25
mmm bsekiiijeii
Dinsdag
Jan. 1925
B§ii@jpii vsrilag dar wal
Nieuwjaarsgiften
veer dsn Fans
la de Katholieke Associatie
te Brussel
FrsnilËS voor eefgiunlageu
Hd (Meldden FaeRsf
te Lsavea
Be bezetting van
het Beergshfed
XXIX" JAARGANG NUMMER 18
Kortstraat, O en 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLiAD 8 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.50 Uitgever: J. Van Ncttel-De Gendt
Publiciteit bititen bet Arr. AALST g Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, ie Brussel. Place de la Bourse, 8,Parijs, Bream's Buildings, 0, Londros E. C. 4.
H. RaymonduS
Zon op 7,33 onder 4.31
Eerste Rwarler den 24
fVéTT'ölg)
Uit artikel 1 blijkt dat de Staat
..vat den vorm betreft welken aan
Öo inrichting van de boekerij gege
ven wordt, volledige vrijheid laat.
!De Staat ti-kent en Steunt zoowel
vrije,als aangenomen en gemeente
lijfee bibliotheken. Het is niet mo
gelijk als algemeeneii regel het ver-
kiese» tan een dezer drie vormen
voor te Schrijven of zelfs maar aan
te raden, Die keuze hangt af van
zooveel omstandigheden dat elk ge
val niet anders dan afzonderlijk en
plaatselijk kan worden opgelost.
Van daar liet groot belang.dat on
der de stichters mannen aanwezig
zijn met verantwoordelijkheidsge
voel en feen klaren kijk op de wer
kelijke toestanden van nu en de
mogelijkheden van later. De gees
telijkheid van liet dorp is als van
zelf aangewezen om bij de bespre
king van deze vraag teil minste te
.worden geraadpleegd.
Er is op te merken dat streng ge-
haaien, de gemeentesteun (0,25 fr.
Per inwoner) alleen de gemeente
lijke eu aangenomen boekerijen
ten goede moet komen. De erken
ning door den Staat van eene vrije
boekerij sluit niet door het feit zelf
den verplichten steun van de ge
meente in.
Artikel 2 vermeldt de verplich
ting voor het gemeentebestuur op
aanvraag van 1/5 van het kiezers
korps eene boekerij te stichten.
We kunnen ons niet voorstellen
dat een enkele onzer Vlaamsche ge
meenten, de schande zullen onder
gaan te moeten verplicht worden
ieen werk tot stand te brengen van
zoo hooge redelijke en verstande
lijke draagkracht, als een openbare
boekerij ten bate van gansch de
bevolking beteekent.
Bekrompen en onverantwoorde
lijke kleinzieligheid zou het zijn
bier de reeds bezwaarde gemeente-
financien in te roepen. In de eerste
plaats zal de vereisehte belasting
van 0, 25 fr, per inwoner bij een
degelijk voorgelichte bevolking
niet den minsten tegenstand ont
moeten en in de tweede plaats is
het blijk geven van plomp-begrens-
den politieken zin, een uitgave te
schrappen,welke in de huidige om
standigheden en voor het verstan
delijke en sociale leven van de be
volking zoo niet noodzakelijk, dan
toch in hooge mate bevorderlijk is.
IWel beschouwd is deze uitgave vee
leer een belegging die een hooge
rente van geestelijke waarden op
brengt.
(We vertrouwen 1 dan /ook dat
geen enkel gemeentebestuur zal po
gen zich aan zijn verplichtingen te
onttrekken of de zaak op de lange
baan te schuiven.
Laten onze sociale voormannen,
de geestelijkheid, het bestuur der
hoerengilde, enz. onverwijld 't ini
tiatief nemen en doordrijven.
Er is zoo weinig vereischt om de-
feen wagen aan 't bóllen te krijgen
Onder het cijfer 3, gaven we in ons
Vorig art., al de te vervullen voor
waarden aan. We achten het over
bodig er op terug te komen. Een
voudiger kan het bijna niet. Alleen
de kwestie van den boekbewaarder
óf bibliothekaris vraagt pog eer
Woordje uitleg
De wet eischt namelijk dat de bi
bliothekaris een heer of dame zij
van Belgische nationaliteit, in 't
bezit van een bekwaamheidsgetuig
schrift of daarvan van rechtswege
ontslagen.
Wat moeten wé daardoor ver
staan
Van rechtswege zijn ontslagen
de houders van een diploma van
honger onderwijs 2, van middel
bare studiën vaii 'den hoogéren
graad (oude of nieuwere humanio
ra) 3, de onderwijzers tot October
1924. Het bekwaamheidsgetuig-
schrift wordt afgeleverd na een ge
slaagd officieel examen dat in den
regel te Brussel in Mei en Septem
ber plaats heeft. Op aanvraag van
minsten 20 belanghebbenden wordt
het ook wel in andere centra en op
andere tijdstippen afgenomen,
Als voorbereiding tot bedoeld
examen,worden door de Regeering,
provinciën en gemeenten ook wel
door liet vrij initiatief bijzondere
leergangen voor bibliothecarissen
ingericht, Het niet zeer ingewik
keld programma verscheen in het
Staatsblad van 22 Maart 1922,
Ten gerieve van onderwijzers
laten wij hier opmerken dat alleen
het bezit van het bekwaamheidsge
tuigschrift, hun recht geeft op een
jaarlijksche vergoeding van 75 fr.
Ze hoeven daarvoor het ambt niet
waar te nemen.
Al naar gelang de titularis hou
der is van een bekwaamheidsge
tuigschrift komt de Staat in de ver
goeding van den bibliothecaris tus-
schen voor
a) 150 of 75 fr, aan boekerijen
met één uitleeningszitting p. week.
b) 300 of 225 aan boekerijen met
twee uitleeningszitting per week.
c) 450 of 375 fr. aan boekerijen
met drie uitleeningzitting p. week.
Let wel op De uitleeningzit
ting moet ten minste twee uren du
ren. In de gemeenten van 3000 tot
20.000 inwoners moeten er min
stens twee, in die van meer dan
20.000 minstens drie per week ge
houden worden.
De verdere tusschenkomst van
den Staat bestaat in het toezenden
van boeken. De keuze dezer boe
ken wordt geheel overgelaten aan
het bestuur der plaatselijke boeke
rij, dat jaarliks verzocht zal wor
den een lijst der verlangde werken
in te sturen.
Over de samenstelling van het
plaatselijk bestuur! der boekerij
zegt de wet niets. Dit wordt dus
geheel naar goeddunken der inrich
ters geregeld in verstandhouding
met de gemeentebesturen waar het
aangenomen boekerijen geldt. In
elk geval zal het geraden zijn afge
vaardigden van de plaatselijke
standsvereenigingen, van de hoe
rengilde bijv. in het bestuur op te
nemen. Zeer dikwijls overigens zal
de hoerengilde zelf het initiatief tot
het oprichten eener boekerij in
handen nemen. In gemeenten met
overwegende landbouwbevolking
valt zulks volkomen in haar taak
van zedelijke en verstandelijke op-
leidster barer leden. Dit zal haar
des te minder moeilijk vallen dat
op vele gemeenten de Eerw. Proost
der gilde de eenige zal zijn Mie
voor het ambt van bibliothekaris
zal kunnen in aanmerking komen.
Nog op één punt willen we de
aandacht vestigen. De wet zegt dat
een boekerij afdeelingen mag heb
ben die daarom niet in hetzelfde lo
kaal moeten ondergebracht zijn,
Dat kan zijn nut hebben, Op deze
manier namelijk kan een patro
naat, een hoerengilde of eenige an
dere vereeniging die haar eigen
boekerij heeft, als afdeeling aange
nomen [worden (van de erkende
openbare boekerij en een aandeel
krijgen uit den Staats- en Gemeen
testeun,
Het behouden dezer afzonderlij
ke afdeelingen is hierom aan te be
velen, dat die boekerijtjes door
gaans gevestigd in het lokaal der
vereeniging, in 't onmiddellijk be
reik der leden staan en deze ge
makkelijker een boek zullen lezen
waarnaar ze maar de hand uit te
strekken hebben, dan een dat ze,"al
is het ook maar enkele minuten ver
moeten gaan zoeken, We gijn gopj
we zien zoo gemakkelijk tegen een
klein moeite op,
We besluiten deze reeds te lan
ge en toch nog onvolledige uiteen
zetting met een vertrouw vollen op
roep tot de geestelijke en sociale
leiders onzer buitenbevolking, op
dat ze Onverwijld en met taaie be
slistheid de hand aan het werk zou
den slaan een flinke boekerij op
richten waar ze nog niet bestaat
ze bloeiend doen leven waar ze
kwijnend ligt,
We vernemen dat de Documen
tatiedienst van den Boerenbond op
eerste verzoek kosteloos alle ge-
wenschte inlichtingen desaangaan-
de verstrekt.
Vooruit dan 1 Er is geen enke
le instelling die een zoo ingrijpen
de macht ten goede kan worden,als
een welvoorziene, goed geleide,
druk bezochte openbare boekerij
InscErijving geopend door den Bond
der Katholieke Dagbladschrijvers van
Belgie, onder hooge bescherming van
HH. HHw. do bisschoppen van Belgie:
NEGENDE LIJST
Overdracht der vorige lijsten 'i
fr. 33.123
Ce Rappel r>, 100 M. Arit. Jans-
sens do Varcbeke, St. Nikolaas, 100
Mej. Taelman, Oostacker, 100 M.
Ferd. Van den Bussche, Antw., 100
Mme J. Landrieu en kinderen, Gtant,
100 Een Luxemburgscli kanunnik,
25 Naamloos, Saventhem, 25 Mad.
De Volder, 200 Mad. Aloys Woitrin,
Namen, 50 M. A. De Smet, deken,
Hamont, 100 M. E. Carp en tier, Ise-
tghem, 100 M. Desmedt, pastoor, Vor-
mezeele, 30 Baroif van Iieynegom do
Buzet, senator, Herenthals/lOO M. en
Mad. Leon Verb eist, Brussel, 100 Mej.
H. Misonno, Charleroi, M. en Mad. Cy
ril!© Van don Bussche, 100 Georges,
Paul en Caznille Joset, 100 Les Soeurs
de Marie, Braine-1'Alleud, 100 M. en
Mad. L. Rollier-Van Maldeghem, 50
Do geestelijkheid van Tin'elt, 80 F. M.
Piéton, 100 M. Gustaaf Gahide, Ber
gen, 100 M. en Mad. Van den Corput,
Brusaal, 100 Ter eer© van 't Hart, An
cien aarde, 100 Baronne du Sart de
Boul&nd, 100 E. J. en familie, 100
Familie Gerard, Gembloers, 100 M.
en Mad. Dopchie-Le Jour, Ronae, 100;
M. Paul do Streel, 100 Petronello en
J«an, 100 Marie Giliés de Pélichy,
100..; M. en Mad. Van Vooren, Wet
teren, 25 Graaf en gravin de Lim
burg Stirum, St. Pieters-Leeuw, 100
M. on Mad. Edward Van Overbeke,
100 Burggraaf du Bue de Waniaffo,
100 Albert Joly, 100 M. Maurice
Lanooy, 100 Bn en Bs de Villen fagne
da Vogdaanck, 400 Religieuzen Ur-
sulinnen, Londerzeel, 60 Mad. Colin,
25 Bn en Bs de Radritsky d'Oafcrowiek,
'100 M. en Mad. E. Marfcinefc-Guillau-
me, St. Marie d'Oignies, 100 Zuster
van B. Voor eene bijz. Benedieiie, 100
M. en Mad. De Gippele-Mathye, Den
derleeuw, 100 Congrtg. der Br. van
Liefde, Gent, 400 Bn en Bs de Kereho-
v» d' Exaerde, id., 100 En adhesion
TEncyclique, id., 300 Graaf en gravin
Ch. de Hemptinn*, id.. 400 M. do.
Welz en dochter, id., 50 Naamï., H. V.,
zegen ons, id., M. «a M-ad. Heetor Van
de Velde, id., 100 M. en Mad. A.
Gaeyg-Bouuaeri, id., 100 M. E. de Bie,
eerev. Beroopeh., Gent, 25 Colfcg© St.
Barbara, id., 100 Mad. Bracq, InstiUit
Notre-Dame, Aalst, 100 Ridder en
Mad. van de Walle, Brugge, 100 M. en
Mad St. Piera de Raveechoot, Oteeue,
100 Mad. Van Naemen, St. Nikolaas,
100 r; M. en Mad. de Bay, Ever gem,
100 M. J as. Libbijeeht, senator, Gent,
100 Mad. wed. Vanou&yve, Acren, 5
M. B., Koitrijk, 5 H. V., zegen onze 5
kinderen, 10 "Wed. Dewilde, Aalst, 10;
M. Alex. Geeroms, id., 10 een gefdxm-
neerde, 2 om eone groofce gunst van
't H H©rt te bekomen 5; G. C. T., Wo-
iuwe, 20 G. Froiss&rd, 5 H. V., ze
gen mij, 5 J. Eylenbosch, diensten.,
Gent, 3 f#
Toteal fr. 39,708.00
w
De inschrijvingen kunnen gezonden
dan worden ten bureel© van dte blad, of
rqefc postclieckxokcning n. 38279,-
DE VERVLAAMSCHING DER
GENTSCIIE HOOGESCHOOL
(Zondagnamiddag had eene vergade
ring plaats van dc afgevaardigden der
Katholieke Associatie te Brussel.
Aan 't bureel hadden plaats genomen.
Senator Du Bostj die voorzat, verder
MM. Cocncn, du Buc, de Winde en Ren-
kin.
De besproking liep over de kwestie
der vervlaamsching der Gentsche ILoo-
geschool.
M. Do Windo nam' de eerste het
woord en verklaarde dat de Vlamingen
recht hebben op hooger onderwijs in
hunne taal, doch dat er eene formuul
diende gevonden te worden, welke de
rechten der Vlamingen eerbiedigt en
tevens dc eenheid des lands waarbo-rgt.
Spreker vindt dat de afschaffing der
Fransehe Hoogeschool te Gent, noch
noodzakelijk, noch rechtvaardig is.
Daarna verdedigde M. Renkin zijne
zienswijze. Volgens spreker hebben de
kiezingen van 1921 duidelijk den
wensch dor bevolking te kennen gege
ten in alle Vlaamscko arrondissemen
ten werden Vlaamsckgezinden gekozen
on daarvan moet er rekening gehouden
worden.
Allo volksvertegenwoordigers waren
van meening, dat er een Vlaamsche
Hoogeschool moest komen. En ware, na
oen debat van Itwee maanden, Ide
Vlaamsche Hoogeschool verworpen, dan
zou de taalstrijd met meor bitterheid
doorgezet geweest zijn en men ware met
meor rad ikale eischen voor den dag ge
komen. Was het 't oogenblik, om een
regeermgscrisis uit te loken Het mili
tair statuut moest worden goedgekeurd,
on daar waron ernstig© internationale
gebeurtenissen op handen.
De verwerping beteeken de een© re
geeringscrisis op den vooravond van de
Conferentie te Parijs, en ik heb ge
meend, dat op verzoening moest aango-
stuurd worden, om eene govaarlijko cri
sis te vermijden.
Dat men mij afkeur© of prijze, ik heb
de verzekering mijn pliohfc gedaan te
hebben. (Toejuichingen).
M. Carton de Wiart pleit dan ten
voordeele van het stolsel der vrijo keuze
dor talon, ten einde geeno miedaad te
gen den geest to bedrijven.
Ten slotte wordt eene dagorde goed
gekeurd, waarbij de Katholieke Asso
ciatie van Brussel, verklaart vertrouwen
te hebben in hare gekozenen, Kamerle
den en Senatf
'V-
Er bestaan in Belgie nog 108.000 hec
taren onbebouwde grond, waarran 60
tot 70.060 nog «ouden kunnen worden
benuttigd.
Het ministerie van landbouw heeft
rich deze mak aangetrokken. Sedert de
maand Mei reeds worden subsidie» ran
200 tot 600 fr. per hectare toegekend
voor het ontginnen ran dergelijks gron-
den.
Men heeft bevonden dat tot op heden
reede 1500 hectaren op dia wijae
roor den landbouw bruikbaar rijn ge
maakt.
Zond Ag had to Louven ©en ^ooisch
huldebetoon pflaal», tor eer© van M.
Poullet, d© dapper© en onvermoeibare
vooikampw der Vlaameoh© reohten en
bijzon d©riijk dei' Vla&msoh© Hooge
school.
Uife alLe hoeken van het Vlaamschfi
land waren de Vlamingen opgekomen
om hunnen leider te vieren. Een stoet
van ruim 15.000 betoogors, bestaande
ui4 800 groepen met vlaggen on kartels
en oen veertigtal muziekan, vertrok van
/hert Stetiepleiu en stapte voorbij het huis
van M. Poullet. Daar bemerkt© men
naast den held van het feest talrijk© se
nators en volkvertegenwoordigers. Al
'die strijdende Vlaamsche leiders wer
den geestdriftig toegejuicht.
Na den optocht werd in de ruime zaal
van het Eden Theater, op het Statie-
plein, eene f eestvergadering gehouden,
alwaar het woord gevoerd werd 'door
MM. Van den Aboele, voorzitter van hot
fe^tkomiteit, Blavier, senator Lebon en
Filiep Do Munninck.
Wanneer M. Poullet wil antwoorden
wordt hem eeno onvergetelijke ovatia
gebracht, wolke nogmaals herhaald
wordt wanneer hij de plechtige belofte
j aflegt, niet te zullen rusten, vooraleer
de Vlaamsche zaak de volledige zege*
praal zal beliaald hebben.
Om 2 1/2 ure werd in de Gildezaaï
een feestmaal opgediend, waai- 400
diseligenodtcn yerecnigd /waren. Daar
ook werden geestdriftige heilwensehen
uitgebracht.
't Was voorwaar een schitterend hul-
debetoog, dat lang in 't geheugen blij
ven zal van allen, die hot bijwoonden^
GEEN DUITSCHE MISSIE NA4.R
LONDEN
Koch op de Duitsche legatie te Lon
den, noch op het ministerie van buiten-
'landschc zaken is iets bekend omtrent
het uit Essen gemelde bericht, dat een
Duitsche missie zich op weg naar Lon
den zou hebben begeven om een beroep
to doen op de En-gelscho regeering met
betrekking tot do bezetting van 't lïuhr-
gebied.
DE HOTELS VAN ESSEN VOOR DE
FRAN1SCHE EN BELGISCHE GAS
TEN GESLOTEN
In een vergadering van hoteleige
naars te Essen werd besloten, dat voor
taan geen Fransehe en Belgische gaste®
meer zullen worden opgonomen, zoo
lang Frankrijk het Ruhrgebied bozefc
houdt.
De Berlijnsche hoteleigenaars besla
ten geen Franschen en Belgische dag
bladen of munten meer te aanvaarden
en geen Belgische, noch Fransehe war
ren te koopen en te verkoopen.
DE REPUBLIEK BEDREIGD
EEN STAATSGREEP VERWACHT
De Berlijner correspondent van het
Journal meldt
Do nationalisten gaan beproeven
werkstakingsbewogingeu in het Ruhr
gebied te doen ontstaan,, met de bijbe
doeling een Staatsgreep te Berlijn, dia
do afschaffing der Republiek zou na
zieh sleepen, uit te lokkon.
DE VREEMDELINGEN WORDEN
LASTIG GEVALLEN
De bestuurder der Munchener policie
vestigt de aandacht op de buitensporig
heden die tegen vreemde onderdano»
gepleegd worden.
Twee Amerikanen rijn aldus dei
slachtoffers geworden van baldadighe
den.
DE
DER
INHECHTENISNEMING
MIJNBESTUUR.DERS
Berlijn, 20 Jan. Een soelberichï
rat Eaeen aan het Wolffagentschaj»
meldt dat de mijnbeetuurdera Frite
Thyaeen, Teugelmana, Wuzteolioper,
Keeten, Spingler «a Olfo, heden mor
gen aangehouden en onder militaire ge
leide naar Dusseldorf gebracht worden.
Nadere bijzonderheden
Essen, 20 Jan. Do inhedttmÜBV-
ming van de zes mijnbethrnrdere heeft
rich volgen» ooggetuigen als volgt to».
Reden morgen om half <M kwam d«
Fransehe generaal uit Alten-Esgcn op
het raadhuis ta Bredsney aan. Kort
daarop kwamen da mijnfcestmmdors. Nit
hen kwam een groot aantal Fransch»
offieieren het raadhuis binnen en bezet
ten dc uitgangen en de oorridois.
Toen reden drie Fransaha auto'a voor,
on even later kwamen de Duitsekecs,
onder geleide van Fransehe gendarme»,
't raadhuis uit. Ia eika auto meeste»
twee hunner plas.fa naman, onder bewa
king van «wee gendarmen,
■Een Duitache chauffeur dia zijn pa
troon iete wilde zeggen, werd door eert
Fmnsoh majoor weggezonden.
Nadot de Fransehe auto'a in de r:rhk
ting van Dnsertdorf waren wtggeredesij
werden da Duitsche auto's waarmee da
mijnbeetuurders waren grtomett, nog
een half mur vastgehouden
In den loop van don rooagieu hshbe*
de Franschen ds koeren Junger en
Sehme, bestuurders van heft telegraaf-
en telefoonkantoor te Essen in hechtei.
ni3 genomen, omdat zij weigerden huif
bevelen op te volgen.
DE BELGISCHE BEZETTINGSZO
NE VERDUBBELD
Dusseldorf, 19 Jan. Men melcR
uit vertrouwbare bron dat de Belgisch^
bezettingszone in de Ruhr ongeveer
dubbeld zal worden.
De Belgen zullen 'de Franschen afs
losgcjï in de_ streek van Liyna dis zfi
