50
Donderdag
Nov. 1922
£@198 seciaüstsscha conferen
tie In Oen Haag
De Begroeiingskomiryissle
der Kassier
Het oerdeel van minister Noif
Mgr Grets te Rome
Landbouwbelangen
Ministerie van Sp, P. T. T, ea L
Het kmisbeetd In de seklsn
Qe Pays en de Zusterkens van
Armenia* Anatolie en Con-
Het proces van hoogverraad
tegen de Grieksche ministers
Oe Dniisehe tekortkomingen
Diamant uit West-tndié
XXVIII' JAARGANG NUMMER 252
Kerkstraat,'9 en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLAD J 8 CENTIEMEN—WEKELIJKS 0.50— ITitgevor: J. Van Nuffel-De Gempt
Publiciteit buiten het Arr. AALST i: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C, 4.
H. Andreas
Zon op 7,23 onder 3,56
Volle Maan den 3
De socialistische pers kondigt
ïnet veel ophef aan de internationa
le bijeenkomst van socialisten in
den Haag tegen den oorlog. Men
weet nu wel niet goed van welke
^Internationale» dit uitgaat, want
er zijn er drie, en men week ook niet
goed welken oorlog bedoeld wordt
maar dat zal misschien later wel
blijken.
Als verslaggever in den schoot
der «Belgische Werkliedenpartij»,
werd aangesteld de oud-minister
.Wauters. Deze moest in den Hoo
ien raad van de partijen, «interna
tionalen toestand uitleggen en
dit verslag werd zonder tegen
spraak aangenomen en naderhand
in den Peuple uitgegeven. Een
paar dagen later verschenen in dit
zelfde verplichte orgaan de begin
selen, die de Belgische delegatie in
den Haag zal verdedigen.
Deze documentatie laat ook ons
toe het socialistisch standpunt na
der te onderzoeken.
Laten wij onbesproken den vro
men wensch, om te geraken tot de
internationale unie tusschen al
de werklieden. Dat is hun zaak, en
zoolang er drie Internationalen
zullen bestaan, kan van eene
Unie in den klassenstrijd geen
sprake wezen.
De Belgische socialistenpartij
verwerpt het antidemocratisch
beginsel van de dictatuur der min
derheden Wie hierdoor bedoeld
worden is niét klaar. Wij laten ons
oog over de kaart van Europa gaan
en zien nergens eene dictatuur dei-
minderheid als juist in Rusland.
Eij die dictatuur is er gekomen
dank aan de socialisten onder Ke-
ïensky.
Nu, de Haagsche Conferentie,
kan best tegen die dictatuur pro
test aanteekenen, wij vinden het
zelfs uitstekend, maar of zieli Le-
nine en Trotsky veel van die pa
pieren protestatie zullen aantrek
ken, is zeer te betwijfelen. In ieder
geval Vandervelde zal ze hun wel
niet gaan brengen,
Mlisehien bedoelen de Heeren
van het Brusselsch Volkshuis ook
wel de Fascisten uit Italië, Maar
dan dient opgemerkt dat het Par
lement in Italië met eene Zeer
groote meerderheid de dietatorische
macht van Mussolini bekrachtigde
en deze hijgevolg een wettelijk uit
zicht krijgt, wat met die vali Leni-
ne en Trotsky niet het geval is.
De heele instructies van den
Raad der socialistische partij tinte
len van verontwaardigingen tegen
't Fascisme dat zij demagogie
noemen, en uitmaken voor ten-
tatives réaetiomiaires bedreigen
de de democratie en het proleta
riaat. Ja. de zwarthemden moeten
onze Socio's leelij k in den weg zit
ten, want in het officieele verslag
van den heer Wauters, die als me
morie van toelichting dienst doet,
jvordt Mussolini uitgemaakt voor
politicien sans scrupule, agent
stipeudié de la reaction, rénégat
enz. Men zou waarlijk zeggen dat
tie heele actie tegen den oorlog
slechts een voorwendsel is om den
strijd aan te hinden tegen het Fas
cisme. Wat zal de heer Destrée
daarvan zeggen
Er zijn echter, volgens de Bel
gische sociaisten nog andere geva
ren, huiten het Fascisme en het En-
gclsch imperialisme, die den vrede
bedreigen De Duitscjlije reactie
en het Belgisch en het Fransch na
tionalisme. De Duitsclie reactie
heet gevaarlijk, omdat zij zou kun
nen beletten, dat de verwoeste ge
westen heropgebouwd worden.
Want als dit niet door de Duit
schers gebeurde, zou de last ervan
op de.,., werklieden vallen*
Waarlijk, eene zonderlinge voor
stelling der zaken
En het Belgisch en het Fransch
nationalisme wordt gevaarlijk ge-
heeten, omdat ten alle prijze de on
schendbaarheid van de Duitsche
eenheid moet gehandhaafd to-den,
en ook om alle militaire „zettingen"
te vermijden.
In n. 3 zeggen de socialisten dat
Duitschland moet herstellen en in
n. 4 mag aan dat land geen leed ge
daan worden. Wat gaan de socialis
ten doen als Duitschland onwillig
is
Om het doel van den Vrede te
bereiken stellen de Belgische so
cialisten voor
a) Een internationaal statuut
over den Bosphorus, tot akkoord
met alle vrije volken. Hierover een
ander maal.
b) Eene politiek van herstel, die
den Jloor Duitschland te dragen
last niet zwaarder maakt dan het
economisch en financieel kan dra-
gem
Voor Duitschland geen betaling
van de oorlogpensioenen aan de
Ententestaten opheffing van de
geinterallicerde öorlogschulden
gebruik maken van het aanbod van
Duitsche natura-leveringen of
Duitsche werkkrachten interna
tionale leening aan Duitschland en
ten slotte het opheffen, onmidde-
lijk en zonder uitstel, der sancties
en spoedige verwijdering dei-
vreemde bezettingstroepen uit het
Duitsch grondgebied,
Als de Duitschers nu nog niet
voldaan zullen zijn over- hunne
Belgische kameraden dan zijn ze
moeilijk tevreden te stellen. Ook
zal er wel meer dan een warme
handdruk in den Haag gjetviseld
worden. Dat verslag van den Heer
Wauters klinkt heel wat anders
dan zijn rekwisitorium tegen de
Duitschers in het jaar 1917....
quantum mutatus ah illo 0,
krijgsgevangene van Vilvoorde en
thans Duitschgezind in den Haag
Er wordt echter door onze Bel
gische socialisten nog een derde
probaat middel aangegeven, om
den oorlog te vermijden
De algemeene ontwapening, alle
maal tegelijk, en bij wijze van
overgang, met het oog op de natio
nale verdediging, het stelsel der
Gewapende Natie
Dus gelijktijdige ontwapening-
in een ver verschiet, en als" middel
om zich te verdedigen... ALLE
MAN SOLDAAT, ook de Duit
schers, Een zonderlinge oplossing
Internationalisten, die spreken
van ontwapening en nationale
verdediging en dan de naiviteit
hebben om iedereen wapenen te
bezorgen. Proheer dat ééns met
Duitschland Ge zult eens wat
scherven zien binnen kort 1
Neen, eene partij, die ondanks
hare zoogenaamd^ internationale
invloeden, den oorlog van 1914 niet
heeft kunnen beletten, eene partij,
wier Duitsche groep tot Lieb-
kneclit toe, de oorlogsbegrootingen
gestemd heeft en niet in staat is
geweest den oorlog, al was het met
één dag te verkorten, heeft in onze
oögen niet het noodige krediet, om
een ernstige beweging te leiden te*
gen den oorlog,
De be^rootiH.gskoiniriiSbiG icfcr Kamer
Kamer beeft Dinsdag morgénd eene ver
gadering gebonden welke door M. Then-
nis bijgewoond wend.
M. Theunis gaf 'eene 'bre«edvoerige uit
eenzetting over den algemeenen toestand
en de gebeurlijkheden volgens diewelken
Duitschland zou betalen of niet zou be
talen wat het in 1923 verschuldigd" is.
Volgens M. Theunis is het zeker dat
BelgieTin 't bezit zal kom'en van het be
drag der Durteclie wissels, die ons on
langs töegezegd werden. Dit bedrag
wordt aangerekend in de ontvangsten
van het budjet van 1922. Voor onze be
groeting van 1923 reken'cn wij op d'e
Duititohtej betalingen van 1923, zij
1 miljard GOO miljoen. Of dit werkelijk
zal gebeuren hangt af van de aanstaan
de financieel e konfereiici'e van Brussel.
In geval wij die som niet bekomen,
motetten de uitgaven in evenredigheid
verminderd worden. Zouden loms bedde
gebeurlijkheden, niet samen kunnen
gaan
M. Houfcarfc doelde de inlichtingen
mede, die hij heteft ingewonnen en hem
overtuigd hebben dat de huidige finan-
cibelc toestand kan gered worden door
sommige beperkingen in do gewone uit
gaven. Dóch, de belastingen laten veel
te wenschon over voor wat hunne inning
betreft.
M. Theimis was liet daarmee volko
men eens on deed opmerken dat het in
de gewoonte ligt- de ontvangsten op een
lager 'bedrag dan de waarsehijnlijklieitd
op te geven.
Daar de Financieele toestand reeds
breedvoerig is besproken geworden en
het wenseliélrjk os dat liet budjet van
wogen en middelen voor den 31 De
cember gestemd worde, w erd M. Hou-
tart verzocht toekomende week reeds
verslag ui t- te brengen. Aldus zal do Ka
mer do begrooting spoedig kunnen
stemmen.
AANGAANDE DE VEB.VLAAM-
SCHING DER IIOOGESCHOOL'
Brussel, 28 Nov. Volgens de
Dornierè Heure zal M. Nolf Woens
dag spreken.
Hij zal d-e ontdubbeling der kursus-
ren verdedigen met de 'kennis van het
Fransch dis vereischt bij de intrede in
de Universiteit.
Home, '27 Nov. Mgr. Creld gene
raal der Premonstratenseis, die door Z.
II. dén Paus ontvangen word, zal mor
gen door Mgr. Gasparri worden ontvan
gen. Hij zal Woensdag naar België te-
rugkeeren.
De Piius heeft zich zéér gcintereBseei-d
voor de dCalholioke Missies in Kongo en
heeft zich met Mgr. Grots ondeilioud'en
over "kwestie die betrekking 'hebben op
de Orde van Pröinonstreit.
Mgr. Crete heeft den Paus bedankt
vöor de benoeming van <son Belg, Mgr.
Brems, tot bishvliop in Peixmiarfcen,
NOG DE VEI".KLARING -van CHILD
Zoowel in Engeland als in de Veree-
n'igdo Staten is grooio belangstelling
gaande gemaakt door de verklaring van
den Amerikaanschen toehoorder op de
conferentie van Lausanne.
Een deel der Amorikaanseh'e pers
gneft uiting aan den rvensch, dat de
Vereénigdé-Staien, zooals de New-
York World hét zegt-, niet alleen pre
rogatieven zullen opeischen, zonder
eemige Verantwoordelijkheid op zich te
nemen.
TCIIITOIIERIN OVER DE
RUSSISCHE MEDEWERKING
Tchitcliérin verklaarde, dat de Russi
sche delegatie te Lausanne oen tegenge
stelde pool van dd -wereldpolitiek zal
vertegenwoordigen.
De Russisoho delegatie zal, naar hij
te 'kennon gaf, geen overeenkomsten 011-
d ei-toeken en, die niét strooken ynet de
bdginsolen van. de Russische sovjel-repu-
blfok.
Voorts zal de Russischo delegatie de
Turksehe efechen nopens volledige onaf
hankelijkheid! steunen, Rusland ver
langt, dut dé Dai-danel-lem en de Boepho-
rue voOr alle oorlogsschepen göslc>1en
zullen worden, doch open zullen staan
voor handelsschepan van alle naltseö.
Do Izwestia spreekt; de 'hoop uit,
da!t do ontmoeting tusschen Tchitcherin
•en de Ltakaansehe delegatie te Lausan-
be aan do sovjetire^eoring een tweede
Rapollo-verdr-ag zal brengen.
DE SCHADELOOSSTELLING DIE
DE TURKEN ZULLEN EI9CHEN
De Ttirksche delegatie heeft een ver-
ti-ouweli.jke bijeenkomst gehouden,
waarop do A-raag werd behandeld, wat eij
als vergoeding vöor dé oorlogsschade, do
verwoesting van Smyrna, enz. van de
Grieken zal eischen.'
De Tmfen zullen ongeveer 1 milliard
dollar of 5 1/2 milliard Zwiteersdhe
franks eischen.
DE SOVJETS LOOPEN
EEN BLAUWTJE
Lausanne, 28 Nov. Hot antwoord
dier uiitnoodigende mogendheden dat
morgen aan Rusland zal ter hand ge
steld worden, is afwijzend.
De Russen zullen enkel aan de con-
forenciewcrkzaamhéden mogen deelne
men voor wat betreft het vraagstuk der
zeeengten.
Lord Ourzon, M. Barrère On markies
Gazoni hielden een besproking over den
gang der conferentie.
Dat hot overhandigen der ndta. aan de
Sovjets tot morgen werd uitgesteld, ge-
sclneddo op verzoek van den Ital&aan-
schcn vertegenwoordiger, die zijne ro-
gocong raadplegen wou.
EEN EN ANDER OVER DE PO-
TASCH VAN ELZAS
De nederlaag door de Duitschers in
1918 ondergaan is onder economisch ge
bied 'Oen .groot voordeel voor de bondge-
nooten, maar wij mogen niet vergeten
dat de Belgische landbouw er insgelijks
profijt zal welen uit te trek&en. Inder
daad' voor den oorlog, waren de mijnen
van polaschhoudende meststoffen in
handen der Duitschers,^ die er alleen
over beschikten en de prijzen naar hun
nen zin vaststelden. Door de overwin
ning der vereenigdo legers zijn de po-
taschlagèn van Elzas aan het Duitsch
potaschsyndicaat onti-ufct-, zoodat- de
handel der. potaschmesten in Belgie er
Jioofdzakelijk door Frankrijk gedreven
wordt.
'Sedert 1918 zijn al de Duitschers uit
de-mijnen van den Elzas verwijderd en
vervangen door Fransclie werklieden, en
ofschoon dezo mijnen erg beschadigd
werden, en het herstellen voel last en
moeite gekost heeft, is men thans in de
mogelijkheid te voorzien in de nood
wendigheden van Belgie, Frankrijk en
van gansch de wereld buiten Duitsch
land.
In 1913, onder Duitsch best-uur le
verden de Elzassische mijnen slechts
350.000 tonnen x>otasclizouten, terwijl
liet aan de Franschcn mogelijk was in
1919, 592.000 tonneji aan den handel te
leveren en in 1920, 1.061.191 tonnen.
Na "4 a 5 jaren zullen de mijnen van
d'ön Elzns er toekomen 4.000.000 tonnen
ruwe. zou ten Voort te brengen wat meer
is dan 1/3 dier totale opbrengst van
Duitschland in 't jaar 1913.
Volgons de berekeningen gedaan door
ervaren vakmannen bevat het bekken
van Elzas potasch genoeg om goduren-
do meer dan honderd eeuwen te voor
zien in de noodwendigheden van den
Belgischen landbouw. Dat is voorwaar
eon verheugend nieuws voor ons, daar
wij weten dat hoeveelheid en hoedanig
heid onzer 'landbouwprodukthn verbete
ren door -het doelmatig gebruik der po
taschmesten van Elzas.
In den volgend artikel zullen wij na-
dero inlichtingen geven nopens dte ver
schillende meststoffen die men in d«se
mijnen aantreft
PROEVER.
NIEUWE POSTZEGELS
Een ministerieel besluit van 23 Nci*
vember 1922 bepaalt dat van af 5 Dch
Gember a. b. navolgendo nicuwet
postzegels zullen uitgegeven worden
55 centiem ('bruin), 40 centiem (robijn-»
rood), 75 centiem (rozerood), 2 frank
(mosgroen), 10 frank (amarante-rood)j
Deze i>oötzegels met de beeltenis van-
den Koning, worden gedrukt de Iweö'
eerste in typographic en de drie andera
in koperdruk.
'ZoOals men weet hebben dc roodiet
gemeentelx^stnren van Nijvel, aldaai
liet kruisbeeld uit de officieele scholen,
verbannen.
Sindsdien 'dragein de katholieke gek
meenteion der wij zereseen, tij dons lui una
klas-uren, een groot zilveren kruisbeeld!
op de borst.
Dat schoon voorbeeld, reeds door ve^
le kinderen nagevolgd, zou ook dienen:
nagevolgd door alio chrisfteno onderwij
zers die zich in hetzelfde geval bevin
den als de gemeenteonderwijzers |van
Nijvel.
Rome, 28 Nov. Op aanvraag der
zusters van Armenie, Anatolic en Con-
stantinopel, dlie jtalrijikie weesje ondier
hunne bescherming hebben welke door
de 'grUwelen van den oorlog bedivHgd
zijn, besloot de Paus hem in zijn paleis
van Castol'gandolfo te ontvangen. #ijne
Heiligheid gelaette Mgr Desamper maat-
iH?gelen. te treffen om aan vierhonderd
hunner onderkomen te verschaffen.
ZES TERDOODVEROORDEELTN
GEN. HET VONNIS REEDS
VOLTROKKEN
"Athene, 28 Nov. De rechtbank
'heWfit uitspraak gedaan in hat proece te
gen dé voran-woordelijken voor de Griek-
flch'e nederlnag in Klein Azie.
De gewc®eii ministers Goenaris, Stra-
toé, Rrotobnvakis, Theotokds, Baltozai en
generaal Hadjianestio worden veroor
deeld tot de doodstraf. Generaal St-éate-
jos en admiraal Joedac woikfén A-eroor
deeld tot levenslange opsluiting.
Men weet dat. de Engelse-hé gerant te
Athene, vöor den val van 'het kabinet
Zaïimis, verklaard heeft, dat Engeland
alle betrekkingen mét Griekenland zou
afbreken, 'indien een oventueelo veroor-
deolins tot do dcrodrtraf mocht worden
uitgevoerd.
Athene, 28 Nov. De personen,
Idool- den krijgeraed wegens hoogver
raad tor dood veroérdéeld, Worden he-
idéij lustij eerd,
EiEN BELANGRIJKE CONEEREN-
TIE OP HET ELYSEUM
Maandag mtoi-gen heeft een belang
rijke conferentie plaats -gehad onder
voorzitterschap van Maller and, waaraan
deelnamen Poincaré, maarschalk Eoch
en de ministers van Oorlog, Financien
en Be-,uljde Gebieden, alsmedé der
Fransche gedelegeerde in de Commis-
eie \'an Hereto], Barthou.
VTiLKE MAATREGELEN ER ZOU
DEN GETROFFEN WORDEN
A ölgens de Gauloos zouden de vol
gend^ maatrogolen bestudeerd zijn in
den loop van de vergadering in liet EIv.
seum
1) ^Ben volledigere inbeslagneming opj
de Rijnlandsclie gebieden die we lliana
bezetten en welke inzonderheid zou
kunnen genohieiden door do vervanging
dér Duitsche door Erausclio ambtena
ren. 0
2) Bezetting van de twee-derden a-air
het Roerbekken, er inbegrepen Essen en
Bochum, ten einde ons de kolen te ver
zekeren, die Duitschland ons ten titel
A-an herstel schuldig is, evenwel als de
metaal-cokes onmisbaar voor onze nij-
A-erheid.
De maatregelen besprekende die
Maandag tijdens de conferentie in het
Elyseum in overweging genomen wer
dén, ui erken al de hladen op dat ach-
tereen\-olgende tekortkomingen dei;
Duitsche regeering aan haai- handiteo-
ken en de cynische bekentenis in da
commissie van herstel afgelegd, noodig
gew'ecst zijn, aldus het Journal om
de gesloten oogen te openen.
Om met. dé schadévergoodingskwéatié
kort. te Bpel to maken, stelt het. Jour
nal don volgenden maatregel voor
de hand 'leggen op de Duiitache nijver-
heidsproducton en ten titel a's a schadé-
A-ergoethng, de winst van den verkoop;
«n den vi-cemde, in A-orderen.
In de practijk is dergelijke bewer
king gemakkelijk uitvoerbaar 5 een
ernstig tolcordon volstaat.
De verklaringen van Dr Cuno, gelijk
vormig aan die van' den heer Wirth,
tonnen aan dat er van den Duiteohen
Staat, niets te A-erwachten is.
Hét is aan de productie, aan den ar
beid ,da.t, men de rechtvaardige én on-:
ontbeeriijke èehadévergoeding vragen
moet.
Hel onderhoud van Maandag, schrijft
de Figaro toont den wil aan A-an'
bnze rggeering om eindelijk het A-erdrag
A-an Versaillen uit te A*oercn.
Anderzijds seint de correspondent A'aS
den e Petir. Parisien uit Berlijn
De Duitsche meening is zeer onrus
tig' geworden. Men verzékert hier dat
de conferentie van Brussel uitgesteld
zal Avorden en men heeft in de officieele
kringen tamelijk onrudtAvekkende tele-,
grammen uit 'nét Rijngebied ontvany
gen.
In dé Argosy Aran Demerara A-atf
26 October et fiat ie lezen
De heer L. H. Emanuels ontving A-an
den heer A. L. Cruickaliank, in Suri
name, moaetere diamanthoudenden
grond. De monsters, aangevoerd per St,
Albina werden getoond aan een
handelaar, die verklaarde dat m zootvel
goud als diarnxu-J bevatten. Even enB
werden moneters geisonden aan twee bé
kende kooplieden. De streek waar dezè
moneters vandaan kwamon, ligt tus.
schen dc Coxantijn en de Nickorié. i
