10
Dinsdag
Sept 1924
Ui! Katholiek Verkend
van Sslgi®
Mas Donald bescMfabrikan!
ministerie van Spoorwegen
Be verantwoordelijkheid van
den oorlog
Hst gedsiikieeksH
Karei Lytsasr!
Het muziek der Garde
Répubüealne in Belgis
Eene Amerikaansche afvaar
diging in Belgie
Toestand der tuiïsbcawge-
wasssis in Augustas 1924
Duivesamelkersbetooging
De terechtstellingen
in Sovjet-Rusland
DE VOLKSSTEM
XXX» JAARGANG NUMMER 20S
Kerkstraat, 9 en 21, Aalst. Tel. 114 33_A.C3-23I_i.A.H> SO CENTIEMEN WEKELIJKS O.SO Uitgever: J. Van Nuffel-De Gendt
'Publiciteit buiten het Air, AALST K Agentschap Havaa, Adolf Max laan, 13, te Brussel. Place de la Bourse, 8, Parijs, Bream's Buildings, 6, Londres E. C. 4,
II. Coroolius
Zon op &,3iZon af 6,01
Laatste Kwartier den 20
3de Algemeene Vergadering
Onze lezers kennen liet Katho
liek Verbond van België, dat se
dert 1921 de katholieke partij
vormt, na den oorlog heringericht,
tengevolge van de nieuwe be
hoeften en de ernstige storingen
in het politieke leven veroorzaakt
Zij Weten dat het Verbond sa
mengesteld is uit de vier groots
katholieke landsbonden: de Boe
renbond en de Katholieke land-
bouwverbonden van Walonië; liet
kristen Werkersverbondhet
Verbond der Katholieke Kringen
en Vereenigingen, de ICristelijke
Landsbond van den Belgischen
Middenstand.
Het Katholiek Verbond als
dusdanig bewerkstelligt de verte
genwoordiging der beroepsstan
den; het laat elke groepeering vrij
op de meest zelfstandige wijze
haar bijzondere belangen te be
hartigen en te verdedigen, maar
het bewerkt een stevige band en
een sterke eenheid volgens een ge
zamenlijk algemeen programma,
uitgewerkt en aangenomen door
alle groepeeringen en dat aldus
bet katholiek programma vormt.
Gesticht in 1921, hield het Ka
tholiek Verbond van België, zijne
eerste jaarlijksehe algemeene
vergadering in October 1922 en
zijne tweede in November 1923.
Beide zijn prachtig gelukt en
maakten een diepen indruk over
heel het land. De derde jaarlijk
sehe vergadering heeft plaats te
Brussel op Zaterdag IJ. en Zon
dag 12 October a.s.
Buiten de verslagen over de
werking der verschillende groe
pen die het Katholiek Verbond
.vormen, staan op de dagorde nog
een heel reeks vraagstukken, van
onmiddelijk en van het grootste
belang, die alle katholieken, tot
welke standgroep ze ook mogen
behooren, aanbelangen.
De studie dezer vraagstukken
werd toevertrouwd aan bevoegd
heden uit de verschillende groe
pen der partij. Het is ons niet
mogelijk het programma dezer
grootsche en plechtige vergade
ring breedvoerig uiteen te zetten;
het zal echter kortelings uitgege
ven worden.
De meest vooraanstaande per
sonen van de katholieke wereld
hebben aangenomen deel uit te
maken van het eereeomiteit, het
heschermingscolmiteit en van de
huréelen der verschillende afdee-
lingen.
Deze heide dagen laten Oen
grootsch succes verhopen en een
glansrijke bevestiging van de
Katholieke krachten, zoo ver
schillend als werkzaam en vrucht-
haar.
Ziehier dan de algemeene lijnen
van het programma:
Eereeomiteit: De katholieke
Ministers en Staatsministers.
BeschermingscomiteitDe liee-
ren Volksvertegenwoordigers en
senators. De heeren leden van den
Hoofdraad van het Katholiek
Verbond. De heeren katholieke
bestendige afgevaardigden.
Uitvoerend comiteit: Het bu
reel van het Katholiek Verbond.
Openingsvergadering: Bede van
Hen Voorzitter. Verslagen over de
werkzaamheden van de vier stich
tende groepen van het Verbond.
Verste afdeding: De Godsdienst
Eerste onderaf deelingJDe gods-
dienstige vraagstukken.
Ie. Het onderricht in den gods
dienst en in de zedenleer op de la
gere en op de normaalschool.
2e. Het onderricht in den gods
dienst en in de zedenleer in het
beroep- en in het naschoolscb
onderwijs.
Tweede onderaf deding: De
godsdienstige instellingen,
le. De werken van lekcnaposto-
laat in den schoot der parochiën
en de werken van geloofsverdedi-
ging-.
2e De katholieke weldadig
heidsinstellingen.
Tweede af deeling: De Familie,
Eerste onderafdeeling: Het fa-
milievraagstuk,
le. De familie en de hervorming
van het burgerlijk wetboek.
2e, De familie en de politieke
hervormingen, belasting en 'mili
taire dienst.
Tweede onderaf deeling: De in
stellingen en werken ten voordee
le der familie.
le, de familietoeslag,
2c. de fainiliehaardgoedkoope
woningen.
3e de werking der katholieke
vrouw voor het zedelijk welzijn
der familie.
Tierde afdeding: De School.
Eerste onderaf deeling: De on
derwijsvraagstukken.
le. Het katholiek programma
wat betreft het behandelen op ge
lijken voet Aan vrije en offieieele
school door alle openbare bestu
ren,
2e. Het katholiek programma
in zake technisch onderwijs.
Tweede onderaf deeling: De
schoolwerken.
le. De werken van het lager on
derwijs (soep, kleeding, kolonies),
2e. De naschoolsche werken.
3. De volksboekerijen.
4e 1V- werking der katholieke
vrouw inzake vrouwelijke ont
wikkeling.
Vierde afdeding: De Maat
schappelijke V raagstukken,
Eerste onderaf deeling: De
maatschappelijke vraagstukken.
le. De landbouwpolitiek en de
katholieken.
2e. De politiek der nijverheids-
voortbrengst en de katholieken.
3e De voortbrengstpolitiek over
't algemeen en de middenstand.
Tweede onderaf deeling. De
maatschappelijke werken.
le. De maatschappelijke verze
keringen, ziekten, invaliditeit,
ouderdom, moederschap.
2e. De standsinriehtingen.
Viffde afdeeling: Wetenschap
pen, I,etteren, en Schoone Kun
sten.
Eerste onderaf deding: We
tenschappen en schoone kunsten,
le. De katholieken en de we
tenschappen,.
2e. De katholieken en de letter
kunde en de schoone kunsten.
Tweede, onderafdeelingDe
pers.
Zesde afdeeling: De Kolonie.
Eerste onderaf deeling: De ko
loniale vraagstukken.
le. De bescherming der inboor
lingen.
2e, De uitbating van Kongo.
Tweede onderafdeeling: De be
schavingswerken,
le. De scholen.
2e. De godsdienstige werken.
SluitingsvergaderingVreem
de sprekers,
Zooals men weet heeft het Ka
tholiek 1 erbond tot hiertoe reeds
twee brochuren uitgegeven; een
eerste: Nota's cn Documenten
dat het wezen scan zijn oorsprong,
zijn inrichting en werking schetst;
een andere: Uitgebreid Verslag
van dn eerste algemeene Vergade
ring in 1922 gehouden; het vérslag
der tweede algemeene vergade
ring in 1923 zal kortelings ver
schijnen.
Deze brochuren kunnen besteld
worden aan het Algemeen Sekre-
tariaat van het Katholiek Ver-
hond, Minderbroedersstraat, 24
Leuven, (de eerste aan 0,50 fr, de
tweede aan 1, fr.) dat alle andere
inlichtingen bezorgt.
Kr it? te Londen heel wat beweging
verwekt, doordat békend werd. dat
Mac Donald 30,000 j>ond voorkeur
aandeden van 1 p. st. -bezit in een kapi-,
talistisöhe onderneming. de Sc/hot-
sülic firma Mc Yixe and Pirce. een der
grootste beschuitfabrieken van de we
reld.
Mac Donald vertoeft nog steeds, in
zijn Séliotséhe geboorteplaats, Lissie-
mouth. (Zijn officieel secretariaat in
Downingstreet 10, dat defcaangaande
met vragen bestormd werd, verklaarde
editor niets van deze zaak te' weten.
Mac Donald is reeds jaren bekeerder
van bet fonds der Labour Party. Het
hoofdkwartier dor partij verklaarde
nu echter, dat 'bedoelde geldbelegging
niet betrekking 'heeft op dat fondhi en
Mac Donald blijkbaar geheel persoon
lijk aangaat. Aldaar wist men verder
niets meer.
Mac Donald's jaren geleden overleden
cdhtgenooio was verwant aan den
vermaarden geleerde. Calvi en na diens
overlijden erfden Mac Donald's kin
deren een tamelijk A'oimogen en het
kan dus liet geld van zijn kinderen
zijn, dat in de Seihotsehe onderne
ming is 'belegd.
Het hoQfd van de firma is Sir
Alexander Grant. Hij is zijn loopbaan
begonnen als loopknecht bij de fa
briek, en was van jongs, af aan ec-n boe
zemvriend van Mac Donald. 'Zij bleven
fiat ook later, hoewel beider politieke
meeningen zeer uiteenliepen.
Toen Mac Donald onlangs te Edin-
burgen was, vertoefde hij ten huize
van zijn ouden vriend Grant, die in
Juni ter gelegenheid Vun 's konings
verjaardag geridderd werd en den titel
van «Sir» ontving en 'het is juist deze
omstandigheid, welke de onthulling
over Mac Donald's bezit in de onder
neming van zijn boezemvriend zoo op
zienbarend maakt.
Sir Alexander is een bekend filan
troop, die zijn rijkdommen met kwis
tige hand voor algemeen welzijn aan-
Avendt. Hij begiftigde de Schotsche Na
tionale Bibliotheek met een spm van
100,000 p. st. en deed ook op andere
wijze van zijn milddadigheid hooren.
Het is nu in Engeland eenmaal ge
bruikelijk, dat openbare weldoeners
beloond worden met een onderschei
ding of titel, zoodat de onderscheiding
van den 'bestuurder der Sehotsohe be-
sdhuitfabiiek op zichzelf 'geen commen
taar kan uitlokken.
Hij heeft aan zijn geboorteplaats,
Torris een pa ik geschonken, dat des
tijds in tegenwoordigheid van hem en
zijn vriend Mae Donald werd geopend
cn bij die gelegenheid liet MacDonald
zich over de onderscheiding van Sir
Alexander als volgt uit«Niet lang (ge
leden wa!? het mijn plicht uit te zien
naar een zeer klein, maar uitgelezen
gezelschap van personen, die in
aanmerking konden komen voor te
vcrlcenen onderscheidingen en ik had
geen groote moeite Sir Alexander
Grant daarvoor te kiezen. Hij is een
van die voortreffelijke mannen, die in
A'oor- of tegenspoed dezelfde blijven.
Hij is eenvoudig, oprecht en loyaal, de
grootste en 'beide dor vrienden, die men
zich zou kunnen denken, de hartelijk
ste en meest symphatioke van mijn
kameraden. Zijn rijkdommen stellen
hem echter in staat, evenzeer zijn han
den open te doen als zijn 'hart dit steeds
W03.»
BIJ OVEREENKOMST BEPAAL
DE WISSELKOERS
■De bij overeenkomst, bepaalde wis
selkoers, toe te paihen bij het vaststel-
Jen van den prijs (in Fransche franks)
der van 16 tot 30 September 1924 af
te geven internationale samengestelde
reisbiljetten is de volgende:
1 -gulden 7,18 Fransche franks.
1 Z-witeersche frank 3,49 Fransche
1 lire 0.82 Fransche
1 schelling '4,16 Fransche
1 Penning 035, Fransdie
1 'Deensche Kroon 3,02 Fransche
1 Tcjecko Slowaksjohe 0,56 Fransche
Dé minister van Buitenlandséhc
zaken Sfcresemann die, zooala gemeld,
te Berlijn teruggekeerd is, heeft een
langdurige conferentie gehad met de
andere leden van het kabinet. De rijks
kanselier Marx was daarbij echter nog
niet aanwezig daar hij eerst daags na
dien terugverwacht werd.
Moégen, Maandag wordt een kabi
netsraad gehouden voor bespreking
der dringende kwesties van het oogeh-
blik, zooals de verzending van de nota
inzake de schuld aan den oorlog, en
de toetreding van den Volkenbond.
Naar gemeld wordt staat de regee
ring. althans Stresemann op het stand
punt, dat de verzending van de nota,
die nu eenmaal is aangekondigd, moet
doorgaan. Geheel vast schijnt hij ech
ter niet op dit standpunt te staan.
Het maakt den indruk, dat hij er zich
volkomen Aran bewust is, in een straat
je 'zonder eind te zijn geraakt en dat.
hij nu op Marx hoopt hem daaruit te
redden. Voorloopi'g maakt 'hij er zich
af met de verklaring, dat het tijdstip
daarvoor ook niet juist vandaag be
hoeft te worden vastgesteld.
Wat de Volkenbond betreft, schijnt
Streseimann zich te willen grootbou
den. 'Er is, zoo ongeveer zal zijn rede-
neering luiden, m den loop \-an de
aanwezigheid van de Duifeehe delega
tie te Londen aan den kant der entente-
Staten toch zeker gelegenheid geweest
deze 'kwestie te bespreken. Dat is ech
ter niet gebeuld en op het oogenblik
vindt men van Duitedhe zijde, te meer
daar toch eerst nog zekere kwesties op
gelost moeten worden, geen reden om
deze aangelegenheid in een bijzonder
snel tempo af te docn.; -
Brussel, 13 Sept.
Dit muziekkorps, dat Zaterdag met
groote geestdrift te Luik ontvangen
werd, was Zondag te Brussel.
Binnen de statie weiden de Fransche
muzikanten door den Burgemeester
van St. Joctet ten Noode opgewacht,
waarbij zich talrijke afgevaardigden
vari Maatschappijen hadden aangeslo
ten.
Voor het gebouw tetonden talrijke
maatschappijen en toen de Franschen
buiten kwamen vertoonde zich eene
zonderlinge vermenging \ran unifor
men der Fransche /militairen, Bel
gische gidsen en Brusselsohe burger
maatschappijen.
De Franschen werden stoetsgewijs
naar het stadhuis geleid, waar hen
door burgemeester Max den eerewijn
werd aangeboden.
Aanstaande maand wordt een bezoek,
aan Europa 'gebracht door eene be
langrijke afvaardiging, omvattend le
den der Amerikaans.ahe vereenigingen
van algemeene agenten, reizigers en
ambtenaren van alle groote spoorweg-
of bin nen!?cheep|vmrtmaatechapipijen
der Vereenigde Staten.
Deze afvaardiging, welke ook naar
België komt en 165 leden telt, stelt
zléh ten doel ter plaatse na te gaan
wat het oude Averelddeel den Ameri
kaansche reizigers biedt in opzicht van
aantrekkelijkheden op het gebied van
het toerisme, de kunst en de monu
mentale. merkwaardigheden; voorts
zal zij zich ook beijveren om het Ame
rikaansche volk een beter begrip te
geven van den geest 'der Europoesche
naties.
Deze afvaardiging A-aart op 4 Octo
ber a.s. uit New York af. Nadiat zij En
geland, Holland, Duitscihland en
Zwitserland zal bezocht hébben, Avordt
zij tegen 21 October te Antwerpen
verwacht en 's anderendaags te Brus
sel»
't Is 'dé belangrijks té afvaardiging
welke ooit het buitenland heeft be-
zodhfc.' Meer clan 75 spoorweg- en
scheepvaartmaatschappijen der 48
staten der Unie en in Canada,
zijn er-in vertegenwoordigd.
In offieieele kringen wordt terecht
groot (belang gesteld in deze reis, waar
van de uitkomsten voor de ontwikke
ling van het A'merikaansdh toerisme
in ons land van groot gewicht ku.nnen
zijn.
Zondag morgen werd op het kerkhof
van riint-A'rtfhnd?lbea:g het gedenktee-
kcn van Ivarel Lybaert. dagbladschrij
ver en voorzitter der afdeeling «Vlaan
deren» Aan den Belgischen druikpen^
bond ingehuldigd.
Behalve familieleden, 'bemerkte men"
er M. de Korkhove d'Êxaerdc, arron-
dissémentsconrinisSBrifi); baron Braun,
oud-burgemeester van Gent; fcehepe-
nen en raadsleden, cn talrijke journa
listen met hunnen voorzitter, M. Aug.
Thomas.
Eene ontroerende rede werd gehou
den door den Vlaamsehen letterkundi
ge G. Dhondf, namens liet inrichting^*
comiteit.
Talrijke kronen werden door de af-
vaardigin'gen van de verschillend»}
groepen neergelegd.
A00:
De aanhoudende regens dep
maand AulgustuS hebben veel seliado
berokkend aan de teelten. In don loop
der maand hadden de 'boomgaarden
te lijden van de liertge winden; veel
fruit is afgevallen.
De peren zijn goed gelukt, maar zijn
aangetast door het schurft. De vroege
variëteiten honden soms geen hooper
vinden, zoodat in Oost-Vlaanderen
veel «kriekperen». niet geplukt wer
den. De appeloogst is min gelukt. Da
appels zijn aangetast door het schurft
cn klein gebleven. I;i de groote tecit-
ccntra ivvordt 'het fruit van eerste kwa
liteit verkocht togen 40 tot 60 fr.
de 100 Kgr. het haudelsfruil tegen 15
tot 25 fr. Wat de nijvorhcicLsoorton
betreft, deze blijven beneden die prij
zen.
Hier rijst nolgjmaals de vraag van
het verwerken van fruit, en van een
betere leeus van variëteiten, daar het
lafelfruit nog altijd gezocht en duus
betaald wordt.
Wat de groenteteelt betreft, hebben'
de regens en het gdhrdk aan zon de
ziekten doen toenemen. De volle-grond'
tomaten zijn schier overal aangetast
door de Mriiytoplhtora», en rotten; de
oogst mag als verloren aanzien worden.
Boent heeft groote schade toege
bracht aan de selderij in de omstreken
van Leuven en Mechelen. De wasdom
der winter-groenlen is 'benadeeld. An
dere soorten zooals booncn, voor het
oogenblilk beschikbaar, worden tegen,
lage prijzen veëkocht in dc streken van
groote opbrengst, waar de iumaak-fa-
brieken hare aankoopen verminderen.
In zijn geheel genomen mag dc
groenten voorl'brengst voor het 'gansdho
land beschouwd worden als voldoende
voor wat de hoeveelheid 'betreft, maar
minder gelukt voor wat de hoedanigj
held aangaat; de teelt onder glas van
vroege groenten zou kunnen winst
gevend zijn.
Luit, 14 Sept.
Iiene groote betooging werd bier go-
houden door duivenliefhèlb|beiö,als pro
test tegen de taksen, die thans op dit
sport drukken.
De 'duivenliefliebbers, ten getalld
van 30,000 in de provincie Luik, doen
gelden dat zij dit jaar aan dc Staatskas
meer dan 4 millioen helbben opge
bracht en aan den handel meer dan'
12 millioen.
Indien men ben nu zwaarder belast,
zal dc duivensport onmogelijk worden
voor duizenden liefhebbers.
Na verscheidene straten te zijn door-
getrokken, hebben de betoogeip mee
ting gehouden.
Kopenhagen, 14 Sopfc.
To Leningrad werden 17 arbeiders
terechtgesteld na een Ikort proces zon
der getuigen. n
De beschuldiging beweert dat dé:
mannen een algemeene Averkstalking en;
gewapenden opatand op touw zetten.
De bloedverwanten der sladhtof-
fers werden eerst twee dagen na dö.
terechtstelling verwittigd..
