i
Vrijdag
Juli 1924
ZOO ÏÏM1 HET ZIJN l
Hel graduaat
Zetfbete dar spsorwegeii
ie Tunnel ®nd®r het tCansaaS
landbouwbelangen
De jaarwede der priesters
T, S, F.
igr Selpel bijna hersteld
In llzas en lotharingen
6nze tasSelsbswegisig
D@ datum der Kamerkiezingen
De Zcudagrusi in de Drukpers
Sü Dommrissisten in Istglë
Geweldige storm in Amerika
DE VOLKSSTEM
XXX» JAARGANG NUMMER 155
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 1Ï4 DA.GBLA.D 10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.60 Uitgever: J. Van Nüffel-De Gendt
Publiciteit buiten het Arr. AALST K Agentschap Havas, Adolf Mas laan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's B-iildings, 6, Lon dres E. C, 4.
H. Bertha
Zon op 3.55 Zon af 7,55
Eursle Kwartier den 9
:§0§:
TVe staan iri liet teek'en van het'
streven naar de katholieke Een
dracht.
Dat is verheugend. Want de
nakende kiesstrijd zal hitter zijn.
'Aangemoedigd door den bijval
der linksehe partijen in Frank
rijk en Engeland, hebben onze
tegenstrevers besloten ditmaal
alles op één te zetten, Om hun an-
iie-klerikale verzuchtingen te
doen zegevieren zouden de libera
len en socialisten er zelfs niet voor
terugschrikken de liandeii in el
kaar te leggen en met vereenigde
krachten tegen het katholieke blok
storm te loopen, De voorteekens
zijn er al. Meer dan een proef bal
lonnetje ging al de lucht in en er
werden al knipoogjes gewisseld
die aan duidelijkheid niets te wen-
sehen overlaten. Tegen dit mon
sterverbond zullen wij, katholie
ken, aan de. eendrachtige samen
trekking van al onze krachten niet
te veel hebben. Daarom is het zoo
bijzonder verheugend dat van alle
zijden het verzamenscin geblazen
wordt en "doordrijvend naar een
loyale verstandhouding, naar een
dichtaaneengesloten eenheids
front onder de katholieken jvordt
gestreefd, <«v
Daartoe zal het xioodig blijken
hoven alles het oog te houden on
onze hoogere godsdienstige be-
langen, die bijzonder worden be
dreigd en anderzijds den geeste
lijken ban uitmaken die alk-
katholieke groepeeringen kan en
zou moeten samenhouden,
EEST SC ITO O NE VER KL A'
RING ONZER BOEREN.
Onze georganiseerde boeren
zien dit duidelijk in. Rij het hul
debetoon ter eere van Kan. Luyt-
gaerens, op 2n Sinxendag te Leu
ven legde hun woordvoerder in den
loop zijner toespraak volgende
schoone verklaring af:
Wij zijn ons wel bewust van de
kiescheid en de zware veranUvoor-
lijkheid onzer taak Het is ons
zeer duidelijk dat evenzeer als een
passende beginselvastheid een
voorzichtige geleidelijkheid onze
.werking' moet bezielen. Wij verlie
zen niet uit het oog dat er boven de
specifieke standsbclangen beginse
len staan die boven alles verdienen
'geëerbiedigd te worden de vrede
en de verstandhouding onder alle
standen, de eendrachtige bezorgd
heid om het hoog houden en ver
dedigen van ons heilig geloof en
onze godsdienstige princiepen.
Wij zullen het niet zijn, die ooit
in het kamp dat in ons land den
standaard Chris li voert, de toort
sen der tweedracht zullen opste
ken. De Vlaamsche boeren, die
bloedig den Boerenkrijg in onze
geschiedenis schreven, verraden
ook thans de zaak van hun God
niet uit hekrompen zelfzucht om
twintig zilverlingen. Zij beseffen
dat hun organisatie er evenzeer,
als om het verwezenlijken van hun
standsbetrachtingen, is om de ver
werkelijking van het verwezenlij
king van het Algemeen Kriste]ij Ic
ideaal de eendrachtige samen
trekking van gansoh ons volk in
den schaduw van het Kruis, de ze
genende heerschappij van Kristus
over gansch het land,
Dat is 't
Dat is gezonde taal. Dat is de
Kristelijke opvatting die alie stan
den en alle groepeeringen behoort
te bezielen.
Laten wij edelmoedig ccn zijn
in Christis.
Alleen die weg leidt naar de ze
gepraal,
liet ontwerp' van M. Ntoïf betrekke
lijk ihêt graduaat word Woensdag mor
gen onderzodht door de bijzondere com
missie vergaderd onder yoorzittorsehaii
van M. Brunet.
Zii liad uitspraak' te doen over hei.
gron'dibegin van bet wetsontwerp. Het
werd verworpen met 4 stemmen tegftQ
3.
M. Benkin 'heeft aangekondigd dat
liij bij het verslag van M. Blavier ccne
nota zal voegen van de 'mindeiheid, die
het voorstel gunstig 'is.
Al de leden schijnen hierin Overeen
te komen dat er reden 'bestaat om het
eind certificaat der sbuldiën te verster
ken..
De bijzondere commissie gelast met liet
onderzook van het wetsontwerp op het
zelfbeheer dor spoorwegen, heeft hare
werkzaamheden voortgezet.
iZij heeft het gevoelen uitgedrukt dat
er roden bestaat om door de verschillen
de ministerieele böhecren de wenken te
doen uitvoeren, die door de spoorwegen
ten hunnen behoeve worden uitgevoerd.
I)it is namelijk het geval met de stra
tegische lijnen, waarvan de last valt op
het departement van landlveid^diging.
Het departement van spoorwegen
diende geene andere lasten te dragen
te hebben, dan die van zijn eigen diens
ten,
E E-N OKÖUWriG ADVIES
Londen, 2 Juli. De diplomatieke
medewerker van de Daily Okronidle»
weet te melden dat het komiteit voor de
nationale verdediging gisteren .te Lon
den in algemeene (vergadering bijeen
kwam om het vraagstuk; van den onder
het. kanaal te graven tunnel te bespre
ken. Bam&ay Mac Donald, lord Hal-
ciane, lord Chelmsford, lord Thomson,
Thomas alsmede de gewezen eerate-mi-
nisters Asquibh, Lloyd Geoige en Bald
win waren aanwezig.
Het blad zegt dat hot komiteit zich
ora nationale en strategische redenen
togen de aanvaarding van het voorstel
veiMaaide.
In verband mot deze stemming wordt
het weinig waarschijnlijk geacht, dat
het verder in aanmjariking zal wordeD
genomen.
-VW-
DE BAPEiNTEELT.
De rapenoogst mislukt, er is gebrek
aan veevoeder gedurende den winter.
I-N? rapen, niettegenstaande zij slechts
cone geringe vocderwaarde bezitten,
zijp zeer belangrijk; zij vervullen als
•maalgvuls'el ecne vfoorname ro.', docih
vooral door de vitaminen, welke men
er in aantreft, lichben zij eenen heilza-
men invloed op de voeding.
De rapen zijn veeleischonde planten,
Vooral aan stikstof en potasdh. Zij die
nen de voedende Ibeslanddeelen onder
rechtst.reeksch opneembare vormen in
den grond aan te treffen, dos le nicer
aangezien hunne groeiperiode boei
kort is. Om tot höoige opbrengsten te
komen, moeten zij gezaaid wezen voor
voor 15 Augustus. Wij geven-dus de
voorkeur aan de snelwerkende ban-
lebmeststoffen, 't zij 100 tot 200 kgr.
zwavelzuren amtmSoniak, 400 kgr. su
perfosfaat, en 200 kgr. diloorpotosch
per hectare. Deze meststoffen, ge
mengd, worden oppervlakkig ondcr-
gesohocperd; liefst enkele dagen voor
de zaaiing. Doch «ook na liet opkomen
toëgepast kunnen zij goedo diensten
bewijzendoor de herhaalde brakingen
komen zij beslist in het bereik der wor
teltjes, en klomen aldus altijd lot hun
volle uitwerksel. In elk geval mag eene
toepassing zwavelzuren i ammoniak
nimmer verwaarloosd worden, en om
dcao werking, en ook die der andere
meststoffen neg te begunstigen, wordt
voel tijdens aanhoudende droogte
duichtig gebeerd.
Wordt clc p'otasch acht dagen voo.*
de zaaiing toegepast, men kan lieol
goed do chloorpot-asch door 500 kgr.
f.ylviniel van Elzas vervanger- deze
nïeststof kan zelfs mot het mee^t gun
stige gevolg op g-rpcicndo rapen uitge
strooid w-orden.
De uifcstrooiing van zpvavel zuren
ammoniak, ohloorpfotnsch', sy! viniet
van Elizas cn zelfs superfosfaat op
groeiende rapen geschiedt wanneer de
.rapen droog staan, cfpch bij uaderen-
den^ rogen 5 Intensiever
M. Boncelet laart zich hierover als
volgt uit in 'het verslag dat namens de
parlementaire dommissie over de be
grooting van justieie werd ingebracht.
De leden der geestelijkheid vragen
ecne verhooging van hun jaarwedde.
De vraag in 'gegTond 3000 fr. voor de
pastoors, en 2400 fr. voor de onder
pastoors. Dat is te weinig. Hoe is het
mogelijk dat in dozen duren tijd de
belanghebbenden met die schrale wed
de kunnen rondkomen, zelfs indien
men er de opbrengst van het kasueel
bijivbegt. -
Veel pastoors en onder-pastoors ver
keeren in grooien nood, en vermits de
Slaat hun wedden te zijnen laste heeft
genomen, móet hij ook de behoorlijke
verhoogingen toestaan.
Vele leden van de centrale afdee-
ling hebben- in dien zin aangedrongen
en gevraagd dat de wedden onvqrjwijlc
zouden verhoogd worden.
Wij hopen dat de Kamer 'dien ge
gronden wensdh zal inwilligen.
Iri* aansluiting hiermede vestigt dc
veralaggevcr de aandacht er op dat het
onaannemelijk is dat de Staat in prin
ciep van alle toelagen voor den b-Quw
van kerken zou afzien.
In een ministerieel antwoord op eene
parlementaire vraag blijkt dat do re
geering niet voornemens is de heffing
van 20 frank te wijzigen, uie voor de
posten van draadlooze telefonie, het mi
nisterie van spoorwegen, telegrafen enz.
in zijn voordeel int.
De Oostenrijksólie kanselier Mgr.
Scipel kon verleden Maandag zijn eer
ste wandeling doen.
TEGEN HERBIOT'S PLANNEN
Het Kon gres van het Verbond der
Katholieke Kringen, te Sclestat verga
derd, hoeft het volgende besluit aan
MM. Dou'morgue, Herriot, de Selycfc en
Painlevé gezonden
De buitengewone al'gemeenc ver
gadering van het Voibond der Katho
lieke Kringen van Elzassor mannen en
jongelingen, 35.000 leden tellend, Ule-
h-oorend aan 300 maatschappijen, pro
testeert imet do uiterste krachtdadig
heid tegen de -woordbreuk van Frank
rijk, dat beloofd heeft do vrijheid Man
de Ékas-tera te zullen eerbiedigen. Wij
hebben "het vast besluit -gencjmen deze
vrij lieden,door Frankrijk gewaarborgd,
zonder fallen en met opgeheven hjoofd
ie zullen eerbiedigen.
Het kongres heeft vervolgens vastge
steld dat do legioenen mannen en
jongelingen bij -do kringen aangeslo
ten, besloten hebben zich zorgvuldig
voor te Ibereiden tot den strijd die de
kalibcflicken mogelijk zullen verplicht
te voeren.
Anderzijds hebben dC geestelijken
van liet kanton Kaysortfoerg 'het vol
lende besluit -gestemd
De geestelijken van het kanton
Kayscrsfberg, vergaiderd, hebben met
verontwaardiging kennis genomen, van
de bedreiging net een godsdienstoorlog
ïvultrirkampfansage) door M. Herriot.
voorzitter van den ministerraad gedaan»
Zij beschouwen deze bedreiging als
c-one kontraktibre.uk. Het ElzasBer volk
heeft verzuimd, ter ïvonferencio van
Versailles zijn recht op een volksraad
pleging te doen gelden, omdat Frank
rijk, bij monde van zijn oppergeneraal
•Joffre cn van President Poincaré, lx>
1 dof-I had onze overleveringen cn vrij
heden, onze rechten en gebruiken te
zullen eerbiedigen. M. Harriot Iieeft,
op oribasal aam do wijze, deze belofte
verloochend, met het kymkordaat niet
te willen kennen en doof te blijven voor
de stom van een cn twintig afgevaardig
den, om zich te laten leiden door den
jood Georges Weil en zijne lakeien.
Gezien de verbreking van dc belof
te en van het kontrakt door een sek
tarisch goevernenient, blijft er aan het
Elzasfeer volk nog maar alleen over van
zijn recht te verdedigen ten overstaan
van het geweten van al de beschaafd©
volken, en, met al do besdhikbaro
kracht de volksraadpleging te cisctben
over de Elzassor kwestie, die terujg te
berde gebracht is.
Aan zoo iets zal M. Herriot zien niet
verwacht hebban..
5 FIERSTE MAANDEN VAN 1924
De IN VOER in de maand Mei 1924
bedroeg 2.488.766 ton ter waarde van
1.513.941.000 fr., tegen 1.847.913 ton
ter waarde van 89S.Ï65.000 fr. in Mei
1913.
Voor de vijf eerste maanden van 'het
jaar 'bedraagt de invoer
1923 10.167.402 ton 4.593 175-000 fr.
1924 13.344.311 ton 7 192.888.000 fr.
Voor de vijf eerste maanden aan
1924 is er dus eene vermeerdering van
invoer van 3.147.939 ten ter waarde
van 2.599.713.000 fr. in vergelijking
mét verleden jaar.
De UITVOER in de maand Me,i 1924
bedroeg 1.769.537 ten ter waarde van
1.287.971.000 fr. tegen 1.166.240 ton
ter waarde van fr. 579.257.000 in Mei
1923. -
Voor dc vijf eerste maanden van liet
jaar bedroeg de uitvoer
1923 6.648:285 ton 3.070.780.000 f-r.
1924 7.981.746 ton 5.661.237.000 fr.
E'r is dus, in vergelijking imet verüo-
don jaar, eene vermeerdering van uit
voer ten beloop'e van 1 333.461 ton ter
waarde van 2.590.457.000 fr.
Dé verhouding tufcsdhen 'import en
export blijft zich bevredigend ontwik
kelen:
In Januari 'bedroeg de export süechfó
60 0/0 van den import ook voor klei
is do verhouding dezelfde, maar voor de
vijf oerstc maanden is de verhouding
80 0/0.
DE IMPORT EN DE EXPORT VAN
VERWERKTE ARTIKELEN
De belangrijkste post van onze han
delsbalans, omdat hij den staat onzer
handelsprod ukten hot best doen ken
nen, is voor de vijf eerste maanden d-cs
jaars in franken uitgedrukt
UITVO'ER INVOER
1923 1.795.402.000 1.334.312.000
1924 3.227.451.000 1.966.888.000
iZaodus, verleden jaar was het ver
schil tuöschen ip- en uitvoer van ver
werkte artikelen slechts 461 miljiocn f-r.
ten voordcele van den uitr/oerdit jaar
is dit verschil 1261 miiljloen.
Onde? dit oogpunt is co* d-uö V-cLtr die
niiveiflieid vprbetcrinig betspeuren, die
onmiskenbaar is.
De gehei'en tolreohten voor de vijf
eerste maanden bedroegen 153 -mil joein
in 1923 en 182 mi'ijoen in 1924, zijnde
dus eeno vormeerdaring va,n 29 mil
joen, afgeronde cijfers.
De scheopvaartbewegin'g, vloot al dc
Belgische havens bedroog
In 1913 7056 14.146.819
1919 48201 5.267.491
1920 7698 ilO'858.927
'1921 80761 112.980.874
1922 6323 45.050.182
1923 ^351 17.353.498
1924
(5 maandenj 5578 - 8.831.481
Een gesoliil is ontstaan betreffende
den datum der aanstaande Kamerver
kiezingen. Wil do heer minister zoo
goed zijn ons te zoggen of. bij toepas-
ring van de huidige wetten, die verkie
zingen moeten plaats hebben in dó
maand Mei of wel in de maand Novem
ber 1925
Op deze vraag van ccn volksvertegen
woordiger heeft de betrokken minister
het rylgende geantwoord
Dc veikiézingen die volgen 'op een
MOrnieuwing van do wetgevende Ka-
meTs, voortspruitende uit dezer ontbin
ding. hebben luidens artikel 252 van
het kieswelibook pElaats op den datlum
twpaald bij artikel 152 van dit wetbioek
?n zake de gewone vernieuwing, dqs
den vierden Zondag der maand Mei,
Woensdag namiddag veilgaiderde dc
Kameikfom-missie gelast met het ondei'-
zoiek van het wetsvoorstel betreffende
de Zondagrust in de dagblad nij ver
heid. Men 4 stammen tegen 2 word het-
1 voorstel bijgetreden, doch met dezen
verstande dat er een onderzoek zal ge
opend worden over wat or in den
vreemde op gebied van ZondagruSt iin
de Dru'kpei-s bestaat, cn ook Over de
draagkracht van het avetsvoorst-ol in za
ke veibod van buitenlandsche dagbla
den te veikoopen van den Zondag na
middag tot den Maandag middag, en
vooral cle mogelijkheid van dit verbód.
M. March is tot verslaggever aange
duid.
In de Pravda van 14 Juni wordt
verslag gegeven over het congres -van
de communistische Internationale^
waarop oen Belgische communist aan
wezig was. Deze liet zich nis volgt uit
cc In Belgic maakt het communisme
geen vorderingen. Wij tellen 500 le
den cn dat is een belac-hoiijk aantal
En de Peuple stipt hierbij aam
dat de Belgische communisten .vroeger
537 leden telden. Zij hebben er dus 37
verloren.
Het communistisch proces cn de ver-
soliillcnde wilde atakingen in liet- Wa
lenland uitgelokt, hciblbes dus do com-
munistisolie partij geen nieuwe loden
fcezorgd. i
De "vreugde van de vPeijple» is dan
Qpk begrijliclijk.
De verhalen van ooggetuigen, die
ce rarr.n in to-r volier. omvang heb
ben bijgewoond, doen denken aan ver
halen, over den ondergang der wereld.
Hot geloei van den storm overtstomdo
alle andere geluiden eri bij iederen
nieuwen 'hevigon windstoot zag mor.
huizen te -midden van wolken kal'kstof
volkomen inwaaien. Muren worden ge
heel ingedrukt, waarna dan hot dak
naar beneden viel, zoodaf. na enkele se
conden slechts een puinhoop de plaats
aanwees, waar het huis gestaan had.
Elders- weer mg men afgerukte daken
wol honderd (meter en meer door do
lucht vliegen om dan plotseling mot
donderend geratel ergens te worden
ncergcamakt.
Meterdikike 'booanen vielen om, alsof
de zeis van een reuö door hun stamlm.eri
meer gegaan. Zij ontwortelden niet con#
meer maar knapten eenvoudig 'bij den
grond af. De geteisterde pilaatsen her
innerden aan de verwoeste steden aan
het front. Weliswaar hebben eenigo
huizen en gebouwen stand weten te
h-ouiden, maar dan gapen toch de gaten
der nuitloozo vensters onheilspellend iri
do gehavende gevels en gordijnen han
gen in flarden uit. t
Wan edhcorAiconen 19 niets meei te
zien. Ook de haöge fabriekspijpen zijn
in stukken amflaag gestort.. Do straten
zijn ibijna onbegaanbaar. Tot meteaS
hoogte liggen 'hier en daar zelfs de
brokstukken van muren vermengd
met ineen gekronkelde draden van het
licht en de telefoon opgestapeld, met
glasscher\ren eir tussehen en de Over
blijfselen van huisraad en keifkenge-
rief. Van sommige winkels lag de ge-
heele yoorraad over de strc^at uitge
stort. - •-< t
Er zijn huizen, die nü den vc^orge-
vei missen, zoodat de kamers als die
van een poppenhuis aan ccn zijde open
zijn. En daar, waar de storm zijn ver
nielend werk niet geheel ten einde
bracht, werd dit Voltooid door het
vuur. Want in vele woningen, die
sleohts gedeeltelijk waren ingestort»
ontstond 'brand en daar aan biusfeeheii
onder dezq vreeselijke omstandigheden
natuurlijk niet te denken was, 'brand
den Hij dan ook tot den grond toe af,
soms, op hun beurt weer bejlendencie
perdeelen aanstekende. Als waanzin
nig rende de door een panischen schrik
bevangen bevolking door de straten,
niet wetend, waar een veilige schuil
plaats te bunnen vinden. "N
Niemand durfde meer in zijn wo
ning blijven, ofschoon men op straat
haast evenveel kans- liop door vallende
stukken steen of door 'boomen of palen
le worden getroffen.
Tal van personen bloedden uit hun
wonden, maar in den groloten angst
was iedereen in de eerste plaaite op
zelfbehoud beidacht. Men wist dat on
der hot puin nog veel gewbn-den mocs7
ton liggen, maar hoe zou man 'hvn kun-»
nen redden, waar men zelf loniauWer t
nood en steeds worstelend mat den
storm op de boenen kon blijven, en
ah alle kanten het gevaar dreigde
zelf op zijn beurt onder do yallgndc;
muren bedolven te worden.
Natuurlijk waren ook alle telegraaf4
verbindingen vernield, maar gelukkig
was er n»og een spoorlijn var; Lorain
raar Columbus intact gebleven, en zfoa
kon dan ook dringend om hulp worden
geseind. Met auto's heoft zich een leger
van politie, brandiweoriieden, plee^»
auslers cn dokters naar dc geteisterde
streek begeven en daar 'de orkaan in-i
middels had uitgeraasd kon cnmidde-
.ijk met het hulpwerk worden begon
nen. V. ri
Duizenden personen' zijn' dakloóH
geworden, honderden zijn in dc zie
kenhuizen opgenomen. w
Dg totale schade Wordt nu op 51
m'ilUoen dolla? gesaha^
