15'
pi dintsgme wmmm
Dinsdag
Mei 1923
E@i! fiütra aanbad
van Bnifschland
Een samenzwering tegen
laai sssfcaSk Feeh
Machtiging
Isesslswegsfig
op feï spoor
DE VOLKSSTEM
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 g
XXIX» JAARGANG NUMMER 112
!L.AI> 10 CENTIEMEN WEKELIJKS
O.GO Uitgever: J. Van Tnuffel-De Gendt
fl. Djicphi
Zon op 4,11 ondér 7,23
Nieuwe Maan den 15
Publiciteit buiten hot Arr. AALST i: Agentschap Havas, Adolf Maxi aan, 13, fc# Brussel, Plaee de la Bourse, 8, Parijs, Breams Buildings,^ Lon^drea E. C. 4,
Het vraagstuk der schadeher-
stellingen door Duitschland, be-
lieersdit sedert bet einde van den
oorlog, gansch de wereldpolitiek.
De Entente-Bondgenooten heb
ben bet ongelijk gehad, en de
dwaasheid gepleegd, eens de over
winning behaald en Duitschland
terneer geslagen, niet doortastend
en kn tegoriek te Werk te gaan.Ver
scheidene oorzaken hebben zulks
verhinderd, waaronder eerst 'en
vooral liet eigenbelang van zekere
o Mogendheden, en ook de al te idea-
liste princiepen van zekere staats
mannen,
Duitschland, flat ras gevoelde en
doorzag waar de schoen neep bij
zijne tegenstrevers, heeft de gele
genheid niet laten ontsnappen. Het
is begonnen met zich zooveel mo
gelij I: te onttrekken aan zijne
verplichtingen en verbintenissen,
en beeft allerhande jammerklach
ten voorgebracht, waaraan zijne
vroegere vijanden eens dat 'zij
hunne zwakke zijde hadden ge
loond, wel min of meer verplicht
waren gehoor te geven.
Ondertusschen kwamen de mee
tings verschillen tussehen de En-
tente-Staten langs om scherper te
voorsehsjn conferenties op confe
renties werden gehouden het
princiep Duitschland moet beta-
ïen bleet recht doch, hoeveel en op
welke-wijze, daarover raakte men
niet t akkoord.
Ell'eefi Stefht er natuurlijk me
de in 'dut 'Duitschland daar zoo
maar niet ineens miljarden en mil
jarden leggen kan. De groote
kwestie is dan ook van blijken te
krijgen der goede trouw der re
geering van Berlijn, en ook zekere
en vaste waarborgen voor de kwij
ling der schuld.
De. w.aajbqrgen. werden onge
lukkiglijk pog op geene voldoening
gevende .manier opgegeven.
Een Duiisehe grootnijveraar
M. Lit win, schreef daarover in de
Vossische Zeiltuig» een zeer be-
langwekkead artikel.
Het blijkt, .zegt steller, uit de
kritieken tegen- de jongste Duit-
sche nota geopperd, dat het vraag
stuk den waarborgen van allereer
ste gehalte- is/
De-grondgedachte beheerscht de
wereld, dat de Du-itsche ekonomie,
en voornamelijk de Duitsche nij
verheid,'de presta-tiebeloften van
Duitschland moeten waarborgen,
omdat 'Ueir weet dat die prestaties
veel itfiiangett Van' goeden wil der
econofniSdié middens, en dat men
anderzijds dén goeden wil weinig
vertrouwd.
Men veralgertieént dé Duitsche
economie met een zeker getal af
zonderlijke personaliteiten.
'Ik fieri er ëel'iter van over
tuigd dat liet grootste deel der
Duitsche hi j veraars, zoowel als het
Fransche volk, eindelijk kalmte en
vrede verlangen, en dat elk hunner,
moetende kiezen .tussehen eenen
bestendigen staat yau economische
wanorde en een-gevoelige opoffe
ring deze laatste zou-getroosten.
M. Litwin stelt dan het volgende
plan vooruit
Ik stel, schrijft hij,, 'eene wet
voor, volgens dewelke alle onder
nemingen, te rekenen van een ze
ker kapitaal, zouden vervormd
.worden in naandooze vennoot
schappen, in vennootschappen tot
beperkte verantwoordelijkheid, of
allen anderen vorm van geregis
treejde maatschappijj en.
Alle ondernemingen zouden een
'derde hunner aandeélen aan den
Staat afstaan. Allé hèrvormde on
derneming, zou aan dén Staat ou
de of nieuwe akties ter hand stel
len, het derde van haar kapitaal
:n obligaties verlegcn'woordigdea
De Duitsche Staat zou al die
waaiden storten bij een internatio
nale maatschappij der schadeher-
stellingen die haren zetel zou heb
ben in Duitschland, en welker be
heerraad zou bestaan uit afgevaar
digden van al de bij de betalingen
van Duitschland belang hebbende
Staten, en van alle Staten, op wel
ke grondgebied Duitsche leenin
gen zouden uitgegeven zijn of ter
beurs aangenomen.
Die internationale maatschappij
der schadeherstellingen zou, op de
basis der aandeelep door Duitsch
land gestort, obligaties in goud-
waarde uitgeven, die op hunne
beurt zouden worden ter hand ge
steld aan de sehuldeischers der
schadeherstellingen in verhouding
met hetgeen hun toekomt, en met
het doel zich de overeengekomen
som aan te schaffen. De aandeden
door Duitschland gestort en hunne
opbrengst zouden tot waarborg die
nen dezer bons.
Eens de bons afgelost, zouden
de vreemde beheerders zich uit de
vennootschap terugtrekken en het
bestuur zou in handen van Duitsch
land alleen, over gaan.
Men zou eene spoedige aflos
sing der obligaties kunnen voor
zien. Een derde of een vierde dei-
obligaties van schadevergoedings
band zou aan het Rijk worden
overhandigd niet verplichting voor
hetzelve deze te doen dienen tot
dekking van den papieromloop, en
hunne opbrengst zou dienen tot
demping der vlottende schuld.
Eene dergelijke regeling der
schadeherstellingen zou de volgen
de voordeelen aanbieden
1. Het noodige kapitaal zou ten
volle verwezenlijkt worden I
2. De schatting en de inning zou
den geen omvangrijk admistratièf'
stelsel vergen, dat groote kosten
veroorzaakt
3. Het uitbatingskapitaal zou
niet verminderd wezen
4. De methode zou den last dei-
herstellingen grootendeels doen
wegen op de verworven rijkdom,
en zou de beslaglegging veroorloo-
ven op wezenlijke waarden, onder
een aanneembaren vorm.
Een aanbod op die grondslagen
gesteund zou niet kunnen van de
hand gewezen worden onder voor
wendsel van kwade trouw. Duitsch
land zou immers op die manier
merkelijke en tastbare waarden
aanbieden
Dit plan schijnt overeen te stem
men met de zienswijze van Strese-
raann, wiens naam men vooruitzet
als de waarschijnlijke opvolger
van kanselier Cuno,
Londen, 13_ Mei. De dipomatiscbe
briefwisselaar van de Observer
schrijft dat er reads profeten zijn die
een nieuw aanbod van DuitscMand in
een niet te verre verschiet voorspeld
hébben. Dit aanbod zou, volgens deze
heeren het plan van M Bonar Law van
Januari 11. benaderen.
Indien, aldus de correspondent van
de Observer de Duitsche ragem-ing
wijs wil handelen, zal rij een gemeen
schappelijke nota aan de geallieerden
zenden. Dit zal waarschijnlijk eon mid
del zijn om de onderhandelingen te
openen.
Berlijn, 13 Mei. Uit Krakau wordt
aan do a Voss. Zeifcung
Do politie van Leniberg heeft eeno
samenzwering .togen, maarschalk Focli
ontdekt.
Een vereoniging van jonge TJkrain-
scho com mun riten had een dynamiet-
aanslag op den maarschalk ontworpen.
Da samenzwering zou gcfJddlijk (ge
steund zijn door een communistische»
[vereoniging der Sovjets, Er werden reeds
dertig personen aangehouden»
De Werkman V Yah 13 Mei ant
woordt op ons schrijven van 27-29 April
en verklaart nogmaals, houdt staande
dat het eene onomstootbare waarheid is
dat groote officieren voordeel trekken
uit den oorlog, dat ze oorlog voeren om
geld. Onomstoolbaardat is gemakke
lijk geschreven, we hadden daarover
liever eenigo onomstootbare bewijzen
gelezen. 1
'X kenne vele soorten van Zeepen
't is tc zeggen nieuwe rijken, en de
Werkman moet ze beter kennen
dan ik wijl hij ze aan den arbeid ge
zien heeft gedurende de bezetting, doch
officieren die zich met den ooidog
hebben verrijkt, die heb ik; nog
niet ontmoet.
De Werkman doet me lachen als
hij mistig verklaart dat hij de «^aller
eerste en tot hiert-oe 'de eenigo is die
protest verheft tegen liet monster dat
hij oorlog noemt Steekt uw lantaarn
aan, en beken met mij dat de oorlog
zou oud is als de wereld en dat zij die
tegen den oorlog protest verhieven zoo
oud zijn als de -oorlog zelf. Of is het de
Werkman misschien die het voor-
chrijft Wil -gij vrede, bereidt dan
oorlog uitvond -En sedert, hoeveel
formulen voor algemeenen vrede heb
ben «reeds den dag gezien, maar onge
lukkiglijk, hadden zij allen maar een
korten levenstijd, want pas in den we
reld gestuurd kwam een nieuwe oorlog
verijdelen, wat zoovele verwachting, zoo
veel hoop had ingeboezemd. Officieren
ook bemoeiden er zich mede i: Luite
nant Jobé over eenige jaren in de Fu^
pilienschool te Aalst behaalde met zijn
werk L'Arbitrage et la paix den
eersten prijs in een internationalen we'd 1
strijd in Zwitserland uitgegeven, 't Was
een vernuftg boek, mot diepe beko-
ende beschouwingen... Maar 't be
lette nieuwe- oorlogen niet Tussehen
theorie en praktijk ligt een diepen
afgrond j
Napoleon zelf in 1805 had het mid
del uitgevonden Pruisen te beletten nog
oorlog te voeren. En pas 10 jaar later
werd hij te Waterloo verslagen door dat
.elfde Pruisisch legetr, dat hij meende
voor eeuwig to hebben verslagen. En
nochtans Napoleon beschikte over een
fel leger, was meester over Pruisen om
or zijne verordeningen te doen uitvoe
ren. Door Sharnhorst.Gneisenau en an
deren weid liij beet genomen.Hoeft hier
herhaald de geschiedenis van het Pa
leis van Vrede in Den Haag opge
richt Het bouwen duurde verschei
dene jaren en opmerkingswaardig, bij
het oprijzen van ieder gedeelte brak
een oorlog uit en de inhuldiging van
hot Palcis dat alle geschillen tus
sehen de volkeren moest regelen en dat
alle oorlogen moest stop zetten, trof bij
na samen met de uitbarsting van den
gróótstee. oorlog die ooit over de wereld
woedde. Dat de Werkman tracht
te eene formule te vinden, om oorlog te
beletten, maar eene onomstootbare for
mule, dan zal hij zich verdienstelijk heb
ben gemaakt en de officieren zullen de
eerste zijn óm hem komen gelhk te wen
tellen want de officieren wat hij er ook
van denken mag, zullen altijd het eerste
slachtoffer zijn van het monster dat hij
oorlog noemt....
Neon, wij blijven niet blind vóór de
ellende en den dood onzer 80.000 ge
sneuvelden soldaten I Neen wat onze
soldaten leden, wat afzagen geduren
de 4 1/2 jaar in de loopgraven, dat
'kan iemand die er bij. was niet vergelen
en indien we onze stem verheffen tegen
diegene die zo vrijwillig beschimpen en
er fier op zijn ze» met modder te beklad
den, dan is het «nie-t omdat de waarh-eid
cfis kwetst maar omdat wij wihen dat
het recht dat zij verwierven hun toe-
kome eeuwige bewondering eeuwige
eerlned, eeuwige erkentenis.
Zij welen het niet goed, zij die zeg
gen dat onze jongens 6lierven met
eene vervloeking op hunne jyaarse
lippen De laatste woorden van zij die
en euvelden waren in 't algemeen een
woord voor moeder; een laatste vaarwel
aan ouders en bloedverwanten, anderen
offerden hun leven voor hunnen Ko
ning, voor hun Vaderland, anderen nog
Humden eenen laats ten groet, eene laat
ste aanmoediging aan makkers en offi
cieren en vroegen dat men zich niet
hen niet zou bekommeren. Gij die in
heb land zijt gebleven, gij die getui
gen waart der barbaarsche m<x>rden en
misdaden door le Duitscbere gepleegd
martelaars van den oorlog Hoe stier
ven in bende de slachtoffers van Aer-
schot, van Dinant, van Andennc, van
Ethe, van Au vel ais Hoorde men eene
vervloeking op hunne paarse lippen
Hoe stierven zij die uit louter plichtge
voel onder de kogels der Hunnen vie
len Hoe stierven Felix Baueq, notaris
Roels, Gabrielle Petit, Trulin en om zoo
ver niet te gaan, hoe stierven de Slachtof
fers die te Aalst, op de schietbaan, wer
den door den kop geschoten Antwoord
mij en dan zal ik u zeggen zoo ook
stierven onze soldaten. Voor mij heb ik
15 doocÜboeldekens met portret liggen
van 15 mijner gesneuvelde soldaten.
Hunne ouders zonden mij dat zalig aan
denken van hunno kinderen. Op 10
beeldekcns lees ik 't zij de laatste woor
den van den stervenden, 'tzij een uit
treksel van hunne laatste brieven... En
t zijn geen vervloekingen, geen verwen-
schingen op die paarse lippen, oh neen
verre van daar....-
Generaal Bernlïelm zegti gij zónd
jongens naar de boetkompagnies omdat
ze goede soldaten waren en voorbeelden
van gegraadeerden maar... in zijnen weg
liepen.
Deze zin "ware beter uit uw antwoord
weggebleven 't is slechte reklaam
voor 't Zwartboek want zulke beves-
tingon zijn te kinderachtig om te weer
leggen en zoo uwe lezers nog één graant
je goeden, zin hebben zullen zij daarop
zelf well geantwoord hebben. Ja, man
nen van 't Zwartboek gij naoogt ons
mom afnemen Doch dat hoeft_ niet.
Ons leven wij leven als vrijo burgers
in een vrij land, gij kunt ons bespieden
gelijk gij wilt, wij verstekeiw>ns niet,
wij houden geene geheime vergaderin
gen als de aktivisten achter het front-.
Ons doel wij vervullen eenvoudig on
sen plicht in vredestijd en moest he;t
monster dat gij oorlog noemt ons land
weer overrompelen maar Belgie weze
daarvan .behoed dan zouden wij een
voudig doen wat die van 14-18 deden.
Ah mannen van '*t Zwarboek onze
sterren*moeten af In Rusland spraken
do Sovjets niet beier, daar ook moesten
de sterren af. Doch gij weet wel dat
wij in Rusland niet zijn En spijts de
Werkman spijts Pallieter spijts
Zwartboek spijts ale getuigen
wier namen in uw antwoord zijn ver
noemd, spijts alle frontisten zullen wij
onze sterren behouden zoolang er een
België bestaat, en God geve dat Belgie
eeuwig leve, eeuwig leve in vrede, in
geluk, in-welzijn....
Waarom beweert; gij dat er officieren
zijn die hun plicht begrepen als gij pas
eenige regels verder herinnert aan de
woorden van P. Davidts, die zegt dat
alle officieren schijnheiligen, deugnie
ten, iiitscliekLers waren Met één
moord, hij had de hoedanigheden van
een Belgisch officier. Gij zijt niet
milddadig jegens uwen kamarad
ook laat ik hem de zorg over u te ant
woorden
Maar liet geen mij het meest treft in
uw antwoord, waar ik gansch met u 't
akkoord ben «Werkman» dat is als gij
rekent dat gij slechte Bdlgen zijt
Slechte Belgen Ja 't is ons e eretitel»
zegt gij.
Uw eeretitel Foei Slechte Belgen,
dat is synoniem van die verklikkers die
gedurende de bezetting hunne mede
burgers aankloegen bij de Duitsche
overheid en voor eene nietigheid zware
boeten deden opleggen I Slechte Belgen
dat is synoniem van die verraders die
zoovele onzer ongelukkige inwoners on
der de Duitsche kogels deden vallen l
Slechte Belgen dat zijn die gewetenloo-
ze kerels die den vijand hielpen en on
dersteunden in zijne ondernemingen
on oorzaaJk waren dat het monster dat
gij oorlog noemt ons land zoo lang in
zijne klauwen hield. Slechte Belgen dat
rijn d-ie laffaards welke aan 't front tot
den vijand overliepen, hem op de hoog
te stelden van hetgeen er bestond of
ging gebeuren en zoo onmenschelijke
slachterijen in de rangen hunner mak
kers veroorzaakten...
Foei l men moet diep gevallen zijn
om zich te roemen op een titel die men
bij zijne grootste vijanden met minach
ting, met walg zou moeten aanspbou-
wen' Een officiert
TT ft Staatsblad van 11 on 12 Mei
kondigt do door do Kamors gestemde
wet af, waarbij machtiging aan de re
geering verbrand wordt de interesten en
do aflossing te waadborgen van de dorde
Ironing van één miljard frank, door het
Verbond der samenwerkende Veanoot-
ichajffien voor Oorlogsschade uit te go-
Eogt me; hos stierven die engbnldrgq vcns
EERSTE MAATREGELEN
DER REGEERING
Saterdag werd eene vergadering van
ministers gehouden, waar de heeren
Theimis, Neujean en Devèze maatrege
len bespraken, ten overstaan van den
toestand door de staking geschapen.-
Men besloot dan ook, dat de regeering
dadelijk zal ingrijpen. Op vale plaat
sen, onder meer te Antwerpen, is de
toestand inderdaad onhoudbaar gewor
den. Want ofwel moet de Regeering
toegeven, ofwel moet ze middelen ver
schaffen om de opènbar diensten te ver-»
zekeren.
^Vooreerst zal eene laatste waarschu
wing aan het personeel worden gericht,
hen aanmanende dadelijk het werk to
hervatten, zooniet zullen de stakers da
delijk voorgoed worden ontslagen en
zal nieuw personeel aangeworven wor
den. Bovendien zal een bevel uilge-
gd worden voor de mobilisatie van
eene klas, wélke hoofdzakelijk te Ant
werpen het goederenverkeer en den.
dienst der posterijen zal helpen verze
keren.
MOBILIS ATIEBRIEVEN"
AFGELEVERD
Het gouvernement heeft 8 klassen-'
f1915 tot 1922) van het spoorwegbatal
jon binnengeroepen, waarbij gerekend
zijn de telegrafisten, postbeambten en
alle manschappen afhangend van het
departement van S. P. T. T. en Z.
De afwezigen zullen aanschouwd wor-
(!en all's ontslaggevers en vervangen1
worden door de duizenden tijdelijke
agenten en werklieden, die men had
moeten afdanken bij gebrek aan werk
en die enkel vragen om te mogen wer-»
ken.
DE TOESTAND ONVERANDERD
Zooals te verwachten, heeft de Zon
dag niet veel bijgebracht, om verande
ring aan den toestand te brengen, ten
zij, dat hier en daar nog enkelen van
dezen dag hebben gebruik gemaakt om
erlofsdag te vieren.
A3 leen liet nieuws dat vier klaasen doe
genie zijn opgeroepen, was het voor
werp aller gesprekken en niet van aard
om de gemoederen tot kalmte» te brem*
gen, wel integendeel.
De groote gebeurtenis van hei oproen
pen der genieklassen bracht zooals men
begrijpen kan, heel wat beweging ig,
liet land. J
DE GENOMEN MAATREGELS
Ziehier de genomen maatregelen tot
verzekering van den dienst
Zondag morgen werden de opgeroê»
pen spoorwegmannen der laatste klassen,
naar hunne respectieve depots gezonden;
♦m van daar naar Antwerpen te worden
gestuurd, ter beschikking van het hoo-r
ger bestuur.
Een andere niet minder belangrijks
maatregel is het oproepen van vreemde
handwerkers voor het departement en
VOOR 'GOED in dienst zullen blijven.»
Van het oogenblik dat die maatregel
gekend was, werden verschillende aan-t
vragen ingezonden, die nu alle» in pn*
derzoek zijn.
DE INDRUK
De tijding van het binnenroepen dei?
klassen heeft in het 8-urenhuis te Brus*
bij dej léden van het syndicaat*
fen verstom men d en indruk gemaakt,
te oordeelen naar de gesprekken, die es
over gevoerd eerden.
Het is zeker dat de door de regeering
genomen maatregel, het strijdplan van
het N. S. wel eenigszins zal wijzigen g»
het vandaag naar andere middelen za£
moeten uitzien.
Er wordt ook verzekerd dat geen fen*
kei spoorwegman het inzicht te ken nerf
heeft gegeven, zich aan het bevel ivag;
oproeping te onttrekken.
Wat er van zij, over het algmeeetf
mag men den toestand als statu quo be*
schouwen.
Het goederenvervoer staat zoq goed
als stop over geheel het land.
Voor bederfbare koopwaren, worderc
sommige goederenwagons aan de redzi*
gerstroinen gehecht
PROCLAMATIE VAN
DEN MINISTER
De minister heeft heden morgen öena
proclamatie doen afkondigen, houden,
de een nieuw en iaatste bericht, in wel.
ke hij hon herinnert om den dienst tot
hot normale terug te Ibrengon, in al,
rijne vakken, er hij voegende dat hij
al degenen, die rijnen óproep tot her.
neming niet beantwoordt* als ontslag.,
gevers ral beschouwen.
Hij ge6ft de goedwilligon do verzoko.
ring dat de vrijheid van den arbeijJ
[Streng geëerbiedigd zal worden.