Dood fan Baron L, Ie SADELEEE
8
Donderdag
Mei 1924
Is RfeiStsgiffi in Susfsshlasid
GROOTE VERANDERING
IN DE STERKTE DER
PARTIJEN.
HiissisiÈiSi Énsideuf
Bsdip
T- XXX» JAARGANG NUMMER IffiS
Kerkstraat, .1 en -I, Aalst. Tel, 114 UAGK3L.AP iO CENTIEMEN WEKELIJKS C.69 Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt'
Bream'a Buildings, 6, Lon dres E. C. 4.
Publiciteit buiten hstArr. AALST Agentschap Havos, Adolf Mariaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs,
H. Desiderius
Zon op 4,20 Zon af T, 14 j
Eersl» Kwartier den
Hot Parlemiont- .ketmt- zijn- -ótótkAe Lid
U' vci'licao-n, vn de.n poitsoón van ibaron
cixi; ih .de SaoJokst-.r,.
lor voor cY: arrc-aicj A;c-inpntesQ' Aa.tó j.
OudensaaEde. Dinl-Mag namiddag
Brusi-ei overleden. Dc ach'fbare. aflijvi
ge was 72 jaar oud terecht nnag ge
zegd worden, dat hcd zijn lovenvan
als lij als dokter in cfte' rechte^ de hoo-
geschool van iJenvc-n verli-dt, gevrijd
werd aan cLe 'vorcfediiging* der Katholie
ke zaak cn de cpenjbare 'belangen.
Göbêren te Idadlei't den G October
1852. deed hij schil'.erende studiën aan
hot collage der Paleis Jo&ute.n te Aaldfe
1872 als eoi'd'e. van
en verliet dit i_
K'hcterika. Ilij studeerde vorvol0.„_
aan do Hooge&ehool van Leuven en
legde in 1876 niet de grootste ender-
echeiding dijne examens van dokibr in
die rechten af.
Pas 25 jaar, -weid hij reeds g&ln*oen-
teraadidid gekozen «in. zijn' geboerte-
«ioip. Weldra zetelde hij oolk in dien
provincieraad; waar hij het kanton
.Hierzelc vciYc<grnwc<ordlgd!e.
In 1882, dus op 30 jarigen ouider-
dom. werd hij door het arrondistse-
me-nt Aalst naar do Kamer der -Vol'ks-
veihogcnwoordigeds gezonden en dindd
.dan maakte hij ononJdtiforoken deel
van liet Parlement, rlinids graaf Vdsa.nt
de Bccarmo eenige 'W-eK€,Q geleden zijn
entslag gaf als vdLtó\ vertegc/nwoordA-
gor was ibaron de •Sadch'er hoe oiidUbé
PailcmenilsAd hij zetelde-zonder on-
dcihjiJYan'g smds twee en veertig jaar,
waarvan dertig jaar. in do Kamer en
twaalf 'tri clen -Senaat.
Kau'v/elijks in do Kamer Eeljejlcind,
deed. Jiij er zich opmerken door afijn©
belangrijke declnciming aan de (bespre,
tóng van het wefson'tiwérp ibekrckkclijk
het gebruik der Vlaaimsehe taal in* het
middeiibaar onderwijs.
Dan Werd blij versla,gigever beno'emd
van clc begroeting der uitgave,n en van
voicchilHgo _oii;tiwc;rjkia befpclk JtótibeTi-
do op de,n fiskirs. Aan alle belangrijke
booprekinge^ nam hij wgrkzaamiddel.
Het was een dier redenaars, dfc in wei-
nig wooi'dion, klaar en duidelijk wi-jt
ui.l'ec,n te zet te a lioo hij over een ont
werp dacht. Ilij nam slechts het woord
in vollen ernst, miet wijs tbelelid. matig
heid! en beleefdheid en wtófc .mecdal
Jiij.no toehoorders te overreden door cfe
kracht, zijner reetdskiurdige bewijsivoe-
f.Yr.non,
In 1883 werd' hlij sekretam van 'de
Kamer cn in 1897 drkkuvoorziHIier.
Drie jaar later, 1900, werd1 h:ij mét
aïgemocne klemmen min twee feit voór-
'zkitcr gckozëri zulks, bewijst voldoen
de in .hoeverre hij de waardeering en
genegenheicl geiiodt. van al zijne, ikotle-
gas, zenck-r cndeiseilrcid van (dejnikmriji-
Baron de Sade.Icer bloei niet lang
voorzitter der Kamer» reeds in. 1901
weigerde hij zich te lal en herkiezen,
en van dan af verdu'bbel'db nog ijijne
parlcmoni'aaiirc werkzaamheid. Hij n<am
onder meer -clicvel aa,n.de becsprelcinigen
betrek héhbende op internationale ver
dragen, waarin hij sjioh «eer bevoegd
ooii de.
In 1912 verliet hij do Kamer voor
den Senaat 011 hetzelfde jaar wend hij
door den Kontng tot de waardigheid
van staatsminister verheven.
De oorlog 'bracht; ook voor baron L.
de Sa dele gr simiarüvo-lle dagen. Het was
cgn vurig vaderlan'dfecihigezitolde en hot
lij (Jen, dat zijn 'duuilbaar land te, on
derstaan had', deed hem ook lijden.
Hij ook zou-zijn tol 'betalen op het al
taar des .vaderlands Zijn zoon K'ifienne,
\raai'zih(ter der Brupdsclie Katholieke
studenken, een jongeling wien de selilifc-
terendistc toekomst toeiaeliile, snleuivdL.de
op 26 Maart- 1918, cn zijn brocidér
Lk m ielhurgemeefeter te Haeltc-rt, die
door, clc Duiifeohers in hét kamp van
Hokminden opgesloltfein geweest was,
stierf in 1920 ten gewedge der ontberin
gen in het. fol.teikamp doorstaan.
Staatsminister 'baron do 'Sadelecr
bcwcica gedurenldto d'% oorlog lonschait-
bare diensten aan zijn -land. "Hij sprak
zeer vilioeiend de Enlgeiseli'c taal on bad
vele betrekkingen in' .dé Viei^caiiigda
Staten, waar bij ec,n cimreis «gédaa,n. ilïad
ton tijde dat de internationale parle-
merdairo eonfmiissie aldaar '\lergadiarde.
Hi j werd in Ooigst-Sepiteimlber' 1914
door. Koning Albert gelast met feenjo
•bijzondere zending hij dien president
der Vicrcenigdc Staten en 'bleef er als
afgevaardigde run liet Belgisch gon-
ve-rnoment tot (bij héb' ciindie van den
oorlog. Daar, zcowpl als in Canada,
zclte hij ee.no propaganda t,on A'oor'dlec-
f veiibcnderJm op Houw, welke
bicirn clc langdurige, cikcnt-ciijkhdiid' van
alio Bblgen izou imoefen verzekerën.
Na den oorlog liornnm hij siijuo plaals
m o','n 8onaaf. doch de, ooriogavcoön
hadden y;juo gezoadlltól 'gokiakit, Hij
scheen' lijd'en'd dn- t'einfeïgeèlag-ffi
Evenwel mam bij mag n-uiSffig Vel aan
de besprdfcmige.n,, inanriclijt S,n zake de
leen iitgc-n. do' IruisbujuaikwevH',. do
nieu'We Ibolaatiingen, enz. en nvag lid
van talrijke conrmi-Kaien.
-SSqeda wol'braeht liij gawdfcenövo-l
zijne plichten als jvaridmiei'ifelid. In
don Senaat, zoonvol als vroeger in de
K«mer. was hij dein der ojjpassëridbton',
niet allee,, in ,do ojn.nlbaro ziUiingen
doch odk in die cdnaiuissian waarvan
hij nteeëtal dë vöoiizitter veis. Doch in
de twee laatste jaion verplichUo zijn
gazondheiidstG'aëiiaud ham herhaalde
ma.len verlof aan to vangen.
Het haron de Sadeleer verdwijnt een
parleinentarr van ondervinding, itrouvv
aan de oyerle.verin'gnn, kin die vonion
ongel uMAgiijk langs, óm keldzamer.
Baron Louis dc Sadelder, Mn hot
Parlementair leven,was lid van don al-
gèiaeonom raad en van den bchoerraad
der Spaar- e^ Llijfreintikas oBider waar-
oorg van dén Staat.
Hij was rrïïTriMiri'ifiniiiijlgl van db
groep der iMaalselapfielijlke Huishoad-
kumue hij de 'irtternationalle" tèajtfoon-
s'teffitmgon van Brisasel (1897). Parilis
m, Luik (1905)j-qn Brusiél (101
vlij was ook hoi eowoes't dier internajio-
nale jiuy bij do tenltoonsteHing va-, St
Louis (1904) on Luik (1905).
"Voor oorlog hal hij de iliIlire
commissie veoiigiaaoton wier wcAzasmil
lieden zooveel weerkfardé hadde,n ca
aanlgiciog. gavon tot cuttl» Kovlge ben
twist-. Eigen.
Kc-cda vele jaren vtoor den oorlog was
luj Belgisch afgovaai'digdb- bij dó lm
teiparlementaro Iroil£jaifiging voor het
rehcidsgcraoht cn dlo,, vrt-db. Als dto-
'fiji trok hij na den oorlog lievig te
i eldo leve,, de soa'allsliscihe pacilfis'.bn
om dc D'uïtseheis uil; dit int-ernetio'
naai oiganiam ito sluiten, dat rij in
1-114 miskend haddon.
In 1910 werd Ifcaro'n do Sadoleer door
Koning ARsi't mét oono bijizonidore
eending gelast Ibij -Z. M. dén Kl nin»
van PoiSugaal.
ZElt Mi to P<)rt au I hinne
vliani) ho't sehoidsgereeht voor. dal
incest uitepraak deert over het gï«.,hil
teche Diiüselilanid .en <fe BcpuMiek
Haiti. Hij was d'aartoe door dan Ko
ning aangeduid, ingevolge con aklkoord
gcoloten tussehon do twc-c 'belanehtih.
bende staten.
nY'r,r;n ^,;Ln's Bar],.leer was sinds
18 eb ingeschreven als advokaat .bij heit
Beroepshof va-n Brussel cp onicl-'lid ^-an
den tuohtraad drit ImKo
In 1020 had de Koning staahanimiie-
ter de ftadöleer in iden adétófaud vddié-
ven met den titel van (baron. Deze was
tevens vereerd met de óndoiïehlaidiinlvs-
tcie'kenS van 'grefot-offioier 'dor Loopolds.
ord:egroot-Kruis id'er Krofonorde Bu'
gerlijk Kruis van ,1c Has; Herin,né-
rmgsmodah'a der regeering van Loo.
pold II; Groot-liint de;r oide van Dauc-
Dvdg; •Groot-linf cler ordo van O. L.
Vrouw Onbevlc-kit Onlln-angcn van Vil
la Vicioea; commandeur van do ordi»
.va,a Isabella de Katholieke, enz.
Geweldige verzwakking der soda-
Staatsminister Heinze,
volkspartij;
Lündendorff en von Graefe bij
de ultra-natioruUen
Rijkskanselier Marx, oud-kan
selieren Wirth en Fehrenbach,
-- -----'-1. inn,, en x' enrenoacn,
listen ten voordeele der Coyimu- oud-minister Spalm, van liet een-
/>'lt sl llóitf rt'C'in «,/n,
ni,iten en der uiterste partijen van
rechts. Gevoelige winst van dc
Nationalisten.
Het is nu mogelijk ziel) een
denkbeeld te vorni-cn van de ge
voelige verschuiving der partij
verhoudingen in den Duitschen
Rijksdag.
Natuurlijk zijn al de uitslagen
nog niet gekenddit zal nog wel
een paar dagen duren, aangezien
men nu met de «overschotten» de
gekozenen op de Reichslij st: moet
aanduiden,
Maar met de reeds gekende uit
slagen staat reeds het volgende
vast
Het zijn dc socialisten die in den
waren zin des woords verpletterd
lijn.
Zij waren 173 man in den vroe-
geren Rijksdag cn brengen het
nu slechts tot 100.
De communisten klimmen van
15 tot 62,
He twee-vleugels der nationalis
ten: de gematigden en de ultras
trum
De oud-gezant Dernburg en
Schiffer, bij de democraten;
Hermann Muller, Bauer. Bern
stein, Wels, Hilferding, Scheide-
mann bij de socialisten;
Ruth Fischer bij de commu
nisten.
Fr zitten figuren hij die aan den
nieuwen Rijksdag eene afgetec-
kende physionomie bezorgen
boeken eene zeer gevoelige winst.
Reeds nu zijn de Nationalisten
van 06 geklommen tot 98 en de ul
tra Nationalisten van 3 tot 32, zoo
dat de uiterste reohtselie partij, de
monarchistische groepi van 70 ze
tels geklommen is tot 128,
De democraten (vroeger vrij
zinnige liberalen) en de Duitsche
Volkspartij (vroeger nationaal li-
KRESTJNSIvI KAAR MO-^KOW
VERTR'O IvKEK
Dc Berlij-n^che poillcic «lreqft Zaïfcr-
dag namiddag 'in de !kan toren pan de
hatidietóudelogaitiiie der So.vjots ec-n isuisu
zaeking .gddaan-, waailcc, naar dc Dmi-
scliers 'beweren, -dooi' dé volgcaidia fei
ten aaniloidiing werd gegeven-
E&H cannmiinliat met name' Boyen-
ha-rdfc. -'bediende ifeoij da dblelgaiic en. -die
daor liet gereehifc y/erd 'apgoépoopd, nvaa
aangehouden in Wuriemiburg. Hij
mioest naar Pdmiiiiea-cn werden avergol
bracht. Op 'de drxirrdis te Borliiin widfc
Boyenihardit de Wuxkunlburgscsli/ pieR.
ticagcnlen^ die Rem .-fcd^elöiden, ever
te halen zielig naar liet gebouw te ihdge-
ven, alwaar cie Russische dokg'aitiie iö
ondergebrachthij kon liun •wiijcimialken;
dat het een léoffreli'uiö was, waar 'inert
iete lokkers ken- dilnken. Nauwolfijks
ivas de commupiiatin liet lnris of «Hij-
onltenapte an'ct 'behulp van veisdlieiddnè
oediondeii- der delegatie e.n d'e Wunt'om-
oergseho agen-tom -werden godiugndo
oöjrige,,-) tijd opgesloten igehodden.
Bij. de huiszoeking heeft de police*-
1 I A\ ««wvuaai li —j mv xxn^/.uUcMiUg IH.'CIfCUe pOW-CClÖ
Deralen) zien hun aantal gevoelig acht haonqn-den der delegatie, die hij d«e
verminderen. znat hpir^i-'i-PA i--1'- --
Dc- Katliolidke partij verhef jn ha.
ren Lo'ui's de Sadelc-er een barer oudste
strijders, die. naar -hot voorbeeld van
niijlcin graaf Karei Woede mof gema-
trghid en wijsheid allies veil had en
steeds op de bres was voor de verdèdL
ging der Katholieke: belangen.
■Vooral voor liet arronidiiseeinent A aid!)
is het. eep zware slags daar de bqtieur-
de aflijvige n'imimier eene gelopenheid
liet voorbijgaan, om ten stfr-ndio 'tja
trc!k,con i'oor «Je belangen' vaii hen.
<üc hom zoo fang hun vertrouwen als
1 ai-lemenitelid gèséhonken hadden.
Dc Volksstem Kocïif namlons hare le
zers haar reclrtórtniig rouwbeklag aan
die achtbare naastfeeefaanden.
De bijzcEing' !in den faim'jlkkolder te
Haelte-rt,, zal plaats htfeben-. Vriidan- of
Zalerdag. 0
In de verschillende katholieke
groepen zien wij het centrum en
de Beiersche volkspartij enkele
zetels verliezen en de Beiersche
Boerenbond er 8 winnen
De groote vraag die zich nu
stelt is:
ïloudt dc republikeinse!/g, coali
tie van Weimar, bestaande uit so
ciaal democraten en centrum, de
meerderheid?
Waarschijnlijk is er voor die
combinatie wel eene meerderheid,
maar veel geringer dan in den
vroegeren Rijksdag, terwijl zi"
Oiilj
001 Fabinetsfcrmatie niet meer ,n Uv nota noor m. stresamanp aan
in aanmerking komt zonder andere-den Rue liscbru gezant gericht lZ"
zaak bolroiklkCr. sol li j'nic-M dn tioohteniis
gammon. Boyoiilmrdt lion mm n-idt
aanhouden.
De minister van Ruitenlamfeelie Za
ten, M. Strese'man'n, horft bij don 'go-
zant des Sovjets in krachtige Iheivoor-
mngsn, verzot aangciteekend terton d»
houdimg van het pcnsonecl dlerodeJbga^
tie.
Zij'nerzijife hetft 'KretiteWI dc Rus
sische gezant, aan den .minister van
Burtenlanldselie Zaiken laten weten Öajf
aangezien de Ruajiëdhe delegatie geniet
van hot voorrecht der ex-territoriaKitsd'fe.
cie hui!.$zoekin,geene schqn'di-n'g is van
dif yoorreeht cn dal bij onverwijld naar.
Moslcoiw zal vertrekken. IntuSsehori
hoefi hij reeds die handolsdeiogaiio laten
slim-ten, ~1
In de nc/ta door M. Strcöaman'n aart'
De opvolger rtr.i ibaron die SeJeleer
in den Senaat (is M. Joseph De Cle.req
advocaat tè Ninave, voorzitter van dó
Kat.iolieke GVonrlwéjlliolSjlkle Vere'enf-
ging van het Arrandisaament Aa!-it
hulp.
Is dat het geval, zal zij dan een
beroep doer, op de volkspartij,
of zal eene zuivere burgerlijke
coalitie tot stand komen niet inbe
grip van de Duitsch Nationalen?
Maar dat gaat niet, indien deze
laatste niet hun onverzettelijk af
wijzend standpunt tegenover het
raport Dawes prijs géven.
Men ziet dat de toestand no"
niet geheel zuiver is,
De zetelwinst van de ultra-natio
nalisten zal in alle geval een belem
merend element voor den wetge-
venden arbeid zijn, vooral indten
een van beide partijen, of beide
zelf, op de wip mochten zitten.
Belga, zooals men uit de verdere
berichten zal lezen, acht eene com
binatie van sociaal-democraten,
centrum, populisten en democra
ten als regeerings-meerdeiüïeid
mogelijk.
I' an internationaal standpunt
is dat de eenige gewenselite oplos
sing. Tot hiertoe beschikken die
partijen over 250 zetels op de 450
toegewezene. -.
-
Reeds is de kiezing van eenige
gekende figuren zeker. Zoo zal de
nieuwe Rijksdag tellen: Hergt,
Walraf, graaf Westarp. prins
Bismarck (kleinzoon van den ijze
ren kanselier), groot-admiraal von
Tirpitz, onder de Duitsdh nationa
len.
•S (resell luim é-r, dé gewezen
i n en ondqr meor
«Dc regeering meant in liérinnbrimig
te moeiaa bren'gen icfclt d'e lokalen <Joor
do Russische delegatie gehuurd, goejieL
fflins de voorrechten gonlteten, wè,!lke aan.
de lokalen, gebruiklt, döc-r do te lïerlijn
geaoeiëdstec.rde Bendingen, zij-, tocgo.
staan.»
Het Russisch igdzanlsohap veTdurekt
aan., de peis volgentdie inliéhlingen
"/c,\ lerdag togen 12 u-re, .klwajn odrr
zwaar poliilliodetachcimionï hat gebowv
van de Rnssischo .han.de}jafva:,i:d|ijgii',if
binnen, 't Peisoneol w.erd: vei'dievan <5)
naac dc binnenplaats geleid.
Do tafelMade,, e-n de kasten vitekdiort
mot behulp van 'bajonetten opengebro
ken o.n, doorsnuffeli i
De ambtenaars dter dble'gatiie, d£e tolt
het diplomattek koips hehöoren v,*rdön.
opgesloten i„ een ktnnev en de poSliio-
ontnam oen hunner zijn paspoort. Zij
maakte zich schuldig aan liaiiBtas:-:,-
1 ijk héden tegen de bedienden, en vor-
sehqüdlene hunner werdén aaneoiiou-
den en geboeid naar best palicsdWoef
overgdbracht.
De polioteagehtön' rijn mat ongelioor-
clo brutaliteit tc wenk gégaan.
De geaanif foeeéliouv.it c/eze
tlctad als Qon oulgohooi'do sehouuis van.
het ex-terraoKalit-gitelbeginoel om a,lb
eon vergrijp tegen alle .diplomatise]» cn'
juridische gebruiken. Hij heeft bevél
gegovon d'e handefedelegatie Onmiiidlda.
1'ij.k tie sluiten.
Voc-ife heeft 'hij [besloten onvciivvijld
naar Moaköw te vcitrakken. Dit ve-lrck
hooft niet da bqiiedkenis van een af
breken d!er dipldmarisohe bctrokkiiigen1;
maar cp h!t gozantseliap ontdiuiR me»
met; dat- do fcclrelklk-inlgen «uaselion Rug.
htnd en Duitschland oen zwaran slag-
hebben gekregen cn dgti het int-ii-denï
herstel ecscht.
