TE
ROWMH
Eeis g«n®ïlE!§ fg tori-as
KonmamlaBt PIée
LtisftlteywfegSangesi
ie seisspeissrisls te Mseheien
Ds Qsfrsddarfng
in Disüsehiand
Woeiis<5ii"
1925
De verbden film
De gewezen kreonprins in
QisifsckSand denkt er niet aan
WserÏHgen te verlaten
Ondsrwijzersbelangen
Hel hersfelvraagslik
DE VOLKSSTEM
Publiciteit buiten het Arr. AALST li Agenbeli^avas, Adolf MaxIaa^TteB^T- Haee de la Bourse, 8, ParijT
v 1 n o, m XXIX' JAARGANG NUMMER 25S
s raa - 6n AaLST' AG-EZ-AP 8 0-CENTIEMEN- WEKELIJKS 0.60 - Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
(Vervolg)
Zonder doekskens er rond te
livinden en rechtuit gesproken, Ro-
jvaan is eene puike stad. Hare lig
ging in de vallei langs de Seine en
omringd van die begroeide en be
bouwde hoogten is 't zien weerd,
Hare kaaien bevolkt en zoo han
deldrijvend, doen u de eenzaam
heid en de verlatenheid van den
franschen buiten vergeten. Een
blik geslagen van af de St. Catha-
rinaverhevenheid op de stad en het
en het uitgestrekt dal,maken u al
de grootheid en de fraaiheid van
het zoo eigenaardig zicht bekend.
De belieersching van den 150 me
ter hoógen toren der hoofdkerk,
wijst u overal den weg en*vermits
dat praalgebouw te midden der
stad statig staat te pronken, kunt
ge geen beter aanwijzer, om niet
verloren te loopen, in 't oog hou
den. t Is hier niet te gezond en
men krijgt er nog al gemakkelijk
de koortsen. Zulks is geloofbaar
want de stad gebouwd op beide
oevers der Seine ligt in de diepste
diepte der vallei Cn de vochtigheid
ontbreekt niet.
We wandelden zoo op de Seine-
boorden toen we eehe samenscho
ling ontwaarden... we waren niet
nieuwsgierig maar we zien geern
alles wat er gebeurt, en daarom en
daarmee trokken we af naar de
plaats der bijeenkomst van de
menschenmassa, en we zagen daar
een hijdenmion of watervliegtoe
stel per buitengewone machtig»
stoomkraan op het Seinewater ah
laten...de kijkers en curieusneu-
zen zaten tot in de masten der-bij-
liggende zeeschepen 'en een hol-
landsche matroos wist in te bren
gen dat de franschman een won
der en lichtzinnig schepsel is!
«Foei, voegde hij bij zijn zinsne
de, ik wist niet dat zoo iets interes
sant mocht wezen!» Weet ge wat
ons belangrijker scheen? En thans
stonden we met onzen kop in de
lucht en ons oogen zoo wijd moge
lijk opengespalkt, dat was een
stoute vliegenier die "met zijn tuig
toeren deed in de lucht. Boven de
stad, honderd e meters hoog klom,
daalde, wentelde en tuimelde dat
het een pleizier was en met den
witten rook uit zijn machien
schreef hij in de ruimte het woord
je «Citroen» vier en meer keeren
na één! Men maakte ons wijs dat
voor zoo eene langdurige halsbre
kerij de vliegenier een 10.000 bal-
lekens mocht oprapen. 'k Kan
t gelooven want ik en zou het voor
geen 100.000 franken willen pro-
beeren of riskeeren. Maar wat be-
teekende, dat zure vlaamsch
woord Citroen zoo geradbraakt
vroeg mijn medemaat? De uitleg
bleef niet lang wachten en we
moesten maar onze ooren openzet
ten om te vernemen dat het een
automobielmerk is zeer gezocht en
vereerd in Frankrijk. Vermits oud
eu J°"g> klem en groot, arm en
rijk per auto in 't Fransdie rijdt
vonden we het zeer nuttig dat zul
ke propaganda van een goed zelf-
bewegend machien aanbevolen
werd... Zonder het te weten stom
den we mtusschen paf en stil voor
den witsteenen Kanten voorgevel
der kathedrale. Zulke treffende
dingen beschrijven is onmogelijk.
Xeren torens staan op dien aller-
prachtigsten Godstempel welke
m 1202 door Jan d' Andelt begon
nen werd. Vroeger stond daar
reeds eene kerk waarvan men den
oorsprong niet meer weet thuis te
brengen en wiens toren, St-Rowa-
nus gelieeten, voor 't onderste
deel ten minste een overblijfsel
der oude romaansehe kerk.
Rotertoren bouwde Willem
voorgevel richtten Jacob en Rol
land Le Roux op van 1509 tot
1580. De middentorenspits werd
tweemaal in 1514 en in 1822 ver
nietigd, en 100 meters hoog in ge
goten ijzer boven den reeds in
steenen bestaande ondertoren, die
ook tot aan den sluitsteen 52 me
ters hoog is,van 1824 tot 1876 op
gericht.
Dit merkweerdig gebouw is 136
meters lang en 32 breed en de mid-
denbeuk is 28 meters hoog. Als
men ze vergelijkt met de andere
kerken van.Frankrijk, is deze een
der fraaiste voor wat den bouw
trant en de kunst betreft, ook
steekt hare naaide 10 meters bo
ven alle andere fransche torens uit.
Immers Straatburgs torentelt
maar 142 meters hoogte. Het ge
welf van Amiens, hoofdkerk noch
tans is 16 meters hooger, zoodus
dat deze laatste 44 meters telt, een
der hoogste kerken die ooit ge
bouwd werden. We kwamen daar
zoo juist de kerkbaljuw of politie
tegen die met zijn notaboekje in
de hand bij 't binnentreden ons
vriendelijk groette en met welwil
lendheid ons rondleidde en monster
de al de «gobelins» of oude muur
tapijten, de grafsteden der kardi
nalen-aartsbisschoppen waaron
der een dubbel dat assclie bewaart
van de twee Prinsbisschoppen
De Croy.
't Is het kostbaarste praalgraf
dat bestaat, zegde de bediende,
omtrent zoo verheven als de kerk
zelve, gansch in 't wit marmer ge
beiteld, zet het alle standbeelden of
monumenten in de schaduwe. De
vensterramen in geschilderd glas
zijn zeer _oud en allerkunstrijks.
^iiike -kostbaarheden vindt men
ten andere in vele fransche kerken,
sPijtig dat zij zeer dikwijls gebro
ken of gehavend zijn.
EEN KNAAP PLOTSELING GENE
ZEN VAN EEN JARENLANGE
VER VEI/TERING
Een ooggetuige van een wonderba
re genezing schrijft uit Lourdes wat!
De Fransche komtaandant Plée. die
sedert 1919 gehecht is geweest aan' den
persoon van prins Leopold, heeft aan
net Belgisch Hof zijne zending vol
bracht. De koinmandant is naar Pa-
njs weergekeerd, waar hij professor in
de oorlogsschool is benoemd. Konin»
Albert heeft hem het kruis van officier
in de Leopoldsorde verleend.
DE ZWAVELZURE POTASCH.
De zwavelzure potasch is met de
ckloorpotaiSSh de beste der verdichte
potasch zouten van den handel. Het is
een zeer zuiver zout. Hij mag op ge
lijk welk tijdstip van het jaar, gelijk
op welk gewas uitgestrooid worden, en
plant, en zelfs met de vezelwortels in
reehtsstreeks met het zaad of de jon»e
aanraking gesteld worden, zonder dat
de minste schadelijke werking of na
werking te duchten zij. Ook geeft zij
ne aanwending in de meeste gevallen
de beste mtslagen.
Doch er is een groote maar 1 De
meest in den handel voorkomende zwa
velzure potasch bevat 50 p.h. watervrije
of zuivere potasch dus ongeveer zooveel
als de ehloorpotasch en tweemalen en
half zooveel als de rijke sylviniet van
Elzas. De prijs is met, even zoo hoo"
als die van de ehloorpotasch, en twee
malen en half zoo hoog als die van de
fit. 0 sylviniet van Elzas, doch per een
heid zuivere potasch berekend, minstens
een derde hooger. Het gebruik van de
zwavelzure potasch is bijgevolg minder
winstgevend dan dit der ruwe potasch-
zouten van Elzas.
IKislifz van 1497 tot 1509 en denj
De ruwe potaschzouten van Eizas
zijn gansch natuurlijk beterkoop dan
de gezuiverde zouten, per eenheid bere
kend; immers, zij worden voor het Ge
bruik alleenlijk gemalen, ter-wijl de
verdichte zouten voorafgaandelijk eene
kostelijke omzettiMf moeten ondergaan.
Wij hebben er bijgevolg allo bclano'
bij de zwavelzure potasch alleenlijk t%
gebruiken m gansch uitzonderlijke le
va ten, zooals voor tabak, voor aardart-
pelen, en dan nog maar wanneer Ihet
eene onmiddelijke toepassing geldt
voor de planting. In alle andere geval
len geven wij de voorkeur aan sylviniet
van Elzas, K, ALT
volgt
Niog lang zullen wij ons dien geze-
genden Vrijdagavond herinneren, toen
wij langs de zijtrap van het ruime Ilo-
pital des Sept Doulems terecht kwamen
in het bovenkamertje waar de kleine
Jacques Fleury ons, op den drempel,
jubelend springgezond om den hals
vloog. Wij hadden hem, vier dagen
vroeger, met al de zorg die zijn toestand
vergde, ontscheept uit den avondtrein
van Bordeaux en op een baar naar het
'hospitaal overgebracht.
Sedert 1918 liield eene ongeneesbare
ziekte de kwaal van Pott of wervel-
tering hem op zijn lijdensbed ge
kluisterd. Volledige verlamming der
onderste ledematen was reeds ingetre
den en thans dreigde do kwaal ook de
hersenen aan te tasten. Bij dit vreesc-
lijfc vooruitzicht en daar alle medische
hulp toch machteloos Week, besloten
zijne ouders tot eene bedevaart naar de
grot van Masabielle, waar zij den Maan
dag 8 October met hun zoontje toekwa
men.
Dien dag en de volgende viël niets
bijzondersop te merken. De kleine
zieke had zulk een afschrik voor het
'kille water der Piscinedat men zich
beperken moest tot plaatselijke bevoch
tiging der beenen. Ten slotte, om zijn
brancardiers genoegen te doen, zou hij
zich 's Vrijdags in het bad laten dom
pelen. Zoo gdbturdo
Den Vrijdag 12 October, na gecom-
miunicecrd te hebben aan de Grot, werd
de kleine Jacques Fleury op een baai-
naar de Piscine overgebracht. Wij dom
pelen hem volledig in het mirakuieuze
water, lierdompelen hem een tweede
maal hij roept gestadig Ifotre-Dame
de Lourdesguérissez moi, staat recht
wat hem sinds drie jaar niet meer
mogelijk was Htapt alleen uit het
bad en voelt zich genezen.
In hot Medisch Bureau na ken
nisneming der radiogrammen en der
getuigschriften van" Dr Boudet van
Royan en Prof. Roeker van Bordeaux,
die de werkelijkheid der ziekte bevesti
gen wordt de kleine Jacques aan liet
gewoon, zeer streng, medisch onderzoek
onderworpen. Drs Marehand en Qetx
van Lourdes. Dr Rogé van Ncvian èn
Mevr. Drs Rivoire van Nizza stellen de
volgende genezing vast en onderteeke
nen volgende conclusion (uit het Jour
nal de la Grotte de Lourdes, 21 Oct
1923)
1. Dc kleine Jacques Fleury van
Royan heeft werkelijk geleden aan dc
kwaal van Pott met verlamming der
onderste ledematen
1. De genezing van al de ziektever
schijnselen is plots en volledig geweeat,
in de Piscine, heden morgen, Vriidaa
12 October 1923
3. Deze genezing lean, wit hoofde van
de omstandigheden waarin zij zich
voordeed, aan geen natuurlijk proces
toegeschreven icorden.
Wij hadden het. geluk, na de gene
zing, nog eenige dagen samen met Jac
ques Fleury in Lourdes door te bren
gen. Met eigen oogen konden wij ons
dus rekenschap geven van het wonder
den Zondag 14 October - twee dagen
na de genezing dus maakte dit kind,
dat sinds vijf jaar het gaan verloren
had, met ons een voettocht van meer
dan twee uren in de grotten van Bé-
tharram, te midden van duisternis en
op glibberige paadjes. En 't was niet
hij, maar zijn reisgezellen, die naar de
rustpoos snakten.
Een niet-geloovige dokter, bij wien
de kleine genezene vroeger in behande
ling was, stelde, na nieuw onderzoek,
schokschouderend de genezing vast mm
een C'est un phénomène Wij ka
tholieken knielen dankend voor L
V. van Lourdes en belijden j Het is
een mirakel I
DE SOCIALISTEN KLAMPEN ZICH
VAST AAN DE SCHEPENZETELS.
De Peuple meldt-dat Zaterdag
eene algemeene vergadering van de so
cialistische federatie van Mechelen
plaat» had.
Die vergadering liep af met het stem
men een er dagorde, fcvaarin gezegd
wordt dat het voor de socialistische le
den van het college plicht is op hunnen
post te blijven en -waarbij de socialis
tische groep uit den gemeenteraad
wordt gelast onderhandelingen aan te
knoopen, met het oog op een democrati
sche oplossing der crisis.
Zouden ze soms hun hengelroe er
gens willen uitwerpen
■Mocht die democratische oplos
sing niet lukken, dan is de socialisti
sche partij van oordeel, dat politieke
eerlijkheid aan al de leden van den
Raad ojilegt hun ontslag te geven en
de ^kiezers te laten uitspraak doen
Zoodus er mag in den raad geen anti
socialistische meerderheid bestaan, als
die tot stand komt dan imoet de raad
ontbonden worden. In andere woorden:
de minderheid MOET de wet voor
schrijven aan de meerderheid.
De socialisten richten tegen 13 No
vember eene groote openbare meeting
in om de zaak verder te bespreken. Z"e
zullen, zegt de Peuple zich niet
goedschiks aan de deur laten zetten.
Iemand aan de deur zetten dat is een
recht dat zij alleen mogen uitoefenen.
DE
o
H. Ercuestus
Zon op 6,49'onder 4,21
Nieuwe Maan den 8
Brussel, 5 Nov. In den gemeen
teraad heeft de 'burgemeester uitleg ge
geven over zijn verbod tegen liet verloo-
nen van den film la Gnrconnc
Hij heeft geene censuur willen uit
oefenen, iets waarin de gemeenteover-
heid niet bevoegd is hij hoeft enkel
eenen voorloopigen maatregel genomen
noodig gemaakt door liet feit dat moe-
pen jonge lieden op geweldige wijze de
vooretelling van den film wilden ver-
hinderen.
Men hoeft M. Max verzocht die"
(maatregel definitief te maikcn. maar hij
heeft geantwoord dat dit een machts
misbruik; zou zijn.
NATIONALISTISCHE
BEWEGING.
MEN VERWACHT ZICH AAN ERGE
GEBEURTENISSEN.
Maandag avond werd uit Berlijn ge
meld
Ondanks de logenstraffingen van
hot Duitseli gouvernement, is het on
loochenbaar, dat erge gebeurtenissen op
til zijn, niet alleen in Bevaren, doe.li
ook in andere deelen van "het Duitsche
Rijk, namelijk in Oost-Pruisen, in
Pommeranie, in Silczie en in het Bran-
denburgsche.
De nationalisten en de leden der
Duitsche volkspartij (Hitier) bewape
nen zich 't allen kante, en bereiden
zicli om met geweld hun doel te berei
ken de omverwerping van het repu:
blikeinscli gouvernement en de vervan
ging door eene diktatuur der rechtsche
parlijgroepeeringen.
Toen Zaterdag de nationalistische
leider, M. de Preger zich bij den kan
selier aanmeldde om hem dc eisehen
der vaderlandsche vereenigingen he
kend te maken, verhaastte men rich
van gouvernemente zijde te verklaren,
dat liet hier geen ultimatum gold. Of
men die kwestie nu met een anderen
naam betitelt, doet niets ter zake.
De feiten bevestigen, dat de reaktion-
naiie groepeeringen reeds den 6e No
vember aangeduid hadden om tot da
den over te 'gaan, doch, dat zij hunne
ontwerpen enkel voor eenige dagen
verschoven hebben, om do laatste schik
kingen te treffen met hunne parlijge-
nooten uit Noord-Duitsehland. De Duit-
sclie bladen van Maandag morgerid
kondigen reeds telegrammen af, mel
dende, dat aan de Noordgrens van Beye-
ren, krijgsbewegingen op touw gezet
zijn tegen Thuringen. Naar het schijnt
staan deze bewegingen onder de leidin"
"an kapitein Ehrardt.
Dc Montag Post voegt er bij, dat
liet Duitseli gouvernement, vast Inslo
ten is, zich tegen alle optreden der
Beyeren te verzetten.
De Beyersche troepen bezetten een
front langs de greins van Thurinoen
van aan Rondaeh tot aan ICronach ten
Noord-Oosten van Koburg. In 'deze
laatste stad lieeft Ehrardt zijn hoofd
kwartier opgeslagen. Meest- al deze troe
pen zijn samengesteld uit. zeer jono-e
gasten die goed gedrild zijn. De oude
ren, meest oud-strijders, zijn noo- jn
hunne haardsteden, doch houden zich
gereed om op het eerste signaal op te
rukken.
In de laatste dagen hebben zich tal
rijke werkloozen bij de troepen laten
inlijven. De soldij bedroeg dan 3 tot
10 miljard mark daags, doch zij zal
merkelijk verhoogd worden.
Het eenigste beletsel is voor het
oogenblik liet gemis aan »cld
DE KANSELIER HEEFT VER
TROUWEN IN DE RIJKS WEER
De kanselier deed Maandag namid
dag aan de loden der Volkspartij in
don Reichstag eene verklaring over den
ipoiitieken toestand, Hij verklaarde dat
hij zich zou verzetten tegen het aanwer
ven van vrijwilligers voor de verdedi
ging der Republiek en drukte de mee-
nmg uit dat men volkomen op dg
Reichswehr mocht vertrouwen.
ONLUSTEN TE BERLIJN
Maandag zijn in verscheidene wij
ken van Berlijn onlusten uitgebroken,
ten gevolge der levensduurte. De prijs
van het brood was gestegen tot 148 mil
jard mark voor 1800 grammen.
Talrijke magazijnen en bakkerijen
werden geplunderd.
Sleciits na urenlange krachtinspan
ningen gelukten de policie er in de
menigte uiteen te drijven. Er zijn tal-
njke gekwetsten.
DE M4RK WORDT NIET MEER
GEKWOTEERD IN AMERIKA.
Uit New-York wordt gemeld, dat de
banken en wisselagenten aldaar beslo-
ten hebben geen rekening meer te hou-
den met den Duitschen mark.
TT- ^>)^rS'-Inee^iei' ran Wieringen, M.
Kolff, heeft meegedeeld, dat de gewe-
zeu Duitsche kroonprins er niet aan
denkt, onder de huidige omstandighe-
den naar Duitschland terug te keeren.
Wei zou hij den wenscli te kennen heb
ben gegeven, hot eiland Wielingen te
verlaten en zich elders in Nederland te
vestigen. Hij zou rich in den omtrek
van Harderwijk vestigen, waar hij een
Lieine buitenplaats wil koopen.
Toen onlangs tot den terugkeer van
den ex-kroonprins naai- Duitscldand
zoo goed als besloten was, vertrok zijn
adjudant, iniajoor Muldner, naar Ber-
hjn, ten einde de noodige maatregeieA
te treffen en speciaal met het doel, ten
rade te gaan met de vrienden van den
gewezen kroonprins. Dezen nu aohten
net tijdstip meer dan ongunstig, en
ontrieden hem de reis thans te onder
nomen.
i De bijzondere 'berichtgever van de
i anjzer Matin in Nederland had
oen gesprek met den gewezen Duit
schen kroonprins. Deze verklaarde dat
n'J/. oogenbEk, nog niet naar
Duilsciiiand terug wenscht. te keeren
Dat. men hem zou aangeboden Hebben
een rol te spelen in de Duitsche politiek
zou beslist onwaar zijn. t
PENSIOENEN
ITet Staatsblad van 4 November deelt
het volgende Koninklijk Besluit mede
Om te kunnen aanspraak maken
<40 een pensioen, ten uitvoering, van ar
tikel 8 der wet vanl8Mei 1912, moeten
de bestuurders, do leeraars cn de stu-
didmeestere der geagreëerde provincia
le ot Ivrije normaalscholen (imet uit
zondering van den geestelijke belast
met den leergang in den godsdienst) in
het beat zijn van een der volgende di
ploma s onderwijzer of regent, diplo-
ma van hooger onderwijs van weten
schappelijke doctoraten, van landbouw-
ingemeur, diploma's uitgereikt, door de
Mijnsehool van .Henegouw, door het
schoof1 ekgestiebt'do()r de Krijgs-
iD? biJf°nd.ere leermeesters belast
met het onderwijs in teekenen, muziek
gymnastiek, handenarbeid, enz. die niet
in het bezit zijn van een der diploma's
hooger vermeld, mogen aanspraak ma
ken op een pensioen zoo zij houder zijn
van een getuigschrift va» bekwaam
heid, afgegeven door een examenkdm-
miane aangesteld door den Staat of de
provincie.
BESPREKINGEN OVER HET
HERSTEL TE BRUSSEL
De ministers Theunis en Jaspar heb
ben gisteren M. Delacroix, den Belgi
schen gedelegeerde in de oommissie van
herstel en M Hanequart, het hoofd
van de Belgische delegatie in liet Ruhr-
gebied ontvangen.
Uit de besprekingen bleek, dat- de in-
dustricele missie in de Ruhr zich in
het- bijzonder heeft 'bezig gehouden met
het in orde -brengen van de overeen-
kcimst met S tin nes.
Er is in liet bijzonder van gedachten
gewisseld over de kwestie van dc kwa
liteit der vergoedings-steenkool, over do
wijze, waarop er in de Ruhr controle
geoefend kan worden o-p de productie
cn verdeeling der kolen. Fransehen en
Belgen -zoowel als de Duitschers ver
wachten dat Wioensdag of op zijn laatst
Donderdag de verschillende «ontraden
geteekend zullen worden.
