18
OVER AARDBEVINGEN
Zalerdag
Nov. 1922
lifflil lief PaitafitS
PSifefüKïiVeïkïiStBgia
iei iHplüii
Inlichtingen gewaagd
Geschenk aass l, te Faas
lelangrijk teisht
Paardenkearingen
is toestand les Mali®
0 0 N G 0
imlsleri® van Landbssw
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 3D
XXVIII* JAARGANG NUMMER 242
11 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST
Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
H. ïtomanus
Zon op 7,08 onder 4,07
Nieuwe Maan den 18
Wij hebben de volledige geschiede
nis der aardbeving^,, die verleden Vrij
dag op de kust van Chili hare ver
woesting uitrichtte, nog niet gehoord,
doch hel is reeds zeker dat 2000 men-
schen werden gedooden dat duizenden
have en goed hebben verloren en nu
dakloos blijven in een woestenij.
Gansch Chili is slechts eon smalle
reepel land aan do kust en do schok
werd waargenomen over eene lengte
van nagenoeg 2500 kilometers, want
de streek der vernieling loopt van
Antolagasta in het Noorden tot Valdi-
via in het Zuiden.
He schokken hebben tot 4 minuten
lang geduurd bij koelen bloede ge
lezen schijnt die tijdspanne kort
doch als wij er aan herinneren dat de
groote schok van Messina in 1908 tij
dens welken 77,000 menschoulevens
verloren gingen, slechts 40 seconden
duurde, dan kan men zich ean gedacht
vormen van de hevigheid der aardbe
ving in Zuid-Amerika.
Gedurende die 4 minuten stortten
hulzen in over heel die lengte van
2500, kilometers, doch do grootste
vernieling werd bijgewoond in het
Noorden. Te Cbquimbo bij voorbeeld,
aene aanzienlijke haven alhoewel geen
21'uote stad, vielen oOO huizen in.
Als naar gewoonte, wanneer schok
ken eener aardbeving gevoeld worden
fangs eene zeekust, werd' do beweging
op het lanu gevolgd door eene vloed
golf. De steden Coquimbo en Concep
tion, die in de jongste aardbeving fel
geleden hebben, werden in 't begin
Jer vorige eeuw, nu zoo wat hopderd
jaar geleden, door dergelijk© vloed
golven totaal weggevaagd, terwijl de
7ernielende aardbeving van 1906 in
Valparaiso van geen vloedgolf verge-
jeld'wns.
IJéelijlc© bijzonderheden worden nu
meegedeeld over de oceanische stuip
trekking van verleden Vrijdag avond.
Herhaaldelijk liep de zee van de kust
Weg, als wierd zij opgezogen door
sene plotselinge scheur in het zeebed;
dan keerde zij terug in monsterach
tige, toren hooge golven, dio het land
in spoelden, werven en dokken en ka
len vernielend, huizen afbrekend en
teebouwende schepen midden in de
juinhooped dor verwoeste steden
werpend.
Wij lezen van inwoners, het land in
vluchtend om lijf en leien te bergen,
maar verrast en gedood door de woe
dende zee wij lezen van eeno plaats,
waar de zee 300 meters beneden laag
waterpeil wegvloeide, om dan terug
te koeren in eene 60 meters hooge
goU»
Er kan overdrijving zijn in deze
getallen, ofschoon wij ons heel goed
uil de beschrijving der aardbeving
van Messina in 1908 golven van 12
nieters hoog herinneren. Doch zelfs
van overdrijving rekening houdend,
is het stellig dat ginder eene verschrik
kelijke aardeonvulsie plaats had, wat
bewezen werd door de omstandigheid
dat de terugslag van de vloedgolf op
de kust vau Chili, vaartuigen op het
'laiïd wierp op eene der Hawaï-eilati-
den en dal, in de observatoriums in
Europa, de sismograiïscho waarne-
waarneimngstQestellen door het ge
weid van den schok huilen dienst wer
den gesteld..
Wij moeten er ons op voorbereiden
ie liooren van grooter verlies aan man-
ichenievens, wanneer de telegrafische
verbinding©!) over geheel Chili zullen
'aersleld zijn en al de tijdingen samen
gevat zullen kunnen worden.
Wel zal de vernieling aan eigen
dommen ontzaglijk wezen, maar het
is niet waarschijnlijk dat de dooden-
iijst de verschrikkelijkheid van eeniga
aardbevingen uit het verleden zal be
reiken.
Herinneren wij enkel de aardbeving
die de stad San Srrancisoo vernield© en
een deel d r bevolking onder do puin-
iioopen doodde.
In Calabrië, iu 1908, verloren zoo
als wij hooger schreven, 77,000 men-
schen het leven in de Kangravallei,
in Indië, gingen 20,000 menschenle-
vens verloren hij de aardbeving in
1905 12,000 bij de aardbeving te
Napels in 1857. Doch die rampen
hadden plaats in dicht bevolkte stre
ken.
In Calabriè toch is de dichtheid der
bevolking 250 per vierk. kilometer
in Chili is het gemiddeld slechts 14
en al is dit middeltal hooger in het
distrikt Valparaiso, de provincies,
waar de schok het hevigst werd ge
voeld, namelijk Antofagasta, Ataca-
ma en Goquimho zijn veeleer dun be
volkt.
Economisch zijn echter deze dis
tricten van groote beteekenis, niet al
leen voor Chili, maar voor de geheele
wereld, want de sodanitraat, waarvan
de uitveer in een normaal jaar 2 mil-
lioen bedraagt, komt uit de - Pampa
salitrera in Noord Chili het is
daarom te vreezen dat het financieel
verlies, door de aardbeving veroor
zaakt, aanzienlijk zal zijn.
De Andeskust van Zuid Amerika is
sedert lang gekend als een der zones
van de aardkorst, die het meest on-
derhevigzijn aan onderaardsche schud
dingen en het is algemeen aangeno
men dat het grootste deel van zuidelijk
en midden Chili door eene aardbeving
hoven den zeespiegel is le voorschijn
gekomen.
Overal waar eene hooge bergketen
vlak naast de zee loopt, zooals iu Zuid
Amerika de helling van de Andes naai
den Stillen Oceaan, en zooals in Ja
pan aan de andere zijde van dezen
ontzaglijken zeeboezem zijn schud
dingen van de aardkorst te verwach
ten.
Gisteren hield de "Kommissie voor
Geldwezen van den Senaat een belang
rijke vergadering, voorgezeten door den
li. De Sadeleer, om de verklaringen te
hooren van den 'h. The.unis betreffende
de kwestie van den wissel.
Een veertigtal Senatoren waren aan
wezig.
Een irar lang zette de li. Theünis de
verschillende faktoren uiteen, die mede
werkt hebben tot een overdreven ver-
hooging van den wissel 111 de jongste
dagen. Herhaaldelijk verzocht 'hij de
Senatoren het publiek te waarschuwen
tegen alle overdreven vrees deze is geens
zins gegrond de minister hoopt vast dat
de toestand weer gauw normaler wordt.
Verschillende vragen werden gesteld
door de lih. Huisman, Van den Nest,
De Bast, Van Overbergh, Francois,
Vinck, Delaunoy, Seeliger, De Sade
leer, "enz., 0. a. betreffende de betaling
der Duitsche scliatkistbons, de verbete
ring van onze handelsbalans met ver
schil lende (landen en vooral (met
Frankrijk. De minister verklaarde dat
hij er in vertrouwde dat deze eerlang
zal verbeteren en dat de betaling dei-
bons zou geschieden volgens de bepalin
gen goedgekeurd door Duitschland.
Wat onze ekonomische besprekingen
met Frankrijk betreft, deze zullen ge
schieden met den oprechten wenscli
tot een verstandhouding te komen, ge
zien de goede gevoelens door' de afge
vaardigden van dcFrausche regeering
geuit.
DE CONSERVATIEVEN BEHALEN
DE VOLSTREKTE MEERDERHEID
Londen, Donderdag 18 ure,
-Zijn gekozen
Conservatieven 843
Arbeiderspartij 130
l iberalen Asquith 53
Liberalen Lloyd George 47
Onafhankelijken 13
In 't geheel zijn 586 uitslagen gekend.
Nog 2.9"uitslagen moeten binnen komen
De volstrekte meerderheid in het La
gerhuis was 308 stemmen.
Men schat dat de conservatieven het
tot 355 a 360 zullen brengen.
ZONDERLINGE KIEZERS
Parijs, 16 Nov. De bijzondere mo
dewerker van Le Matin te Londen,
■meldt, dat op verscheidene plaatsen
recht; komische incidenten plaats had
den. Zoo bood zich te Huil een driejarig
knaapje aan om te kiezen en wat later
een bengel van 12 jaar. Tei Heywood
kwam Jeenej snoeder 'kiezen >m'et haar
zoontje van een vijftal jaren oud. De
kleine had ook een stembrief en mocht
dus kiezen, want dc Engefeche kieswet
zegt, dat al wie op de kiezerslijsten in
geschreven staat, H zij met of zonder
recht onvoorwaardelijk recht heeft aan
de kieming deel te nemen.
De dienst der Krijsgevangenen, 27
Ursulinenstraat, te Brussel verzoekt
dringend de personen die inlichtingen
'kannen geven omtrent een ongelukkige
zinnelooze, m hem te willen verstrekken.
•Verklaart te heeten ïden, Joseph, en
boren te zijn te leper, den 2 Januari
1901. Spreekt Fransch en kout zoo wat
Vlaamsch. jAaiigehouden te Bordeaux
(Frankrijk) wegens landlooperij, werd
liij den 2 Maart 1917 opgenomen in het
krankzinnigengesticht te Cadillac. Naar
Beïgie overgebracht, bevindt hij zich
sedert 24 December 1919 in het. 'Rijks
krankzinnigengesticht to Doornik.
Anderdeels bezit de Dienst nog twee
fotografies van dergelijke zieken, waar
van liet tot nog toe niet mogelijk ge
weest. is de eenzelvigheid vast te stellen
ze zijn ter beschikking van dc bloed
verwanten die ze zouden willen nazien,
alsook van de personen die zouden mee-
nen inlichtingen te kunnen geven. Bei
de krankzinnigen bevinden zich nog al
tijd in gestichten in Duitschland. Een
hunner beweert Martin VonLisch, Ven
tee of Henles to booten, maar weet niet
van zijne nationaliteit uit. dcq andere-
is niets te. krijgen.
De chriötene kooperatieven van Ita
lië zullen den 23 November aanstaande
den H. Vader een prachtig lessenaar
aanbieden. Dit meubel is in denzelfden
Renaissancestijl als de overige meubels
van de schrijfkamer Zijner Heiligheid.
Het fronton van den lessenaar draagt
drie medaljons, voorstellende den H.
Jozef, patroon der II. Kerk en der
werklieden, den H. Petrus en den H.
Paulus. Op de twee zijwanden zijn de
H. Carolus-Borro oieus en de II. A.m-
brosius uitgebeiteld. Bij den lessenaar
is een zetel in denzelfden stijl gevoegd.
De Dienst der Krijgsgevangenen deelt
ons het volgende mede, met verzoek
aan de plaatselijke pers, de Federaties en
Bonden die bull'etijnen utgeven, dit be
richt over te nemen
Ten einde de teruggave aan de recht
hebbenden mogelijk te maken van ze
kere geldsommen uit Du.tschland ont
vangen en voortkomende van postman
daten, geldstortingen en onbetaald ge
bleven dagloon, worden de pnd*krijgs-
govangenen, do burgerlijke gevangenen
de weggevoerden, de opgeeischten, als
ook diegenen - die uit vrijen wil naar
Duitschland' zijn gaan werken, dringend
verzocht aan het Ministerie van Eko
nomische Zaken, Dienst der Krijgsge
vangenen, Urs up in enstraait, 27, te la
ten kennen
1° hun huidig adres
2° het bedrag van elk der onuitibe-
taald gebleven mandaten, plaats en da
tum van uitgifte, den naam van den
verzonden en dezen van den adres
sant
3° de plaatsen waar zij gewerkt heb
ben, met aanduiding van den juisten
datum van aankomst, en vertrek, het
adres der firma's of besturen waarbij
ze in. dienst waren alsook het hoofd
kamp waarvan deze kommando's afhin
gen
4® het bedrag van de in de kampen,
banken, enz. gestorte waarden die niet
weiden terugbetaald bij den terugkeer
naar het Vaderland.
Zij die reeds een klacht bij don
Dienst hebben ingezonden en de vra
genlijst dio hun werd toegestuurd heb
ben ingediend; moeten bovengemelde
formaliteit niet vervullen, tenzij zij zou
den veranderd zijn van woonst.
De briefwisseling van de belangheb
benden geniet van het portvrijdom.
Dé commissie van keuring dor heng
sten bestemd voor de dekking der half-
bloéd-meniën in 1923 zal zetelen in
Brussel, 9 Dec., Slachthuis te 10 u. 30
Antwerpen, 9 December, Slachthuis
te 14 u. 15.
Gent, 11 December, Statieplein St.
Piefcers, te 10 u. 30.
Brugge, 11 December, Statieplaats,
te 14 u.
Wacreghem, 13 December, Statie-
plaatei te 11 u. 15.
Rpnse, 15 December, Statieplaats, te
'yt y*. 45a
Edinghen, 15 December, Groenplaats,
te 13 u. 30.
Doornik, 18 December, Statieplaate,
te 10 u. 30.
Bergen, 18 'December, 'Gendebien-
laan, te 14 u.
Charteroa, 20 December, Statieplaats,
te 10 u. 15.
Namen, 20 December, Statieplaats, te
14 u.
Cinev, 21 December, Statieplaats, te
10 u.
Thienen, 22 December, Statieplaats,
te 10 u. 15.
Tongeren, 22 December, Statieplaats,
te 12 u. 15.
Landen, 23 December, Statieplaats, te
10 u. 30.
Pliilipville, 27 December, Statieplaats
te 11 u.
De henggtenhouders mogen hunne
paarden, naai- keuze, in een der hierbo
ven vermelde plaatsen, aan de Commis
sie van keuring aanbieden.
Zij zijn gehouden, ten laatste tien da
gen voor de datums vastgesteld voor de
keuringen, het getal te keuren hengsten
alsmede de plaats waar zij deze zullen
aanbieden, aan Mr den Voorzitter var-
de Société Royale Uippique de Bel--
giqne 15, Twee Keikenstraat, Brus
sel, kenbaar te maken.,
Rome, 16 November. Men meakt
in de politieke kringen op dat, toen M.
Mussolini voor de Kamer verschoen, hij
een ware revolutie in de partijen had
gerealiseerd, zonder dat het leven dier
partijen onderbroken werd.
M. Mussolini stond tegenover een
toestand zooals dit nog nooit mot een
voorzitter van den raad het geval was.
De constitutioneel© partijen vormden
geen oppositie. De socialisten alleen wa
ren uit princiep in de oppositie.
De groote politieke leiders MM. Gio-
litti. Orlando, Sal an dra, Lera on zelfs
Nitti zijn allen met goede gevoelens be
id d.
De burgerij en het volk stellen hun
•ertrouwen in hem.
De katholieke middens nemen een
wachtende houding aan.
De aangekondigde groote binnen-
landsche hervormingen schijnen met-
geen moeilijkheden gepaard te igaan.
Een fascisten reserveleger blijft in
zijn haardsteden, gereed om hun voor
zitter te steunen.
In het buitenland heeft Italië zijn
prestige verhoogd, wat aan M. Musso
lini toelaat zijn bedrijvigheid op het
terrein der internationale politiek uit
te breiden.
MUSSOLINI ALS DICTATOR
OPHEFMAKENDE VERKLARIN
GEN AFGELEGD
M. Mussolini liet 'uitschijnen dat voor
den tweede keer liet Italiaansche volk
een kabinet omverwierp en het een mi
nisterie koos buiten welkdanige aandui
ding van het parlement ook.
De opstand heeft zijn rechten. Ik ver
klaar dat ik hier ben om ten volle de
overwinning der zwarte hemden te doen
zegevieren, en om 'het fascisme als ont
wikkelende macht in de 'geschiedenis
der natie te brengen.
Het. is wijs handelen met na de over
winning niet te rusten.
Met mijne 300.000 gewapende, vast
besloten en streng gehoorzamende man
schappen, kon ik kastijden al diegenen
die het fascisme hadden uitgeschoten.
Ik kon liet parlement sluiten en een
uiteluitelijk fascistisch cabinet vormen.
Ik vormde eene coalisat ieregeerin g, niet
om eene parlementaire meerderheid te
hebben, die ik niet noodig 'heb, maar om
al diegenen te groepeeren die het land
willen redden.
Hij 'bedankte verder zijne medewer
kers, maakte den lof yah den koning,
die een burgeroorlog wist te voorkomen,
met de fascisten de leiding der Staatsza
ken op te dragen.
Een programma, dit ontbreekt 111
Italië niet, maar do vastbesloten man
nen om de programlmas uit te voeren,
hadden wij tot nu toe niet.
Verder handelend over de buitenland-
sche politiek, liet M. Mussolini uit
schijnen.
De vredesverdragen, goed ö'f slecht,
moeten uitgevoerd worden. De verdra
gen zijn niet eeuwigdurend, enkel pe
riod.. der geschiedenis. De toepassing
.bewijst dat zij bestaan. Ondervindt men
dat zij slecht z-ijn, dan kan men er de
wijziging van bespreken.
Wat net economisch herstel van Eu
ropa betreft, is M. Mussolini van oor
deel dat de tot nu toe gevolgde metho
den slecht waren.
Het is beter -met twee een handelsver
drag ie sluiten dan groote en nuttelooze
^confer.j te 'beleggen,
VERTREK VAN DE
ANVERSVILLE
Donderdag voormiddag, te 10 uur,
de Belgische stoomboot An vers vi lie
kapitein Bremers, van de C. B. M. C-
naar Congo afgevaren, met 55 passa»
giers van le klas, waarvan 39 vooi;
Congo, en 79 van 2e klas, waarvan 43^
voor onze kolonie. De andere reiziger^
zijn voor Dakar, Casablanca, Conakry!
en Ba.ssam besterad.
De AnversvjUe neemt als deklast
een lichter van ongeveer 50 ton mede, ca
twee stukken voor Kinshasa 'bestemd.
Aan !de vertrekplaats was er nief
veel volk. Bij de afvaart waren aanwen
zig de hecren Van Opstal, bestuurder
de Tabuenca, beheerder en De Keule-
naer, volmaclitdrager van de C.B.M.G.
Niettegenstaande de staking, is de
bemanning volledig. Er zijn ook cadet-'
ten van het schoolschip aan boord.
Een bijlzondere ordedienst was bij d<5
afvaart van de stoomboot ingericht.
ÖHRLSTENE DORPEN lenMISSlFH
(Mededeeling van wege het departe
ment van koloniën.
Het blijkt 'uit onze inlichtingen dat
de modedeelingen welke onlangs in de
dagbladen verschenen aangaande de
maatregelen van verdrijving van cliris-
tene dorpen als gevolg op een rond-
schrijven van den Generaal Gouver
neur van Congo, tegengesproken wor
den.
Het departement van koloniën had
naar Afrika getelegrafeerd om nadere
inlichtingen desaangaande te bekomen.
Het ontvangt juist bericht .dat de Ge
neraal Gouverneur zijne vorige instruc
ties herhaald had om deze dorpen te la
ten blijven bestaan daar waar er zich be
vinden.
De Generaal Gouverneur heeft insge
lijks gemeld dat gedurende de reis wel
ke hij juist ondernomen heeft, hij zich
zal bezig houden de moeiljkheden dio
nog tusschen de Administratie en zeke
re missies zouden kunnen bestaan, uit
don weg te ruimen.
Het Staatsblad van Donderdag
16 November, bevat de volgende veror
dening
Gezondh&idspolitzg dér huisdieren.
Veemarkten van Oost-Vlaanderen
De minister van Landbouw en Open*
bare Werken.
Gezien artikel 23 van het konink
lijk besluit van 20 September 1883, als
ook de koninklijke besluiten van 24 Oc
tober 1898 en 5 Maart 1920
Overwegende dat de veemarkten van
Oost-Vlaanderen de uitbreiding van het
mond- en klauwzeer bijzonderlijk vei*-'
oorzaakt hebben.
Besluit
Artikel 1. Tot verder orde, is het?
Verboden runddieren, schapen, geiten en
varkens, die niet onmiddellijk tot de
slachterij bestemd zijn, op de in Oost-
Vlaanderen gehouden maikten te bren-*
gen.
Art. 2. De slachtdieren van 'deze
soorten mogen niet op deze markten te
koop gesteld worden dan mits de stipte
naleving van de hierna volgende voor-»
waarden
a) De dieren bestemd tot hét afmaken"
in eon slachthuis of bijzondere slachte
rij gelegen in de plaatselijkheden waar
die markten gehouden worden, moeten
er onmiddellijk na het sluiten der
markt heengevoerd worden, onder de be
waking der plaatselijke policie
b) De dieren bestemd tot het af ma*
ken in een slachthuis of bijzonder®
slachterij gelegen buiten de bovenbe
doelde .gemeenten, worden, bij het
sluiten der markt, op de linkerzijde der
ribben door eene insnijding met do
schaar in hét haar van liet dier. met
twee letters van acht centimeters hoogte
gemerkt. De insnijding zal de twee eer*
ste letters va,11 den naam der gemeente
"waar de markt gehouden wordt, verbel
den deze twee letters zullen op zeer
duidelijke wijze moeten' uitschijnen
c) Dë dieren waarvan spraak onder
'letter b mogen te voet geleid worden,
onder bewaking der plaatselijke politie,
naar de afmaking plaats, wanneer deze
gelegen is binnen een straal van 10 kilo
meters der gemeente waar de markt ge*
houden wordt
d) Wanneer de afmaking gebeurt 11Ï
eer.e plaatse1 ijkheid gelegen op meer
dan 10 kilometers van du gemeente waar
dc markt gehouden wordt, moeten de
dieren naar de naastgelegen statie ge*
leid worden. Zij worden er opgeladen ter
bestemming der plaatselijkheid van af*
making en geleid van_ de plaats van
ontlading, onder bewaking der plaatse*
lijke politie, naar de afmakiu gsplaate,
Art. 3. De burgemeester g#
