m
Zaterdag
Januari 1924
m EUCHARISTISCHE
BISSCHOP
Uit lief Vatikaan
OORG
lliliferi® ¥iü 8p„ P„ T. T. ®ss Z.
EagJsüiÉJS! dis Verdwijnen
Het ministerie Has ianald
lataaüe erkentelijkheid
Be Spretade! te Oostende
Brief van H. Pies X3
KSSTEM
XXX* JAARGANG NUMMER22
ET /K TT> |Q CEKTIEIHEN WEKELIJKS C.SO Uitgever: J. Van Nupfkl-De Gen'dt
Kerkstraat, 9 en 21, Aai.st. Tel. 114 3D^lx.C5-3
Publiciteit buiten het Arr. AALST l: Agentschap Havaa,. Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, S, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
Mariua
Zon op 7,31 Zon af 4,35
gLaatst® Kwartier don 28
Amsterdam zal dus dit 'jaar liet
geluk hebben de geestelijken en
de wereldlijken het H. Sacrament
zoo toegenegen, in zijn midden
te ontvangen ter gelegenheid van
het Eucharistisch Congres,
Een der aanzienlijkste Vóor-
niannen op die bijeenkomsten, het
H. Sacrament ter eere, is wel hij
uitstek Z.D.H. Mgr. Dr. Thomas
Ludovicus Heylen, bisschop van
Namen, voorzitter vantliet besten
dig comiteit der wederlandsche
'Eucharistische Congressen. Z.D.
Hoogweerdigheid werd geboren
den 5 Februari 1856 te Casterlee
bij Turnhout uit diepgeloovige
en eerlijke ouders. Reeds op de
gewone lagere school muntte hij
uit door schranderheid van geest
en werd hij de trots van zijn mees
ter. Bij «Lowieke», zoo spreekt
Pastoor Jansen in de levensbe
schrijving van den alombeminden
Bisschop van Namen, gingen
godsvrucht en wetenschap hand
aan hand en hielden gelijken tred
naar liooger. Op 16 jarige leeftijd
werd Louis leerling der Aposto
lische school te Turnhout. Voor
zijne volledige liumaniteiten uit te
deen, bezigde hij slechts drie jaar
ca was nog immer de eerste. Zijn
zeer gelukkig geheugen en zijn
methodisch werken waren de groo-
te krachten van dien vooruitgang.
Den 28e Oogst 1875 werd hij be
kleed met de witte pij van St-
Norbertuszonen, legde zijn belof
ten af den 28 Oogst 1877 en pries
ter gewijd te Mechelen den 11e
Juni 1881. Zijn leven als jonge
priester was eene aaneenschake
ling van studie en gebed, zijn vrije
oogenblikken besteedde hij aan
het maken van Vlaamsehe en La-
tijnsche verzen. Pater Heylen
studeerde de wijsbegeerte aan de
Gregoriaanse!) e Universiteit te
Rome en behaalde er den docters-
titel den 27e Juli 1883. Dit ge
schiedde met buitengewoon bijval
in de Clementijnsche zaal van het
Vatikaan waar zich bevond alles
wat te Rome in de wetenschappe
lijke wereld naam had. Niemand
minder dan wijlen Paus Leo
XIII, omgeven door zijn hof en
door een schitterende groep Kar
dinalen, waaronder Hunne Emi
nenties Randi, Serafini, Cliigi,
Mertel, Pitra, Franzelin, Zigliara,
Pecci, Ledochonsky, Parodhi, be
nevens bisschoppen, abten, over
sten van geestelijke orden, pries
ters en leeken, behoorden tot de
aanhoorders van den jongen
Vlaamsclien monnik, die in het
wetenschappelijk steekspel met
zijn opwerpers op meesterlijke
wijze zijn doctorstitel behaalde.
Voor dat schitterend publiek ver
dedigde Pater Heylen, onder liet
voorzitterschap van zijn beroem
den leeraar pater Camillo Mazella
meer dan 250 proposities over de
redeneerkunde, de algemeene en
bijzondere bovennatuurkunde, de
wereldleer, de zielkunde en de leer
der godsgerechtigheid, de moraal-
pfnlosophie, het persoonlijk en
sociaal recht, de experimenteele
physica, de mathematische plhysi-
ca en de sterrenkunde.
De wijze, waarop P. Heylen de
ingewikkelde en de meest' onver
wachte opwerpingen weerlegde,
dwong aller bewondering af. Be
gonnen om 10 ure eindigde deze
zitting om 1 ure. Paus Leo XIII
sprak zelf de slotrede uit, loofde
de geleerdheid van den jongen
docter en gaf hem als persoonlijke
Jiermnernig een kostbare gouden
medalie. Van dezen dag af dagtee-
kent dc bijzondere genegenheid
welke Paus Leo XIII steeds voor
4 ater Heylan heeft betoond.
Dat was echter nog lang niet de
laatste sport, welke Heylen op de
wetenschappelijke ladder zou be
treden, Hij zette zijn studies
voort en behaalde nog de titels van
docter in de godgeleerdheid en van
baccalaureus in het Kerkelijk
recht. Ondermijnd door de in
spanning voor deze studiën, moest
de priester-student naar België
terugkeeren, waar hij een tijdje
als aalmoezenier in eene bij zonde
de kapel dienst deed, tot hij op le
Juli 1887 als opvolger van Pater
De Swert werd aangesteld tot Abt
van Tongerloo's abdij. De geheele
levensrichting van Mgr, Heylen
ligt in de kenspreuk van zijn wa
pen: Pridenler er simpliciter, wel
ke vorm door twee slangen en twee
duiven wordt verzinnebeeld. Op
20 November 1889 tot vicaris-ge
neraal der Norbertijnerorde aan
gesteld, wist abt Heylen de ver-
eeniging te bewerken van de pri
mitieve Premonstatenser jinridh-
tingen van Frankrijk met de ande
re. Ook op missiegebied was hij
met bijval en'uitkomst werkzaam.
In 1889 stichtte hij te Manchester
een nieuwen post; hetzelfde deed
liij in 1897 te Welle (Belg. Congo)
op verzoek van den Paus en van
Koning Leopold II, De in 1890
tot stand gebrachte aartsbroeder
schap van de ITerstelmis voor het
H. Sacrament is eveneens zijn
werk. Tongerloo zou niet lang
meer over de werkkracht van abt
Heylen beschikken, want op 5
September 1899 kwam, door het
overlijden van Mgr. Decrolière de
bisschoppelijke zetel van Namen
ledig en benoemde Leo XIII zijn
beschermeling tot 26e bisschop van
dat uitgestrekte bisdom. Mgr.
Heylen weigerde, doch de Paus
bleef bij zijn besluit en op 30 Nov.
1899 werd in de Kathedraal van
Namen Thomas Ludovicus Hey
len door Kardinaal Goossens, bij
gestaan door Mgr. Doutreloux
van Luik en Mgr. Stillemans van
Gent, tot bisschop gewijd. Na den
dood van Mgr. Doutreloux werd
Mgr. Heylen bestendige voorzit
ter der internationale Eucharis
tische Congressen- en men weet
met welk groot gezag Z.D.H. dit
ambt sedert meer dan 20 jaren
steeds heeft waargenomen. Mgr.
Heylen spreekt volmaaktelijk en
uitmuntend verscheidene talen
wat Hem als voorzitter der Con
gressen zeer te stade komt- De we
reldoorlog bracht voor den Bis
schop van Namen zware beproe
vingen mede.
Hoe diep en geestdriftig de Eu-
charistie-devotie van Mgr Hey
len is blijkt zoo welsprekend uit de
viering van de talrijke .weder
landsche Eucharistische Congres
sen onder zijn voorzitterschap; uit
de redevoeringen op die wereld-
vergaderingen uitgesproken; uit
de machtige en ie vervole euchari
stische actie in zijn bisdom; uit zoo
menige trek uit zijn bijzonder
leven: zoo is zijn huiskapel een
klem museum van kostbaarheden
en rijkdommen «omdat voor On
zen Lieven Heer niets te schoon
De goedheid, ijver, godsvrucht
van den sympatbieken of mede
voelenden Eucharistisdien Bis
schop van Namen zijn overbe
kend; ja meer nog; zijp eenvoud
en beminnelijkheid hebben alle
harten gewonnen. X.
De diocèSane rechtbank te Ritme ge.
sticht voor het onderzoek der zaak van
de zaligverklaring van Pius X ie met
het, getuigenverhoor- begonnen.
Mevrouwen Maria en Anna Saito,
zusters van Pius X, te Rome verblijven
de, werden eerst gehoord.
Kardinalen zullen in hunna wonïn.
Igen gehoord wordca^
Gisteren nïorgen is de Belgische
stoomboot Anversville op het aan
gekondigde uur i(n de haven van Ant
werpen aangekomen, doch moest op de
reede van Au^fcruweel het anker uitwer
pen, daar de aangeduide plaats aan de
kaai niet vrij was. Dit .geschiedde eerst
ten 1 uur, nadat de Engelsche stoom,
boot Theseus zijne lading had vol-
ledigd en dan plaats maakte.
Het schaip bracht ons 97 passagiers
toe, waarvan 39 van eerste klas, 53 van
tweede klas en 5 tusschendek.
Do lading bestond uit 2256 ton al
lerhande koloniale waren, waarvan 250
ton van Casablanca, do eerste maal dat
van uit deze plaats zulke belangrijke
hoeveelheid met de Congo'boot werd
verzonden. Verders was tusschen de la
ding 18 ton ivoor, 397 kilos 500 gram
goud, 30 kilos gouderts bestemd voor
onderzoek en verzamelingen en een be
langrijk lot diamanten.
Ter gelegenheid der 50e terugreis van
het schip, stond op de kaai de vaandel
drager met banier, van de Anvers-
viUle Club om de bemanning te be
groeten.
Het is nu vastgesteld dat M. Hutten,
gouverneur der kolonie, vergezeld van
Mevr. Hutten, bij de aanstaande reis,
naar Congo zal vertrekken.
Het nieuws dat de passagiers ons
meebrengen is van weinig 'belang. In
do omstreken van Tbysville, gaat de
bouw van een heel net spoorlijnen van
enge breedte, flink vooruit.
In het mijnengebied heerscht tegen
woordig eene groote bedrijvigheid. De
voortbrengst van diamanten is miinder
<fan het_ aou kunnen zijp, /tengevolge
der crisis. Daarentegen vermeerdert
voortdurend de opbrengst van koper,
goud^ en tin. Ook worden door de For-
minière groote werken ontworpen.
Met zekere, ongerustheid volgt men
de 'belangrijke vermindering van in
landers, die den handenarbeid moeten
verzekeren. De oorzaken daarvan zou
den ziekte en landverhuizing zijn. Er
wordt zelfs gevreesd dat het een belem
mering zou kunnen veroorzaken in de
groote te verwachten werken.
Ten slotte 'klaagt de blanke bevol
king over do schaarsheid van genees-
heeren in onze kolonie. Zoo zijn te Bo-
ma, slechts twee- Italiaansche genoesshee-
ren, die geholpen door kloosterzusters
en zwarten, over do gezondheid van
blanken en inlanders moeten waken,
en meer dan do handen vol hebben.
DE PENSIOENEN DER WEDUWEN
EN WEEZEN VAN SP. Z. P. EN T.
De weduwen en weezen die genieten
van een pensioen ten laste der Kas van
Weduwen en Weezen van het Departe
ment van Spoorwegen, Zeewezen, Pos
terijen en Telegrafen, moeten zieh,
evenals voorheen, aanbieden, hij .de
agenten der schatkist of do ontvangers
der Belastingen, ten einde do driomaan-
delijksehe bedragen van hun ponsiioe-
nen te trekken.
De rekenplichtigen der spoorwegsta
tion of der post- en telegrnafontvange-
rijen komen alleen tussohen voor de
betaling van de pensioenen der gewezen
agenten van het Departement.
Do Brusselsche briefwisselaar van de
Courrier de 1' 'Escaut voorziet het
verdwijnen of samensmelten van eeni-
go Brusselsche dagbladen, tengevolge
van^ de stijging van den prijs van 't
papier, alsook van de loonen.
De crisis die feoovole nijverheden
aantast, spaart de dagbladen evenmin,
schrijft bij, en zoo de toestand niet
spoedig verandert, zullen kortelings
zeer lang bestaande en zeer aanzienlijke
organen verplicht zijn met andore sa
men te smelten of te verdwijnen.
In de Parijzer pers is do toestand al
niet rooskleuriger.
Op 15 December laatst had aldaar
eono vergadering plaats tusschcn de be
stuurders der vijf voornaamste bladen
der Fransche hoofdstad, dio onder hen
misschien wel 3 miljoen exemplaren'
daags trekken. Er was toen spraak den
prijs van het nummer van 15 op 20
centiemen to brengen, tengevolge van
den zeer hoogen prijs van papier cn
andere benoodighoden en het stijgen
der loonen.
Besloten werd toen de zaken nog eeni-
gen tijd na te zien, alvorens tot den
prijsopslag over le gaan, doch Dinsdag
laatst werd nu aan al de regionale bla
den vanwege die Parijzor groep een be
richt gezonden om vanaf 1 Februari; a.s.
de verhooging van 15 pp 20 centieiw»!
jtoe te passen,
'Londen, 24 Jan. Dc «Engelsche
pers is in 't algemeen min of meer ge
rustgesteld door de samenstelling van
het ministerie.
Maar juist dio geruststelling van de
burgerpers maakt de socialisten, onge
rust en velen schijnen de zaak 'heole-
maal nilet te vertrouwen dat kabinet
ruikt volgens hen naar rechts.
In het eigenlijke kabinet rijn er wel
leden uit do arbeiderskringen, maar
niet talrijk leiders der vakvereenigin-
gen ritten er in, maar zij zijn in de
minderheid.
De linkervleugel van. de partij is in
het kabinet alleen door Wheatley verte
genwoordigd.
En dan al die lords, waaronder de
conservatieve lord Chelmsford I Dit al
les wekt het wantrouwen 'bij de Labour-
man n en.
- 't Is best mogelijk dat Mae Donald
meer last krijigt met zijn eigen men.
schen, dan mot liberalen.
Dat ib reeds aan 't licht gekomen in
de vergadering der parlementaire arbei
derspartij.
Smillie maakte opmerkingen op de
hooge miniistersalarisjon, maar Mac Do
nald weigerde er iets af te doen.
Belangrijk was ook de eisch dat de ro-
goering voortdurend met de partij in
voeling zou blijven. Kortom, de regee-
ritag zou zoo wat do commissie uit de
partij moeten zijn en VQor elke ge
wichtige daad eerst de partij moeten
raadplegen.
Alles zal afhangen van de kracht
waarmee Mac Donald zijne persoon
lijkheid doet gelden.
In de ministerlijst meent men een
aanwijzing te vinden, dat hij rijn eigen
vasten weg wil volgen. Die lijst immers
beantwoordt zeker niet aan de ver
wachtingen van menig voornaam lid
van de arbeiderspartij. Dit ziet men
zoowel in de keus van mannen in en
buiten de partij, als ook in de verdee
ling der portefeuilles.
Het Staatsblad van 24 Januari kon
digt dc koninklijke besluiten af waar
bij het kruis van Ridder in de Orde van
Leopold II, met lint met gulden streep,
en het Eerekruis der gedeporteerden na
hunnen dood, aan eene lange lijst per
sonen toegekend worden, die wegge
voerd werden om den arbeid geweigerd
te hebben, en overleden zijn aan de
gevolgen der ontberingen en folterin
gen welke zij tijdens de wegvoering on
dergaan hebben.
Hetzelfde Staatsblad kondigt even
eens de toekenning van het Eerekruis
der 'Gedeporteerden af, aan een over
groot aantal personen welke tijdens den
oorlog 1914-1918, wegens werkwedge-
ring in massa naar vijandelijk grond
gebied werden weggevoerd of werden
opgeeisoht door den bezetter en ertoe ge
dwongen om buiten hunne haardsteden
te gaan weaken.
De bladen hebben dit jaar, sinds en
kele weken, een bijzonder rubriek ge
wijd aan dón sprothand el te Oostende.
En waarlijk is de verkoop van deze
kleine lekkere visch dit jaar merkwaar
dig geweest. Waar de prijs, in de maan
den November en December verleden
jaar, schommelde tusschen 10 eri 15
frank is hij, na een gegeven oogonblik
tot 5 frank gedaald te zijn, dan weer
voor goed de hoogte in gegaan en geste
gen zelfs tot 120 frank de 100 kiüo, met
een gemiddelde prijs van 30 tot 50
frank.
Dit verschijnsel is te wijten, gelijk
wij reeds meldden, aan den inkoop m
't "groot in onze haven door Noorweog-
sefhe sloepen. De visch wordt opgekocht
voor vischconser ven fabrieken, meestal
in Gtavenger i!n Noorwegen en enkele
in Cuxhaven, Bremen, en Hamburg.
Daar wordt hij tot anj oviis vervaardigd."
Die Noorwecgsche istoomsloepon
rijn voor liet grootste deel gehuurde
schepen uit 'Zaoniburg en Cuxhaven.
Zij hebben een bemanning van 12 tot
15 kop, varen op ballast, met ledige
kisten, en vullen deze dan te Oostende
met ijs en niet sprot. Deze aanknopen
gebeuren niet alleen in België, maar
ook in Holland en Denemarken en zoo
wat overal waar sprot te vinden is.
Deze is nu sinds weken, door stormen
die heerschen in zee, voortdurend naar
onze kusten afgezakt in dichte bonden.
Zij rijn opgevolgd geworden door dui
zenden meeuwen, die uit het Noorden
en zelfs uit de zeeën van de kusten van
Spanje naar hiter rijn ko.m,en oyergo-
^wermda
En het was dan ook een niet onaan
dig schouwspel het wit gewemel van
ditchto meeuwenbenden aan onze kust
gado te slaan, zij deden zich al bui te-,
lend en krassend te goed aan den rijken
sprotoogst.
Maai* voornamelijk onze visechersbe-
volking kreeg rijn aandeel. Sornraigo
jsloepon brengen bijna dagelijks 2 tot
i 300 ldlo van den kleinen visch binnen,
wat hun tegen 30 cent. het kilo zoowat
600 tot 900 frank opbrengt. Enkele vis-
schers hebben nu reeds sinds Novem
ber een fortuintje vergaderd.
•Gewoonlijk zijn de sprolbootjes dooi
twee man bevaren, bijv. een vader met
zijn zoon is de helper een volwasscil
visscher, dan krijgt deze het derde dei
opbrengst.
Zulke booten hebben zoowat oor.
waarde van 8.000 frank dat kapitaal,
gelijk men kan uitrekenen, brengt dan.
op het oogenblik een mooien interest
op. Nu is het sprotvisschen ook wel niet
een spelevaren de vis&hers varen uit
bijna bij alle tij en weer en bij het gure
weer dor laatste dagen hebben zo het
nog al hard te verduren gehad.
Hoe lang zal die wonderbare visch,
vangst nog duren Alles laat voorzien
dat zij bijna aan haar einde gekomen is/
•het huidige kalme weer houdt, de ben
den nog bij de kust, maai' het eerste
briesje zal voldoende zijn om ze weg to
vagen. Nu begint ook weer de haring
vangst reeds zijn de eerste haringen,
evenwol nog kleine, binnengebracht.
De Standaart.
;Zijno H. Pius XI heeft aan de aarts
bisschoppen en b'itescboppen van Frank
rijk een Brief gestuurd, waarin Hij, na
de historiek gemaakt te hebben van db
vereenigingen voor de uitoefening van
den Katholieken 'godsdienst in Frank
rijk, namelijk het volgende zegt:
«De statuten van de bisdommelijko
vereenigingen, niet zonder do goed,
keurilng der /Fransche (regeeringsnoof-
den, door bevoegde, personen ontwor,
pen, werden door den Nuntius voor
Frankrijk aan den apostolisch en Stoel
gezonden en vervolgens aan u medege
deeld alsook aan onze eerbiedwaardige
broeders, do Kardinalen van do H.
Kerk van Rom'e, welke behooren tot de
kongregailies der buitengewone 'kerke
lijke zaken, «wier meening meermaals
werd gevraagd, en eindelijk aan ons
onderzoek onderworpen. Het viel ons
voorzeker zeer moeilijk over deze kwes
tie een oordeel te vellen.»
Pius XI bevestigt vervolgons dat de
bigdommelijke vereenigingen niet de,
zelfde zullen zijn, welke vroeger door
Pius X verdedigd weiden, en dat de
voorgestelde waarborgen, alhoewel ver-
idhillend van de eersten, zullen kunnen
aangenomen worden «pro bono pacib»,
«Diensvolgens, na bevolen te heb,
ben, veel te bidden, na zelf onze smeek
bede tot God te hebben gericht, na lang
durig de zaak ih het aanschijn van God
te hebben beschouwd, die afkeuring-
bevestigende voor de onrechtvaardige
scheidingswet, hebben Wij, tereelfder-
tijd geoordeeld, dat met de neiyin.gen
der openbare meening, de omstandig,
heden en de betrekkingen tusschen den
Heiligen. Apostohschen Stoel en de
Fransche republiek grondig veranderd
waren.
Op het einde van het jaar 1922 ver
klaarden Wij, dat hot ons niet lastig
zou vallen, ten titel van proefneming,
do bisdommelijke vereenigingen onder
zekere voorwaarden toe te laten.»
De Heilige Vader besluit:
«Wat er ook gebeure, dat niemand
afdwale langs een pad dat zeer verre
aflicht van Onze gedachte, van Onze
huidige verklaring, alsof Wij de ver-i
oordeéling zouden willen intrekken wel
ke uitgesproken werd door Onzen voor-,
ganger, Pilus X, zaliger gedachtenis, of
wel Ons zouden willen verzoenen met
de wetten, die men leekewetten noemt;
want hetgeen Pius X veroordeelde, ver,
oordoelen Wij insgelijks, en telkens
men door wereldlijkheid (laïciteit) een
gevoelen of een inzifeht beduidt, welke
tegenstrijdig met of vreemd zijn aan
God of aan den godsdienst, keuren Wij
volkomen deze laïciteit af en verklaren
Wij openlijk dat rij moet- afgekeurd
woi'den.»
De Paus maant de aartsbisschoppen,
do bisschoppen en de priesters aan
steeds met waakzame bozoigheid de
kudde te hoeden, welke God huntoe
vertrouwde, en Ilij verzoekt de gcloo,
vitgen niet op te houden het Huis dos
Ileeren te eeren en de tijdelijke mid
delen te verschaffen aan dozen, die
over hen.de geestelijke 'goederen heb-,
bon rondgestrooid. Dit zullen de geloo-
virion bereiken door onderdanigheid, op,
gmeorzaamhei d»
