IN DE KAMER
22
Vrijdag
Februari 1924
TE P01X
fraiÉ
ter de inzakking van den
Landlssraiteiangisi
De
's Lands toestand
Verklaringen van fvl. Theunis
kwestie van vertrouwen gesteld
SENAAT
In he! Vatïhaan
Kortstraat, 9 en 21, Aalst.
XXX* JAARGANG NÜMMER 45
Tel. 114 T-> A rt3-T=8T A TT» gO CEHTiEMLN WEKELIJKS 0.60 Uitgever: J. Van Nüffel-De Gbndt
Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Havaa, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Loadrea E. C. 4.
II. Margarita
Zon op 3,48 Zou af 5,20
Laatste Kwartier den 27
's Avonds laat kwam ik aan te
SPoüv de la Somme. Nooit had ik
[er mijn voet gezet in dat kleine
stadje gelegen in den driehoek
Amiens-Beauvais-Rouen 'k 'VVnsf
tr seffens thuis en de gastvrije
yiaamsche familie ontvingen mij
jnet open armen, Alhoewel zij
niet wisten van mijn komste
stond de tafel gauw gedekt en
was "t avondmaal terstond klaar.
G'hebt het zeker ook reeds onder
vonden wanneer men vrienden
of kennissen of slechts landgenoo-
ten in den vreemden tegenkomt, is
men waarlijk content, opge
ruimd en opgezet en fier... 't bloed
trekt.... zegt men..., inderdaad
zelfs 't vaderlandsch zoogezegde
bloed heeft zulks ook in en in
dien men vroeger niet al te goed
overeenkwam en in een vreemd,
land malkaar ontmoet, krijgt de
vriendschap en de naastenliefde
de bovenhand en bij 't vergeten
van misverstand, achterdocht,
knoeierij, spot en hoon, drukt
men elkander de hand en ook zijn
verwondering uit, wenscht men
alle goede zaken en uitkomsten,
gevoelt men zich de innigste
Vrienden der wereld. Waarlijk
aien zou wel eens moeten op reis
'gaan 0111 alle veeten te vergeten,
de liefde tot den evemnensch te
beoefenen en vriendschappelijke
betrekkingen weer aan te knoo-
pen.
Poix bezit eene oude gotliieke
kerk zonder pijlers, met een afge
sloten koor,zeer ouderwetsche
kunstyensters, een machtig orgel
tea verdere schatten van kunst-
wcerde. De kerk staat veel hooger
dan de stad en paalt aan een an
tiek kasteel dat eens aan den
Prins-kardinaal en Bisschop van
Amiens toebehoorde en hem tot
zomerverblijf diende. Van daar
de benaming van het oude hotel
of gasthof van den Cardinaal die
thans nog op de markt van Poix,
prijkt. Een viaduc of zeer hooge
en lange steenen boogbrug waar
over de spoorweg Amiens-Rouen
ligt, vereenigt twee tamelijke
hooge heuvels bij 't verlaten dei-
statie in deze bergachtige en
schilderachtige streek. De fran-
sche genie deed deze praehtbrug
•ten deele springen, toen in April
1918 de Duitschers Amiens be
dreigden en de streek van Abbe
ville en van Seine Inférieure
zochten te bereiken. Thans is de
schade hersteld doch het nieuwe
metselwerk duidt genoeg aan hoe
spijtig het statige en kloeke
bouwwerk eens geschonden werd.
Dc stad vormt een cir
cus. Ze gelijkt zou wat in.die lig-
ging op onze stad Geeraerdsber-
gen. De Fransche revolutie, zoo
vertelde de eerw. Heer Pastoor-
Deken, deed nog twee andere
kerken slechten en onttroonde de
edele stad des prinsdoms. Poix
telt nog slechts een 1200 zielen en
groeit niet aan. De eenige
parochie geraakte verleden zo-
Imer 'haren onderpastoor kwijt,
gezien de schaarscliheid aan prie
sters in het bisdom Amiens. Nu
staat de zeventig-jarige eerw.
Heer Deken, onlangs kanunnik
der hoofdkerk van Amiens be-
noemd, voor bewezen diensten
binst den oorlog, alleen voor al
het priesterwerk te Poix .en te
Rlangyeen nabij gelegen dorp.
Poix is een centertje, bezit eene
nog al belangrijke markt en de
omliggende dorpen en landerij
en zijn zeer vruchtbaar; daar im
mers vindt men hofsteden buiten
mate gezocht in dit zuider gedeel
te van Picardië. De «routes natio-
ncdes van Parijs-Kales en
Amiens-Rouenwelke het door
kruisen, brengen ook veel bij om
EEN DUITSCH MA.MKI.'VEK.
New York, 20 Fe'br. Dq «Now-
Yobk Times en dc World Trade
Journal schrijven de inzakking van
den frank aan een Duitsch manceuver
•toe.
De Financial News uit Londen
merkt op dat 'de inzakking in strijd
is met do optiimistischo geruchten om
trent de werkzaamheden van hot des
kundige oomiieit. Worden die geruch
ten bevestigd dan zal de inzakking
spoedig een kentering doorstaan..
't verblijf aldaar aangenaam te
maken en nog meer om handel
te drijven,
Als rustig oord staat Poix he
kend, in den zomer woont men er
te midden van een ware lusthof.
Niet te verwonderen dat het ge
zocht werd in vroegere eeuwen
als verblijfplaats van edelen en
grooten die naar rust en vrede
na hunne bedrijvigheid en lastig
besturen en bevelen, hunkerden.
De bouw der huizen begint reeds
veel te gelijken op den trant wel
ke in Normandië overal in voege
is,
Men- bemerkt kenschetsende
oude woningen met steenen punt-
gevels waarin eikenhouten bal
ken gewerkt zijn. Niet te verwon
deren want enkele uren verder
trekt men 'het land bij uitstek van
den cider of appeldrank en van
louis of l'eau de pie (bij ons fran
sehen geheeten) binnen Wij
zouden nog veel moeten vertellen
over die streek en daarop komen
we eens terug want ik weet dat
het de lezers genoegen doet,
vreugde verschaft en 't een en
't ander deugddoende achterlaat-
EENE LANDiBOUWiSPREUK.
Een spreekwoord, een waar woord.
Eene landibouiwsp're-iik zegt: «Door
do 'bewerkingen en d'e meststoffen,,
de wijze, al minder to zaaien, oogst
smeer.
Wij hebben hier reeds meer dan
eens er op geiwezen, dat de graange
wassen (te dicht gezaaid worden, en het
heel wel mogelijk is minstens 50 kgr.
zaaigraan per hectare nit te spat en.
De herfstibezaaiingen geschiedden
onder slechte voorwaarden, en ook het
weder dezen winter was nadëelig. Meer
dan één landbouwer sloeg reeds de ar
men in de lucht, omdat hij vreesde
dat de oogst diiü jaar, ten gevolge den
dunnen stand der graangewassen,
flauw, licht zal wezen. Wij kunnen
deze vrees evenwel niet. doelen, en zijp
er innig van overtuigd, dat de graan
oogst even zwaar, even overvloedig kan
wezen als in de beste, jaren. Door den
dunnen- stand zullen lucht en licht be
ter kunnen toetreden, de plantjes over
moer voedsel beschikken, zij zullen
zwaarder stroo geven, dat beter aan le
geren zal wederstaan, on alleen zware
aren kan dragen. Alles hangt af van
de voedselvoorziening van den grond.
Wie -dus (verwaarloosd mocht hebben
zijne graanvelden behoorlijk, te be
mesten, wachte er niet op zoo spoedig
mogelijk 100 tóf 125 kgr. zwavelzuren"
ammloniak, 300 tot 400 kgr. superfos
faat, en 100 kgr. chloorpötasch per
hectare uit te strooien, en daarna het
graanveld te eggen of ito overschieten
en te rollen.
Hij zorge voor zij no haver niet te
dicht en vroegtijdig te zaaien, de aard
appelen, boeten, enz. op gepasfen af
standje^ zetten, en al zijne lentegetwas-
sen tijdig en oordeelkundig te bemes
ten mot zwavelzuren ammoniak, fos
faten en potaschzouten. Slechts één
gewas kennen wij, dat dicht mag ge
zaaid worden: het vlas.
Intensiev&r.
Woensdag heeft de Senaat het 'budjet
van jusficie goedgekeurd, en de bespre
king geopend over een wetsontwerp dat
tot doel hoeft de rechtsplegingen in za
ke echtscheiding te vereenvoudigen.
Mgr Dcploige heeft te dezer gelegen
heid oen merkwaardige en door de
rechterzijde zeer toegejuichte redevoe
ring gehouden, om de ongepastheid
van het wetsontwerp te doen uitzien.
ZITTING VAN WOENSDAG
20 FEBRUARI.
De zitting vangt aan om 2 uur onder
voorzitterschap van M. Brunei.
De bespreking wordt voortgezet over
het
ECONOMISCH VERDRAG
M. SOUDAN zet zijne redevoering,
voort, verleden iDonderdag onderbro
ken. Hij verklaart dat h'j het verdrag
niet zal stemmen, niet uit gemis aan
vriendschap jegens Frankrijk, maar
omdat hij Frankrijk in zijn protectio
nisme niet kan volgen en dat hij over
tuigd is dat de meeste oorlogen hun
oorzaak vinden in economische con-
fliklen.
REDEVOERING VAN M. THEUNIS
M. THEUNIS neemt vervolgens het
woord. De eerste minister begint met te
verklaren dat hij aan de rede van 'M.
Jaspar niet veel bij te voegen heeft.
Men .gevoelt ten andere wel dat dit
voorloopig verdrag, al is het misschien
niet goed, het toch ook zoo slecht niet
is als zekere leden het hebben willcri
doen uitschijn én. Het publiek deelt ook
de passie niet waarmee de kwestie in do
Kamer behandeld wordt inderdaad
voor het puihliek is het maar eene voor-
loopige overeenkomst, terwijl de Kanter
er eeno politieke kwestie in ziet.
De regeering- kan den toestand niet
aannemen die eene verwerping zou te
weeg brengen e,en regeering die het
zou aannemen zou bij de vreemde mo
gendheden alle gezag verliezen.
Er is niet.t-e.min een andere reden itot
•het stellen van de vertrouwenskwestie.
Hot heeft -den schijn of er daagt iter ge
legenheid van dit verdrag, een verdo
ken aanval -op tegen de buitenlandscho
politiek der regeering, die of wij hei-
willen of niet, behoersehfc wordt door do
herstellingen.
In het oogenblik waarop de politiek
der regeering op het punt staat vruch
ten af te werpen en dat wij eindelijk
eene oplossing van dit gereclitigheid-
vraagstuk mogen inzien, komt men 'aan
de regpering opwerpen dat ri) van onze
verbondenen geen edelmoediger uitvoe
ring van de beloften van Sf. Adresse be
komen heeft.
Maar men vergeet te zeggen hoe
Belgie het had moeten aan boord leg
gen om, enkele jaren na den oorlog,
zijne groote verbondenen, die zelf in de
moeilijkheden zaten, te. verplichten al-
gemeono verklaringen in 'bepaalde ver
plichtingen om te zetten.
DE FINANCIEEL® TOESTAND.
Maar men valt ook de regeering
aan nopens hare financieele en econo
mische politiek. En terwijl we nu van
financien spreken, laat mij eerst de
openbare meening geruststellen. De
vrees en de paniek zijn ongegrond. De
wisselkoers is meer beïnvloed door eene
moreel© atmosfeer dan door economi
sche of financieele verschijnselen.
Op economisch gebied geeft men zich
goe,n rekenschap genoeg van den we
deropbouw sedert den wapenstilstand
onze fabrieken werken volop, wij heb
ben geen wcnkloozen, de handel is in
vollen bloei, do handelsbalans verbe
tert.
De financieele toestand is misschien
zoo schitterend niet, maar hij is zeker
niet slechter dan voor 3 jaar.
De spreker onderzoekt den toestand
van 's lands financiën sedert den wa
penstilstand en de lasten die op de be-
gTooting wogen zes miljard mark,
ecn_ kolossale geldomloop zonder me
tallische dekking.
Maar beschouwt den afgeloopen weg.
De uitgaven warden ingekort, de belas
tingen beloopen voor 1923, 2 miljard
730 miljoen tegen 1 miljard 67 mil
joen in 1920. In Januari 1924 werden
275 miljoen grind tegen 94 miljoen in
Januari 1921, en'wij hebben geen bui
tengewone inkomsten moer van de oor
logswinsten.
Het tekort der spoorwegen zal in
1924 verdwijnen, en het ontwerp van
financieele zelfstandigheid zal onze
schatkist van groote uitgaven ontlasten
Do Staatsschuld is maar van 3 miljard
verhoogd terwijl het land in volle lier-
stolling was. Onze schuld wordt ieder
jaar ingekort.
De verbetering is niet betwistbaar,
van waar komt dan bet pessimisme
Men zegt nu gij zult niets meer
krijgen van Duitschland. Duitsehlind
Jis ons nog 8 1./2 miljard goudnmNca
schuldig. Belgie zou zijnen ejjaoh op 5
miljard brengen.
Men zegt gij krijgt nooit dc 5 mil
jard.
Uaai.t ons veronderstellen dat Belgie
niets anders bekome dan leveringen in
nat ura kolen en verfstoffen. Dat ver
tegenwoordigt jaarlijks 450 a 500 mil
joen belgische frank, en aan de,n hul
digen koers, eene rente van e,en kapi
taal van min dan 2 miljard goudmiark.j
Men zou het moeilijk slechter kun
nen voorstellen. Indien het ;zoo was,
hoe zouden onze hegrootingqn eruit
zien V Het zou hard zijn voor ons, maai'
zouden wij onmachtig zijfi om eruit te
geraken
DE OORLOGSSCHADE.
Wjat, in tggenwoordigh cid der vertra
ging van het herstel en van de vermin
dering, welke die vertraging reeds voor
gevolg heeft, gedaan
Mem moet dep toestand in liet belang
der geteijsterden en van al de Belgen,
in z iep.
Het is niet meer mogelijk liet her
stel w eik voort te zetten zooals het be
gonnen is. Het zou slechts met krediet
doenbaar zijn. Steeds tot het -krediet
rijn toevlucht nemen, droogt er.de bron
van
Daar moet dus iets in orde gebracht
worden. Men moot onder meer nagaan
of geringe schade niet moet vcrnieliiigd
worden, en minstens voor diegenen ctrc
zulks gemakkelijk kunnen dragen. Ook
voor^de toekomst zal men moeiten doen,
dat wat andere landen deden titels ip-
stede van geld geven.
Wel te verstaan zal men op denzelf
den voet diegenen moeten stellen die
reeds ontvangen hebben en die nog
moeten wachten. Men zal niet meer ge
ringe of onrechtstreeksclio schade kun
nen in aanmerking nomen. Mep izal
niet meer kunnen doen, dat wat men
had moeten doen, indien men het
•middel had gehad.
Men zal zich moeten vergenoegen aan
de geteisterden slechts een gedeelte
hunner erkende schade te verleenen,
die welke men betalen kan zonder aan
de Staatshuiskou.dkande van liet land
te scliaden, en de betaling van hot saldo
uitstellen tof het tijdstip waarop
Duitschland voldoende betalen zal.
Metr aldus to handelen «al onze ge
wone begrooting niet alleen onberispe
lijk wezen en 'zuilen de reeds bestaande
schulden ligtzij onder vorm van lee
ning of van pensioenen voor het her
stel gedekt zijn dóór vaste inkoms
ten.
Ook zal de Staatskist,verlicht door be
talingen in titels op min of meer langt©
vervallen termijnen, door rechtvaardig
gevonden terugbetalingen en door ni^v,
we belastingen, daar waar die mogelijk
zijn, gezuiverd worden. De oproepen
tot kredieten zullen tót gen minimum
terug gebracht worden en hoofdzakelijk
bestaan ip leeningen ter consolidatie der
vlottende schuld.
Zulke maatregelen zullen voor de
Belgen een nieuw offer daarstellen te
voegen bij diegene diie zij zich sinds
5 jaren getroost hebben om het gemar
tel (L Belgie terug te doen heropbloeien.
jZij vallen hard, maar moeten slechts
tijdelijk zijn, want men kan geen al
geheel in gebrek van betaling blijven
van Duitschland veronderstellen.
HOOP
Dank aan de financieele politiek die
gevolgd is en die ons zoo dicht bij het
doel heeft gevoerd, dank aan de nieu
we opofferingen die ik heb aangeduid,
zal onze financieel© toestanr zich opbeu
ren, ondanks den wanhopigen toestand
waarin hij verkeerde na don waponslil-
stand en waarin hij gebracht werd door
den kwaden wil van Duitschland en de
weigering van betaling.
Ons binnenlandseh en buiienland'seh
krediet zal er door hersteld worden en
het zoo beangstigend vraagpunt van
den wissel opgelost worden.
En waarom die verzekering Omdat
de huidige crisis zoo ongerechtvaardigd,
zoodanig kunstmatig is, dat zij niet kan
blijven duren,
ïlarc eenig mogelij ke uil egging
het bestaan van eene begrooting van
borstel in chronisch Ie kort verdwijnt
het, dan moet de toestand betóren. En
lüj moet 'beteren omdat ze economisch en
financieel met groote stappen voomit-
gaat' omdat men, bij kalme overden-
jktng, het buitenland de belangrijkheid
van het kapitaal van Belgie zal erken-»
non zijn kapitaal aan werkkracht erf
ondernemingsgeest zijn economisch^
kapitaal ons net van 4000 kilometers
spoorweg onze mijnen in de Kempen
wier uitbating nauwelijks begint op te
brengen onze kolonie.
Eindelijk, omdatj nicjfs wordt
waarloosd om onze nationale divipe tö
eteunen. I
ZEGGEN DAT Ï)E F BANK DEN,
WEG INGAAT VAN- DEN MARM
IS NIET ALLEEN LASTER, MAAR
EENE STOMM1TIET, die alleen door,
kwaden wil of onwetendheid kan ipge-
geven worden.
De mark is vergaan, omdat het rijk
hem «opzettelijk stelsqlmatig heeft ka
pot gemaakt, door de biljettenpers zon
der einde te doen draaien.
Niets van dit alles in Belgie. Ik heb
u gezegd, waf wo gedaan hebben. Ik
vraag u niet hulde tc brengen aan deze
regiering ik vraag u hulde te ibrengen
aan Belgie ;t is zijne inspanning dde
het mogelijk maakte.
HET BELANG iDER STEMMING'.
De minister besluit met te zeggen daii
de stemming over het verdrag verder,
gaat dan het verdrag, en de herstellin
gen 'bereikt.
De Kamer zal uitspraak doen over
dio pohilüek van herstel en over de fi
nancieele politiek, die wij met den
steun der meerderheid hebben gevolgd.
De Kamer zal zeggen of de bereikte
niifslagen voldoende zijn of niet of
h©t pLp dat' ik u ontwikkeld heb, wijs
is «of niet.
Mi/dden van het tempeest dat wij
doorworstelen, is er iets dat ons steunt,:
liet (besef der vervulling van onzen
plicht. 'Wij hebben ons nooit! illusies
gemaakt V nooiit 'meer beloofd dan wij
konden geven u nooit wonderen yoor-
speld, imaar wel onzen arbeid, onzg toe
wijding aan het openbaar welzijn toe
gezegd.
En dafc zult ge ons nigt verwijten,
het niet gedaan te hebben.
Is dat uw gedacht niet, zegt het dan
door uw© stom, zegt hot onomwonden,
zoo spoedig mogvlijk, opdat men aan
anderen de zorg toeveiirouwe beter to
doen.
Dat rij geWkken dat is onze oenig-
ste, onze vurigste Utensch. (Langdurige
tocj ultchingon.)
DE KAMER DAGORDE.
M. HYMANiS (lib.) De Kamer
heeft met groote aandacht de uiteen
zetting van M. Theunis gevolgd. De
•bespreking moet, in het belang onzer
instellingen, niet verder gedreven wor
den. Ik stel voor dat dc ibespreking nog
morgeji -vooi'tgezet worden en dat- men
Dinsdag, zonder onderbreking tot dc
stemming overga-
M. DÉ VOORZITTER stelt voor om
vandaag morgen en Dinsdag wat lan
ger te zetelen en Woensdag tot de stem
ming over te gaan.
Na eene korte, maar woelige bespre
king, waaraan MM. VANDER VELDE,
HELLEPUTTE en DE BUE deel ne
men, wordt het voorstel van den voor
zitter aangenomen.
De zitting wordt' te, 5 uur 30 gehe
ven.
KARDINAAL BOURNE TE ROME
Zijn Eminentie Kardinaal Bourne
is naar Rom'e vertrokken op verzoek
van den H. Vader, die den Primaat
voor zijn reis naar het Heilig Land
wenscht-e te spreken over verscheidene
aangelegenheden. Een belangwekken
de keuze van berichten in de peis
volgde op de ontvangst van Zijn
Eminentie door den H. Vader; 't zijn
allerlei gissingen, want kardinalen
maken hun .gesprekken met den Pa'us
niet openbaar. Een agentschap .be
richt, dat de II. Vader zijn meening
te kennen gaf over Palestina, en den
kardinaal verzocht Hem verslag uit te
brengen bij zijn terugkeer uit het II.
Land. Dat schijnt, niet onwaarschijn
lijk. Een ander agentschap weet Ie
zeggen dat dc H. Vader veel belang
stelt in de erkenning van Rusland
vanwege de Engolsche regeeriiiigy en
wenscht nauwkucriger ingelicht te
worden nopens den algemeenen toe
stand in Engeland. De goede diensten
van Engeland zouden ingeroepen
worden ten gunste van Mgr Cieplak e,n
van andere'geestelijken, die nog al lijd
in gevangenschap verkeeren. Ook dat
schijnt niet onwaarschijnlijk. Kin
verder voor eigen rekening sprekende,
zouden wij weinig verwonderd rijn,
indien de houding van dc Engelsche
katholieke kerk ten overstaan van da
bekeering hunner land gen ooten ook
ibesproken word. («The Üniversel
