11
Donderdag
lOctoh. 1923 i
Bedssitaiijverheid m
Zearnntk-Vlaanbren
UITSTERVEN
Silislïallkaaa
Bë tefaisd in Uaiisehland
ICatltoSieke ükspsshcal
van Lssiïst!
Tirwe-iiiimr
Lanefküwlaisngss}
festersfak aangeslagen
0® mijnramp in SshsttarJ
DE VOLKSSTEM
XXIX* JAARGANG NUMMER 234
Kprlistrnat, O on 51, Aalst'. Tel. 114 DAGBLAD iO CENTIEMEN WEKELIJKS 0,63 Uitpever: J. Van Ndffel-De Gendt
H. Gummarua
Zon op G,06 onder 5,10 I
Eerste Kwartier den lo
Publiciteit buiten het Arr. AALST
Agentschap Havaa, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Eoildinge, C, Londres E. C. 4.
300 en 200 verminderd. Men bouwt
geen woningen meer in de land
bouwstreken, ter contrarie men
laat de huidige in puinen verval
len. Er bestaan dorpen die geen
enkel ambachtsman meer bezitten,
en nochtans waren die buitens
vroeger zeer bloeiend en voorspoe
dig. De gronden blijven er thans
braak liggen of wel men plant er
houtgewas en boomen op. De
staatsbedieningen, de nijverheid,
het bureel, de achturenwet vaag
den het grootste deel der jeugdige
werkers van den buiten weg. In
sommige dorpen vindt men nog
nagenoeg een half dozijn jonge
lingen.
De plaag der ontvolking duidt
genoeg hare verwoestingen aan en
daarbij de jeugd ontvlucht het
veldleven en den veldarbeid.
Waarom De boerenstiel is noch
tans de gezondste, de voordeelig-
ste, de meest vruchten opleverend-
ste.
Zulke toestand zal in Vlaande
ren niet te beklagen en te bewee-
nen vallen,indien wij gehecht blij
ven aan onzen voorvaderlijken en
Katholieken godsdienst en (ar |de
beoefening niet van verzuimen.
JOANNES,
De eerste Nederiandsolic coöperatie^
ve suikerfabriek heeft deze week hare
campagne begonnen.
Deze instelling zal ruina 80 miljoen
kilos beeten te verwerken hebben.
De uitvoer van suikerbeeten naar
Belgie, is weer door de Nedcrlandsche
rogeering_ toegestaan.
Men ziet ^als gevolg hiervan, dage
lijks 4 tot 5 maal, volle treinladingen
wegvoeren.
'k Deed een omreis je, een on-
derzoeksreisje bij onze Zuiderbu
ren en 'k liep van de Somme in de
Oise en wederzijds. Ik en wille
geen kwaad zeggen of schrijven
van Frankrijk,maar ik moet aan
de volle waarheid voldoen en be
kend maken,wat reeds genoeg ge
kend is, 't is te zeggen dat alles in
dat droevig land kwijnt, sterft,
meer nog:., uitsterft.
Daarom moet men niet gewa
gen van de frontstreken waar op
enkele plaatsen de verwoesting
nog volkomen heerscht.maar daar
waar de oorlog en zijn geweld niet
tussehen kwamen, zal men zich ge
makkelijk overtuigen van het treu
rig vernietigend werk van die zoo
gezegde dood. Eerst en vooral de
fransche buiten is doodsch. Zoo
kunt ge kilomJeters verre gaan zon
der menseh of dier te ontmoeten,
zonder huis of kluis te bespeuren.
Kinderen,ziet ge,bijna niet meer
en de ontvolking gaat haar achter?
uitgang.
In het Zuiden van het Somme-
departement kwam ik in 't dorpje
Contre bij Conty en een Belgisch
boer, vlaamschvan aard, taal en
godsdienst deed mij het volgende
raadsel oplossen Beste h,eer,
sprak hij, weet ge hoeveel inwo
ners deze gemeente telde over vijf
tig jaren Volgens het getal
huizen welke ik van deze hoogte
bespeur, luidde mijn antwoord,
moet er hier nog al wat volk wo
nen, nu< 't is moeilijk om 't juist
getal te schatten, zooveel te meer
dat we geen vergelijking mogen
Maken tussehen de Vlaamsche en
de Fransche dorpen! Luister,
wedervoer mijn vriend, en wees
niet verbaasd, over "vijftig jaar
telde Contre 1800, ik zeg zestien
honderd zielen en thans huizen
nog binnen zijne muren 160, ik zeg
honderd en zestig menschen Ik
meende van de hand Gods gesla
gen te worden, bij 't liooren van
dat verbazend doch leerrijk spre
ken. Kan het anders als men wel
overweegt hoe men leeft of beter
niet leeft in Frankrijk De gods
dienst en het beoefenen er van,
werden op den achtergrond ge
schoven. De aanbidding van geld
cn goed, van gerlot en gemak, van
sta vel.'jk en zwoegelijk werk, van
onverschilligheid en van het bijge
loof staat alleen op de eerste
plaats en al 't overige is bijzaak.
Meent ge nu dat de oorlogsles, de
weedom, het nationaal lijden, het
duizend- en nog duizendvoudig
verlies van menschenlevens daar
iets bijbracht ten goede Ik,
meen van neen De lichtzinnig- maaIs een loonende opbrengt tc b'è
heid, de onbezorgdheid en meest
van al, de gesst van ongeloof, het
zedenbederf en de diep ingewovtel
de ongodsdienstigheid zijn er de
oorzaak van. Droevig toch, niet
waar Is er daar geen hand aan te
steken tot verandering en verbete
ring van dien staat van zaken Ik
herhaal het,niets zal dien toestand
doen verbeteren tenzij het meer in
achtnemen en het beoefenen van
den waren Katholieken godsdienst
en het nakomen der natuurwetten
en der zedenwetten.
We spreken van Frankrijk en
van zijnen buiten, doch moeten
wij hetzelfde niet zeggen van ons
Walenland Inderdaad meer en
meer sterft men daar ook uit. De
waalsche dorpen bijzonderlijk
worden op verschrikkelijke wijze
ontvolkt. Weet wel dat de school
bevolking van talrijke buitenscho
len aldaar van 30 op 10 leerlingen
daalde. Welhaast zullen zekere
klassen tot konijnenhokken mogen
dienen De bevolking der waal
sche dorpen die vroeger uit 000
en 500 personen bestond is nu op
PIUS XI EX DE GEWIJDE
MUZIEK
In een schrijven a-an Kardinaal Bis-
leti bekrachtigt de H. Vader het mofcn
prepro van Pi us X, hetwelk Hij voor
al aan de jongere geestelijkheid aanbe
veelt. Van deze mag* de gewensebte
opbloei van den kerkzang worden ge
hoopt, door de oprichting van zangko
ren, welke, de deelneming van 't volk
aan de kerkelijke diensten «bevorde
ren
WAARSCHUWING
In enkele Amerikaansehe 'bladen
werd gemeld dat het zangkoor der Six-
tijnsehe Kapel zich kortelings naar de
Vereenigde Staten begeven zal om
een reeks concerten te geven, en er
werd 'bijgevoegd 'dat de H. Vader be
reidwillig zijn machtiging [verleend
heeft.
Wij mogen verklaren dat de K. Va
der dergelijke «machtiging voor zulke
tournees noch thans noch in 'i verle
den verleend heeft, en dat. het verkeerd
is den naam Sixtijnschc Kapel fë
gebruiken. (Osservatore Romano.)
XflX
DE RIJKSDAG NEEMT DE
MACHTIGINGSWET AAN.
STINNES EN DE REGEERING.
DE WjERKHERNEMING IN HET
BEZET GEBIED.
INSCHRIJVINGEN
Het besluit krachtens 't welk de uit-
voer van tarwe niet meer aan vergun-
ning onderworpen is, treedt in werking
den tweede dag na deze It's verschijning
in den Momteiir dus heden Don
derdag.
oqo:-
WiEMKEN OVER RHUBARBEB
Jan. Mijn goede Frans is het mij
toegelaten u een en ander te vragen over
rhu barber teelt
Frans. Voorzeker vriend. Ge zijt
zeker wel gevaren, dezen zomer?
Jan. Ik geloof het wel; dat was
nu toch een opbrengst! Ik heb verschil
lende honderden kilogrammen ver
kocht, en dat aan een sclioonen prijs^
Kortom ik heb ne goeien stuiver g<P
wonnen imet uwen raad ie volgen. Heb
dank, 'beste vriend.
En juist daarom wil ik mijn voor-
zorgen nemen voor den winter, ten
Ik j einde den toekomenden zomer nog-
De inschrijvingen en Irecensemen-
ten hebben plaats van Dinsdag 16 tc>
Zaterdag 21 October, telkens van 15
tot 17 uren, in het Spoelberch-insti-
tmit, Kraekenst raat
De kosten bekopen 30 fr.
Ka voormelden datum zijn de kos
ten dubbel, tenzij men wettelijke re
denen van uitstel kan aanvoeren.
Om ingeschreven te kunnen wor
den, moet de leerling voluit 16 jaar
oud zijn, een getuigschrift Van goed
gedrag kunnen voorleggen eh bewij
zen «lat hij regelmatig de voorafgaan-
delijke studiën, volbracht heeft.
Het- schoolgeld voor de leerlingen
wordt integraal gestort in handen van
den ontvanger, op. liet opgenblik der
inschrijving of der recenseering. Uit
stel van betaling wordt enkel verleend
op uitdrukkelijke vraag der ouders.
Eene plechtige Mis van den II
Geest voor de opening der akademi-
schc leergangen heeft plaats in de pri
maire kerk van St. Pieters, op Maau
dag, 15 October, ten 11 ure.
komen.
Frans. Welnu Jan, dat doet mie
waarlijk genoegen, en ik zal u in korte
woorden uitleggen wat er voor den win>
ter, in de maand November b. v. te
doen valt.
Eerstens vooral moet ge den grond
goed ophakken, en zuiveren van hot
onkruid als er 'tussehen staat.
Daarna zult ge een mengsel maken
van 4 tot 6 kgr. zwavelzuur ammoniak
per are, 4 tot 5 kgr. superfosfaat en
4 tot 5 kgr. syl viniet. Deze meststoffen
worden zoo gelijk mogelijk over den
.grond uitgespreid en daarna met de
rijf ondergewerkt. Kunt ge dan tijdens
den winter nog wat kort mest aanwen
den, des te beter.
"Vergeet ook niet gedurende de win*
termaanden een of twee maal duchtig
te begieten met beir.
Ge begrijpt dat, op die manier, de
planten, al vroeg in de lente beginnen
te schieten en kloek doorgroeien, zoo
dat ge op een overvloedige opbrengt
kunt rekenen.
Is liet verstaan Jan?
Jan. Zeer wel, Frans, en ge naoogt
verzekerd zijn dat ik er goede nota van
houdt. Alles is aangefceekend, zie eens
En te gepasten tijde wordt het werk
aangevangen.
F rans. Zoo moet het zijn Jan.
Wie luistert naar goeden raad be^
klaagt het zich nooit te laat. DIXIA
SLECHTS EEN KOPIJ
Het nieuws van het aanslagen van
een meesterstuk dat van de hand zou
zijn van HoUandsehen schilder Pieter
de Hoogh, heeft in de kunstenaarswe
reld heel wat ophef gemaakt en ver-
seheidenen zijn het zoogezegde mees
terstuk gaan bezichtigen.
Allen trekken de echtheid van het
schilderstuk in twijfel en zeggen, dat
het enkel eene kopij is naar "het pa
neel van Pieter de Hoogh: Hollandseh
woonvertrek. Het oorspronkelijke (be
vindt zich in de Pinacotheek te Mun-
chen.
Men gelooft, dat liet gelieele gedoe
der si'gnafeerrng on aanhouding/
slechts een oude truk is, om de aan
dacht op het schilderstuk te trekker^
en het als echt, den eenen of anderen
millionair, in de handen te stoppen,
den te stoppen.
/ooals gemeld, zouden duikers een
poging doen voedsel te brengen aan
de drie mijnwerkers van vrie men
aanneemt, dat ze in de overstroomde
nnjn_ te Redding, nabij Falkirk nog
in leven zijn.
Dit is gisteren geschied.
Drie duikers van de Britsche mari
ne zijn, voorzien van levensmiddelen
in bossen, in de mijn afgedaald.
Nadat zij drie uur in de mijn wa
ren geweest en over een afstond van
bijna 200 met. door den overstroom-
den mijngang hadden gewaad, kon-
den zij wegens een enorme puinver-
sperring niet verder.
Zij zagen zich derhalve genoopt
naar boven terug te keeren. "Vermoe
delijk zullen zij opnieuw in de mijn
afdalen, ten einde liet puin uit den
weg te ruimen.
De inwoners van Falkirk houden
sedert «verscheidene dagen bidstonden
in de kerken voor de redding der
slachtoffers.
Vier-en-dertig van de zes-en-dertig
arbeiders, die bij de overstrooming in
de mijn waren, zijn nog niet boven
gebracht. Zes-en-twintig "zijn er °erod-
en zes lijken gevonden, J
DE MACHTIGINGSWET.
HET DOOR DEN RIJKSRAAD
AANGENOMEN ONTWERP
Het onlwerp-machtigingswet, pveüke
Maandag door den Rijksraad 'werd
goedgekeurd en Dinsdag in den Rijks
dag in behandeling is genomen, luidt
als volgt
1° De Rijksregeering wordt gemach
tigd, die maatregelen te nemen, en
zulks wel op financieel, economisch en
sociaal gebied, welke zij gewenscht en
noodzakelijk acht.
Daarbij kan van de grondwettelijk
vastgestelde rechten afgeweken wor
den.
De machtiging strekt zich niet uit
tot regeling van den arbeidstijd, de in
krimping van de renten en ondersteu
ningen van verzekerden en rentetrek-
kenden van de sociale verzekering en
van de kleine renteniers.
De "uitgevaardigde verdrdeningen
moeten ten spoedigste ter kennis van
den Rijksraad en den Rijksdag worden
gebracht. Zij. moeten, indien zulks
door den Rijksdag geeischt werdt,
terstond worden opgeheven.
2° Deze wet treedt in werking op den
dag van afkondiging. Zij treedt buiten
werking bij de wisseling van de Rijks
regeering of bij verandering van haar
partij-politieke samenstelling, doch in
ieder geval uiterlijk 31 Maart 1924.
De rijksraad heeft het ontwerp met
46 stemmen tegen 17 aangenomen.
Tegen stemden de vertegenwoordi
gers van Beieren en van Mecklenburg-
Strelitz.
Naar wij vernemen is de regeering
nog niet zeker van de benoodigde meer
derheid van 2/3 der uitgebrachte
stómmen.
VON BULOW NAAR, PARIJS.
Naar gemeld wordt, is iStresemann
voornemens den vroegeren rijkskanse
lier von Bulow naar Parijs te zenden.
De opdracht, die von Bulow mede-
krijgt-, is het onderhandelen anet de
Fransche regeering over de mogelijk
heid tot liet scheppen van garanties
met betrekking tot de herstel-betalin
gen.
DE ARBEIDSHERVATTING
STINNES EN DE REGEERING
Ten aanzien van de besprekingen,
welke de Réjnlandtohe igroot-indus-
atrieelen, Stinnes, Kloeflbier, Vogler en
Van Velsen met generaal Dégout to,
hebben gehad, wordt nog gemeld, dat
deze heeren niet als particuliere perso
nen, doch als gedelegeerden van de
mijnbouwvereenrging voor Rijnland
en Wfest.falen, met den Franschen op
perbevelhebber hebben onderhandeld.
De Duitsche indiistrieelen hadden
eerst nog getracht een onderhoud met
Stresemann te hebben, doch tengevol
ge van de crisis kon deze hen niet
ontvangen. Zij hebben den Rijkskanse
lier echter onmiddelijk met het resul
taat 'hunner besprekingen met generaal
Degoutte op de hoogte gebracht.
Tevens zijn thans eenigc bijzonder
heden «bekend geworden, betreffende
het onderhoud van Stinnes met gene
raal Degoutte, welke een nieuw lichj
werpen op cle houding van Stinnes en
zijn groep tijdens de regeemngscrisis.
Naar wij vernemen, zouden Stirmes en
zijn vrienden den generaal de stichting
van een Duitsch-Franseh industiiege-
meensebap hebben aangeboden.
'Zelfs zou de afgifte van aandeelen
van Duitse be ondernemingen aan
Fr arisch kapitaal aangeboden zijn. Een
door Schneider-Creusot geleide groe^
van Fransche groot-industrieelen zou
'bereid zijn tot. deelneming in de
Duitsche industrie.
Het aanbod van Stinnes hangt, naar
men vermoedt, samen met zijn" politie
ke plannen in Duitscliland zelf, waar
mede hij het op een dictatuur zou toe
leggen
Stinnes' vorderingen van de Duit
sche regeering omvatten intusschen o.
a- Schadevergoeding voor de door de
Franschen in beslag genomen kolen.
Voorts eischt hij vrije bcsdnkkin-g
over de kolenleverancies voor hers lei-
doeleinden.
Verder eischt hij hei-stel van den
vrijen kolenhandel in het bezette «ge
bied en vooral volmacht voor oen oom
missie van industrieelen om zelfstan
dig met de bezetiingso verheden te on
derhandelen, zonder inmenging dkg
an de regeering.
Ten slotte vraagt hij om invoering
van den 8 1/2 urigen arbeidsdag voor
ondergrondsche en den 10-urigeii voor-
•bo vengrondsche bedrij ven
Men gelooft dat de regeering de ei-
iSchen van Stinnes zal verwerpen.
EENE OVEREENKOMST
Bel ga verneemt uit Dusseldorf
Er ia een belangrijke overeenkomst
tot stand gekomen tussehen de geal
lieerde commissie van toezicht op de
fabrieken en mijnen en vertegen
woordigers van de maatschappijen'
Bhcenix en Rheinisehe Stahlwerke.
Volgens deze overeenkomst zullen de
'leveringen van herstel-steenkool onmid
delijk hervat worden en zij zullen om
niet plaats hebben op den grondslag
van het programma van de commissie
van herstel.
De maatschappijen hebben Zich ver
bonden de kolenbelastmg te betalen.
Zij zullen den steenkool voor de regie-
treinen en voor de bezettingstroepen
verschaffen. De in beslag genomen
producten der ijzerindustrie zullen
worden vrij gegeven al naar mate van
de betaling van de achterstallige be
lasting. Uitvoervergunningen zuil
worden toegestaan binnen de grenzen
van de in 1922 uitgevoerde hoeveelhe
den.
DE DUITSCHE VIJVERAARS
WILLEN RECHTSSTREEKSCH
MET DE BEZETOVERHEDEN
ONDERHANDELEN
De correspondent van de Petit Pa-
risien Ie Berlijn meldt dat de nij
ver aars een nota naar den Rijksdag ge
zonden hebben, vragende dat men°Iien
toelaten zon rechtstreeksche onderhan
delingen, met de bezettingsoverheden
aan te knoopen, dat men hen totaal
vergoeden zou voor de steenkolen die
aan de geallieerden geleverd of door de
geallieerden in beslag genomen werden,
dat men de wet van den Surendag, de
belasting op de steenkolen van liet
Ruhrgebied, en het steenkolen-com
missariaat zou afschaffen.
De pretenties der nijveraars hebben
in al de Berfïjnsche middens een ge
weldigen indruk teweeggebracht, na
melijk onder de socialisten die er op
aandringen, opdat de regeertng de toe
lating om recfrtetreekscfi en alleen met
de bezettingsoyerheden te onderhande
len, aan de nijveraars vlak af weigeren
zon.
EEN VOORSTEL DER
DUITSCHERS.
Naar de correspondent van den
«Petit Parisien» te Berlijn verneemt,
zou het kabinet Stresemann op de ge
dachte gekomen zijn een Fransch-Bel-
ïisch-Duitsche commissie samen te stel-
.en waarvan de leden door de drie re-
'geeringen aangeduid zouden "worden
en «die voor taak zou hebben al de kwes-
ities te regelen "welke in verband staan
met liet opgeven van het lijdelijk ver
zet.
Men verwacht dat de Duitsche ver
tegenwoordigers te Parijs en te Brussel
dit voorstel dezer dagen zullen in die»
ncn.
DE VOORWAARDEN DER BEZET
TENDE OVERHEDEN.
Uit zeer goede bron verluidt, dat da
voorwaarden tot hervatting van den
arbeid aan Stinnes zijn ter hand ge-
eteld. j
De geallieerden kdmen niet tenia
op het aanbod van Januari, n.l. be
taling der kolenleveran ties. Integcp-»
deel, de huidige voorwaarden zijn:
1. Kosten vrije kolenleveringen
02. Betaling van Kohïensteuer
3. Handhaving van de tolgrens naafc
het onbezette gebied.
De Duitsche afvaardiging scheen
tijdens de onderhandelingen {bereid,
zich bijna volledig aan de voorwaar
den te onderwerpen. Het definitief
sluiten der overeenkomst wordt 'bin
nen de week verwacht.
Over de komende plannen wordt
liet volgende gemeld Frankrijk vol
hardt bij het princiep van do produc
tieve panden, terwijl de bezette mij
nen en cokesfabn^ken bezet blijven»
Mocht de Duitsche regeering de Koh
ïensteuer opheffen, dan zullen de ge
allieerden deze toch heffen.
De eiscben, welke aan de arbeiders
zijn gesteld voor de hervatting van
den arbeid, blijken uit de navolgende
antwoorden, welke de Franschen heb
ben gegeven aan de bod rij fsraden dei
mijnen Ickern 1 en 2 Deze ant
woorden luiden
1. De bedrijfsraad zal zijn toezicht-
rechten behouden. .4
2. Uitgewezen arbeiders kunnen
naar het bezette gebied teru&keeren.
3. De bod rij fsraden wet aal in dq
«mijnen van kracht blijven.
4. De huizen der arbeiders worden
weder ter hunner beschikking gestel^