m
Zaterdag-
Jan. 1925
iS GREEP MAAS MEMEL
ie markt van Slessfis
lasHtawhsfangsn
Pêisï fienoü's geMefeais
is Hareföeln
Nleiswjaarsgifisn 5
voor ion Paus
Bsïgisefee zsasüng naar Japan
0e bezetting van
hei Roergebied
Diplegia
Os fiiaiisügweisde!
De supertaks
Kortstraat, t) on 21, Aalst. Tel. 114 T"> A fS-1
XXIX» JAARGANG NUMMER IS
S3L<A.3Z> 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitge ver: J. Van Ncffel-De Gendt
H. FabianoB
Zon op 7,37 onder 4,26
Eerste Kwarler den 24
Publiciteit buiten het Arr. AALST i: Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 18, to Brussel, Place do Ia Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, S, tcadres E, C. 4,
Memel is, zooals bekend, de
uiterst Oostelijk gelegen havenstad
van de Baltisehe zee, in de vroegere
Duitsehe provincie Oost-Pruisen
gelegen. IToewel slechts een 40.000
inwoners tellend, is de haven toch
van betcekenis wegens den houtuit-
vocr, handel in graan en allerlei
landbouwproducten, die uit het
vroeger zeer productieve Rusland
aldaar plachten aangevoerd te wor
den. Xij heeft trouwens een be
hoorlijken diepgang en is liet heel
jaar vrij van ijs.
Memel is een oude stad, dagtee-
icenende uit 1253, toen zij gebouwd
werd op het gebied van den bis
schop van Koerland, in de schaduw
van de aldaar staande vesting Me-
meïburg. Zij kreeg Lubecksche
stadsrechten en onder de heer
schappij der Duitsehe Orde kende
zij in de middeleeuwen voorspoedi
ge dagen.
Later werd het bezit van Memel
betwist door Lithauwen en Polen,
en had daarover in de 14e en 15e
eeuw veel te lijden, totdat zij in de
17e eeuw in de handen van de Zwe
den viel. In 1757 «oor de Russen
bezet, werd zij in 18GG, na den slag
bij Jena. de verblijfplaats van den
inmiddels gevluehten koning van
Pruisen Frederik Willem III.
Kortom, Memel is als haven uit
stekend gelegen, miaar voor zijne
rust slecht. Het werd in den loop
zijner geschiedenis door vijandelij
ke legers en door brandstichting
negenmaal volkomen in asch ge-
legd. Koii het anders voor eene
stad, die op een grenspunt ligt van
groote volks- en vcrkeersstroomiii-
gen
Bij den vrede van Versailles
moest deze landstreek eene volko
men verandering ondergaan. Om
Polen een uitgang te geven naar de
Baltisehe zee; werd, zooals bekend,
ren Poolsehe gang gevormd naar
Dantzig, maar dit had voor gevolg,
dat, wat nog overbleef van de pro
vincie Oost-Pruisen, van het overi
ge Duitschland, gescheiden werd en
eene enclave vormt tussehen Polen
en Lithauen.
Hier bleef bet echter niet hij.
De vrede van Versailles bepaalde
ook, dat de havenstad Memel, met
het'omliggende Memelgebied, van
Oost-Pruisen zou losgemaakt wor
den en dat Duitschland voor goed
van het bezit dezer streek moest af
zien. De bondgenooten zouden la
ter den status bepalen, dien dat ge
bied zou krijgen, en Duitschland
werd verplacht, op voorhand, die
beslissing te erkennen. Zoo luidt
Hoofdstuk X, artikel 99, van het
vredesverdrag van Versailles.
Gelijk veel zakeft de Ooster-
sehe kwestie is er een voorbeeld
van zoo werd ook deze door de
bondgenooten verwaarloosd. Vier
jaren lang leeft Memel op zijn ei
gen, aan niemand toegewezen, on
der bet toezicht van eene kleine
Frnncehe'bezetting. Het hangt ad
ministratief tussehen hc-me! en aar
de, in afwachting dat de groote
heeren over zijn lot zouden beslis
sen.
Nu waren er verschillende mid
delen om de zaak tot eene oplossing
te brengen. Het plebisciet Ja,
maar dan zou de streek weer aan
Duitschland teruggekeerd zijn,
want de Litlmuers vormen er
slechts eene minderheid, terwijl de
andere bewoners eerder naar het
strenge, maar toch ook voorspoe
dige Pruisisch regiem terug zouden
verlangen.
X oor Polen of iLithauen werd
«ok niet veel gevoeld, zoodat er in
den laatsten tijd veel stemmen op
gingen voor eene statuut van een
vrijen staat naar het voorbeeld
i an Dantzig onder de bescher
ming van den Volkenbond of des
noods onder die van Frankrijk,
dat tot nu toe de bezettende mo
gendheid geweest was en waar de
inwoners over ingenomen waren.
Deze laatste oplossing viel na
tuurlijk het meest -in den smaak
van Frankrijk, Zij werd gesteund
door den Fransdien senator De
Monzic die verleden zomer een on
derzoek deed naar den toestand van
Memel en het Memelgebied. De
moeilijkheid bestond echter in de
toestemming van Engeland en in
de goede betrekkingen met Polen,
die men van Fransche zijde natuur
lijk niet wilde verstoren. Ook Li
thauwen wilde men trouwens niet
tegen bet hoofd loopen,
Uit bet bovenstaande blijkt ge
noeg hoeveel oogen gretig naar he
statuutlooze Memel loerden. Dit
maakte natuurlijk de oplossing
van het vraagstuk niet tot de ge
makkelijkste. En toch moest er
eene oplossing komen
De Lithauwers verwachtten met
of zonder reden wij willen dit
niet beslissen eene oplossing in
den zin van een Fransch protecto
raat of mandaat, en vreesden dat
dit op een of andere manier het
voorspel zou wezen om alles dan
Weer aan Polen over te doen, later,
als de kans klaar was.
Trouwens, de Lithauwers had
den sedert de geschiedenis van
Wilna niet al te veel vertrouwen
in Polen en vreesden eenvoudig
eene militaire onderneming. Daar
om wilden zij voor zijn, en er vorm
de zicli in Lithauwen een soort van
fascistische partij, die tegen Polen
en tegen Frankrijk in, Lithauwen
wilde meester zién van Memel.
Nu zijn die vrijwillige fascisten
benden het grondgebied van Memel
binnengedrongen en, evenals Po
len in de zaak van Wilna, zoo ver
klaart de regeering van Lithau
wen, dat zij daar niet voor verant
woordelijk is. Het is de handleg
ging op vreemd grondgebied, ge
volgd door eene officieele Pontius-
Pilatus-verklaring.
Eerst poogden de Lithauwsche
fascisten in den nacht van 11 op 12
Januari de stad het omliggende
land was toen reeds in hun bezit
door overeenkomst in handen te
krijgen. De bevelhebber der Fran
sche troepen ontving dien nacht
onderhandelaars, die mededeelden,
dat zij geen conflict met de Enten
te zochten, maar dat zij streefden
naar de hereeniging van de haven
met Lithauen. De bevelhebber der
troepen en de hooge commissaris
weigerden hierop in te gaan.
's Anderendaags werd de stad
door Lithauwensc.be fascisten aan
gevallen met auto's en machienge-
weren, maar zij werden terugge
slagen. Daarop werd den 14e aan
den bevelhebber der stad en aan
den hoogcoimnissaris een nieuwe
aanvraag tot overgavé gezonden.
De laatste berichten luiden voor
de Franschen ongunstig. Tegen 12
uur 30, den 15 Januari, is er een
groep van een dertigtal fascisten
met (geweren en ïnitrailleusen in
het centrum der stad gedrongen en
bezetten een strategisch punt, op
de groote brug, waar het Beursge
bouw staat.
Hierdoor kon aan het gros hun
ner troepen de gelegenheid gege
ven worden binnen de stad te ko
men. Het gebouw van den Fran
sche hoogcommissaris werd door de
vrijschutters bezet en de witte vlag
werd er op geheschen. Een ander
gedeelte der stad, in de omgeving
der kazernes, schijnt nog in de
handen der Franschen te zijn.
Zal die bezetting van Memel, die
bijna een voldongen feit is, door
de mogendheden geduld worden
Men kondigt het vertrek aan van
oorlogsschepen 'ook een Engel-
scheti kruiser naar de haven.
Anderzijds zou de regeering van
Lithauwen te Kowno in eene mee
ting over de aanhechting van Me
mel duidelijk hebben laten blijken
hare strekking, om in den zin der
fascisten mee te werken.
Binnen kort zullen wc hier wel
meer over venlemen.
Dinsdag word te Binclie de Cerste
paarden- en veemarkt, in 1923 gehou
den. 'Zij was zeer wel voorzien. Veel
Fransche. 'kooplieden waren opgeko-
tnen
450 paarden worden tentoon- en to
ko opgesteld, en de handol was zeer le
vendig, voornamelijk voor de zwaro
trekpaarden, die gladop 3000 tot 4000
frank werden hetanld. De lichtere ka-
mionpaarden gingen 2000 tofc .3000 fr.
dc-poneys 1200 fr. en meer.
Op de veemarkt werden de goede
melkkoeien zeer gezocht en verkocht
aan den prijs van 2000 tot 3000 fr.
deze van mindere kwaliteit golden 1600
tot 1800 fr. dé gewone dieren. 1200 tot
1400 fr.
'Er waren ongeveer 200 varkens en
viggens ter markt. Deze laatste bhjven
zeer duur. De loopers golden van 250
lot 350 fr.
Dc ezels en muilezels waren in klein
getal en te koop aan gemiddeld 1200
frank.
HET FOSFAAT BERNARD
Hot fosfoorzuur wordt ïn do natuur
aangetroffen meest verbonden: met
kalle, in lagen van verschiilige dikten,
onder vorm van hardo rotsen, steenknol
len, kli jsteen, zand. èn van zeer uïteen-
loopende rijkheid T'nien treft arme fos
faten aan, die slechte 5 tot 10 p. h. fos-
foorzuur, doch ook rijkere fosfaten, die
15 tot 20 p. h. fosfoomiur bevatten. Het
fosfoorzuur in de minerale fosfaten aan
wezig is meest, verbonden met drie dee-
lcn kalk driebasisclifosfoorzunrkall
alleenlijk oplosbaar in sterke zuren
zoodat dit mineraal fosfaat moet behan
:deld worden met zwavelzuur om er één
ibaisischfosfoorzuurkalk van te maken,
ofwel het moet zoo oneindig fijn ver
gruisd worden, dat dit drie'oasischfos-
foorzuurtalk oplosbaar wordt in het
zuur door do vezelworteltjes der plan
ten zolf afgescheiden. Krijtfosfaat is
daarenboven verbonden met koolzuur,
btètanddoel. dat cve ?ns de spoedige
oplosbaarheid van bet fosfoorzuur ver
hindert. liet koolzuur kan evenwel uit
bot krijtfosfaat. verdreven worden, door
dit laatsto aan zeer hoogen warmtegraad
te onderwerpen.
Belgie is zeer rijk aan mineraal fos
faat.
Het fosfaat Bernard is oen fosfaat-
mest, vervaardigd uit mineraal krijtfos
faat, dat in bijzondere ovens aan zeer
hoogen warmtegraad gegloeid werd om
or het koolzuur uit to verdrijven ver
volgens wordt het gemalen en zijne fijn
heidsgraad gebracht, aan 90 p. h., wat
wil zeggen, dat, wonneer 100 kigr! fos
faat Bernard gezift worden op een zeef
met een mazenwijdte van 0,16 millime
ter, er na een kwartier ziftens, 90 kgr.
door hot zeof zullen gegaan zijn.
Het thans in den handel voorkomen
de fosfaat Bernard wordt Verkocht mot
een gewaarborgd gehalte van 16 p. h.
sfosfoorzuur. F. OSFO.
He herstellingen zijn volop aan 'den
gong aan_ het geboortehuisje van den
grooten Vlanmsclicn muziekgenius Pe
ter Benoit dat door enkelo Vlamingen
aangekocht word. Het nederig huisje
zal tot museum worden ingericht en in
oere gehouden. Alles wat met den be
roemden musicus- eenigzius betrek
heeft, zal er zorgvuldig worden bijeen
gebracht en bewaard.
Op de Lezers wordt oen beroep ge
daan om to heipen tv' het verzamelen
van alle aandenkens die met den be
roemden man eenig uitstaans hebben
als boeien, briefwisseling, meubelen,
pOTjretten, muaeE^ukken, yisr
Inschrijving geopend door den Bond
der Katholieke Dagbladschrijvers van
Beigie, onder de hooge bescherming van
het Epigkopaat.
"ACHTSTE DIJST
Overdracht der vorige lijsten
fr. 28,907.00
Graaf Edouard dc Mccus, Kerckom,
100 Mojuffcrs Bi es wal, 50 MM. Ka-
rel en Jules Baus, Brugge, 100 M. Fr.
Legrand, Iiavelange, 25 Onbekend uit
Ecmeghem, .50 Kanunnik Bentein.
Luik, 100 M. Jos. Iloptia, id., 100
II. Deeren. notaris, Kieuwpoort, 100
Abdij van den Cezarsberg, Leuven, 100
M. Cr. Simeons, Luik, 50 Mad. Car-
luyveïs, Brussel, 100 M. en Mad Eug.
Moens de Hase, Aalst, 100 M. Alexan
dre Legrand, 100 M, Louis Legrand,
100 M. Henri Legrand, 100" Sint-
Pieters-Koliego, Ukkel. 50 M. en Mad
M. Bi que t, Hcusden. '50 Z. E. H. J.
Warzée, Tusfcend deken, Ciney, 100
Mcjuffers van Brabandt-, Leupeghem,
100 E. II. D. Yausuyt, rustend pas
toor, Liclitervelde, 300 M. L. Van
Schoonbeek, Bierbeek, 100 De Zusters
van de Derde Orde, Doornik, 25 A.
M. D. G., id., 100 Dro Arm. del Fosse
et d' Espierres, id., 100 Kanunnik
Pivot, id., 25 Mad. de Smeth, id., 100
Dre P. van do Kerchove, id., 100 Mad.
Peetere, id., 200 II. Vader zegen ons,
25^ Ter nagedachtenis van Léonco
Fiere, Gilly, 50 Verkleef do Kinderen,
50 Naamloos, uit Zulte, 1.000 uit
Bastenaken, 236 M. Stanislas Kervyn,
Brugge, 100Familie Brusien-Baret,
Luik, 10 II. V. zegen ons huisgezin,
Ruysbroeck, 10 Een Derde-Ordeling,
Brussel, 10 M. Aussems, Qcmblocrs,
10 E. II. J. Lafontaine, pastoor Fooz,
20 Naamloos Vcrviers, 1 ld., Arc-
Ainicres, 10 Melanio Dclporte, Leers-
Nöord, 5 1 en nog eenigo andere giften.
Totaal fr. 33.123.0.0
Men kan de inschrijvingen zenden
aan het, bureel van hot blad of storten
op de posrcheiksrekeriing n. 38279.
Een Belgische zonding bestaande uit
MM. Canon Legrand, dc kolonel der ar
tillerie Liebreehfcs, Fernand Wahis, ma
joor Algrain en Kazo, evenals handels-
en financie vakkundigen, die de Japnn-
sehe markten kennen^ zal zich binnen
kort- te Marseille inschepen aan boord
der Irakosaki Maru ten einde zich
naar Japan te begeven.
DE MILITAIRE OPMARSCH.
ALLES IS RUSTIG VERLOÖPEN*
Van officieelo Fransche zijde word6
het bericht bevestigd dat de militaire op-
lairo opmarsch thans is geëindigd cu
dus niet A-crdér zal worden uitgebreid.
De berichten in de Duitsehe pers over
ccn te verwachten opmarsch naar EL
berfeld, Barmen cu naar Munster zijn
blijkens deze modódeeling onjuist.
Woensdag^ middag tegen twee uuc
rukte een Franscho cavalorie-patrouilk
van tien man Barmen binnen. Zij bleef
eenige minuten in hot centrum van dd
stad en vertrok vervolgens in de n'ch-
tmg van Hatzfcld. Nader blijkt, dat d?
patrouille verdwaald was.
Het Besatzunsamt der stad Esetf
deol-t mede, dal de bezoltingsoverliede»
de restauratie- en vergaderzalen van hof
hotel Kaiser hof weer hebben vrijgege*
ven.
Incidenten hebben zich Woensdag ca
gister in liet nieirw bezette gebied niet
voorgedaan, tenzij men hieronder zou
willen verstaan, dat de bevolking vaa
Kottwig dc ruiten ingooide bij een kap
per, dio landkaarten van het bezette ge
bied had ten loon gesteld, of dat eea
volksmenigte het haar afsneed van eea
meisje dat te Stele met twee Franscho*
een kinemavoorstelling had bezocht.
Men weet dat generaal Degoutie eer,
tweetal dagorders tot do Belgische eai
hransche legere gericht heeft. In liet
Koorden hebben de Belgische troepen,
zicli bij de 'Fransche troopen aangeslo.
ten. Zij hebben een linie bezet, gelegen
langs den spoorweg van Worhalle na*
Water. Ook hebben de Belgische tro*
pen zicli aangesloten bi j de Franse!»
bezettingstroepen aan de bruggchook
den to Ditaseldorf.
Ondanks het aan de mij neigen aari
gezonden ultimatum zijn de leveringen
van reparatiekolen nog niet hervat. Gis
teren morgen werden de rcquisitiöbev^
len aan de mij neigen aars overhandigd*
LJaarbij werden zij uitgenoodigd, sleea-
kolen te doen dolven op rekening va*
de schadeloosstelling.
T,I. gTaaf doHa Faille de Ecvr-rgacm,
minister van Belgie to Berlijn, heeft het
bestuur van zijne legatie he-rvat.
M. Leoghait, minister to Weenen, is
insgelijks naar zijnen post terugga
keerd.
TE ANTWERPEN
De Xieuwe Gazet meldt
Door een zeer botend persoon werd
eenige dagen geleden de kleinigheid van
drie miljoen frank in de Staatskas ge
stort als transactie met bet ministe
rie van financiën voor... ja hoe dat nu
noemen, voor owegohnatige nitwisse-
Jing van marken.
Dat dit feit in do Beurs en in de
Diamantwereld grooto opschudding ver
wekt spreekt van zelfs.
Wij weten dat dit feit niet alleen
staat.
Over eenige da-gen werd door een an
der vóórnaam persoon, dio tot de mili
taire wereld heeft behoord, ook eene
aanzienlijke som afgedragen.
De supertaks heeft lot hiertoe maar
halve uitslagen opgeleverd voor wat,
bijvoorbeeld, dc vrij beroepen aangaat.
Om misbruiken te keer to gaan, wil het
departement van financiee eene wijzi
ging aan de wet brengen. De minister
zal in dien zin, hij 'de bespreking der
'budjetten, in de Kamer een voorstel
neerleggen, strekkend om al degenen
die een vrij beroep uitoefenen, zooale
advokaten en genceshecren, te verplich
ten boek te houden van de voor hun ho
norarium goeischte sommen, zonder
evenwel de htunen der kiantcii ya te
t'duidon.
EEN ZITTING van DEN RIJKÖDAd
In de Woensdag gehouden zitting
van dan Rijksdag legde, voordat tot be
handeling van de dagorde werd overga.'
gaan, de president van den Rijksdag,
Eoebe, een verklaring af over de ine»-,
centen te Bochum, waarbij een der
chauvinistische baloogars het levec
liet.
Toen de president hierover het woorif
nam, verhieven bijna alle afgevaardig
den zieh van hun zetels.
Spreker maande nogmaals de bevtff-
ting in het bezette gebied tot bezonnca.
hsid aan.
k oöits richtte hij tot Frankrijk d<
waarschuwing, dat, ais ]»et niet oppast,
de geoaurtenifieen het over het hoofd
zullen groeien.
ori'olgcns werd "overgegaan tot de
dagorde, welke punten bevatte van bia>
neniandsehen aard
1
'GEEN TUSSCHENKOAIST JrAN 1
ZWITSERLAND
Over 'de slappen van da Zm'tsersch'i,
sociaaldemocratische partij ton aanzie»
van een tusschenkomst van den Bonds
raad bij den Volkenhond betreffende de
kwestie van de bezetting van heb Ruhr,
gebied, schrijft, de Nalional-Zeltung»,
dat dit verzoek in parlementaire krin
gen niet ais bijzonder ern&tig gemeend,
wordt beschouwd.
Daarmede schijnt liet lot van dit ver-
zoek te zijn beslist.. De burgerlijke par
tijen zijn van meening, dat de actie va*
de sociaal-democraten eleclits ten iloel
heeft den Bondsraad in verlegenheid toj
brengc-n, daar de Zwitsersohe sooiaal-de-
mocratie als oen tegenstander van de»
Volkenbond bekend staat, zoodai haag
plotselinge genegenheid voor dezeü
bond wel écnigszin6 vreemd aandoet. D»
Bondsraad eet het ondereook in zake
de kwestie der tiueclienkonisfc echteg
voort.
Uit inlichtingen, 'die de Zwitsers^
pars heeft ontvangen, blijkt, dat voor-
loopig door Zwiteai-huid met betr-Aking
tob de bezetting van liet Rulirgebiat^
geenerlei diplomatieke st^iog on.d«ci'
figuren gftfea, wapelie,