De bezetting van bet Roergebied
12
Vrijdag
Jan. 1925
OPEiSifiBE BOEKERIJEN
Een dringends taak
Ministerie üüsésvsrisÉgëag
üisuftjaarsglfïsn
voer dsn Paus
Tegen de dsssfrijderij
Afwijkingen van da
DE VOLKSSTEM
XXIX» JAARGANG NUMMER 9
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 - 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 tJitgever: J. Van Npffel-Db Gendt
ILArcadius
Zon op 7,43 onder 4,15
Nieuwe Maan den 16
-publiciteit buiten het Arr. AALST [2 Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Loodrea E. C.; 4.
Waaraan het ligt is niet duide
lijk, maar te ontkennen valt het
niet de openbare boekerijen ge
nieten niet de belangstelling welke
ze verdienen.
Heel wat gemeenten lijken bet
bestaan van deze nochtans voor bet
zedelijk en verstandelijk welzijn
der bevolking onmisbare instellin
gen niet eens te vermoeden.
Andere schijnen te vergeten dat
ze te hunnent bestaan in ver
molmde rekken liggen de boeken
wekenlang onaangeroerd, besto
ven en bespinnewebd te vergaan.
Beide toestanden wijzen op een
volkomen gemis aan bewustzijn
bij de plaatselijke overheden of
maatschappelijke werkers, van wat
een openbare boekerij aan gezonde
ontspanning bieden kan en voor de
zelfopleiding van den regelmatigen
lezer te beteekenen heeft. Hun on
verschilligheid is des te meer te be
treuren dat beden ten dage onder
alle standen als een strooming gaat
naar meer en beter weten. Onder de
boeren bijvoorbeeld, is het merk
waardig boe sedert den wapenstil
stand de meerderheid onder hen, de
- noodzakelijkheid van hoogere tech
nische bekwaming beseffend, dank
baar elke gelegenheid aangrijpt die
ben daarbij helpen kan. Is adat zoo
veel jaren vruchteloos getracht
werd onder ons volk deze gezonde
leergierigheid op te wekken, moet
het spijtig heeten dat nu ze einde
lijk aanwezig is, in sommige dor
pen zoo weinig gedaan wordt om
baar te bevredigen, aan te vuren en
te leiden.
Verder lijkt men in onze leiden
de middens de hoogc verzedelijken
den invloed van goede lectuur niet
naar waarde aan te slaan. In den
strijd tegen de met den dag toene
mende godsdienstonverschilligheid
en zeden verwildering, is het goede
boek geroepen een onzer machtig
ste wapens te worden.
Dat hebben zelfs onze tegenstre
vers ingezien. Met verbittering heb
ben ze zich gekeerd tegen de Ka
tholieke pers die na de stemming
der wet op de openbare boekerijen,
een krachtige propaganda tot bet
stichten van dergelijke instellingen
inzette. Ze vreesden namelijk dat
de Katholieken als één man de ge
legenheid zouden aangrijpen, ben
zelf zooveel mogelijk den weg ver
sperren en over heel bet land als
zooveel haarden van Kristelijke
Levensbeschouwing en wetenschap,
nieuwe boekerijen zouden stichten,
zonder tal
Hun vrees eilaas bleek voorba
rig Het ordewoord der Katholie
ke pers werd maar half gevolgd.
Zoover is 't nu gekomen dat ernstig
kan gevreesd worden of de rollen
weldra niet omgekeerd zullen zijn
en wij aan 't jameren zullen slaan
over den voorsprong dien ons eeu
wig dralen, de andersdenekenden
toeliet te nemen.
Zoo schrikbarend moeilijk was
de zaak nochtans niet. Kijk maar
even 1 We laten hier het hoofdza
kelijke uit de wet van 17 October
1021 volgen.
Korten inhoud der wet.
1, Zoowel vrjie en aangenomen,
als gemeenteboekerijen kunnen
door den Staat erkend worden en
Üe voordcelen der wet genieten.
2. De gemeente mag zelf een
boekerij stichten of er één of meer
aannemen. Zij moet er één stichten
op aanvraag van het vijfde van
't kiezerskorps, en is verplicht 25
.centiem per inwoner te besteden
aan de inrichting en het onderhoud
Van de aangenomen- of gemeente
bibliotheek.
Twee of meer gemeenten kunnen
3oor den Koning gemachtigd wor
den een intercommunale bibliotheek
op te richten,
3. De erkenning door den Staat
en de 'Staatstoélagen worden af
hankelijk gemaakt van de vervul
ling van de volgende voorwaarden:
De boekerij moet 't.
a) Ingericht zijn in een degelijk lo
kaal goed verlucht en verlicht ge
legen zooveel mogelijk in het centrum
der gemeente. Slechts hij uitzondering
en dan nog maar voorloopig mag een
herberg tot zetel worden verkozen, op
vo.oru aarde dat een afzonderlijke toe
gang voor do lezers besta en de boe
kerijzaal volkomen van de herberg ge
scheiden weze.
b) Voor iedereen zonder ondorscheid
toegankelijk zijn. De gevel van hot
lokaal moet het opschrift dragen
Openbare Boekerij, open., (aan
duiding van dagen en uren), Vrij toe
gang
c) Een minimum aantal hoeken be
zitten 100 voor de gemeenten van
minder dan 1000 zielen 300 voor
deze van 1000 tot 10.000 S00 voor
deze van 10.000 en meer. Afleverin
gen van tijdschriften en brochuren van
min dan 6i bl. worden niet als boek
werken meegeteld.
In de berekening van bet aantal
mogen ir. aanmerking komen da wer
ken van verschillende afdeelingen
eener boekerij,al zijn die in verschil
lende lokalen ondergebracht.
d) Kosteloos zijn behalve voor het
uitleen cn aan huize; daarvoor mag
0,10 fr. per hoek en per veertien da
gen worden gevraagd.
e) Ten minste één zittinghebhen per
week voor de uitleening indegomeen-
ten met minder dan 3000 inwoners,
twee in die met 3000 tot 20.000; drie
in do overige.
f) Bestuurd zijn door een bibliothe
caris in bezit van een bekwaamheids
getuigschrift of daarvan van rechtswe
ge ontslagen.
g) Het Staatstoezicht aanvaarden.
h) Voor 1 October de aanvraag om
erkend te worden insturen bij het Mi
nisterie van Wetenschappen en Kun
sten.
S m n
ln een volgend artikel zuiion we
enkele van bovenstaande punten na-
dor toelichten.
Zooveel nochtans zal van nu af
reeds voor ieder duidelijk zijn De
voorwaarden door de wet gesteld zijn
niet zoo zwaar dat ze ook maar eenie-
zins als verontschuldiging, als ver
zachtende omstandigheid zelfs kun
nen ingeroepen worden, door hen die
zorg hebben voor hot geestelijk wel
zijn van ons volk en een zoo voor
naam hulpmiddel als de openbare
boekerij we willen gelooven on
bewust verwaarloosden
BERICHT aan de OUD-STRIJDERS
Om de inschrijving noodig om hot
hij wet van lsten Juni 1919, voorziene
familieaandeel van 300 frank, op het
bij wet van 25 Oogst J920,. verleend
dotatieboekje (Strijdersfonds) te beko
men, dienen de gedemobiliseerde mili
tairen van lageron rang, die afgezien
van alle ouderdoms of huwelijks voor-
waardon, op eonen datum tusschen 1
Oogst 1914 en 11 November 1918, on
der de wapens aanwezig waren en die,
op Isten Januari 1923 hot familieaan
deel van 300 frank niet getrokken heb
ben, de h'iemavermolde inlichtingen
aan het Ministerie van Landsverdedi
ging, Dienst der Pensioenen, Hulpgel
den -en Voorzorg, lGe Bureel, Rerle-
montstraat te Brussel, te doen geworden.
1) Naam, 2) Voornamen, 3) Plaats en
datum van geboorte, 4) Militaire graad
en stand, 5) Eenheden waartoe de gede
mobiliseerde behoord heeft, 6) Burger
lijke stand ongehuwd gehuwd
weduwenaar of uit den echt gescheiden
(de overbodige vermeldingen doorhalen)
7) Juist adres Gemeente, straat en
nummer.
(Bij adresverandering, den Secretaris
van het Sti ijdorsfocds, 21, Congreasl-r
Brussel, verwittigen).
Teden1923
Rechtzinnig en echt verklaard,
"(Handt eekening).
Inschrijving geopend door den Bond
der Katholieke Dagbladschrijvers van|
Belgie, onder de hooge bescherming van
het Episkopaat.
VIJFDE LIJST.
Overdracht der vorige lijsten fr. 19,259
M. L. Ilalleux, gemeenteraadslid, Gent, 100
Mad. Gossez, Schaarbeek 100
M. Ed. Capelle, advokaat, Dinant 100
M. en Mad. L. van Brabant, Brussel 100
Les Soiurs de St-Charles, Dottignies 100
J. D. Leuven, Voor bet grootste geluk,. 40
M. E. Anciaux, Champion 50
Vicomtesse do Gellinck d'Elseghem 100
M. en Mad. Valère Bernard, Herchiea 100
Mad. wed. Cyrille Boone, Brugge 100
M. eu Mad. Georges Varcruysse 100
En reconnaessance, D.C.A.E. 10Q
Kannunik Stimart, Doornik 50
M. de vicaris-generaal Cantineau. id. 50
M. de vicaris-generaal Rasueur, id. 60
Littol 50
Voor het behoud van een visscher 100
Voor de genezing van een jong meisje 25
Mej. Matthys, Gent. 160
Graaf Goethals, id. 100
Graaf Paul Goe'.hsdfj id, 100
Mej. Blanquart, id. 100
M.en Mad. Ed. Bourdon,fd- 10a
Em. _De Vos-Gevaert, id. 100
Une enfant de Marie, id. 100
God bescherme Z.H. do Paus en de kerlf 50
M. en Mad. Delbecque, Gont 100
M. en Mad. Winsol-Janssens. id. 100
De PP. Josefieten, Geeraardsbergen 100
L'a. b. C. Viliers de-Templier, 25
Een aalmoezenier van L.,, 50
Mad. Franc. Notelteirs, Mylbeke, Aalst 300
M. en Mad. Alpb.Vefwilghem,St-Nikl.-W. 100
M. A. flalflants, burgemeester, Lubbeek 50
E.G. Meesen, 10; Pastoor van Meesen, 10;
G.A.S.C. 20 ter cere van den H. Antonius, 1
Victor S., Luik, 5 f?.
Totaalfr. 28,295
Men kan de inschrijvingen zenden
aan het bureel van het blad of storten
op de postcheksrekening n. 38279.
Wij zegden reeds dat het wetsontwerp
op dit punt was bijgetreden door Se
naatsleden van al de partijen.
Naar aanleiding van de steeds toene
mende verkeersongelukken, hebben de
senatoren Seolin&er, Huisman-Van den
Nest, Ryckmïme/i. Bemouchamps en Pi-
raid, een wetsvoorstel ingediend tot be
paling van de voorwaarden waaraan de
bestuurders van motorrijtuigen zich
voortaan zullen te onderwerpen hebben.
Niemand mag, zoo als men reeds weet,
volgens dit voorstel, nog een motorrij
tuig besturen, indien hij niet in het be
zit is van een officieel toelatingsbewijs.
Dit bekomt men na bewijs geleverd
hebben van zijne bekwaamheid voor
eene bijzondere kommissie die zitting
heeft in de hoofdplaat-s van elk arron
dissement. Hot wondt niet afgeleverd
aan personen die geen 18 jaar oud zijn.
Elke bestuurder van een motorrijtuig
moot steeds voorzien zijn van een rijbe
wijs. Zooniet is hij strafbaar met eene
geldboete van 100 frank. Dit bedrag kan
ook verdubbel©, zoo de overtreder geen
rijbewijs 'bezit. Na twee achtereenvol
gende boelen kan het rijbewijs voor een
jaar ingetrokken worden.
Het kan voorgoed worden ingetrok
ken als een bestuurder, door zijn schuld
oorzaak is van een ongeval, dat voor het
slachtoffer den dood of een zware ar
beidsonbekwaamheid tengevolge heeft,
dat alles onverminderd de straffen door
de wet bepaald.
4.MHPAnwal
Will TO <91
Men weet dat een koninklijk besluit
voor ocne nieuwe reeks nij verheidsvah-
ken, afwijkingen van de wet op den
acht-uren arbeid toestaat.
De tekst luidt
Do duur van den werkelijken arbeid
van bet in hieronder vermelde bedrij
ven, bedrijfstakken of aan hieronder
vermelde werken werkzaam jpteraoneel
mag met honderd uren per jaar doch
met niet meer dan twee uren perdag
de bij artikel 2 der wet vtan 14 Juni
1921 gestelde grenzen overschrijden
1. glasgieterij
2. Do ku ngtlei on f abi ikatie
3. De verniafabrikatie voor de kokers
en de vernigaf makers
4. De lijm-en gelatinefabrikatte
voor de arbeiders werkzaam aan het uit
de vormen nemen, het snijden, het
strekken op netwerk, alsmede aan het
overbrengen naai* de droogplaateen van
gelatine
5. Het vulcanise oren van rubberwaar
voor de vulcanisêuis
6. Het galvamseeren voor de arbei
ders werkzaam aan de electro! ysebaden
7. Het vervoeren, laden en lossen
van koopwaren, het. rangeeren van wag
gons, hot wogen van waggons en van
andere voertuigen, zooveel bedoekte wer
ken een onderdeel uitmaken van een
nij verhcidsbwki jf„
DE NOTAFICATIE TE BERLIJN
Do Belgische zaakgelastigde te Berlijn
heeft last ontvangen dergelijke mede-
deeling te. doen aan hot Duitsch gou
vernement.
Ook het Franscli gouvernement heeft
dezelfde dokumonten aan het Duitsch
gouvernement laten geworden.
WAT 'ZAL HET DUITSCH GOU
VERNEMENT DOEN
De rijkskanselier Zal in do kommissie
voor buitenlandsche aangelegenheden
uitleg geven over de «maatregelen welke
door het gouvernement zullen genomen
worden.
Deze zullen eerst en vooral bestaan in
een protest dat zal gezonden Worden aan
al de mogendheden die het verdrag van
Versailles onderteekenden. Er zal ook
bevel gegeven (worden, do diplomati
sche betrekkingen tot het 6trikt noodi-
ge te beperkon. De Duitsche gezanten
zullen niet teruggeroepen worden, doch
men zal zo in verlof laten gaan.
De betrekkingen met de Kommissie
van herstel en met de militaire kon-
troolkommissie der verbondenen eijn
feitelijk geschorst.
Al deze maatregelen zijn echter
slechts voorloopig. daar alles afhangt
van de uitgebreidheid der bezetting en
van den aard der maatregelen welke van
Belgisch-Fransclie zijde zullen geno
men worden.
Hot gouvernement aanziet deze be
zetting als een op zich zelf staande feit
en wil in geenen gevalle in afzonderlij
ke onderhandelingen treden met Belgie
of Frankrijk.
DE BURGEMEESTER VAN ESSEN
De minister der bevoorrading, M.
Duther is door het gouvernement tijde
lijk ontslagen uit zijn mkiistersambt,
ten einde terug zijn ambt als 'burgemees
ter van Essen te kunnen waarnemen.
ENGELAND WORDT OP DE HOOG
TE GEHOUDEN
Sinds het afspringen der conferentie
van Parijs, is het Belgisch gouverne
ment steeds in betrekking gebleven met
het Engolsch gouvernement. Het Bel
gisch gouvernement houdt het Engelsch
gouvernement op de hoogte van alle
maatregelen welke getroffen worden.
DE INGENIEURS
M. Lebacqiz, algemeen bestuurder
der mijnen, gehecht aan het ministerie
van nijverheid en arbeid, is gisteren
avond in gezelschap van verscheidene
Belgische ingenieurs naar Dusseldorf
vertrokken, om er de kontroolkommis-
sie in het Roergebied te gaan vervoe
gen.
Z-ooals men weet zijn' de Fransche
ingenieurs daar reeds aangekomen.
Het Italiaansch gouvernement zal er
ook eenige Italiaansche ingenieurs heen-
sturen.
DE TERUGTREKKING DER
AMERIKAANSCHE TROEPEN
Uit "Washington wordt gemeld dat
president Harding de terugtrekking
van alle Amerikaanscho troepen uit het
Rjm gebied bevolen heeft.
DE AMERIKAANSGHE TROEPEN
ZULLEN TE ANTWERPEN
INSCHEPEN
Aan generaal Allen werden bevelen
gezonden om zijne troepen op Antwer
pen te richten, alwaar zij zouden in
schepen voor eene Ameriiaansch» ha
ven.
IN 'T VOORUITZICHT DER
FRANSCH-BELGISCEGE OPMARSCII
Volgens [X, Le Petit Parisien
heersent groote opschudding in de nij
verheids- en finanoieele kringen te Ee-
Sen. De arbeiders daarentegen zijn
kalm.
De samentrokking der Fransche troe
pen beetemd voor de bezetting van Het
koorgebied heeft plaats te Dusseldorf.
"Deze der Belgische troepen te Aken en
te Duisburg.
De Fransch-Belgieclie militaire óvër-
heden hebben ie Dusseidoitf een bevel
doen uitplakkon waarbij alle reisautos
en auto-camions opgeeisebt worden. De
eigenaars dezer voertuigen moesten deze
Woensdag anorgend tor beschikking
•van het leger stellen. Het spoorweg be
stuur te Elberfeld, kreeg last all» goede
rentreinen te Schoreen alleen bederf
bare waren mogen nog vervoerd wor
den.
Het. automobielvertceer op de fcaan
Durseldorf-Easen is dooi' de militaire
overheid verboden. Te Eseftn wordt een
Lbezctiingsbureei ingofichk
EEN PROTEST VAN DEN BEYER-
ÖCHEN PREMIER
De voorzitter van den Bcyerschen
ministerraad, M. Knilling heeft in de
Bcyersche Kamer verzet aangeloekend
fegen_het Franscli optreden en noemt
het eeno verkrachting van liet ver
drag van Versailles, gesteund op de
grootste leugen uit de wereldgeschiede
nis.
DE HOUDING VAN ENGELAND
Le Petit Parisien meldt' dat de
Engelsche ministerraad in zijne eerst
volgende zitting, zijn algemeene hou
ding zal vaststellen ten opzichte van het
optreden van Frankrijk. De raad zal bij
zonderlijk beraadslagen over het 'be
houd der Engelsche troepen in het
Rhyngebied en over de positie van den
Engelschen afgevaardigde in de Com
missie van Herstel.
Men is algemeen van oordeel, dat de
raad zal beslissen, de Engelsche troepen
in het Rhyngebied te latch, zoolang
hunne aanwezigheid aldaar hen niet
blootstelt, in de konflikten gemengd te
worden. Verder zou sir John Bradbury
onder zekere voorwaarden deel blijven
maken van de Kommissie van Herstel,
doch hij zou er verklaren, dat hij geene
verantwoordelijkheid dragen kan voor
de maatregelen genomen door Frank
rijk.
DE AANHOUDINGEN DER COM-
MUNISTEN TE PARIJS
"Wij deelden gisteren onder onze laat
ste berichten reeds eenige regelen mede,
over de aanhouding van eenige Fraai
sche communisten, "die dezer dagen in
het Roergebied de bevolking gingen
ophitsen tegen de Fransche bezetting^
troepen.
Onder de aangehoudenen bevinden
zich do gekende leiders Monmousseau.
Treint, Diaranne, Gourdeau, Latiige^
Piétri, ene. Ook tegen den leider der
communistische partij in Frankrijk,
het Kamerlid Denis lacliin, is oen aan
houdingsmandaat afgeleverd. Donder
dag zou in do Kamer beslist worden of
het Kamerlid Denis Cacliin, is een aan-
voor hean zou worden ingetrokken. In
alle geval zullen allen voor het Hooger
Hof terecht staan wegens komploteeren
«tegen de veiligheid van den Staat.
MEDEDEELING DER BELGISCHE
REGEERING AAN DEN IIEER
LANDSBERG, ZAAKGELASTIGDE
VAN DUITSCHLAND TE BRUSSEL
Brussel, 10 Jan. M. J asp ar, minis
ter van buitenlandsche zaken heeft van
daag te 4 uur namiddag, de volgende
•modedecling Overhandigd aan
Landsberg, zaakgelastigde van het Duit-
sche rijk
Gezien hef in gebreke blijven van
Duitschland in de uitvoering van hot
programma der commissie van herstel,
betreffende de hout- on kolen] ©veringen
en naar luid der bepalingen van not
verdrag van Versailles, par. 17 en 18
van aanhangsel 2 van hoofdstuk VI,
heeft de Belgischo regeering besloten
tot het zendon eener commissie van con-
trool in de Roerstreek, bestaande uit
ingenieurs en voorzien van de noodige
volmacht om de actie van het kolen-
syndicaat te controleeren en om, bij
middel van bevelen, door haar voorzit
ter gegeven, 't zij aan dit syndikaat, 't
rij aan de Duiteche vervoerdiensten, do
strenge toepassing te eischen van het
programima der commissie van herstel
en maatregelen voor de herstelbetalin-
gen.
De Italiaansche regeering zal even
eens eeno missie van ingenieurs met
dezelfde opdracht sturen.
De Duitsch» regeering wordt hierbij
aanzocht van onderstaande documenten
kenni* te geven aan de betrokken over
heden en ae de noodige instructies t*
sturen, opdat zij er zich stipt zouden
naar gedragen.
De Belgische 'regeering houdt er aar\
te verklaren dat zij noch aan eene mili
taire operatie, noch aan eene bezetting
v<m politieke orde denkt.
Zij stuurt eenvoudig in d« Roerstreek
eene missie van ingenieurs en ambtena
ren met en wel afgeteekende werksfeer,
Zij stuurt enkel de noodige troepen
in het Roergebied om de zending te be
schermen en de uitvoering van haas
mandaat te waarborgen.
Geen de minste storing of wijziging
zal aan het normale leven gebracht wor
den van de bevolking, die in "orde en
rust kan blijven voortwerken. r
De Duiteche regeering heeft er i
grootste belang bij het werk der zen-
jding en de installatie dör troepen tó
J vergemakkelijken.
De Belgische regeejang r§kgnt op. deg
