w
Dinsdag
Juli 1924
HET F1NANG1EEL HERSTEL
VAN ONS LAND
geleerde Kisgstaüster
Meetbaar borduurwerk
Kaffisiileks Hasgesehssl
van Leuven
Hei H. Sssrasrisaisssstgres
ie Asfisierdifüi
1IWLSOT12
XXX» JAARGANG NUMMER 174
Kerkstraat, 9 en 21, Am.sï. Tel. 114 10 CENTIEMEN WEKELIJKS 0.63 Uitgever: J. Van Kuffel-De Gsnst
Publiciteit buiten het Arr. AAL.ST 'i Agentschap Havaa, Adolf Maxiaan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream'e Buildings, 6, Lon dres E, C. 4,
II. Martha
|Zon op 4,25 Zon af 7,301
Nieuwe Maau den 31
Het gekende finaneie-weékblad
Tr The Statist deelt in zijn num
mer van 12 Juli eene studie mee.
over den financieelen toestand van
Belgie en na lezing van dit arti
kel kan men de vraag stellen of
men in liet buitenland soms niet
beter dezen toestand-begrijpt, dan
v/ij. bet gewoonlijk doen. In die
studie wordt inderdaad gezegd
De jongste wissel-débacle was
eene les voor Belgie, zoowel als
voer Frankrijk, aangezien zij het
land overtuigde van de noodzake
lijkheid, een einde te stellen aan
de slechte gewoonte die er in be
stend, leeningen te sluiten om de
intresten van vroegere leeningen
te betalen, onder voorwendsel dat
het Duitschland is, hetwelk beta
len zal.
Er werd thans besloten dat
de nieuwe uitgaven voor herop
bouw niet meer zullen gedaan wor
den dan indien, en voer zoover. :!e
Duitsche herstelbeiastingcu het
zullen toelaten i wat meer is. de
helft van de jasten der schuld van
heropbouw is reeds op de gewone
begrooting gebracht en de andere
helft zal er toekomend, jaar even
eens op gebracht worden.
't Is daarom dat M. Theunis
terecht kan beweren dat de totale
uitgaven van den Staat dit jaar
zullen gedekt zijn door het totaal
bedrag der inkomsten want, bui
ten het feit, dat de opbrengst der
belastingen de ramingen zullen
overtreffen, heeft uien de verze
kering dat de betalingen in specien
t-n in nat ura door Duitschland,
voldoende zullen zijn om de lee-
ningsiasten te dekken die inge
schreven blijven op de begrooting
van invorderbare uitgaven.
Het Britsche financieel orgaan
herinnert dan de volslagen vernie
ling van ons land door de Duit
sche legerbenden, de economische
vernietiging van Belgie, den her
opbouw van de verwoeste gewes
ten, de schulden door de Duit-
sehers gejr.aakt en die de Staat ten
zijnen laste moe .VI nemen, en zegt
vervolgens
De uitwisseling der marken
in Belgisch geld, a rato van 1,25
fr. per mark operatie die ter
loops gezegd tot menig bedrog
aanleiding gaf komt in de open
bare schuld voor met 7 miljard
760.000.000 fr. en is grootendeels
verantwoordelijk voor de muntin-
flatie, die sedert den oorlog plaats
had. Het overnemen der Duitsche
oorlogsschulden, aan gemeenten
en particulieren opgelegd - gedu
rende de bezetting, vertegenwoor;
digt eene kapitale obligatie van
2.280.000.000 fr.
Terwijl deze laatste schuld
krachtens het Verdrag van Ver
sailles een recht tegenover
Duitschland uitmaakt, lieten de
geallieerden aan Belgie de zorg
over een afzonderlijk akkoord met
Duitschland te treffen, wat betreft
de terugbetaling der marken.
Geen akkoord is feitelijk bereikt
en de massa der uit den omloop
getrokken marken berust nog al
tijd improductief en waardeloos
te Brussel.
Men moet aannemen dat Bel
gie in 1919 een ontzagelïjken last
op zijne schouders torschte. Ge-
lukkiglijk besefte het de ontzag
lijkheid ervan niet. Dat het ver
blind was door illusies heeft het,
zooals M. Theunis zegde, voor
wanhoop gered.
De_ voornaamste illusie is ge
weest, zegt de Statist dat de
Duitseher het al betalen zou. Zoo
werd er maar verteerd, en daar
men niet méér lasten betaalde dan
Voor den oorlog, kwam het groot
ste deel van het verteer van lee
ningen voort, De tekorten van
1919 en 1920 bedroegen respectie
velijk 5 miljard en 5 miljard 800
miljoen.
't Is ëerst het volgend jaar,
toen men maar altijd niets uit
Duitschland zag komen,«lat men
is gaan hegrijpen dat de natie in
zware opofferingen zou moeter^ be
rusten in 1921-22 was het tekort
der begrooting verminderd tot 3
miljard 150 miljoen in 1922-23
tot 2 miljard 360 miljoen; en
wanneer binnen vier maanden de
rekeningen zullen afgesloten wor
den, schat men dat het tekort voor
1923-24 nog slechts 1 miljard 400
miljoen zal bedragen.
De «Statist» ontleedt mi uit
voerig de Belgische Staatsbegroo-
ting en komt tot het volgend aan
moedigend besluit
Het voor het oogenblik be
langrijkste punt is dat de beta
ling der drie vierden van de be
voorrechte schuld door Duitsch
land gedaan is op liet oogenblik
dat Belgie er de grootste behoefte
aan had, 't is te zeggen voor dat
het belastingstelsel was herzien en
voor dat vele nieuwe taksen, er in
begrepen die op het inkomen en
op het zakencijfer, begonnen op
te brengen.
Dank aan deze zal men van
heden af al de lasten der leeningen,
die Belgie aanging om zijn werk
van heropbouw te financeeren (er
in begrepen de verplichting van
terugbetaling der leeningen bin
nen 50 jaren) op eigen schouders
kunnen laden.
Belgie hoeft zieh zijne oor-
logssehulden niet aan te trekken,
want deze zijn door het verdrag
aan Duitschland opgelegd; en, of
Duitschland betaalt of niet, Be ge
allieerden kunnen moeilijk de be
taling ervan aan Belgie zelf komen
vragen.
De cenige reden van onrust is
gelegen in het feit dat, buiten zij
ne vlottende schuld, bestaande in
Sehatkistbons op 3 en 6 maanden,
bedragend 4. 1/2 miljard franks,en
in voorschotten der Nationale
Bank wier uitkeering niet drin
gend is, er eene heele reeks leenin
gen op kort termijn, zoowel bin
nen- als buitenlandsche binnen een
tijdsbestek van twaalf maanden
vervallen.
De Schatkist is niet in staat
die ieeningen uit te betalen en
moet dus middel vinden om ze te
hernieuwen. Wat de hoop op nieu
we Duitsche betalingen aangaat is
het goed zich te herinneren dat,
eens de bevoorrechte schuld uitbe
taald, het Belgisch deel slechts 8
t.h. der betalingen van Duitsch
land bedraagt en dat krachtens
een artikel van het verdrag van
Spa, de geallieerden, die geduren
de den oorlog geld aan Belgie
hebben geleend het recht hebben
het deel van Belgie op te eischen
tot dat hunne schuldvordering ver
effend is.
Dit bewijst wel dat Belgie in
de eerste tijden vooral met eigen
hulpmiddelen zieh zal moeten uit
den slag trekken. Indien het nieu
we leeningen voor heropbouw ach
terwege laat, indien liet er in ge
lukt 'zijne schuld op kort termijn
te vernieuwen, indien het zich ont
houdt van groote kapitaaluitga
ven voor spoorwegen, sociale her
vormingen of weeldeverteer in
dien het ietswat gunstige handels
gelegenheid ontmoet, dan blijkt
het wel daartoe in staat te zijn.»
In het nummer van 19 Juni zet
de Statist de studie voort én
ontleedt verder de moeilijkheden
die Belgie ontmoet op den onbarm
hartig moeilijken weg naar een
meer gezonden financieelen toe
stand en naar het evenwicht der
begrooting.
De schrijver geeft toe dat het
eene allermoeilijkste taak is met
een Staatsschuld die van 5.866
miljoen voor den oorlog, nu ge
klommen is tot 4(1.759 miljoen
waarvan maar 43 p.c, geconsoli
deerd, terwijl er voor den oorlog
89 p.c, geconsolideerd was met
eene gedeprecieerde munt die niet
van aard is ons crediet te verhoo-
gen.
Maar besluit de schrijver ieder
een die nagaat feat Belgie reeds
gedaan heeft, moet betrouwen
hebben in de financieele toekomst
van Belgie; en hij bewijst het als,
volgt'
Vergeet niet dat dé handels
balans in Belgie bijna gelijk is
aan de vooroorlogsche en dat in de
productie van ruwe en verwerkte
artikelen, het reeds hier tfn daar de
records van voor den oorlog heeft
overschreden,
Vergeet niet dat het volk er
werkt en dat indien het hooger
loon en kortere werkuren geniet,
het nog in staat is goedkoop voort
te brengen, vermoedelijk goedkoo-
per dan eenige andere industrieele
natie, Duitschland uitgezonderd.
Vergeet niet ten slotte, dat
den Staat geen bedreiging van
oorlogsschuld boven het hoofd
hangt en dat door het in evenwicht
brengen van uitgaven en inkoms
ten, het den eersten en allerbelang-,
rijksten stap heeft genomen naar
financieele stabiliteit.
De Statist staat buiten en
boven onze politieke vooruitgeno
men!] eden. lichtzinnige beoordee
lingen velt het blad niet om zijne
wereldfaam recht te houden. Het
oordeel is er dus te merkwaardiger
om en wel waard om uitvoerig te
worden overgenomen.
De eorw. zuster Miriam, der Zusters
van de Heilige namen Jesus en Maria,
komt voor don jury der rechtskundige
iakuiiteit tec boogecohool van Washing
ton, met do grootste onderscheiding,
haar eindexanm af te leggen als dokte-
res in de rechten en in do maatschaD-
peiijke wetenschappen. De thesis, wél
ke de geleorde zuster daarbij voorlag, is
zoo merkwaardig dat het ministerie "van
nijverheid en arbeid besioten heeft het
weit te doen drukken cn in 't licht te
De onlangs gevrijde kathedraal van
Liverpool hooft een bord uurwerk ten
geschenke gekregen van onschatbare,
waarde en waarvan de kenners de on
vergelijkbare schoonheid roemen.
Twintig dames hebben er sedert
1902, dus gedurende 22 jaar, aan ge
welkt.
De zittijd van de ttoelatingsexanlens
zal geopend worden Op Vrijdag 1
Augustus, ten 9 ure, voor de bijzonde
re scholen van mijnen, burgerlijke ge
nie, kunsten en manufakturen, bouw
kunde en elektriciteit. Inschrijvingen
den vooravond, -van 1.5 tot 17 ure, en de
dag van 'het examen, van 8 tot 9 ure,
in het lokaal der bijzondere scholen,
St. Mieliielstraat, 10.
Op Vrijdag 1 Augustus, ten 9 ure,
voor de hoolgere handelschool (handels-,
financieele. konsulaire en koloniale we
tenschappen). Inschrijvingen denzielf-
den dag, van 8 tot 9 uro, m het lokaal
der school. Dekenstraat, 2.
Op Vrijdag 1 Augustus, ten 9 ure,
voor het landbouwgesticht. Inschrij
vingen denzelfden dag van 8 tot 9 u.,
in het lokaal der sohool, Minderbroe
derstraat, 21,
Op Zaterdag 2 Augustus, ten 9 ure,
voor het voorbereidend gesticht tot de
speciale scholen en het landbouwge
sticht. Insclirijvingen 'dezelfden dag,
van 8 tot 9 ure. in de speciale scholen
St. MichielstraaJ, 10,
SLOT VER'GADER I N&
'Duizenden en nog duizenden had
den Zaterdag avond de plaateen in
het Stadion 'bezet.
Juist in het midden troonde de kar
dinaal legaat omringd door zijn gevolg
van hoogwaardigheidsbekleders en de
eerwacht van Maltihezcr ridders; op de
andere tronen, links en rechts van den
zijnen, waren de andere kardinalen der
H. Roo'msohe 'Keik gezeten, die het
congres hebben bijgewoond, en d^
avondzon, die uit fantastische wolkfor
maties aan den in feilen gloed staan-
den westelijken hemel zijn gouden
^stralenbundels schoot, vlamde in het
rood en het purper van de luisterrijke
gewaden der kerkvorsten. In het Oos
ten hing een somber dreigende inkt
zwarte lucht,een breede regenboog togen
dien luisteren achtergrond hieid daar
manent comiteit, Mgr Heylen.
Op gereserveerde tribune waren we
derom bisschoppen uit alle werelddee-
len; gekleed in hun paarsehe en violet
te statiegewaden, verzameld, om de le
den van het Ned. Episcopaat. Alleen
de bisschop van Haarlem, dus van het
ontvangend diocees, zat in de buurt
yan den kardinaal-legaat in het pavil
joen, evenals de voorzitter van het per-
mament comiteit, Mgr Heyien.
Een storm van toejuichingen brak
los toen kardinaal Van liossiün en de
andere 'kardinalen binnenkwamen.
Daarna hieven alle aanwezigen aan
Adoremus in cternum sancti&imum
saeramentum (laat ons in eeuwigheid
liet Allerheiligste Sacrament aanbid
den). Toen klonk plotseling, heel sub
tiel, ontroerend schoon, als engelen-
zang, het Veni sancte spiritus van
een klein knapenkoor, in liet schoone,
gervtbmeerde oud-Gregoriaanseli.
Ook een Sacris Sole muis voor
gemengd koor maakte diepen indru1-
De voorzitter van het permanent co
miteit Mgr Heylen, deelde mede, dat
van de koningin was ontvangen een te
legram van dank voor de telegrafisch
door hot congres gezonden heilwen-
schen. Voorts waren telegrammen irw
gekoimen van de kardinalen Renucci
de Bianchi en Laurenti, van het cathe-
clraal kapittel en Toledo en van vele
bisschoppen cn andere kerkelijke hoog-
w aarclighe ictebekleed^rs ovoq de jheele
wereld.
Mgr Heylen biecht daarna dank aan
de verschillende secties voor den iever,
waarmede zij haar arbeid verricht. Het
resultaat, zoo zegde hij, is zoo'n groot
aantal resoluties, dat het onmogelijk is
gebleken, ze ter vergaderiug af te kon
digen. Ze zullen alle gepubliceerd war
den.
Vervolgens was het woord aan afge
vaardigden van verschilleido landen,
die geen sprekers op het congres heb
ben gehad. In de eerste plaats aan Mgr
I'apadopoulos, den voornaamste vertel
genwoprdiger der Oostersoho kerken,
aan wien het congres daarom nog eene
bijzondere ibeteokenis ontleent.
Daarna, spraken nog vertegenwoordi
ger? van Duitschland, Ilougarie, Polen,'
Tsecho-Slowakije en Argentinië.-
Vervolgens heeft Mgr Heylen een
rede uitgesproken, welke hij begon met
de^ woordenTe Deum laudaraus
Hij bracht dank aan God' voor den ze
gen, die op het congres gerust heeft, en
aan den kardinaal-legaat, die er zooveel
luister aan heeft bijgezet.
Daarna sprak kardinaal Van Pos
sum de sluitingsrede uit.
Ten slote heeft de kardinaal-legaat
plechtig den Pauselijken zegen goge-
Yc-n. W
EUCHARISTISCHE DAG.
Amsterdam, 27 Juli. Zondag 27
Juli is het H. Sacramentecongree te
Amsterdam in de geheclc wereld mee
gevierd door eene generale H. Commu
nie in al de kerken en aanbidding tot
12 uur 's middags.
To Amsterdam zelf te half tien pon
tificale H. Mis door Zijne Eminentie
den kardinaal-legaat, in liet Stadion.
Allo kardinalen, aartsbisschoppenbis
schoppen, abten, en andere kerkelijke
hoogwaardighekybekleedera, die het
congres bijwoonden, waren togen)wjboi>
dig.
Uitgevoerd werd de Missa de An-
gelis door een koior van 3000 knapen.
Eene ontelbare menigte, uit alle oor
den dor wereld, «woonde do indrukwek
kende plechtigheid bij.
Voor de aanvang dor Mis, bij do
aankomst yan den kardinaal-legaat
werd aangeheven het Ecce Sacerdos
Magnus
Do wisselende gezangen werden uit
gevoerd door de eerw. studenten d6r
Groot-Seminaria van Utrecht, Haar
lem en 's Hertogcnbosch cn eerw. 'broe
ders van Amsterdam, Amersfoort en
Bussum.
De vaste gezangen werden gezongen
door een knapenkoor, samengesteld uit
de leerlingen der hoogste tklassen der
Amsterdamse!ie scholen. Het geheel
fond onder leiding van den zeer eerw.
'In
pater D. v. d. Geest, O.-P., uit Nijme-
jgem. ünüer de H. Consecratie bazuin
geschal (van St. Picter te Rome). Na de
1 Pontificale H.Mis werd door allen liet
oongreslied gezongen.
Het was oen nooit gezien schouwspel,
waarvan de,'indruk alleen onder deed
voor de
STADION, PROCESSIE
van den namiddag.
Te 3 uur begon, in het Stadion, hek
Pontificaal Lof, in tegenwoordigheid
weer van al de kardinaLn, bisschoppen,
prelaten en waardigheidsbeklceders.
Onder het lof speelde de fanfare
Pontificia-Grieanti en tenvijl de geza
menlijke Amsterdamsche kerkkoren
(ongeveer 800 man en 000 knapen) de
gezangen uitvoerden.
Het programma voor het lof was
1. Ecce Pa nis (4 st. mannenkoor), Phi
lip Loots; 2. Panis Angélieus (4 st. ge
mengd koor), W. .P. H. Jansen 3.
Magnificat (0 st. gemengd koor), Via-
dana; 4. Ave Maria (4 st mannenkoor,
J. A. S. van Scihaik; 5." Te Deum C*
st. mannenkoor), Huoert Ouijpers;
Tantum Ergo, Gregoriaansch.
Vervolgens had ue solemneole pre
cessie plaats.
Onmogelijk is het naar werkelijk
heid de ibesaiirijving van die processie
te geven.
Er was .geen enkel Roomschkatho
lieke yereeniging uit Holland, op v elk
gelbied ook, die niet voltallig m de
processie aanwezig was.
Eerste groep vereenigingen jvoccr
tijdelijke belangen, yereemgiiigen van
Hiiilitairen aarü, vereeaigiugeii yan on
derwijs en wetenschap, vereenigingen
van liefdacligen aard, godsdienstige ver
cenigingen, H. Sacramentsvereéniginj
gen, uit alle deelen van Holland, af-
;ewisseld inet muziekkorpsencn zang-
Koren.
De leden er van waren te tellen bij;
duizenden, doch net juiste getal zou
enkel :bij benadering op te geven zijn.
.Vermelden wij dan enkel de laateto
groepen
A'i Jcio katholieke gemeenteraadslö-
den «van het land, de katholieke leden
yan de Tweodo Kamer, van de Eerste
Kamer, yan den Hoogen Raad en yan
den Raad. van State;
De minister-voorzitter in Nederland,
jonkheer Ruys do Berenbrouck en «de
'katholieke leden 'der regeering.
Eer.v. broeders, S. Joannes de Deo,
O. L. Vr. «van Ömarten, O.L. Vr. Onb.
Out., Broeders van Oudenbosch, Era
tors Aran Tilburg, Fraters van O.L.Vr.
LL Hart, Oongr. yan O. L. Vr. v. Lour-
dee, Chr. Br. van Barmhartigheid, Ar
me Broeders van den II. kkanciscus,
Broeders van Liefde, Penitenten van
den H. Ikancisous, Broeders der Chr.
Scholen.
Reguliere geestelijkheid Kruis met
kandelaars, Missionarissen van Mill-
Ilill, Missionarissen van de li. Fami
lie, Gezelschap van het Goddelijk
\V|oord, Priesters van het H. Hart yan
Jievius, Witte Patera van Afrika, Salc-
sianen, Montfortanen, Assumptionis-
tcn, Missionarissen van het Hart van
Jezus, Pators van het H. Sacrament,
Congregatie van 'het Onbcvl. Hart vaii
Maria, Missionarissen van (Lvon, Ma-
risteri, Paters ider HH. Harten, Pas-
sSonisiten, Redeoiiptoiristen, ILazaristen,
Camillianen; Jezuieten, Onges'j'bo&ido
Gaimeliefon, Conventueelen, Minder-.'
broedlara, Dominicanen, Cistercienger^,
Benedictijnen.
Seculiere geestelijkheid, groep I. As
sistenten, Kapelaans, Rectoren, Leq-
raars Klein Seminarie Roermond, Bre
da, Den Bosch, Haarlem, Utrecht
groep II. Professoren Groot-Seminarie,
a'ls 'boven groep III. Pastoors buiten
Amsterdam, .Am^tordamsche Pastoors,
Dekens; groep IV, Kanunniken van
Roermond, Breda, Den Bosdh, Haar
lem, Utrecht: .groep V. Eere-Kamer-
heeren van Z. H. den Paus, Buitenge
woon Goheim-Kamerheercn van Z. H.
den Paus, Huisprelaten van Z. "H. den
Paus groep VI, Apostolische Protono-
tariscn.
Gemijterde Hoogwaardiglieidsbeklee-
dera Abten, Bisschoppen, Aartsbis-
scliioppen. Primaten^
