie
ren in den g'ewouo omgang en bij elke
andere gelegenheid, zouden gebruik ma
ken om do soldaten te onderrichten over
het gevaar der alcoolbevattende drakon.
4) Dat de herbergen zouden gesloten
worden in de omgeving der kazernen en
wachtlokalen, bijzonder in het bezet
tingsleger.
5) Dat ontspanningskringen en loka
len waar enkol alcool vrije dranken wor
den verkocht, zouden vermenigvuldigd
worden.
G) Dat er in al de oefeningskampen
drinkbaar water voorhandon zij.
7) Dat do legerovcrhoid de personen
zou aanmoedigen en helpen die de sol
daten willen onderrichten over de ge
varen van het alcoolisme.
8) Dat, krachtige maatreglen zou
den genomen worden, in geval van oor
log inzonderheid, de afschaffing van
verkooplokalen en het verbieden van al
le alcoolbevattende dranken, op en ach
ter liet front.
9. Dat een ernstig anti-alcoolisch on
derwijs zou gegeven worden in de yoor-
beTeidingslesson tot don soldatendienst
dat het front van het Belgisch leger op
onvergelijkelijke wijze aanschouwelijk
maakt, moet worden bezocht door al de
genen, die den oorlog niet gezien heb
ben.
NA ZES JAAP TERUGGEKEERD
In de Henegouwsche gemeente Qua-
regnon is Woensdag een jongeling te
ruggekeerd, Joris Romain gelieeten, die
sedert 1916 verdwenen was en die door
zijne familie voor dood gehouden werd.
aangezien men nooit iels meer van hem
te hooren kreeg. Romain was echter heel
eenvoudig in Duitschland gehouden,
waar men het altoos er op aanlegde dat
hij niets kon laten weten aan zijne
bloedverwanten
De gescheidems van dien jongeling-
is de moeite waard verteld tc worden.
Joris Romain werd in 1916 door de
Duitschers weggevoerd. Hij was toen 17
jaar oud. Sinds dan wist men hoege
naamd niets meer over zijn verder lot
en, alhoewel er langs alle kanten opzoe
kingen gedaan werden, waren deze
vruchteloos gebleven. Thans echter werd
de verdwenene ontdekt te Karlsberg bij
Berlijn.
Toen Romain door do Duitschers ge
vangen genomen werd, hadden dezen
hem naar het front gezonden om daar
te gaan werken. De jongeling gelukte er
in te ontsnappen, maar hij geraakte niet
ver en werd opnieuw gegrepen. De Duit-
sehe overheden deden hem dan naar een
kamp in Duitschland overbrengen. Kost
wat kost zijne vrijheid willende herwin
nen, beproefde do jongen tot driemaal
toe «ene poging tot ontkomen, maar
telkens bleef het bij die poging, want
do bewakers heten, zich niet verschal
ken.
Ziende dat zij met hem zooveel spel
hadden, stuurden de Duitschers den
jongeling naar een verzamelingskamp,
waar hij onder strenge bewaking bleef
tot na den wapenstilstand. Op dat tijd
stip werd hij afgehaald door de gendar
men en naar Karlsberg gevoerd, waar
hij als knecht geplaatst werd bij een
boer.
De ongelukkige jongeling, begrijpend
dat alle verdere poging tot ontsnappen
nutteloos was, schikte zich met gelaten
heid in zijn lot. De dagen, de weken,
de maanden, de jaren gingen voorbij
en altijd kwam er geen verandering,
't Was hem onmogelijk zijne naastbe-
s taan den in te lichten, want hij werd
altoos van nabij bewaakt en hij kon
noch potlood, noch pen vastkrijgen. Ten
slotte wist hij bevriend te .worden met
den brievendrager uit do streek, die hem
eene postkaart ter hand stelde waarop
hij al de noodige inlichtingen gaf over
zijn persoon en over zijne verblijfplaats,
en welke 'hij dan nog kon doen ten
recht© komen.
Men oordeele over de blijdschap der
oudera van Romain, toen zij bericht
kregen dat hun zoon nog in leven was.
Zijn broeder vertrok onmiddellijk naar
Duitschland en was zoo gelukkig er Jo
ris aan to treffen en hem mode naar
Belgie te kunnen nomen.
Woensdag dus kwamen beiden to
Quarognon toe. Joris Romain heeft
schier zijne moedertaal vergeten on
't was in gebroken Frausch gemengd
met Duitsch dat 'hij zijne lotgevallen
vertelde.
Ook beweert hij dat er nog talrijke
gevangenen in Duitschland zijn.
In de streek heeft den terugkeer van
den jongeling veel opspraak verwekt.
Reeds zoo dikwijls heeft do Duitsche
regeering beweerd dat er geene gevan
genen meer waren in het rijk. Het geval
Romain bewijst dat die bewering moet
gelogenstraft worden en dat het best mo
gelijk is wat hij zegt, dat er nog vele
menschen in gevangenschap gehouden
worden. Onze regeering zou dio zaak
eens grondig moeten onderzoeken.
Immers, hoevele families zijn er niet
waar men den dood beweent van leden
die misschien in eene verwijderde streek
van Duitschland een ellendig bestaan
voortslepen 1
EEN WISSELAGENT SPECULEERT
ER ZICH ONDER DOOD
BUITENLIEDEN ZIJN
DE SLACHTOFFERS
In de Fondsenbeurs was er gisteren
veel spraak over het springen van een
wisselagent, die niet meer aan de ver
schillende verplichtingen kon voldoen,
en oen tekort- nalaat van 250.000 fr.
De man in kwestie is zekere Van R
een inwoner van Embloliom, doch dié
zijne bureelen in de Marckgravestraat,
alhier heeft. Deze genoot het algemeen
vertrouwen van de inwoners van voor
noemde gemeente, zoodanig, dat hij op
den duur de waaide door de inwoners
van Emblehem hem toevertrouwd, in
waarborg gaf. Met hot gedacht zich op
te werken ging hij voort met- speculee-
ron en de laatste vlottingen van belang
in zekere levenswaarden, voornamelijk
petrol Grony, gaven hem den benade-
slag.
Het te kort bedraagt ongeveer 250.000
fr. waardoor bonevens inwoners van
Emiblehem, pok wisselagenten, getrof
fen worden.
Eono klacht is neergelegd bij het par
ket en Van R., zal zonder twijfel terecht
staan voor misbruik van, vertrouwen.
IIET LOT VAN 250.000 FR. DER
LAATSTE TREKKING DER VER
WOESTE GEWESTEN DOOR EEN
WERKMAN GEWONNEN.
De blinde fortuin heeft ditmaal oen
werkman begunstigd, 't Is inderdaad
een nederige arbeider, die het groot lot
der -laatste trekking der Verwoeste Ge
westen gewonnen lieeft.
De gelukkige winner werd verwittigd
door den wisselagent bij wien hij zich
liet winnend nummer 103.483-9 had
aangeschaft.
Hij die thans door het lot- begunstigd
werd is een metaalbewerker, Frans. Mi
gnon genaamd, 54 jaar oud, wonende
te Seraing, gehuwd en vader van drie
kinderen. De moeder is waschvrouw.
De echtgenooten Mignon' hebben,
cenigen tijd geleden, 'het 'huisje gekocht
dat zij bewonen. Van de drie kinderen
is de oudste dochter gehuwd. De tweede
dochter werkt in eene fabriek te Luik,
De zoon is thans soldaat.
Zooals men begrijpen kau heerscht
de grootste vreugde in het huishouden
Mignon.
Donderdag morgend vroeg is vader
Mignon met zijn kostbaren titel naar
Brussel vertrokken, om hem in het- mi
nisterie van financen te laten controlee
ren,
Londen, 12 Oct. De A frican In
dustries maakt een intervieuw open
baar uit de Rhodesian Herald door
M. F. S. Malan, minister der mijnen in
Zuid-Afrikaansche Unie.
Deze was getroffen door do rijkheid
der mijnen, waarvan het erts 20 tot
40 0/0 koper inhoudt, dan wanneer in
Amerika de uitbating als loonend wordt
beschouwd wanneer het erts 6 0/0 koper
inhoudt.
Niettegenstaande dat de voedingswa
ren moeten ingevoerd worden, door Ka-
tanga geen landbouwstreek is on do
duurte van het vervoer, zijn de smelte-
rijen van Elisabeth vil le in volle wer
king. Deze van Panda werken maar met
halve kracht, en hun toekomst hangt
af van de proef die men doet erts van
mindere 'kwaliteit ite (bewerken.
M. Malan drong aan op het belang,
dat voor de Zuid-Af-rikaanséhe Unie be
staat, om de markt van Katanga onder
oogpunt van levensbehoeften en ver
voermiddelen te verbeteren.
Volgens hom zal de verlenging der
lijn van Bahama naar Kinshasa en de
stichting eener zuivere Congoleesche lijn
niet beletten, dat een belangrijk deel
van den handel langs de Zuid-Afri-
iclie wegen gebeurt.
Do meeste zwarte arbeiders worden
van uit do omliggende districten naar
deze streek verplaatst. Zij schijnen ge
lukkig to worden good gevoed.
Te Likasi, Panda en Kambove is de
onderbrenging der arbeiders goed ver
zorgd. De hospitalen laten niets te wen
schen.
De mijn-unie trok nu uit de onder
vinding te Johannesburg opgedaan, en
de bestuurders zijn er van bewust, dat
zij betere resultaten bekomen, met zich
bezorgd te maken om de gezondheid
hunner arbeiders.
IN 'T KOLONIAAL MUSEUM
De twee Koningen hebben zich in dec
namiddag met hun gevolg, naar het
Museum van Tervueren begeven, waar
zij ontvangen werden door M. Franck,
minister van koloniën.
In de rotonde waar talrijke ambte
naars van het ministerie cn van de A fri-
kareizigers waren, werd Koning Victor
Emmanuel verwelkomd door den minis
ter en deze overhandigde hem cone
plaat, door eenen Antwerpenaar gedrukt
op een enkel exemplaar, en waarop do
namen voorkomen van de drie honderd
Italianen, die hunne diensten aan Bel
gie wijdden.
Hij gaf dan eveneens een schrijn
waarin drie exemplaren van de meda-
lie ter gelegenheid der zegepralen van
de koloniale troepen in de veldtochten
van Afrika.
Vervolgens leidde de minister de hoo-
ge bezoekers de zalen rond.
IN T ITALIAANSCH GEZANT
SCHAP
Na hun bezoek in het Koloniaal Mu
seum cn eene wandeling in het Sonien-
bosch hebben de Koning en de Konin
gin van Italië zich naar het gezantschap
begeven.
De Union Italo-Belge bood hun
een album aan met teekoningen van Bel
gische kunstenaars.
Bij hot verlaten van het gezantschap
werden zij warm toegejuicht door de
menigte.
IN 'T MINISTERIE VAN BUITEN-
LA NDSCHE ZAKEN
Donderdag avond werd een groot di
ner aangeboden in het ministerie van
buitenlandsche zaken.
Daar telde men, behalve de bedde vor
stenparen en prins Leopold, ook de Ita-
liaanschen minister van b uiten 1 an dschc
zaken en talrijke hooggeplaatste Italia
nen, verscheidene Belgische ministers
met hunne echtgenooten», staatsminis
ters, generaals en hooge atublenaars van
het ministerie van buiten! andsclie za
ken.
TEN STADHUIZE
Rond 10 ure 'a avonds begaf de Ivo*
ninklijke stoet zich naar het stadhuis,
alwaar zij verwelkomd werden door bur
gemeester Max. Bij de aankomst op de
Grotoe Markt, word als bij iooverslag
al de gebouwen elektrisch verlicht. De
aanblik is onbeschrijfelijk, het gejuich
oorverdoovond.
Nadat de Koning van Italië den wel-
komgroet van M. Max beantwoord had.
word een klein concert alsook eenig€
dansen uitgevoerd.
Daarna begaven de vorsten zich naar
de groole loggia op het eerste verdiep
om den militairen fakkeltocht en licht-
stoet te zien voorbij trekken.
De muzieken der verschillige regimen
ten, in garnizoen te Brussel, speelden
dan samen eenige prachtvolle 'stukken
en eindigden met de Italiaansche en BeL
gische nationale bedoren.
Evenals bij hunne aankomst Werden
de Hooge Bezoekers geestdriftig door
de ontelbare menigte toegejuicht.
EEN TOESPRAAK
VAN HARRINGTON
London, 12 Oct. In een toespraak
op de konferentie van Moedania gehou
den dankte Harrington Ismed pasja
voor de bevelen gegeven tot het staken
van de bewegingen der Turken, voor hot
geduld en de verzoenende houding ge
durende de konferentie getoond.
Het aanbod, dat belichaamd is in hot
protoko'l dat de mogenheden aanbieden,
bevat de voorwaarden der geallieerde no
ta van 23 September, wa&rbij Turkije
geheel Oostelijk Thrade krijgt. Ten
Westen van de Maritza krijgt Turkije
een geallieerden buffer ter bescherming
van Karagatsj en Adrianopel onder ei
gen Turksch bestuur.
Het komt mij voor, zoo vervolgde
Hairington, dat gij bijna alle nationale
wenschen vervuld, krijgt, zonder ver
lies 'van, monschenlevens, zonder den
vrede en den voorspoed van uw land te
verstoren. Binnen 45 dagen zal het ge
bied, dat het doel van uw streven was,
geheel in uw handen zijn.
HET ANTWOORD VAN ISMED
PACHA
Op die redevoering antwoordde Ismed
Paeha
Het is mijn wensch, dat er binnen
den korst mogelijkon tijd een volledig
akkoord gesloten worde. Trouwens, hot
antwoord van Angora is in uw bezit