Zondag 10 Decemb.
Maandag 11 Decemb.
1922
waarom HATEN ZIJ
DE BOEREN
De Vervlasmseliiesg van Sess!
CgBsilsg¥Sfi IkasÉer issr hzt
Nederland ea Beigüs
Etna ophefüiakeEide zaak
is Antwerpen
Overlijd
Vilegif?g®!isk
G 0 N 0
Een greet aantal aardisavia-
gea 'm £SS3
DE VOLKSSTEM
XXVIII' JAARGANG NUMMER 2S5 -n n
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. - Te!. 114 - DA.GBLAD - I 3 CENTIEMEN - WEKELIJKS D.5B - Uitgever: J. Van Kuffel-Te Genet
'Publiciteit buiten het Air.~A.ALST i: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, L^dreaE. C. 4.
H. Eolalia
Zon op 7.33 onder 3,5Ï
H. Damasus
Zon op 7,36 onder 3,52
Laatste Kwartier den li
r Juist canclat bij •de lanldlicden bet eho-
ihómisch vraagpunt kapitaal en arbeid
in dezelfde 'banden veroenigd stilaan
cenc beginnende oplossing bekomt ha
ten de socialistische leiders de boeren.
De boerenstand staat dc revolutiezoe-
kers in den wég en alhoewel de landlie
den id© beste, do naarstigöte werkers uit
gansch dc natie zijn, weidt hun door de
volks oprui ere den eerenaam van werklie
den afgeloochend en worden zij- in hun
ne kranten voor uitbuiters, baatzuchtige
geldzoekem en ikzuchtige trekkers uit
gescholden.
In tegenstelling met de ware demo-
kratic. die als ideaal do harmonischen
vooruitgang aller standen beoogt dus
de overeenkomst en den vrede in den
welstand, trachten de socialisten tot an
ders niet «als do mistoestand-en te ver
bitteren, de sociale wonden aan te hit
sen, de maatschappelijke standen tegen
malkander op te ruien anct een woord,
troebel water maken om er naar beha
gen in te visschcn.
Dit. gezegd zijnde, blijft het gemak
kelijk om verstaan waarom sedert eenigc
maanden de socialistische drukpers
nemen tocht van ophiüsdnger tegen den
boerenstand ondernomen heeft. Wil
dc vctbclaalde schrij velaars uit deze dag
bladen golooven, dan zijn het de boeren
wicn dc grootste schuld in het bestaan
van het dure leven moet aangerekend
worden.
Het stond in de Pcuple gedrukt:
or zijn boeren te veel en dc weinig
ontwikkelde -lezers van liet 'blad zijn er
ni'cdc weg en denken niet eens dat de
landbouwer alleen nieuwe grondstoffen
Behept voor do gemeenschap en dat bui
ten zijn 'toedoen handel en nijverheid
aan produkten zouden tekort blijven.
Omdat dc .boter 14 fr gekost heeft en
de eieren 80 centiemen denken vele lie
den dat alios voor den boer zuivere winst
is en dat do -landbouwers loutere uitbui
ters zijn.
Indien er iemand is die werkt, het'is
wel de boer. Van 's morgends tot
's avonds, bij regen en wind, in vorst
en sneeuw is hij de slaaf, de knecht zij
ner dieren welke zonder zijne zorgen de
stedelijke bevolking noch melk noch bo
ter, noch vleeuch zouden opleveren. Zijn
rijkdom, zuur gewonnen in hot zweet
zijns aanschijns, staat onder den blooten
hemel bedreigd door alle wisselvallighe
den des weders.
Voor hem geene verlofdagen, geen
engelsche week, geene beperkte werk
uren.
S'laaf van den bodem, wordt hem nog
de billijke winst misjond welke aan vlijt
en naarstigheid bij rechte toekomt.
Maar... de boer ip christelijk leent
geen golioor aan revolutionaire uitkra-
iningen.
Wil van geen Communism wofcen en
'daarom is hij van de socialisten veracht
en zijn toestand aanzien 'fis hefc bolwerk
der burgerlijke reactie.
In de gouwen waar socialisten mee-
Bter zijn wordt al bet mogelijke gedaan
om de belastingen op. de landbouwers te
drummen.
Taksen op bebouwde liektaren, tak-
wn op de beestialen, taksen op de paar
den, taksen op de -motoren, taksen op
de rijtuigen, taksen op het landbouw
personeel, taksen op de vermoedelijke
winst.
Dn wat kan 'er den armen sukkelaar
nog overblijven als al die zuigtuigen
hem het klaarste van zijn winst afge
trokken hebben
En dan' is men verwonderd dat land
verhuizing -onder do landlieden begint
en zij in betere oorden gunstiger levenjs-
.voorwaarden gaan zoeken 1
En zoo trekken levensnoodige werk
krachten Belgie uit.
Wie zal de brake velden ontginnen,
den boden bewerken in ons verarmd va
derland dat heden nog voor den onder
houd van het vierde gedeelte der bevol
king niet behoorlijk zorgen kan.
•Zal het leger der bedienden, Ambte
naren onzer mmistcriin, onlangs
ingestelde vetbctaaldc bedieningen den
boeren-Land vervangen als hongersnood
dc Be'gen zal. dwingen tot intensieve be
bouwing van het iand
Liever den boerenstand ten onder
lielpen, lijk do Bolcberisfcen in Rusland
deden, als dozes streven te lielpon en te
steunen omdat do boeren gemoeds
stemming antisocialistisch is on een bin-
darpaed tot. het invoeren der roode
dwingelandij.
Daarom haten zij de boeren I
VERGADERING DER SPECIALE
COMMISSIE
Brussel, 8 Dcc. Zoo als aangekon
digd vergaderde dezen morgen de spe
ciale commissie gelast met "liet vinden
van een bevredigende formuul voor de
inrichting van een Vlaamsch hooger
onderwijs aan de Hoogeschool van Gent.
Do commissie was voorgezeten door
M. Tibbaut. Al de loden waren tegen
woordig MM. Bert-rand, Bouclieiy, de
Liedcrkerke, Destrée, Fischer, Helleput-
te, Hcylmain, Hymans, Pirmez, Poullet
en 'Ramaeokers.
Woonden ook de vergadering bij de
Kamerleden die oen amendement inge
diend hebben, waaronder MM. Van
Cauwelaert', Iluyimmns, Max, Piérard,
Sogers, Haliet, Lamborelle en Van Isae-
ker.
M. Poullet nam de eerste het woord.
Hij sprak ten voordeele der vervlaam-
sehing dor Hoogeschool van Gent. Hij
zou wel instemmen met hefc inrichten
ran Fransche leergangen op voorwaarde
dat dia leergangen niet veqilichtend
zouden zijn.
Hij liet uitschijnen' dat indien de
kennis van 'hefc Fransch noodzakelijk is
voor advokaten of ingenieurs, dit het
geval niet meer ip voor genecsheeren.
Men zou misschien er kunnen toekomen
eene soort on rechtstreekse h e sanctie op
te leggen of ©en systeem van promien
in tc voeren.
M. Van Cauwelaert was van meening
dat men reeds genoeg toegevingen ge
daan hoeft en dat de Vlamingen niet
vorder kunnen gaan. Hij verklaarde
overeen te stemmen met hefc amende
ment Lamborelle, Van Iscaker en Bou-
chciy, en dat luidt als volgt
Buiten dc leergangen voorzien in bet
examenprogramma,wordt aan de Hooge
school te Gent, in elke faculteit en in
elke bijzondere school, con aanvullend
onderwijs ingericht, bestemd om de
studenten tc gewennen aan het gebruik
der fransclic taal in de uitoefening van
hun later beroep.
Niemand wordt tot de proeven op het
einde van liet jaar toegelaten, indien hij
niet een bewijs van bekwaamheid over
legt-, waardoor hij van dezo verplichting
is vrijgesteld.
De student-, wiens einddiploma ver
meldt dat 'hij een examen over dat ge-
hcele bijzonder onderwijs in do Fran
sche -taal met vrucht hoeft afgelegd in
een of meer proeven, wordt vrijjgesteld
van de taalproeven, voorzien bij de wet
van 31 Juli 1921 op het gebruik der
talen in bestuurszaken.
De inrichting van liet onderwijs en
van de proeven voorzien bij dit artikel
wordt 'bij koninklijk 'besluit geregeld.
M. Hallefc (soc.) zou desnoods de ver-
vlaamsehing aannemen op voorwaarde
dat liet ©nderwijfe van liet Fransch op
ernstige wijze zou georganiseerd worden.
Volgens M. Hal let geeft hefc amende
ment Lamborelle geen waarborgen ge
noeg.
M. Fischer (soc.) spreekt ten voor
deele der ontdubbeling. De Vlamingen
willen eoDe Vlaamsehe Hoogeschool te
Genfc en do tegenstanders der vervlaam-
sching nemen wel aan dat de Vlaam-
sche Hoogeschool te Gent ingericht
worde, maar zij willen voor do Vlamin
gen do mogelijkheid verzekeren hunne
studies in 't Fransch voort te zetten.
Spreker besluit dat er dus twee af dee
lingen moeten ingericht worden. Indien
dan de Fransche af deeling verlaten
wordt zou men zo kunnen afschaffen.
Daarna heeffc M. Helleputto zijn
amendement t-oegelicht, zooala hij het
reeds deed in de Ivamer.
M. Destrée verklaarde dat hij tegen
de vervlaamsching zou stemmen. Hij
erkende niettemin dat de oplossing moet
gezocht worden in da veronderstelling
dat 'het princiep der vervlaamsclnng
aangenomen wordt.
De hoogeschool van Gent, verklaarde
hij verder, moet tweetalig© studenten
vormen, [geen academische graad zou
verleend worden zonder de uitdrukke
lijke voorwaarde dat de studenten cenc
grondige kennis der Fransche taal ver
recht vaardigen.
De morgenzitting werd rond half een
gelieven.
Om 2 uur vergaderde do commissie
opnieuw.
In den loop dezer zitting werd dc be
spreking voortgezet. Namen bet woord:
MM. Sogers, ^Fischer, Paul Hymans,
Poullet en Hclleputte.
Do bespreking was zeer ingewikkeld
en onduidc-lijk. Na een langdurig de»-.-
bat werd 'besloten tot ©en stemming over zal kunnen women 'oeeimkga,
te gaan, met het voorbehoud dat men^kunnen vaststa-lep,
zou stemmen over ©en princiep en niet
over teksten. Do stemming zou daaren
boven niet, definitief zijn en niemand
bepaald verbinden.
Men stemde eerst over liet princiep
der vendaamsching en de drie volgende
modaliteiten
1. Vervlnamschin'g met inrichting
van Fransche bijkursussen.
Dit werd aangenomen met zeven
stemmen tegen vijf.
Stemden voor MM. Tliibbaut, Bou-
chcry, de Liedcrkerke, Helloputte, Hcy-
nmn, Poullet en Ramaeckers.
Stemden' tegen MM. Bertrand, Des
trée, Fischer, Pirmez en Paul Ilymans.
2. Vervlaamsclnng met gedeetelijke
ontdubbolmg (formuul Sogers).
Vorvvoipen met zeven stemmen tegen
vijf.
Stemden togen MM. Tliibbaut, Bou-
chcry, de Liedcrkerke, Hclleputte, Hcy-
man, Poullet en Ramaeckers.
Stomden voor MM. Bertrand, Des
trée, Fischer, Pirmez en Paul Hymans.
3. Vervlaamsching met verplichte
Fransche 'leergangen.
Aangenomen met zeven stemmen te
gen vijf.
Stemden voor MM. Tliibbaut, do
Liedcrkerke, Destrée, Hclleputte, Poul
let, Pirmez. Ramaeckers.
Stemden legen MM. Bertrand, Bou-
cheiy, Fischer, Paul Hymans en Hey-
man.
Hét princiep der algeheel© ontdubbe
ling wordt verworpen met zeven stem
men tegen vijf.
De stemming zooals in liet eerste gc-
val.
Hot princiep der inrichting ©ener
nieuw© Vlaamsche hoogeschool, ver
worpen met zeven stemmen tegen vier.
Stemden tegen MM. Thibbaut, Bou-
chery, de Liedcrkerke, Heleput-te, Hoy-
rnan, Poullet en Pirmez.
Stemden voor MM. P. Hymans,
Destrée, Bel trand en Fischer.
M. Ramaeckers was afwezig.
D© commissie vergader opnieuw Za
terdag namiddag, om de heden gestem
de princiepen in con tekst over te bren
gen.
Dr. Blair Bell, hooglceraar aan de
universiteit to Liverpool, heeft in het
Engelscli geneeskundig tijdschrift
«Lancet» een artikel geschreven over
de voorloopigo resultaten van belang
rijk© proefnemingen, om de kankercel
Ion te verwoesten door invloed van lood,
Volgens dr. Bell bleek dat lood, toege
diend in de juist© hoeveelheden, in bij
na alio gevallen den groei der kwaadaar
dige gezwellen tegenging, Van do vijf
tig gevallen, die gedurende de laatste
drie jaar door liem ziin behandeld
worden vier als genezen beschouwd, elf
zijn vooruitgegaan, terwijl 21 noodlot
tig zijn geëindigd.
Hefc onderzoek betreffende deze theo
rie is nu nog in het eerste stadium.
MINISTER VAN KARNEBEEK
OViER DE VERHOUDING TUS-
SCHEN NEDERLAND EN BELGIE
In den loop ran do memorie var-
antwoord inzake de -begroeting van bui-
(enlandscho zaken verklaarde minister
van Kamabeek het volgende betrekke
lijk de verhouding tusschen Nederland
cn België.
Op de godane vraag betrekkelijk
Verhouding tusschen Nederland en
Belgie, -kan geantwoord worden, dat
tusschen de Belgische en de Nederland-
sche regeering de verhouding vriend
schappelijk is.
De ontmoetingen, die de minister met
zijn Belgische ambtgenoot gehad hoeft,
zijn nuttig gewceut en hebben tot eene
verbetering van de betrekkingen in het
algemeen bijgedragen. Bij de be--prekin-
gen werden nader, in liet kader der
hangende herziening, de in zake do
kwestie der Wielingen dezerzijds reeds
geopperde oplossingen onder de oogen
gezien, waaronder het voorstel om zoo
noorlig door scheidsrechterlijke uit
spraak aan dezo kwestie een einde te
maken. Tot eene beslissing is men nog
niet gokomen.
-De opvatting overigens van de leden,
die opmerkten dat de oplossing der be
staande moeilijkheden zeer gewenscht
is, doch dat Belgie hierbij het meeste
belang heeft, is 'inderdaad juist. Wan
neer Sa Belgische regeering haar stand
punt ten aanzien van bovenbedoelde
oplossingen zal hebben bepaald, zal de
Ncdc'-landseho regecring baar verdere
houding en de wijze, waarop de tusschen
beide landen hangende vorwikkeKhg
nader
NOG ANDERE FEITEN
EiENE ANDERE KLOK
De zaak wordt steeds druk besproken.
Hier en daar spreekt- mon reeds van
aanstaande mogelijk© cn ophefmakende
aanhoudingen, waarvan dagbladen
eveneens gewag maakten. Daar is voor
hefc oogonblik nocih schijn of gedacht
van, en het zou ons hoegenaamd niet
verwonderen,, w© zijn er bijna zeker van,
dat voor deze zaak niemand zal aange
houden worden.
Dit wil echter niet zeggen, dat alle
gevolg uitgesloten is. Dit hangt af van
hefc onderzoek, dat volop aan den gang
is. Hefc is alleen de kwestie of er Duit-
sclie aandeelhouders in betrokken zijn,
ja of neen. Wordt het eorslc vastgesteld,
dan heeft er eene ontduiking plaats ge
had van goederen aan 't dwangbeheer
en dan zal M. Manceau verantwoorde-
ij k gesteld worden. "Wordt daarente
gen vastgesteld dat er hoegenaamd geene
Duitsöho intresten in deze schepen
mec-r waren betrokken, dan blijft dc
zaak zonder gevolg.
Wo spraken daareven van schepen
alhoewel tot nu toe slechts sprake h
geweest van de Anvers'oise Inder
daad, deze zaak staat niet alleen. Dezelf
de maatschappij had voor het uitbreken
van den oorlog drio schepen.
De Anversoisc bleef in de haven
opgesloten terwijl de Invec andere tij
de us do bezet ting vaarde voor de be
voorrading der bevolking. Een dier sche
pen werd door do Duitschefs getorpe
deerd on M. Manceau heeft als schade
eono vergoeding getrokken waarvan
zoo er werkelijk Duitscho aandeelhou
ders zijn, weer dit doei aan het dwang
beheer toekwam.
M. Maneeau beweert van zijnen kant,
lat er hoegenaamd geen Duitsch kapi
taal meer in deze zaak 'betrokken is.
dat al de aan doelen hem toehooren.
Ziellier ook wat iemand die in zeer
nauwe betrekking stond met het huis
Manccuu heeft medegedeeld.
- Een maand geleden kroeg M. Man
ceau van een zijner vroeger© bedienden
twee dreigbrieven, waarin con miljoen
wordt geeischt, zoo niet zou hij een
schandaal uitlokken door een klacht bij
den procureur generaal. M. Manceau
rondt het gedoe zoo belachelijk, dat hij
:1c brieven nog niet eens aan het par
ket meedeelde. Ilij heeffc de brieven nog
in zijn bezit
Reeds lang voor den oorlog was geen
enkele Duit-scher in de firma ak drol-
genoot betrokken, en turv-chen zijn 80
bedienden bevond zich evenmin eencn
Duitseher.
De zegsman sluit met zijne overtui
ging uit to drukken dat hefc parket spoe
dig zal inzien, dut hefc op een slecht
spoor is gebracht. Door liofc nazicht der
boeken zal 't weldra blijken, dat nooit-
in deze zaak, -met con kapitaal van twee
millioen, één cent Duitsck geld in was
en dafc ook nooit eenige verhandeling
met de Duitèohers had plaats gehad.
Nu hebben onze lezers de andore klok
gehoord en er'blijft nu niets anders, dan
hefc onderzoek van liet -gerecht af te
wachten, om de waarheid dezer ophef
makende zaak to kennen.
Het parket is gisieren den ganschen
dag in banken werkzaam geweest, om
zekere gegevens na te gaan on ook om
de bezittingen van M. Manceau, in zijn
bijzonderheden op te nemen.
Wij Vernemen het overlijden v
Mijnheer1 Albert DE BLIECK, oud
jaren, zoon van den heer Jozef
Blicck, senator, cn echtgenoot van
vouw Fontaine.
Onze oprechte deelneming.
TWEE SLACHTOFFERS
Namen, 8 Deo. Dezen middag
zweefde een vliegtuig ovor de stad en
rolgde de Maasvallei in da richting van
Lui'k.
KortB nadien vernam men dat het
vliegtuig tengevolge van^ ongekende
omstandigheden, gevallen is te Seilles-
Andonue.
Tv-eo militairen 'bevonden zich in het
vliegtuig. Eene ambulans van 't Roode
Kruis is daarheen vertrokken, om de
slachtoffers bij tc staan.
Dc slachtoffers zijn do onderofficie
ren Yd liters en Cconon, van het vlieg'
veld van Goasaneourt bij Nijvel.
Beiden zijn ioo erg gekwetst dat zij
niet naar- 'het hospitaal van Namen
konden worden overgebracht. Zij wor
den verzorgd in het kasloel van M.
Borchgrarve te treilles. Een. van beiden
is stervend.
De vlieger bezigde een D. H. 9, en
het doel van hunne reis is nog niet
gekend.
De val werd gebroken door telefoon
draden pü> ivobUi zij Qerst vrrvrhtkvva-
meg.
DE MISSIËN EN DE
GOUVERNEUR-GENERA A
Deze zitting der commissi© werd do
M. de minister Franck bijgewoond.
De katholieke voiksverfcegenwoor
gors aan den minister gevraagd h
bende, wat zijn inzicht was in teg<
woordigors, aan don minister gevra
hebbend©, wat- zijn inzicht wan in tege
woordighoid der door gouverneur Li
pens aangenomen koloniale jiolitiok t
opzichte der mission, zou de ministe
geantwoord hebben dafc hij geen begri
bad van dc beweging, die mon in kat-h
liekc middens maakte met betrek, op
omzendbrieven A_an M. Itippens.
Do minister zou verklaard hebben
dat de bedoelingen van M. Lippens ni
zoo uitsluitelijk zijn als men wil
geloovcn. Overigens hi-j verwacht niou
we tijdingen uit- de kolonie.
Naar aanleiding van dc jongst© aard
beving, welke dc kusten van Chili heef.
verwoest cn duizenden slaclifcoffon
maaiktc, 6chreef piiiesler Th. Moroux_
bestuurder van hofc c.bservatorium ti
Bourges ©en belan.gv-ckkend artikel oves
dit onderworp in het Petit Journal
Wij woten, zegt dezo geleerde, dat dt
aardo voordurend in beweging is, en
dafc ©Ik jaar gemiddeld 30.000 aard
schokken worden ingeboekt. Het kan
echter niet worden betwijfeld, dat ea
tijdstippen zijn waarop doze aardbevin
gen talrijker en heviger zijn godurend«
het 'koud© seizoen dan gedurende cc»
zomer, en meer dc-s nachts dan overdag
meer des ochtends dan des avonds voor
komen. Deze feilen hebben priester Mo-
roux er too geleid te onderzoeken of d*
zon niet een daadkrachtige werking zo©
uitoefenen op de inwendige meterorolo
gie van do aarde.
De afwisselende warmte van de zoB
kan geen invloed uitoefenen, aangezien
do tomporatu-ur zestien meter bonedei?
do oppervlakte merkwaardig bestendig
blijft volgens de waarnemingen van
priester Moroux komt echter van allé
veri ©hijnsélcn die- samengaan «mot da
periodiek veelvuldiger voorkomen van
aardbevingen de electriciteifc dor atmos
feer in de eerste plaats.
De ielooiriciteit (zou dus dienc-n als
bemiddelaarster tusschen d© zon en d«
aardschokken, ;t is te zeggen tusschen
de vci-sehijuse'.cn van -de zon oh samen
trekkingen van den aardbol.
Priester Moroux vergelijkt nu d«
aarde met een reusachtige Leidsohe
flescb. WannecT men do eleetrische la
ding van de flesch laat afwisselen ver
andert ook in goüjike verhouding den
inwendigen omgang. Wanneer mon
do 'buitenste garnituur van bladtin
laadt, vermeerdert de omvang, en om
gekeerd.
Op de aaddc meelt de atmosfeer juist
dezelfde rol, als net uitwendige bladtin
do aardkoret stelt 'hot glas van de flesch
voor, en de inwendige bokleeding is ver
tegenwoordigd door do kern, welke in do
eerste plaats dit metaalachtige stoffen
bestaat.
Wanneer dus dé eleetrische lading
welke van do zon komt in onze atmos
feer grooter wordt, krijgen wij in d«
korst oen noiging om uit to zetten.
Wanneer echter de elootricitoit vermin
dert gedurende den winter of zelfs in
dc tweede 'helft van den nacht, verteonl
de korst neiging om samen te trekken
door niets wordt dus dme nederlaag,
welke drukt boven de kern, weerhouden,
en hierdoor ontstaan verschijnselen van
verzakking en daling, en als govolg
aardbevingen.
Priester Moreux voorspelt voor 1923
oen groot aantal 'aardbevingen, waar.
mee nu reeds het begin is gemaakt
Amerika heeft reeds tol betaald en ooi?
te Marseille werd een tamelijk langdurR
ge aardschok waargenomen. Do verzak-
king begint altijd bij de Middelland-
sche Zee, maar over korten tijd zul lep
volgens priester Moreux ook Japan, mis
schien de Antillen of Mexie», Tuike-
stan onder aardbevingen te lijden heb
ben.
Indien de aardbevingen sterk genoeg
rijm zal ook frankrijk eenigou invloed
.nndorgaauj
