De bezetting van het Roergebied
II
Donderdag
Jan. 1925
SQGIALE BEITSEN
Es.13 mislukte proefneming
Ge -staking 1st rlo
AofwsrpssSsa Haven
Nieuwjaarsgiften
voor dan Paus
2500 Belgische Soldaten
Duitschland vertrokken
naar
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114
XXIX» JAARGANG NUMMER 8
DAGBLAD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50
Uitgever: .T. Van Ncffel-De Gendt
Publiciteit
buiten het Arr. AALST Agentschap Havas, Adolf Maslaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Loadrea E. C. 4.
II. Hortensia
Zon op 7,4:1 onder 4,14
Nieuwe Maan den 16
Onder de moderne middelen, ge
l-hikt om de sociale kwestie op te
tossen, hebben we ook in ons land
vaak hooren verdedigen de inrich
ting van bedrijfsraden. Een
Vlaam^ch-katholiek confrater beeft
er herhaaldelijk mee geschermd en
wees dan telkens naar Nederland,
waar de economische bedrijfsorga
nisatie, waarvan prof. Veraart de
geestelijke vader is, door de katho
lieke sociaal-economisten als basis
werd aangenomen voor eene nieu
we organisatie van bedrijven.
Ook in Belgie werd het bedrijfs-
radenstelsel voorgesteld als eene
oplossing van het sociaal-indus
trieel vraagstuk en liet is daarom
niet zonder belang- onze Belgische
hervormers op sociaal gebied eens
te wijzen op het lot, dat de Hol-
landsche theorie beschoren werd.
Laten wij ons goed voorstellen
den tijd. nog niet lang geleden,
waarop een katholiek socioloog
wilde hij niet afsteken bij zijne
geestverwanten absoluut voor
stander van de bedrijfsraden moest
zijn Met de bedrijfsraden zouden
de belangen van werkgevers en
werknem-ers met één slag identiek
worden stakingen zouden worden
vermeden en zoowel arbeider als
werkgever zouden in beter doen
komen. Zulks zou bereikt worden
vermeden en zoowel arbeider als
werkgever zouden in beter doen
komen. Zulks bereikt worden ((door
eene verticale en horizontale aan
sluiting van werkgevers», waar
door het mogelijk zou zijn de prij
zen van de producten te verhoogtn,
terwijl de arbeiders «als contra
prestatie voor hunne medewer
king» een liooger loon zou gewaar
borgd worden. Eene staking werd
dan zoo goed als onmogelijk.
Dit was de pracbttoekomst, die
voor het bedrijf radenstelsel in het
uitzicht gesteld werd en onder de
jonge democraten van alle haar en
pluim vond de theorie veel bijval.
Die heeren vergaten echter, zoo
als 't maar al te vaak gebeurt, dat
er tusschen theorie en praktijk
soms veel verschil bestaat. Hier
bleek dit ook het geval te zijn.
Want de theorie der bedrijfsraden
sisehte in de praktijk een keurslijf
van dwangmiddelen, waarvan "de
voornaamste waren Dat geen on
georganiseerde arbeiders bij geor
ganiseerde werkgevers gingen wer
ken dat het aanbod van arbeiders
niet te groot was, omdat anders
bet loon niet hoog genoeg kon ge
houden worden dat er geen nieu
we bedrijven bijkwamen, enz.
Om deze bepalingen na te leven,
was het ontwerpen van strafbepa
lingen en het instellen van scheids
gerechten noodig. Ook dit werd in
Holland beproefd., op papier,
want verder kwam, het niet. Ten
slotte werd ook het strenge van de
theorie losgelaten en dreef men
doelloos rond, op zoek naar prakti
sche toepassingen en naar model
len van arbeidsovereenkomsten
die ook weer door de Kamer-socio
logen werden aangenomen, maar
in werkelijkheid niet werden uitge
voerd... omdat zij onuitvoerbaar
waren,
In de typografie b. v., waar
thans in Nederland staking be
staat, werd het collectief arbeids-
contrakt van prof. Verhaart het
eerst ingevoerd. Maar de prakti
sche proef heeft niet beantwoord
aan de theorie, en nu ligt het heele
stelsel overhoop. De gevolgen van
deze proefneming voor Nederland
zijn geweest, dat de vraag naar
drukkersprodukten, door te hooge
prijsopvoering, verminderde, en
dat ju zeven maanden tijds meer
dan 100 periodieken hadden opge
houden te bestaan. Daarbij was ook
de vraag naar handelswerk zeel-
verminderd.
Zoo breekt noodzakelijk ieder
akkoord van werkgevers met werk
nemers, als liefenkel tot doel heeft
de winsten van de eersten en de loo-
nen van den tweeden te vermeerde
ren ten koste van den verbruiker,
Wat de Hollanders de malaise
noemen in de bedrijven, is hier niet
vreemd aan,
Het feit van belang, dat aan de
heele theorie der bedrijfsraden den
bodem inslaat, is het uittreden van
het katholieke verbond van Werk-
geversvereenigingen uit den Cen
tralen Raad van Bedrijven.
Ziehier de voornaamste redenen,
welke het katholiek (Nederlandsch)
verhond van Werkgeversvereeni-
gingen opgeeft, om zijn uittreden
uit den Centralen Raad van Be
drijven te wettigen. Zij zijn ook
voor de Belgische sociologen eene
wijze les, of althans eene vinger-
ij zing
I. Keglementeering van de be-
drijfspolitiek door een wet is voor
het grootbedrijf, dat met de in
ternationale mededinging te kam
pen heeft, onmogelijk en verwer
pelijk.
II. In het Paascbmanifest en de
statuten van den R. K. Centralen
Bond van Bedrijven wordt de sug
gestie gewekt, alsof deze reglemeh-
teering wel mogelijk is.
III. in het grootbedrijf moeten
de arbeidsvoorwaarden worden
vastgesteld door een contrakt tus
schen partijen en niet door een ver
ordening afkomstig tvnn den be-
drijfsraad,
IV. Het karakter der vakveree-
nigingen van werkgevers laat niet
toe, dat deze tot louter kiesvereeni-
gingen worden hervormd.
V. De sociale kwestie ligt in het
grootbedrijf geheel anders dan in
het hoeren- en middenstandsbe-
drijf met deze waarheid houden
de statuten, voomamjijk de samen
stelling van het bestuur van den
R. K. Centralen Raad, onvoldoen
de rekening,
Men moge ook bij ons een aan
dachtig deze besluiten nagaan, al
vorens zich hals over kop in theo
rieën te werpen, waar anderen in
de praktijk de moeilijkheden al
van ingezien hebben. Trouwens, zoo
gaat het gewoonlijk met stelsels,
die niet van onderop, door 't ge
bruik en de praktijk, uitgroeien,
maar van bovenaf door Kamerge
leerden werden opgelegd. Dwang
en reglementeering zijn toch niet
bij machte een stelsel tegen de na
tuur te dingen op te dringen, zelfs
niet in Rusland
Dinsdag morgen kon men het in do
Cam otsfcraat, dat hetr (stemming was in
hot Rubenspaleis.
Gansohe troepen dokwerkers, aange
sloten bij den social istischen Transport-
ailbeiderebond, stonden to wachten tot de
deuren opengingen en het verkeer van
voetgangers en gerij wafe er nogal ge
weldig door gehinderd.
Om 10 uur bogon de stemming én
dan verminderde liet gedrang op do
straal.
Te kwaart voor 12 uur was de stem
ming afgeloöpen er hadden toen na
genoeg 3300 man gestemd.
Onmiddellijk weiden de stembussen
naar het lokaal van den Transportar
beiders boud gebracht," waar de stemop
neming bogon.
Do stemming lieef# den volgenden
uitslag gegeven
Voor de werkherneming 2398 stom.
Tegen 871 stem.
Er waren 4 ongeldige briefjes.
Het- werk is dus Woensdag hernomen
geworden^
xOx
Inschrijving geopend door den Bond
der Katholieke Dagbladschrijvers van
Belgie, onder de hooge bescherming van
het Episkopaat.
•VIERDE LIJST
Overdracht der; vorige lijsten r:
fr. 14,787'v*
I-Iot Volk 100 De Vikarissen-ge-
noraal van -het Aartsbisdom Meelielen,
300 M. -en-Mevr. van Malleghem-
Süeyacrt, Gient," 100 Mevr. Schotey-
Van der Meereek, Oostende, 100 Mevr.
Van der Meorsch-Vau Caillie, id., 100;
M. ion /Mevr. GpdtechaflckWercmytstee,
Korlrijk, 100 De Sekretaris-generaal
en Mevr. Van Wervekc, Malmcdy, 100
Barones dolla Faille, TÏuysse, 100 M.
en Mevr. Pan! Moens de Hase, Aalst,
100 M. en Mevr. Hoffman van Bra-
bandt. 100; Naamloos, Maldegem, 100;
Parochie van Pctit-Waret, 40 Douai
rière Wauters de Besterfeld en kinderen.
Bergen, 25 De Broeders Alemncn,
Leuven, 100 Mej. J. Huyghe, 200;
Mevr. Duplat-IIuyghe, 100. De alge-
ineene Overste en "de Zusters van het
Klooster, Heule. 100 Moge 't God aan
genaam. zijn, "Waereghem, 25; M. en
Mevr. Karei Steyaert, Brussel, 100: P.
D., Scliaeiibeok, 100; M. Jan Van Zce-
brocek, Ncthcn, 100 M. Leo Rosseeuw,
Tliienen, 100 M. Tercelin van Hoo-
bróuck de ten ITulle, 100H. Vader, ze
gen ons, 40 M. Eng. Stappaerts, Vorst,
32: Klooster der Visitatie, Postefcraat.
Sqjiaerboek, 50:'Ter eere van Jezus, Ma
ria, Jozef, 50 M. en Mevr. A. Anciaux,.
100; Baron Alex. Gilles do Péïiehy,
Brugge, 500 Burggraaf Simonis, oud-
voorzitter v£n den Senaat, Venders,
200; M. Andrc Simonis, senator, id.,
100 M. do Bossierrc, geheim-kamer
heer van Z. H., 100 Notaris Paul Jean-
mart, Namen, 100De zusters van Ma
ria, id., 100 Notaris Pirson, id.. 100;
M. R., id., 50; M. en Mevr. Liesenö,
Tainines, 200 M. Eng. Tibbaut, Na
men, 100; Mej. J. Thibaut, 100 Mevr.
Visart do Bocarniê, Temploux, 100;
Victor De Maertelaere, Chicago, 15
Ter eere van de H. Theresia van het
Kindje Jezus, 5; Een huisgezin, St-e-
Walburga, Brugge, 5; Naamloos, Ees-
sen, 5; id. Paricke, 10 J. Dupont, 10;
Naamloos, Kor tri jk, o; ld., Wesemael,
Totaal fr. 19.259.
Men kan de inschrijvingen zenden
aan het burool van het' blad of storten
op de posteheksrekening n. 38279.
HET mSFOOP.ZUUI!
In vroegere artikels hebben wij ge
zien dot de vier hoofdbestanddeelen
©ener volledige plantenvoeding zijn
da stikstof, hot fosfooraiur, de potaseh
on do kalk. Over de staksteof ©n de po
taseh handelden wij reeds, herhaalde
lijk.
In ecnig© opvolgende artikels stollen
wij o nis voor ook de kwestie der fosfaat-
bemesting onzer veldgewassen grondig
te bespreken.
Het fosfoorzuur is een hoogst belang
rijk bestanddeel hot geeft meer meel
aan de aardappelen en do graangewas
sen, en verbétert den smaak het ver
hoogt hot suikergehalte der beetworte
len, der wijndruiven, en der tuin- en
boomgaardvrachten, Jmaatt do Vruch
ten sappiger, schooner en fijner Van
smaak. Het begunstigt don wetdonbouw,
de ontwikkeling der zaden en do hoe
danigheid!" goeft moer stevigheid aan
den stam en do halmen, versterkt d©
vezels en voorkomt bet legere der graan
gewassen, verkort den wasdom on ver
haast do rijpwording. Het verzekert de
bevruchting der^ bloemen.
Hot fosfoorzuiir ontbreekt in de
meest© gronden de hoevemeeten zijn
arm aan dit bestanddeel, de vogelmes-
ten uitgezonderd on wordt het moei
lijkst door do planten aangeeigond.
Verbonden met potaseh, kalk, ammo
niak, enz., vormt het potasclifosfaat,
kalkfoefaat, ammoai&kfoefaat, enz. Het
werk op do hoeveelheid, evenzeer als op
de hoedanigheid der gewassen.
Het fosfoorzuur is overvloedig in de
natuur verspreid, doch onder zulke vor
men, dat do planten dit moeilijk kun
nen opnemen, zoodat liet eerst eene han-
delsbereijding dient te ondergaan, om de
planten van recbtsfcreekech nut te wor
den.
Goed© oef aat'i nesten zijn onder ande
re hot foafoat gemard ©n do Supra.
---- - - OSFO,
Woensdag morgend is het Belgisch
detachement dat deel zal nemen aan de
Fransche militaire maatregelen in het
Roergebied, naar do Rynstreek vertrok
ken, om er zich ter beschikking van den
generaal Degouttc te gaan stellen.
Het Belgiisch detachement bestaat uit
twee bataljons infanterie, drie batterijen
artillerie, twee schadrons ruiterij, eeno
eskadrille vau 10 vliegtuigen en 10
stormw agens.
Dit detachement, onder dé bevelen
van generaal Borrcmans, bedraagt onge
veer 2500 man.
Woensdag morgend vertrokken deze
troepen uit Etterbeek, per bijzondere
treinen, om 8 u. 25, 9 u. 16, 10 u 15, en
11 u. 10, in bestemming voor Aken.
Reeds Dinsdag avond had een deta
chement van liet 21 linieregiment, in
garnizoen te Bergen, deze stad verlaten
voor Namen', alwaar liet, het 19 linie
regiment dat naar Duitschland moest
veitrekkon ging vei sterken.
Te Gent liad men bevel gekregen het
korps stormiw&gcns naar bezet Duitsch
land-te sturen. Heden morgend zijn zij
dan ook vertrokken.
Dinsdag zijn do anciens van de
vijfde batterij artillerie, in garnizoen te
Charleroi, naar Bergen vertrokken, al
waar zij met de artillerie van de 5e 1c-
igerafdecling on de 6e legerafdeeling de
arti 1 lerio-afdeel i ng zullen samens tellen
welke het bcactfcingscontingent moet
vormen.
DE FRANSCHE TOEBEREIDSELEN
Al do Borlijncr bladen doelen tele
grammen mode uit Essen en Dusseldorf,
over de 'toebereidselen gemaakt door
Fransche bezettings-troepen, met hot
oog op de bezet ting van Essen en omstre
ken.
Tot hiertoe, zoggen die telegrammen,
rijn de Duilsche overheden van hot
Roergebied nog. niet officieel verwittigd
over de ibeeetting, doch niemand twijfelt
cr nog aan, dut deze weldra zal plaats
hebben.
Uit Mayenco wordt aan Tie Jour
nal gemeld in dato 9 Januari
Generaal Dogoutte en zijn staf zullen
reeds morgen te Dusseldorf zijn. Overi
gens is het. leger hier feitelijk slechts
een uitvoeringsagent. Het bestuui- dei-
onderneming, welk© moet toelaj^n de
moodige waarborgen onder de hand te
hebben, blijft inderdaad onderworpen
aan d© burgerlijke overheid, welke hier
vertegenwoordigd is door de Hooge
Kommissie van het Rijngebied.
Zoowel in de Roer, als aan den Rhyn,
blijft de bevolking kalm. Alle maatre
gelen zijn overigens genomen, om be
treurenswaardige" incidenten te voorko
men.
TE ESSEN
Do Frankfurter Zeifcung meldt,
dat de Fransche troepen Woensdag mor
gend te Essen verwacht werden en dat
een bijzondere dienst ingericht werd om
de kwestie te regelen.
Het spoorwegbelieer te Elberfeld kon
digt aan, dat binnen enkele dagen hot
treinverkeer, zoo voor reizigers als voor
;oederen sterk zal verminderd worden.
Tot lïiertoe zijn in de grensstreek van
het bozöbte gebied 49 treinen mét. Fran
sche ticepen aangekomen, 's Avonds
waren er reeds 40 gelost. Woensdag wer
den er nog-24 verwacht.
'Men schat heit offektief dezer troepen
op 40 tot 50.000 man Meefet allen
maakten decÜ Van het ibazettingsteger
van hét Rhyngebied.
DE AMERIKAANSCHE
BEZETTINGSTROEPEN
Te Berlijn werd uit Washington ver
nomen, dat de beslissing van den Ame-
rikaanschen senaat, vragende dat de
Amcrikaansehe bezettingstroepen uit
het Rhyngebied zouden teruggetrokken
woi-den, boetreden wordt doolr presi
dent Hai-ding.
DE HOUDING VAN BELGEE
De medowenkcr t© Parijs van dc
Manchester Guarduan had geschre
ven, dat Belgie, ingevolge de Fransch-
Belgische militair© overeenkomst ver
plicht wat» mede te werken aan de be
zetting van het Roergebied. Een Bel
gisch medewerker Van hetzelfde blad
zond daarep volgende terechtwijzing
Indien Belgie besloten heeft zi.ine
medewerking te'verieenen aan d© bevat-
ting van hot Roergebied, dan heeft Bel
gie zulks uit eigen 'beweging gedaan en
do militair© overaeakotnat heeft daariö
i
niets te zien. Deze overeenkomst werd
enkel gesloten om de veiligheidswaar
borgen verschaft door den Volkeren*
bond to versterken.
Deze overeenkomst is enkel defensief
en voorziet enkel het geval van een niet
gewettigden aanval van weg© Duitsch
land.
EEN TYPISCH INCIDENT
De bijzondere medewerker van lii
Matin seint
De laatste ai'tikelen van M. Lloyd
Georgo werden door de Duitschc overhe
den in allo Rhynsteden aangeplakt. De
Hoogo-Com missie moest tuüschcnko-
men, om dat schandaal te doen eindigen
en verbood het aanplakken. Dan zag
men het typisch schouwspel, dat Engei-
sehe soldaten overal op zoele waren, om
d© plakkaten van hunnen gewezen eer
sten minister af te rukken.
HET DUITSCH VERZET
Uit Berlijn wordt volgende officieus©
nota medegedeeld
Men geeft zich hier heel goed rek
koning van den toestand, idocli men
blijft kalm en vastbesloten, daar men
verzekerd is, dat liet goede recht aan
Duitsche zijde is.
De openbare dunkwijze is.overtuigd
dat het ten uitvoer brengen van liet
Fransche plan, do bijzonderste bepalin
gen van hot verdrag van Versailles ver
kracht ©n dus als eene afbreuk van dit
verelag moet aanzien worden.
Zulks zal natuurlijk gevolgen heb
ben. Evenwel zal onze tegenactie geheel
afhangen van het optreden van de te
genpartij. Het Reichsgouvernemenfc is
overtuigd dat do opofferingsgeest van
het Duitsche volk en zijn eensgedndon
wil, lien zullen toelaten het inlandsch
verdedigingsfront samen te stellen, noo
dig om hot hoofd to bieden aan de ge-
weidmaatregelon door Frankrijk op
touw gesteld.
Do handolskamers van Essen én Mul*
heim hebben eene dagorde gestemd
waarin onder meer gezegd wordt
Door hot ten uitvoer brengen der
ontworpen dwangmaatregelen, maakrfj
Frankrijk het verdrag van Vorsaillo»
nutteloos on overtreedt het intemafcio*
naai recht.
Door een militaire en ekonomlscbö'
bezetting van het Roergebied verkracht
Frankrijk den vrede, en gaat over tot
den oorlogsstaafc, door het uitbuiten van
den ontwapenden toestand waarin
Duitschland zich thans bevindt.
ALGEMÉENE WERKSTAKING IX
HET ROERGEBIED (J)
De medewerker van den Timeg te
Eteen had een onderhoud met een mu*
nicipaal raadslid dezer stad, die hem
verzekerde, dat Duitschland d© uitzin*
niga daad niet zou begaan, te pogen
zich to verzetten tegen het oprukken der
Fransche troepen, indien deze Essen
binnenvallen.
Een leider van een der grootste ar-
bei derssyndikaten van het Roergebied
yerklaarde, dat het oprukken der Fran
sche troepen het signaal zal zijn vaii
eene algemeene werkstaking in hej
Roergebied.
Sommigen zouden de Staking enkel eenf
tweetal dagen laten duren, ten teekesr
van protest. Anderen zouden willen, dal
deze staking heb karakter neme eenej
weigering te werken in de schaduw vag
vijandolijke bajonettien.
Woensdag zou oene algemeene verga*
dering van al d© syndikaten van hoj;
Roergebied gehouden worden, alwaar
men zou beslissen welke houding me^
zal aannemen in geval de Franschj
tro^ien vooruitrukken.
r« Le Temps deelt \x>lgend telegram
mede
Elf militaire treinen moesten Dius
dag door DusBeldorf rijden, ter bestem»
nring voor Rath, de grens ran het bczofc
t© gebied. Daar zoud«i de Fransche troei
pen uitstappen, doch niet onmiddelijj
het onbezet, gebied binnen rukken.
Men voorziet dat deze troepen ovei
Kettwig en Word el naar Essen zulle®
oprukken.
De burgerlijke overheden van Ea
6en verklaren dat er goen tegenstand zal
geboden worden, daar ea* in het Roergei
bied slechts 8000 man groene policie i
zijn, waarvan ongeveer 2000 t© Essen
Indien er evenwel geen wanorder:
ypgraie^ s&edeiij lakdft burgerlij;^