26
dood wm
lobewijk he rnrnmn
I Woensdag
I Maart 1924
Ministerraad
Loterij ep l[@raiilssen
Ministerie LsBdsverdedigmg
iiiiiwJaarsgifSeii
veer den Psms
ministerie vas Speer^egeis
üraf van Tost-ank-Amm
gsscherssing van fel frank
Mee Lsfflliarg veraiidgrt
Eene Muien
e® Me Van Hee-¥ers!nyfï
voor hei Assisenhof van
Oosi-Vlaanderen
DE VOLKSSTEM
XXX* JAARGANG NUMMER 72
Kerkstraat, 9 on 21, Aalst. Tel. 114 DAGBLiAD iO CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60 Uitgever: J. Va» Nüpfel-De Gendï
1 ubliciteit buiten het Arr. AALST [5 Agentschap Havas, Adolf Maxlaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4.
H. Emmanuel
I Zon op 5,41 Zon af 6,11
^LaatBt© Kwartier den 27
'EEN GROOT CHRISTEN",
DICHTER.
Eodewijk de Eoninck, de grijze
'dichter van «Het Mensclidom ver
lost», is overleden.
Op een twaalftal kilometers van
Turnhout, in eene streek van ve
ilen en sparren, te Rethy, is de
groote christene schrijver zachtjes
in den Heer ontslapen,
De begrafenis zal plaats heb
ben te Rethy heden Woensdag,
te 10 uur voormiddag,
Op 3 April zal er te 10 uur te
Hoogstraten eene plechtige uit
vaart plaats hebben, tot zielerust
yan den dichter die in zoo verhe-
yene bewoordingen de Mysteriën
yan onzen Heiligen Godsdienst
heeft bezongen en die lucht gege-
yen beeft aan de edelste gevoelens
yan ons christen Vlaamsche yolk,
0 0.
Eodewijk de Eoninck werd ge
boren te Hoogstraeten in 1838
en bad dus den ouderdom van 88
|j aren bereikt.
Hij volgde de middelbare
school en de normaalschool en was
geruimen tijd onderwijzer in zijne
geboorteplaats ;maar na het afkon
digen der schoolwet van 1879 gaf
lui zijn ontslag in het officieel
öhdervijs en werd benoemd tot
opziener, der katholieke lagere
scholen.
Aai) zijne vruchtbare pen en
zijne diehterlier hebben wij onder
meer te danken: «Het Mensch-
dom Verlost», «Vaderlandsche
Tafereelen», Verspreide Ge
dichten»,
Pater Evarist Bauwens S. T, in
zijne «Bloemlezing uit Zuid- en
NTóDrdnederlandsche schrij vers»,
.en Dr Jan ten Brinck, in zijne
«Geschiedenis der Nederlandsche
Letterkunde» halen Eodewijk de
Kininck aan tusschen onze voor
aanstaande dichters, al doen zij
ook uitschijnen dat het onder
Werp van «Het Menschdom Ver
lost» het genie van een Vondel of
een Milton had vereischt.
In alle geval, indien^ hij zijne
verbeelding niet wist in te toornen,
als een verwijt kan dit niet gelden,
Waar bij als vurig katholiek, niet
dichtte voor litteratoren alleen,
docli_ ook voor zijne medegeloovi-
gen in het algemeen.
Van hein is het gekende gedicht
O Moederkerk! getoonzet door
JTemmens en waarin het zoo
breed en statig klinkt:
O Kerk der Martelaren,
Gepurperd in uw bloed;
O Kerk dei' Maagdeuseharen,
In lelieblanken stoet;
O Kerk van alle talen,
Van alle volk en tijd;
Uw lof bereikt de palen
Der wereld breed, en wijd.
Het Menschdom Verlost» hel
dendicht in twaalf zangen, omvat
tend nagenoeg 25,000 alexandrij
nen, is het werk van vijftien jaren
arbeid en zal steeds, ondanks mo
gelijke onvolmaaktheden, on-
danks gebreken aan zuiverheid
van stijl, een meesterwerk blijven
dn profane gocïsdienstverjiëerlij-
king.
Pastoor .Tan Bols en kanunnik
E Muyldermans, leden der Ko
ninklijke Vlaamsche Academie,
hebben in hunne Bloemlezing de
schoonste brokken van Het
Menschdom Verlost als acade
mische voordrachtstukken aange
haald.
Verder hebben! wij aan Lode-
Vijk de Eoninck te danken het
oratorio «Franciscns», dat met
den serafijnschen gloed van Tinei s
LVerhevene muziek Europa in tri
omf is rondgereisd
uit dit oratorio, als de Hymrne aan
de Zon, het Liefdelied, het Lied
der Armoede, zijn bewerkingen
van de zangen van Frariciscus van
Assisi zelf. De Ballade der Armjoe-
de js van de vinding van den ont
slapen dichter.
Aan zijn standaardwerk, «Flet
Menschdom Verlost,» besteedde
de dichter, zooals wij höoger zeg
gen, niet minder dan vijftien jaar.
«Ik was begonnen met eenige
tafereelen te maken van de Pas-
sie», verklaarde hij over eenigen
tijd aan een bewonderaar die
hem in zijn huisje te Rethy was
gaan opzoeken. .«Toen werd ik ge-
waar dat onze godsdienst eene
goudmijn is van poëzie en dat
heb ik aan de mensclien willen
toonen, Ons Heer heeft mij een
uitstekend geheugen geschon-
ken, en zoo^ heb ik voor mijn
epos al mijn vroegere opgedane
kennissen kunnen benuttigen.
Pen bijbel in vier talen, de god-
geleerdheid, de geschiedenis, de
natuurkunde, de werken van De
«Ronald, De Maistre, Hello,
Chateaubriand, en veel anderen
5 alles heb ik er voor gestu
ft deerd en gebruikt,
En de groote Mechelsehe
Catechismus, dien ik van buiten
kende, dat was mijn vaste leid-
draad voor alle moeilijke
«vraagpunten. Dit boekje, door
groote geleerden gemaakt, be
ft helst de sterkste theologie yvel-
«ke er op aarde bestaat...
Ik vroeg aan God slechts
«twe# dingen in mijn leven:
nooit iets te schrijven tegen de
zeden of het geloof. Het is mij
soms gebeurd drie dagen te stu
ft deeren voor een versregel om
ft een moeilijkheid van godsdien-
stigen aard op te lossen, Tel-
ft keus wanneer ik .een nieuw
hoofdstuk aanpakte aanriep ik
de frissche wind gewaaid. Ik
den H, Geest...
Over al mijn verzen heeft
heb die allemaal gevonden in de
ft ojien lucht, onder den blooten
hemel. Zoo ging ik dagelijks
door het veld zwerven. De beel-
den zetten zich vast in mijn
«hoofd en ik keerde dan gewoon-
lijk huiswaarts met een twintig-
tal verzen, welke ik daar optee-
kende. De vorm van het vers
moest volmaakt zijn eer ik er
over tevreden was, Het viel ook
wel voor dat ik soms een stuk in
«een géut neerschreef.
Zoo heb ik op een namiddag,
na het lof, teragkeerende van
de wandeling, het gedicht over
het lied van den nachtegaal in
5 een gulp opgeteekend, en die
eerste vorm, jverd nooit gewii-
zngd.»
m m
7mj wï vrccle dc edele grijsaard
drie vu zoo verheven bewoordingen de
Mysteriën van onzen Heiligen Gods
dienst heeft bezongen en die lucht oo
geven heeft aan de edelste gevoelens van
ons christen Vlaamsche volk.
Maamflag namiddag had, in het mi-
nuaterie van Financies, een Minister
raad plaats, onder het' yotorriittersnhap
"an M. Theunis.
TEGBN DR WOEKERPRIJZEN
Do Raad 'begon met het onderzoek
der dagorde van dei Paa-lennenteire
wei'fczaamlhdd'en. Het eerste pont' dat ter
bespreking :zal komen is het wetsont
werp neergelegd door M. Moyersoeu ©n
flat tolt doel heeft degenen te treffen (die
woekerprijzen veife'o-
hunne waren
pen. Het ontwW zal ©qmge'iiite wdj-
ngmgen «nddlsspan, waaitoyar M
l'schoffen sjKsh met. M. Masöon 't ak
koord gesteld heeft, namelijk votorwat
de volmacht betreft die do provinciegou
verneurs zouden be'kolmen voor hot yastt-
stelten van de mammapiijzen De prij
ken zullen moeten aangeplakt worden
en het overtreden van de maxiimaprij-
y ele zangenj niet 100,008 frank boejt, n ingeval ym
hervalling meti het sluiten, van tden win
kel.
M. Tschoffen zal aan de Kamers de
stemming dezer wet' (bij (hoogdringend
heid vragen.
UlTViOEBVEBBpD
VAK BBOODMEEiU
M. Tschoffen heeft verder zijne klol-
le;gas aangekondigd dat (vdortiaan alle
uitvoer van ibroodmeel ve/boden is. De
broodprijs is Maandag (gedaald op 1 fr.
45 per kilo.
DE I-IEItSTEDLIKQEK.
De Baad nam vervolgens kennis van
de verflagen die aan M. Hymans toege
komen :zijn over den slaat der werk
zaamheden van de exjpcnten en het
vraagstuk der herstellingen. De gelegen
heid werd gunstig geacht om de nieuwe
ministers kennis te geven van de (bij
zonderheden van liet vraagstuk, en hun
alzoo den toestand, in zijn geheel te
doen kennen.
DE FINANCIEELE TOEjSTAKD
Daarna sprak M. Theunis zijne kol-
legas ook over onzen financieelen toe
stand, nu dat het hudjet der openbarg
schuld in de Kamer te berde gaat ko
men. Hij heeft aangedrongen op het
noodzakelijk verwezenlijken van bespa
ringen, die op breeder© schaal nog die
nen gedaan te worden.
Mededeeling van den heer minister
van justicie
Mijn ministerie vestigde do aandacht
der parketten op de noodzakelijkheid in
beginsel (de spelen en loterijen op de
kermissen, in strijd met de wettelijke
bepalingen ingericht, te beteugelen.
De parketten hebben overigens in elk
bijzonder geval te ibeoordeelen of er re
den bestaat de strafwet toe te passen ien
vervolgingen in te spannen.
PUPILLENSCHOLEN WA® HET
LEGER.
De aanwerving .'doc kandidaten voor
de Pupillenscholen van he.t Leger
(schooljaar 1924-1925) aal uitsluitend
(geschieden tot den 15 Juni 1924.
15 Juni 1924 wordt het aanwor-
vnigytijdstip voor het schooljaar 1924-
1925 onherroepelijk gesloten.
De bundels die op 15 Juni nog on
volledig rijn of die na dc&en datum' in
komen werden niet meer in aamnex-
Jdng genomen eai terug gezonden aan
do ondom of voogden.
De ondemclitiiïgoin aangaande dc
voorwaarden en plepgvormen ter aan
neming, alsmede de inl'ichlangen be-'
ti-effende de in te zenden bewijsstukken
mogen aangevraagd' wonden' Ibïj den
Opperbevelhebber der PupiHenscholen,
St. M'iehielslaan, 310, te Etteilbeek
(Bruseel).
KANDIDAAT-LEERLINGE'Nl-
!l7LIEQTDIGBNBESlTUURDE!RS.
De examens voor kandidaaf-leerlin-
gen-vliegtnigbestuirrdeis der Militaire
YfiegBehooI zullen afgenomen worden
op Maamdag 5 Mei 1924.
Re aanvragen tot inselnijving moe
ten schriftelijk en uiterlijk tegen 15'
April 1924, gezonden worden naar den
Bevelhebber der Militaire Luchtvaart 3'
Jan lind'enlaan, te Brussel. J
De aanvragen van militairen en oud-
militairen rijn slechts geldig wanneer
zij ingediend worden lange den hierar-
chisehen weg.
De Bevelhebber der Militaire. Lucht
vaart geeft ten alle tijde inlichtingen
aan de jongelingen, -die wensehen ih
het Vliegweren hun mag te mjaken.
REISDUIViBN.
i Het Depart ement van Landsverdedi
ging ontvangt talrijke wagen om na
deren uitleg over de wet van 24n Juli
1923 en den naam reisduif
'Volgens den geest- dei- wet moefeh en
kel als dusdanig aangezien worden, de
duiven 'die afgericht worden of bestemd
zijn om afgericht te worden op lange
vluchten, om het even of rij aan wed
strijden deelnemen of niet. Alteon doze
duiven moeten 0(1.1; den ring dragen van
hri officieel model, afgeleverd door don
Duavcnlieflidbbers'tend van Belgie de
eigenaars moeten van den Burgemeester
hunner vcrblijfplaalte eene toelating be
komen om duiven te houden en lid rijn
van oen bij dozen Bond aangesloten
maatschappij.
De oigenaaxs van alle aiidcrö duiven
van gelijk welk ras, en met welk doel
ook gekweekt, worden in voornoemde
wet niet bedoeld en rijn aan geone for
maliteiten onderworpen op uitdrukke
lijke voorwaarde idat zij hoegenaamd
aitft afgericht ®orden pjj ds vlu&t,
':o0 o
ZES EN TWINTIGSTE 'LIJST,
Oyeidranht dor vorige lijriien
fr.' 103,047.57
V.V., Ivortrijk, 25 i; H. Vader, zegen
uwe kinderen,Ninlove, 300 Doofstom-
mengesticht, Brussel, 100 Naamloos,
25 N.N., Wcvelghem, 25 Naamloos,
Leuven, 100 D.B.G., Handzaeme, 50;
Naamloos, 'Tli., 1.000 douairière "Whu-
ters de Besterfeld, Bergan, 25 'graaf C.
de BöLisies, Brussel, 100 Naamloos,
Doomilc, 50 graaf cn gravin Aytnard
d'Ursel, 100 Naamloos, Vilvoorde, 50
Ter nagedachtenis mijmer moeder, 50;
Mej. de Severin, Namen, 50 M. cn
Mevr. Arthur Helle'mans, Nijvel 100
N., Gierle, 100 E. H. F. Stekfcé,
Selme'te, 25 H. Vader, zegen ons,
Ouckene, 25 Naamloos, 100 Kongre-
gatie der Damon van het H. Hart van
Maria, 100 Naand&os, 95 Ter eer©
van het H. Hart, 50K.E.J., Cogclski,
Antwegpen, 30 Naamloos, 25 Ter
©ere van het H. Hart, 25 Naamloos,
25 Mej. Gilles de Pélichy, Molemhaix,
100 Mevr. Peeters, Doornik, 100 Om
good tie doee, 20 M. A. de Ghinste,
Lessen, 10; Naamloos, Lier, 5 Opdat
mijn wenseh verwezenlijkt w'orde, 5';
Een jongeling, Handzaeme, 2; Constant
Streel, Graesen, 29; Voor 'de genezing
van ons kindje, Blankenherghe, 5
Naamlolos, Waver, 5 Onbekend, Hae-
kcndovei', 5 Opdat God mijne verlan
gens zou voldoen, 5 A.D.D., Kortrïjk,
5 Uit dankbaarheid, P.M.R., 20 Óm
dit jaar een gelukkige onderneming te
bekomen, 5 Naamloos, 10 H. Vader,
zegen ons huisgezin, Berchem, 5
Totaal fr. 168,125,57,
m m
Men kan de inschrijvingen zenden
naar het bureel van ons blad, alsook op
postcheerekening n. 38.279 van M.
Mallié, secretaris van den Bond. Bel-
har ristra at 150. Brussel,
VOORUIT BESPROKEN
TREINKAARTJES.
De minister van spoorwegen heeft
besloten geen volledige ooupees meer te
verhuren in de treinen, -waarvoor yoor-
uit besproken treinkaartjes worden af
geleverd'.
Over bet proces van bet graf van
Toet-AnMi-Amm elat voio-r 'de gemengde
rechtbank te Cairo' gevoerd.1 v-ordtj
deelt de «Times-corTesptondicnt aldaar
dati bij de pleidooien over het
door de E'gypiiiisclie retgoering inge
diend ibemep tegen bet Ijcsknt van den
scbdd^eeMer, de adhneaat der reg?ee-
ring 'bet in den beer Carter en wijlen
Lord Oamarvon ladkte, dat rij, Kooals
'liij dat noemde, van bun ontdekking
een «zaakje» ba-dden gemaakt-.
Hij betoogde verder, dafi bet graf
staatedomein was, dat bet intrekken
dotor de regeefrin|g van de eoneesrie en
bet ontzeggen van 'den toegang tót biet
graf .daden van administratie waren en
dat de gemengde reclifbanb niet be
voegd was om daarover rqebt te spre
ken.
De advocaat van de tegenpartij be
toogde, dat Carter's bevoegdheid' be
rustte op -een door de regeering verleen
de concessie, dat bet irnet geweld rich
tocganlg verschaffen, dbor de regee-
ringsa'mfb'tenai'en, izonder goedkeuring
of toest.e|nimling van dè reclitbank te
besclionwen is als een onreebtmatltge
daad. De eiscbera konden wegens
schending van bun reob'ten op schade
vergoeding aanspraak maken.
De «Morning Dost» wijst er op, dat
de gemengde reeliifcank, die de behan
deling van de izaak tót 2-9 dezer ver
daagd beeft, een belanlgrijke beslissing
te nemen krijgt, over- de vraag of rij
bevoegd is, onderdanen van de door
haar vertegenwoordigde nïogend-
heden te beschermen tegen bestluuis-
anaati'egelen der Egyptische regeering,
waardoor feitelijk of in beginsel de let
tier of de geest van de capitulaties zou
worden gesdhonden.
Het proces wekt daaiom te meer Ibe-
langstelling, in veiiband met den be
kenden wcnscb van 'Zaghloci Pasja om
de afschaffing van die kapitulafies te
bewerken.
Een later bericht uit Cairo meldt
Howard Carter 'is bier vertrokken;
bij wordt de volgende week to London
yerwadhk
DE INDRUK OP DE BEURS ,VAN
AMOTEBDAM.
Het steeds verder stijgen -i-an doii
koers van den Fransdheoi frank houdt,
de gemoederen bediig. Frankaijk schijnt
cp bet' oogeniblik de markt in franks ge
heel in handen te hebben, en schijnbaar
zonder veel moeite brengt het eiken dag
de baissiers anoer dn hdt nauw.
"Wat d'e beurs rich afvraagtl is, hoev-er-
'de frank nog kan en nog zal stijgen. Op
de fondsenbeiurs acht men dan ode
blijkbaar de ruöt op de wisselmarkt nojg
niet 'weergekeerd, ofschoon er heden, al
blijf de Stijging van den frank aanhou
den, een iets betere grondtoon viel op
te merken.
(Volgens een persbericht bobben zieli
in het afgeloopen jaar, ruim 2000
vreemdelingen in het Limiburgschc
dorp Gonok, het centrum van het
nieuwe steenkolenbekk'en, vgm*estigd.
Circa 1/3 van de ibevtolkinlg beslaat'
ui.t Bnitenlandeis, welke het "de politic
vaak lastig maken.
De Polen, 827 in getal zijn het
sterkst vertegenwoordigd daarop
volgen 675 Nederlanders, 567 Tsjechen,
504 Zuid-jS'laven, 160 Italianen. 48
Hongaren, 40 Bumenen, 30 Frap-
sdlien, 22 Oiofetenrijkera, 14 Duitschera,
12 Bussen, 6 Zwitsers, 5 Spanjaarden,
2 Luxemburgers, 2 Engolschcn, 2 Let-
lander's, 1 Zweed, 1 Deen en een aan
tal «hoimaitloesen».
r Wiie had ooit zoio'n rommel zoo in
Limburg durven voorzien?
Men meldt uit BruSSbl, dat hei
prachtige middeleeuwsche slot te Tra-
zegnies, in Henegou'w, waar Gwijde
van Dampierre, dn 1251, het leven liet
tijdens een tornooi, thans geheel in
puin valt.
Onlangs as de middentoren inge
stort, terwijl ook vOor de andere torens
wcktHj, gevreesd. Daar door de regee-
ring, op alle gebied naar bezuiniging
wordt gestreefd, blijkt er geen geld
te zijn om 'dit merkHvaaiidig-e Overblijf
sel van de middeleeuwsdhe (bouwkunde
te redden.
EEN BN TWINTI'GBTEN DAG
DUBBELE MOORD
TE OfOSTAOKER,
TWEE OUDERLINGEfN 3GLR-
MOORD.
AICTE FAN BESCHULDIGING
De Man Ivo. ibijna 80 jaar eiwl,
woonde te Oostacfcer dn een afgelegen
Loeve inej. eene 65-jar%e -nirid
's Morgens van den 15 Fefbmmri 1920,
stelde; Van Damirae wast dat oon ven-
pter ui hef; hui? van De Man gebroken
was: nader karnende en Ivo roejicn-
de hoorde hij sudhfen. 'De gendarmen
van Oostaeker werden verwittigd.
W 'inneer deze ter plaats kwamlen, wa-
is» cr reeds pèreonen in huis, waai-an-
'der een geneesheer.
De meid Marie Tansseus, in nacht-
gewaad, lag fololotfi'voiete dloódl in den
gan'g. De man leefde nog en was te bad
gelegd. Hij werd gevonden in don
gang, de beenen roeit eene koord samen
gebonden.
Sporen van versehilligo revolverscho
ten, twee ledilge patronen en 2 platge-
drn'lrte kogels weiden iter plaatse ge
vonden.
De man stierf den 15 Februari,
enkele uren nadat' hij .gevonden was
geweedti. Hij wendi getroffen door een
kogel in het achterhoofd en droeg bo
vendien (op 'het -hoofd de sporen van
twee slagen roet een kneuzend voor
werp toegebracht.
De vrouw Jans&ens was gedood ,re-
worden door twee kogels welke haar
de lborst doorboorden
Zijn in deze zaak Ibetioht Edrnond
cn Eené "V erstuyft, Eelix Braeekman,
I'redsrik Pattheei^ro en Emilie Lebrun -
ONDERVRAGING
DER BESCHULDIGDEN.
Edmand Verstuyft verhaalt de zaak
als volgt
Ik hefb het venster opengebroken. De
boer, die waarschijnlijk reeds gerucht
had -gehoord, zat in zijn bod gewapend
möt een geweer. René loste echter oogen-
^likkelijk gen schot ©n. De Man worj
