Be bomaanslag
in het Rijnland
5
Donderdag
Juli 1923
m siLisSSH
-*
PestzegsSs
t@silo0ssst@Siimg in IS3S?
Een ©ssgehosfd sshandsal
£sü ©sitslag
Qe zaak Sfemsnn
!n s'ss! ïgjkgitai
ie alithrstlug
¥38 Is Etsia
Het t&erkloozenfends
Bs©r handen
Se Presidentsverkiezing in
DuitsehlarJ
DE VOLKSSTEM
XXIX* JAARGANG NUMMER 152
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 - DAGKT jAD IQ CENTIEMEN WEKELIJKS 0.68— Uitgever: J. Van Keffel-De Gespt
Publiciteit bui tea het Arr. AALST "Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 18, te Brussel. Flace de U Bourse, 8, Parijs, Bream's Building, 6, Lon dree E. C. 4.
II. Zoë
j Zon op 3,55 onder 7,55
Laalste Kwartier" den 5
(Vervolg)
m TWEEDE VELDTOCHT IN
HET DUITSCHE OOSTEN.
In April 1917, werd de medewerking
van het expeditiekorps aangevraagd om
de krijgsverrichtingen tot de volledige
overgave der Duitsche koloniën te her
nemen.
De opdracht waarmede 'men de Bel
gische troepen belastte, was tweevoudig
zij moesten optreden tegen de 'kolom
Wintgcjns dio Tabora bedrdigde, dezej
schadeloos maken of ze terugdrijven in
den omsingelingskling onzer -bondge-
nooten zij moesten ook deelnemen aan
de aanvallende opera tien tegen het
grootste 'gedeelte van het leger en zulks
totdat de weerstand van den vijand in
Duitsch Oolït-Afrika een einde zou ne
men.
In yijiicn optocht naar Tabora, kwam
Wint gons in botsing met dé Belgische
bataljons die de Stad aan den Zuidkant
verdedigden. In den nacht van 22 tot
'23 Mei wordt hij gevangen genomen.
Zijne kolom,* waarvan Naumann 'het
bevel overneemt, wijkt linksaf en slaagt
erin te 'ontsnappen. Alsdan begint, in
de streek ten Zuiden van Vdctoria-
mecr, de drukke achtervolging van
oenen vijand wiens bewegelijkheid uit
stekend "zijne plannen dient Naumann
mislukt -echter, door de tusschenkomst
der •tegen hem geiiclite Belgische troe
pen, in zijne poging, Muanza te nade
ren. Na tweemaal tot het gevecht te
zijn gedwongen geweest, op 8 Juni ter'
Mkalama, en op 28 Juni te Ikoma,
wordt hij eindelijk naar het Oosten te
ruggeworpen, waar zijne in verscheiden
detachementen gesplitste kolom geheel
en gansph in dc handen valt der Brit-
selie troepen die in deze streek werk
zaam waren.
In 'hét Zuiden van Duitsch Oost-
Afrika, namen vier te Kilosa .vergader
de Belgische 'bataljon!* de offensief na
bij de Rualia, waarvan de vijand, onder
de bevelen van Tafel en van Lettow,
den noorderlijken oever in zijn bezit
Hield. Op 18 Augustus, werden Kido-
di en Tope aangevallen cn ingenomen,
den 21n werd de Ruahar overgestoken.
Na 'nieuwe gevechten/ zetten de Bel
gische troepen hunnen opmarsch over
Kilombero voort. Zij beklommen de
hellingen die eenen toegang tot de
hoogvlakten van Mahenge. boden en
verijdelden overal den weerstand van
cencn hardnekkigen vijand. Herige
Dffgen werden dan vL'der nog }in
do onniiddelijke nabijheid van Mahen
ge geleverd, doch 's vijands pogingen
waren nutteloos op 9 October rukten
dc Belgen dc stad binnen. Daarna vor
derden" onze zegevierende troepen tot
voorbij de Luwegu, hunne actie vereo-
nigend met 'deze der Britsche troepen
die uit het Zuiden kwamen, terwijl
Belgische te Kilwa .ontscheepte, man
schappen 2ich in dc richting van Liwale
hadden begeven. 'Tafel verhaasttte zij
nen aftocht, achtervolgd door de Bol-
•givchc kolom die van Kilwa «zuidwaarts
naar Mlsasi, d. i. op ongeveer 1.000 km.
van Tabora, vooruit rukte. Onophoude
lijk verjaagd werden dc Duitschers er
toe gedwongen naar de Portugeesche
bezittingen in den Mozambiek te vluch
ten. Daar de aanwezigheid der Belgi
sche koloniale troepen alsdan doelloos
'bleek, werden zij naar hun vertrek
punt teruggevoerd.
IV. BESCHUTTING DER GRENS
TEGEN EENEN AANVALLENDEN
TERUGTOCHT DER "DUITSCHEILS
Daar, in September 1918, de Duit
sche troepcu, onder de bevelen van von
Lettow, opnieuw de Rovuma hadden
overgestoken en in noord-westelijke
richting vorderden, werden, zoowel in
de bezette gebieden als in Katanga en
'bij de troepen van het. Oosten, die voor
dc demobilisatie in de Tanganyika-
streok vergaderd waren, maatregelen
.getroffen om liet gevaar af te weren dat
onze grenzen -bedreigde. Op hetzelfde
oogenblik waarop von Lettow in Rhode,
sia binnendrong en op Kasama aanruk,
te. verdedigden detachementen uit Ka-
tangairoepen de Liuapula en bereikten
eenheden der Oostelijke troepen, door
©ene zuidwaartsche beweging, de grens
lijn van het- Moëro- naar Tanganyika-
meer. Op 11 November 19.18 gaf von
Lettow, die het nieuws van den wapen
stilstand vernomen had, zich aan de
Britsche overheden van Abercorn over.
Deze schitterende aanvallende veld
tocht, welke meer dan twee jaar duur
de en waarbij Tambeur, opperbevelheb
ber van den eersten veldtocht Huyglie,
opperbevelhebber van den tweeden
veldtocht O ben, brigadecommandant
en -bevelhebber der troepen in Rhode
sia Molitor, brigadecommandant
Monteert, .bevelhebber der Tanganyika-
groep Wldber, bevelhebber ad interim
der zuiderbrigade BataiHe, Muller,
Rouling, Tliomas, {regimentsbovejl'hejb-
ibers en "Zooveel anderen, zich beroemd
maakten, had voor eindelijken uitslag,
het onder Belgisch mandaat stellen der
rijke Ruanda- en Urundigebieden, wel
ke ongeveer 50.000 km2 bedekken en
bewoond zijn door talrijke en bedrijvige
volkeren, die hunne nieuwe koloniseer-
ders als verlossers toejuichten.
:oOo:
UITGIFTE VAN EEN BIJZONDE
REN Z.G.N. INVALIDEN POST
ZEGEL VAN 20 CENTIEMEN.
Bij koninklijk besluit van 6 Juni
1923 werd tot de uitgifte van een nieu
wen bijzonderen z.g.n. Invaliden »-
postzegel van 20 centiem besloten.
Deze postzegel kan, voor dc er op ge
drukte waarde (20 centiem) 'gebruikt
worden tot dezelfde doeleinden als de
g9wone postzegels en wordt verkocht
met een opgeld van 20 centiem. Dit op
geld komt ten bate van het Nationaal
werk voor Oorlogsinvaliden en wordt in
geenerlei geval terugbetaald.
Krachtens een ministerieel besluit
van 8 Juni 1923, genomen ter uitvoe
ring van voormeld koninklijk, besluit,
wordt bedoelde postzegel, die blauw-
grijskleurig is en een op krukken steu
nenden oorlogsinvalied voorstelt, in
eene oplaag van een miljoen exempla
ren gedrukt.
De nieuwe postzegel wordt van 5 Ju
li 1923 tot 31 Maart 1924 te koop ge
steld.
Voor liet frankeeren blijft hij tot op
30 April 1924 geldig, zoo in internatio
nalen als in ibinnenlansche dienst.
:oOo
De Handelskamer van Brussel be
sprak op hare vergadering van Maan
dag 11. do vraag of er in 1930 eene in
ternationale tentoonstelling te Brussel
moet gehouden worden.
M. Masion bracht verslag uit en
kwam tot het besluit dat deze tentoon
stelling kan gehouden worden indien
de Staat 20 miljoen toelage schenkt. Dit
bedrag wordt goedgemaakt door de
waardevermeerdering van de gronden.
Harerzijds tzou de inrichtende maat
schappij 30 a 40 miljoen bijeenbren-
gen.
De tentoonstelling zou 200 miljoen
frank uit den vreemde naar Belgie
doen stroomen.
Het besluit tot het inrichten van eene
internalioale tentoonstelling in 1930
werd met eene groot© meerderheid
goedgekeurd.
Er waren evenwel enkele leden, die
van meening waren dat het nog niet
de tijd is om eene internationale ten
toonstelling te houden.
:ooo:
80 MILJARD BOETE
Ten gevolge van al de aanslagen, en
volgens de instructies van het minis
terie van Landsverdediging, werd de
stad Duisburg een boete van 30. mil
jard mark-papier opgelegd.
ooo:
(HET VATIKAAN EN DE BEZET
TING VAN HET RUHRBEKKEN.
NOG IIET AFKEUREN VAN SA
BOTAGE EN MISDADIGE AAN
SLAGEN.
(Rome, 3 Juli. Naar men zegt, zal
de kanselarij van het Vatikaan binnen
kort een toelichting op den brief van
den Paus uitgeven.
Deze zal opnieuw den wensch van
den Paus om tot een minnelijke schik,
iking en tot regeling van het vraag
stuk van de schadevergoeding te gera
ken te 'kennen geven, doch aan den
anderen kant den nadruk er op leggen,
dat Duitischland al het mogelijke moet
rloen om zijn verplichtingen na te ko
men. Voorts zou een bijzonder beroep
op Duitsehland worden gedaan om den
geest van weerwraak, die langzamer
hand door het volhouden van den pas
sieven tegenstand ontstaat, te onder
drukken.
Ook de daden van sabotage keurt het
Vatikaan streng af.
De Osservatore Romana bevatte
gisteren, naar aanleiding hiervan, een
hoofdartikel, waarin Duitsehland wordt
pangespoord af te zien van een tegen
stand, welke tot zulke verfoeilijke aan
klagen leidt.
ooo:
DE BRIEF VAN Z. H. PIUS XI.
Parijs, 3 Juli. Z. Em. kardinaal
Dubois, aartsbisschop van Parijs heeft,
men mag veronderstellen op lastgeving!
van hoogerhand, 'liet katholieke Ka-
xüx
HET EINDE DER HEL
Sedert Maandag werd de 'beruchte
kostschool, te Ranst, op bevel van het
parket gesloten.
Al de ouders (kwamen hun kinderen
terughalen met uitzondering van 10 die
door een gesticht werden opgenomen
dat te Antwerpen, door advokaat Van
Bladel, bestuurd wordt.
De kleinen stapten om 6 u. 44 in den
trein 'het Antwerpsch hoofdstation en
zullen ondergebracht worden in de vil
la Kinderwelzijn te Heide -waar ze
hun gezondheid zullen kunnen herstel
len.
Twee andere kinderen, waaronder de
oorlogswees Lena erts werden opgeno
men "dank zij de bemoeingen van den
h. Tack, hoofd van de weldadigheids-
diensten, in de school voor verlaten kin.
deren.
DE VERVOLGINGEN
Het staat thans vast dat de vier be
klaagden zich voor het assisenhof zul
len te verantwoorden hebben wegens
inbreuk op artikels 372 en 377 van het
*strafwetiboek.
merlid Gaiüard Bancel geantwoord
hetgeen deze over den brief van Plus
PRINSES GENOVEVA
VAN ORLEANS
Dinsdag avond werd in de Sint-
Pieterskerk te Neuilly Jbij-Parijs het
huwelijk ingezegend van prinses Geno-
veva d'Orleans,met graaf de Chaponav.
Men weet dat de jonge bruid de doch
ter te van den hertog en de hertogin
van Vendome, geboren prinses Hendri-
ka van Belgie, zuster van koning Al
bert.
Het burgerlijk huwelijk was< Maan
dag voltrokken in het stadhuis van
Neuilly. De wettelijke pleegvormen
werden vervuld door M. Deloison, bur
gemeester die eene gelegenheidsaan
spraak hield.In treffende bewoordingen
schetste hij dc talrijke herinneringen
welke de stad Neuilly verbinden aan de
familie van Orleans-. Ook drukte liij er
pp hoe de hertoglij ke familie van Ven-
,öme niet alleen algemeen geacht
oOo
De Bnisselsche briefwisselaar van de
Express Ibewcert uit goede bron te
vernemen, dat M. Vandcrvelde zijn
ontslag heeft genomen van den Bond
'der Vrijdenkers (Libre Pensee).
De reden zou hierin bestaan dat M.
Vandervelde niet 't akkoord gaat met
zekero artikels 'der statuten van den
bond en met die der socialistische par
tij.
HET LOT DER VEROORDEELDEN
Nu dat liet Verbrekingshof de vraag
tot herziening van L. Aten den Wouwer
en Mevr. Steinmann verworpen heeft,
rijst de vraag, welk het lot van de ver
oordeelden zal zijn.'
Binnen enkele dagenof weken zal
'L. Van den Wouwer naar de centrale
gevangenis van Leuven worden overge
bracht en Mevr. Steinmann naar Ber
gen, tenzij zij de gunst geniet te Ant
werpen te mogen blijven.
Hoe lang zal hunne straf duren
Mevr. Steinmann werd tot 15 jaar
dwangarbeid veroordeeld. Krachtens de
'bepalingen van de Wiet op de voorwaar
delijke iuvrij heidssteliling, kan zij in,
vrijheid worden gesteld, nadat zij het
derde van haar straf heeft uitgedaan,
dus binnen vijf jaar. Daar zij reeds
twaalf maanden in voorarrest heeft
doorgebracht, kan zij binnen 4 jaar in
vrijheid worden gesteld.
Wat Van den Wouwor betreft, deze
moet ten minste 10 jaar in de gevan
genis doorbrengen. Daar ook hij een
jaar voorarrest heeft gedaan, kan hij
binnen 9 jaar op vrije voeten* worden
gestold.
XI in liet midden heeft gebracht.
Kardinaal Dubois schrijft, dat zijns
inziens aan den pauselijken brief een
Verkeerde uitleg is gegeven. De Paus
zégt toch duidelijk, dat een vrede door
verzoening ontbreekt omdat de over
wonnene aan den sckuldcisehcr geen
bewijs heeft gegeven van goeden wil om
tot een billijke en afdoende overeen
komst te geraken en belet heeft, dat er
een onpartijdig, juist onderzoek naar
zijn be taalvermogen is ingesteld.
Kardinaal Dubois is van oordeel, dat
Z. H. Pius XI het rechtvaardig oor
deelt, dat 'de overwinnaars waarborgen
eischen, die in overeenstemming zijn
met de beteekenis van de schuldvorde
ring en dat houdt goedkeuring in van
de politiek der bondgénooten en souve-
reine bekrachtiging van de 'door de
Frrfnsche regeering vooruitgezette be
ginselen.
Volgens kardinaal Dubois bevat de
brief van den Paus niets, dat de vader
landsliefde van de Franschen zou kun
nen kwetsen.
:oOo:
VERSCHILLENDE «INCIDENTEN»
EN AANSLAGEN
Dusjeldorf, 3 Juli. Gisteren om 22
uur heeft te Duisburg een Franschc pa-
troulle een Duitscher gekwetst, die in
weerwil van de gewone sommaties,
niet bleef staan.
Dezen morgen om 2 uur werden op
een kilometer ten Zuiden van Syburg,
van den zuidelijken oever der Roer, een
tiental geweerschoten op een kleinen
wachtpost gelost. Niemand werd getrof
fen.
Een Fransch houtvester werd in het
woud van Kapellen, ten zuiden van Ko
blenz, door een Duitscher met een ge
weerschot gekwetst. 'Dc gendarmerie is
■maar ook van elkeen bemind is
en in heel de streek hoog geschat.
Dc getuigen van het burgerlijk
huwelijk waren voor prinses Genove-
va, koningin Amelia van Portugal, ver
tegenwoordigend don 'hertog van Or
leans, hoofd der familie voor den
graaf van Champonay, de hertog van
Mirepoix.
Na dc plechtigheid hebben de hertog
en de hertogin van Vepdóme een ont
bijt aangeboden, waarop uitgenoodigd
waren: koningin Amelia van Portugal';
de prinses van Bourbon-Siciles de
hertog van Nemours markies en mar
kiezin de Champonay de hertog en de
hertogin van Mirepoix, en talrijke an
dere personen 'behoorend tot den adel,
alsook hoogwaardigheidbekleeders.
Dinsdag na de plechtigheid in de
kerk, welke zeer indrukwekkend was,
hebben de hertog en de hertogin van
Vendome een lunch aangeboden voor
een uitgelezen gezelschap.
In afwachting der aankomst van M.
Paul Hymans te Brussel weerhouden,
zal Belgie in dcü Volkenbond vertegen
woordigd zijn door M. Mélot, bestuuder
van het Bclgsch bureel.
Volgens prof. Arcidiacano van het
Koninklijk Italiaansch Zeevaartkundig
Instituut, die een bezoek heeft gebracht
aan den krater van den Etna, is de uit
barsting n'og niet geheel geëindigd.
Hij baseert deze uitspraak op hel feit,
dat nog steeds ontzaglijke wolken stoom
uit den midden krater opstijgen, die be
zwangerd zijn met asch. Het
v- v, a5 no»
V - ij onmogelijk om dicht bij den krater te
van oordeel dat er een ongeluk m het nade°n in vcr.banfl mJet deiI .,adlten
snel is aeweest. De nomvester is in lieti- i
spel is geweest. De houtvester is in hét a9chre dic vlalk bij de openin,. van
hospitaal van Koblenz overleden de— J
pejsoon, dic schuld aan het ongeluk
draagt, word aangehouden.
Tusschen Salmohnt en Hetzerath
werden telefoondraden doorgesneden.
Den '1 Juli werden te Kronenberg, 5
kilometer ten Zuiden van Vohwinkel,
om 23 uur verscheidene geweerschoten
op een wachtpost gelost.
Op datzelfde uur werd door eene pa
den krater valt.
Ook in de omgeving van Cerro, Mon-
tesanto en Monterosso blijven do uit-
barstingvcrachijnselen aanhouden. Er
wordt nog steeds onderaaxdsch gerom
mel gehoord, terwijl de nachten verlicht
worden d'oor de roode vuurstralen, die
als bliksemschichten uit den krater op
slaan.
De lava is nog niet geheel gestold en
trouille in een naburig woud een kara- schuift nog zeer langzaam vooruit met
vaan van tien vrachtauto's ontmoet. die;eep snelheid, die gaat van enkele tien-
heimelijk naar onbezet Duitsehland tallen een li meters tot tweehonderd me.
wildon gaan. Men heeft 5 auto's en do - ter per uur, al naar gelang de bodem
geleiders daarvan ie pakken gekre- helt on do beletselen, welke de lava-
jgeuj [strogm tegen komt, hoogei; of lager zijnv
In de eerete zes maanden van 1022
werd er aan de werklotssen van ver.
schillende nijverheden eene som van 154
miljoen 661 duizend 119 fr._3i centie-
rneu, verdeeld als volgt 25.-IÜSJ701 fr.
80 gewone loda.gen 9.152,367 fr. 51
fa mil ieoesïagen
Voor de zes laalste maanden van Jict-
zelfde jaar beliep dc som 8,801,067 fr.
90 't zij va nganscli het jaar 1922, een
totaal van 43, miljoen 522 duizend 787
fr. 21 centiemen. De administratiekos
ten beliepen 312,786 fr. 81.
den loop van de verleden week
de Nijverheids- en Handelskaiiu r
In
had de iNijve.
van Tihielt afgevaardigden gezonden
naar het Officieel Koloniaal Bureel om
onderzoek te doen naar de mogelijk
heid van verzendingen te doen naar
Congo.
Ten gevolge van de studies, die do
afgevaardigden hebben kunnen doen en
inlichtingen dic dit bureel hen heeft
verschaft, heeft deze Nijverheids- oil
Handékkamer het volgende aan den
minister geschreven
lïet onderzoek der stalen ep <1°
kostbare inlichtingen, die ons werden
verschaft, hebben een nieuwen horizon
voor onze ui tvoern ij verheid geopend.
En terzelfdcrtijd schrijft deze Kamer
in haar wekclijksch bul'leiijn
Wij hebben ons kunnen verzeke
ren dat onze eigen producten in dc ko
lonie verkocht worden, na door vreem
de handen te zijn gegaan. Wij hebben
de zekerheid opgedaan dat de koloniale
markt een uitvoerweg is voor onze weef-
selproduclen
Moge dit voorbeeld dd -oo.gon. wan
andere Belgische nijveraars openen,en.
hen aanzetten, in deze zaak bewijzen
r'te geven van eigen initiatief.
DE EX-KROONPRINS
KANDIDAAT l
Volgens den Berlijnschen correspon
dent van de Chicago Tribune zal
de Duitsche ex-kroonprins zich candj-
divit stellen bij de aanstaande presi
dentsverkiezingen in Duitsehland.
Op aandrang van de vrienden van den
cx-kroonprins hebben eenige politieke
vereemgingcn te Berlijn, Potsdam een
verzoekschrit daartoe aan den Rijksdag
gezonden anet aanhalingen van de mec-
ningen van eenige vooraanstaande ju
risten over de kwestie, of de ex-kroon
prins candidaat gesteld kan worden.
Zooals gezegd, wordt deze 'beweging
geruggesteund door een aantel vrienden
van den ex-kroonprins in verschillende
deelen van het land.
Men gelooft, dat er in de Duitsclio
grondwet geen bepaling voorkomt, wel
ke kan 'beletten, dat ook de ex-kroon
prins zich bij dc presidentsverkiezingen
candidaat zal stellen.
De eenige moeilijkheid, welke zou
kunnen ontstaan is, dat de Duitsclio re
geering zou weigeren, haar toestem
ming te verlccnen naar Duitsehland te
rug te keeren. Ook daarmede houdt de
petitie aan den Rijksdag rekening.
Hierin wordt verklaard dat er in het
verdrag van Versailles geen enkele be
paling voorkomt, welke den ex-kroon
prins verbiedt, naar Duitsehland terug
te keeren.
Ebert zal evénwel nog tot den herfst
van liet volgend jaar président blijven.
■T)e Duitsclio presidentsverkiezingen
zullen dan ongeveer samenvallen met
de presidentsverkiezingen in do Vcrce-
nigde Staten.
Waarschijnlijk zal de ex_kroonprins,
zoo hot plan mocht doorgaan, niet als
candidaat van eenige partij optreden,
doch als geheel onafhankelijk cadidaat
en dan vertrouwen, dat de sympathie,
welke hij bij velen tijdens den oorlog
genoot, nog niet geheel verflauwd is.
Het recht zich voor het president
schap candidaat testellen heeft de kroon
prins, wanneer de regeering gecri be-
bezwaren heeft, even goed ah iedere an
dere Dutscher. Een gewone meerder
heid van stommen zal reeds voldoende
zijn om hem president to maken.
Het behoeft geen nader betoog, dat
eön ..gebeurlijke^ candidatuur van den
ex-kroonprins vooral in 't Zuiden \an
het land veel steun zou ondervinden,
om nog niet eens te spreken van zeke
re kringen in het Noord-Oosten van
Pruisen en te Berlijn en Potsdam zelf.
Maar anderzijds zullen dc linksche
partijen 011 het centrum natuurlijk eene
krachtige oppositie tegen zijn verkiezing
aanvoeren, omdat oen -dergelijke ver
kiezing natuurlijk dc eerste stap zou
zijn op den weg naar het herslel dc^
H^heiiaolleros op den teooifc