Het nieuw Ministerie
öEwism «anijs
19
DAGBLAD 20 CEHTIEMES SVEKEUJKS B.69 Tjiicever: J. Vak KTwet.-Db Gesd?
£.iiista¥è©iiii»pii
Uitzetting van Belgaa
Woensdag 1
Maart S92 I
Bjfflfeijfisfjss
is mml Ifgsn den frank
V'sor ie Stadie ¥tsi mi%
Vlaaiasehe Vsfksiaal
iê Uxéz Mm Moe-Vsrstajffi
mr f?ei J???.fsstihof urn
Hnl'MmMmn
"KwËsmtat, en 21, Aalst. Tel. 114
XXX' JAARGANG NUMMER 60
"Publiciteit buiten het Arr. AALST Agentschap Hsvas, Adolf Martiaal), 13, tc Brussel, Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream'* B>uldings, 6, Landreis E. C. 4.
De wissel-oorlog1 is een der groo
ve kwalen, die de werelcUcrijg heeft
(nagelaten, Voor den oorlog 1914-
1918 was het geld ran alk landen,
die* een gezónd politiek en finan
cieel bestaan hadden, op de we-
■reldmarken gestabiliseerd, en de
-.schommelingen in den wissel' M a
rts i ran zeer beperkt belang.
Het tras nochtans niet zonder
Teel' moeite, dat dc verschillende
Tcgecringeu tot die oplossing ge
komen M aren, en het stabiliseeren
ran het geld werd bekomen op
eene zeer betrekkelijke wéten-
sehappelij'ke manier. Men tras
overal tot dc overeenkomst geko
men, dat liet goud eene koopwaar
is, die hare eigene waarde in zich
draagt, en dus op alle markten
kan aangenomen worden als eene
gemeenschappelijke maat van het
geld. Zoo is men tot het systeem
ran het monometalisme van het
goud gekomen. De landen van de
.uLatijnsche Unie» alleen, hadden
ten onrechte ten andere, het bi-me-
tallismc goud en zilver blijven he
lvaren.
Voor hetgeen de 'wetenschappe
lijke waarde van dit vo'öroorlogseii
systeem betreft, mogen wij zeg
gen, dat zij meer dan twijfelach
tig is. De waarde van het goud had
al de voordeden niet, die men er
aan hechtte, maar door dit ernpi-
3'iek middel, waren de landen er
toch toe gekomen hun doel te be
waken: dat is het stabiliseeren van
het geld.
.Dc yóordoeleu die cr aan de
stabilisatie van het geld.verbon
den liggen, dienen wij zeker niet
vooruit te zetten; de minsts voort
brenger, de kleinste handelaar en
zelfs de gewone verbruikers heb
ben in de laatste dagen al liet on
aangename en al de verwikkelin
gen kunnen waarnemen, van bet-
geen wij den wissel-oorlog kunnen'
noemen,
liet grootste nadeel van den
wissel-oorlog, ligt hierin besloten,
dat de duurte van het leven onmo
leen kan hei ekonomisch evenwicht
in Europa herstellen, Wanneer de
toestanden in al de landen weer
regelmatig warden, dan zal men
met meer hoop op welgeltikken
eencn regelmatiger! jrisselkoers
kunnen vastzetten.
gelijk
kan verminderen, zoolang
dc schommelingen blijven bestaan
in de wisselkoersen-
Het eerste doel, dat dc Entente
zal moeten nastreven, is zeker het
Stabiliseeren van bet geld.
Maar de groote vraag ligt hier
in: Hoe zal men tot de stabilisatie
yau het geld komen?
I Het is natuurlijk nutteloos gr
aan te denken, van het goud nog
maals te doen dienen als gemeen
schappelijke maat van liet geld.
Bijna al het goud van Europa zit
in de schatkisten der groote Amc-
rikaansebe Banken, en het zal ze
ker moeilijk zijn. om dat goud te
rug over zee te brengen,.,
bV ij moeten dus afzien, van den
dolls*' als basis onzer munt te blij
ven aanschouwen, omdat dc dollar
nog altijd gesteund is op» de waar
de van het goud,
Wij moeten dus naar eene
nieuwe basis uitzien, om de waarde
van ons geld vast te zetten. De ge
leerde ekonomisten hebben daar-;
aver vele werken geschreven, maar
tot eene oplossing kwam men nog
niet. h
Dat is niet te verwonderen. Zon
der veel toegevendheid en zonder
wederzijds vertrouwen, zou uien
voor den oorlog er ook niét toe ge-
fcorneu zijn, liet goud als algemee-
ne maat van het geld to doen aan
nemen. De eerste voorwaarde om
tot eene nieuwe stabilisatie te ko"
(lien is dus liet wederzïjdsch ver
trouwen van al de landen van Eu
ropa. in de ekonomische draag
kracht van elk land. Het is dus
onmogelijk van tot deze nieuwe
basis van berekening te komen,
zoolang er gcene politieke vrede
heerscht. Om tot dien vrede te ko
men is de Entente noodig: zij al-1
BE ïAKDEOTJiWOMSESSKSSJ? IK
1923.
TooT zoomi bof bot ud etaat was «le
woreMapbwngvl aan tons in 1023 ge-
subat op 08 miljoen ton, terwijl deze
in 1922 slechts 83 miljoen ton bedroeg
en in 1921 maar 77 jrullie-cn was. Van
1921 tot 1923 was cr etns een vermeer
dering van 1G iniltioen to! of ongeveer
20 per c-ent.
Be opbrengst per beclaie was vooral
voldoende in België. (2482 kgr.), 'in
Donemai'ieu, Holland, Zweden, cn
Zwitsedland, Zt&te in de 'Vteeeniigde-
Slaton, in Canada, Bo lïiitsche Indien,
Asgeuföne, BrasdHië, Australië, enz.,
was do epbrangst per hec-tee minder
dan in België. Voor wat dc voorlbreiigsl
aan rogge be turft, staat ons land ook
aan de spits. Zulke uitslagen zijn ver
heugend on bewijzen dat de Belgische
landbouwers verstandig en oordeelkun
dig bij de teelt' tc werk gaan.
Bat moei voor ons oen spoorslag zijn
om op dien weg vooruit te gaan!' In
Voorgaande artikels hebben wij bewe
zen, dat wc nochtans moor kramen
voortbrengen on dat ouzo others nog
geen maximum opbrengsten geven":
daarnaar dient gestreefd en .tot dien uit
slag moeten we komen, tot opbeuring
en vooruitgang van ons duurbaar .va
derland, cn zoo ver zullen we komen
door onze velden ,goed te bewerken, wol
verzorgd zaaigraan 4o gebruiken, en
eon doelmatige bemesting' aan te wen
den.
Tijdens dc maanden Maart cn April
zullen we dus niet nalaten pel' hretare
200 icit_8QD kgr. zwavelzuur ammoniak
Ie efrooien, cn lioEtjes in Je eggen.
LX I
23j bokveren zich het bewijs 1e l«vc-
len dat Engeland, zoowel als Irankaajk,
belang heelt bij bei opbeuren dezer de
vise, omdat Engeland gevaar .loopt;
eventueel to lijden van de gevolgen der
depreciatie van de Franseho munt.
Verscltrfdenc bladen, zoo.fa do Daü-
iy Graphic zijn gelukkig vort. tc stel
len dal het centrum der s/>ccutalie te
Rotterdam is cn niet te Bonden.
Bo Financial Times zegt lig ïus-
a-Utai de vele mtfeggiïig% die over den
val van den frank gegeven traden, er
eene is die 'de bijzondere aandacht ver
dient, die voortkomt van oen financier
die zegde dat deze'depreciatie het gevolg
is van ecu internationaal complot tegen
de Frauscïie devise.
'Zcü-ca-twimüg IF-Tgon van Detioif
diic bui lei) liet quota iiü -ck> V-ereenigdé-
Stalwi .biunoi-g^mokkeld waren, wer
den 17 en 18 Februari aangebonden.
In 24 uren tijds hadden dotektisren,
au .politk-agenlejj de mannen uit bun
buizen afgehaald.
Zij waren aangeklaagd geweest door
een vrouw, afkomstig van Iddergein,
die zelf vijf maanden geleden Mimen-
'gcs.inokkeld word cn roods ego diie, vior
vessel t illende adressen (getroond beeft
Zij wist dus van allen naam en adres
en zelf reed ze rond 111 de auto van den
dekktiof om bean dc buizen aan te wij
zen waar deze binocngcsmókkeldc Bel
gen verbleven.
Twee Belgen zijn weggezonden naar
Canada. Twaalf aadore loopen belzolfde
gevaar. Zeven Belgen zouden voor het
gerecht gebracht worden. Brie hunner
mogen blijven.
B. Grqgoriui
Zoo op 6,11 Zon af 5,501
Eerste ïLwanicr don 48 I
fasMsssa^
Het -nieuwe luiiüsteaa Is cp de n%eode tua&l» ssmcogsaiekl s
Vfooirilter tn mmister van (Mdwerea M. Gtorgcs Thouuk,
Justóede M. ffalgoaee Maaou, liberaal volk»verkgeua-oardigci' voui- Btrjft*,.
BrikaftrndsAe Zaken M, Patd Hyman.;, liberaal vaD£srortegenw«ffdig»y
Voer Bruaseb
Binnenlambohe Zaken M. Toullei,katholiek yolfcvertegenwwteliiteT ymt
Leuven. f
Ivonstéu mi "IVetouBoliapptui 5L Kolf.
Laadbouw en Openbare Ver keu Baron Iluzefta, ikuthoHek ecuafei vi-.it
Brugge.
SpoorK t-eu M. Xaiier Keujesta, liberaal volksverkgenwooriligvi' vota' Luik..
LanxLvexdeiïigïng M. Tic-iTe Foi'fco'ra.rae, Ebercifll volfe'crtegemvcfarclig^t;
vaar Vem ieas.
Ektmomische Zakcu 31. AM» Ven do Yyycre, kafholick v olktnerieg'-ii'
wooi'digei' voor Tiiielt.
Arbeid en Kijverbad M. Peul Tvchoffeu, jphtl-volks'rejleaenwQorflige.i,
Eristen-deinoLraat voor Luik.
Kolonie M. Carton, katholiek ec-iuitor voor Doornik.
Het mémv Kabinet' 'bohebt zes katholieken cn vijf liberalen.
Het bestaat oneestemlsals hik leden van het oud ministerie, ui%taieineü gruai
cle Bony a1, M. BCeod Jaepar, M. Iwtds ffranck en M. Moyersoou.
'Op 2S rebmari ra-ai
651.820.620 Ir. in. omloop
Maart 7.008.089.408 ft-., sljatie
48 miljoen frank minder.
tr 1 vc-ar
■op G
voor
BE BUTTSCHE RAKiaEKS TE
SEV-YOKXCOP HET OOKLOCÏSTAÖ
Men leest. in. den Kew-York He
rald e
Be haak MoTgwi-HiUTi-oad, te 2vcw-
*5 cdi gesticht, heeft rtuitwjiteu ran-
ze.nSfefieveu aan cle domiuoa? der Lu-
tiitraanselie kerk gezonden, lien Shioo-
teiid franks aan zeer Juee-rj prije te vor-
koopcu. met hep doel liet krediet van
Frankrijk te «odnqjbm.
jfi clmi, eeuige dezer omzeiMtbrieven
zijn baj ycssgatóng aan han'ddsliBHcn
gezonden.
Beze l'ria eji zijn oBfefockenil <door
Erwin E. tdipiike. vennoct -der inank
Morgan-Hanrood; en zoon van do-mi -
nee "Wïlliam Popekc, van de ÏJitiSie-'
raansehe teA.
En er wordt oja. in gezegd
Een ander gewapend conflict kaa'
vocazien worden, als de Etiropooriehe
toestand zich niet schikt. Frankrijk
hunkert mar politieke hegïtaonie cn
zijn leger is liet sterkste dra- wereld.
Buizendon -onzer broeders ijl 'de
Lutheraansche heiijdenia hobhen alle
hoop verloren %i d-uieeaiden. traden bui
ten don schoot der Kerk. Vjj anoston
hunne vadcriandsche trouw iiHBepteu-
«a. Baitaehlancl wordt vwpkétepd door
een® natie van een ander getoof. Zal
liet Iraf lieritnbtme vergaan op don grom!
waar het- gohuren word
Wij be«itten een middel am het Ie
beletten. Het gdld is het 'Moed een er na-
rio c-n als hef- I'Tansehe crcdiet wordt go-
niüieerd, zal Frankrijk op dc knieën
Liggen. Zip franli motl vernietigd wen--
den dat is ons wapen tegen -den Fvan-
Btheji ovesnaoed,
Yerko^orde»; waren bij dien om
zendbrief gevoegd en men geloofj. dat
de stortvloed van Frwnseh geld, dat op
de markt werd geworpen, hst. rosultoat
is van dit beroep op de vadeilandrtief-
de der Tluiisch-Amerikaiien.
EtSaDHM.TK WOEDT BK TJiJlfe'
lvakket:.
De ineeato Londenschc bladen' Wij-'
dan hoofdartjkeds aan de daling van -den
feattk,. J
iSedci-t twee jaar is aan de Lmivensc-he
Ho'ogeschool een uitvoerig onderzoek
aan de.n gang m» liet oog op het au-
menstelk-ii vail Yliiam»ehe taalkaarten
en van ecu nieuw Yhuuasdh Dialect-
woordonboek. Teder, die zijn dialect
goed kent, kan daaraan meewerkcB, cn
zon het ook moeten doen opdat de"n!it-i
slag werkelijk ten volledige uiting' wor
de van den 4 laanisehcu volksaard.
Daarom dichten wij een nieuwen op
roep tot al wie ecu irurijc van zijn
vrijen tijd wil besteden aan' het- op.tee-;
konen van dialectwoorden. As proef
volgt, -hier oen van do vroeger uit er-zou
den wooi'denlijtdoudeze we id ree te,
door meer dim tweehonderd imedewer-
fceis in dialeet vertaald: bij do onein
dige versehoideuhted van' klank ral
iv" ede,-.hu ié in enu- diatoe-Ien is -dit
nin-uiirii.it: nog veel tc weinig. Vtie wil
meedoen, uiiri'vc dc dialeeti-oh-e ver-3
taling van deze woorden cn uitdrukjein-
gen op ru ze«4e ze ons. Hij zal dan nog.
andere lijsten ter -bewerking vut van
gen.
Aten houd' liet volgende in het oog:
1. Men -geve dc- boven dc lijst gu-nuag-
de èilicbting-cn 2. Men geve de echt
piarfiseli.it:... uialeeri-cho uitspraak zoo
juirt nnqgeüjk weer; 3. Zelfs indien
de woorden denzolftlou vorm hebban als
in ho[ bc-seliaafd Kedtriaiidsoh, ntoe'teu
ze Ofpeteekcnd werden.
LIJST Sr. 8.
Titel van hei. Rad, waaruit, deze lijst
weid overgeschreven,
Dialeet van: (naam van stad of dorp.)
l'tovincie:
■Kaam van den dialectspreker:
Leeftijd: Beroep: GeJw'ort«plcufe'
Adres- van den inzender (nicti den
naam, indien hij nog niet hierboven als
dialectspreker werd l ormcld)
1. Keu orndf. een klein muisje.
2. £«n moedervarken (zong) mot ze
ven varkentjes (biggen.)
8. Een mamielijfe eend,
'4. Een vrouwelijke hond,
8. Een klein po'lje.
(i, Een klein bc<4:je.
7. Een mol.
S. De dooier van een cl.
9. Hij vroeg snij een boiorhrdn; met
«aas.
3.0 Et-n tafellade.
11. Een hoéf je wafof en een. sthkje
zeep.
32. -Groef uitdrukkingen 'voor: in'de
benauwdlifid zitten (hij zip met dc poe
pers, hij voelt ze Idcppen, onz)
L. GEOOTAEES'.
BotSdirarder van hot Mbnwtósch.
Lalr.ratoriurn dc-r LeulyTiMh'o ÏTooge-
school 158, Kfianyjchll) StecmvBg, JTc-
jEïlsS-LsKSjia*
DE NIEUWE KATHOLIEKE
MINISTERS.
'De cluisfen-democrafkieho gccsvp vor-
'gaderdc tc 2 uur cn besloot zich te ver-
eenigen met de kous von M. Tselioffon.
Indien er één verltgen'wooi-diger uit
Wallonië is, die de FVrnpafliie. dei- ika-
ihdiekon in het Vlaaiuacho land op
wekt, dan is het wel de oud-voitevcrte-
genwoordigar van Luik.
Hij werd overigens door M. Htj-man,
voorzitter der drawteralisehc 'groep.,
warm aanbevolen.
Zooals mca weat is M. Tschoffc-n ver
leden jaar op ongewone wijzo uit de
Kamer getreden.
IHj venkdigdc, in zake dc Ylaam-
sc-he hoogese'owl, eene oplossing, waar
tegen -zijne kioaais c^jkwaÉaon liever
dan togen zijn grwe'icn le stomuwn gaf
hij zijn cnteJag.
Maainejj vu» karakter ziju altijd jrel-
icam.
M. C-arton. Is kalholiek se i uwer - Tan
Doornik. Hij is- 43 jaar oud, Ud .vau.
dcü Bon'd dar Kueosb-ijke g.ezkmcii, afc
vader van 9 kinderen.
Hij heeft zich ia dc besprekingen In
don Senaat'als knap locMsgoleartlo en
als pirakfeh man van zaken dam ken-
nc*.
M. THEUSIS BIJ DES KONING,.
Maartdag avond begaf M. Theemis
zich bij don Korting om hom de lijst
zijner medewerkers te onderworpen.
Het is mogelijk dat de koninklijke
besluiten der benoemingen hedon mor
gen in den Moniteur vtteehijneu.
In allo geval de nieuwe ministras vcsi-
gadeivn Donderdag morgen voor het op -
mafam der minêtericele verlditringeii.
De Kamers zullen voor Donderdag
teamiddag hijeongeroqjen w-ordoa,
Volgens c I/Éto3c Beige. sou hef
'Paihunent slechts op Dinsdag ISdezev.
vorgaderea.
SS^l £.?IIfiW3 "üa
Hel is den 30 Maart a.s. dat liet Zo
meruur reeds zal iogevewil worden. De
Engelschen hadden don 17 April voor-
geteeld, doch de. konferencic te Parijs
!>eeft Maandag den. 80 Maart aange
duid, daar men, om redenen van beaii-i
niging. liet 'Zommmr zoo rap inogeTijk
moot 'voege brengen,
ZITTING VAN MAANDAG.
MODKL» TE BRUGGE.
In den nacht van IS op 18 Februari
3 919 vic-1 de .bende bhmen bij Cyriel
Gaiilaert, op dm Budzaelaofarai steen
weg te Brugge. Rond 2 nar 'e nachts
'hoorden de bewoners gerucht-. Een ban
diet drong in de slaapkamer cn begon
©nmiddeüjk te schieten. Dc vrouw viel,
doodclijk getredfen necler. Vader Ivo
Gaitlftort, 72 jaar oud. werd ook nange.
vallou door - twee mannen cn erg rois-
handeld. Dc knecht, die nevens het-
linis in een 'stal sliep/werd ook gescho
ten, c-n getroffen in dc linkerzij.
De akte t an. tieschuMiging maakt
geen gewag van diefte. in doze zaak.
ONDER VB A GLKG.
Dc Clercq, gij bokend dit feit.
Ja. De zaak is aangeduid floor
Dllondt. Wij zijn-in zijn huis geweest,
ton gebleven. Het is DTtondt die dé
ruoS mede geweest. Ter plaatse zelve
zijn al de anderen "n huis gedrongen,
tenrijl ik buiten cle wacht heb gehou
den.
1 te Groote. gij ivaarl' er ook bij.
Ja. Het is cch't'.T rriél juist dat Dc
Clorccj builen is geUoven. Hij te mede
op het dak geklommen en 'door hot
venster Jn huis gedrongenHe 'ben bui
ten gebleven. Hot is O'Hond die de
zaak liec-tt aangeduid. Ze is lieraantn gé
worden in hef iuti? Tan Van Hoe.
DTI-ondt, 'bekent gij
Be heb niets tc bekennen'. Die
mannen zijn wel dikwijls ij, mijn huis:
gekomen, rnaar ik heb hun nooit ccnige:
aanduidingen 'gegeven nopens con te
plegen diofte of moord. Wigons mijn
mooning moet hot Albca'ie Van der Hae-'
ghen zijn die hier den aanduidcT te.
En gij Van Hoe
Ik woel daar niets van'.
DE GETUIGEN.
REYKAEIiï Oscar,1wetsdokter, heeff
de slarhtoffMB -onderzocht en tetatigd
aan hei hoofd. De vrouw was door v«>
ecltiUcnde ï-evdverkogela Igelroffcn.
S01ÏNEN,'onderzoeksrechter to Bin
go, lieéft samen met het parket, beteer.
Hto onderzoek ingesteld. Hij hoeft de- fei
ten bestatigd toosIs rermcki ill -de aki»
van beschuldiging. Er waren echter
geen voldoende bewijzen cn dit ccrot«
onnwzoek tracht gecu ullriag.
DE GOTTAL, ondensoelsrortiiejj
Do coreto betentenfeson kwamen van
De t'lorecj. Tweemaal zijn aj naar Brug
ge gegaan, maar loltotmmk- werden ze
door gendarmen (-T soldaten op dc
vlucht gedreven. Zelf,-: zijn cr hier ge
weerschoten gekst. Dc derde maal'ging
liet- belar. Wanneer zij hk* Ie Brsi^pr
(«mkwafnen wenden zij opgewacht flow-
D'Hoitdl cn begaven zich naar zijn
huie, waar zij gebleven zijn tot te nachU.
Na hot plegen der misdaad zijn aj dssr
zelfc toruggekeerd cn lieèten daar ge-
logeoi'd tot te anderdaags.
Van Hoe zou liaew in Lot huis van
D'Hoii'dt verteld hebben rlat Dc Clercv)
iu dc hanék-n van elosi boor Ivo Gaillatrl
zon 'gezébtai kobben, die hem zijn rwed-
ver ging ontnemen,' toen hij (Van Hoe)
is tusselieu gaVcaaen on Ivo Gaillaeit
heeft mtehandeld. Het schijnt Van Hoe
of Dc- Taepe tc zijn die :1e yron'w go-
schoten heeft
De beschuldigden bekennen ook' flat
de zanik fe ba'aamd brj Trifon Van do
Putto. WszoToochent «her hardnekkig
daar iets van af te weten.
DE SOETE Kamie-1, jknec-hi ie -Sy.zce-
le, diep in den stal nevens Itct huis. Ilij
werd gewekt door JULI geroep van den
baas. ïk stond «jp en met don waitównfl
ging ik in 'huis. Zij seboton echte op
mij cn ik werd goüT.ffrai floor iwee te-'
gels. Ik lieb de bandieten nic-t hrafawul.
Deze dio op mij hoeft geschoten was oen
korte dikke. Ik kun niet zoggen of hot
met eon geweer of' een revolver was.
GATLL'A'ERT t 'yr'cl, Ik hoorde
geweld cn étond op. Ook mijn vrouw
stond op cn werd éogc-ublitkclijk net.v-
gcsdioten. Ik heb niet .gezien met hw
veel ze waren'. Mijn vrouw fa gesciioteoi
mei con revolver. Beneden werd echler
met geweren gosehoten.
SBILLAI5RT, iv eh tori ijk' officier, ,ge-
tuigl hetotUdc ak den hoer ondozocfa-
ivclitBr De Gottal.
VROUWi DIK'.VOX wordt gehoon!
ten titel van inlichting. '/Aj mng dm
eed ndi-1 afkggen.
Eerst iieaf'Fzij aan .den onderzoeks
rechter verklaard dat haar mnv, eitéj
was geweest den nach., dat dc feiten ge
beurd zijn. 'Later hoeft zij iinar verkla
ringen ingetrokken, bewonende dat rij,.
itó ïader CgftlftHj erg ggfeneigfl bbsJ zat was 26 dit zegdp,
i